Nederlands English
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Jiergong 36, nûmer 10, 12 maart 2024

Grutte Gelf nûmer 10, 12 maart 2024


Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Jiergong 36, nûmer 10, 12 maart 2024 Redaksje: Kornelis van Dekken Beitske Tjeerdsma-de Vries Niek Wassink Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Pûsterwei 8 9283 XG Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Joop en Djoeke Postma, till. 351767 Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Van de redacitie In deze editie wilden wij extra aandacht schenken aan de activiteiten die in het dorp plaatsvinden. Het gaat om allerlei activiteiten van sport tot plezier. Wij hebben er een mooi schema van gemaakt en hopen dat wij deze jaarlijks kunnen vernieuwen zodat hij up to date blijft. Ook hebben wij de diverse inzamelingsacties in het dorp erbij gezet. Nijs fan Pleatslik Belang Bêste minsken, it is alwer in skoftke lyn dat jim fan ús hearden. De winter is hast foarby en de dagen wurde wer langer. Wy sjogge út nei in moaie tiid mei leuke eveneminten. Geane jo as feriening in evenemint organisearje wêrby 't it hiele doarp wolkom is? Nim in kear kontakt mei ús op en miskien kinne wy wat foar elkoar betsjutte. Ledegearkomste 8 april 2024 Dizze kear wolle wy as earste graach stilstean by de jierlikse ledegearkomste dêr't wy alle leden fan Pleastlik Belang graach fan herte útnûgje. De folgjende ledegearkomste sil wêze op moandei 8 april 2024 om 20.00 oere yn pankoekehûs Landzicht. De ledegearkomste is in moai momint om mei doarpsgenoaten te dielen dêr't wy mei dwaande binne en fragen dêroer te beäntwurdzjen. Ek is dit in moai momint foar doarpsbewenners om mei ideeën te kommen. Wês dus fan herte wolkom. Doarpsjûn Op 11 febrewaris wie it wer tiid foar in doarpsjûn mei toaniel. Toanielgroep Nij Begjin út Koatstertille kaam del mei harren foarstelling: “Help! Skoanmem komt útfanhûs!” Wy sjogge werom op in hiele slagge jûn mei in hiele grutte opkomst. Dizze kear hienen wy foar it earst net allinne in útnûging yn de Grutte Gelf set, mar is der hûs oan hûs in útnûging by elkenien yn it doarp telâne kaam. Doarpshûs de Delfeart barste hast útinoar fan de minsken wêrtroch 't guon minsken sels op de bar sitte moasten. Tige tank oan elkenien foar it kommen. It wie in grut súkses!
Page 4
4 5 Oranjeferiening Lykas bekend is de Oranjeferiening yn Surhuzum sûnt in pear jier net mear aktyf. Wy fine dit spitich, want Keningsdei dêr heart in feestje by. De Oranjeferiening wie altyd in moaie oanfolling foar jong en âld op Keningsdei. Guon minsken wolle wol graach frijwilligerswurk dwaan, mar leaver net te folle gearkomsten. By de Oranjeferiening is dat net nedich. It is wol frijwilligerswurk, mar dan wat leechdrompeliger. De eardere Oranjeferiening hat by it ophâlden in potsje mei jild oerhandige oan Pleatslik Belang dus der lyts startkapitaaltsje beskikber. Liket it jo moai om mei Keningsdei wat te organisearjen? Kom in kear del by ús op de bestjoersgearkomste of nim kontakt mei ús op fia pbsurhuzum@ surhuzum.nl Freonlike groetnis, Bestjoer Pleatslik Belang Vereniging voor Plaatselijk Belang Surhuizum Pleatslik Belang nodigt haar leden uit voor de jaarlijkse ledenvergadering op: Maandag 8 april 2024 20.00 uur (inloop 19.30 uur) in pannenkoekenhuis “Landzicht” Stemrecht hebben de leden die minimaal twee weken voor de vergadering lid zijn geworden. Tijdens de vergadering overschrijven van het lidmaatschap naar de op de vergadering aanwezige partner is niet toegestaan. Ieder stemgerechtigd lid is bij afwezigheid bevoegd zijn/haar stem uit te brengen door een schriftelijk daartoe gemachtigd lid. Agenda: 1) Opening 2) Wa wurdt der dit jier “Yn it sintsje set”? 3) Ingekomen stukken, deze kunnen tot vrijdag 5 april ingeleverd worden bij het secretariaat op de It Langfal 3 of via pbsurhuzum@surhuzum.nl 4) Jaarverslag 2023 5) Financiële verslagen Plaatselijk Belang Grutte Gelf Activiteitencommissie 6) Verslag kascommissie en aanwijzing nieuwe kascommissieleden 7) Rondvraag 8) Sluiting
Page 8
8 9 De toren van de kerk heeft steunbalken en uitstekende delen genaamd wimbergen. Tussen de toren en het schip van de kerk zit een soort boog in de lucht, dat noemen ze de _5_. Het muziekinstrument dat geluid produceert door lucht door pijpen te blazen, wordt een _6_ genoemd en is in 1920 gemaakt door P. van Dam. Daarnaast zijn er nog meer interieurkenmerken. Het omvat een houten tongewerf, gebrandschilderde _7_ en een 18-eeuwse preekstoel met klankbord. De antwoorden vindt u achter in deze Grutte Gelf. TFC Surhúster Fyts Ploechje Beste Surhúster wielerliefhebbers, Eind maart komt er weer een uurtje bij zodat wij onze wekelijkse rondjes op de woensdagavond en vaak ook op zaterdag(middag, en dan wat langer) weer kunnen fietsen. Een lekker vooruitzicht! We hebben gehoord dat er liefhebbers zijn die best mee willen fietsen, maar wat huiverig zijn dat het tempo te hoog ligt. Daarom zijn we van plan om in 2 of meerdere groepen te gaan fietsen (onder ervaren begeleiding en in verschillende tempo’s), zodat een ieder er plezier in kan vinden. Dus als je een beginner bent of gevorderd, man vrouw of iets anders, je bent van harte welkom! Het motto van onze vereniging is nog steeds: Samen uit samen thuis! Het enige wat je nodig hebt is een deugdelijk racefiets en een helm (deze is verplicht). Een goed humeur wordt natuurlijk ook op prijs gesteld. Als je belangstelling hebt of meer informatie wilt laat het dan even weten. Contact persoon is Willem Hansma tel 06 2255 3089 Met een sportieve groet namens TFC Surhúster Fyts Ploechje Fré van der Veen (secr.)
Page 14
14 15 Wat doe je nu? Na mijn afstuderen ben ik gaan werken als dierenarts in de praktijk en doe dat nog steeds. In eerste instantie voornamelijk tussen de varkens, koeien en paarden. In 2014 heb ik een switch gemaakt naar gezelschapsdieren en samen met mijn partner 10 jaar een praktijk gehad in 's Heerenberg. Ondertussen zijn we geen eigenaar meer, maar ik werk daar nog steeds met veel plezier. Wat zijn jouw fijne herinneringen aan Surhuizum? We gingen naar de Iepenbiere Skoalle die later de Maskelyn heette. (En ondertussen al niet meer bestaat). Achteraf gezien was dit een heel kleinschalige en vertrouwde omgeving. Verder natuurlijk de Spulwike, waar ik ook later nog meerdere keren geweest ben. Mijn allereerste wedstrijd op de fiets was ook daar, een dikke bandenwedstrijd voor de jeugd tijdens de spelweek. Ik miste een bocht en reed, heel onfortuinlijk, iemand letterlijk van z’n klompen! Wat was je favoriete plekje in Surhuizum? Dat was thuis, we woonden buitenaf, daar was altijd wat te doen. Heb je nog contact met mensen (vrienden, familie) in Surhuizum? M’n zus Lammy en m’n ouders wonen er nog, verder zijn eigenlijk alle contacten verwaterd. (Er zijn echter ook veel nieuwe voor in de plaats gekomen!) Wat wil je verder nog kwijt: Ik heb een ontzettend leuke tijd gehad in de periode dat ik er woonde. Doordat ik meerdere keren verhuisd ben heb ik ook gemerkt dat als je terugkeert naar je oude, bekende plek je daar nooit meer terugvindt hoe het was. Ik bewaar de goede herinneringen. Denkt u na het lezen van deze bijdrage: ‘Och, je zou die en die eens moeten vragen’, of iemand uit uw familiekring die ergens anders woont? Mail ons dan op redactie@gruttegelf.nl! Dan kunnen wij vragen of diegene mee wil werken aan onze rubriek.
Page 16
16 17 Inzameling Kerk in Actie Postzegels, ansicht- en geboortekaarten Je kunt postzegels en ansicht- en geboortekaarten sparen voor het zendingswerk van Kerk in ActieGZB (Gereformeerde Zendingsbond). Vrijwilligers sorteren de postzegels en ansichtkaarten met veel zorg, kennis en aandacht. NB. Een ansichtkaart is een enkele kaart met aan de ene kant een afbeelding en aan de achterzijde ruimte voor adres en postzegel. Dit zijn verhandelbare kaarten, ongeacht de afbeelding. Dubbele kaarten: Momenteel is er nog wel handel in kaarten van Anton Pieck, Voor het Kind en Stichting Kinderpostzegels. Oude mobieltjes, cartridges en toners Veel oude mobieltjes liggen ongebruikt in de kast, terwijl ze geld waard zijn. Lege toners en cartridges kunnen opnieuw gevuld worden. Via een gespecialiseerd bedrijf, ontvangt Kerk in Actie voor veel ingeleverde telefoons of cartridges een vergoeding. Voor iedere lege cartridge krijgen we 15 cent, voor iedere bruikbare smartphone 5 euro, onbruikbare smartphones en alle andere mobiele telefoons leveren 50 cent op. Buitenlands en oud Nederlands geld Je kunt buitenlands geld en al het oude Nederlandse munt- en briefgeld sparen voor Kerk in Actie. We verkopen die aan banken, handelaars en verzamelaars. Wat levert het op? In 2023 was de opbrengst € 32.885,12 (€ 27.937,92 postzegels en kaarten, € 4.537,20 cartridges en mobieltjes, en € 410,- via oud muntgeld). In 2022 was dit € 31.393,88 (€ 27.619,68 postzegels en kaarten, € 3.774,20 cartridges en mobieltjes). Waar kun je inleveren? De zending van de PKN kerk hier in Surhuizum zamelt in samenwerking met Kerk in Actie boven genoemde artikelen in voor diverse projecten. Je kunt postzegels, kaarten, oude mobieltjes en cartridges inleveren bij de Doarpstsjerke of op ’t Noard 6 (S. Folkerts).
Page 18
18 Overzicht van (sport)activiteiten in Surhuizum en Augustinusga MFC De Delfeart, Bartemerwei 21a Activiteit Dag Bibliotheek* open Schilderclub Brommerclub (toertocht met nazit) Klaverjassen Delfeart Dorpscafé Jeugdhonk ús STEK Dinsdag Donderdag (1e v.d. maand) Dinsdag Dinsdag Dwaande* (50+ soos) Donderdag Biljarten Donderdag Vrijdag (2-wekelijks) Zaterdag (2-wekelijks) Vrijdag Zaterdag Tijd 10.00-12.00 uur 19.00-21.00 uur 19.30-21.30 uur va. 19.00 uur 9.30-11.30 uur 19.00 uur 19.30 uur va. 19.00 uur 19.30-22.00 uur 14.00-16.00 uur Kijk voor exacte data en tijden op de vernieuwde website van De Delfeart: www. delfeartsurhuizum.nl Bibliotheek en Dwaande: info contactpersoon Janet Elzinga, 06-298223768 Sport Vereniging Surhuizum (SVS), gymzaal MFC De Delfeart Activiteit Dag Seniorenfit Volleybal Streetdance 4-7 jaar 8-10 jaar 11-12 jaar 13-15 jaar Streetdance 19+ Woensdag Woensdag Vrijdag Vrijdag Vrijdag Vrijdag Vrijdag Dag Woensdag Zaterdag Tijd 18.45-19.45 uur 20.00-21.30 uur 16.15-16.45 uur 16.45-17.30 uur 17.30-18.30 uur 18.30-19.30 uur 19.30-20.30 uur TFC Surhúster Fyts Ploechje, starten bij It Mienskar 16 in Surhuizum Activiteit Fietsen Fietsen Tijd 18.30 uur 13.00 uur Contactpersoon Willem Hansma, 06 22553089 19 Korfbalvereniging DTS, Sportpark Woudlust, Olivierstrjitte Team Training Selectie 1e en 2e Selectie 3e en Midweek A1, A2, B1, B2 en D1 E1 (in Harkema) Kangoeroe Klup Tijd Maandag en woensdag 19.30-21.00 uur Dinsdag 20.00-21.00 uur Maandag en woensdag 18.30-19.30 uur n/a n/a Zaterdag (2-wekelijks) 9.45-10.45 uur Deze trainingsdagen en -tijden zijn onder voorbehoud van wijzigingen. Op de website www.kvdts.nl staat actuele informatie. Of kijk op de Facebook-pagina/ Instagram. Contactpersoon senioren Anneke Vonk, Jeugd Aukje Rispens (contactgegevens op website) Surhuzum Open Air (SOA), Festival, 12 en 13 juli 2024 Meer info op www.soa.frl en social media Sv. ASC'75 (afd. Voetbal), It Oast 1a, Augustinusga Team Training JO-7 (jeugd onder 7 jaar) Donderdag JO-9 JO-10 JO-11 JO-14 JO-15 ASC 1* ASC 2* ASC 35+ ASC 18+ vrouwen Maandag Woensdag Maandag Woensdag Donderdag Samen met ASC2 Woensdag Tijd 17.00-18.00 uur Dinsdag en donderdag 17.00-18.00 uur Dinsdag en donderdag 18.00-19.00 uur Dinsdag en donderdag 18.00-19.00 uur 18.00-19.00 uur 18.30-19.30 uur 19.00-20.00 uur 19.30-21.00 uur Dinsdag en donderdag n/a n/a 19.30-ca. 21.00 uur Deze 2 laatste teams spelen in zeventallen, op vrijdagavond *) Wedstrijden worden in principe gespeeld op zaterdag Inlichtingen jeugd: Jelle Woudstra, 06-50266093 Inlichtingen senioren: tamme_de_boer@hotmail.com
Page 20
20 Loopgroep ASC ’75, It Oast 1a Augustinusga traint op maandagavond van 19.30-20.30 u. Les wordt verzorgd door Pietje Struiving. Op de donderdag avond is er een duurloop van 5-8 kilometer. (meer info elders in dit blad) Inlichtingen loopgroepasc75@gmail.com of v.kramer55@upcmail.nl Badminton in gymnastiekgebouw Augustinusga W.B. v.d.Kooiwei 6 op woensdagavond om 19:30 u. Inlichtingen: v.kramer55@upcmail.nl Set’m op Recreatieve gymnastiek voor kinderen vanaf 4 jaar. In gymnastiekgebouw Augustinusga W.B. van der Kooiwei 6 Woensdag van 16.00-17.00 u. Contactpersoon Mariska Kramer 06-15422874 Land van Eén, Rysloane 5 Yoga, op dinsdagavond van 19.30-21.00 uur. Deze les wordt afwisselend gegeven door Helen Zwart en Cilia Würst. Het land van Eén heeft nog meer diverse andere activiteiten zoals o.a. een filmavond of drumcirkel (Djembé), kijk voor verdere informatie daarover op hun website www.landvaneen.nl Slach om 'e Toer, Surhúster kuiertocht 30 december 2024 Meer info op www.slachometoer.frl en social media Inzamelingsacties: • Plastic doppen kunt u inleveren bij J. Dijkstra, C. Schuurmanwei 10 • Postzegels, ansichtkaarten, cartridges, mobiele telefoons en oude munten voor Kerk in Actie kunt u inleveren bij de Doarpstsjerke of bij S. Folkerts, It Noard 6 • Kleding, dekens, voedsel voor de mensen in Oekraïne kunt u inleveren bij Ieneke de Vries, Doarpstrjitte 34 of Kees, De Dellen 24 in Surhuisterveen 21 Mollenvanger Mindert Kloosterman heeft al 100.000 gevangen Een uit de hand gelopen hobby, zou je het gerust kunnen noemen. Mindert Kloosterman heeft al heel wat mollenklemmen gezet in de tuinen en weilanden van Surhuizum en omgeving. Kloosterman heeft vele mollenklemmen thuis liggen. De eerste mol werd op jonge leeftijd gevangen en zo volgden er dus nog duizenden. De mollen kennen Mindert ondertussen maar al te goed, maar er is een soort die hij nog nooit is tegengekomen. De albinomol staat nog op het verlanglijstje. “Ik haw yn myn libben tûzenen fongen, mar noch nea in wite”, vertelt mollenvanger Mindert Kloosterman bij streekomroep RTV NOF. In al die jaren zijn er genoeg bijzondere anekdotes te vertellen. De ervaren mollenvanger herinnert zich ook een bijzonder moment waarop hij een rood/ bruin exemplaar ving in It Heideloanstje. Kloosterman legt uit dat de kleur van deze mollen te danken is aan de ijzerhoudende grond waarin ze zich bevinden. Daarnaast heeft Kloosterman op zijn hoogtepunt eens 170 klemmen in de grond gehad, en zelf eens getuige geweest van het moment waarop een mol met zijn klem werd gevangen. “Erg luguber, maar daar blijft het niet bij. “By it mollefangen haw ik ek wolris hân dat de mol berntsjes hie, mar dy leine der doe dea by, dy ha har mem besocht te sykjen”, maar tevergeefs. De omgeving De Peen en Buitenpost zijn voorbeelden waar Kloosterman nog meer vangt. Hij komt vooral bij kerkhoven en voetbalvelden, waar de hoopjes niet welkom zijn.
Page 22
22 23 Als u de mollenvanger tegenkomt, kunt u hem gerust aanspreken als Mindert Mol. Bovenstaand stuk is een deel van het interview over een gevonden albinomol in Twijzel. Bekijk het gehele interview op rtvnof.nl: Albinomol doet mollenvanger versteld staan: “Ik haw al tûzenen fong, mar noch nea in wite”. Niek Wassink Avond4daagse 2024 Komend voorjaar organiseren we de avond4daagse. Van 13 tot en met 16 mei kan iedereen weer vier dagen lekker wandelen. Ook deze editie is er een keuze uit de 5 en 10 kilometer. Zet het alvast in je agenda! Organisatie Vanwege onvoldoende organisatoren in Surhuizum wordt dit jaar de avond4daagse vanuit Augustinusga georganiseerd. De wandelroutes starten ook vanuit Augustinusga. We hopen natuurlijk op een grote opkomst van deelnemers uit Surhuizum. Volg Facebookpagina Avond4daagse Stynsgea Via de Facebookpagina ‘Avond4daagse Stynsgea’ houden we je op de hoogte wanneer je je kunt inschrijven. Volg alvast deze Facebookpagina. Vrijwilligers gezocht! Een evenement als de Avond4daagse kan niet zonder de inzet van vrijwilligers. Zoals verkeersregelaars, EHBO’ers, hulp bij de catering. Alle hulp is welkom! Aanmelden kan via sjakinderwerk@gmail.com of Facebookpagina ‘Avond4daagse Stynsgea. Alvast bedankt. Team Avond4daagse Augustinusga (Bea, Cedy, Cindy, Jantina en Marleen) Grote schoonmaak Het bestuur van MFC De Delfeart had zaterdag 2 maart een grote schoonmaak op de agenda staan. Zij zijn blij dat een paar mensen gehoor hebben gegeven aan de oproep om te komen helpen. Zonder hen was dit niet gelukt daarom willen zij de deelnemers bedanken voor hun inzet!
Page 24
24 Sjoch ris op ús webside! It adres foar: • • • • • • Silo-King- in middel foar ’t kûlje Clino- toksinebiner Lismoal- foar tige lekkere aaien NúnderkalkpH-regulaasje moskbestrider yn jo gersfjild Fuorje nei genetysk potinsjeel It fergrutsjen fan de libbensdoer, reduksje fan it brûken fan antibiotika, minder miljeuferlies, Spirit Lacation- antibiotika-frije molke produksje klimaatfreonliker Joint FX- foar linige hynders ek... in heger jo eigen bedriuw. buorkjen, mar rendemint fan It Langpaed 2 9283 TD Surhuzum 0653 488 649 www.micronutritions.com 25 Sportactiviteiten in Stynsgea In Augustinusga worden diverse sportmogelijkheden aangeboden. Sv ASC’75 is een omni-vereniging en heeft drie afdelingen. ASC staat voor Augustinusga Surhuizum Combinatie en is in 1975 begonnen met het uitdrukkelijke idee dat er voor beide dorpen sport moest worden aangeboden. Het begon overigens met voetbal. Later is daar tennis bijgekomen, en sinds een aantal jaren is er ook een loopgroep. Voetbal De afdeling voetbal is de grootste afdeling. Er zijn diverse groepen. Voor de jongsten is er “Kaboutervoetbal”. Dit is voor de leeftijdsgroep van 3 tot 6 jaar, en dit vindt plaats op zaterdag, 1 x in de twee weken, van 10.00 tot 11.00 uur. Inlichtingen bij Dennis Kolthof, 06-20402039. Jeugd: Inlichtingen bij jeugdsecretaris Jelle Woudstra, 06-50266093 Senioren: ASC 1, ASC 2 (trainingen zie overzicht) Bovenstaande teams spelen hun wedstrijden in principe op zaterdag. ASC 35+ mannen, ASC 18+ vrouwen Deze teams spelen in zeventallen, op vrijdagavond. Inlichtingen over de senioren: tamme_de_boer@hotmail.com. Trainingen zie overzicht elders in deze Grutte Gelf. Tennis ASC heeft ook een afdeling tennis. Er zijn twee banen beschikbaar, en het is mogelijk om competitie te spelen. Inlichtingen bij Jelle Woudstra, 06-50266093 of jellewoud@chello.nl Loopgroep ASC’75 De loopgroep is een groep mensen die twee keer per week loop(trainingen) uitvoeren. Zowel getrainde lopers als mensen die nog niet getraind zijn kunnen hieraan meedoen. De trainingen zijn op maandag en donderdag is er een duurloop, de lengte hiervan hangt van de deelname en is 5-8 kilometer. Start vanaf 19.30 uur en eindigen altijd bij de voetbalkantine van ASC. Inlichtingen: v.kramer55@upcmail.nl loopgroepasc75@gmail.com (0637447374) Set’m Op Gymnastiek Recreatieve gymnastiek in Augustinusga, gymnastieklokaal W.B. van der Kooiwei. Klimmen, klauteren, balanceren, hangen en rollen: wat thuis niet altijd kan of mag is wel mogelijk bij de recreatieve gymnastiekvereniging Set’m op. Tijdens de lessen komen diverse turntoestellen aan bod zodat er altijd vol
Page 26
26 27 doende uitdaging is. Daarnaast is er zeker tijd voor een spelletje of een andere leuke activiteit. Dit alles gebeurt onder begeleiding van onze enthousiaste gymnastiek lerares Mariska Kramer. Ben je vier jaar of ouder dan ben je van harte welkom. Je mag twee keer komen proefdraaien om te kijken of je het leuk vindt. Voor informatie kun je contact op nemen met Mariska Kramer, 0615422874. Badminton In Augustinusga is er ook de mogelijkheid om badminton te spelen in het gymnastiekgebouw aan de W.B. van der Kooiwei. Dit kan op woensdagavond om 19.30 uur. Inlichtingen bij v.kramer55@upcmail.nl Activiteiten van De Spitkeet Paasactiviteiten Op maandag 1 april 2024, wordt openluchtmuseum De Spitkeet omgetoverd tot het decor van een bruisend paasfeest! Van 10.00 tot 17.00 uur nodigen wij iedereen van harte uit om deel te nemen aan een dag vol vrolijkheid en vermaak, met niemand minder dan Ben de Banjoman, de zingende paashaas, als eregast! Het programma biedt een scala aan activiteiten: een zoektocht naar houten paaseieren, het "Spitkeet wortelraadsel", en ambachtelijk broodbakken boven een knisperend vuur. Donateurs genieten gratis toegang op Paasdag, anderen betalen de normale entreeprijs. Nog geen donateur? Voor slechts € 20,00 geniet u een heel jaar van gratis toegang tot het park. Donateur kaarten zijn verkrijgbaar op 1 april bij de ingang. Mis deze kans niet om deel uit te maken van een onvergetelijke paasviering bij De Spitkeet! Voor meer informatie zie www.despitkeet.nl en www.facebook.com/spitkeet. Mededeling Voortaan kunt u De Feanster op woensdag of donderdag in uw brievenbus verwachten. Maike Mulder Kerkcafé Zondag 7 april is al weer de laatste kerkcafé van dit seizoen. U bent van harte welkom in “It Gebou”, vanaf 15.30 tot 17.30 uur. Tot dan, Evangelisatie commissie
Page 28
28 29
Page 34
34 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-21.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Daisy de Boer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Baukje Boekema, waarnemend voorzitter Jet Wierstra, secretaris Tjerkje Hansma, penningmeester Rianne Alma, agendabeheer en vrijwilligerscoördinatie Jan Rodenhuis Sjoerd Kooistra Sandra Scheepsma Jet Tadema Dennis Kolthof Willem Boersma Jesse van der Veen Informatie, vragen en reserveringen: email: info@delfeartsurhuizum.nl of tel. 0612490015 (Rianne Alma). Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 0610542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 35 Wurklist 17 maart 22 maart 23 maart 29 maaart 5 april 6 april 6 april 7 april 8 april 10.00 uur 19.30 uur va. 19.00 uur 14.00 uur 19.30 uur 10.00-17.00 uur va. 19.00 uur 15.30-17.30 uur 20.00 uur Kinderdienst met kinderkoor EigenWijs uit Ten Boer in de Doarpstsjerke. Klaverjassen in De Delfeart. Delfeart Dorpscafé in De Delfeart. Paaseierenzoeken op sportpark Woudlust voor alle kinderen van groep 1 t/m 8. Klaverjassen in De Delfeart. Open Camping Dag bij minicamping De Weidewagen. Delfeart Dorpscafé in De Delfeart. Kerkcafé in It Gebou. Ledenvergadering Plaatselijk Belang in pannenkoekenhuis “Landzicht”. Spreuk van de maand “Je kunt de richting van de wind niet veranderen, wel de stand van de zeilen.” Antwoorden Wat weet u van _?_ 1 = Doarpstsjerke of Antoniuskerk, 2 = 1614, 3 = steen, 4 = transept, 5 = luchtboog, 6 = orgel, 7 = ramen. Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot vrijdag 29 maart 2024 mailen naar: redactie@gruttegelf.nl of inleveren bij: Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 (zie ook kolofon) óók online op www.gruttegelf.nl
Page 36
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Jiergong 36, nûmer 9, 13 febrewaris 2024

Grutte Gelf nûmer 9, 13 febrewaris 2024


Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Jiergong 36, nûmer 9, 13 febrewaris 2024 Redaksje: Kornelis van Dekken Beitske Tjeerdsma-de Vries Niek Wassink Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Pûsterwei 8 9283 XG Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Joop en Djoeke Postma, till. 351767 Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang Sa 't jim allegearre wol witte is der op dit stuit gjin Oranjeferiening mear aktyf yn ús doarp. Dit is fansels tige spitich, want de Oranjeferiening wie altyd in moaie organisaasje foar de aktiviteiten mei Keningsdei en oare feestlike gelegenheden. Gelokkich binne der noch hieltyd minsken dy 't it wichtich fine dat der in Oranjeferiening aktyf is yn ús doarp. Dêrom binne we op syk nei minsken dy 't hjiroer meitinke wolle en har ynsette wolle om de Oranjeferiening nij libben yn te blazen. It soe fantastysk wêze as wy mei in groep entûsjaste minsken wer in moaie Keningsdei organisearje kinne en oare leuke aktiviteiten organisearje kinne foar jong en âld. Binne jo ynteressearre en wolle jo meitinke oer de takomst fan de Oranjeferiening? Nim dan kontakt op mei ús fia pbsurhuzum@surhuzum.nl. Skriuw fêst yn jo aginda: op 8 april is ús jierlikse ledegearkomste by Landzicht om 20.00 oere. We hoopje wer op in moaie opkomst, sadat we mei-inoar yn petear kinne oer de takomst fan Surhuzum! Ledenvergadering begrafenisvereniging Op 11 maart a.s. om 20.00 uur bent u van harte welkom op onze ledenvergadering van onze begrafenisvereniging “De Laatste Eer”, die zal gehouden worden in ons dorpshuis “De Delfeart”. Agenda • Opening • Mededelingen • Spreekster mw. F.G. Spa van Sekuer Notarissen. Onderwerp: hoe één en ander, financieel, moet worden geregeld na een overlijden. • Ingekomen stukken • Notulen • Verslag kascommissie • Financieel verslag • Jaarverslag • Statutenwijziging huishoudelijk reglement • Vaststellen contributie en ledenkorting • Rondvraag Het bestuur: dhr. J. Dijkstra, voorzitter en dhr. H. van der Veen, secretaris
Page 10
10 11 betiden wat oan de swiere kant. Teater mei allinne mar humor wurdt net in soad mear makke, ja allinne troch Klún en Knoffelhakke, foar safier ik wit.” En nee, zo beweren beide hoofdrolspelers, de voorstelling is niet gebaseerd op de recente actualiteit waarin lotgevallen van twee vrijgezelle broers centraal staan. Bijvoorbeeld in de documentaire Bothnia Zathe op Omrop Fryslân of het verhaal over de gebroeders Visser uit Wâlterswâld in het Nieuwsblad Noordoost-Friesland . Prins: “Wy hienen it al folle earder betocht.” Wel komt in deze voorstelling ook een dominee voor die bepaald geen aansluiting vindt bij de twee broers. Ten einde raad besluit de zielenherder in de voorstelling zich tactisch uit huize Pot terug te trekken met als motto uit zelfbehoud: ‘beter gelopen dan gestropen’. Ervaren Op het gebied van toneel is Prins bepaald geen onbeschreven blad. Jarenlang deed hij aan dorpstoneel bij toneelvereniging De Fodkoer uit Ie en als men bijvoorbeeld bij de toneelvereniging in Eanjum iemand te kort kwam, dan was een beroep op Prins nooit tevergeefs. In zekere zin gaat met deze voorstelling een lang geleden geuite, eigen wens in vervulling. “Myn suske frege my as bern in kear fan ‘Wat wolst wurde?’ en ik sei doe ‘akteur’ en no is it dus safier.” De amateurstatus is dus ingeruild voor een beroepsstatus en dat betekent dat de in Nijewier geboren Prins debuteert als professioneel acteur. Dat kan allemaal omdat hij in oktober 2022 gestopt is met ‘it buorkjen’ van 90 koeien. “De pleats is fan mysels mei wat lân, it oare lân hierde ik fan in stichting. Ha no noch tegearre mei myn freondinne Froukje Wolters sa’n fjirtjin bistkes.” Prins valt niet onder de categorie geboren en getogen in Ie want pas in 1971 verhuisde het gezin Prins naar Ie. Niettemin is deze stap voor Prins toch iets om gepast ‘grutsk’ op te zijn. “It is no foar de earste kear dat ik as akteur betelle wurd.’’ Beide mannen hebben een klik in opvattingen. Geen poespas, geen overbodige franje en ook geen ingehuurde regisseur. “Wy rêde ússels wol”, zegt de ervaren Haaksma. In april 2022 eindigde de solovoorstelling Ferlies yn Lockdown geschreven door Tet Rozendal die hij maar liefst veertig keer in Paviljoen MeM van Atsje Lettinga in Buitenpost speelde. Eerder speelde Haaksma jarenlang de door de vorig jaar overleden Gerrit Breteler geschreven ‘kroegvoorstellingen’ Katarsis , Kredo, Krimp en Kredyt samen met Anke Bijlsma. Improvisatie De voorstelling van de broers Jan en François Pot duurt twee keer drie kwar
Page 12
12 13 tier. ‘As it treft’, zeggen beide mannen lachend. Want de improvisatie is nooit ver weg. Prins: “It is eins in ‘blijspul’, ik ha in huodsje op en mei wat stekwurden geane wy it toaniel op. Eins reizgje ik in bytsje mei op de ‘kroade’ Gerrit Haaksma yn de publisiteit.’’ Haaksma speelt Jan, “Jan is polityk sa links dat hy hast fan de ierdbol ôfdondert. Dat past wol wat by my, ik bin miskien wol de lêste SP’er op dizze ierdbol.” Geen boodschap, geen drama over eenzaamheid of de zin van het leven - Prins: ‘Ik wol gjin drama spylje’ – de luchtigheid van een ‘noflik jûntsje fuort’ staat voorop. Het motto ‘As se oer my prate dogge se it net oer in oar’. Heel belangrijk is voor de beide acteurs dat ze zich verwant voelen met de strekking van de voorstelling. Zingend opkomen Prins: “Dizze teksten lizze hiel ticht by ús as Friezen en by ús Fryske taal. Want wy moatte goed op ús taal passe.” Maar de voorstelling is ook meertalig. Haaksma: “Myn personaazje Jan praat op in stuit Dútsk, Belgysk en Dokkumers en der wurdt ek noch songen. As ik opkom dan sjong ik.” Zingen als een soort vrolijke sfeerimpressie want beide mannen noemen zich zeker geen ‘heldentenoren’. Uultsje Talsma Nieuw leerlingen voor de JLS?... ja graag! Op onze mooie school de JLS zitten nog (maar) een kleine 80 leerlingen. Heel graag heten wij dus nieuwe leerlingen van harte welkom. U bent samen met uw kind van harte welkom op de open ochtend van woensdag 20 maart a.s. Ook als uw kind pas in de tweede helft van volgend schooljaar 4 jaar wordt, bent u van harte welkom! Daarnaast willen we graag meer zicht krijgen op welke leerlingen we de komende jaren kunnen verwachten. Is uw kind op dit moment 2 of 3 jaar en bent u van plan om in de toekomst uw kind aan te melden op de JLS wilt u dan uw contactgegevens alvast aan ons doorgeven. Dit kan per mail via: jls@noventa.nl Wij kunnen dan ruim voordat uw kind 4 jaar wordt, met u contact opnemen om een aantal zaken door te spreken en alvast een paar ‘wen-dagen’ af te spreken. Namens het team van de JLS alvast van harte welkom!
Page 14
14 15
Page 16
16 17 Surhúster om utens Naam: Corrie Wassenaar Kind van: Harrie en Jantje Wassenaar Woonde op: It Súd 11 Leeftijd: 51 jaar Verlief, verloofd, getrouwd? Ik woon samen met Torben. Waar woon je nu: Ik woon in een klein dorp Roager. Dit is in de buurt van Ribe (het oudste stadje van Denemarken) Wat heeft jou daar gebracht? Mijn toenmalige man wilde in Denemarken op een boerderij gaan werken. Ik wilde altijd al de wijde wereld in, dus besloot ik mee te gaan. Dat is nu 30 jaar geleden. Wij kochten na enkele jaren werken zelf een boerderij. Kregen 3 kinderen: Jo-Anne die is nu 24, Lukas 22 en Noah 18 jaar. In het begin dacht ik dat we ooit wel weer terug zouden gaan naar Nederland, maar toen de kinderen hier naar school gingen en hun vrienden hadden gevonden wist ik dat ik voorgoed in Denemarken zou blijven. De kinderen vinden het gezellig in Nederland en spreken Nederlands, maar ze zijn zo Deens dat ze zich niet kunnen voorstellen ooit in Nederland te gaan wonen. Wat doe je nu? Ik werk al jaren als pedagogisch medewerkster in een café/winkel voor mensen met beperking. Fantastische werkplek, geniet elke dag van de cliënten en klanten. In augustus vorig jaar ben ik gestart met studie pedagogiek. Een 4-jarig project, is pittig naast werk maar erg bruikbaar. Verder ben ik actief in de plaatselijke toneelvereniging, zing ik in een gospelkoor en probeer ik nog beetje sportief te zijn. Wat zijn jouw fijne herinneringen aan Surhuizum? De lagereschooltijd, meester Hofman die mij Fries leerde, nog altijd blij om ook dacht ik toen wel eens moet dat nou allemaal op z’n Fries. De eindeloze
Page 18
18 19 fietstochten van It Súd naar het dorp. Mijn vriendinnen tijd met Afke die ik natuurlijk mis. De herinnering aan Surhuizum als een dorp waar iedereen elkaar kende en er niks ongemerkt voorbijging. De winkel van Jap, de slagerij van Wobbe, Bakkerij Wouda en Jap Nauta, een gezellige tijd toen. Wat was je favoriete plekje in Surhuizum? Dat was denk ik bij Pieter en Trien Nauta, dat waren onze buren op It Súd, ik was daar kind aan huis en mocht daar veel meer dan thuis. Heb je nog contact met mensen (vrienden, familie) in Surhuizum? Mijn ouders, broers en zus wonen niet meer in Surhuizum. Ik kom niet zo vaak meer naar Nederland. Ben ik er, dan is het voornamelijk mijn familie die ik bezoek. Wat wil je verder nog kwijt: Het is een fantastische ervaring om in het buitenland te wonen en te werken. Maar op sommige momenten mis ik mijn familie ook, al woon ik hier 30 jaar is dat nog steeds soms wel een dingetje. Vooral nu mijn ouders ook ouder worden, ik kan niet zo ff een bakje doen. Denkt u na het lezen van deze bijdrage: ‘Och, je zou die en die eens moeten vragen’, of iemand uit uw familiekring die ergens anders woont? Mail ons dan op redactie@gruttegelf.nl! Dan kunnen wij vragen of diegene mee wil werken aan onze rubriek. Minno van der Werff nieuwe hoofdtrainer SV Marum Met ingang van het nieuwe voetbalseizoen zal de selectie van SV Marum worden getraind en geleid door Minno van der Werff. Hij volgt dan Jan Piet Bosma op die aan het einde van het lopende seizoen gaat stoppen. De Surhuizumer heeft als hoofdtrainer met zijn vorige club FC Surhústerfean een dijk van een prestatie geleverd. Hij wist met zijn team, middels het kampioenschap, rechtstreekse promotie naar de 1ste klasse af te dwingen. Zelf is Minno als voetballer actief geweest bij de voorlopig van deze club, ’t Fean 58.
Page 30
30 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Daisy de Boer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Baukje Boekema, waarnemend voorzitter Jet Wierstra, secretaris Tjerkje Hansma, penningmeester Rianne Alma, agendabeheer en vrijwilligerscoördinatie Jan Rodenhuis Sjoerd Kooistra Sandra Scheepsma Jet Tadema Dennis Kolthof Willem Boersma Jesse van der Veen Informatie, vragen en reserveringen: email: info@delfeartsurhuizum.nl of tel. 0612490015 (Rianne Alma). Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 0610542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 31 Wurklist 23 februari 24 februari 24 februari 3 maart 8 maart 8 maart 9 maart 9 maart 11 maart 19.30 uur 9.45-10.45 uur va. 19.00 uur 15.30-17.30 uur va. 17.00 uur 19.30 uur 9.45-10.45 uur va. 19.00 uur 19.00 uur Klaverjassen in De Delfeart. Kangoeroe Klup in De Delfeart. Delfeart Dorpscafé in De Delfeart. Kerkcafé in It Gebou. Potgrondactie kv. DTS. Klaverjassen in De Delfeart. Kangoeroe Klup in De Delfeart. Op besite by De Bruorren Pot in De Delfeart. Meer info elders in deze Gelf. Ledenvergadering begrafenisvereniging “De Laatste Eer” in de De Delfeart. Spreuk van de maand “29 februari. Een dag om alles te doen waar je de afgelopen 4 jaar geen tijd voor had.” Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot vrijdag 1 maart 2024 mailen naar: redactie@gruttegelf.nl of inleveren bij: Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 (zie ook kolofon) óók online op www.gruttegelf.nl
Page 32
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Jiergong 36, nûmer 8, 16 jannewaris 2024

Grutte Gelf nûmer 8, 16 jannewaris 2024


Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Jiergong 36, nûmer 8, 16 jannewaris 2024 Redaksje: Kornelis van Dekken Beitske Tjeerdsma-de Vries Niek Wassink Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Pûsterwei 8 9283 XG Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Joop en Djoeke Postma, till. 351767 Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Slach om ’e Toer treft prima wandelweer Op de laatste vrijdag van het jaar stond in Surhuizum de twaalfde editie van de wandeltocht Slach om ’e Toer op het programma. Ruim voor de start om 8.30 uur hadden de eerste wandelaars zich al ingeschreven bij het startbureau in MFC De Delfeart. Nadat de laatste regen was vertrokken, vertrokken ook de eerste wandelaars met een stevige tegenwind vanuit Surhuizum richting Harkema. Dit jaar konden de wandelaars kiezen uit vier afstanden van 10, 15, 20 en 30 km. Bij de inschrijving was het inmiddels gezellig druk. De eerste wandelaars liepen de route van 30 km, waarna elk half uur de volgende afstand van start kon gaan. Om twaalf uur gingen de laatste wandelaars van de 10 km op weg naar de Doarpstsjerke met haar markante gemetselde kerktoren waar de wandeltocht haar naam aan dankt. Via het Langpaed begaven alle wandelaars zich richting Harkema. De kortste route leidde langs de Featswâl richting Surhuisterveen, terwijl de langere afstanden via de Mellereed door Harkema liepen om zo bij het eerste rustpunt, bij Bouwbedrijf U. Veenstra, te arriveren. Hier konden de wandelaars genieten van koffie of thee met krenten- of suikerbrood klaar. De 20 km kwam passeerde dit punt nogmaals nadat ze via de tunnel onder de Betonwei een schilderachtig rondje door het coulissenlandschap van de gemeente te lopen. Rond
Page 8
8 9 Samenkomst jongvolwassen in It Gebou Hallo jongvolwassenen van Surhuizum e.o. We hebben op 8 oktober onze eerste bijeenkomst gehad. Dit was naar ons inzicht erg geslaagd en inspirerend. Fijn om elkaar te zien en om over allerlei dingen te praten. Op 21 januari is er weer een samenkomst. Auke-Willem Kampen komt de middag verzorgen. Het is weer de bedoeling om op een laagdrempelige manier samen te ontdekken wie God voor ons is. Dit kan voor de één al duidelijk wezen, maar voor de ander nog een groot raadsel. De één zal het makkelijk vinden om te gaan en voor de ander zal het een grote stap zijn. Toch willen we jullie vragen om te komen. Om elkaar te ontmoeten en samen te kletsen. Niet alleen over het geloof, maar ook over wie we zijn en wat we doen. We hopen vooral een gezellig samenzijn te hebben. Kom je ook op 21 januari om 15:30 naar het gebouw van de kerk in Surhuizum? Wij hebben voor de kinderen oppas en een springkussen geregeld. De koffie en thee staat klaar en na afloop is er nog een hapje en drankje. Mochten er nog vragen zijn, dan horen we het graag! Hopelijk tot 21 januari. Willem van der Meer Hinke Arrighi Gryt Wijma Bedankt Langs deze weg willen wij jullie bedanken voor de kaarten en bloemen, die wij hebben gekregen voor ons 40-jarig huwelijk. Het heeft ons goed gedaan. Groetjes van Jacob en Maike Mulder Oproep Ik ben op zoek naar oude luchtfoto’s van Surhuizum, omstreeks jaren ‘50/’60 gemaakt, voor een nog te schrijven artikel over een verdwenen straat van Surhuizum. Het gaat om de westkant (oneven) van it Súd/Doarpsstrjitte. Of een kaart van Surhuizum uit die tijd zou ook mooi zijn. Beitske Tjeerdsma-de Vries, mail: redactie@gruttegelf.nl
Page 10
10 Impressie van de lichtjesavond Voorafgaand aan zondag 10 december waren het stormachtige dagen. Pas in de loop van de week ging de herfststorm iets liggen. Het maakte het werk voor de medewerkers gemakkelijk om al de lichtjes en fakkels te plaatsen op en rond de begraafplaats. Doordat het helaas de hele avond heeft geregend gingen de fakkels steeds uit en was het een donkere gang naar de begraafplaats en tevens op de begraafplaats. Deze keer konden we helaas niet terecht in ons dorpshuis en moesten we uitwijken naar ‘Us STEK’ wat ons een prima alternatief leek. Maar dat bleek achteraf niet de juiste plaats om deze ceremonie te houden want er kwamen veel meer bezoekers dan wij hadden verwacht, ook mede door het slechte weer hadden wij deze toeloop niet verwacht. Bij het binnenkomen kreeg men koffie of thee met wat lekkers en konden de meesten een zitplaats vinden. Helaas waren er vele mensen die geen zitplek meer kregen en moesten noodgedwongen blijven staan. Jammer genoeg was de ruimte te klein om dit allemaal tot zijn recht te laten komen. De sfeer van de lichtjesavond is moeilijk te omschrijven, eigenlijk moet je het ervaren. Als mensen voor het eerst komen, zijn ze vaak verrast over hoe alles 11 is verlicht met fakkels en kaarsen. Voor sommigen kan zo’n eerste keer op deze manier herdenken, beladen zijn. Onze voorzitter Jurjen Dijkstra sprak een welkomstwoord en vertelde iets over de geschiedenis van het ontstaan van lichtjesdag. De gedichten werden voorgelezen door Sven van der Veen (groep 5); Anna Holthuis (groep 5) en Welmoed Elzinga (groep 7). Janny van Kammen en Thea Dam lazen ook een gedicht voor. Nu kan men thuis je verdriet proberen een plekje te geven, maar een lichtjesavond biedt je ook de mogelijkheid om samen met anderen stil te staan bij al de dierbaren die ons zijn ontvallen. Na de gedichten kreeg men allemaal een kaarsje toegereikt om deze neer te kunnen zetten bij de rustplaats van hun dierbare of dierbaren om te laten weten hoeveel je van hem of haar gehouden hebt. Het is op zo’n lichtjesavond een mooie en warme gedachte dat je een kaarsje kunt neerzetten bij de rustplaats van je dierbare. Volgend jaar zijn we weer aanwezig in ons Dorpshuis en hopen zo de lichtjesdag op een meer waardige manier te gaan vieren. Niemand vergeet “de dag” Niemand vergeet “het uur” En ook niet “het moment” In elk hart staat “de dag” gegrift.
Page 12
12 13 Hond loopt samen met 729 wandelaars Slach om ’e Toer 2023 Als startpunt uiteraard ons mooie dorpshuis De Delfeart. Daar begonnen 729 wandelaars uit Surhuizum en omgeving aan de 10, 15 of de 20 kilometer. Voor de bikkels stond de 30 kilometer ook weer op de kaart. De eerste meters werden gezet richting de Toer. Dit jaar moest je er zelf een ‘Slachje om ’e Toer’ van maken. Het kerkpad op, door het poortje en om de toren heen lopen. De wandelaars waren verrast over het mooie weer; over tegenwind wordt niet geklaagd als de lucht blauw is en er geen enkele druppel valt. It Langpaed volgen om aan het eind vervolgens linksaf te slaan richting Surhuisterveen. Eenmaal de begraafplaats voorbijgelopen kwamen een paar wandelaars van de 10/15 kilometer een verdwaalde hond tegen. De kleine wit-zwarte hond hield - net zoals veel mensen in deze tijd - wel van gezelligheid. Hij liep met de wandelaars mee. De snert was vanaf hier nog niet te ruiken, maar de hond beweerd later het tegendeel. De oliebollen en (warme) chocolademelk waren wel al bijna te ruiken. Nog een paar kronkelpaadjes door Surhuisterveen en de molen was in zicht. De Nôtmûne Koartwâld waar de wieken aan het draaien waren, was de laatste stempelpost te vinden. Na de lekkere oliebollen, waar de poedersuiker van afwaaide, had iedereen nog een kleine vier kilometer voor de boeg. Heerlijk even zo’n pitstop, maar hoogstwaarschijnlijk heeft de hond de poeiermolke overgeslagen. De hond is meteen doorgelopen naar de ‘mooie’ Hurde Eker om de weg te vervolgen naar het eindstation. De snert geserveerd door Wietze Zijlstra van Brandbeque.nl blijkt onweerstaanbaar te zijn. Onze vier
Page 16
16 17 Schommelpraat Volgens het nieuws kunnen de schaatsen weer uit het vet. Hopelijk kunnen we begin dit jaar met elkaar schaatsen, waar iedereen zo naar verlangt nu het kouder wordt. Er wordt vorst verwacht in de week van 8 januari. Wanneer u dit leest is het geen vraag meer, maar een weet of er toen geschaatst kon worden. Als je aan de winter denkt, denk je al gauw aan sneeuw, schaatsen, korte dagen, skiën en warme choco. Wat betekent ‘de winter’ voor Jinte van der Veen (11) en wat doet ze het liefst als er een groot pak sneeuw ligt? ‘Bobsleeën lijkt mij zo grappig.’ Waar denk je aan als je aan ‘de winter’ denkt? Het eerste wat bij Jinte opkomt is schaatsen. ‘Volgens mij heb ik voor het laatst geschaatst bij het Pieter Johannes Gat in Eastermar. Samen met de buurtvereniging zijn we ook al een paar keer te schaatsen geweest in Thialf, dit jaar zijn we nog bij AquaZoo geweest met de buurtvereniging, hartstikke leuk.’ Wat doe je graag als er veel sneeuw ligt? Schaatsen is weer het eerste waar Jinte aan denkt, maar ook een sneeuwpop maken of een sneeuwballen gevecht. ‘De laatste keer toen het sneeuwde hebben we met een grote groep een sneeuwballen gevecht gedaan. Ik heb nog nooit een iglo gemaakt, maar dat lijkt mij nog wel eens tof om te maken.’ Wat voor winterse sport durf jij aan? Jinte kreeg vier verschillende plaatjes met winterse sporter erop. Alpineskien, skischansspringen, bobsleeën en professioneel sneeuwballengevecht. Bobsleeën zag er spectaculair uit. ‘Skiën of bobsleeën lijkt mij leuk. Bobsleeën lijkt mij zo grappig, in zo’n rakketje glijdend door een baan.’ Heb je de Elfstedentocht al eens meegemaakt? Het antwoord hierop was niet verrassend. Nee, natuurlijk. ‘Ik weet niet of we het ooit nog meegaan maken’, zij Jinte. ‘Ik zou er wel een keer aan mee willen doen, al kan ik niet zo goed schaatsen.’
Page 22
22 Halve finale 2 De tweede halve finale waren voor Sturtsjefeest en Bakt Er Niks Van. Sturtsjefeest maakte de eerste twee punten. Pas later maakte Bakt Er Niks Van hun eerste twee. Sturtsjefeest wachtte niet op hun tegenstander en ging lekker door tot ze 9-3 voor stonden. Een mooi gaatje van 6, maar dat zegt nog niets. Het andere team kwam terug. Van 9-3 naar 1012. Als Bakt Er Niks Van zo goed doorgaat, doen ze hun naam geen eer aan. De beide teams bleven in dit stadium van de wedstrijd evenveel punten maken. Sturtsjesfeest kreeg het benauwd. De wedstrijd eindigt met 14-19 en Bakt Er Niks Van schopt plek twee van vorig jaar het team Sturtsjefeest eruit. Dan bakken ze er toch nog iets van. Het team Bakt Er Niks Van. Strijd om 3e plek Het team Titom en het Sturtsjefeest dat helaas de halve finale hadden verloren, mochten voor de 3e plek strijden. Een plek waar ook nog een prijs te halen viel. Eén team bleek hier meer zin in te hebben dan het andere. De twee mannenteams begonnen aan een sportieve pot. Vorig jaar moest Titom (toen Keet Arie) genoegen nemen met een 4e plek. Dit jaar waren ze sterker. Het team Titom. 23 Met een dikke overwinning van 22-13 was de 3e plek voor hen. Als ze zo doorgaan, kunnen ze over twee jaar hun eerste prijs ophalen. Finale De Boer Is Troef en Bakt Er Niks Van in de finale. De Boer Is Troef had een hoge kaart meegenomen. Hij miste geen enkele bal, daarnaast was hijzelf ook niet te missen, niet alleen vanwege de lengte maar ook het felle blauwe broekje maakte hem typerend, zijn naam De Troef. Zoals de titel al aanduidde was de boer niet stroef. Allesbehalve. Ze behaalden gelijk een dikke voorspong van 1-12. De Boeren en hun Troef werden wat gemakzuchtig, er werd nonchalant gespeeld. Ook een paar smashes die afgekeurd moesten worden. Het team mag zichzelf ongeslagen kampioen noemen. Alle wedstrijden gewonnen en dan een finale spelen waar je u tegen zegt. Met dubbele punten (eindstand: 14-28) was de gouden beker meer dan verdiend voor team De Boer Is Troef. Een speciaal bedankje aan Dennis Kolthof voor de schitterende gesponsorde taarten, de scheidsrechters Henk en Jan, de teller Rianne en alle andere vrijwilligers. Na afloop verzamelden de teams en het publiek zich in de kantine met een drankje.
Page 24
24 Sjoch ris op ús webside! It adres foar: • • • • • • Silo-King- in middel foar ’t kûlje Clino- toksinebiner Lismoal- foar tige lekkere aaien NúnderkalkpH-regulaasje moskbestrider yn jo gersfjild Fuorje nei genetysk potinsjeel It fergrutsjen fan de libbensdoer, reduksje fan it brûken fan antibiotika, minder miljeuferlies, Spirit Lacation- antibiotika-frije molke produksje klimaatfreonliker Joint FX- foar linige hynders ek... in heger jo eigen bedriuw. buorkjen, mar rendemint fan It Langpaed 2 9283 TD Surhuzum 0653 488 649 www.micronutritions.com 25 Met het Nederlandse dartteam naar Gibraltar Op 7 september werden wij gebeld door de Nederlandse dartbond (NDB). Met een vraag die wij niet hadden durven dromen. Of Cor mee mocht en mee wou naar Gibraltar om voor het Nederlandse team uit te komen. Nou, als ouders vind je dit natuurlijk helemaal geweldig, en Cor... die kon alleen maar met open mond en grote ogen staren naar de telefoon. Het moet allemaal nog wel een beetje geheim blijven, zodat alles goed geregeld kon worden, als dit geregeld was, kwam de bekendmaking op fb en andere sociale media. Dit was wel even wachten voor Cor, maar 16 september was daar dan eindelijk de bekendmaking. Nu mocht Cor het vertellen. En wat denk je... hij zei, dat ga ik niet overal vertellen hoor, dat vind ik zo opschepperig. Nou volgens ons mag je gewoon supertrots zijn! Op maandag 27 november was dan de dag dat we met ons hele gezin richting Schiphol gingen. Samen met nog 7 andere spelers en de 2 super coaches ging de groep een beetje scheiden van ons en andere ouders en broer. Eenmaal aangekomen in Malaga zijn we met een huurauto naar het appartement gereden. Hieraan gekomen werd het wel tijd om te gaan slapen. De volgende dag, op dinsdag 28 november, gingen de jongens alvast met de coaches de speellocatie verkennen in Gibraltar. Dit was ongeveer een half uurtje rijden vanuit Spanje.
Page 26
26 Op woensdag 29 november was het dan eindelijk zover en moest er gestreden worden. 256 deelnemers. De eerste dag was de Winmau Junior Darts Open of Gibraltar 2023. Helaas, door de zenuwen er gelijk uit met 4-2 verloren. Maar ja, wat wil je, alles is nieuw, niet wetende wat je moet verwachten. Dus niet getreurd, morgen is er weer een dag. Dag twee, donderdag 30 november, de Michael van Gerwen Masters. Laatste 256 4-2 gewonnen van een Chinees. Laatste 128 4-0 gewonnen van een Noord-Ier. Laatste 64 4-0 gewonnen van een Belg. Laatste 32 4-3 gewonnen van een Australiër. Laatste 16 4-2 verloren van de Engelse Thomas Banks. Deze is niet onbekend in de dartwereld. Dus laatste 16 geëindigd, dit is zeker niet slecht! Dag drie, vrijdag 1 december, The Junior World Darts Finales! Dit was begon met een poulefase van 4. Eerste wedstrijd 2-0 verloren van een Belg. Tweede wedstrijd 2-0 gewonnen van een andere Belg. Derde wedstrijd 2-1 gewonnen van een Chinees. Door naar de knock out fase. Laatste 64 4-1 verloren van de voormalige jeugd wereld Kampioen de Engelse Jenson Walker. 27 De laatste dag, zaterdag 2 december, The Junior World Cup Team Event. In totaal 28 teams, waarvan 2 uit Nederland. Cor, Ruben, Daan en Thijs vormden een team. Het jongste team ooit uit Nederland! Dit team had een moeilijke loting in de poule met onder andere Ierland de nummer 2 van vorig jaar, en Mongolië de nummer 3 van vorig jaar. Maar jullie hebben goed tegenstand gegeven aan Ierland en als kers op de taart de kraker van een wedstrijd tegen Italië, waarin het ging tot de laatste leg in de beslissende teamgame, weten te winnen en de eer hooggehouden! Nederland 2 tegen Noord-Ierland 2-4 verloren. Nederland 2 tegen Mongolië 0-4 verloren. Nederland 2 tegen Italie 4-3 gewonnen. Niet door in de poule, maar wat een prestatie! Cor had dit voor geen goud willen missen en wij als ouders en grote broer ook zeker niet. Ongelooflijk trots! Wat een ervaring, wat een kippevel, wat een belevenis. Geen woorden voor. Cor wil maar 1 ding... volgend jaar weer naar Gibraltar. Jubileum Riekele en Jannie Postma van de H.j. van der Veenstrjitte waren donderdag 21 december 50 jaar getrouwd Gefeliciteerd! (Foto: Mindert van Dekken)
Page 38
38 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Daisy de Boer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Baukje Boekema, waarnemend voorzitter Jet Wierstra, secretaris Tjerkje Hansma, penningmeester Rianne Alma, agendabeheer en vrijwilligerscoördinatie Jan Rodenhuis Sjoerd Kooistra Sandra Scheepsma Jet Tadema Dennis Kolthof Willem Boersma Jesse van der Veen Informatie, vragen en reserveringen: email: info@delfeartsurhuizum.nl of tel. 0612490015 (Rianne Alma). Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 0610542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 39 Wurklist 21 januari 26 januari 27 januari 27 januari 28 januari 4 februari 9 februari 10 februari 10 februari 23 februari 15.30 uur 19.30 uur 9.45-10.45 uur va. 19.00 uur 14.00-17.00 uur 15.30-17.30 uur 19.30 uur 9.35-10.45 uur va. 19.00 uur 19.30 uur Jong volwassenen bijeenkomst in It Gebou. Springkussen voor de kinderen. Klaverjassen in De Delfeart. Kangoeroe Klup in De Delfeart. Delfeart Dorpscafé in De Delfeart. Drumcirkel in het strohuis op Land van Eén. Kerkcafé in It Gebou. Klaverjassen in De Delfeart. Kangoeroe Klup in De Delfeart. Delfeart Dorpscafé in De Delfeart. Klaverjassen in De Delfeart. Spreuk van de maand “Als de dagen gaan lengen, gaan de nachten strengen.” Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot vrijdag 2 februari 2024 mailen naar: redactie@gruttegelf.nl of inleveren bij: Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 (zie ook kolofon) óók online op www.gruttegelf.nl
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Jiergong 36, nûmer 7, 12 desimber 2023

Grutte Gelf nûmer 7, 12 desimber 2023


Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Jiergong 36, nûmer 7, 12 desimber 2023 Redaksje: Kornelis van Dekken Beitske Tjeerdsma-de Vries Niek Wassink Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Pûsterwei 8 9283 XG Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Joop en Djoeke Postma, till. 351767 Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Van de redactie Geachte lezer, Nog even en dan is het alweer kerst en oud en nieuw, wat gaat een jaar toch snel voorbij. Voor onze redactie een jaar met veel wijzigingen. Drie van onze redactieleden nl, Djoeke Postma, Meindert Brouwer en Auke Elzinga zijn gestopt na jaren van trouwe inzet. Wij willen jullie nogmaals bedanken hiervoor. Verder zijn we ook blij met onze verjonging in de redactie met de komst van Niek Wassink. Hij is begonnen met de opleiding Journalistiek en wil ons graag helpen. Daarbij is het natuurlijk ook ontzettend mooi en goed voor de Grutte Gelf dat hij de jongere lezer wil bereiken. Het zou mooi zijn als de Grutte Gelf een echt familieblad wordt. Wij willen jullie mooie feestdagen toe wensen en voor 2024 een goede gezondheid, geluk en liefde. Kornelis, Beitske en Niek Sinterklaasavontuur in Surhuizum: Op zoek naar het grote boek Zaterdagmiddag 25 november rond kwart voor één arriveerde Sinterklaas met zijn Pieten in Surhuizum, bij het dorpshuis. Veel ouders stonden samen met hun kinderen vol spanning te wachten. Plotseling verschenen er twee Pieten op het dak, die met opwinding meldden dat het grote boek zoek was geraakt. Ze besloten het in het dorp te gaan zoeken.
Page 6
6 7 Vrijdag 29 december 12de editie Slach om ’e Toer in Surhuizum Op de laatste vrijdag van het jaar wordt voor de twaalfde keer vanuit Surhuizum de Surhúster kuiertocht ‘Slach om ’e Toer’ georganiseerd. Vanuit MFC De Delfeart is er weer een prachtige route uitgestippeld, die dit jaar ten zuidwesten van het dorp wordt gelopen. De deelnemers hebben de keuze uit vier afstanden van 10, 15, 20 en 30 kilometer. Ondanks het teleurstellende weer van vorige jaar, hoopt de organisatie die jaar weer veel mensen aan de start te verwelkomen. “Het is een gezellige tocht die je samen met familie en vrienden kunt ondernemen, zo aan het einde van het jaar”, zegt de organisatie. De Surhúster kuiertocht is niet alleen een tocht voor de doorgewinterde loper, maar met name de kortere afstanden zijn ook uitermate geschikt om met het gezin te lopen. Slach om ’e Toer is een goed verzorgde tocht met versnaperingen en voldoende rustpunten. Bovendien staat er bij de finish voor iedereen warme erwtensoep klaar. De twaalfde editie van deze wandeltocht bestaat uit vier verschillende routes met afstanden van 10, 15, 20 en 30 kilometer. Het inschrijfgeld is resp. € 6,00, € 7,00, € 8,00 en € 9,00, met een speciaal tarief van € 3,00 voor kinderen tot 12 jaar. Betalingen dienen contant en gepast te worden gedaan. De start en finish van de tocht zijn bij MFC De Delfeart aan de Bartemerwei in Surhuizum. Kijk voor de starttijden op onze vernieuwde website www.slachometoer.frl. Hier is ook een videoverslag van de wandeltocht van vorig jaar te zien.
Page 8
8 9 Vacature: 2 redactieleden m/v Wij zijn op zoek naar twee gemotiveerde redactieleden die onze redactie van ons dorpsblad de Grutte Gelf kunnen aanvullen. Functieomschrijving: Schrijver: verhalenverteller/dichter, die mooie bijdragen kan leveren voor ons blad. Penningmeester met liefde voor cijfertjes. Communicatief sterk Enthousiast Goed kunnen werken in teamverband Werktijden: Je kan je eigen tijd inplannen voor het aanleveren van stuk(ken), wel moet er rekening worden gehouden met de inleverdatum van de kopij, 1 x per maand. Eén keer per maand redactievergadering, meestal een uur, met koffie/thee & lekkers Jouw functie: 1. Je levert tenminste 1 bijdrage per editie van het dorpsblad maar meer mag altijd. 2. Het bijhouden van de boekhouding, adverteerders zoeken d.m.v. acquisitie. Wat krijg je van ons: Het werk voor de Grutte Gelf is vrijwilligerswerk en daarom ontvang je geen loon. Maar wel is er een enorme waardering en ontvang je complimenten voor je bijdrage(n). Tijdens de vergadering is er koffie/thee en lekkers. Is deze ‘vacature’ op jouw lijf geschreven? Stuur ons dan snel een bericht: redactie@gruttegelf.nl Deze vacature is natuurlijk met een knipoog maar wel met een boodschap. De redactie heeft meer mensen nodig, het zou fijn zijn als er een paar mensen uit het dorp die meer in verbinding staan met de dorpsbewoners ons team zouden komen versterken. Wil je wel schrijven of boekhouden maar niet elke keer mee vergaderen dan is daar over te praten. Wij zouden het heel fijn vinden om ons team uit te breiden met twee enthousiaste Surhústers. Mailen met vragen mag natuurlijk altijd, graag zelfs!
Page 20
20 Meint Beukema Classic MTB Toertocht op 28 december as wordt de derde Meint Beukema Classic MTB toertocht georganiseerd door It Surhúster Fyts Ploechje Er zijn 2 uitgepijlde routes, één van ± 60 km en één van ± 35 km De start is bij het MFC De Delfeart aan de Bartemerwei te Surhuizum Er is gelegenheid om te starten tussen 9.30 en 11.00 uur Inschrijven kan vanaf 1 december via https://tfc-sfp.nl/inschrijven-mbc-2023 Inleg € 8,oo met gratis snert en worst bij de finish! 21 Kerstmorgenzang Laatste jaren worden er telkens meer dingen niet gedaan. Maar de kerstmorgenzang zal moeten blijven bestaan. We zullen de blijde boodschap niet schreeuwen vanaf de daken. Maar dit doen met muziek en zang vanaf de straten. We willen 1e kerstdag ’s morgensvroeg om 6.00 uur beginnen om de geboorte van onze Heiland, Jezus Christus te bezingen. Als we de rondgang door ons dorp maken, hopen we op deze manier de harten van veel mensen te raken. Na afloop gaan we terug naar It Gebou voor een bakje. En voor diegene die er zin in heeft is er ook een hapje. Weet je welkom op deze vroege morgen. Het zal je ongetwijfeld een fijn Kerst gevoel bezorgen Tot dan, de Kerstmorgen zangers We verzamelen ons om 5.45 uur bij de Doarpstsjerke in It Gebou en vertrekken om 6.00 uur Oproep: bestuursleden gezocht! In 2024 zouden we graag weer een avond4daagse willen organiseren in Augustinusga en Surhuizum. Vanuit Augustinusga hebben we al een aantal bestuursleden maar vanuit Surhuizum nog niet. Woon je in Surhuizum en lijkt het je leuk om dit evenement mee te organiseren? Meld je dan aan via Facebook of stuur een berichtje naar 0630840761. Kerkcafé Zondag 7 januari is er weer Kerkcafé. Vanaf 15.30 tot 17.30 uur is iedereen, jong en oud, welkom in It Gebou. Oant sjen, Evangelisatie commissie
Page 22
22 23 Ieneke’s hulp voor Oekraïne In het juni nummer hadden wij al kopij geplaatst over de schoenendoosactie voor Oekraïne. Ik schoof aan bij initiatiefneemster Ieneke de Vries, om te vragen naar de hulpacties die er tot nu toe zijn gehouden voor Oekraïne en de aanstaande hulpactie(s). De voorgeschiedenis: Op 24 februari 2022 valt Rusland Oekraïne binnen. Voor Ieneke haar schoondochter, Masha, is het een spannende tijd aangezien zij uit Oekraïne komt. Ieneke organiseert samen met Goffe Hendrik en Masha het eerste hulpgoederentransport. ‘Op een dinsdag begonnen wij en op zaterdag hadden we al een vrachtwagen vol’, zei Ieneke. ‘Het is ongelooflijk hoeveel mensen er belangeloos mee willen helpen’. Inmiddels is net het 15e hulpgoederentransport naar Kiev in Oekraïne gebracht. Daar worden de goederen opgeslagen in een loods en door een werkgroep uitgedeeld waar het nodig is. Ieneke noemt het ‘Heel Surhuizum Helpt’ naar ‘Heel Holland bakt’. De schoenendoosactie was een groot succes en we hebben heel veel mensen en kinderen blij gemaakt. Op de basisschool is er ook veel aandacht aan besteedt de schoolkinderen mochten zelfs zelf hun schoendoos inladen, die zijn door Bauke (zoon) en Tjalling bij school opgehaald. Wat wordt er allemaal geleverd en waar komt het vandaan? Ondertussen bijna twee jaar na de 1e actie is er al van alles gebracht. Ieneke belt met instanties, scholen om hulp te vragen vooral middels goederen. Zo krijgen ze bijvoorbeeld van Harting Bank ‘afgekeurde’ bedden, rol- en postoelen. Via twee apotheken incontinentiemateriaal, zelfs een oude sterilisatiemachine die ook nog even
Page 26
26 Sjoch ris op ús webside! It adres foar: • • • • • • Silo-King- in middel foar ’t kûlje Clino- toksinebiner Lismoal- foar tige lekkere aaien NúnderkalkpH-regulaasje moskbestrider yn jo gersfjild Fuorje nei genetysk potinsjeel It fergrutsjen fan de libbensdoer, reduksje fan it brûken fan antibiotika, minder miljeuferlies, Spirit Lacation- antibiotika-frije molke produksje klimaatfreonliker Joint FX- foar linige hynders ek... in heger jo eigen bedriuw. buorkjen, mar rendemint fan It Langpaed 2 9283 TD Surhuzum 0653 488 649 www.micronutritions.com 27 komt en daar veel vrienden en familie heeft, die daar een werkgroep hebben gestart die de spullen uitdelen. ‘Wij zijn ook heel blij met de financiële steun’, zegt Ieneke. Het geld wat binnenkomt wordt gebruikt voor het bekostigen van de rit naar Oekraïne, één retour rit kost ca. € 2250,- aan diesel. Ook is er een oud busje van gekocht die in Oekraïne is achtergelaten zodat ze er daar gebruik van kunnen maken. Per 1 april volgend jaar veranderen de regels voor het transport. Dan moet alles in kaart worden gebracht wat er in de vrachtwagen gaat en wordt het aan de grens gecontroleerd. Dat betekent dat het dan ook anders moet worden ingedeeld in de vrachtwagen. Inmiddels is er ook twee keer een benefietconcert gehouden in Meppel, waar de actie ook loopt omdat Goffe Hendrik en Masha daar wonen. In Meppel is ook een oude vleugel van het ziekenhuis gebruikt voor de opvang van een paar gezinnen. Eigenlijk hebben al die vrouwen inmiddels werk, in de schoonmaak vooral, en zij zorgen om de beurt voor elkaars kinderen. De mannen die meekomen hebben vaak een gezin met meer dan 4 kinderen, zij mogen dan met hun vrouw mee om voor de kinderen te zorgen. Wat hebben ze nu vooral nodig? ‘Het is nu winter en het is daar heel erg koud dus kunnen we ze nu helpen met: Dekens, dekbedden, beddengoed, slaapzakken, handdoeken. Winterkleren, (thermo)ondergoed, jassen, truien, mutsen, sjaals, handschoenen, schoenen etc.’ Beitske Tjeerdsma-de Vries
Page 32
32 33 Wat doet KNGF Geleidehonden ‘Sinds de oprichting in 1935 hebben wij duizenden honden geschoold voor blinde en zeer slechtziende mensen. De ervaring, kennis en kunde op het snijvlak van hond en handicap die decennialang is opgebouwd, is de afgelopen jaren ook beschikbaar gemaakt voor mensen met andere handicaps: bijvoorbeeld voor mensen in een rolstoel, personen met een posttraumatische stressstoornis (PTSS) of kinderen met autisme. KNGF Geleidehonden helpt mensen met een beperking om hun wereld te vergroten en zelfstandigheid te behouden, met de inzet van professioneel getrainde hulphonden. Een leuke baan vinden, daten, op vakantie gaan of een restaurant bezoeken: voor mensen met een beperking kan dat een uitdaging zijn. Een hulphond maakt de stap naar buiten kleiner, zodat het sociale leven groter wordt. Plastic doppen voor KNGF Geleidehonden Iedereen heeft ze thuis: plastic dopjes van bijvoorbeeld frisdrankflessen of zuivelpakken. Gooi deze niet weg, maar spoel ze even schoon en lever ze in! Door doppen te sparen ontlast men het milieu en steunen zij KNGF Geleidehonden. De ingezamelde doppen leveren namelijk geld op bij recyclebedrijven. Deze opbrengst gaat geheel naar de opleiding van de geleidehonden. Spaart u ook mee? Voor u een kleine moeite, maar een speciaal opgeleide hond betekent straks voor iemand met een handicap een groot verschil. Doppen inleveren Deze kunt u in Surhuizum inleveren bij Jurjen Dijkstra, Schuurmanwei 10 te Surhuizum. Namens de geleidehonden bedankt!
Page 34
34 35 Digitaal spreekuur in Bibliotheek Surhuisterveen Vanaf nu kunt u ook in Bibliotheek Surhuisterveen terecht voor het digitaal spreekuur. Het is gratis en iedereen is welkom, ook als u niet lid bent van de bibliotheek. Tegenwoordig moet bijna alles digitaal, maar soms is dat niet makkelijk. Het digitaal spreekuur in de bibliotheek is voor mensen die vragen hebben over hun eigen tablet, e-reader, mobiele telefoon en/of laptop. Zo kunt u bijvoorbeeld vragen stellen over het opslaan/verplaatsen van foto's, het gebruik van het internet, WhatsApp, of het versturen van een e-mail. Wij helpen u ook met het gebruik van de Bibliotheek-apps, zoals het downloaden van een e-book, het afspelen van een luisterboek of het gebruiken van de bibliotheek WiseApp. Het digitaal spreekuur is elke maandag in de oneven weken, op 20 november, 4 december en 18 december in Bibliotheek Surhuisterveen van 16.00-17.30 uur. Zaterdag 6 januari sv ASC’75 nieuwjaarsloop 2024 Ook in 2024 vindt, voorafgaande aan de nieuwjaarsreceptie van sv ASC’75, de traditionele nieuwjaarsloop weer plaats. De nieuwjaarsloop vindt plaats op zaterdag 6 januari en is voor iedereen vanaf 12 jaar. Wil je je alvast inschrijven of wil je informatie dan kun je dit mailen naar loopgroepasc75@gmail.com In schrijven kan ook op 6 januari vanaf 13.30 in de kantine van sv ASC’75. De start vindt plaats om 14.00 uur vanaf de kantine van sv ASC’75. Er zijn geen kosten aan verbonden. Trek dus 6 januari je sportschoenen aan en doe gezellig mee.
Page 38
38 39
Page 42
42 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Daisy de Boer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Rianne Alma, agendabeheer en vrijwilligerscoördinatie Jan Rodenhuis Sjoerd Kooistra Sandra Scheepsma Jet Tadema Dennis Kolthof Willem Boersma Jesse van der Veen Informatie, vragen en reserveringen: email: info@delfeartsurhuizum.nl of tel. 0612490015 (Rianne Alma). Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 0610542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 43 Wurklist 16 december 16 december 22 december 24 december 28 december 28 december 29 december 30 december 6 januari 7 januari 7 januari 21 januari 9.45-10.45 uur va. 19.00 uur 19.30 uur 21.00 uur va. 9.30 uur 9.30-11.00 uur va. 8.30 uur 19.00 uur 14.00 uur 10.00 uur Kangoeroe Klup op sportpark Woudlust. Delfeart Dorpscafé in De Delfeart. Klaverjassen in De Delfeart. Kerstnachtdienst in de Doarpstsjerke met gospelband Lighthouse. Oliebollenactie kv. DTS. Meint Beukema Classic met start en finish bij De Delfeart. Slach om ’e Toer met start en finish in De Delfeart. Oliebollenmixtoernooi in De Delfeart. 15.30-17.30 uur 15.30 uur Nieuwjaarsloop sv. ASC’75 vanaf sportpark Easterbuorren in Augustinusga. FullChurch in de Doarpstsjerke m.m.v. The Lighting Stars uit Ureterp. Vooraf koffie, thee en fris. We brengen een toost uit op het nieuwe jaar. Kerkcafé in It Gebou. Jong volwassenen bijeenkomst in It Gebou. Springkussen voor de kinderen. Spreuk van de maand “Wees blij met Kerstmis en vier het met elkaar, want Kerstmis komt maar eens per jaar!” Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot vrijdag 5 januari 2024 mailen naar: redactie@gruttegelf.nl of inleveren bij: Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 (zie ook kolofon) óók online op www.gruttegelf.nl
Page 44
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Jiergong 36, nûmer 6, 14 novimber 2023

Grutte Gelf nûmer 6, 14 novimber 2023


Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Jiergong 36, nûmer 6, 14 novimber 2023 Redaksje: Kornelis van Dekken Beitske Tjeerdsma-de Vries Niek Wassink Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Pûsterwei 8 9283 XG Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Joop en Djoeke Postma, till. 351767 Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nieuw redactielid? De Grutte Gelf bestaat al 36 jaar. De eerste stap werd gezet door Bea Woudstra-Kuipers in 1987. De Grutte Gelf zorgt voor samenhang in het dorp. Het blad wordt gebruikt om de activiteiten in Surhuizum op de kalender te schrijven, activiteiten te herbeleven, mensen in Surhuizum beter te leren kennen en nog veel meer. Misschien dat u het zich nog herinnert om de drie weken lag de Grutte Gelf op de deurmat. Al een hele tijd terug is ons dorpsblad een maandelijks blad geworden. Dit heeft uiteraard zijn redenen. We zijn ons ervan bewust dat er steeds meer digitaal wordt gedeeld. Alles is te vinden op het wereldwijde web. En toch is het dorpsblad van Surhuizum niet te missen, dit bleek wel uit de eerder gedane enquêtes: Wat vindt u het leukst aan ons dorpsblad? ‘Alles’, werd meerdere keren gezegd. De redactie had al meerdere oproepen gedaan. Ze zitten op het moment met twee redactieleden: Kornelis van Dekken en Beitske Tjeerdsma-de Vries. Graag versterk ik dit team. Wie weet ziet u mijn naam binnenkort ook onder het kopje ‘Redaksje’ staan. Wees zeker niet getreurd, hier zijn nog vele namen bij welkom. Niek Wassink Nijs fan Pleatslik Belang Bêste Surhústers, Leuk nijs dizze moanne. Foarige kear lieten wy yn de Grutte Gelf al witte dat wy in lytse doarpsjûn organisearje sille. Wy sille op dizze jûn in pubkwis hâlde mei gesellige muzyk derby. Elkenien is fan herte útnûge op sneon 25 novimber yn doarpshûs de Delfeart. Jo kinne in groep oanmelde fan 4-6 persoanen. We hoopje op in grutte opkomst. Oanmelde kin troch in e-mail te stjoeren nei pbsurhuzum@surhuzum. nl of troch in bestjoerslid fan Pleatslik Belang persoanlik te benaderjen. Lokaasje: Doarpshûs de Delfeart Tiid: 20.00 oere (ynrin 19.30 oere) Sa ’t jo altyd fan ús wend wiene sil de ‘gewoane doarpsjûn’ begjin takom jier wêze. De datum kinne jo alfêst reservearje yn jo aginda: 10 febrewaris 2024. Freonlike groetnis, Pleatslik Belang
Page 6
6 Geslaagd Halloween-feest op de Bonhommestrjitte Op een gure herfstavond, op zaterdag 28 oktober, vond de derde editie van het Halloween-feest plaats in de Bonhommestrjitte. De derde editie is, voorlopig, tevens de laatste editie. Volgend jaar wordt er een nieuw thema geïntroduceerd, namelijk de “Wintereditie”. De exacte invulling van dit nieuwe thema zal het aankomend jaar verder uitgewerkt worden. Het feest begon om 17.30 uur met een heerlijke maaltijd voor de kinderen van de basisschool. De geur van versgebakken pannenkoeken vulde de straat, allemaal bereid door de getalenteerde Jorrit Elzinga. De kinderen genoten van de smakelijke traktatie, waarna ze de straat onveilig maakten. Om 19.00 uur was het tijd voor het hoogtepunt van de avond: de beoordeling van de versierde tuinen. De straatbewoners hadden hun uiterste best gedaan om hun voortuinen om te toveren tot griezelige decors. De jury ging van huis naar huis, om de versieringen te beoordelen. Na grondig beraad werd, onder 7 het genot van koffie, ranja, cake en snoep, de prijs voor de mooiste versierde tuin unaniem toegekend aan de familie Kloos. Hun inspanningen hadden hun tuin veranderd in een enge en meeslepende wereld. Als beloning ontvingen ze een overheerlijke taart om hun succes te vieren. Een speciale eervolle vermelding ging naar Wienus Luimstra, die ondanks zijn afnemende gezondheid, met behulp van zijn dochters, zijn hoekflat fantastisch had versierd. Ten slotte was er de prijs voor de mooiste outfit, en na lang beraad ging deze naar Dieneke Tadema. Ze had zich onherkenbaar vermomd als een spook en maakte de Bonhommestrjitte onveilig met haar angstaanjagende verschijning.
Page 14
14 Halloween bij DTS, knutselen en groot feest! De knutselspullen werden uit de kast getrokken. Op zaterdag 28 oktober hadden de kangoeroes, E’s en D’s de herfstactiviteit. Vriendjes en vriendinnetjes waren ook van harte welkom. We gingen in het thema Halloween knutselen. In no-time ontplofte er een bom aan creativiteit. Met een beetje hulp van opgezochte voorbeelden op Google werd er volop gewerkt aan de mooiste creaties. Vlaggetjes in de vorm van vleermuizen en pompoenen. Ook grote filmfiguren zoals Dracula en Frankenstein werden aan een touw vastgemaakt om een slinger van te maken. Kartonnen pannetjes veranderden in grote enge spinnen en zelfs kartonnen bekertjes zagen erna een beetje knutselkunst angstaanjagend uit. De meeste knutselwerken werden mee naar huis genomen. Van de vlaggetjes werd een lange slinger gemaakt dat later die dag goed van pas kwam. 15 Na een zinderende oefenwedstrijd van 23-23 bij DTS 1 was het tijd voor feest. In de avond was de Halloween Party in de DTS-kantine De Preatkoer. Iedereen had meer dan zijn best gedaan voor de griezeligste outfits. De stemming kwam er snel in en bleef lang. Shotjes waren erin overvloed, maar gingen op als water. De drankspellen waren hier medeschuldig aan: het Rad, Jenga en Stef Stuntpiloot. De vloer veranderde snel in een vloer waar de voetjes alle kanten opgingen. Nog nooit was er zoveel opkomst. Mede door de goed gaande samenwerking met Harkema was de kantine tot aan de nok toe vol. Er liepen in totaal tachtig griezelige monsters rond. Heksen, clowns, spoken en nog veel meer om voor weg te lopen. Muahahaha! Niek Wassink
Page 16
16 17 Jubileum Joop Postma Op 23 july fan dit jier wie Joop Postma tolve en in heal jier yn it spier as frijwilliger by dei-opfang ‘De Roos’ fan ’t Suyderhuys yn Surhústerfean. Yn ’e febrewarismoanne fan 2011 sette de jubilaris útein mei syn krewearjen. Mei de woansdei as fêste dei. Altyd foar ‘beheinden’ yn it spier. Utsein dan de simmermoannen. Dan wie hy mei syn Djoeke en de sleurhut ûnderweis: sels Súd-Frankryk wie net tefier. Wie de fakânsje foarby, dan ried Joop wer nei en fan ’t Suyderhuys. Somstiden wykliks meardere dagen. De koaronatiid wie dreech foar de riders. Ien, heechút twa minsken mochten meiride yn ’e auto. Mei in flappe trochsichtich plestyk as ôfskieding tusken de minsken yn. Net moai... Nei dy tiid kaam alles wer op dreef: ek dat wie wennen. Ferskate gasten hiene de sykte net oerlibbe. Op tongersdei 26 oktober lêstlyn binne alle jubilarissen yn it sintsje set. Der waard harren in moai bosk blommen en in slûfke taparte. Dat wie in echte ferrassing: Joop wist nearne fan. Ferheard naam er yn ûntfangst. Ek Djoeke hie der gjin weet fan: in superferrassing by Joop syn thúskomst. En wat de dei-opfang ynhâld? Minsken mei in beheining binne in dei út ‘e sleur fan it eigen hûs helle. By de opfang wurde se fermakke mei spultsjes, meiïnoar ite, of se sjogge in film mei bylden út it ferline. Koartom: in dei gesellichheid. Nei ôfrin wurde se wer feilich thúsbrocht. Wy ha dan ek alle respekt foar de lieding fan de opfang en winskje har noch folle nocht en wille ta yn har wurk. En ik winskje my noch in hiele protte ritsjes ta mei Joop achter it stjoer. In ‘meirider-kollega’
Page 18
18 19
Page 20
20 21
Page 22
22 23 Schommelpraat De landelijke verkiezingen komen eraan. Ieders stem telt, wordt er altijd gezegd. (Helaas) mogen kinderen niet stemmen, maar dat betekent niet dat ze geen mening hebben. Welmoed Elzinga (10) vertelt hoe zij Surhuizum beleeft en hoe Surhuizum nog mooier kan worden. “Het zou mooi zijn als die weer terugkomt.” Waar kunnen we jou vinden in Surhuizum? Zo groot is Surhuizum niet, maar Welmoed is op verschillende plekken in het dorp te vinden. “Hier in de speeltuin, De Delfeart voor Streetdance, CBS Johannes Looijengaskoalle en ús STEK. Vanavond is ús STEK weer open“”, vertelt Welmoed. Er is veel te doen. “Filmpjes kijken, tafelvoetballen en darten.” Het belangrijkste is het snoep dat er te krijgen is: “Snel naar binnen om snoep te kopen en op te eten.” Niet iedereen heeft een pretpark achter in hun tuin Zijn er genoeg voorzieningen in de buurt? Op de basisschool mist wat. “Vroeger was er een groot blauw klimrek, maar die is weggehaald. Dat vond ik echt heel jammer. Het zou mooi zijn als die weer terugkomt.” Bij de buren is het gras altijd groener Kom je weleens over de grens bij een ander dorp spelen? “Laatst waren we met zijn allen naar de kermis gegaan in Surhuisterveen. Ook gaan we wel eens op de fiets naar het zwembad de Wettervlecke.” Groener, groter of gezelliger? Wat kies jij voor Surhuizum? Groter: “Een heel groot klimrek zou wel tof zijn!” Over groener gesproken. “Met de sponsorloop op school hebben we geld opgehaald voor een vernieuwend schoolplein. In december zouden ze beginnen
Page 24
24 Sjoch ris op ús webside! It adres foar: • • • • • • Silo-King- in middel foar ’t kûlje Clino- toksinebiner Lismoal- foar tige lekkere aaien NúnderkalkpH-regulaasje moskbestrider yn jo gersfjild Fuorje nei genetysk potinsjeel It fergrutsjen fan de libbensdoer, reduksje fan it brûken fan antibiotika, minder miljeuferlies, Spirit Lacation- antibiotika-frije molke produksje klimaatfreonliker Joint FX- foar linige hynders ek... in heger jo eigen bedriuw. buorkjen, mar rendemint fan It Langpaed 2 9283 TD Surhuzum 0653 488 649 www.micronutritions.com 25 met renoveren. Ze willen het plein ook groener maken, het schoolplein heeft nu te veel tegels.” Met de gezelligheid in Surhuizum zit het wel snor. Voordat de schoolbel gaat wordt het een en ander al besproken om af te spreken. “We verzinnen van tevoren wat we gaan doen en spreken een plek af om te verzamelen.” Wat had je in Surhuizum gebouwd als je miljardair was? Daar hoeft niet lang over nagedacht te worden. “Een nieuw klimrek”, natuurlijk. Maar dan is het geld nog lang niet op. “Mmm, doe er dan nog maar een kabelbaan bij.” Van de behoudende leer zijn Wat moet absoluut niet verdwijnen in Surhuizum? “De balkenspringer”, riep ze volmondig uit. Een tijdje terug is het verplaatst voor de Doarpstsjerke. “Met school hebben we de onthulling van de plaquette bekeken.” Welmoed begon haar kennis over de Balkenspringen te vertellen. “Het verhaal erachter vind ik interessant”. Niek Wassink Pensioen Sinds november is Durk van der Velde van de Bonhommestrjitte met pensioen. “Na heel veel gereden kilometers en hard werken, is het nu tijd om lekker te relaxen”, aldus het spandoek dat door de familie bij hem in de tuin was gezet. (Foto: Djoeke Postma-de Jong)
Page 26
26 Wereldlichtjesdag Elke tweede zondag in december wordt “Wereldlichtjesdag” gehouden. In 2023 is dat op zondag 10 december. Op deze dag, om 19.00 uur steken mensen over de hele aarde kaarsjes aan ter nagedachtenis aan de overledenen, op welke wijze dan ook. 27 De wereld wordt zo even letterlijk wat lichter voor mensen die een dierbare hebben verloren, en daarnaast is er het besef dat je niet alleen bent met je verdriet. “Worldwide Candle Lighting” is ontstaan in 1997 in Amerika. Inmiddels worden er nu op de hele wereld op de tweede zondag van december om 19.00 uur lokale tijd kaarsen gebrand voor onze overledenen. Omdat we in verschillende tijdzones leven is het idee dat er die dag ieder uur ergens op de wereld kaarsen worden aangestoken voor een overledene. De herdenkingsdienst zal worden gehouden op 10 december a.s. om 19.00 uur in De Delfeart. Na het openingswoord van onze voorzitter dhr. Jurjen Dijkstra zullen er gedichten worden voorgedragen, zowel door jong als door oud. Na de koffie/thee krijgt men een lichtje uitgereikt waarbij men zich op eigen wijze naar de verlichte begraafplaats kan begeven, waarbij men tijdens een gepaste stilte de lichtjes op de graven kan gaan plaatsen. Namens het bestuur Jurjen Dijkstra Gewijzigde bezorging streekkranten Geachte dorpsbewoners, De komende weken, vanaf 14 november, kunnen jullie de streekkranten op woensdag, donderdag, of vrijdag in de bus verwachten. Dit in verband met mijn opname en operatie aan het kaakgewricht in het UMCG. Groetjes van Maike Mulder H.J. van der Veenstrjitte 1 Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie.
Page 38
38 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Daisy de Boer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Rianne Alma, agendabeheer en vrijwilligerscoördinatie Jan Rodenhuis Sjoerd Kooistra Sandra Scheepsma Jet Tadema Dennis Kolthof Willem Boersma Jesse van der Veen Informatie, vragen en reserveringen: email: info@delfeartsurhuizum.nl of tel. 0612490015 (Rianne Alma). Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 0610542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 39 Wurklist 18 november 19 november 20 november 24 november 24 november 25 november 25 november 2 december 3 december 8 december 10 december 16 december va. 19.00 uur 14.00 uur 20.00 uur 19.00-19.30 uur 19.30 uur ca. 12.45 uur 20.00 uur va. 19.00 uur 15.30-17.30 uur 19.30 uur 19.00 uur va. 19.00 uur Delfeart Dorpscafé in De Delfeart. Verhalen en gedichten van Lucie Pakes in het strohuis op het Land van Eén. Ledenvergadering SVS in De Delfeart. Schoenzetten voor peuters en de kinderen t/m groep 4 in De Delfeart. Klaverjassen in De Delfeart. Intocht Sinterklaas in Surhuizum, aansluitend feest in De Delfeart voor alle peuters en kinderen t/m groep 4. ‘Lytse doarpsjûn’ in De Delfeart. Delfeart Dorpscafé in De Delfeart. Kerkcafé in It Gebou. Klaverjassen in De Delfeart. Herdenking “Wereldlichtjesdag” in De Delfeart. Delfeart Dorpscafé in De Delfeart. Spreuk van de maand “Niet iedereen die rondzwerft is verdwaald.” Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot vrijdag 1 december 2023 mailen naar: redactie@gruttegelf.nl of inleveren bij: Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 (zie ook kolofon) óók online op www.gruttegelf.nl
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Jiergong 36, nûmer 5, 17 oktober 2023

Grutte Gelf nûmer 5, 17 oktober 2023


Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Jiergong 36, nûmer 5, 17 oktober 2023 Redaksje: Kornelis van Dekken Beitske Tjeerdsma-de Vries Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Pûsterwei 8 9283 XG Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Joop en Djoeke Postma, till. 351767 Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang Doarpsjûn Op sneon 25 novimber organisearret Pleatslik Belang in ‘lytske doarpsjûn’. Op dizze jûn wolle wy graach in pub kwis hâlde, ôfwikseljend mei de klanken fan gesellige muzyk. Begjin is 20.00 yn Doarpshûs de Delfeart. Mear ynfo folget fia de Grutte Gelf en oare kanalen. AED Efkes yn herinnering: De AED hinget tsjintwurdich by TM Verhuur ûnder de carport. Hûnepoep It is moai om te sjen dat wy allegearre fan dy moaie bisten hawwe, mar om der foar te soargen dat ús doarp in skjinne en oangename plak bliuwt foar ús allegear, wolle wy in berop dwaan op alle hûnebesitters om harren ferantwurdlikheid te nimmen foar it opromjen fan de hûnepoep. Betankje As lêste, mar fêst net de minste, wolle wy graach diegene betankje, dy sûnder wifelen, ús strjitten, parkje en iepenbiere romten opromje. It is bysûnder te sjen hoe jimme de tiid en enerzjy ynvestearje yn it skjinhâlden fan ús moaie doarp. Litte wy mei-inoar wurkjen bliuwe oan in skjinne en moaie takomst foar Surhúzum. Freonlike groetnis, Pleatslik Belang Surhuzum
Page 8
8 Het verhaal, ‘van ideaal naar bittere noodzaak’ Ideaal Het bestuur van Stichting Dorpshuis Surhuizum is al een aantal jaren bezig om het dorpshuis duurzamer te maken. Het belangrijkste doel van ons dorpshuis is en blijft het sociaal, culturele en maatschappelijke doel. Het dorpshuis is dè ontmoetingsplaats voor alle inwoners in Surhuizum. Voor, door en met alle inwoners, jong en oud, om elkaar te ontmoeten, leuke dingen met elkaar te doen, elkaar kennen en elkaar helpen als het nodig is. Het dorpshuis en de jeugdsoos ‘Us Stek’ wordt volledig gerund door vrijwilligers. Het huidige bestuur en haar voorgangers hebben altijd gezorgd voor een gezonde bedrijfsvoering en exploitatie. Er is in de exploitatie en bedrijfsvoering van de afgelopen jaren steeds gespaard voor vernieuwingen en vervangingen. Zalen zijn gemoderniseerd en apparatuur is vervangen door energiezuiniger exemplaren. Begin 2022 is het bestuur op weg gegaan voor de grote investeringen: vernieuwing verwarmingssysteem en zonnepanelen op het zeer geschikte dak van het dorpshuis. Bittere noodzaak De jaren 2020 en 2021 hebben diepe sporen achter gelaten in onze dorpsgemeenschap: in het gebruik van ons dorpshuis en jeugdsoos en in de exploitatie daarvan. 9 Qua mienskip zware jaren voor vooral de meest kwetsbare inwoners van ons dorp. Gelukkig veerde de gemeenschap in 2022 weer op en zijn de activiteiten opnieuw opgestart. Onze duurzaamheidsplannen zijn in 2022 in een heel ander perspectief komen te staan. Die zijn veranderd van ideëel naar noodzakelijk. De energieprijzen rezen de pan uit. Gelukkig leven we in veranderende tijden. In 2023 zijn de energieprijzen weliswaar nog hoog, maar lager dan vorig jaar. De energiekosten zijn en blijven een hoge post in de exploitatierekening van dorpshuizen. Het project Sinds april 2022 zijn wij in overleg met verschillende ambtenaren en wethouder van onze gemeente om te komen tot realisatie : ‘MFC De Delfeart Surhuizum ‘takomstbestindich’, de route naar een duurzaam en toekomstbestendig dorpshuis’. De samenwerking verloopt prima. Situatie beschrijving Het gebouw van MFC Delfeart is in juridisch eigendom van de gemeente en in economisch eigendom van Stichting Dorpshuis Surhuizum. De verduurzamingsmaatregelen vinden plaats in en aan het gebouw: • zonnepanelen op het dak en omvormers voor de elektriciteitsvoorziening • vervanging van de laatste oude lampen door LED exemplaren. • hybride warmtesysteem: nieuwe cv ketel (onderhoud) in combinatie met luchtwarmtepomp, lage temperatuur radiatoren. • CO2 gestuurde ventilatie in het gebouw (onderhoud en verbeteringen). • aanpassing meterkast. Met de investeringen wordt het gebouw up to date gebracht. De energielasten voor Delfeart (en gemeente) worden drastisch verlaagd. MFC Delfeart gebruikt nogal wat energie. Op zich is dat een goed teken, want dan wordt het dorpshuis goed gebruikt. Gemiddeld gebruik de afgelopen jaren: 4000m3 gas en 10.000 kwh aan elektriciteit. Kosten ongeveer € 6000 per jaar (prijspeil 2019). Het gebouw is gelukkig goed geïsoleerd en de elektrische apparatuur is grotendeels gemoderniseerd. Maatwerk advies Gezien de recente stijgingen van de energieprijzen en de levensduur van de cv ketel is dit het moment om de cv ketel te vervangen door toekomstbestendige en duurzame apparatuur. Een belangrijke factor voor een ‘gezonde exploitatie’ is sturing en beheersing van de uitgaven, in het bijzonder gericht op het terugdringen van het ener
Page 10
10 giegebruik. Met hulp van Doarpswurk hebben we (gratis) gebruik gemaakt van de zgn. KLIM-OP regeling van provincie Fryslân. Daarmee kunnen kleine maatschappelijke vastgoedeigenaren in Fryslân voor het verduurzamen van hun gebouwen terecht bij dit ‘ontzorgingsprogramma’. Energie InspectieLeeuwarden heeft begin 2022 een energiescan gedaan en ons voorstellen aangereikt via een maatwerkadvies. Een belangrijke doelstelling was een zo groot mogelijke afname van CO2 en een grote besparing op de energielasten. Zo kan het Dorpshuis de kosten voor de gebruikers in de nabije toekomst op een aanvaardbaar niveau houden en ook nog laagdrempelige sociale activiteiten blijven organiseren met de inwoners en verenigingen in het dorp. Vanuit het Maatwerkadvies hebben we samen met de gemeente gekozen voor een aantal verduurzamingspakketten. De geschatte investering (begroting cijfers) bedraagt € 85.000 excl btw. Met de investering verwachten wij dat we de energielasten naar bijna nul terug kunnen brengen. Het zijn cijfers van voorjaar 2022. Om reden van prijsstijgingen en onzekere tijden daarin, zijn we uitgegaan van een investeringsbedrag van +/- € 100.000 incl. btw. Dat is een flink bedrag waarvoor we veel donaties van andere partijen nodig hebben om tot een sluitend dekkingsplan te komen. Aanvragen donaties van andere partijen In het najaar van 2022 hebben we bij diverse overheden, fondsen en financiele instellingen een aanvraag ingediend voor een bijdrage in de investeringskosten. Dat is allemaal goed gelukt. Onderstaande partijen hebben ons een bijdrage toegezegd. Iepen Mienskips Fûns Provincie Fryslân Gemeente 8K onderhoud en verduurzaming MJOP ISDE Aantal uren zelfwerkzaamheid à € 10,80 Donaties van fondsen - Oranjefonds in samenwerking met Regiobank - VSB fonds - NAM - P.W. Janssen’s Friesche Stichting - Rabobank verduurzaming vastgoed Reserve Investering en onderhoud Delfeart Totale investeringsbudget incl btw € 30.444 € 24.000 € 2.850 € 1.980 € 15.000 € 5.000 € 9.000 € 2.500 € 8.000 € 6.910 € 105.684 We zijn natuurlijk heel blij met de toezeggingen van bovengenoemde partijen. Het laat zien dat ze het welzijn van inwoners en leefbaarheid in dorpen 11 belangrijk vinden en bereid zijn om daar samen met vrijwilligers in te willen investeren. Uitvoering project Omdat de geplande investering financieel gedekt is, zijn we samen met de gemeente aan de slag met de uitvoering van het project. Dat betekent dat er een zogenaamde uitvraag opgesteld is voor bedrijven om offertes te leveren. We zijn blij dat DRS Installatietechniek bv de uitvoering in handen heeft: een regionaal deskundig bedrijf, zodat de werkgelegenheid in de regio blijft en dat het een investering is in de regionale economie. De offerte blijft binnen het begrote investeringsbedrag. De uitvoerig van werkzaamheden is in april 2023 gestart. Het overgrote deel van de werkzaamheden is nu gerealiseerd. We verwachten de laatste werkzaamheden binnen een paar maanden te kunnen afronden. Intussen leveren de zonnepanelen al stroom op en werkt de apparatuur. Ons dorpshuis is duurzaam en toekomst bestendig! De Surhúster flagge kin út! Namens bestuur Stichting Dorpshuis Surhuizum, Jan Rodenhuis, bestuurslid Wegwerkzaamheden It Langfal is vanaf het kruispunt Pûsterwei tot kruispunt Harkema afgesloten i.v.m. aanleg van grastegels naast de weg.
Page 18
18 19 Surhúster om utens Namme: Karst Weening Aldens: Al wer 63 jier. Myn âlders wiene Wobbe Weening en Thelena van der Veen, better bekend as Wobbe Lene út de Pûs. Heit wie molkrider en wy hiene in lyts boerespultsje op de Loanekampen 3. Heit is jong en ûnferwachts ferstoarn yn 1975. Mem is wol âld wurden, en hat oant foarich jier, 99 âld, yn it Fean wenne. Fereale, ferloofd, troud: Sûnt 1994 bin ik troud mei Saskia, en wy ha twa bern, Julia 24 en Sybe 21. Ik wenje al wer 22 jier yn Berkel en Rodenrijs, flak boppe Rotterdam. Dêr wennet trouwens noch in âld Surhúster: Onno Luimstra Wat dochsto no? Ik wenje dêr fanwege it wurk. Earst yn it Westlân yn de blommen en de tomaten. De lêste tsien jier wurkje ik yn Den Haag foar de ierappel bedriuwen. Dy sitte ek yn Fryslân en it moaie is dat ik no yn myn wurk regelmjittich Frysk prate kin. Wat brocht dy dêr? Fan út Surhuzum bin ik fia ferskillende bûtenlannen úteinlik yn Berkel belâne. Earst op myn eigen yn Frankryk en Kameroen. Letter tegearre mei Saskia yn Itaalje en Bangladesh. Yn’t begjin wenne ik tusken troch sa no en dan wer in skoftsje yn de Pûs. Sa wie ik yn de winter fan 85 krekt op it goeie momint thús, en ha doe moai de âlvestêden ride kint. Wat binne dyn moaie oantinkens oan Surhuzum? Oan de legere skoalle ha’k goeie herinneringen, foaral de tiid by master Hofman. Dy hat ús ek de leafde foar de Fryske taal en it skriuwen dêrfan bybrocht. Ferline jier binne wy mei ús klasse wer in middei en jûn byinoar west by Aldert Tsjebbe. Bysûnder hoe
Page 30
30 31 Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” ’t Is weer voorbij… met wat we hopen, een voor jullie mooie zomer. Hoe het ook zij, we zijn weer klaar voor het nieuwe seizoen. We moeten na de zomer altijd weer even opstarten. Op zeker moment komt het vergaderseizoen in sneltreinvaart dichterbij en moet de knop toch echt weer om. Zo komen de regiovergaderingen, bestuursvergaderingen en ledenvergadering en de lichtjesdag weer in zicht. De toekomst blijft ons bezighouden, daar willen we jullie zo veel mogelijk over informeren, zowel op een vergadering of via de Gelf en mochten er vragen zijn dan kunt u altijd één van onze bestuursleden bellen. Zo kwam er een vraag bij ons binnen dat er iemand van de uitvaartverzekering de Twenthe bij een lid langs kwam en of dit wel te vertrouwen was. Een terechte vraag gezien de huidige tijd waar men jammer genoeg altijd op je hoede moet zijn. Op de ledenvergadering van 11 maart 2019 hadden wij de heer Schreiber van de Twenthe uitgenodigd om te vertellen wat de bedoeling was waar zij mee bezig waren. Hij vertelde over bijverzekeren voor de kosten van een uitvaart. De kosten lopen gauw op tot een vijfduizend euro, niet iedereen zal dit voorhanden hebben bij een sterfgeval. Door middel van een premiebetaling hiervoor kan men zich dan indekken voor de kosten. Tot slot is er nog de mogelijkheid op oudere leeftijd een deposito te storten, dit bedrag is dan alvast gereserveerd en geeft tevens een goede rente. Medewerkers van de Twenthe zijn bezig een rondgang door het dorp te houden om de interesse te peilen voor het bijverzekeren voor de kosten van een begrafenis. Dit gebeurt nadat ze een schrijftelijke aankondiging bij de mensen in de bus werpen. Tevens kan men zich dan eventueel als nieuw lid laten inschrijven bij onze vereniging. Dit heeft al een aantal nieuwe leden opgeleverd. Ook is het belangrijk voor onze penningmeester Djoeke Postma zo haar bestand op orde te houden, bijvoorbeeld: nieuwe adressen, bankrekeningnummers, emailadressen enz. Het is dus heel belangrijk om de ledenvergadering bij te wonen, waar men vragen kan gaan stellen, en veel onderwerpen betreft onze vereniging te weten kan komen. Namens het bestuur, Djoeke Postma-de Jong, info@de-laatste-eer-surhuizum
Page 32
32 33 Actie voor de voedselbank De diaconie van de PKN Surhuizum wil op concrete wijze een bijdrage leveren aan de voedselbank in Surhuisterveen. Voor wie het mogelijk is om te delen, vragen we hulp om levensmiddelen te brengen. Wij leveren vervolgens deze levensmiddelen aan deze voedselbank in Achtkarspelen. Op zondagmorgen 29 oktober en op woensdagavond (Dankdag) 1 november kunt u levensmiddelen meebrengen naar de kerk. In het voorportaal staan dozen waarin u uw goederen kunt doen. De collecten op deze dagen zijn voor de voedselbank. Daarnaast is er een mogelijkheid tot een financiële bijdrage middels het rekeningnr. diaconie: NL11 RABO 0115 1758 14 o.v.v. voedselbank,. Ook bieden wij u de mogelijkheid om op vrijdag 27 oktober van 17.00 uur t/m 18.00 uur en op zaterdag 28 oktober van 10.00 t/m 12.00 uur levensmiddelen te brengen in het gebouw bij de kerk in Surhuizum. Bij de voedselbank Surhuisterveen is er behoefte aan de volgende levensmiddelen: Koffiemelk, toiletpapier, houdbare melk, pot jam, thee, Pampers nr. 4+5 Verder zijn natuurlijk alle lang houdbare levensmiddelen ook van harte welkom. Namens de diaconie al vast heel hartelijk dank voor uw medewerking! Goed om te weten en misschien voor u een handige tip Voedselverspilling is een groot probleem. Meer dan 1/3 van ons eten wordt verspild. De Too good to go app bied een oplossing. Met deze app redt u onverkocht voedsel bij een supermarkt bij u in de buurt. Hoe werkt het? Download de Too good to go app op uw telefoon of tablet. Vul uw mailadres in en bevestig dit met de code die naar u mail wordt gestuurd. Bepaal in welke regio u naar een supermarkt wilt. Hierna ziet u de beschikbare pakketten bij een supermarkt bij u in de buurt. De pakketten kosten meestal rond de 5 á 6 euro. In de pakketten zitten verschillende levensmiddelen en het is altijd een verrassing wat u krijgt. Het proberen waard!
Page 42
42 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Daisy de Boer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Rianne Alma, agendabeheer en vrijwilligerscoördinatie Jan Rodenhuis Sjoerd Kooistra Sandra Scheepsma Jet Tadema Dennis Kolthof Willem Boersma Jesse van der Veen Informatie, vragen en reserveringen: email: info@delfeartsurhuizum.nl of tel. 0612490015 (Rianne Alma). Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 0610542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 43 Wurklist 21 oktober 24 oktober 25 oktober 27 oktober 10 november 10 november 9.45-10.45 uur 9.30-10.45 uur 14.00 uur 19.30 uur 17.00-18.30 uur 19.30 uur Kangoeroe Klup op sportpark Woudlust. Kerk op schoot: Storm op het meer, inloop bij het hek van de Doarpsstjerke. Pimp een pompoen in jeugdhonk Us STEK. Opgave vóór 20 oktober via app: 06 209 411 07. Klaverjassen in De Delfeart. Jaarlijkse snert-actie van k.v. DTS. Klaverjassen in De Delfeart. Spreuk van de maand “De herfst is een tweede lente wanneer elk blad een bloem is.” Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: proefsleuf Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 6 november 2023 mailen naar: redactie@gruttegelf.nl of inleveren bij: Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 (zie ook kolofon) óók online op www.gruttegelf.nl
Page 44
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Jiergong 36, nûmer 4, 19 septimber 2023

Grutte Gelf nûmer 4, 19 septimber 2023


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Jiergong 36, nûmer 4, 19 septimber 2023 Redaksje: Kornelis van Dekken Beitske Tjeerdsma-de Vries Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Pûsterwei 8 9283 XG Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Joop en Djoeke Postma, till. 351767 Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Van de redactie Geachte lezer, We moeten weer even in het ritme komen na de zomervakantie. Hopelijk hebben jullie een mooie vakantie gehad. De meesten van jullie zullen inmiddels wel weer aan het werk of naar school zijn. Wij zijn blij met de kopij die we mochten ontvangen, de nieuwe rubriek ‘Surhúster om útens’ gaat ook van start. Verder zijn er nog een paar ideeën die nog moeten worden uitgewerkt én er staat ook alweer een interview gepland. Verder, we vermelden het toch maar weer even, zoeken wij nog steeds een paar nieuwe redactieleden. Jong, oud het maakt niet uit. Mocht je er over nadenken en meer willen weten? Stuur ons even een mailtje naar redactie@ gruttegelf.nl (zijn we blij mee!). Kornelis en Beitske Op weg met God Hallo jongvolwassenen van Surhuizum e.o. Samen in gesprek gaan over God is voor iedereen anders. De één is ermee opgevoed de ander heeft Hem later leren kennen of vindt het erg lastig om erover te praten. Voor de een is het iets wat vanzelfsprekend is voor de ander nog een groot mysterie. Samen willen wij ontdekken wie Hij voor ons is. En vooral op een gezellige en ongedwongen manier over allerlei onderwerpen te praten. Kom je ook op 8 oktober om 15.30 uur naar it Gebou van de kerk in Surhuizum? Wij hebben voor de kinderen oppas en een springkussen geregeld. De koffie en thee staat klaar en na afloop is er nog een hapje en drankje. Mochten er nog vragen zijn, dan horen we het graag! Hopelijk tot 8 oktober. Willem van der Meer Hinke Arrighi Gryt Wijma
Page 4
4 5 Talentmiddagen op de JLS Beste inwoners van Surhuizum en omstreken, We zitten inmiddels aan het begin van schooljaar 2023/2024. We kijken uit naar dit schooljaar, deze keer even specifiek gericht op de talentenmiddagen in het nieuwe schooljaar. Wat zijn de talentenmiddagen? Elke vrijdagmiddag hebben wij op onze school de talentenmiddag. De leerlingen van groep 3 t/m 8, kunnen hierbij (de naam zegt het al) hun talenten misschien wel ontdekken. Of dit nou is in het leren koken, het kennismaken met een nieuwe sport of het maken van muziek. Waarom de talentenmiddagen? Het uitgangspunt van onze school is: ‘willen - durven - doen’. Motivatie speelt hierin een eerste rol, waarbij aansluiten op interesses onze prioriteit heeft. Op onze school werken we daarom aan talent-ontwikkeling. We gaan samen met onze leerlingen op zoek naar interesses en talenten, bijvoorbeeld tijdens de talentenmiddagen. We streven ernaar de activiteiten betekenisvol en functioneel te maken door ze te koppelen aan de echte wereld. Dit door gastdocenten en professionals uit het werkveld uit te nodigen of door zelf een bezoekje te brengen aan het werkveld. Op deze manier dagen we leerlingen uit en bieden we ook de ruimte om op zoek te gaan naar eigen talenten. Wij zijn op zoek naar hulp… In oktober starten we met de eerste reeks talentenmiddagen. We willen proberen voor verschillende talenten een workshop te organiseren. Hierin staat leren kennismaken vooral centraal. Wel zijn wij nog op zoek naar hulp voor bij de talentenmiddagen. Misschien bent u of kent u die professional uit het werkveld of die echte hobbyist die onze leerlingen wat kan leren over zijn of haar passie en/of werk! Te denken valt aan die oom die een kei is in tuinieren, een opa die alles weet over vogels, een moeder die een vreemde taal kan spreken of een grote broer met een EHBO-diploma op zak, die onze leerlingen kan leren wat je moet doen als iemand een wondje heeft… Of het nou lukt om één keer langs te komen voor het geven van een mini workshop, of misschien wel vijf keer… Alles kan en alles mag! Wilt u ons komen helpen? Of heeft u nog vragen? Ik ben te bereiken via rianne. poortinga@noventa.nl. Gewoon de school binnenlopen mag ook altijd!
Page 12
12 13 Berjocht út de Surhuzumer Mieden Lit my begjinne mei dat ik it tige wichtich fyn dat frijwilligers in soad wurdearring krije moatte foar harren wurk. Sûnder harren ynset is in doarp harren fûnemint samar kwyt. Dus alderearst wol ik oan alle frijwilligers myn tank útsprekke foar harren ynset foar ús doarp! Ik hie oanjûn dat ik wol in bydrage foar ús doarpsblêd skriuwe woe. Doe ha ik nochris in “yn it sin bringer” ûntfongen, mar troch alle drokte ha ik der oant no ta noch gjin tiid foar makke. By tiid fan skriuwen is it 1 augustus en it reint. En it reint in bulte, dat ik tocht ik ha no wol efkes tiid foar it skriuwen fan in stikje. Mar dan... wêr moat ik eins wat oer skriuwe? Ik bin in soad warber; mei myn gesin, hûshâlding, wurk, polityk, freonen ensfh. dat der is genôch te fertellen mar is it ek nijsgjirrich om te lêzen? It reint noch hieltyd en ik sit yn ús kantoar. Sjoch om my hinne en dêr falt myn each op in postbakje mei allegearre kranteknipsels. Ik bin der efkes foar sitten gong en haw alles wer ris efkes besjoen. En sa kaam ik ek in âlde Grutte Gelf tsjin fan juli 2019 wêryn in ynterview fan my stiet dy’t noch hâlden is troch de hear Harmen Scheepsma. Ik kin my it petear noch goed foar de geast helje. It wie in moai gesprek en de wize wêrop it skreaun is noch folle moaier. Ik wie doe foarsitter fan Pleatslik Belang. En yn it ramt dêrfan wurde ek it ynterview hâlden sadat elkenien lêze koe wa’t ik bin en wat my driuwt. Sûnt dy tiid is der alwer in hiel soad feroare. Wy binne nochris grutske âlders wurden fan Bearnt Jouke en binne no mei ús fjouweren. Ek is Sibbe, in prachtige Berner Sennen hûn by ús kaam yn desimber 2021. En ha we in stik as wat hinnen en in hoanne efterhûs omrinnen. En wa’t wol ris troch de Mieden fytst of rint kin sa no en dan ek griente út ús kreampke helje. Wa’t it ynterview eartiids lêzen hat wit miskien noch wol dat ik oarspronklik blommist wurde woe. No is dat net hielendal slagge en hat Martin folle mear ferstân fan de grientetún as my (en earlik is earlik hy docht ek it measte) mar...: it rispjen (oogsten) fyn ik prachtich moai. En ek it ynmeitsjen en ferwurkjen fan de grienten. It jout in soad foldwaning. Wat ik ek prachtich fyn is om te dielen. En omdat wy sa no en dan in royale risping hawwe, kinne wy dit ek diele. Fanút myn opfieding haw ik leard dat wy ek om in oar tinke moatte dêr’t dat kin. Dus it is yn basis fergees. En foar wa’t wol én kin, mei der in (lytse) bydrage dien wurde. Dan kinne wy dit wer brûke foar de grientetún.
Page 14
14 15 Jûns krûp ik dan wer efkes it kantoar yn en moat ik faaks noch wat stikken lêze foar de polityk. Sûnt maart 2023 bin ik ta steatelid beneamd. It is in hiele drokte en fansels haw ik my ôffrege wêrom soest de polityk yngean? Ik hâld my foar eagen dat ik it persoanlik tige wichtich fyn dat de polityk wer wat tichter by de minsken komt te stean. En ik tink dat dat u.o. kin troch derfoar te soargjen dat de gewoane man wer sichtber wurdt en de minsken yn de polityk ek ticht by sichsels bliuwe. Dus in echte wjerspegeling fan it folk. Gelokkich is it no efkes reses en haw ik wat mear tiid foar oare leuke saken. Ferline wike ha wy nei Normandië west mei us fjouweren. Martin (40), ik (32), ús Femke (5) en ús Bearnt (3). Wa’t ús in bytsje kin wit ek dat wy in soad meimeitsje mei ús Bearnt. In echt jonkje. In lytse donderstien. Ik haw wolris in skoftsje in blog skreaun omdat er hast alle dagen wol wat nijs te fertellen is. Sa ek yn Normandië. Nei in pear prachtige dagen sieten wy op in jûn yn ús sjalet. It wie mar in lytse (lês: hiel lyts, wy moasten in stuolledûns hâlde as ien nei it hûske moast) dus as wy oan tafel sieten en de bern leine op bêd soene wy it altyd fernimme as sy fan bêd ôf gean soenen. Út foarsoarch hienen wy beide bern al in saneamd SOS bantsje om dien mei ús telefoannûmers. Just in case... Femke lei earst efkes op ús bêd sadat Bearnt rêstich sliepe koe. Dizze fielst op ‘e klompen al oankommen... Martin seach nei in healoerke stilte efkes om it hoekje. Huh? Wêr is Bearnt? Hy leit net op bêd! Ik yn lichte panyk rôp fuort “oeh blikstjinder hy is dochs net ta it rút út klommen?” Mar gelokkich… hy lei hearlik ûnder it bêd te sliepen. En ús Femke is hiel soarchsum en wol oerol by helpe. Sa soene wy aaien klearmeitsje tusken ‘e middei en krige ik de kar: in tikaai of in plat aai. Jim kin begripe, wy ha in hiele moaie fakânsje hân, binne no wer lekker thús en wy hoopje dat it waar aanst wer wat better wurdt. Drok dwaande yn ús grientetún de kommende wiken dus fyts mar ris efkes troch de Mieden en wa wit leit er in lekkere koerzjette, komkommer, boskje woartels of in paprika klear! Hertlike groetnis, Sita Land-Dotinga
Page 20
20 21 Surhúster om utens Deze nieuwe rubriek in de Grutte Gelf kwam bij mij op toen ik, Beitske, aan het kijken was op social media. Soms kom je een persoon tegen van vroeger en denk je ’hoe zou het toch zijn met hem/haar’. Ik dacht dat is wel leuk voor in het dorpsblad, een oud Surhúster vragen hoe het nu met hem/haar gaat en dan maakt het niet uit waar diegene woont, in Nederland of het buitenland. Inmiddels had ik voor de Grutte Gelf zomereditie al contact gehad met twee personen die hier wel aan mee wilden werken. In deze editie een jonge vrouw die haar leven heeft opgepakt in een ander land. Naam: Hilde Alma Leeftijd: 24 Verliefd, verloofd, getrouwd: Verliefd! Waar woon je nu: Ik woon op dit moment in Växjö, een middelgrote stad in het zuidoosten van Zweden. Wat heeft jou daar gebracht? In 2018 kreeg mijn toenmalige vriend een baan aangeboden in Oskarshamn, een kustplaatsje in het oosten van Zweden. Ik besloot toen met hem mee te gaan, omdat ik toe was aan een nieuwe uitdaging. Op een gegeven moment kwam deze relatie tot een einde, maar ik besloot in Zweden te blijven wonen. Ik had de taal geleerd, vrienden gemaakt, was bezig met een opleiding en wilde graag verder studeren in Zweden. Toen ben ik naar Växjö verhuisd om daar aan een studie aan de universiteit te beginnen. Wat doe je nu? Op dit moment ben ik bezig aan het laatste jaar van “Integration- och mångfaldsstudier”, letterlijk vertaald “Integratie en culturele diversiteit-studie". Een hele interessante en actuele opleiding, maar volledig in het Zweeds. Daarnaast heb ik een bijbaantje bij de studentenvakbond. Wat zijn jouw fijne herinneringen aan Surhuizum? Ik heb altijd fijne herinneringen overgehouden aan mijn tijd op de JLS en het dansen bij SVS, maar ook
Page 28
28 29
Page 32
32 Voeren naar Verhogen Het adres voor: • • • • • • Silo-King- inkuilmiddel Spirit Lacation- antibioticavrije melkproductie Joint FX- vor soepel paarden Clino- toxinebinder Legmeel- voor hele lekkere eieren SchelpenkalkpH regulatie mosbestrijder in uw gazon genetische potentie van de levensduur, mindering van antibiotica gebruik, minder milieuverliezen, klimaatvriendelijker boeren, maar ook... een hoger rendement van uw eigen bedrijf. It Langpaed 2 9283 TD Surhuizum 0653 488 649 www.micronutritions.com 33 Activiteiten bij De Spitkeet Fruitdag Op 30 September wordt er een Fruitdag van 11 uur tot 16 uur op Themapark De Spitkeet georganiseerd zoals u van ons gewend bent gaat dit in samenwerking met Vrienden van het Oude Fruit, die ook dit jaar weer aanwezig zullen zijn om de voor u onbekende rassen te determineren. Wilt u graag uw fruit laten determineren dan graag 5 stuks fruit (eventueel met blad) meenemen zodat de determinators voldoende fruit hebben om te beoordelen, dit kan tot 15:00 uur in de middag. Naast het bepalen tot welk ras uw fruit behoort kunt u op onze Fruitdag markt nog meer vinden, zo verkopen wij bijvoorbeeld fruit uit onze eigen boomgaard, de Fruitwijnfabriek is aanwezig met mooie wijnen, er zijn bloemstukjes voor de verkoop gemaakt en zoals elk jaar kunt u ook weer heerlijke honing, jam en/ of andere lekkernijen proeven en/ of kopen. De entree voor de Fruitdag is gratis. Wilt u uw bezoek aan de Fruitdag combineren met een bezoek aan ons museum dan is de entree € 6,50. Voor meer informatie zie www.despitkeet.nl en www.facebook.com/spitkeet. Dorcas-depot Surhuizum In Surhuizum is een nieuw Dorcas-kledingdepot geopend op Pûsterwei 10 (bij de zorgboerderij). Bij dit depot kunt u kleding en schoenen brengen. Er staat een container van Dorcas waarin u dit kunt deponeren. Het is belangrijk dat alles schoon, heel, compleet en bruikbaar is en goed afgesloten in zakken wordt ingeleverd. De kleding en schoenen worden verkoch in o.a. onze Dorcas Winkels. De opbrengsten hiervan zijn bestemd voor mensen in nood. Dorcas investeert in duurzamen veradering in het leven van mensen in nood in 14 lande in Oost-Europa, Oost-Afrika en het Midden-Oosten, waar jaarlijks ruim een miljoen mensen bereikt worden. Dorcas investeert in veerkrachtige gemeenschappen, waarin iedereen kan meedoen. Bij een ramp of crisis verlenen we noodhulp en dragen we bij aan wederopbouw. Tegelijkertijd investeren we in structurele oplossingen voor armoede en uitsluiting. Dit doen we door middel van het stimuleren van ondernemerschap, zelfredzaamheid en bescherming van mensen in een kwetsbare situatie. Zie voor meer informatie www.dorcas.nl.
Page 38
38 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Daisy de Boer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Sjoerd Kooistra Willem Boersma Rianne Alma, agendabeheer en vrijwilligerscoördinatie Sandra Scheepsma Informatie, vragen en reserveringen: email: info@delfeartsurhuizum.nl of tel. 0612490015 (Rianne Alma). Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 0610542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 39 Wurklist 18 t/m 23 september 23 september 7 oktober 8 oktober 13 oktober 13 oktober 14 oktober 21 oktober 9.45-10.45 uur 9.45-10.45 uur 15.30 uur va. 17.00 uur 19.30 uur 21.00 uur 9.45-10.45 uur Collecte Nierstichting. Kangoeroe Klup op sportpark Woudlust. Kangoeroe Klup op sportpark Woudlust. Op weg met God in It Gebouw. Meer info elders in deze Grutte Gelf. Sipel- en ierappelaksje van het Jeugdwerk van PKN Surhuizum. Klaverjassen in De Delfeart. Oktoberfest in De Delfeart. Kangoeroe Klup op sportpark Woudlust. Spreuk van de maand “Loop met je gezicht in de zon, dan valt de schaduw achter je!” Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: hulpdiensten Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 9 oktober 2023 mailen naar: redactie@gruttegelf.nl of inleveren bij: Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 (zie ook kolofon) óók online op www.gruttegelf.nl
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Jiergong 36, nûmer 3, 25 july 2023

Grutte Gelf nûmer 3, 25 july 2023


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Jiergong 36, nûmer 3, 25 july 2023 Redaksje: Kornelis van Dekken Beitske Tjeerdsma-de Vries Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Pûsterwei 8 9283 XG Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 650 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Joop en Djoeke Postma, till. 351767 Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Van de redactie Geachte lezer, Nog even en dan is het voor de meeste mensen zomervakantie. Misschien ga je wel met vakantie, ben je al geweest of blijf je thuis. Het is heerlijk om even niks te hoeven, wat langer in bed te blijven liggen en op je gemak ’s ochtends een kop koffie te drinken. Voor degenen die niet weggaan om welke reden dan ook, probeer wel eens een keer iets leuks te gaan doen. Dat kan soms heel simpel zijn: een fietstochtje maken, een dagje strand, een boswandeling. Wat lekkers mee van thuis of even een terrasje pakken. En natuurlijk is de Spulwike er ook nog. Wat wij jullie willen wensen is een fijne zomervakantie. Wij nemen ook een korte pauze en zijn in september weer terug. Fijne vakantie! Kornelis en Beitske Onthulling plaquette Balkespringer Op donderdag 13 juli werd om 13.00 uur de plaquette bij het beeld van de ‘Balkespringer’ onthuld. Klaas Pool van Plaatselijk Belang heette Bindert Helder (initiatiefnemer en medesponsor), Aukje Geertsma (tekstschrijver), Sjoerd Kooistra (ontwerper) en Gerlof Rijpma (maker) van de plaquette, alle leerlingen van de JLS en dorpsbewoners die bij de onthulling aanwezig waren van harte welkom. Er werd in het kort verteld wie de ‘balkespringer’ Cornelis Egberts was en wat hij had gedaan. Een leerling van de JLS werd uitgedaagd om dezelfde sprong ook te wagen en er werd met stoepkrijt een streep getrokken. Vanuit stilstand een sprong van
Page 8
8 9 Acties die u de komende maanden van ons kunt verwachten zijn: 1. Omdat onze eerste actie verkoop suikerbroden een groot succes was laten we deze actie terugkomen op 11 juli, deur aan deur verkoop te Jistrum. Maar mocht u/jij onze eerste actie mis zijn gelopen of u vond de suikerbrood zo lekker en zou ons ook deze ronde opnieuw willen sponseren kan dat natuurlijk altijd door een berichtje naar mij te sturen: André tel. 06 820 960 23, mail: andre-alma95@hotmail.com 2. 2 september pepermuntverkoop tijdens de spel week Surhuizum. 3. Pepermuntactie Twijzelerheide, datum volgt. 4. Oud ijzeractie Twijzelerheide, datum volgt. 5. Flessenactie, datum volgt. En als klap op de vuurpijl staat in de planning een Movie Night te organiseren, u zult t.z.t. hier meer over horen. Volg ons via: Actiegroep Twijzelerheide bouwt aan verandering Gr. Wopkje-An, Nienke, Myrthe, Anna, Ruurd, André, Lisette, Joanne, Gepke en Hieke Garageverkoop in Surhuizum en Augustinusga! Op zaterdag 9 september a.s. vindt er tussen 8.00 uur en 14.00 uur weer een grote garageverkoop plaats in de buurdorpen Surhuizum en Augustinusga. De voorgaande edities waren een groot succes, vandaar dat een vervolg natuurlijk niet uit kan blijven. De eerste aanmeldingen van deelnemers zijn binnen, al kunnen er nog veel meer bij. Vraag je buren, kennissen , vrienden om gezamenlijk deel te nemen aan de garageverkoop. Deelnemers kunnen zich aanmelden bij Henk Hoogsteen (06 - 156 260 42) of Bea Jansen (06 - 408 002 43). Per e-mail kan ook. Stuur dan een berichtje naar hendrikanne@hotmail.com of bea_jansen@hotmail.com Aanmelden kan tot 3 september a.s.! Dus heeft u spullen over die u kwijt zou willen? Grijp dan deze kans en maak uw overbodige spullen te gelde. Deelname kost slechts € 7,50 pe adres. Houdt u daartegen van sneupen? Save the date! Want het is altijd weer een verrassing wat u tegenkomt op de garageverkoop. Garageverkoop, een voordeel voor iedereen!
Page 10
10 Weer geslaagde Surhúster Kuier Ite & Geniete En ook de 4de editie van de Kuier Ite & Geniete op zondag 2 juli met 233 deelnemers is weer geslaagd. Met een route die volgens sommige wandelaars nog weer mooier was dan vorig jaar. We horen veel enthousiaste reacties: ‘Je bent een kilometer van huis, maar je hebt geen idee waar je bent en ineens blijk je 11 gewoon bij Koartwâld te zijn!’ of ‘Je hebt geen weet van de mooie plekjes en tuinen die je onderweg tegen komt.’, ‘Het is zo verrassend allemaal, geweldig!’. Het 5-gangen diner van Wietse smaakte ook weer heerlijk, zelfs voor de mensen die nog niet helemaal waren hersteld van de SOA in de Pûs. Het perkament brood met zwarte inktvisinkt dat een beetje op asbest zou lijken, durfde niet iedereen aan, maar dit was onverwacht lekker! Een dorpsgenoot vertelde dat hij door deze kuier het mooie natuurgebied achter de Lauwers heeft ontdekt en daar nu regelmatig wandelt. Van deze reacties worden wij natuurlijk heel blij. Daarom is het zo leuk om deze kuier te organiseren. Voor ons begint het al met de voorpret. Iedereen die we vragen om hun erf beschikbaar te stellen reageert enthousiast, brengt zelf ideeën in en werkt op de dag zelf even hard mee. We willen alle wandelaars, vrijwilligers, eigenaren op de route én natuurlijk de sponsors bedanken dat we met z’n allen zo’n geslaagde dag hebben gehad. De opbrengst gaat naar de buurtvereniging voor het onderhoud van het verenigingsgebouke in de Surhuzumermieden. Of er volgend jaar weer een lopend diner komt? Geen idee, dat zien we dan wel weer! Hartelijke groet uit de Surhuzumermieden Sjaak & Tine van der Veen en Wietse Zijlstra
Page 18
18
Page 20
Page 22
Page 24
Page 26
Page 28
Page 30
31 Een goed weidevogelseizoen loopt ten einde “Voorzichtig durven we al terug te kijken op een goed weidevogelseizoen dat dit jaar ondanks de kou en het natte voorjaar niet veel later begon dan in 2022”, schrijft de verening Noardlike Fryske Wâlden. In het registratiesysteem van de BFVW is over heel Friesland 10% meer Grutto geregistreerd dan vorig jaar! Het lijkt erop dat de Grutto’s die als eerste aan de leg waren de beste resultaten boeken. De laatste grutto’s, maar ook de andere hoofdsoorten, hebben last gehad van de droogte. In de weidevogelgebieden van NFW zijn er veel percelen waarvoor de maaidatum is uitgesteld. Van de 720 ha grasland met rustperiode tot 1 juni, is voor 320 ha de maaidatum uitgesteld. Voor de 622 ha kruidenrijk grasland met rustperiode tot 15 juni is voor 155 ha de maaidatum uitgesteld. In totaal is voor 70 ha de maaidatum uitgesteld tot minstens 1 juli vanwege de vele jonge vogels. Daarnaast hebben veel beheerders de plasdrassen langer laten staan en zijn sloten met hoogwaterpeil langer verhoogd om de jonge vogels van voedsel te kunnen voorzien. Ook de plasdras bij Arjan Veenstra in Surhuizum werd verlengd. Arjan zit in Surhuizum op de rand van ons werkgebied, tegen Groningen aan. Zo’n vier jaar doet hij hier nu aan weidevogelbeheer. Dit jaar met 14 ha greppelplasdras en ongeveer 9 ha uitgesteld maaien. Samen met beheerreggiseur Dries Nicolai en vrijwilligers van de vogelwacht wordt er afgestemd over het beheer. Op 13 juni zien ze dat er nog alarmerende weidevogels boven de grep
Page 42
42 Voeren naar Verhogen Het adres voor: • • • • • • Silo-King- inkuilmiddel Spirit Lacation- antibioticavrije melkproductie Joint FX- vor soepel paarden Clino- toxinebinder Legmeel- voor hele lekkere eieren SchelpenkalkpH regulatie mosbestrijder in uw gazon genetische potentie van de levensduur, mindering van antibiotica gebruik, minder milieuverliezen, klimaatvriendelijker boeren, maar ook... een hoger rendement van uw eigen bedrijf. It Langpaed 2 9283 TD Surhuizum 0653 488 649 www.micronutritions.com 43 oorsprong is ook totaal anders. Het is een watertje dat ontstaan is dankzij de lokale inwoners die tussen 1900 en 1940 voor eigen gebruik turf gingen afsteken. Omdat De Lauwers een getijderivier was in open verbinding met de zee, bleek die turf tamelijk zout en slecht brandbaar te zijn. Dus van uitgebreide winning zoals in de Peel in Brabant is hier nooit sprake geweest. Maar als je de grond afgraaft en het grondwaterpeil is hoog, dan loopt zo’n kuil vanzelf vol. En zo bleven er petgaten achter.” Sommige petgaten zijn flink verland en zien eruit als smalle broekbosjes. De stammen van de elzen en wilgen staan met hun voeten tussen de wateraardbei in het water. Samen met de ooit door boeren aangelegde houtsingels om kleine weides zorgen ze voor een beschut kamertjeslandschap. Daarnaast zijn alle bosjes van groot belang als vogelschuilplaats. Heggenmussen, koolmezen, pimpelmezen, merels, groenlingen en de koekoek doen vaak in mei een soort wedstrijd: wie kan het hardste fluiten of kwetteren? Een heerlijk concert als je ter afwisseling van de bosjes in de beschutte weitjes door het hoge gras struint. (Foto’s: Marcel van Kammen) Wandel zelf in het Westerkwartier Zin om zelf deze bijna 10 km lange route te wandelen? Download de gratis gps-track van de route via https://roots.viewer.routemaker.nl/viewer/route/ nl/1753 Bron: Roots Magazine
Page 46
46 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Daisy de Boer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Sjoerd Kooistra Rianne Alma, agendabeheer en vrijwilligerscoördinatie Sandra Scheepsma Jesse van der Veen Informatie, vragen en reserveringen: email: info@delfeartsurhuizum.nl of tel. 0612490015 (Rianne Alma). Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 0610542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 47 Wurklist 29 juli 13.30-17.00 uur Tsjerkepaad. De Doarpstsjerke is open voor belangstellenden. De kerk is ook open op 5, 12, 19 en 26 augustus en 2 en 9 september. 5 augustus 30 augustus t/m 3 september 13.30 uur 3 september 9 september 11.00 uur 8.00-14.00 uur Surhúster Bouwvak Beach BBQ Volleybal Toernooi bij De Delfeart. Spulwike Surhuzum 2023 op it Mienskipsfjild. Bekijk het hele programma op http:// www.gruttegelf.nl/spulwike. Tentdienst m.m.v. Ate en Bertina Grijpstra. Thema: “In Hem ben je een nieuwe schepping”. Garageverkoop in Augustinusga en Surhuizum. Spreuk van de maand “Als ik een atlas open sla, reis ik in gedachte.” Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 11 september 2023 mailen naar: redactie@gruttegelf.nl of inleveren bij: Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 (zie ook kolofon) óók online op www.gruttegelf.nl
Page 48
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Jiergong 36, nûmer 2, 27 juny 2023

Grutte Gelf nûmer 2, 27 juny 2023


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Jiergong 36, nûmer 2, 27 juny 2023 Redaksje: Kornelis van Dekken Beitske Tjeerdsma-de Vries Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Pûsterwei 8 9283 XG Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Joop en Djoeke Postma, till. 351767 Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang Sinds een paar jaar komen Pleatslik Belang Surhuzum en Doarpsbelang Stynsgea regelmatig bijeen om te praten over wat er in onze dorpen speelt. Naast dat we ongeveer evenveel inwoners tellen hebben we ook veel gemeen met elkaar. Behalve het bespreken van alledaagse zaken denken we dan ook vaak na over de toekomst - wat die ons wel of misschien wel juist niet kan brengen. Het meest besproken onderwerp van de afgelopen tijd is natuurlijk wonen. We zijn dan ook erg blij dat het er naar uit ziet dat we in beide dorpen binnenkort een aantal nieuwbouwwoningen zullen krijgen, maar daarnaast speelt er natuurlijk meer. Om maar een paar voorbeelden te noemen: • Bij jonge gezinnen in beide dorpen is er een sterkte behoefte aan voor- en naschoolse opvang. • Stynsgea heeft geen dorpskrantje meer, maar probeert het nu opnieuw op te starten. • En misschien wel het belangrijkste: wat gebeurt er op de lange termijn met onze scholen? Kunnen de kinderen straks nog naar de basisschool in eigen dorp gaan, of moeten ze naar Bûtenpost of Surhústerfean? Omdat we zoveel gemeen hebben, doen we eigenlijk al veel samen zonder het door te hebben. Veel korfballers uit Stynsgea spelen bijvoorbeeld bij DTS in Surhuzum, en andersom voetballen veel mensen uit Surhuzum bij ASC: Augustinusga Surhuizum Combinatie. Al jarenlang gaan peuters uit Surhuizum naar de peuterschool in Stynsgea en nog niet zo lang geleden fietsten basisschoolkinderen uit Stynsgea naar Surhuzum naar OBS Maskelyn, en toen de Maskelyn naar Stynsgea verhuisde, fietsten kinderen uit Surhuzum naar Stynsgea. Ook was er een tijd dat we als dorpen een kerk met elkaar deelden. Wij als besturen willen graag vooruitkijken door het te hebben over samenwerking. Om over deze onderwerpen na te denken willen wij graag een werkgroep oprichten en jullie uitnodigen om mee te doen. Naast dat er in de werkgroep twee bestuursleden uit beide dorpen zullen zitten willen we graag samen met jullie de behoeften in onze dorpen inventariseren, de kansen van samenwerking verkennen en bedenken hoe we dit kunnen realiseren. De werkgroep zal in eerste instantie twee jaar bestaan en u hoeft niet veel vergaderingen te verwachten. De ervaringen in Surhuzum met de ‘Wurkgroep Wenjen’ zijn zeer positief. Als je meer informatie wilt over de werkgroep of als je je wilt aanmelden, stuur dan voor 31 augustus een e-mail naar pbsurhuzum@surhuzum.nl of naar dorpsbelangaugustinusga@outlook.com Freonlike groetnis, Pleatslik Belang Surhuzum & Doarspbelang Stynsgea
Page 6
6 MFC De Delfeart Surhuizum ‘takomstbestindich’ -de route naar een duurzaam en toekomstbestendig dorpshuisAanleiding: Van ideaal naar bittere noodzaak Ideaal Het bestuur van Stichting Dorpshuis Surhuizum is al een aantal jaren bezig om het dorpshuis duurzamer te maken. Het belangrijkste doel van ons dorpshuis is en blijft het sociaal, culturele en maatschappelijke doel. Het dorpshuis is dè ontmoetingsplaats voor alle inwoners in Surhuizum. Voor, door en met alle inwoners om elkaar te ontmoeten, leuke dingen met elkaar te doen, elkaar kennen en elkaar helpen als het nodig is. Het dorpshuis en de jeugdsoos Us Stek wordt volledig gerund door vrijwilligers. Het huidige bestuur en haar voorgangers hebben altijd gezorgd voor een gezonde bedrijfsvoering en exploitatie. Er is in de exploitatie en bedrijfsvoering van de afgelopen jaren steeds gespaard voor vernieuwingen en vervangingen. Zalen zijn gemoderniseerd en apparatuur is vervangen door energiezuiniger exemplaren. Gasfrituur en gasstel zijn vervangen door elektrische apparatuur. Begin 2022 is het bestuur op weg gegaan voor de grote investeringen: vernieuwing verwarmingssysteem en zonnepanelen op het zeer geschikte dak van het dorpshuis. 7 Bittere noodzaak De jaren 2020 en 2021 hebben diepe sporen achter gelaten in onze dorpsgemeenschap: in het gebruik van ons dorpshuis en jeugdsoos en in de exploitatie daarvan. Qua mienskip zware jaren voor vooral de meest kwetsbare inwoners van ons dorp. Gelukkig veerde de gemeenschap in 2022 weer op en zijn de activiteiten opnieuw opgestart. Weliswaar moeizaam, want ook in Surhuizum zijn vrijwilligers afgehaakt en andere dingen gaan doen. Onze duurzaamheidsplannen zijn in 2022 in een heel ander perspectief komen te staan. Die zijn veranderd van ideëel naar noodzakelijk. De energieprijzen rezen de pan uit in 2022. Voorlopig maken we gebruik van een vast contract met (nog) lagere prijzen, maar dat gaat onherroepelijk veranderen en wij houden ons hart vast over de energieprijzen nu en in de toekomst. Als de energie prijzen hoog blijven dan houden wij als bestuur de exploitatie niet meer gezond. Gelukkig leven we in veranderende tijden. In 2023 zijn de energieprijzen weliswaar nog hoog, maar lager dan vorig jaar. De energiekosten zijn en blijven een hoge post in de exploitatierekening van dorpshuizen. Het project Sinds april 2022 zijn wij in overleg met verschillende ambtenaren van onze gemeente om te komen tot een plan voor: ‘MFC De Delfeart Surhuizum ‘takomstbestindich’; de route naar een duurzaam en toekomstbestendig dorpshuis’. De samenwerking gaat prima. Situatie beschrijving Het gebouw van MFC Delfeart is in juridisch eigendom van de gemeente en in economisch eigendom van Stichting Dorpshuis Surhuizum. De verduurzamingsmaatregelen vinden plaats in en aan het gebouw: • zonnepanelen op het dak en omvormers voor de elektriciteitsvoorziening • vervanging van de laatste lampen door LED exemplaren. • Hybride warmtesysteem: nieuwe cv ketel (onderhoud) in combinatie met luchtwarmtepomp, lage temperatuur radiatoren. • CO2 gestuurde ventilatie in het gebouw (onderhoud en verbeteringen). • Aanpassing meterkast Zonder deze maatregelen ontstaan er problemen in de energievoorzieningen in het gebouw, zowel technisch als financieel in de exploitatie voor Delfeart. Met de investeringen wordt het gebouw up to date gebracht. De energielasten voor Delfeart (en gemeente) worden drastisch verlaagd. MFC Delfeart gebruikt nogal wat energie. Op zich is dat een goed teken want dan wordt het dorpshuis
Page 8
8 goed gebruikt. Gemiddeld gebruik de afgelopen jaren: 4000m3 gas en 10.000 kwh aan elektriciteit. Kosten ongeveer € 6000 per jaar (prijspeil 2019). Het gebouw is gelukkig goed geïsoleerd en de elektrische apparatuur is grotendeels gemoderniseerd. Maatwerk advies Gezien de recente stijgingen van de energieprijzen en de levensduur van de cv ketel is dit het moment om de cv ketel te gaan vervangen door toekomstbestendige en duurzame apparatuur. Een belangrijke factor voor een ‘gezonde exploitatie’ is sturing en beheersing van de uitgaven, in het bijzonder gericht op het terugdringen van het energiegebruik. Met hulp van Doarpswurk hebben we (gratis) gebruik gemaakt van de zgn. KLIM-OP regeling van provincie Fryslân. Daarmee kunnen kleine maatschappelijke vastgoedeigenaren in Fryslân voor het verduurzamen van hun gebouwen voor kennis en expertise terecht bij dit ‘ontzorgingsprogramma’. Energie Inspectie Leeuwarden heeft begin 2022 een (nieuwe) energiescan gedaan en ons voorstellen aangereikt via een maatwerkadvies. Een belangrijke doelstelling was een zo groot mogelijke afname van CO2 en een grote besparing op de energielasten. Zo kan het Dorpshuis de kosten voor de gebruikers in de nabije toekomst op een aanvaardbaar niveau houden en ook nog laagdrempelige sociale activiteiten blijven organiseren met de inwoners en verenigingen in het dorp. Vanuit het Maadwerk Advies hebben we samen met de gemeente gekozen voor een aantal verduurzamingspakketten. De geschatte investering (begrotingcijfers) bedraagt € 85.000 excl. btw. Met de investering verwachten wij dat we de energielasten naar bijna nul terug kunnen brengen. Het zijn cijfers van voorjaar 2022. Om reden van prijsstijgingen en onzekere tijden daarin, waren we uitgegaan van een investeringsbedrag van ± € 100.000 incl. Dat is een flink bedrag waarvoor we veel donaties van andere partijen nodig hebben om tot een sluitend dekkingsplan te komen. Aanvragen donaties van andere partijen In het najaar van 2022 hebben we bij diverse overheden, fondsen en financiële instellingen een aanvraag ingediend voor een bijdrage in de investeringskosten. Dat is allemaal goed gelukt. De afgelopen maanden hebben onderstaande partijen ons een bijdrage toegezegd. 9 Iepen Mienskips Fûns Provincie Fryslân Gemeente 8K onderhoud en verduurzaming MJOP ISDE Aantal uren zelfwerkzaamheid à € 10,80 Donaties van fondsen - Oranjefonds in samenwerking met Regiobank - VSB fonds - NAM - P.W. Janssen’s Friesche Stichting - Rabobank verduurzaming vastgoed Reserve Investering en onderhoud Delfeart Totale investeringsbudget incl btw € 30.444 € 24.000 € 2.850 € 1.980 € 15.000 € 5.000 € 9.000 € 2.500 € 8.000 € 6.910 € 105.684 We zijn natuurlijk heel blij met de toezeggingen van bovengenoemde partijen. Het laat zien dat ze het welzijn van inwoners belangrijk vinden en bereid zijn om daar samen met vrijwilligers in te willen investeren. Uitvoering project Omdat de geplande investering nu financieel gedekt is, zijn we samen met de gemeente aan de slag om tot uitvoering van het project te komen. Dat betekent dat er een zogenaamde uitvraag opgesteld wordt voor bedrijven om offertes te leveren. Dat is intussen ook gebeurd en we zijn blij dat DRS Installatietechniek bv de uitvoering in handen neemt: een regionaal deskundig bedrijf, zodat de werkgelegenheid in de regio blijft en dat het een investering is in de regionale economie. De offerte blijft binnen het begrote investeringsbedrag. We verwachten dat in de verdere loop van 2023 de werkzaamheden ter hand worden genomen. Afronding werkzaamheden 31 december 2023 is de verwachting.
Page 12
12 13 Tsjerkepaad 2023 De Doarpstsjerke in Surhuizum zal deze zomer alle 11 zaterdagen van 1 juli tot en met 9 september tijdens het Tsjerkepaad 2023 open zijn. Naast het openstellen van de kerk zullen er ook nog verschillende activiteiten zijn. Op enkele zaterdagen is er o.a. (orgel)muziek met zang, een expositie van schilderijen, die gemaakt zijn door oud inwoner Lutzen Nicolai, Bijbelverhalen verbeeld door postzegels en liggen er bijbels in diverse talen in de kerk ter inzage. Kortom, een bezoekje aan de kerk in Surhuizum is tijdens het Tsjerkepaad beslist de moeite waard. Mocht u thuis nog iets hebben, bijvoorbeeld krantenknipsels, foto’s, e.d. over de historie van de Doarpstsjerke, dan zouden we dit graag (in bruikleen) willen gebruiken voor een tentoonstelling tijdens Tsjerkepaad. We gaan uiteraard zorgvuldig met uw inbreng om. U kunt hiervoor contact opnemen met Siep Folkerts, tel: 0512-351542. Weet u/je van harte welkom op één of meerdere open dagen in de Doarpstsjerke in Surhuizum. Vriendelijke groet, ook namens alle Tsjerkepaad-vrijwilligers, Siep Folkerts. Tige tank Wêrom sille wy nea witte, wy sille dy nea ferjitte. Loslitte yn ús libben, fêshâlde yn ús hert. Lâns dizze wei wolle wy elts dy oan us tocht ha nei it ûnferwachte ferlies fan ús Pake en Beppe sizzer “Grutte Alex” ús tank út bringe! Safolle kaarten en blommen en it lâns kommen. De leafdefolle wurden, in waarme earm om ús hinne. Dat hat en docht ús noch eltse dei sa goed! Ale en Coby Ytsma
Page 14
14 15 Reacties na interview in de Grutte Gelf Wij waren benieuwd hoe de geïnterviewden de plaatsing van hun interview in de Grutte Gelf hadden ervaren. We vroegen ze naar de reacties van mensen. MC: Marion Curfs van schoonheidssalon 'Hier bij Marion' GR: Gerlof Rijpma van Rijpma Siersmederij 1. Heb je reacties ontvangen n.a.v. het interview in de Grutte Gelf? MC: Ja zeker! Best veel nieuwe klanten hadden mijn interview in de Grutte Gelf gelezen en maakten naar aanleiding daarvan een afspraak. Super leuk! GR: Wel een paar reacties ontvangen ( we zijn helaas niet veel in het dorp te vinden). 2. Wat waren de reacties van de mensen? MC: De meeste mensen vinden het leuk dat er nu (weer) een schoonheidssalon in Surhuizum zit en zijn daar dus wel positief over! Ik denk dat veel mensen het ook leuk vinden dat ze al iets over me weten (gezin, werk) voordat ze bij me komen. GR: Mensen vonden het wel bijzonder. 3. Op welke wijze reageerde men? Bijvoorbeeld via Social Media of gewoon aanspreken in het dorp? MC: Toe nu toe allemaal telefonisch en via mijn website. Ik woon natuurlijk nog niet zo heel lang in Surhuizum, dus ik denk dat de meeste mensen mij nog niet zo goed kennen. Anders hadden ze me vast in het dorp ook aangesproken haha. GR: Aanspreken op straat. 4. Wat was de leukste reactie? MC: Allemaal even leuk! Ik vind het al super dat mensen naar aanleiding van het interview contact met me opnemen! En als ze dan ook nog een afspraak inplannen is het helemaal top! GR: Weet ik zo niet meer. 5. Zou je mensen ook aanraden om mee te doen? MC: Zeker weten. Het is als nieuwe ondernemer belangrijk dat de mensen in het dorp je leren kennen, zeker in een klein dorp als Surhuizum. Ik vind het zelf ook altijd erg leuk om te lezen over de verschillende dingen die in het dorp gebeuren en ik denk ook dat het belangrijk is voor de verbinding dat we een beetje op de hoogte blijven van wat dorpsgenoten allemaal ondernemen. GR: Zeker! Het is altijd leuk om mee te doen, dan weet je wat mensen in Surhuizum doen.
Page 22
22 23 Schoenendoosactie voor Oekraïne! Beste inwoners van Surhuizum, Even lijkt onze wereld stil te staan op 24 februari 2022. Oorlog in Europa is een feit. Dagelijks zijn wij getuige van bombardementen, beschietingen en veel ander leed dat onschuldige Oekraïners wordt aangedaan. De nood is hoog en al vele malen hebben wij om jullie hulp gevraagd. En massaal hebben jullie gegeven, vrachtauto nr. 12 is 19 juni 2023 vanuit Surhuizum richting Kiev vertrokken. Onze dank is groot. In september vertrekken wij weer richting Kiev. Ditmaal hebben wij daarvoor speciale actie bedacht, in samenwerking met de werkgroep in Meppel. De schoenendoos Deze schoenendoos wordt één op één doorgegeven. Dat wil zeggen dat de doos gevuld door een meisje wordt gegeven aan een meisje, de doos gevuld door een jongen wordt doorgegeven aan een jongen. Maar wij vragen ook aan volwassenen om een schoenendoos te vullen. Deze wordt door gegeven aan een gezin, of alleenstaande ouderen. Wat kan in deze schoenendoos: Houdbaar voedsel, rijst, pasta, bouillonblokjes, tandpasta en tandenborstel, reep chocolade, nootjes etc. Maar voor de kinderen ook leuk om een schrift of kleurboek met kleurpotloden te krijgen, of een kaartspel. Bovendien is een persoonlijke groet in de vorm van tekening of kaart ook prachtig om te krijgen. Maak er een mooie versierde doos van en schrijf op buitenkant je leeftijd. Het is een teken van liefde, omzien naar elkaar, maar bovenal geef je ook hoop! HOOP dat de oorlog zal eindigen, hoop dat gezinnen herenigd zullen worden, hoop voor de toekomst. En hoop doet leven. Ga je mee, help je mee om een schoenendoos te vullen? Tot 17 september 2023 kunnen jullie de schoenendoos inleveren op Doarpsstrjitte 34 in Surhuizum. Hebben jullie nog vragen, bel of mail mij, tel. 06 22 73 58 34, mail: i-devries@ hotmail.com
Page 24
24 Bijzondere berichten uit de media Groningse 'overname' van Schiermonnikoog mislukt Een ludieke actie van leden van de Groningse Provinciale Staten op Schiermonnikoog heeft er niet toe geleid dat Groningen de macht krijgt op het Friese Waddeneiland. Ze wilden "de regie op ons eiland" overnemen, maar burgemeester Ineke van Gent wees hen op de realiteit. "We blijven Fryslân en daar zijn we heel senang bij." Bij een werkbezoek aan Schiermonnikoog legden de nieuwe Statenleden een Groninger vlag van twee bij drie meter op een podium naast burgemeester Van Gent. Het was een initiatief van GroenLinks en Groninger Belang, maar ook andere partijen zagen de lol er wel van in, zegt haar partijgenoot Hendri Meendering, fractievoorzitter van Groenlinks in het Groninger provincieparlement. Van Gent, die zelf lange tijd in Groningen heeft gewoond, kon het geintje wel waarderen. "We voelen ons heel prettig in Friesland. De verhoudingen zijn uitstekend, niets aan de hand", zegt ze lachend. "Groningers komen van oudsher voor een dagje of zo. Blijf dat gewoon doen zou ik zeggen." Oud-Statenlid Nico Bakker (VVD) was ook mee, "om de nieuwe generatie wat kennis en ervaring mee te geven. Hij zei altijd dat Schiermonnikoog bij Groningen hoort", zo zegt Meendering. "Sommige partijen maken af en toe een ludieke opmerking over annexatie", zegt de Groninger PvdA-fractievoorzitter Pascal Roemers over de actie. "Gewoon een geintje", zegt zijn BBBcollega Gouke Moes. Schiermonnikoog is deel van Fryslân maar ligt voor een groot deel boven Groningen. Het Waddeneiland schuift op naar het oosten, waardoor af en toe een grenscorrectie moet worden doorgevoerd. "Dat is altijd een leuk moment. Bijzonder als een eiland zich verplaatst. Zo wordt Friesland steeds groter en Groningen steeds kleiner," zegt Meendering. 25 Grutte Gelf seit... Wy kinne altyd de Lauwers noch wat ferpleatse Grutte Gelf woordzoeker Zoek het woord bij het bijzondere bericht uit de media
Page 34
34 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Daisy de Boer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Sjoerd Kooistra Willem Boersma Rianne Alma, agendabeheer en vrijwilligerscoördinatie Sandra Scheepsma Informatie, vragen en reserveringen: email: info@delfeartsurhuizum.nl of tel. 0612490015 (Rianne Alma). Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 0610542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 35 Wurklist 30 juni 1 juli 1 juli 2 juli 8 juli 18.00 uur 13.30-17.00 uur 14.00 uur va. 15.30 uur 19.00 uur Surhuzum Open Air: Classic Rock Night in de Pûs. Tsjerkepaad. De Doarpstsjerke is open voor belangstellenden. De kerk is ook open op 8, 15, 22 en 29 juli. Surhuzum Open Air: Hardrock & Metal in de Pûs. Surhúster Kuier: Ite en geniete in de Surhuizumermieden. SVS Eindshow in De Delfeart. Spreuk van de maand “Als de noordenwind in juni gaat, dan komt het onweer vrij laat.” Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: eiland Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 17 juli 2023 mailen naar: redactie@gruttegelf.nl of inleveren bij: Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 (zie ook kolofon) óók online op www.gruttegelf.nl
Page 36
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Jiergong 36, nûmer 1, 30 maaie 2023

Grutte Gelf nûmer 1, 30 maaie 2023


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Jiergong 36, nûmer 1, 30 maaie 2023 Redaksje: Kornelis van Dekken Beitske Tjeerdsma-de Vries Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Pûsterwei 8 9283 XG Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Joop en Djoeke Postma, till. 351767 Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang Bêste Surhústers, Plakette Balkespringer Alwer in hiel skoft lien waard der troch Bindert Helder út Gryptsjerk in hiel moai stikje skreaun oer de Balkespringer. In soad minsken dy't net út Surhuzum komme witte eins net rjocht wêr it byld no krekt foar stiet, sa sei ek Bindert Helder. Neffens him wie it in net in frjemd idee om der in plakette neist te setten mei wat tekst en útlis. Wy binne hjir as Pleatslik Belang mei oan de slach gien tegearre mei minsken út ús eigen doarp. Wy kinne jimme alfêst fertelle dat wy hiel bliid binne mei it resultaat en wy hoopje dat wy jimme der gau mear fan sjen litte kinne. Grutte Gelf yn it sintsje Alle jierren set Pleatslik Belang mei de ledegearkomste ien of mear doarpsbewenners yn it sintsje. Dit jier wiene dat Djoeke Postma en Meindert Brouwer foar harren jierrenlange ynset foar de Grutte Gelf. It komt wolris foar dat je net oer alle ynformaasje beskikke en sa wie dat dit jier ek it gefal. Njonken Djoeke en Meindert hat ek Auke Elzinga him jierrenlang ynset foar de Grutte Gelf en sil ek hy der mei ophâlde, sa begrepen wy nei de ledegearkomste. Wy fine it spitich dat we tidens de ledegearkomste Auke net yn it sintsje set ha, mar we wolle dat hjirby noch graach dwaan en him hiel bot betankje foar syn ynset. Freonlike groetnis, Pleatslik Belang Open dag zorgboerderij Mei Elkoar Zorgboerderij Mei Elkoar in Surhuizum houdt zaterdag 3 juni een open dag. ‘Mei Elkoar’ is een kleinschalige zorgboerderij met dagbesteding voor jongvolwassen mensen vanaf 18 jaar. Het gaat bij de doelgroep om mensen met een begeleidingsvraag of afstand tot de arbeidsmarkt door bijvoorbeeld een verstandelijke beperking. Tijdens deze dag willen eigenaren Andries Kamminga en Petra de Vries en medewerkers belangstellenden kennis laten maken met het bedrijf om een indruk te geven van de begeleiding die ze kunnen bieden. Er is onder meer een streekmarkt met lokale producten en er zijn verschillende activiteiten voor jong en oud. Zelfs een rondje paardrijden is mogelijk. Het open huis is van 10.00-16.00 uur.
Page 4
4 5 Surhuzum Open Air pakt weer groots uit op 30 juni en 1 juli Na het succes van de eerste 3 edities van SOA en de vele positieve reacties tijdens en na deze edities is duidelijk geworden dat een echt ouderwets rock- en metalfestival in de regio duidelijk in een behoefte voorziet. Na het doorslaande succes van vorig jaar wordt de vrijdagavond weer een echte Classic Rock Night die ook geschikt is voor mensen voor wie hardrock en metal net een stapje te ver is. Met het contracteren van Exile haalt de organisatie één van de beste Rolling Stones tribute bands in huis. Exile is bekend van het SBS programma The Tribute, Battle of the Bands. In hun anderhalf uur durende show komen nagenoeg alle grote hits van The Rolling Stones aan bod. Daarnaast zal Dilana Smith samen met haar band een tribute brengen aan the Legendary Women of Rock. Een anderhalf uur lang durende show met louter muziek van vrouwelijke legendes uit de rockmuziek. Tina Turner, Janis Joplin, Skunk Anansi, Cyndi Lauper en nog veel meer legends zullen voorbij komen. De uit Zuid Afrika afkomstige Dilana heeft haar sporen inmiddels ruimschoots verdiend. Zo heeft ze opgetreden in meerdere televisieprogramma’s waaronder in de show van Ellen DeGeneres in de VS. Vorig jaar stond Dilana nog met een zeer succesvol optreden op Oerrock. Poppa Jay en the Holy Rollers uit Drachten maken het programma van de Classic Rocknight compleet. Op zaterdag 1 juli komt het hardere werk aan bod. Dit jaar treden op maar liefst 2 podia int totaal 10 hardrock- en metalbands op. Deze editie is er be
Page 6
6 7 wust voor gekozen om meerdere bands uit de regio, zoals Baldrs Draumar, Bildtstar, Insurrection, Oltas en Boneripper te contracteren. Uit Duitsland komt the Black Goo naar Surhuizum. De inmiddels 15 jaar bestaande Amsterdamse metalcore band Undawn, die ook concerten in de AFAS Live heeft gegeven, zal ook ongetwijfeld bij het SOA publiek in de smaak vallen. Door omstandigheden moest Ghost Division vorig jaar hun optreden op SOA afzeggen, maar dit jaar komen ze echt. Ghost Division is de enige Sabaton tributeband ter wereld. The best of Foo zal, zoals de naam al zegt, de beste hits van the Foo Fighters brengen. Tot slot brengt metalfeestband Pene Corrida bijna anderhalf uur lang zogenaamde “metal mash ups” voor het voetlicht. Popnummers die bijna iedereen kent, maar dan met een stevige metalsaus er over. “Let it go” uit de film Frozen in een metaluitvoering? Pene Corrida doet het. Net als de eerste beide edities wordt SOA ook dit jaar weer op dezelfde unieke locatie in het buurtschap “Ophûs”, in de volksmond “de Pûs” genoemd, gehouden. Dankzij de vele sponsoren en vrijwilligers is het mogelijk om zowel de entree als ook de consumpties relatief goedkoop te houden. Combikaarten voor de vrijdag en de zaterdag kosten slechts 20 euro per stuk en zijn, zolang de voorraad strekt, uitsluitend online verkrijgbaar. Op www.soa.frl en op www. facebook.com/soa.frl is de voorverkoop inmiddels in volle gang. Toegangskaarten zijn ook te koop bij Landzicht (Piersma) aan it Sud 13. Garageverkoop in Surhuizum en Augustinusga! Op zaterdag 9 september a.s. vindt er tussen 8.00 uur en 14.00 uur weer een grote garageverkoop plaats in de buurdorpen Surhuizum en Augustinusga. De voorgaande edities waren een groot succes, vandaar dat een vervolg natuurlijk niet uit kan blijven. Deelnemers kunnen zich aanmelden bij Henk Hoogsteen via het nummer 06 - 156 260 42 of Bea Jansen 06 - 408 002 43. Per e-mail kan ook. Stuur dan een berichtje naar hendrikanne@hotmail.com / bea_jansen@hotmail.com Dus heeft u spullen over die u kwijt zou willen? Grijp dan deze kans en maak uw overbodige spullen op 9 september a.s. te gelde. Deelname kost slechts € 7,50. Houdt u daartegen van sneupen? Save the date! Want het is altijd weer een verrassing wat u tegenkomt op de garageverkoop. Garageverkoop, een voordeel voor iedereen!
Page 16
16 17 Myrthe & Anouk finalisten Iepen Poadium Admiraliteitsdagen Zaterdag 13 mei stonden Myrthe Gjaltema uit Surhuizum en Anouk Reinders uit De Westereen in de tweede voorronde van het Iepen Poadium van de Admiraliteitsdagen. In Theater Sense in Dokkum streden zij om een plek op het podium tijdens de Admiraliteitsdagen op zaterdagmiddag 9 september. Voor Myrthe (zang) en Anouk (zang en gitaar) was het een bijzondere ervaring om deel te nemen aan het Iepen Poadium en te strijden om een plek op het podium tijdens de Admiralitetisdagen. Het is een geweldige kans voor lokaal talent om hun vaardigheden te laten zien en zich te presenteren aan een breder publiek tijdens dit evenement in Dokkum. Met hun prachtige tweestemmige versie van ‘Avond’ van Boudewijn de Groot wisten Myrthe en Anouk de jury te betoveren en zo een plek op het podium te veroveren. Samen met de andere finalisten zullen zij nu verder worden begeleid door Opus 3 om een nog beter optreden neer te zetten tijdens de Admiraliteitsdagen. Er zal een Bootcamp worden georganiseerd op zaterdag 17 juni, waar de finalisten workshops krijgen van professionele artiesten. Tijdens de finale krijgen de deelnemers niet alleen de kans om op te treden op De Markt in Dokkum van 16.00 tot 17.30 uur, maar strijden ze ook om een plek op het grote podium op De Zijl. De uiteindelijke winnaar mag daar op zondagmiddag nogmaals optreden. Het belooft dus een feestelijke gelegenheid te worden tijdens de Admiraliteitsdagen in Dokkum. (Foto: Hans Knijff)
Page 18
18 19
Page 32
32 Ben je op zoek naar een (andere) baan, of wil je weten wat jouw kansen zijn op de arbeidsmarkt? Wurkstart helpt je verder. Wurkstart is een onafhankelijk leerwerk loket in de regio Noordoost-Friesland. Wij geven advies aan mensen die zich willen oriënteren op de arbeidsmarkt of op zoek zijn naar een nieuwe opleiding of baan. Een adviesgesprek bij Wurkstart is altijd gratis, onafhankelijk en op een locatie bij jou in de buurt. Meer weten over Wurkstart of een afspraak maken? Kijk dan op www.wurkstart.nl Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie. 33 Keninginne fan 'e Wâlden terug uit Afrika Het voorjaar is nu echt in volle gang. De gekraagde roodstaart, een boerenlandvogeltje, is weer terug in Nationaal Landschap Noardlike Fryske Wâlden. Deze soort strijkt ieder jaar voor een paar maanden in de houtwallen en elzensingels neer om te broeden. De leden van de vereniging Noardlike Fryske Wâlden zorgen met de uitvoering van het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) voor het behoud van deze landschapselementen. De gekraagde roodstaart overwintert in West Afrika in de Sahel. De afgelopen 60 jaar is de Sahel niet zo nat geweest als nu. Daardoor is er veel groen en leven er veel insecten die als voedsel dienen voor de gekraagde roodstaart. Verwacht wordt dat de vogels door de overvloed aan eten, in goede conditie terugkomen in de Wâlden. De onderzoekers van Altenburg en Wymenga, die de komende weken broedvogels gaan tellen, hopen dat we de natte winter in Afrika terug gaan zien in het aantal broedvogels in de elzensingels en houtwallen. In het gebied tussen Drachten en Dokkum zullen een aantal telrondes worden gehouden. Dit is in de periode april tot en met juni en meet het effect van Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer. De onderzoekers letten dan vooral op zingende en alarmerende vogels wat wijst op een territorium of een nest. Naast de landschapselementen worden ook ca. 100 nestkasten bij Eastermar en Surhuzum onderzocht om te kijken hoeveel jonge vogels er zijn. Dit voorjaar worden ook de vleermuizen geteld in vaste transecten, stukken singel of wal, in de Noardlike Fryske Wâlden. De tellingen, voor zowel de broedvogels als de vleermuizen, worden gedaan in opdracht van de agrarisch natuurvereniging Noardlike Fryske Wâlden Het kan dus zijn dat grondeigenaren de komende periode mensen in het veld aantreffen die bezig zijn met dit onderzoek. Voor meer informatie kunnen zij contact opnemen met de vereniging Noardlike Fryske Wâlden op tel. 0511 – 745200 (tussen 9 en 12 uur).
Page 38
38 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Sjoerd Kooistra Willem Boersma Rianne Alma, agendabeheer en vrijwilligerscoördinatie Sandra Scheepsma Informatie, vragen en reserveringen: email: info@delfeartsurhuizum.nl of tel. 0612490015 (Rianne Alma). Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 0610542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 39 Wurklist 3 juni 3 juni 4 juni 6 juni 9 juni 11 juni 17 juni 25 juni 30 juni 1 juli 2 juli 9.45-10.45 uur 10.00-16.00 uur 10.00 uur 20.00 uur 18.00 uur 14.00 uur 9.45-10.45 uur 10.00 uur 18.00 uur 14.00 uur va. 15.30 uur Kangoeroe Klup op sportpark Woudlust. Open dag zorgboerderij 'Mei Elkoar', Pûsterwei 10. Kerk-school-gezinsdienst in De Delfeart. Singin bij de familie Jousma op Reaskuorre (Feartswal 21, Harkema) door shantykoar de Beurtskippers. Aanschuiftafel bij Land van Eén. Drumcircle bij Land van Eén. Kangoeroe Klup op sportpark Woudlust. Fullchurch in de Doarpstsjerke. Surhuzum Open Air: Classic Rock Night in de Pûs. Surhuzum Open Air: Hardrock & Metal in de Pûs. Surhúster Kuier: Ite en geniete in de Surhuizumermieden. Spreuk van de maand “Als je loslaat, heb je twee handen vrij.” Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: bijrijder Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 19 juni 2023 mailen naar: redactie@gruttegelf.nl of inleveren bij: Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 (zie ook kolofon) óók online op www.gruttegelf.nl
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fiifentritichtste jiergong, nûmer 12, 2 maaie 2023

Grutte Gelf nûmer 12, 2 maaie 2023


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fiifentritichste jiergong, nûmer 12, 2 maaie 2023 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 3 Afscheid Met dit nummer neemt de redactie afscheid van drie trouwe redactieleden. Een jaar geleden gaf Meindert aan dat hij ging stoppen met zijn redactiewerk voor de Grutte Gelf. En begin dit jaar hebben ook Auke en Djoeke aangegeven te stoppen met hun werkzaamheden voor het dorpsblad. Dertig jaar geleden, in januari 1993, is Djoeke toegetreden tot de redactie van de Grutte Gelf. Destijds werd de binnengekomen kopij, vaak nog handgeschreven, onder meer door Djoeke uitgetypt (jawel op een typemachine) en gecontroleerd op spellings- en typefouten. In 1996 werd de overstap naar de computer gemaakt en werd de kopij ook wel eens op diskette ingeleverd. Sinds 2001 kan er ook met de Gelf-redactie gemaild worden, met als gevolg dat er steeds minder kopij binnen die nog uitgetypt moet worden. Naast de controle van de Nederlands stukjes zorgde Djoeke er ook voor de ‘Fryske stikjes’ zonder ‘flaters’ in de Gelf terecht komen. Ook zorgde Djoeke ervoor dat geboortes, overlijdens, huwelijken, jubilea en geslaagden een vermelding kregen in de “Skûtelbank”. Daarnaast heeft ze heel wat foto’s voor de Gelf gemaakt en zorgde ze voor de nodige ‘ferdiverdaasje’ in het blad. In september 2006 is Meindert de redactie komen versterken. De eerste rubriek van Meindert was ‘Bernepraat…’ en later ‘Lytse minsken, grutte ferhalen’ met citaten uit de schoolkrant ‘Teltsjebiis’ van de Johannes Looijengaskoalle en de puzzel SU(rhúster)DOKU. In de jaren erna volgden verschillende andere (vaste) rubrieken waaronder Grutte (Gelf) problemen, Bijzondere berichten uit de media, het Zoekplaatje en Heden en verleden. Verder heeft Meindert door de jaren heen heel wat ‘stikjes’ voor de Gelf geschreven en zorgde hij voor de nodige bijschriften bij de foto’s van jubilarissen, VUT-ers en gepensioneerden. En sinds mei 2009 verzorgt Auke de financiële kant van de Grutte Gelf. Met zijn komst is de ledenadministratie volledig geautomatiseerd en is de Gelf voor het innen van het donateursgeld overgestapt op automatische incasso. Een hele klus. Daarnaast verzorgde Auke het contact met bestaande en (potentiële) nieuwe adverteerders en zorgde hij voor de facturatie, betalingen en de financiële overzichten. Ook zorgde hij ervoor dat adreswijzigingen en mutaties tijdig werden doorgegeven aan de bezorgers, zodat de Gelf bij de juiste personen ‘op de mat’ valt. Binnenkort zal er nog op gepast wijze afscheid worden genomen van Djoeke, Meindert en Auke voor het vele werk dat zij voor de Grutte Gelf hebben ver
Page 6
6 7 Zou u zelf kopij inleveren? - Nee. Maar ook veel ja’s gelukkig. Wij zullen diegenen dan ook uitnodigen om eens kopij in te leveren, vinden wij hartstikke leuk! U krijgt bericht. Kijkt u wel eens op diverse websites/social media? - Ja 9, nee 3 Zou u willen meewerken aan een interview/uw bedrijf promoten? - Ja. 7 Heeft u een bedrijf? En zou u willen adverteren? - Ja. 2 Zou u het leuk vinden om eens verslag te doen van een activiteit? - Ja. 4 Zou u de Grutte Gelf digitaal willen ontvangen? - Nee 11, ja 1. Lezers, heel erg bedankt voor het invullen van de enquête! Wij gaan met de uitslag aan de slag en nemen contact op met diegenen die iets voor de Grutte Gelf willen doen. Herstelwerkzaamheden kerktoren op schema Zoals u weet krijgt de kerktoren met zijn unieke, opgemetselde spit, zowel aan de buiten- als binnenkant een grondige opknapbeurt. Bovendien wordt het haantje van de 33 meter hoge toren opnieuw verguld. “Het metsel- en voegwerk vertoont gebreken, waardoor het regenwater de gevel heeft doordrenkt. Dit heeft lekkerij tot gevolg, waardoor aan de binnenkant verrotte houtdelen moeten worden vervangen. De houten delen zijn behoorlijk aangetast”, aldus bouwkundig projectleider Menno Sikkink van de Stichting Beheer Kerkelijke Gebouwen (SBKG) Noord-Nederland. “Mede onder invloed van vorst konden er stukjes steen loslaten en naar beneden vallen. De opknapbeurt was zeer nodig.” De toren wordt voorzien van drupranden, die zorgen voor een betere afvoer van het regenwater in vergaarbakken, waarna het met leidingen wordt afgevoerd naar beneden. De opknapbeurt gaat enkele tonnen kosten, waarvan het grootste deel voor rekening komt voor de gemeente Achtkarpselen. Eind maart werd met de werkzaamheden begonnen en de opknapbeurt zal in juni afgerond worden. Aannemer van der Haak en Bijlstra uit Westergeest en metsel- en voegwerkspecialist Siegersma uit Berlikum voeren de restauratiewerkzaamheden uit. “We liggen mooi op schema”, aldus specialist gebouwen Riemer van der Molen van de gemeente Achtkarspelen.
Page 10
10 1. Als het doel is het verbeteren van de veiligheid van overstekkende fietser van de Pûsterwei, dan is dit zeker een verbetering. 2. Als het doel is de algehele veiligheid (van voornamelijk fietser) van It Langfal verbeteren, dan zal dit weinig helpen aangezien er voornamelijk hard wordt gereden buiten het stuk waar de drempels nu zitten. Reactie van de gemeente was als volgt: Doel is het verbeteren van de oversteekbaarheid van het fietsverkeer maar ook het laten afremmen van het autoverkeer. Zonder as verspringing zal de snelheid niet afnemen. Koperen goot tsjerketoer Voorgaand jaar tijdens de ledenvergadering is het ontwerp van de koperen goot om de tjerketoer getoond, hier zijn toen diverse vragen over naar voren gekomen. Vervolgens is er overleg geweest met de gemeente en zijn wij zelf als PB ook op onderzoek gegaan. Doordat de kerktoren een monumentale toren is moet de gemeente bij ingrijpend onderhoud advies vragen bij Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RvCE), deze adviesrapporten zijn voor iedereen op te vragen. Op basis van deze adviesrapporten en de gespreken met de gemeente hebben wij enkele kritische vragen gesteld. Kort samengevat was de reactie van de gemeente het volgende. • Er is volgens de gemeente voldoende onderzoek gedaan naar de oorzaak van de vochtproblemen in de toren; • De koperen goot wordt als experiment gezien, aangezien dit nog niet eerder is toegepast. • De koperen goot heeft de volgende werking: Door de goot kan het regenwater niet meer over het metselwerk van de (oude)romp lopen maar wordt via de goten afgevoerd. Hoe minder water over de romp van de toren kan lopen, hoe minder vocht er in de relatief zachte steen van de romp kan dringen. Naast de koperen goot zal er tijdens de huidige werkzaamheden er worden gekeken of de ventilatie van de toren kan worden verbeterd en zal het metsel en voegwerk worden hersteld. Na een aantal jaren moet er een zichtbare verbetering zijn in de vocht huishouding van de toren, ondanks dat er geen nulmeting heeft plaatsgevonden. Pleatslik Belang gaat ervan uit dat de gemeente haar keuze goed heeft overwogen aangezien de toren eigendom is van de gemeente. Werkgroep wonen Rond deze tijd twee jaar geleden werd de werkgroep wonen opgericht. We kunnen spreken van vooruitgang want de werkgroep wonen heeft kortgeleden weer 11 progressie gemaakt. Op 22 februari werd een tweede avond dorpsavond georganiseerd door de werkgroep wonen. De gemeente en de SWA vervulden ook een rol tijdens deze avond waarbij de gemeente zelfs al een verwacht tijdpad toonde aan de aanwezigen. Verwachting is dat de werkzaamheden in 2025 van start zullen gaan wanneer alles volgens planning verloopt. Pleatslik Belang is hier zeer content mee. Update Uterwei Over de Uterwei is niet veel nieuws te melden. Grondaankoop is nog niet helemaal rond. Het enige wat hierover te zeggen is dat is dat men vanaf de andere kant zal beginnen met de werkzaamheden. Voor komende zomer wil de gemeente graag bekend kunnen maken welke aannemer de werkzaamheden zal uitvoeren. Tegen die tijd zal er ook weer een informatieavond plaatsvinden voor omwonenden. Glasvezel Vandaag nog een keer contact gezocht met onze contactpersoon bij Deltafiber. Harkema, Boelenslaan en Drogeham zijn al geweest. Er zijn meer dorpen die gevraagd hebben wat de status is. Deltafiber weet het niet zeker maar ze sluiten niet uit dat Surhuizum straks aangesloten is. Vanuit andere dorpen waren er geluiden geweest over bestrating die niet netjes weer neergelegd was, maar dit is niet correct volgens Deltafiber. Rudi Venema van de gemeente zit hier bovenop. Fietspadverlichting Fietspadverlichting bij Koartwâld wordt al een tijdje over gesproken. De motie die vorig jaar werd aangenomen door de provinciale staten over fietspadverlichting in het buitengebied is een kans die we hebben aangegrepen. Op basis van de motie is een brief opgesteld die naar de gemeenteraad is gegaan. Op basis van de brief is een raadsbrede motie aangenomen waarin de gemeente de wens uitspreekt om fietspadverlichting te realiseren. Vanuit het college van burgemeester en wethouders is vervolgens een brief verstuurd naar de provincie waarin deze wens ook wordt uitgesproken. Het laatste nieuws van de gemeente is dat ze nog geen reactie hebben van de provincie. Busverbinding Een tijdje geleden kwam in het nieuws dat o.a. Plaatselijk Belang voor een nieuwe snelle busverbinding zou zijn. Wij willen bij deze graag heel duidelijk aangeven dat ons niet om onze mening is gevraagd en dat dit ook geldt voor de andere Plaatselijk Belangen. Idee van de H&I Surhuisterveen is een nieuwe snelle busverbinding die niet
Page 12
12 meer in alle dorpen stopt maar hoofdzakelijk langs de N358. Op verzoek van PB Surhuizum is aan het plan van de H&I toegevoegd dat de nieuwe snelle buslijn nooit ten koste zou mogen gaan van de bestaande buslijnen. Mogelijke fusie Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel Tot slot stond er nog een bijzonder punt op de agenda. Namelijk de mogelijke fusie van onze gemeente Achtkarspelen en onze buurgemeente Tytsjerksteradiel. U heeft vast wel meegekregen dat er de laatste tijd weer wat meer gesproken wordt over een mogelijke fusie tussen Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel. Aanleiding dat hier momenteel meer over gesproken wordt is dat het personeel van de beide gemeenten die nu al samenwerken in een zogenaamde werkmaatschappij hebben uitgesproken dat men de huidige manier van werken niet meer gangbaar vindt. Daarom moet er een knoop worden doorgehakt. Worden onze gemeenten samen één in een fusie of blijven we zelfstandig verder werken en wordt de “werkmaatschappij 8K / Tdiel”, zoals dat heet, opgeheven. De gemeenteraden van beide dorpen zullen hierover binnenkort moeten stemmen. PB Buitenpost liet kortgeleden via de media al weten dat ze de gemeente zou willen vragen om in dit besluit ook de bewoners van de gemeente mee te nemen. Pleatslik Belang Surhuzum had zelf ook bedacht om de mening onder Surhústers te peilen tijdens de ledenvergadering. Hierbij kwam een duidelijk geluid naar voren: ‘wij weten niet eens waarover wij moeten stemmen’. Ook dit vonden wij een duidelijke uitkomst van de peiling en we zullen deze uitkomst ook doorspelen naar de gemeenteraad. Inmiddels weten we vanuit de Federatievergadering met andere dorpsbelangen in Achtkarspelen dat onze gemeente ook voornemens is om binnenkort in ieder dorp een inspraakavond te organiseren in samenwerking met de dorpsbelangen. Hiervoor kan u binnenkort een uitnodiging verwachten in de Grutte Gelf. Freonlike groetnis, Pleatslik Belang Surhuzum 13 Wobbe de Haan benoemd tot erelid van DTS Op vrijdag 24 maart 2023 hield DTS zijn jaarlijkse ledenvergadering. Dat het een bijzondere ledenvergadering zou worden stond van te voren vast, maar dat hij zo bijzonder zou worden had niemand kunnen voorspellen. Op de agenda stonden belangrijke punten als toekomstige bouwactiviteiten op het korfbalveld, samenwerking met andere korfbalverenigingen, contributie aanpassing, bestuursverkiezing, vrijwilligers, maar de grote verrassing stond niet op de agenda. Met een opkomst van 43 leden was het een prima bezochte ledenvergadering en konden we om 19.45 starten. Tijdens de ledenvergadering kregen we hoog bezoek van onze burgemeester Oebele Brouwer. De burgemeester onderbrak met zijn komst de ledenvergadering, om Wobbe de Haan te benoemen tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau voor al zijn vrijwilligersactiviteiten voor de gemeenschap en zijn jarenlange bijdrage aan onze korfbalvereniging DTS. Onder het toeziend oog van vele familieleden en vrienden vond de uitreiking plaats en was de kantine tot de nok toe gevuld.
Page 14
14 15 Behalve de koning, behaagt het ook onze korfbalvereniging om Wobbe te eren en met trots te mogen benoemen tot erelid van onze vereniging. In navolging van Jan Kalsbeek, Rommert Kats, Hennie Kats en Jelle de Vries, kunnen we nu aan deze bijzondere lijst van leden Wobbe de Haan toevoegen. Wobbe is 23 jaar bestuurslid geweest waarvan 17 jaar secretaris. Buiten dit was Wobbe jarenlang bondsscheidsrechter, beoordelaar, materiaalman, trainer en betrokken bij allerlei activiteiten. Wobbe wordt beschouwd als een echte verenigingsman die bijzonder veel voor de vereniging heeft betekent over al deze jaren. Met zeer veel trots hebben we Wobbe de titel van erelid mogen toekennen en hopen hem, ondanks de uitdagende situatie waarin hij momenteel verkeerd, ook de komende tijd te mogen begroeten bij onze korfbalwedstrijden en gezellige sportcomplex. Zoals gezegd zijn het voor Wobbe en zijn familie momenteel uitdagende tijden qua gezondheidstoestand. Via deze weg willen we als vereniging Wobbe en de familie laten weten dat we achter hen staan en zullen steunen. Meer foto’s zijn terug te vinden op de website van DTS (www.kvdts.nl) onder ‘Interactief - Foto-galerij’. Namens de vereniging, Ronald Wassink Voorzitter kv DTS Activiteiten bij De Spitkeet Spitkeet Wandeltocht Op zaterdag 13 mei organiseert de Spitkeet de jaarlijkse Spitkeet Wandeltocht. De wandelaars kunnen kiezen uit drie afstanden van ongeveer 25, 15 en 10 km. Sneupen bij De Spitkeet / Brocante verkoop Sneupen of ‘strunen’ is de Friese vertaling voor op je gemak rondsnuffelen tussen spullen. Terwijl de een het voorwerp als rommel ziet, kan de ander een schat vinden. In het Weinhok bij “De Spitkeet” wordt van dinsdag 20 t/m vrijdag 23 juni een verkoop van spulletjes uit grootmoeders tijd georganiseerd. Gezellig sneupen en profiteren van goede gebruikte spullen tegen voordelige prijsjes.
Page 18
18 19 We kunnen terugkijken op een geslaagd project. Daarom gaan we in oktober door met het kerkcafé: de eerste zondag van de maand! Voor iedereen! Tot slot willen wij Joke en Cor bedanken voor de fijne samenwerking elke keer weer! Top! Groetjes, Evangelisatiecommissie: Gerrie, Tietie, Janny en Hilly Op besite by de bruorren Saterje 1 april wie yn de Delfeart Doarps Kafee Teater. Sa as al op it affysje stie wie it gjin grapke. Fanôf 19 oere koest komme sa lang as der noch plak wie. De seal rûn rêstich oan aardich fol, der bleaunen mar in pear plakjes oer. Doe wie it wachtsjen op de spilers dy’t it stik ‘Op besite by de bruorren’ brochten. Rûn in oer as acht kamen de beide manlju op it toaniel. Do wiest, sa brochten se it, op jierdeibesite by de beide bruorren. De manlju namen in slokje derby en fertelden wat oer deistige dingen. Broer Jan hie op souder in fotoboek fûn en mei it trochblêderjen fan it boek kamen se út by in foto fan harren famylje. It gesin bestie út mar leafst 18 bern, dus der wie wol wat te fertellen. De nammen fan dizze broers en susters wiene ek wol eigenaardich te neamen. Fan Fransiscus, Augustinus oan’t Jan en de froulju Pepper en Spray. Al ha ik net echt mei krigen hoe’t dy froulju oan dy nammen kaam binne. Der wurden ek noch medyske klachten dielt wat betsjutte dat de foarste rige fan de seal de dikke kalkneil fan Jan efkes te sjen krige. Al mei al kamen der hiel wat hylariske ferhalen oer de tafel. Nei in oerke wie it stik dien. De mannen krigen in grut applaus. Nei it stik wie it noch gesellich yn it kafee. En ik moat sizze, it hat ús goed foldien!
Page 28
28 Yn 't sintjse Daar sta je dan in pannenkoekenrestaurant Landzicht. Eerst niet naar de ledenvergadering van Plaatselijk Belang zullen gaan, maar dan toch worden overtuigd door je vrouw dat er belangrijke onderwerpen op de agenda staan en dat het de moeite waard is om erbij te zijn. En dat bleek ook zo. In de eerste plaats om te zien hoe een overwegend jong bestuur van Plaatselijk Belang bewijst hoe goed ze zijn in wat ze doen, hoe het enthousiasme ervan af straalt en hoe de voorzitter op een overtuigende en daadkrachtige wijze de vergadering leidt. In de tweede plaats inderdaad vanwege de onderwerpen die er werden besproken. Wat doet Kearn goed werk in onze regio, bleek uit hun presentatie en wat kunnen we nog veel meer profiteren van hun werk in ons dorp. In deze of in een volgende Grutte Gelf zal daar nog eens de aandacht op worden gericht, maar beste dorpsgenoten, loop eens binnen bij de bieb van Janet waar Elly van Manen van Kearn 1 keer per maand aanwezig is. Allemaal praktische zaken zoals jongerenwerk, buurtwerk, mantelzorg, vervoer (automaatje), hulp bij financiën, ze kunnen voor velen van ons iets betekenen, maar ook velen kennen de weg ernaar toe nog niet. Als tip wil ik nog meegeven om eens op hun website te kijken (https://www.kearn.nl). Een ander onderwerp was de fusie van de gemeenten Achtkarspelen en Tytsjerksteradiel, maar daar bleek nog veel onduidelijkheid over te zijn. Meer voorlichting zal volgen om de bewoners te helpen daar een mening over te vormen, dat lukte met de huidige informatie niet. En dan in de derde, maar niet minste plaats: samen met Djoeke naar voren worden geroepen en “Yn it sintsje” worden gezet vanwege alle inzet voor de Grutte Gelf. Djoeke spande de kroon met dertig jaren redactiewerk, ik zelf heb geen idee maar doe ook al een hele tijd mee. Prachtig om daarvoor de waardering te ontvangen, zeker als het niet als een echte inspanning voelt omdat het veel plezier geeft om de bijdragen te schrijven. De reacties op de zoekplaatjes, wat waren ze altijd leuk. Ene Siem Soepboer, die altijd bijsterbaarlijk goed wist hoe de zaken in elkaar staken in ons dorp (ja, inderdaad, dit is de eerste officiële onthulling, wie Sake was dat blijft nog altijd een raadsel). De spreuken, de gedachten van Gelf met de bijbehorende puzzeltjes, het heden ten opzichte van het verleden, alles was geweldig om te maken en daarbij is het zeker de goede samenwerking met de gehele redactie het noemen waard. Helaas is het ook weer zo dat aan alles een einde komt. Zoals de spreuk van deze Gelf al aangeeft: “afscheid is een deur naar de toekomst”. Er gaan maar liefst drie mensen de redactie verlaten. Ook Auke Elzinga heeft besloten te stoppen met het penningmeesterschap. Die toekomst voor ons drieën zit vast wel goed en ook de toekomst van de Grutte Gelf met de eveneens sinds men29 senheugenis in de redactie zittende Kornelis als ervaren kracht en de verse en enthousiaste nieuwe kracht Beitske zien we rooskleurig tegemoet. Toch zou het heel mooi zijn als ze daar ondersteuning bij zouden krijgen van nog een aantal betrokken dorpsgenoten. En die zijn er. Dat wist ik al, maar daar ben ik de laatste tijd alleen maar zekerder van geworden door te kijken naar wie er in de verschillende besturen en commissies in Surhuizum zitting hebben. Heel veel jongeren, die toch hun verantwoordelijkheid nemen omdat ze vinden dat het nodig is, maar ook omdat ze er plezier aan beleven. En dan ondersteund worden door mensen die al wat langer bestuurlijke ervaring hebben, waardoor er een ideale mix ontstaat. Wat dat betreft heeft Surhuizum het prima voor elkaar en dat vind ik niet alleen, maar werd ook nog eens bevestigd door de mensen van Kearn waar ik even mee sprak. Hoe het komt dat weten we niet, maar hoe het was wel: bedankt voor alle fijne reacties, tips en opmerkingen die ik kreeg naar aanleiding van de bijdragen in de Grutte Gelf. Wat ik ook heb geleerd: als Ykje mij weer probeert te overtuigen naar een vergadering te gaan, dan moet ik opletten. En wat voor zowel u als lezer, als voor mij en de andere redactieleden als makers hopelijk altijd voorop blijft staan bij het lezen en het maken van de Grutte Gelf: de oplossing van de woordzoeker van deze maand (nu moet u hem toch écht een keer maken om dit te kunnen invullen). Meindert Brouwer Leven in vrijheid Een kostbaar geschenk Velen gaven daarvoor hun leven Ik ontroer als ik daaraan denk Zij streden voor vrede Mochten dat zelf niet meer beleven Maar hebben mij wel Een leven in vrede gegeven En tegelijkertijd is er nog oorlog Zoveel onrecht, geweld en haat Op andere plekken in de wereld Is nog dagelijks sprake van verraad Voor de mensen die daar wonen Hoop ik dat er ook daar vrede komt En dat oorlog enkel nog een woord wordt Waardoor een mens zijn tenen kromt
Page 30
30 Opening schoonheidssalon 'Hier bij Marion' Op maandag 1 mei opende de 28-jarige Marion Curfs haar schoonheidssalon ‘Hier bij Marion’ op de Treaskes 14 in Surhuizum. Zij nodigde Grutte Gelf uit om te komen kennismaken. Marion woont met haar man Lars en zoontje Sem sinds oktober 2020 in Surhuizum, eerst woonden zij in Ureterp. Inmiddels zit ze in het bestuur van de buurtvereniging en ook in de kerk is ze actief. Marion deed de studie Human Resource Management en de opleiding Schoonheidsspecialiste via NHA. Op dit moment werkt ze 3 dagen in de week bij NHL Stenden Leeuwarden als medewerker praktijk bureau bij de opleiding Verpleegkunde. Maar het leek haar ook zo leuk om eigen baas te zijn, zelf dingen regelen, aan huis werken. Dat waren voor haar allemaal pluspunten. Ook mistte zij het contact met mensen, contact op een andere manier dan in haar huidige werk. Daarom besloot zij om een eigen schoonheidssalon te beginnen. De salon zal in eerste instantie alleen op zaterdag en twee avonden in de week open zijn, de baan bij NHL Stenden houdt ze nog aan. Behandeling is op afspraak. Het merk waarmee zij gaat werken is Extenso. Je kan bij haar terecht voor gezichtsbehandelingen (masker, peeling, wimpers verven, wenkbrauw epileren) klassieke massage & pakking. Dat laatste is een masker voor je hele lichaam, je wordt dan ingesmeerd met een crème ingepakt in folie en warme handdoeken. Daarnaast wil Marion ook nagels gaan doen met gel lak, hiervoor heeft ze nog geen merk gekozen. 31 Wil je een afspraak boeken? Dat kan via de website of telefonisch. Mocht je vragen hebben, dan graag via Whatsapp of het contactformulier op de website, dan neemt Marion contact met je op. Schoonheidssalon ‘Hier bij Marion’ De Treaskes 14, Surhuizum, Mobiel: 06-31224451 Website https://www.hierbijmarion.nl/ Facebook: https://www.facebook.com/hierbijmarion/ Instagram: https://www.instagram.com/hierbijmarion/ Abraham Op 26 april hat Erik Pel fan de Pusterwei syn Abraham sjoen. Fan herte en op nei noch jieren fan freonskip. Johan & Attie Leegstra Hendrik, Aukje
Page 34
34 Sjoch op www.facebook.com/feestwikestynsgea foar it programma 35 Lidmaatschap begrafenisvereniging Surhuizum Even een update voor onze leden (en toekomstige leden) Als lid van onze vereniging “De Laatste Eer” betaalt u momenteel voor een automatische betaling een contributie van € 15,00 per jaar. Dit is vanaf de leeftijd van 18 jaar. Kinderen/jeugdleden zijn tot hun 18de jaar vrij van contributie. Wanneer uw kind 18 jaar wordt en ze staan bij ons in het bestand, dan wordt het bedrag van € 15,00 afgeschreven van de rekening die bij ons in het bestand staat en dat zijn vooral de ouders. Mocht uw dochter of zoon een eigen rekening in hun bezit hebben dan willen we graag dat u dat, voordat zij 18 jaar worden, aan mij door wilt geven Ook al zijn ze verhuisd of niet lid willen worden van onze vereniging dan dit ook graag doorgeven aan mij. Dit om moeilijkheden te voorkomen. Dit jaar heb ik voor het eerst, omdat hier bij de ledenvergadering vraag naar was, aan hen die dit jaar 18 jaar worden een brief geschreven om hun voorkeur aan te geven betreft lid te zijn van onze vereniging. Helaas heeft dit geen resultaat opgeleverd en gaan nu weer op de oude voet verder. Zou u, wanneer u zelf gaat verhuizen of is uw bankrekeningnummer veranderd, dit ook zo spoedig mogelijk willen doorgeven. Dit alles kan gemaild worden naar info@de-laatste-eer-surhuizum.nl, of telefonisch op nr. 0512-351767 b.g.g. 06 57028240. Waarom zou je lid worden van een uitvaartvereniging? Dat is toch allang achterhaald? Mogen wij je uit de droom helpen? De Friese uitvaartverenigingen staan midden in de “mienskip”, zijn betrokken en dichtbij. Hun meerwaarde voel je op momenten dat het écht moeilijk is. Als een dierbare overlijdt. Onopvallend en doodgewoon goed doen de verenigingen hun werk. Maar in de hectiek van vandaag de dag zou je ze zo over het hoofd kunnen zien: Deze kostbare parels in het woelige uitvaartlandschap. Kostbaar in de zin van traditie. Immers, uitvaartverenigingen zijn opgericht vanuit de behoeft de medemens, de mededorpsgenoot, met respect te begeleiden op zijn of haar laatste reis. Toen - meestal al meer dan 100 jaar geleden - en ook nu nog altijd zonder winstoogmerk. Een parel vinden in een oester is zeldzaam. Een uitvaartvereniging in de buurt zoeken is een stuk eenvoudiger. Alleen al in Fryslân zijn het er meer dan 200, waarvan de meeste lid zijn van de provinciale koepel, de Friese Uitvaartfede
Page 42
42 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Sjoerd Kooistra Willem Boersma Rianne Alma, agendabeheer en vrijwilligerscoördinatie Sandra Scheepsma Informatie, vragen en reserveringen: email: info@delfeartsurhuizum.nl of tel. 0612490015 (Rianne Alma). Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 0610542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 43 Wurklist 4 mei 6 mei 13 mei 27 mei 3 juni 4 juni 19.30 uur 9.45-10.45 uur va. 19.00 uur va. 19.00 uur 9.45-10.45 uur 10.00 uur Dodenherdenking in de Doarpstsjerke. Kangoeroe Klup op sportpark Woudlust. Dorpscafé in De Delfeart. Dorpscafé in De Delfeart. Kangoeroe Klup op sportpark Woudlust. Kerk-school-gezinsdienst in De Delfeart. Spreuk van de maand "Afscheid is een deur naar de toekomst" Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: (altijd gemaakt met heel veel) PLEZIER Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 22 mei 2023 mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 44
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fiifentritichtste jiergong, nûmer 11, 4 april 2023

Grutte Gelf nûmer 11, 4 april 2023


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fiifentritichste jiergong, nûmer 11, 4 april 2023 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 3 Koninklijke onderscheiding voor Wobbe de Haan Burgemeester Oebele Brouwer van Achtkarspelen reikte vrijdagavond 24 maart een Koninklijke onderscheiding aan Wobbe de Haan. De Haan werd benoemd tot Lid in de Orde van Oranje-Nassau. Brouwer decoreerde hem tijdens de algemene ledenvergadering van korfbalvereniging DTS. De 61-jarige heer De Haan is in zijn woonplaats onderscheiden voor zijn vrijwillige verdiensten voor de samenleving. “De Haan is in aktyf persoan. Hy is in driuwende krêft en sit net graach stil”, sprak de burgemeester. “By de kuorbalferiening wurdt Wobbe de Haan net foar neat in geweldige motivator neamd.” De heer De Haan deed de vele uren vrijwilligerswerk naast zijn baan als leidinggevende bij de gemeente Smallingerland. Bij de 140 leden tellende korfbalvereniging DTS wordt De Haan geprezen omdat hij zeer lang actief betrokken was. Buiten zijn bestuursfuncties was hij altijd bezig met het onderhoud van het sportcomplex, waaronder het verzorgen van het materiaal en het ballenhok. Ook was hij bondsscheidsrechter, beoordelaar en trainer. Daarnaast zette hij zich in als projectleider bij de verbouwing van het complex in 2018-2019. Ook was De Haan betrokken bij de zendingscommissie van de Nederlands Hervormde kerk van Surhuizum, en had hij een groot aandeel bij de restauratie van de monumentale kerk. Verder was De Haan jarenlang voorzitter van de schoolcommissie van de CBS Johannes Looijengaskoalle en bestuurslid van de werkgroep die ervoor heeft gezorgd dat, in samenwerking met Plaatselijk Belang, nieuwe speeltuinen zijn gesitueerd aan de Olivierstrjitte en Deutechemstr
Page 6
6 7 Korfballer Luuk Wassink gehuldigd Woensdag 8 maart werden in het gemeentehuis van Achtkarspelen de sporters gehuldigd die in 2022 een Nederlandse of Europese titel hadden behaald. Eén van de sporters die door wethouder Jouke Spoelstra in het zonnetje werd gezet was korfballer Luuk Wassink. Volgens de wethouder toonde Luuk zijn kwaliteiten niet alleen op het veld maar ook in de zaal. De Surhuizumer korfbalde vorig seizoen in de C1 bij LDODK uit Gorredijk. Met een 17-12 overwinning op Groen Geel uit Wormer wist LDODK vorig jaar Nederlandse Kampioen zaalkorfbal te worden. Een historische prestatie want dit was de eerste nationale jeugdtitel voor LDODK. Na de zaaltitel wist C1 vorig jaar ook het Nederlands Kampioenschap op het veld binnen te halen. Met ruime cijfers wisten Luuk met zijn team te winnen van PKC uit Papendrecht. De coaches van Luuk omschrijven hem als enthousiast en onbevangen. “Luuk pakt in de verdediging veel ballen er tussenuit. Is zelf heel snel en zit boordevol energie”, aldus coach Hessel Waninge. Ook wethouder Spoelstra stak zijn lof niet onder stoelen of banken. Als waardering voor hun uitzonderlijk prestaties werden de kampioenen beloond met bloemen en een attentie. Deurcollecte voor de Hartstichting van 10 t/m 15 april 2023 In de week van 10 t/m 15 april a.s. wordt er weer in Surhuizum door vrijwilligers van deur tot deur gecollecteerd voor de Nederlandse Hartstichting. De mogelijkheid bestaat dit jaar weer om ook via Qr-code een bijdrage te geven. We hopen dat we op u mogen rekenen voor een bijdrage, alvast hartelijk dank! Namens de Hartstichting, Henny van der Veen
Page 8
8 9 Herstel toren Doarpstsjerke Het zal niemand zijn ontgaan dat er een begin is gemaakt met de herstelwerkzaamheden aan de Doarpstsjerke. Minder bekend zal zijn dat de opdracht tot de restauratie niet is gegeven door het College van kerkrentmeesters, maar door het bestuur van de gemeente Achtkarspelen. De kerktoren behoort namelijk niet tot het eigendom van de kerkelijke gemeente. Dat lijkt vreemd, maar wordt begrijpelijk als wordt bedacht dat kerkklokken vroeger belangrijk waren voor het handhaven van de publieke veiligheid. Als er ergens brand was uitgebroken of er een dijkbreuk dreigde, dan werden de kerkklokken geluid om de weerbare mannen op te roepen om naar de plaats te gaan waar het onheil dreigde. Tijdens de Republiek der Zeven Verenigde Nederland waren kerk en staat nauw met elkaar verweven. Toen maakte het niet uit of de kerktoren het eigendom was van de kerk of van het burgerlijk bestuur. Als het nodig was, werden de klokken geluid. Aan de eenheid van kerk en staat kwam een einde door de Bataafse Revolutie van 1795. Volgens de revolutionairen moesten de zaken van kerk en staat scherp van elkaar worden gescheiden. Dat was nodig om de katholieken een volwaardige plaats in het nieuwe staatsbestel te geven. Vanwege het belang van de kerkklokken voor de publieke veiligheid werden alle kerktorens in het land door de overheid in beslag genomen. Het ging echter niet om de toren, maar om de klok. Ook de vrijstaande klokkenstoelen gingen naar de burgerlijke gemeenten. Samen met het eigendom gingen toen ook het beheer en onderhoud naar de overheid. Door de moderne communicatietechnieken hebben de kerkklokken hun belang voor de publieke veiligheid al geruime tijd verloren. Toen de mogelijkheid zich aandiende om de kerktoren terug te kopen, hebben een aantal kerkelijke gemeenten daarvan gebruik gemaakt. De meeste hebben de toren echter aan de burgerlijke gemeente gelaten, vanwege de kosten van beheer en onderhoud. Surhuizum behoort tot die laatste groep. G.J. Borger Bedankt! Langs deze weg willen wij iedereen die zijn of haar medeleven in de vorm van kaarten, bloemen, mailtjes, bezoekjes en troostende woorden, na het overlijden van twee broers, kort na elkaar, van Feike, heel hartelijk bedanken! Het heeft ons en onze familie heel erg goed gedaan! Familie Feike en Henny van der Veen
Page 12
12 13 Anna-Margriet Loonstra gestart met ‘Gastâlderopfang it Súd’ Op woensdagmiddag 1 maart had ik een afspraak met Anna-Margriet, ik werd welkom geheten en uitgenodigd in de warme knusse huiskamer, het privé gedeelte van de woning. De kinderdagopvang is nu nog gesitueerd in de woonkeuken maar er wordt verbouwd. De bedoeling is dat de opvang straks achter de woonkeuken komt met de deuren op de tuin gericht zodat de kinderen heerlijk buiten kunnen spelen. We beginnen het gesprek over de dagopvang. In april 2022 is Anna-Margriet begonnen met de Gastouder opleiding. Zij startte de opleiding online en in oktober 2022 was ze klaar/geslaagd en kon ze beginnen. Tijdens de opleiding liep ze stage bij gastouders en had ze van tevoren al veel oppaservaring opgedaan. Naast deze opleiding moest ze ook een kinder-EHBO cursus en de cursus Meldcode Kindermishandeling volgen, deze moeten allebeide jaarlijks worden herhaald. Anna-Margriet koos voor Gastouderbureau inZicht in Niezijl, omdat ze het een super fijn en betrokken bureau vindt. Ze staan altijd voor haar klaar. Voor Anna-Margriet kon beginnen met de opvang kwam eerst de GGD de opvang controleren, de GGD doet na deze controle verrassingscontroles dus alles moet altijd goed zijn geregeld. Daarnaast is ze nu zelfstandig ondernemer per 2023. Op dit moment heeft Anna-Margriet de zorg over 11 kinderen in de leeftijd van 0-6 jaar, zij is open van maandag t/m vrijdag. Anna-Margriet werkt met diverse thema’s voor de kinderen, nu is het thema bijvoorbeeld: Lente. Met dit thema wordt er dan geknutseld, gekleurd, voorgelezen en worden er liedjes gezongen.
Page 34
34 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Sjoerd Kooistra Willem Boersma Rianne Alma, agendabeheer en vrijwilligerscoördinatie Sandra Scheepsma Informatie, vragen en reserveringen: email: info@delfeartsurhuizum.nl of tel. 0612490015 (Rianne Alma). Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 0610542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 35 Wurklist 7 april 10 t/m 15 april 15 april 17 april 21 april 29 april 4 mei 19.30 uur va. 19.00 uur 20.00 uur 19.30 uur va. 19.00 uur 19.30 uur Klaverjassen in De Delfeart. Deurcollecte Hartstichting. Dorpscafé in De Delfeart. Ledenvergadering Plaatselijk Belang in pannenkoekenhuis Landzicht. Klaverjassen in de Preatkoer, voor leden en donateurs kv. DTS. Dorpscafé in De Delfeart. Dodenherdenking in de Doarpstsjerke. Spreuk van de maand "Waar een wil is, is een weg, maar soms zijn er wegwerkzaamheden". Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: cockpit Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 24 april 2023 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 36
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fiifentritichtste jiergong, nûmer 10, 7 maart 2023

Grutte Gelf nûmer 10, 7 maart 2023


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fiifentritichste jiergong, nûmer 10, 7 maart 2023 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 3 Van de redactie In de vorige editie hadden wij een enquête geplaatst. Wij waren heel erg benieuwd naar de mening van de Grutte Gelf lezers over de inhoud van ons dorpsblad. Daarbij is er in de veranderende maatschappij misschien behoefte aan een andere invulling van het blad. Ook kampt de redactie met het teruglopen van aangeleverde kopij. Het aantal enquêtes wat is ingeleverd? Drie stuks. Dat was voor ons een tegenvaller. We zijn erg blij met deze drie en hun inbreng. Maar willen we echt weten wat er leeft onder de lezers, hebben we toch wel meer informatie nodig. Daarom nodigen wij jullie nogmaals uit om de enquête in te vullen voor 25 maart a.s.. U vindt deze online op: http://www.gruttegelf.nl/enquete De papieren versie in het midden van het blad kunt u inleveren bij één van de redactieleden. Nijs fan Pleatslik Belang Bêste Surhústers, Útnoeging ledegearkomste / Uitnodiging ledenvergadering Pleatslik Belang organisearret moandei 17 april har jierlikse ledegearkomste. De ynrin is om 19.30 oere en we begjinne om 20.00 oere. Datum: 17 april 2023 Tijd: 20.00 uur (inloop vanaf 19.30 uur) Locatie: Pannekoekhûs Landzicht, It Sûd 13 Surhuzum Wy hoopje op in moaie opkomst en wy sjogge jo graach op de ledegearkomste. Freonlike groetnis, Pleatslik Belang Potgrondactie korfbalvereniging DTS Op vrijdag 10 maart komen de leden van DTS vanaf 18.00 uur langs de deuren voor het verkopen van potgrond. De potgrond wordt verkocht in zakken van 20 liter voor € 4,00 per zak. Graag tot dan! Activiteitencommissie DTS
Page 4
4 5 De Bistepôle in Surhuizum: ‘Nimmen hat lêst fan de harten Hoe gaat het met hertenkamp De Bistepôle in Surhuizum en wat vinden Jan Visser en Haaye Postma, de twee dagelijkse verzorgers van de dieren, van de overheidsplannen om het fokken van herten te verbieden? Onder een strakblauwe hemel vertellen de Surhuizumers over hun dagelijkse vrijwilligerswerk in het dierenverblijf. Ondertussen lopen de emoes, kippen, een zwarte zwaan, herten, walibi’s en eenden vredig rond, maar ze komen enthousiast aangerend als Haaye het hek van het hertenkamp opent. Zeven dagen per week fietst hij iedere ochtend en middag naar De Bistepôle om de dieren te voeden en te verzorgen. Als Haaye niet kan, neemt Jan het van hem over. “Mar dat komt net sa faak foar. Haaye stekt alle dagen hiel wat oeren yn de bisten”, aldus Jan, die de technische klussen voor zijn rekening neemt. De plannen van de overheid om het fokken van herten te verbieden vinden Jan en Haaye maar onzin. Aanwezige herten zouden mogen blijven, maar door het stoppen van het fokken zal de kudde na verloop van tijd uitsterven. Eén van de redenen voor de sterfhuisconstructie van de overheid vormen de agressieve mannetjesherten in de bronsperiode. Volgens het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit vormen de herten een risico voor de gezondheid van de mens en komt het welzijn van de dieren in gevaar. Haaye en Jan hebben van de plannen gehoord en schudden beiden hun hoofd. “Wy hawwe noch nea gjin problemen hân mei de harten. Fansels moatsto hja
Page 6
6 7 wat mear yn de gaten hâlde as hja jongen hawwe”, legt Haaye uit. “Troch it hege hikke kinne de harten nea by de besikers komme. Wa’t dit no wer betocht hat? Hja meitsje it hieltyd lestiger mei alle regels”, aldus Jan, die sinds de aanleg bij De Bistepôle is betrokken. Iedere dag komen wandelaars - vaak met kinderen - uit Surhuizum een kijkje nemen bij de dieren van De Bistepôle. “Mar hja komme ek út oare doarpen hjir nei ta. Wy hawwe in hiel moai bisteferbliuw wêrsto hielendal om hinne rinne kinst. It fytspaad rint der flak lâns en do sjochst geregeld fytsers sitte op de bankjes. Hja hawwe in moai útsicht op de bisten. De fytstunnel wurdt aanst oanlein ûnder de Uterwei troch. Wy hawwe hjiroer al oerlis hân mei de provinsje. Us fiver moat net drûchfalle ûnder de wurksumheden, mar hja hawwe al tasein dat hja soargje sille foar skjin drinkwetter foar de bisten. De Bistepôle is onderdeel van Plaatselijk Belang en werd zo’n twintig jaar geleden aangelegd op de geluidswal tussen de Uterwei en het dorp. “Op de gerswâl groeide in soad túch en dat waaide by de omwenjenden yn de tún. Om de lûdswâl te behearen hawwe wy der earst skiep op weidzje litten. Dat wie myn idee, want dat dienen hja ek yn Paesens-Moddergat wêr ik wei kom”, legt Jan uit. “Letter kaam it idee foar De Bistepôle en is der in fiver útgroeven en binne der stekken pleatst. Wy binne earst lyts begûn en letter is it efterste stik der by belutsen.” Alle kippen lopen mee, terwijl Haaye en Jan het terrein van De Bistepôle doorkruizen. De herten kijken nieuwsgierig toe en de zwarte zwaan maakt geluidjes en kijkt naar haar vaste verzorger Haaye. “Har mantsje is krekt ferstoarn”, legt hij uit. “Hja moat noch efkes wachtsje. Om healwei fjouweren krije hja allegearre wer iten”, voegt hij toe, terwijl hij in de richting van de Waliby’s loopt. “It binne in soarte fan kangoeroes en soms ite se út myn hân”, aldus Haaye, die geniet van zijn dagelijkse werk met de dieren. “Ik hoopje dit noch lang te meie dwaan”, besluit hij. (Foto's: Yke Bremer) Dit artikel van Yke Bremer is overgenomen uit De Feanster.
Page 10
10 11 Aanschuiftafel bij Land van Eén Kom je gezellig samen eten? Vrijdag 10 maart hebben we weer een aanschuiftafel. Samen genieten van vers, vegetarisch en verrukkelijk eten. Om 18.00 uur schuiven we aan. Aanmelden via neeltjeinindia@gmail.com Kosten: donatie, op basis van wat je het waard vindt of wat je kunt betalen. Welkom! Land van Eén Rysloane 5 Surhuizum Drumcirkel bij Land van Eén Heb jij ook een drum, djembe of een ander slaginstrument aan de muur hangen of ergens stoffig in een hoekje staan? Kijk je er wel eens naar en denk je dan “ik zou er eigenlijk meer mee willen doen”. Dit overkwam mij, en ik dacht, zou het ook leuk zijn om je instrument te pakken en hier op het Land van Eén, met wat mensen muziek te maken in het strohuis. Zien wat er ontstaat, welke ritmes, misschien wel zang en/of dans. Gewoon, met elkaar, een gezellige middag plezier hebben. De koffie en thee staan klaar op zondag 19 maart om 14.00 uur. Kosten, op basis van een donatie. Jan Wesseling Collecteweek ReumaNederland 20 t/m 25 maart Zoveel mensen met chronische pijn, vermoeidheid en fysieke beperkingen die door reuma niet vrijuit kunnen leven, werken en bewegen. De pijnlijke realiteit van reuma mogen we niet accepteren. Want reuma genezen, dat kan en dat moet! Uw hulp daarbij is onmisbaar, want reuma heeft nog steeds een grote impact op het dagelijks leven van meer dan 2 miljoen Nederlanders. Daarom komen we weer met de collectebus van ReumaNederland bij uw deur in de week van 20 t/m 25 maart. We hopen weer op een goede opbrengst! Namens ReumaNederland, Hilly Holthuis
Page 16
16 Enquête Grutte Gelf Via diverse verenigingen ontvangen wij informatie over aankomende evenementen die we met veel plezier in de Grutte Gelf plaatsen. Het is, vinden wij, jammer dat wij daarna niet altijd een verslag over het evenement terugkrijgen. Wij denken nl. dat een aantal lezers van de Grutte Gelf misschien wel niet zo actief zijn op sociale media en niet vaak op websites kijken maar wel graag nieuws lezen over wat er in Surhuizum gebeurt. Daarom is de tastbare versie van de Grutte Gelf waardevol. Wij, redactie van de Grutte Gelf, zouden graag willen weten wat jullie, de lezers, vinden van de Grutte Gelf. Staat alles in het dorpsblad of missen jullie nog items? Misschien is het dorpsblad toe aan een vernieuwing? Wij zouden het zeer op prijs stellen als jullie de vragen van deze enquête willen beantwoorden en inleveren. En ook tips zijn zeer welkom! De enquête kan worden ingeleverd: bij een redactielid, via de e-mail redactie@gruttegelf.nl of vul de enquête in op onze website http://www.gruttegelf.nl/enquete 1. Wat is uw leeftijd? O 0-18 jaar O 50-70 jaar O 18/30 jaar O 70-100 jaar O 18/30 jaar O 70-100 jaar O 30-50 jaar 2. We zijn benieuwd wie bij u thuis nog meer de Grutte Gelf lezen. In welke leeftijdscategorie vallen deze lezers? (meerdere antwoorden mogelijk): O 0-18 jaar O 50-70 jaar O 30-50 jaar 3. Waarom leest u de Grutte Gelf? 4. Wat vindt u het leukst aan onze dorpsblad? 5. Wat mist u in het blad? 6. Wat zou u graag in de Grutte Gelf willen lezen/zien? Thema’s, rubrieken, informatie over, etc.. 17 7. Zou u zelf kopij inleveren? O nee O ja. Waar zou u dan graag over willen schrijven? 8. Kijkt u weleens op diverse nieuws websites of bent u actief op sociale media (Facebook, Instagram)? O ja O nee 9. Zou u willen meewerken aan een interview of wilt u uw bedrijf promoten middels een reportage? Dan horen wij dat graag. Aanvragen en ideeën zijn van harte welkom. O ja O nee 10. Heeft u een bedrijf en zou u willen adverteren? O ja O nee 11. Zou u het leuk vinden om een keer een verslag te maken van een activiteit? O ja O nee 12. Als u zou kunnen kiezen, zou u de Grutte Gelf dan digitaal willen ontvangen in plaats van op papier? O ja O nee Wij zijn op zoek naar een nieuw redactielid, zou u/jij onze redactie willen komen versterken? Wij zijn op zoek naar een enthousiaste man/vrouw die één keer in de maand met ons wil vergaderen over de inhoud van de Grutte Gelf. Daarnaast is inbreng van nieuwe ideeën welkom. Lijkt je het leuk maar wil je eerst meer informatie? Dan horen we dat graag! Jouw e-mail is welkom bij de redactie. redactie@gruttegelf.nl Wil jij niet in de redactie maar lijkt het u/jou wel leuk om bijvoorbeeld wel 1x een bijdrage leveren aan de Grutte Gelf? Graag een e-mail naar de redactie. Naam: Adres: Eventueel, telefoonnummer of e-mailadres: Deze enquête kan tot 25 maart worden ingeleverd bij de redactie!
Page 20
20 21 Toering verkocht de meeste machines en zijn werknemers zochten een nieuwe baas. Zelf gaat hij wel door, maar op een veel kleinere schaal. “We zitten midden in een Natura 2000-gebied. Er zijn bij ons veel bedrijven die stoppen en wij zitten tegen de Hegewarren aan. We hebben daarom besloten om een groot deel van ons bedrijf af te stoten”, vertelde Toering niet zonder emotie aan de minister. Toering vindt het tegelijkertijd wel enigszins scheef dat boeren die stoppen financieel gecompenseerd worden, maar dat er voor toeleverende bedrijven als loonwerkers niets geregeld is. “Boeren krijgen een flinke vergoeding, maar de loonwerker blijft met lege handen staan. Ik vind het belangrijk dat zoiets op tafel komt bij de minister.” Het gesprek was in Koartwâld bij loonbedrijf Luimstra. Door het verdwijnen van de derogatie krijgt hij het als gespecialiseerde mesttransporteur juist druk. Maar om voor al die mest weer een goed plekje te vinden, is volgens eigenaar Bert Luimstra nog wel een uitdaging. “Wij hebben klanten die eerder mest aanvoerden, maar die nu ook mest afvoeren omdat de ruimte steeds kleiner wordt. Het zal daardoor steeds lastiger worden.” Bij Luimstra verzorgt de agrarische sector 17 procent van de omzet. Dat collega-loonwerkers die afhankelijk zijn van de landbouw het niet makkelijk hebben, begrijpt de ondernemer wel. “Wij hebben ook stoppers in onze klantenkring”, zegt Luimstra. “Boeren die blijven, hebben vaak te maken met kleinere arealen die ze mogen bewerken. We gaan daarom samenwerken met een ander loonbedrijf, zodat we onze machines wel zoveel mogelijk aan de gang houden. Dat moet wel, want anders kan het niet uit.” Ook de energietransitie is een uitdaging voor de loonbedrijven. Veel bedrijven willen graag investeren in eigen zonnepanelen of windmolens, maar dat is lang niet overal mogelijk vanwege de beperkte capaciteit van de stroomkabels in het buitengebied. De sector wil ook graag overleggen met de provincie over een goed routenetwerk voor landbouwverkeer. Het smaller maken van sommige wegen is voor loonwerkers een probleem. Hetzelfde geldt voor aslastbeperking, het maximale gewicht van een wagen voor elke as, bij sommige Friese bruggen zoals die van Kootstertille en Spannenburg. Dit artikel van Onno Falkena is overgenomen van Omrop Fryslân.
Page 26
26 27 Een vonkje uit het stopcontact, kan dat eigenlijk kwaad? Is het u wel eens overkomen? U stopt een stekker in het stopcontact en er komt een vonkje vanaf. Waar komt dit door en is het gevaarlijk? Hoe werkt een stopcontact? Als u een stekker inplugt, raken de metalen pinnen en de contactpunten in het stopcontact elkaar aan. Op die manier kunnen ze stroom geleiden. Bij dit contact kan er dus wel eens een vonkje vrijkomen. Dat gebeurt vooral vaak bij het aansluiten van een laptopoplader, inclusief adapter. Want dan komt er in korte tijd een relatief grote hoeveelheid opgeslagen energie vrij. In het Engels heet dit ‘arcing’, maar in het Nederlands is er geen woord voor. “Al is ontlading misschien wel een goede term”, legt Willem van Driel, hoogleraar Elektrotechniek, Wiskunde en Informatica aan de Technische Universiteit Delft, uit. Hoe ontstaat er een vonkje bij het stopcontact? Als dit gebeurt, heeft dat vaker met de stekker dan met het stopcontact te maken. “Het ontstaat als er imperfecties zijn tussen de metalen. Bijvoorbeeld een vuiltje of roest in de stekker”, vertelt Van Driel. Bij geaarde stopcontacten komt het minder vaak voor dan bij niet-geaarde stopcontacten. De kans dat u deze niet-geaarde stopcontacten tegenkomt, wordt bovendien steeds kleiner. In nieuwbouwwoningen zijn geaarde stopcontacten inmiddels al lange tijd verplicht. Is het vonkje bij het stopcontact gevaarlijk? Van Driel kan ons geruststellen. Voor mensen levert het vonkje niet meteen gevaar op, want er ontstaat niet direct kortsluiting. De vrijgekomen elektriciteit gaat eerst door een dun laagje lucht en dan pas van het ene metaal naar het andere. Hooguit kan er slijtage of vervorming op het oppervlak van de stekker ontstaan. Als dat erger wordt, is het wel aan te raden om uw apparatuur op tijd te vervangen. In het buitenland kunt u overigens stopcontacten tegenkomen met een andere spanning dan we in Europa gewend zijn. Andersom is niet alle geïmporteerde Amerikaanse elektronica berekend op Europese stopcontacten. Dat kan problemen veroorzaken als u niet de juiste reisstekkers of spanningsomvormers bij u heeft. Is het gevaarlijk als het licht begint te flikkeren? In de badkamer kan iets vergelijkbaars gebeuren. Als u bijvoorbeeld uw föhn aansluit op het stopcontact, kan het licht gaan flikkeren. Dit komt door de extra belasting van de elektriciteitsbedrading in de badkamer. Ook dit is niet gevaarlijk. Maar vergeet niet: elektrische apparatuur in contact laten komen met water is nooit verstandig.
Page 30
30 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Sjoerd Kooistra Willem Boersma Rianne Alma, agendabeheer en vrijwilligerscoördinatie Sandra Scheepsma Informatie, vragen en reserveringen: email: info@delfeartsurhuizum.nl of tel. 0612490015 (Rianne Alma). Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 0610542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 31 Wurklist 10 maart 10 maart 18 maart 18 maart 19 maart 19 maart 20 t/m 25 maart 20 maart 24 maart 2 april 4 april 7 april 18.00 uur 19.30 uur 9.45-10.45 uur va. 19.00 uur 14.00-17.00 uur 20.00 uur 19.30 uur 15.30-17.30 uur va. 19.00 uur 19.30 uur Spreuk van de maand “Een mens is net als een foto, als je hem niet ontwikkelt blijft hij negatief” Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: kunstwerk Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 27 maart 2023 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl Aanschuiftafel bij Land van Eén. Klaverjassen in De Delfeart. Kangoeroe Klup in De Delfeart. Dorpscafé in De Delfeart. Fullchurch in de Doarpstsjerke. Thema van de dienst: Verstoppertje met God? Drumcirkel bij Land van Eén. Collecteweek ReumaNederland Ledenvergadering "De Laatste Eer" in De Delfeart. Klaverjassen in De Praetkoer, voor leden en donateurs kv. DTS. Kerkcafé in It Gebou. Dorpscafé in De Delfeart. Klaverjassen in De Delfeart.
Page 32
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fiifentritichtste jiergong, nûmer 9, 7 febrewaris 2023

Grutte Gelf nûmer 9, 7 febrewaris 2023


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fiifentritichste jiergong, nûmer 9, 7 febrewaris 2023 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 3 Zwolse experts denken vliegtuigbom te vinden, maar het blijkt iets anders: ‘Tot onze grote verbazing’ De zoektocht naar een vliegtuigbom uit de Tweede Wereldoorlog in Surhuizum is op een deceptie uitgelopen. Het projectiel was door het gespecialiseerde Zwolse bedrijf Bureau Tavela opgespoord en zou 24 januari worden opgegraven, maar tot ieders grote verbazing verscheen in plaats van een bom een gigantische ijzerhoudende zwerfkei uit de ijstijd. Als 9-jarig jochie zag Bindert Helder in de zomer van 1943 een brandende Amerikaanse bommenwerper over zijn woonplaats Surhuizum komen, die even later neerstortte. Slechts twee van de elf bemanningsleden overleefden dat, door met hun parachutes via het bommenluik te ontsnappen. Het was een verhaal dat hem sindsdien niet meer losliet, zeker niet toen uit onderzoek duidelijk werd dat slechts negen van de tien bommen waren ontploft. Zou die tiende bom niet nog ergens in het veld liggen? Helder kreeg uiteindelijk de gemeente Achtkarspelen zover om de gespecialiseerde explosievenonderzoekers van Bureau Tavela uit Zwolle in te schakelen. Het graafwerk kan beginnen! En die pakten het grondig aan, zo laat woordvoerder Bert Lambers weten. “We begonnen er mee om via historische bronnen de vluchtlijn van het vliegtuig te achterhalen. Toen dat gelukt was, vonden we via luchtfoto's inderdaad op die lijn een flink aantal kraters. Daar bleken ook scherven van bommen in te zitten.
Page 6
6 7 Inwonersbijeenkomst woningbouwplannen Surhuizum Op woensdag 22 februari nodigt werkgroep wonen Surhuizum een ieder uit voor een tweede inwonersbijeenkomst over de woningbouwplannen in Surhuizum. De inloop zal vanaf 19.30 uur zijn, waarna de avond start om 20.00 uur. De avond vindt plaats in MFC De Delfeart, Bartemerwei 21A. Op 3 maart 2022 hebben we als werkgroep wonen Surhuizum een eerste inwonersbijeenkomst georganiseerd voor het dorp. Tijdens de avond hebben we als werkgroep het concept-projectplan voor het realiseren van een aantal woningen in het dorp gepresenteerd. Het was een geslaagde avond waarmee we als werkgroep verder konden, en ook zijn gegaan. Inmiddels zijn we bijna een jaar verder en is het tijd voor een tweede inwonersbijeenkomst. Behalve de werkgroep wonen zal ook de gemeente Achtkarspelen aanwezig zijn om de huidige stand van zaken toe te lichten. Recent zijn we als werkgroep wonen een traject gestart met de gemeente waarin we samen met de inwoners van Surhuizum plannen willen ontwerpen voor de gewenste woningbouw. De inwonersbijeenkomst kan gezien worden als startpunt van het (participatie)traject dat we het komende jaar gaan doorlopen. Er zijn op dit moment nog geen ontwerpen of schetsen om te presenteren. Dit willen we echt in gezamenlijkheid met de inwoners van Surhuizum gaan doen! We hopen 22 februari weer op een volle Delfeart met enthousiaste dorpsbewoners. Freonlike groetnis, Werkgroep wonen Surhuizum Dorpen willen snelle buslijn tussen Kollum en Drachten Er moet een snelle buslijn komen tussen Kollum en Drachten, vinden de dorpen en het bedrijfsleven langs de route. Zeven plaatselijk belangen, Achtkarspelen Bedrijven Contact en de handelsverenigingen van Kollum en Surhuisterveen doen deze oproep aan Provinciale Staten. De provincie is de concessieverlener voor het openbaar vervoer en zou dit moeten inbrengen bij Arriva. De initiatiefnemers beweren dat de lijn een haalbaar en betaalbaar alternatief is voor de drastische krimp van het openbaar vervoer in dit deel van Noordoost-Friesland. Zo worden vaker en op meer lijnen belbussen ingezet. De beoogde buslijn tussen Kollum en Drachten heeft tussenstops bij het NS-station in Buitenpost, Blauwverlaat, Surhuizum, Surhuisterveen en de carpool
Page 8
8 9 strook bij de A7. De bussen rijden niet door maar langs de dorpen en dat zorgt voor een goede combinatie van snelheid en bereikbaarheid, aldus de partijen. Alle gemeenteraden in Noordoost-Friesland en het Westerkwartier hebben onlangs hun steun betuigd aan dit initiatief. In principe een heel mooi idee. Het is echter zo dat de Arriva moet bezuinigen. Is het dan niet zo dat de huidige lijnen 12 & 13 gaan verdwijnen? Dit zou absoluut niet moeten vinden wij. Voor Surhuizum zou het niet een op zich staand probleem zijn, maar hoe moeten bijvoorbeeld de kinderen en ouderen die afhankelijk zijn van het openbaar vervoer, zich dan voort bewegen? Voor dorpen als Boelenslaan, Harkema en Kootstertille zou het ingrijpende gevolgen hebben. In de ogen van de plaatselijke belangen hebben ook mensen in buitengebied recht op openbaar vervoer en niet alleen als je in een kerndorp woont. Dat er in verhouding dan wat minder gebruik van gemaakt zou worden, zou geen probleem moeten vormen. Op verzoek van meerdere plaatselijke belangen is de brief van H&I aangepast. Waar er eerder door hen werd gesproken door een breed gedragen burgerinitiatief voor deze snellere buslijn, wordt er nu in opgenomen dat deze nieuwe snellere buslijn nooit ten koste zou mogen gaan van de bestaande buslijnen. Mocht u hierover vragen hebben, kunt u altijd iemand van Plaatselijk Belang Surhuizum benaderen. Skûtelbank In memoriam Meindert de Vries Van Haersmastrjitte 3 Overleden 11 januari 2023 Leeftijd 81 jaar Ietsje Postma-Pitstra Voorheen Lustenburg Overleden 22 januari 2023 Leeftijd 88 jaar Jubileum : Reinder Postma en Roelie Postma-Riedstra, it Noard 27 zijn op 25 februari 40 jaar getrouwd. Berichten voor de Skûtelbank kunt u mailen naar: redactie@gruttegelf.nl
Page 14
14 15
Page 18
18 19
Page 20
20 Enquête Grutte Gelf Via diverse verenigingen ontvangen wij informatie over aankomende evenementen die we met veel plezier in de Grutte Gelf plaatsen. Het is, vinden wij, jammer dat wij daarna niet altijd een verslag over het evenement terugkrijgen. Wij denken nl. dat een aantal lezers van de Grutte Gelf misschien wel niet zo actief zijn op sociale media en niet vaak op websites kijken maar wel graag nieuws lezen over wat er in Surhuizum gebeurt. Daarom is de tastbare versie van de Grutte Gelf waardevol. Wij, redactie van de Grutte Gelf, zouden graag willen weten wat jullie, de lezers, vinden van de Grutte Gelf. Staat alles in de dorpskrant of missen jullie nog items? Misschien is de dorpskrant toe aan een vernieuwing? Wij zouden het zeer op prijs stellen als jullie de vragen van deze enquête willen beantwoorden en inleveren. En ook tips zijn zeer welkom! De enquête kan worden ingeleverd: bij een redactielid, via de e-mail redactie@gruttegelf.nl of vul de enquête in op onze website http://www.gruttegelf.nl/enquete 1. Wat is uw leeftijd? O 0-18 jaar O 50-70 jaar O 18/30 jaar O 70-100 jaar O 18/30 jaar O 70-100 jaar O 30-50 jaar 2. We zijn benieuwd wie bij u thuis nog meer de Grutte Gelf lezen. In welke leeftijdscategorie vallen deze lezers? (meerdere antwoorden mogelijk): O 0-18 jaar O 50-70 jaar O 30-50 jaar 3. Waarom leest u de Grutte Gelf? 4. Wat vindt u het leukst aan onze dorpsblad? 5. Wat mist u in het blad? 6. Wat zou u graag in de Grutte Gelf willen lezen/zien? Thema’s, rubrieken, informatie over, etc.. 21 7. Zou u zelf kopij inleveren? O nee O ja. Waar zou u dan graag over willen schrijven? 8. Kijkt u weleens op diverse nieuws websites of bent u actief op sociale media (Facebook, Instagram)? O ja O nee 9. Zou u willen meewerken aan een interview of wilt u uw bedrijf promoten middels een reportage? Dan horen wij dat graag. Aanvragen en ideeën zijn van harte welkom. O ja O nee 10. Heeft u een bedrijf en zou u willen adverteren? O ja O nee 11. Zou u het leuk vinden om een keer een verslag te maken van een activiteit? O ja O nee 12. Als u zou kunnen kiezen, zou u de Grutte Gelf dan digitaal willen ontvangen in plaats van op papier? O ja O nee Wij zijn op zoek naar een nieuw redactielid, zou u/jij onze redactie willen komen versterken? Wij zijn op zoek naar een enthousiaste man/vrouw die één keer in de maand met ons wil vergaderen over de inhoud van de Grutte Gelf. Daarnaast is inbreng van nieuwe ideeën welkom. Lijkt je het leuk maar wil je eerst meer informatie? Dan horen we dat graag! Jouw e-mail is welkom bij de redactie. redactie@gruttegelf.nl Wil jij niet in de redactie maar lijkt het u/jou wel leuk om bijvoorbeeld wel 1x een bijdrage leveren aan de Grutte Gelf? Graag een e-mail naar de redactie. Naam: Adres: Eventueel, telefoonnummer of e-mailadres: Deze enquête kan tot 25 februari worden ingeleverd bij de redactie!
Page 28
28 29 stuk prachtig. Soms kwamen we maar met een paar muzikanten, maar dat bleek heel goed te werken. Je praat dan wat makkelijker met de bezoekers en zo ontstonden er ook prachtige gesprekken. En we hebben natuurlijk muziek gemaakt en gezongen. Dat deed de bezoekers goed, maar voor ons was het ook prachtig. Het voelt geweldig als je door je hobby mensen kunt laten genieten. Ook jonge muzikanten zagen en voelden dat.” In dorpshuis De Delfeart is elke donderdagochtend een ouderensoos. Een ochtendje zingen gaat er wel in bij de deelnemers. “Geweldig om samen te zingen en vrolijk te zijn, mijn hele dag fleurt ervan op”, vertelt een van hen. De zes muzikanten van Gloria Deï spelen bekende nummers als ‘it Feintsje fan Menaam’, ‘Ja zuster, nee zuster’, ‘Het zijn de kleine dingen die het doen’ en andere meezingers. De meeste aanwezigen zingen de teksten uit het hoofd mee, anderen pakken de mobiel erbij en zoeken de tekst op. “Dit kin wol faker”, zegt iemand, “samen zingen brengt ontspanning.” Sylvana Poortvliet, Hieke Hansma en Hinke de Graaf zijn wijkverpleegkundige bij De Friese Wouden in Achtkarspelen. Zij hebben hun cliënten uitgenodigd voor de concerten en waren ook bij de organisatie betrokken. Het smaakt naar meer, want muziek blijkt een laagdrempelig middel om contact te maken. “Mensen zingen uit volle borst met populaire liedjes van vroeger mee, dat is prachtig om te zien”, vertelt Hieke Hansma. Sylvana Poortvliet vult aan: “In Buitenpost en Gerkesklooster vonden de mensen zowel de populaire als de meer gedragen muziek prachtig. Het zorgde voor ontspanning en verbinding.” Ouderen zijn vaker eenzaam en hebben behoefte aan contact, zegt Hinke de Graaf. “Wij zien dat als wijkverpleegkundigen. Daarom was dit project zo mooi. Tijdens de concerten hoefden mensen even nergens aan te denken, ze hoefden er alleen maar te zijn.” Volgens Dineke Oostra staan de muzikanten van Gloria Deï zeker open voor een vervolg. “We hebben gezien dat je soms al met drie of vier muzikanten hele mooie muziek kunt maken. Het hoeft niet altijd zo ingewikkeld te zijn. Misschien zijn er ook nog wel andere muziekverenigingen of muzikanten uit de regio die mee willen doen. Ze kunnen zich bij ons melden.”
Page 38
38 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Sjoerd Kooistra Willem Boersma Rianne Alma, agendabeheer en vrijwilligerscoördinatie Sandra Scheepsma Informatie, vragen en reserveringen: email: info@delfeartsurhuizum.nl of tel. 06-33335137 (Rianne Alma). Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 39 Wurklist 10 februari 11 februari 18 februari 22 februari 24 februari 25 februari 4 maart 4 maart 5 maart 10 maart 10 maart 19.30 uur 9.45-10.45 uur va. 17.00 uur 20.00 uur 19.30 uur 9.45-10.45 uur 9.45-10.45 uur va. 17.00 uur 15.30-17.30 uur va. 18.00 uur 19.30 uur Spreuk van de maand Haast je als je tijd hebt, dan heb je tijd als je haast hebt. Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: vergeten Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 27 februari 2023 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl Klaverjassen in De Delfeart. Kangoeroe Klup in De Delfeart. Dorpscafé in De Delfeart. Inwonersbijeenkomst woningbouwplannen Surhuizum in De Delfeart. Inloop: 19.30 uur. Klaverjassen in De Praetkoer, voor leden en donateurs kv. DTS. Kangoeroe Klup in De Delfeart. Kangoeroe Klup in De Delfeart. Dorpscafé in De Delfeart. Kerkcafé in It Gebou. Potgrondactie kv. DTS. Klaverjassen in De Delfeart.
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fiifentritichtste jiergong, nûmer 8, 10 jannewaris 2023

GrutteGelf-nr08-2023


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fiifentritichste jiergong, nûmer 8, 10 jannewaris 2023 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 3 Nijs fan Pleatslik Belang Koperen goate om de tsjerketoer? “Een koperen goot om de toren van Surhuizum te beschermen tegen vocht? Slecht plan, vindt de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed (RCE).” Dat skreau de Ljouwerter Krante op 1 maart 2022. Pleatslik Belang wist fan neat. Fierder hie de gemeente Achtkarspelen Pleatslik Belang noch net benadere dus is der neifraach dien by de gemeente. No is bekend wurden wêr’t de goate foar tsjinje moat. Yn petear mei de gemeente Op 10 maaie 2022 waard dúdlik dat de gemeente plannen hie om in koperen goate oan te bringen om de tsjerketoer. Tafallich wie de ledegearkomste fan Pleatslik Belang ek op dy dei. De koperen goate soarge foar wat fraachtekens by guon doarpsbewenners. Wêr moat de koperen goate foar tsjinje? It opfangen fan it fallende pún, rein of hat it in oar doel? Yn de wiken dy ‘t folgen hawwe der petearen west mei de belutsen amtners fan Achtkarspelen, doarpsbewenners en doedestiids wethâlder. De gemeente hat doe útlein wêr’t de goate foar tsjinje moat: de ferwachting is dat de goate derfoar soargje sil dat de toer minder wiet wurdt, wat goed wêze sil foar it libbensbehâld.
Page 4
4 5 Mear witte? Wolle jo hjir mear oer witte? Pleatslik Belang hat in útgebreid ferslach wêr yn’t de feiten op in rige yn set wurde. Mochten jo ynteressearre wêze yn de details, nim dan kontakt op fia pbsurhuzum@surhuzum.nl of mei ien fan de bestjoesleden. Fuortgong N358 Skieding Der is wer nijs oer de fuortgong fan it projekt de N358. Sa’t guon fêst al sjoen hawwe sil de provinsje begjinne mei de Skieding yn stee fan de Úterwei. Dit skriuwt de provinsje ek yn har nijsbrief fan desimber 2022. Wurksumheden De wurksumheden binne opdield yn Skieding Noard en Skieding Súd. Earst wurdt Skieding Súd oanpakt. It giet dêrby om it part fan de rotonde ôf by de krusing fan de Folgersterloane en de Drachtsterwei oant it carpoolterrein by de oansluting op de A7. Letter begjint de provinsje mei it part fan de krusing oant en mei de rotonde yn Surhústerfean. Dat is Skieding Noard. Grûnoankeap Foar Skieding Noard hat de provinsje noch net alle grûn yn besit om de dyk oan te passen. Yn 2023 giet de provinsje dêrom fierder mei de ûnderhannelingen mei de grûneigeners. De provinsje ferwachtet de grûn dy’t nedich is yn it foarjier fan 2023 yn besit te hawwen. Planning De tariedingen foar de wurksumheden oan Skieding Zuid binne hast klear. Dat betsjut dat de provinsje yn febrewaris 2022 starte kinne mei de oanbesteging fan it wurk. As dat slagget, dan kin foar de simmer fan 2023 bekend makke wurde hokker oannimmer de wurksumheden útfiere sil. Tsjin dy tiid organisearret de provinsje in ynformaasjegearkomste. Op dy gearkomste ynformearret de oannimmer omwenners foar it stik Skieding Súd oer it útfieren fan it wurk en de planning. Dan kinne der ek fragen steld wurde. Foar Skieding Noard is it noch net sa fier. Dêrom kin de planning foar dizze wurksumheden op dit stuit noch net dield wurde. De provinsje ferwachtet yn 2023 útein te setten mei de tariedingen. Tsjin dy tiid sil men wer ynformearre wurde. Foar mear ynfo geane jo nei: www.fryslan.frl/skieding en www.fryslan.frl/uterwei. Freonlike groetnis, Pleatslik Belang
Page 8
8 De deelnemers aan de lange routes wandelden langs de Feartswâl, via Reaskoarre en de Legeloane naar Augustinusga, waar ze in het dorp een ‘slach’ om de Augustinitsjerke maakten om via het Dwerspaed en de Skoalikkers de eerste stempelpost in It Oast te bereiken. In de stal van de familie Luimstra stond voor de natgeregende wandelaars de warme koffie en thee met suikerbrood klaar. Na de rust vervolgden de wandelaars met de wind in de rug hun weg over de brug langs het Prinses Margrietkanaal richting Gerkesklooster. Na een rondje door het tweelingdorp Gerkesklooster-Stroobos, vervolgden de wandelaars van de 30 kilometer hun weg via Sarabos richting Visvliet, terwijl de wandelaars van de 20 kilometer in Stroobos weer het kanaal overstaken richting de Surhuizumer Mieden. Voor de wandelaars van de 30 kilometer was er een extra rustplaats bij de familie Groeneveld in Sarabos, terwijl de wandelaars van de 20 kilometer bij de familie Bronsema aan het begin van de Miedweg weer wat droog konden worden, alvorens de laatste stempelpost in de Surhuizumer Mieden te bereiken. De wandelaars van de 30 kilometer bereikten in het Bartoleshus van Visvliet de noordelijkste stempelplaats van de route, alvorens weer af te dalen naar het zuiden. Via Eibersburen staken zij het Hoendiep over om langs het kanaal in Stoobos weer de route van de 20 kilometer te vervolgen. Bij de stempelplaats ‘Petersburg’ kwamen alle routes weer samen. Vanuit het gebouwtje staken de wandelaars de weg over, om over het erf van de familie Van der Veen over de 9 Rysloane en door de Singel Surhuizum te bereiken. In De Delfeart aangekomen stond de warme snert al klaar, nadat de deelnemers zich hadden afgemeld bij het startbureau. Ondanks het regenachtige weer konden de deelnemers terugzien op een geslaagde en goed verzorgde wandeltocht. Bij het startbureau hadden zich uiteindelijk 590 deelnemers ingeschreven voor de Surhúster kuiertocht. Door het natte weer hadden veel deelnemers het af laten weten. Desondanks kon de organisatie, mede door de inzet van de vele vrijwilligers en sponsoren, terugzien op een geslaagd evenement. En voor wie dit jaar verstek heeft laten gaan kan volgend jaar weer een poging wagen. De “Slach om ’e Toer” wordt dan gelopen op de vrijdag 29 december 2023. Meer informatie over de Slach om ’e Toer kunt u vinden op www.slachometoer.frl of volg ons op Facebook en Twitter via slachometoer. Namens Slach om ’e Toer, Kornelis van Dekken
Page 14
14 15 Lichtjesavond Elk jaar op de tweede zondag van december is het Wereldlichtjesdag. Afgelopen 11 december 2022 werd deze avond ook weer gehouden in De Delfeart. Om 18.15 uur werden de nabestaanden verwelkomd door onze voorzitter Jurjen Dijkstra, waarna men kon genieten van een kopje koffie of thee met een lekkernij. Hierna kon men luisteren naar gedichten die werden voorgelezen door Jannie van der Veen, Halbe Hartholt en Simone van der Veen. De muziek werd verzorgd door dhr. E. Elzinga. Vervolgens kreeg men een lichtje aangereikt zodat ieder in zijn of haar eigen tempo naar de begraafplaats wandelde om een kaarsje te gaan plaatsen. Veel bezoekers hebben aangegeven dat ze deze lichtjesavond erg op prijs hebben gesteld en daar zijn we als bestuur uiteraard heel blij mee. We kunnen dan ook terugzien op een waardige avond. Het was een zeer indrukwekkende en respectvolle lichtjesavond. Het bestuur van de begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Surhuizum Doppen sparen Wist je dat plastic doppen geld waard zijn. Per kilo ontvangt KNGF Geleidehonden een vergoeding. Dus gooi de dopjes van frisdrank en melkpakken niet weg. De gespaarde doppen worden gerecycled en van de opbrengst kunnen geleidehonden de opleiding volgen die zij nodig hebben om dankbaar en zwaar werk te doen. En het verzamelen van de plastic doppen is ook nog eens heel goed voor het milieu, ze worden gebruikt om er nieuwe producten van te maken. Inmiddels hebben alle doppen samen al tienduizenden euro’s opgeleverd. Diegenen die altijd de doppen verzamelen en bij ons brengen willen we hartelijk dank zeggen namens de KNGF. Jurjen Dijkstra, Schuurmanwei 10
Page 18
18 19 Luuk Wouda heeft het fijn op het dichtbevolkte Malta: “Ik wie ta oan wat nijs” In de rubriek Operaasje Fryske Flagge heeft Omrop Fryslân contact met Friezen van over de hele wereld. In december vorig jaar had de Omrop contact met Luuk Wouda uit Surhuizum. Luuk woont in één van de dichtstbevolkte landen op aarde: Malta. Hij voelt zich nog steeds Fries, maar is ook helemaal thuis op het Europese eilandje. Met zelfs in de winter geen echt koude dagen is het weer een fan de redenen dat Luuk het daar nog steeds fijn heeft. Zeven jaar geleden verhuisde hij naar Malta. “Ik wie ta oan wat nijs”, zegt hij. “Ik siet lang yn itselde krinkje, alle kearen siet ik earne en betocht ik my dat it al 10 of 15 jier sa wie.” Op een gegeven moment zat hij zonder werk. “Ik tocht: as ik wat wol, dan moat ik it no dwaan.” Hij kon op Malta aan het werk als klantenservicemedewerker bij een online casino. Dat kwam mooi uit: hij had al jaren ervaring met ‘customer service’. Niet zomaar terug “Ik ha it besocht en it wurk lei my wol. Earst wie alles hjir nij, mar no nei sân jier is alles gewoaner. Ik ha hjir no in frou en in bern.” De 41-jarige Surhuizumer is op Malta getrouwd met Carina, en had als aandenken aan Fryslân manchetknopen met Friese vlaggen erop op zijn kleding. Hij voelt zich dus thuis op het eiland, maar merkt ook dat hij nu minder snel op en neer naar Nederland gaat. “Earst koe ik nei Nederlân wannear oft ik woe, no ha ik in frou en bern, dus ik sit wat mear fêst. Mar dat is ek wol logysk.” De eilandbewoners zijn volgens Luuk vriendelijk, maar wat meer gesloten dan Friezen. “Moatst se in bytsje kennenleare. Fan bûtenôf binne se wat stoer, mar ast derby hearst is elkenien famylje en freonen. It bliuwt wol wat oerflakkiger, komst net gau by minsken thús of sy by dy. Dat is wol oars as yn Fryslân.” Ook zijn de mensen minder direct, merkt hij. “De Friezen binne fan ‘ja is ja’ en ‘nee is nee’. Hjir dogge se alles om it mei dy iens te wêzen, mar se prate in bytsje om it praten.”
Page 26
26 Wij zijn KEaRN! KEaRN is de welzijnsorganisatie in Achtkarspelen. We werken in de dorpen, met en voor alle inwoners. Bent u of kent u iemand die eenzaam is? Heeft u geldzorgen? Heeft u een idee voor uw dorp? Wilt u graag iets doen voor een ander? Met al deze vragen kunt u bij ons terecht. Samen met u willen we de dorpen gezonder en mooier maken. Met elkaar aan de slag tegen eenzaamheid en armoede, met elkaar gezonder leven. We geloven dat dat kan door gebruik te maken van de talenten en de kracht van inwoners: MENSKRACHT. Jong en oud kan bij ons terecht. Of het nu gaat om een persoonlijke vraag of een vraag als vereniging of club: wij zijn er voor u! KEaRN is: • KEaRN Buurtwerk: het aanspreekpunt in de buurt! We zijn er om met u in gesprek te gaan en samen aan de slag gaan, zowel individueel als met uw club of vereniging. Speelt er wat in uw omgeving of heeft u een idee voor uw straat, buurt of dorp? Laat het ons weten! • KEaRN Jongerenwerk: voor jongeren van 10-23 jaar. Heb je moeite om de juiste hulp te vinden? Heb je een leuk idee of wil je iets organiseren? We helpen jou op weg! Je kunt ons tegenkomen op school en in de dorpen: spreek ons gerust aan. Word je bijvoorbeeld (online) gepest, heb je problemen thuis of op school, wil je met iemand praten over liefde en seks of voel je je eenzaam? Is je vader of moeder erg ziek, weet je dat een vriendin het thuis moeilijk heeft en wil je graag met iemand praten? Je kunt met alles bij ons terecht, ook anoniem! • ’t Stationnetje: werken aan je toekomst door het realiseren van je doelen. We zijn er voor jongeren van 14 – 30 jaar en je vindt ons in Buitenpost (It Koartling) en Surhuisterveen (Vleckehûs). Je bent altijd welkom, dus loop eens binnen! • KEaRN Steunpunt Mantelzorg: voor iedereen die zorgt voor een naaste. We bieden een luisterend oor en daar waar nodig geven we ondersteuning op maat. We geven informatie en advies aan mantelzorgers, hun netwerk en professionals. • KEaRN Vrijwilligerscentrale: het vrijwilligerswerk in Achtkarspelen bevorderen. We ondersteunen inwoners die op zoek zijn naar vrijwilligerswerk en bieden ondersteuning aan organisaties die met vrijwilligers werken of op zoek zijn naar vrijwilligers. Ook staan we vrijwilligers bij met advies en scholing, en komen op voor hun belangen. • Maatjesproject De Opstap: met wie gaat u op stap? Meedoen in de maatschappij: het klinkt zo eenvoudig, toch is het dat niet altijd. Wanneer het je 27 zelf niet lukt om iemand te vinden die je hierbij kan helpen, kun je samen met maatjesproject De Opstap op zoek naar een maatje.. • KEaRN Buurtbemiddeling: samen lossen we problemen met de buren op. Buurtbemiddeling ondersteunt buren bij het vinden van een oplossing voor hun probleem. Onze vrijwillige buurtbemiddelaars begeleiden de gesprekken, zodat de ruzie niet uit de hand loopt. • KEaRN Amargi Schuldhulpmaatjes: voorkomen is beter dan genezen, zeker als het gaat om armoede en schulden. Amargi wil huishoudens met geldzorgen en betalingsachterstanden vroegtijdig opsporen om zo op tijd hulp en ondersteuning te kunnen bieden. • ANWB AutoMaatje: meer dan een rit van A naar B. Vrijwillige chauffeurs brengen u daar waar u moet zijn. En ik ben Elly van Manen, uw aanspreekpunt voor KEaRN. U kunt al uw vragen aan mij stellen, ik help u graag verder. Want ik ben er voor u! Iedere dinsdagmorgen (behalve schoolvakanties) kunt u mij vinden in het dorpshuis, in de ruimte van de bieb. Voor een gesprek, kop koffie of het maken van een afspraak. Nog meer weten over KEaRN? Kijk dan op www.kearn.nl, mail naar info@ kearn.nl of bel met al uw vragen naar 0511-465200 (tussen 9.00 en 12.00 uur). IMF-subsidie voor toekomstbestendig dorpshuis Via het Iepen Mienskipsfûns verstrekt de provincie Fryslân subsidie aan het dorpshuis. Met deze subsidie wordt De Delfeart energiezuinig gemaakt om het toegankelijk en laagdrempelig te houden en in de toekomst van het gas af te kunnen. Zo komt er een hybride warmtesysteem met nieuwe gasketel en warmtepomp. Energieopwekking wordt gedaan door zonnepanelen. Tevens vinden er aan het dorpshuis enkele isolatiewerkzaamheden plaats en komt er ledverlichting. Ook wordt de ventilatie in het dorpshuis gemoderniseerd. De totale investering bedraagt € 81.600. Uit het Iepen Mienskipsfûns ontvangt het dorpshuis een bijdrage van € 30.444. Wanneer met de werkzaamheden wordt begonnen is onbekend.
Page 30
30 31 De oudejaarsnacht van 1911 De twaalf slagen van den torenklok hadden juist het nieuwe jaar ingeluid. En van stonden aan had daar de nachtelijke stilte plaats gemaakt voor luid geroep van heil en zegen en het paffen van saluutschoten voor het nieuwe jaar. ’t Is bij de herberg van Alma onder Surhuizum, waar we zijn. Maar ook waren daar de brigadier Van de Guchte en de marechaussee Van ’t Veer. En zij voelden niets geen eerbied voor het oude gebruik van het nieuwjaarsschieten. Zij herinnerden zich alleen maar artikel zoo en zooveel van de wapenwet, dat verbiedt het dragen van wapenen in het openbaar. En zij hielden den man, die geschoten had, staande, en fouilleerden hem, om hem de revolver af te nemen. Op dat oogenblik werd de deur der herberg geopend. Twee bezoekers, Sjoerd K. en Jan A., traden naar buiten; zij waren nieuwsgierig wie geschoten had, wilden met hem klinken, waarschijnlijk. Maar toen ze zagen dat de marechaussee al met den man doende waren, zijn ze weer teruggegaan, en met de messen in de hand stormden zij een oogenblik later op de dienaren der wet toe, onder het roepen: Kom hier, holle kerels. We zullen je in riemen snijden, we zullen je dood steken we zullen je den kop van den romp snijden! De brigadier moest zijn revolver trekken, om een volvoering van de bedreiging te voorkomen. Toen hebben de beide mannen hun woede gekoeld op deur en deurkozijn van de woning. De Officier eischte wegens bedreiging tegen elk der beklaagden 3 maanden gevang. Zo valt op te lezen in het Nieuwsblad van Friesland van 4 maart 1911. Een maand later lezen we in de Leeuwarder Courant van 14 april 1911 over de zitting van de Rechtbank te Leeuwarden op woensdag 12 april het volgende: In den Oudejaarsnacht liepen marechaussees surveilleerende langs den weg onder Surhuizum. Twee personen kwamen uit een andere richting; een hunner schoot eenige malen. De marechaussees grepen hem vast, om een onderzoek in te stellen. Daarna zijn Jan A., 27-jarige arbeider te Surhuizum, en een kameraad, met open messen in de hand, op de ordebewaarders afgekomen, hun vreeselijke bedreigingen toeroepende. Jan is deswege bij vonnis dezer Rechtbank van 8 Maart, bij verstek gewezen, tot 3 maanden gevangenisstraf veroordeeld. Heden komt hij in verzet en beweert, geen mes in de hand te hebben gehad. Eisch bekrachtiging.
Page 34
34 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Sjoerd Kooistra Willem Boersma Rianne Alma, agendabeheer en vrijwilligerscoördinatie Sandra Scheepsma Informatie, vragen en reserveringen: email: info@delfeartsurhuizum.nl of tel. 06-33335137 (Rianne Alma). Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 35 Wurklist 13 januari 14 januari 15 januari 27 januari 28 januari 5 februari 10 februari 19.30 uur 9.45-10.45 uur 19.30 uur Klaverjassen in De Delfeart. Kangoeroe Klup in De Delfeart. Fullchurch in de Doarpstsjerke. Thema: Een frisse start! Klaverjassen in De Praetkoer, voor leden en donateurs kv. DTS. 9.45-10.45 uur Kangoeroe Klup in De Delfeart. 15.30-17.30 uur 19.30 uur Kerkcafé in It Gebou. Klaverjassen in De Delfeart. Spreuk van de maand Het kan vriezen het kan dooien, maar als je op je bek gaat zijn ze te laat met strooien. Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: leeftijd Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 30 januari 2023 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 36
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fiifentritichtste jiergong, nûmer 7, 6 desimber 2022

Grutte Gelf nûmer 7, 6 desimber 2022


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fiifentritichste jiergong, nûmer 7, 6 desimber 2022 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 3 Wy binn’ de ljochtsjes fan de kryst. Sjoch ris hoe ’n soad der binne. De flamkes dûnsje op en del, it feest kin no begjinne. Wy binn’ de ljochtsjes fan de kryst en kinne elk wat skinke. Wy wolle skine yn ’e wrâld en ek om oaren tinke. Wy binn’ de ljochtsjes fan de kryst. Wy bringe goede winsken: dat alle bern te iten ha en frede foar de minsken. Wy binn’ de ljochtsjes fan de kryst, wy wolle helder skine en troch ús kearskes waarm en rea sil no de nacht ferdwine. Wy binn’ de ljochtsjes fan de kryst. Wy flonkerje fan wille. Wy hoopje dat ek yn ús hert de ljochtsjes skine sille. Gedicht troch Jelle Bangma út ‘De fersierde krystbeam’ Wy winskje al ús lêzers, donateurs en advertearders noflike krysdagen en in lokkich en sûn 2023 ta! Djoeke, Kornelis, Meindert, Auke en Beitske
Page 4
4 5 Nijs fan Pleatslik Belang Piersma 100 jier 100 jier kafee/kafetaria/pankoekhûs Piersma dizze moanne. Aldert Tjibbe syn pake kocht it yn 1922 en siet der yn oant 1962. Willem en Anneke namen it oer foar de 37 jier dy 't folgen. Fan 1989 oant no hawwe Aldert Tjibbe en Marianne yn it pân sitten. En dan waard it pân mei boujier 1872 dizze moanne ek nochris 150 jier. Hiel bysûnder dus. In hoarekapân dat 100 jier yn de famylje is sjogge we net faak mear. Pleatslik Belang lokwinsket de famylje Piersma fan herte en we hoopje dat we noch lang fan se genietsje kinne. Stamppotbuffet Op freed 25 novimber wie it sa fier, it stamppot buffet foar allinnichsteanden, in moai inisjatyf fan Bouwe Kinderman en Popko de Vries. De organisaasje koe rekkenje op in bydrage fan Pleatslik Belang en sadwaande krigen wy ek in útnûging. Al mei al wiene der sa 'n 20 persoanen. Spontaan waard de telefyzje ek noch oan set, want Oranje moast fuotbalje. De wedstriid einige gelyk wat in bytsje teloarstellend wie, mar dat koe eins gjinien wat skille. Bouwe en Popko, dankewol foar it organisearjen. It wie in prachtige jûn. Fytspaadferljochting Koartwâld Wa’t bestjoerslid west hat fan Pleatslik Belang, wit dat foar guon ûnderwerpen in lange azem nedich is. As wy de argiven yndûke is te sjen dat der sa'n 30 jier lyn al in winsk wie om fytspaadferljochting te hawwen by Koartwâld. Sûnt dit jier is dêr wer wat beweging yn kaam. It lêste nijs dat wy mei jo diele kinne is dat der op 31 oktober in brief út it kolleezje fan b. en w. fan de gemeente Achtkarspelen wei ferstjoerd is nei Deputearre Steaten (provinsje) as ferfolch op de moasje fan de gemeenteried op 21 april 2022. In fragmint út dy brief: “Een goed alternatief is het plaatsen van ledverlichting in de as van het fietspad. De gemeente heeft hier goede ervaringen mee en past dit al veelvuldig toe op fietspaden in het buitengebied. Daarnaast heeft Plaatselijk Belang Surhuzum aangegeven dat deze vorm van oriëntatie verlichting ook bijdraagt aan de gestelde doelen en zij staan hier positief tegenover. De gemeente Achtkarspelen
Page 6
6 7 verzoekt het college van Gedeputeerde Staten daarom om deze vorm van verlichting als pilot toe te passen op het fietspad tussen Buitenpost en Surhuisterveen.” It is al hiel bysûnder dat in gemeente mei in brief de provinsje benadere hat om 't it giet om in provinsjaal fytspaad. Wy binne dêrom tige wiis mei dizze boppeslach. Bestjoer Pleatslik Belang De Bistepôle Beste Surhústers, Zoals velen in ons dorp is ook Pleatslik Belang erg blij met de Bistepôle, ons prachtig mooie hertenkampje. Zelfs inwoners van ons buurdorp Surhústerfean komen speciaal naar Surhuzum vanwege de bijzondere dieren in ons hertenkamp. Al helemaal vanaf het begin wordt er met bijzonder veel oog voor detail gezorgd voor de dieren in de Bistepôle door Haaije Postma en Jan Visser. Het zal niet meevallen om dorpsgenoten te bedenken die meer uren besteden aan vrijwilligerswerk binnen ons dorp dan Haaije en Jan. Kortgeleden heeft PB contact gezocht met een lokale ongediertebestrijder. Veel Surhústers willen met de beste bedoelingen helpen moet voeren en gooien oud brood en aardappelschillen over het hek. Hier komt natuurlijk ook ongedierte op af. Daar doe je nu eenmaal niets aan. Enkele weken geleden zijn er bij PB meldingen binnen gekomen over ongedierte via de gemeente. Voor PB, maar des te meer voor de vrijwilligers, is het natuurlijk niet fijn dat dit via een omweg gebeurt. Na deskundig onderzoek van de ongediertebestrijder bleek dat er geen sprake is van bovengemiddelde aanwezigheid van ongedierte. Desalniettemin zal PB samen met de vrijwilligers maatregelen nemen. Wij zouden u willen vragen of u de volgende keer deze signalen rechtstreeks bij ons zou willen melden of bij de vrijwilligers van de Bistepôle zodat op die manier een hoop onrust en tijd bespaard kan worden. Freonlike groetnis, Bistepôle & Pleatslik Belang
Page 8
8 9 Sint Maarten lopen Op school waren de kleintjes al druk bezig met lampionnen maken, terwijl ik nog geen snoepgoed in huis gehaald had, maar het stond al op mijn lijstje. Ook hebben de kinderen uit de laagste groepen van de school een bezoek gebracht aan de Soos in De Delfeart en hebben ze gezamenlijk met de ouderen een lampion gemaakt wat ontzettend gezellig was. Vooral onze jongste was erg bezig met Sint Maarten. Vorig jaar moest ik er aan geloven, in de motregen, met in de ene hand een lampion en de andere hand een tasje met snoep omdat ze er niet in slaagde de lampion goed vast te houden. Gelukkig ging ze nu met vriendinnen langs de deuren. Ik had de snoeptrommels maar alvast klaargezet, dat zal proppen worden. In de hoogste klas hadden een aantal kinderen geroepen dat ze “echt niet meer gaan lopen, want dat is kinderachtig!” Het is zo dat je “loopt” tot je naar de middelbare school gaat en onze stoere vent twijfelde nu dus. Ik weet dat ik me in het verleden wel eens heb geërgerd aan die grote slungels die op de stoep stonden, hun liedje afraffelend om maar zo snel mogelijk weer door te kunnen. Maar ja ik vind hem nog klein en gun hem zijn laatste Sint Maarten van harte. Ik heb hem dan ook gevraagd om zijn kleine zusje te helpen, heeft hij toch zijn Sint Maarten, met excuses waarom hij nog loopt. En... ik hoef niet meer naar buiten! Deze keer was het weer een gezellig feest met al die lampionnen in de straten, maar er was één meisje die er toch, wat het maken van een lampion betreft, boven de rest uitstak. Ze had met haar moeder een eenhoorn gemaakt van allerlei kleine stukjes crêpepapier met lichtjes overal en zelf had ze een rokje aan met allerlei lichtjes. Dit moest even op de foto worden gezet, want hier zaten heel wat uurtjes werk in. Top! Het is misschien voor het volgende jaar wel een idee een wedstrijdje te houden wie de mooiste lampion heeft gemaakt. Wie weet...
Page 14
14 Gedicht van Sinterklaas Tot mijn grote verbazing lag er op zondag 27 november ’s avonds toch weer een cadeau van Sinterklaas op de deurmat. Nou ja, één letter op de mat en de rest daaraan verbonden met een touwtje door de brievenbus op de stoep. Sinterklaas stuurde tot nu toe ieder jaar zo’n cadeau met een prachtig gedicht dat vooral verwees naar het zoekplaatje en de mensen die een oplossing instuurden. Nu we daarmee zijn gestopt, had ik niet verwacht deze jaarlijkse verrassing nog een keer te krijgen. Verkeerd gedacht dus, blijkt wel uit bijgaand gedicht: Prachtig dat ik weer in Surhuizum ben geweest, het is voor mij elke keer weer een feest. Want het is en blijft apart, Surhuizum heeft een speciaal plekje in mijn hart. Zoals jullie wel hebben vernomen, ben ik in een mooie brandweerauto aangekomen. Na een rondrit door Surhuizum, zijn we geëindigd bij het dorpshuis, daarna ging ik moe maar voldaan weer naar huis. Eén keer per jaar maak ik één gedicht altijd zelf, dat is voor het zoekplaatje in de Grutte Gelf. Met een wijntje en wat pepernoten, heb ik weer van de zoekplaatjes genoten. Maar wat zullen we nu beleven??? het zoekplaatje is opgeheven!!! Maar wel begrijpelijk na twaalf en een half jaar, tijd voor iets nieuws, het zoekplaatje is klaar. MB, jij was benieuwd wie Sint nu in het zonnetje zou zetten, nou MB, moet jij maar eens goed opletten! Voor de allerlaatste keer ben jij dat dus, en voor de allerlaatste keer een kadootje in de brievenbus. Voor allen die ooit een bijdrage hebben geleverd aan het zoeplaatje: bedankt, maar speciaal voor Meindert Brouwer zeg ik: HEEL ERG BEDANKT. Dit gedicht is dus ook voor de allerlaatste keer, geen zoekplaatje meer, dan ook geen gedichten meer. Ik wens iedereen prettige kerstdagen en een liefdevol nieuwjaar, maar vooral, wees en blijf lief voor elkaar! Een lieve groet van Sinterklaas 15 Heerlijk natuurlijk, zowel om in het zonnetje gezet te worden, als heel erg bedankt te worden, als ook de lekkernijen die bij het gedicht zaten. En ook wel vergezeld van een nostalgisch gevoel, want de allerlaatste keer. En dat bracht bij mij de gedachte naar boven dat dat ook écht zo is. Een tijdje terug al heb ik namelijk mijn collega redactieleden verteld te gaan stoppen bij de Grutte Gelf. Ik ben niet zo van het bijhouden van aantallen jaren, maar het zijn er inmiddels al heel wat die ik met heel veel plezier heb besteed aan redactiewerk bij ons prachtige dorpsblad. Nog lang niet zo veel als sommige mede-redactieleden overigens, wat hun prestatie alleen maar groter maakt. Soms is iets uitgewerkt en klaar, zoals het zoekplaatje en als je dat dan ook zelf zo voelt en de inspiratie ook niet meer zo gemakkelijk tevoorschijn komt als je bent gewend, moet je er een punt achter zetten en ruimte maken voor nieuwe mensen met frisse ideeën vind ik. Want dat verdient ons prachtblad. Dat is al gelukt met Beitske als nieuw redactielid die al heeft laten merken een aanwinst te zijn met haar bijdragen en ideeën. Ik stop daarom ook niet direct, maar maak deze jaargang nog af, zodat er ook tijd is om een vervangend redactielid te zoeken. Mocht u denken dat is wat voor mij of ik weet misschien wel iemand die heel geschikt zou zijn of dat leuk zou vinden, dan kunt u dat natuurlijk aan mij of de andere redactieleden doorgeven. Tot mei volgend jaar kunt u van mij nog gewoon de gedachten van Gelf, de woordzoekers, de spreuken en de beelden uit heden en verleden verwachten. En ook vast nog andere bijdragen, met alle plezier! Meindert Brouwer
Page 16
16 We geloven in de kracht van samen lichtjes maken, in verbinding, in dichtbij elkaar zien en raken. De vele lichtjes verwarmen stille tranen en een heldere lach. wetend zonder woorden delen in missen. Dat is wereldlichtjesdag. De mensen, groot en klein die niemand vergeten zal. Hun naam, hun verhaal, hun leven en de Liefde bovenal. Het hart reist iedere afstand en iedere grens voorbij. Dus zijn we verbonden, kunnen we zien en raken. Zijn in gedachten zij aan zij samen door lichtjes verbonden. Met stille tranen en een heldere lach dat, ook nu. Is wereldlichtjesdag. 17 Zondag 11 december a.s.: Lichtjesavond op de begraafplaats te Surhuizum Elk jaar, op de tweede zondag van december is het Wereldlichtjesdag. Samen staan we stil bij allen, op welke leeftijd en om welke reden dan ook, zijn overleden. Op deze manier hopen we een lichtpunt te bieden in donkere dagen. Samen eren en herinneren we hen door een kaarsje te branden en te luisteren naar muziek, troostende woorden en gedichten. Meedoen? Jullie zijn van harte welkom Als je iemand hebt verloren ben je van harte uitgenodigd. De pijn van het gemis en het verlies van hoop en dromen die niet uitkwamen blijven hetzelfde en verbinden mensen die elkaar verder niet kennen. Mensen van alle leeftijden, van jonge kinderen tot volwassenen. Broertjes, zusjes, grootouders en andere familieleden en mensen die zich verbonden voelen zijn allemaal welkom. De herdenkingsbijeenkomst begint om 18.15 uur in De Delfeart. Na het drinken van een kopje koffie/thee met wat lekkers en het voordragen van gedichten krijgt men een graflichtje uitgereikt en gaan we met z’n allen om 19.00 uur naar de begraafplaats waar men het graf van de overledene(n) kan bezoeken. Daarnaast is er een stiltetafel ingericht, waar men een kaarsje kan plaatsen, indien men iemand wil herdenken die elders is begraven of gecremeerd. Thuis herdenken Mocht je de herdenking niet kunnen of willen bijwonen, dan kun je ook thuis om 19.00 uur een kaars branden Wij stellen het op prijs als je anderen wilt oproepen om hetzelfde te doen. Ook mensen die zich nauw betrokken voelen, steken vaak een kaars aan om zo hun medeleven te tonen. Samen zorgen we ervoor dat er in de gehele wereld een lint van lichtjes ontstaat. Indien u een gedicht wilt voorlezen, zowel kinderen als volwassenen, dan dient u dit vóór 8 december door te geven aan onze voorzitter Jurjen Dijkstra tel. 0512-351872 of bij Djoeke Postma tel. 0512-351767. Email: info@de-laatste-eer-surhuizum.nl Namens het bestuur van de begrafenisvereniging “De Laatste Eer” bent u van harte welkom op deze lichtjesavond.
Page 18
18 19 Gemeentepolitiek Een aantal jaren terug mocht ik voorzitter zijn van Plaatselijk Belang Surhuizum. Vrij vlot daarna ben ik als steunfractielid gevraagd in de gemeentepolitiek. Als steunfractielid ondersteun je de raadsleden in de voorbereiding op raadsvergaderingen. Bij de laatste gemeenteraadsverkiezingen in maart stond ik op de kandidatenlijst en bij de vorming van de coalitie mocht ik plaatsnemen in de gemeenteraad als raadslid. Tijdens de begrotingsvergadering mocht ik mijn maidenspeech houden voorafgaand aan mijn eerste motie. Deze motie gaat over het aanpassen van bestaande toeristische fietspaden om deze te verbreden naar de nieuwe adviesbreedte. Deze motie is unaniem aangenomen. In de afgelopen tijd ben ik veel oud-bestuursleden tegengekomen in de gemeentepolitiek. Klaas Pool als huidige voorzitter van Plaatselijk Belang weet de weg binnen de gemeente prima te vinden. Sita Land-Dotinga als oud-voorzitter is momenteel steunfractielid en staat hoog op de kandidatenlijst van de provinciale statenverkiezingen aanstaande maart. Henk van der Veen is steunfractielid en hij heeft onlangs een informatieavond verzorgd voor raadsleden. Mooi en vooral heel goed dat Surhuizum goed vertegenwoordigd is vanuit de verschillende politieke partijen. Waar de politiek in Den Haag voor veel mensen nog enigszins spannend is, roept de gemeenteraad al snel associaties op met stroperige bureaucratie en vergaderingen over huizenbouw, schone straten en de ozb. Toch gaat de gemeente lang niet alleen over deze thema’s en ook binnen de gemeentepolitiek kan het er vurig aan toe gaan. De gemeentepolitiek is vaak veel tastbaarder dan gedacht. Mocht je ergens mee zitten of loop je ergens tegenaan waar we in de gemeente iets aan kunnen doen, neem dan eens contact op met een van de bovengenoemde personen of met mij. Wij zetten ons in, ieder vanuit eigen visie en eigen speerpunten. Dit doen we omdat wij denken dat we het verschil kunnen maken. Voorafgaand aan iedere raadsvergadering is er ook de mogelijkheid om kort met de raadsleden of college te spreken (Inloopspreekuur ‘Moetsje en diele’ van 19:15-19:30). Raadsvergaderingen zijn openbaar en fysiek te volgen in de raadszaal in het gemeentehuis van Buitenpost of live via internet. Heb je vragen over de gemeentepolitiek dan hoor ik dat natuurlijk graag. Jacob Hooghiemstra, raadslid
Page 20
20 Leerlingen uit groep 7/8 geven gymles aan de kleintjes In de Grutte Gelf van oktober heeft u al kunnen lezen dat zes leerlingen van de Johannes Looijengaskoalle wekelijks gymles geven aan kinderen uit groep 1 tot en met 4. Als volleerde meesters en juffen gaan ze het hele schooljaar met een kruiwagen vol materiaal aan de slag. “Vijf, vier, drie, twee, een. Ga maar op een rijtje staan”, zegt juf Jildouw tegen zeven kleuters die tegenover haar staan. De kinderen gehoorzamen en wachten af. Jildouw legt daarna uit welk spel ze gaan spelen. Tevreden kijkt Rianne Poortinga, de échte gymleerkracht toe. “It is de tredde kear dat se dit dogge, mar ik sjoch dat se al selsfersekerder binne”, zegt ze. Het is daarbij belangrijk dat de kinderen een beetje gezag uitstralen. “Se moatte net mei de hannen yn de bûsen sitte bygelyks of sitte te fimeljen. Dat makket echt ferskil”, weet Poortinga die naast gymlerares ook leerkracht is in groep ¾ op de school én beweegcoach voor de gemeente Achtkarspelen. Toen ze een paar jaar geleden als pabo-stagiaire onderzocht hoe kinderen het schoolplein gebruikten, ontdekte ze dat kinderen zich verveelden op het plein en veel te weinig tot beweging kwamen. Daarom ontwikkelde de Noventa, waar de Johannes Looijengaskoalle onder valt, samen met de gemeente Achtkarspelen een lesmethode met beweegactiviteiten voor op het schoolplein. Naast een beweegkroade bestaat dit uit een 21 miniopleiding voor kinderen uit groep 7 en 8 waarin ze de beginselen van het lesgeven aanleren. Naast theorielessen gaan de kinderen vooral aan de slag in de praktijk door tijdens pauzes beweeglessen aan te bieden voor kinderen uit de onderbouw. Het mes snijdt aan twee kanten. Kinderen bewegen zo meer op het plein en bovenbouwleerlingen krijgen de kans om aan andere vaardigheden te werken die je niet zomaar uit een boekje leert. Alle kinderen uit groep 7/8 hadden wel oren naar de opleiding. De keuze viel uiteindelijk op Edwin Roseboom, Jildouw Dijk en Teatske Elzinga uit groep 7 en Halbe Hartholt, Jelke van Kammen en Femke Storm uit groep 8. “Goed zo Sven. Goed bezig jongen”, moedigt Edwin een kleuter in zijn groepje aan. Als een meisje valt tijdens ‘highfivetikkertje’ ontfermt Halbe zich over haar. Hij buigt door zijn knieën en legt een arm om haar heen. De juf hoeft niet in te grijpen. En even later doet het meisje weer gewoon mee. Na de kleuters komen de kinderen uit groep 3 en 4 het schoolplein op en begint de beweegcaroussel weer van voor af aan. Na afloop vertellen de kinderen hoe leuk ze het project vinden waar ze aan mee mogen werken. “We hebben al best wat verantwoordelijkheid”, vindt Halbe. “En je leert kinderen dingen die ze nog niet wisten. Soms geven ze je ineens een knuffel”, vult Teatske aan. Jelke vindt het nuttig wat hij heeft geleerd. “Niet omdat ik later les ga geven hoor, maar je hebt er altijd wel wat aan. Wat je later ook gaat doen.” “Harren antwurden binnen sa profesjoneel. It liket wol oft wy it ynstudearre hiene. Mar dat is écht net sa”, zegt Poortinga. Dat de kinderen er tijd mee kwijt zijn, vindt Poortinga geen enkel probleem. “Se leverje wol wat yn oan ûnderwiistiid, mar fan de learkrêften hear ik dat de bern hjir soms mear leare as út in boek.” Na de proef in Surhuizum gaat Poortinga met de kruiwagen langs andere scholen van Noventa om de lesmethode uit te voeren. (Foto: Jilmer Postma) Dit artikel van Marianne Velsink is overgenomen uit het Friesch Dagblad. Stichting Oud-Achtkarspelen Dinsdag 10 januari 2023 geeft de heer Sian Wierda een lezing over Armoede en cultuur bij het heidevolk in het Fries-Groningse grensgebied. Om 19.45 uur in De Spitkeet, De Dunen 3 in Harkema.
Page 26
26 Het enthousiasme voor het vak leverde hem een finaleplek op bij de verkiezing Geschiedenisdocent van het Jaar. De drie finalisten kregen zaterdag in het Rijksmuseum de opdracht om een les en excursie te bedenken waarin ze duurzaamheid koppelen aan geschiedenis. “Bij geschiedenis hebben we het altijd over het verleden, maar we moeten het vaker over het heden en de toekomst hebben”, zegt Van Doezum. Na een uur had de Harekiet wel iets bedacht. “Ik wil de leerlingen direct de les binnentrekken, dus ik vroeg of ze ’theorie van de kokende aarde’ kenden.” Het toont aan hoe Van Doezum zijn leerlingen actief houdt, door ze bij de les te betrekken. “Die theorie gaat erover dat een wetenschapper er al in 1902 achter kwam dat de temperatuur zo snel steeg, dat de wereld in de toekomst niet meer bewoonbaar is.” Hij maakt er een grafiek bij om te laten zien wanneer het onderwerp klimaatverandering voor het eerst in het nieuws kwam. Maar hij manipuleerde de grafiek, om zijn leerlingen te testen. “Zo wilde ik laten zien dat het ook altijd belangrijk is om naar de bron te kijken. Er wordt - zeker bij dit onderwerp - veel nepnieuws verspreid.” De les was voor leerlingen in VMBO3. Naast een les moest Van Doezum dus een excursie voor ze bedenken. “Deze groep kan iets doen tegen klimaatverandering. Niet alleen door korter te douchen of de kachel lager te zetten, maar ook door straks op het MBO een opleiding te kiezen waarmee werken aan verduurzaming.” Als locatie voor de excursie bedacht Van Doezum daarom om naar een bedrijf te gaan dat in die sector werkt. “De boodschap aan de leerlingen was: jullie zijn de toekomst als het om duurzaamheid gaat! In dat bedrijf was het de bedoeling dat ze de vragen stelden aan de baas om uit te vinden waar hun toekomst kan liggen.” Van Doezum presenteerde zijn plannen aan de vakjury, die onder 27 leiding stond van oud-Journaallezer Noraly Beyer. “Ze vonden het heel mooi dat ik de toekomst als insteek had gekozen. En wat wel mooi was: dat deden de andere twee finalisten ook. Die waren ook nog jong en maken zich ook echt sterk voor hun leerlingen.” De verkiezing van Geschiedenisdocent van het Jaar is een initiatief van het Rijksmuseum, omroep NTR en het Nationaal Archief. Dit jaar werd de verkiezing voor de negende keer gehouden. Uiteindelijk kwam Van Doezum dus als beste uit de bus. Hij mag zich nu Geschiedenisdocent van het Jaar noemen en daarmee is hij ook direct een jaar lang de ambassadeur van het geschiedenisonderwijs. In die rol staat er onder meer een ontmoeting met minister Wiersma op het programma. “Dan kunnen we gewoon Fries spreken. Twee Friezen onder elkaar, dat komt altijd goed!” Ook zonder titel was Van Doezum al een echte ambassadeur van het vak. Hij pakt het lesgeven op een aantrekkelijke manier aan. Toen hij begin 2020 online les moest geven, maakte hij video’s en vlogs over geschiedenisonderwerpen. “Je kunt iets heel moois doen met video’s”, vertelt hij. Het leverde hem, naast de titel van Geschiedenisdocent van het jaar, ook een nominatie op voor Filmleraar van het Jaar. Of hij die uitverkiezing eveneens wint, hoort hij komende week. Hij kan hoe dan ook nu van deze prijs genieten. Zijn klas heeft er ook nog iets aan, want die mogen nog een keer een bezoek brengen aan het Rijksmuseum. Zaterdag kregen de leerlingen al een voorproefje, vertelt Van Doezum. “Op het allerlaatste moment, toen het hele museum verder al dicht was, mochten we naar de Nachtwacht. Dat was wel heel bijzonder.” Dit artikel van Sybrand Grasdijk is overgenomen van Omrop Fryslân.
Page 28
28 29 Woensdag 28 december elfde editie Slach om ’e Toer Na twee jaar afwezigheid staat tussen Kerst en Oud & Nieuw de Surhúster kuiertocht ‘Slach om ’e Toer’ weer op het programma. Vanuit MFC De Delfeart in Surhuizum is er weer een prachtige route uitgezet, die dit jaar in noordelijke richting voert. Vanuit Surhuizum gaan de drie routes richting Augustinusga, waarbij de twee langste routes het Prinses Margrietkanaal oversteken en de kortste route door de Surhuizumermieden voert. De wandelroutes voeren grotendeels over verharde wegen, met enkele passages over onverharde paden en door weilanden. Alle drie de routes eindigen weer in De Delfeart. Net als de voorgaande jaren verwacht de organisatie ook dit jaar weer veel deelnemers aan de start. Slach om ’e Toer is niet alleen een tocht voor de doorgewinterde loper, maar met name de kortere afstanden zijn ook uitermate geschikt om met het gezin te lopen. Ook de kinderen van de basisschool worden van harte uitgenodigd om bijvoorbeeld samen met hun juf of meester de tocht te lopen. Bovendien kunnen kinderen tot 12 jaar voor slechts € 3,00 deelnemen aan de wandeltocht. Slach om ’e Toer is een goed verzorgde tocht met versnaperingen en voldoende rustpunten. Bovendien krijgt iedereen na afloop een warm bord snert en ligt er voor iedereen een fraaie herinnering klaar. De elfde editie van deze wandeltocht bestaat uit drie verschillende routes met afstanden van 8, 20 en 30 kilometer. Het inschrijfgeld (resp. € 7,00, € 8,00 en € 9,00) is inclusief snert en een fraaie herinnering. Kinderen tot 12 jaar € 3,00. De start en finish van de tocht is bij MFC De Delfeart aan de Bartemerwei in Surhuizum. De starttijden zijn: 30 km tussen 8.30 en 9.30 uur, 20 km tussen 9.00 en 10.00 uur en 8 km tussen 9.30 en 12.00 uur.. Het startbureau sluit om 16.30 uur. Meer informatie en het laatste nieuws kunt u vinden op www.slachometoer. frl of volg ons op Facebook en Twitter via slachometoer.
Page 30
30 31 Donderdag 29 december tweede MTB tocht Surhuizum Het Surhúster Fyts Ploechje bereidt de Meint Beukema een die Classic mountainbike gehouden zal voor, tocht worden in de kerstvakantie op donderdag 29 december. Op de foto is te zien dat Loonbedrijf van der Schors in Surhuizum op hun industrieterrein aan de Uterwei twee schitterende beklimmingen realiseert, wat een van de vele uitdagingen op deze route zal zijn. Het is een aantrekkelijke route met wisselende landschappen door de Friese Wouden en het Westerkwartier. De route gaat bij boeren door het land, over dijken van waterschappen, over het erf van particulieren en door natuurgebieden van Staatsbosbeheer. De organisatie is blij met deze eigenaren die eenmalig hun terrein hiervoor willen openstellen. Het uitgangspunt is dat iedereen mee kan doen. Er zijn twee afstanden, een van 30 kilometer en een van 58 kilometer voor de iets meer getrainde deelnemers. Het is een bepijlde route met onderweg meerdere stops op prachtige locaties, waar een lekkere versnapering helpt om de energie op peil te houden. Het Surhúster Fyts Ploechje organiseerde in 2019 voor het eerst een MTB tocht, die boven verwachting veel deelnemers trok. In de 2 jaren daarna lagen de plannen weer klaar, maar moesten vanwege corona geannuleerd worden. Nu wordt alles in het werk gesteld om er dit jaar weer een succes van te maken. De start en finish is bij het MFC De Delfeart in Surhuizum, waar bij terugkomst een kop warme snert wacht. Inschrijving is mogelijk via de website www.surhusterfytsploechje.nl en op de dag zelf bij de start.
Page 40
40 41 Sfeervol kerstconcert Popkoor Akkoord en fanfare De Bazuin in Buitenpost Op zondagavond 18 december geven Popkoor Akkoord uit Surhuizum en fanfare De Bazuin uit Augustinusga een sfeervol kerstconcert. De Kruiskerk in Buitenpost vult zich dan met prachtige popsongs en kerstmuziek van nu en vroeger, zoals ‘Christmas Lights’ van Coldplay, maar ook ‘Feliz Navidad’ van José Feliciano. Onder leiding van dirigenten Rinze Ytsma en Gerk Huisma voeren we u mee op de klanken van all time klassiekers verwerkt in prachtige fanfaremuziek. En we nodigen u uit om met ons mee te zingen. Want juist in deze onzekere tijden, zorgt muziek voor verbinding. Het kerstconcert van Popkoor Akkoord en fanfare De Bazuin is op zondagavond 18 december vanaf 20.00 uur in de Kruiskerk in Buitenpost. Kaarten kosten € 7,00 per stuk en kunt u vooraf bestellen door te mailen naar popkoorakkoordsurhuizum@gmail.com. U kunt ook kaarten kopen op de avond zelf, mochten deze nog beschikbaar zijn. Slagge Op 13 oktober mocht Fenna Bouma fan it Súd har diploma yn ûntfangst nimme. Fenna is slagge foar har master Verplegingswetenschappen oan de Universiteit fan Utrecht. In geweldige prestaasje, fan herte lokwinske! Heit, mem en dyn suskes binne grutsk op dy. Oproep Ik zoek een wringer om mijn polsen en handen te ontzien. Kosten in overleg. Klaas de Jong, Lustenburg 2, Surhuizum Sinterklaas intocht Sinterklaas heeft laten weten aan de Sinterklaascommissie dat hij samen met zijn zwarte pieten een fijne intocht heeft gehad in Surhuizum. Strooigoed in overvloed, goed gevulde schoentjes en samen met de kinderen op de foto heeft hem goed gedaan. Deze intocht is ook nog mede mogelijk gemaakt door Jeltsje van De kappersaak Surhuizum. Vriendelijke groeten van de Sinterklaascommissie
Page 42
42 43 De Evergreen Sjongers Hou je van zingen, en van muziek uit de jaren 60 en 70, dan is hier je kans, en zing met ons mee. Sinds september is er in De Delfeart een groepje zangers fanatiek aan het zingen met liedjes van onder andere Una Paloma Blanca, Ramona en El Condor Pasa. Echte evergreens. Onder bezielende leiding van Sietske Smid, wel bekent onder de Surhústers. Wij zouden het fijn vinden dat er nog wat zangers en zangeressen bij zouden komen. Dit voor een betere bezetting van de stemmen binnen het koor. Spreekt dit jou aan, kom dan gerust eens langs, we repeteren op donderdagavond vanaf 19.30 uur in het dorpshuis De Delfeart. Wil je wat meer informatie, bel gerust met Sietse Hansma uit Boelenslaan, tel.06-53463957. Spulwike Surhuzum zoekt penningmeester(es)! Op termijn gaat de huidige penningmeesteres van Spulwike Surhuzum met de VUT en zijn wij vanuit Spulwike Surhuzum op zoek naar iemand die deze rol graag op zich zou willen nemen. Houd je van het organiseren van een feestje en heb je affiniteit met pingping dan nodigen we je graag uit om deel te gaan maken van ons team. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Janette Talstra, tel 06-50123410. Met vriendelijke groet, stichting Spulwike Surhuzum Kerkcafé in “it Gebou” Op zondag 8 januari is er weer kerkcafé van 15.30 -17.30 uur in het gebouw bij de Doarpstsjerke. Een gezellig samen zijn voor iedereen uit het dorp, jong en oud! We gaan deze keer samen een film kijken met daarna een lekkere hamburger…. Je bent van harte welkom! Oant sjen! Evangelisatiecomissie PKN Surhuizum Spreuk van de maand De hazze en de slak hawwe op de selde dei âldjier
Page 46
46 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Sjoerd Kooistra Willem Boersma Rianne Alma, agendabeheer en vrijwilligerscoördinatie Informatie, vragen en reserveringen: email: info@delfeartsurhuizum.nl of tel. 06-33335137 (Rianne Alma). Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 47 Wurklist 10 december 10 december 11 december 11 december 16 december 24 december 28 december 29 december 29 december 30 december 31 december 6 januari 8 januari 10.00-10.45 uur va. 17.00 uur 15.30-17.30 uur 18.15 uur 19.30 uur 21.30 uur va. 8.30 uur 9.30-10.00 uur Kabouter voetbal op sportpark Easterbuorren in Augustinusga. Dorpscafé in De Defleart. Kerkcafé in It Gebou. Wereldlichtjesdag in De Delfeart. Klaverjassen in de Praetkoer, voor leden en donateurs kv. DTS. Kerstnachtdienst in de Doarpstsjerke m.m.v. gospelband Sinjael uit Donkerbroek. Slach om ’e Toer met start en finish in De Delfeart. Kerk op schoot: Kerst voor de allerkleinsten bij de Doarpstsjerke. Meint Beukema Classic met start en finish bij De Delfeart. 19.00 uur 13.30 uur 19.30 uur 15.30-17.30 uur Oliebollenmixtoernooi in De Delfeart. Oudjaars klaverjassen in de Praetkoer, voor leden en donateurs kv. DTS. Klaverjassen in De Delfeart Kerkcafé in It Gebou. Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: blok om Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 2 januari 2023 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 48
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fiifentritichtste jiergong, nûmer 6, 8 novimber 2022

Grutte Gelf nûmer 6, 8 novimber 2022


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fiifentritichste jiergong, nûmer 6, 8 novimber 2022 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 3 Intocht Sinterklaas in Surhuizum Lieve kinderen van Surhuizum, Het is weer bijna zover. Op zaterdag 12 november kom ik weer in Nederland aan, in Hellevoetsluis. Ik snap best dat dit een eind rijden is voor jullie en daarom kom ik ook weer bij jullie in Surhuizum. Dit jaar is dit mede mogelijk gemaakt door P&M rokerij Surhuizum en Bolhuis Metaal Recycling. Ik zal op zaterdag 19 november bij jullie op bezoek komen. Helaas is Pakjesboot 12 wat te groot, deze zal ik dan ook niet meenemen. Hoe ik wel aankom, zullen jullie wel zien. Houd jullie ogen en oren maar open op die dag! Ik hoor jullie het al vragen, of jullie de schoen, laars of klomp weer mogen zetten? Jazeker! Op vrijdag 18 november is er voor peuters en de kinderen van de groepen 1 t/m 4 tussen 19.00 en 19.30 uur schoenzetten bij De Delfeart. Hoe laat ik de zaterdags dan kom? Ik verwacht rond een uur of 1 ’s middags bij De Delfeart te komen. Hierna maken we een rondje door het dorp om weer bij De Delfeart te komen. Ik wil dan ook elke bewoner van Surhuizum vragen om de straten zo vrij mogelijk te maken. Dan passen de Pieten en ik er het beste door. Nadat we zijn gearriveerd bij De Delfeart mogen jullie je schoen, laars of klomp ophalen. Wie weet zit er dan wat in! Ik zal hier ook bij aanwezig zijn en wie wil kan dan ook met mij op de foto. Ik zie jullie op zaterdag 19 november. Vriendelijke groet, Sinterklaas SVS zoekt penningmeester Sport Vereniging Surhuizum is naarstig op zoek naar een nieuwe penningmeester. Kent u iemand die dit zou willen doen? Zoek dan contact met Auke Veenstra, tel. 06-23499981.
Page 6
6 7
Page 8
8 9
Page 10
10 11 Leven in een tijd van crisis Op woensdag 2 november stonden we in de dankdagdienst in de Doarpstsjerke stil bij het thema Danken in moeilijke tijden. In een welvarend land als Nederland zijn er genoeg redenen om te danken voor alles wat ons gegeven is. En dat hebben we gedaan. Toch zijn we niet zonder zorgen. Naast de moeilijkheden in ons eigen land is er wereldwijd enorm veel aan de hand. Geweld, onderdrukking, klimaatverandering en natuurrampen, schrijnende armoede en tegelijkertijd de onvoorstelbaar grote rijkdom bij een klein deel van de wereldbevolking. In de Bijbel in Gewone Taal staat de volgende tekst: Water stort neer vanuit de hemel. De aarde begint te beven en te schudden. De aarde kraakt, en scheurt open. Alles beweegt, alles raakt los. De aarde gaat heen en weer, alsof ze dronken is. Ze zwaait heen en weer, zoals een oude hut in een zware storm. De aarde weet dat haar bewoners schuldig zijn. Ze probeert die zware schuld te dragen. Maar ze valt en kan niet meer opstaan. (Jesaja 24:18-20) Deze tekst gaat over een periode van zo’n 600 jaar vóór het begin van onze jaartelling. In dat opzicht zijn de gebeurtenissen van deze tijd dus niet ‘nieuw’. De aarde heeft in de loop der eeuwen al heel wat moeten incasseren aan misbruik en kwaad. Het grote verschil met onze tijd is de massaliteit waarmee de aarde nu op alle fronten wordt uitgeput. Daarbij hebben we te maken met een wereldeconomie die de rijkdom concentreert in de handen van een zeer klein aantal mensen en die de ongelijkheid tussen en binnen de landen vergroot. Van de weeromstuit zijn er nu regeringen en volkeren die zich willen terugtrekken uit de internationale verbanden en gaan voor ‘eigen volk eerst’. Maar dat biedt geen oplossing voor het feit dat de draagkracht van de aarde overbelast wordt en zeker niet voor het opheffen van ongelijkheid tussen groepen mensen. Danken in moeilijke tijden Volgens het woordenboek is ‘dankbaar’: blij zijn voor iets dat je hebt gekregen. Maar veel mensen zijn helemaal niet zo blij. Ze hebben het gevoel dat veel van wat vanzelfsprekend was, hen wordt afgenomen. Nu de ene crisis op de andere volgt, raken mensen het vertrouwen kwijt in een keer ten goede, laat staan dat ze nog ‘hoop’ hebben op een betere toekomst. Toch is de oproep vanuit het christelijk geloof: geef de moed niet op! Want God is trouw aan wat Hij in Jezus Christus heeft laten horen en zien. Juist Jezus had medelijden en was bewogen met mensen die leefden aan de randen van de samenleving. Juist voor hen wil Hij zorgen, zoals een goede herder dat doet voor zijn schapen.
Page 12
12 13 Zijn leerlingen en volgelingen zijn geroepen om in zijn spoor verder te gaan. Niet dat christenen de problemen kunnen oplossen, maar wel dat ze een luisterend oor kunnen bieden en een helpende hand kunnen toesteken. En dat willen we graag doen in de eigen omgeving. Want zonder dat we het van elkaar weten, raakt de financiële crisis ook mensen in onze eigen omgeving. Het is belangrijk dat we daar met elkaar over praten. Stel elkaar eens eerlijk de vraag: Red jij het nog in deze dure tijden? Maak jij je er ook zorgen over? Het is crisis in ons land door hoge energieprijzen en het duurder worden van de dagelijkse boodschappen, dus het is niet vreemd om er naar te vragen. En deel uw eigen verhaal als u het zelf niet meer redt. U bent echt niet de enige en het is niet iets om je voor te schamen! Wacht niet tot het water je aan de lippen staat, maar doe een beroep op medemensen. Dat kan ook bij onze gemeente! U kunt zelf een bekende van u benaderen of contact zoeken met dominee Borger. Een verzoek om hulp wordt uiteraard vertrouwelijk behandeld. Protestantse Gemeente Surhuizum ds. Guda Borger Mûnefinne 3, tel. 355485 / e-mail: dsborger@pknsurhuizum.nl Wereldlichtjesdag Ieder jaar op de tweede zondag in december is er sinds 1997 Wereldlichtjesdag. Wereldwijd komen mensen bij elkaar om kinderen en volwassenen te herdenken en steken zij om 19.00 uur een kaarsje aan. Door de verschillende tijdzones in de wereld ontstaat hierdoor een golf van licht, zodat de wereld een beetje lichter wordt voor de mensen die hun dierbaren hebben verloren en daarbij mogen beseffen dat zij niet alleen zijn met hun verdriet. De herdenkingsdienst zal gehouden worden met medewerking van de PKN Surhuizum op zondag 11 december a.s. Verdere informatie zult u kunnen lezen in de volgende Gelf. Bestuur uitvaartvereniging “De Laatste Eer”
Page 20
20 21 hard maar dat was eigenlijk nooit zo dat hij daarmee verder wilde. In de coronaperiode, waarin het sporten ook stillag, besloot Sytze om het hardlopen op te pakken. Zo ‘n 3x per week liep hij eerst 5 kilometer, toen dat beter ging werd dat uitgebreid naar 10 kilometer. Het plezier in het hardlopen zorgde dat hij ook eens 15 kilometer liep en daarna een halve marathon, 21 kilometer. Altijd op eigen initiatief zonder begeleiding. De liefde voor deze sport was geboren. Toen medekorfballer René de Boer, ook uit Surhuizum, de halve Iron Man (zware triatlon) ging doen en Sytze als toeschouwer mee was, begon er toch iets te kriebelen. De triatlon was niets voor hem maar hij dacht ‘Wat als ik nu eens een marathon ga lopen?’ Hij heeft toen terplekke besloten om een marathon te gaan lopen. Op het internet zag hij dat de marathon van Amsterdam van 2021 net was geweest. Hij besloot om de editie van 2022 te lopen en toen was het gewoon nog een kwestie van opgeven! Het trainen voor de marathon begon. Het liefst loopt Sytze in de natuur op rustige paden. Muziekje op en hardlopen maar. Meestal richting de Surhúster Mieden en zo bijvoorbeeld richting Trimunt en terug, dat is al gauw 28 kilometer. Via internet zoekt hij ook wel eens van tevoren wat routes uit. Het liefst zonder twee keer in één training hetzelfde stuk te lopen. Ook loopt hij het liefst overdag bij licht, in de avonduren heeft hij een hes met lampjes om goed zichtbaar te zijn. Op 16 oktober 2022 was het zover: De Marathon van Amsterdam. Om 9.00 uur startte Sytze vanuit het Olympisch stadion. De route bestond uit mooie stukken: onder het Rijksmuseum door, langs de Amstel maar ook over een saai industrieterrein. Daarna via het Vondelpark, waar een hele groep supporters van het thuisfront, plus heit en mem, langs de route stonden om hem aan te moedigen, richting het Olympisch stadion waar ook werd gefinisht. De marathon werd gelopen in 3 uur, 25 minuten, 31 seconden. Hoe ging het? Vroeg ik. Toen vertelde hij dat het stuk op het industrieterrein het moeilijkst was omdat het saai was en er veel minder mensen langs de kant stonden. Daarnaast waren de 7 laatste kilometers zwaarder dan de eerste 35. Maar hij heeft het gehaald! De daaropvolgende dagen bestonden uit veel spierpijn en de gedachte ‘ik doe dit nooit weer’. Maar nu, 11 dagen later, zegt Sytze al dat hij volgend jaar misschien wel weer mee wil doen. Ik vroeg of hij nog tips heeft voor andere sporters? Nee, niet echt. Maar tijdens het gesprek gaf hij wel aan dat zo rond de 30 kilometer van de marathon hij echt wel wat steun van de supporters had gemist omdat op dat stuk weinig mensen staan. Op zo’n moment begint het zwaar te worden en ga je een gevecht aan
Page 26
26 27
Page 28
28 29 Geloven in het beter maken van de wereld Wat voor kleine stapjes kunnen we zetten naar een betere wereld? Met dit doel is er een thema-avond Groen Geloven op vrijdag 18 november in De Lantearne in Surhuisterveen. “Het wordt een avond vol ideeën hoe we op een simpele manier kunnen meewerken om de schepping te beschermen”, aldus Nynke Kooy van de organisatie. Het verminderen van afval door selectiever inkopen doen is slechts een van de dingen die al op heel eenvoudige wijze kunnen bijdragen aan verbeteren van het milieu. Spreker Jaap Dekker van Stichting A Rocha Nederland heeft nog veel meer inspirerende ideeën op het vlak van geloof, natuur, milieu en klimaat. Daarnaast zijn er diverse stands en er is volop ruimte voor ontmoeting. Samen met enkele gemeenteleden die ook bewuster met het milieu bezig wilden zijn, besloot Nynke Kooy om hun geloof in een betere wereld te bundelen in een thema-avond Groen Geloven. “We willen ideeën met elkaar delen om de wereld te verbeteren”, legt Kooy uit en ze noemt daarbij eenvoudige manieren zoals het vaker de auto laten staan en het lokaal doen van inkopen. Diverse lokale initiatieven tonen en verkopen tijdens de thema-avond duurzaam geproduceerde artikelen. Zo brengt Potje Met haar artikelen verpakkings- en plasticvrij aan de man, verwerkt kleinschalig voedselnetwerk Hoeve Hoogland voedsel op duurzame wijze en toont Heart4Green hoe er ook voor de zakelijke markt duurzamere artikelen zijn. Verder worden lokale initiatieven getoond als het produceren van honing van eigen bijenvolk, dat melk bij diverse boeren zo van het erf te halen is en zijn er initiatieven om Surhuisterveen schoon te houden. De entree voor de avond die om zeven uur begint is gratis. Consumpties zijn voor eigen rekening, er zijn leuke prijzen te verdienen met het Rad van Avontuur.
Page 30
30 31 De opzet van de avond is als volgt: 19.00 uur 19.30 uur 20.00 uur 20.30 uur 21.00 uur Start inloop plus mogelijkheid tot bezoeken stands en kopen plankjes. Spreker Jaap Dekker stichting A Rocha Nederland. Pauze met Rad van Avontuur met duurzame prijzen en wederom de mogelijkheid om de stands te bezoeken en plankjes voor een nieuwe ronde te kopen. Tweede en laatste gedeelte spreker Jaap Dekker. Tweede ronde Rad van Avontuur met duurzame prijzen en informele gedeelte met mogelijkheid tot nuttigen consumptie, bezoeken stands en contact. Einde avond rond 21.30 uur. We hopen op een druk bezochte avond waarin we geïnspireerd worden maar elkaar ook kunnen inspireren en ontmoeten. Iedereen is welkom, neem dus gerust iemand mee. Klaas en Elizabeth, Janko en Gertina, Dick en Nynke Activiteiten bij De Spitkeet Winterfair Op het Themapark wordt van 9 t/m 11 december vier dagen lang een gezellige winterfair gehouden. In een ongedwongen gezellige sfeer wordt u welkom geheten met een heerlijk glaasje glühwein om te genieten van deze bijzondere winterfair met diverse activiteiten. Er zijn prachtige kerstcreaties, kerststukjes en winterartikelen te koop. Ook de winterse lekkernijen ontbreken niet op deze winterfair zoals de zelf gebakken oliebollen en zelfgemaakte erwtensoep. Het park is tijdens de winterfair voorzien van sfeervolle kerstverlichting en gezellige kerstmuziek. Snertkuiertocht Op tweede kerstdag organiseert ‘De Spitkeet’ traditiegetrouw een snertkuiertocht. Er worden drie tochten uitgezet van tussen de 7, 10, 15 en 20 km. De routes gaan door de mooie natuur en over zandpaden rondom Harkema. Na afloop kunt u bij De Spitkeet terecht voor een heerlijke kop snert met roggebrood en spek. Start 10.00 uur, maar u mag ook later starten bijvoorbeeld op de middag. Wij verwachten de deelnemers uiterlijk om 17.00 uur weer terug. Voor meer informatie zie www.despitkeet.nl en www.facebook.com/spitkeet.
Page 34
34 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Sjoerd Kooistra Willem Boersma Rianne Alma, agendabeheer en vrijwilligerscoördinatie Informatie, vragen en reserveringen: email: info@delfeartsurhuizum.nl of tel. 06-33335137 (Rianne Alma). Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 35 Wurklist 12 november 13 november 18 november 18 november 18 november 19.november 25 november 2 december 10 december 11 december 11 december 10.00-10.45 uur 10.00 uur va. 18.00 uur 19.00-19.30 uur 19.30 uur 13.00 uur 17.00 uur 19.30 uur 10.00-10.45 uur 15.30-17.30 uur Kabouter voetbal op sportpark Easterbuorren in Augustinusga. Ook op 29 november. Fullchurch in de Doarpstsjerke. Snertactie kv. DTS. Schoenzetten voor peuters en de kinderen van de groepen 1 t/m 4 in De Delfeart. Klaverjassen in de Praetkoer, voor leden en donateurs kv. DTS. Intocht Sinterklaas in Surhuizum. Stampot eten voor alleenstaanden uit Surhuizum in De Delfeart. Klaverjassen in De Delfeart. Kabouter voetbal op sportpark Easterbuorren in Augustinusga. Kerkcafé in It Gebou. Herdenkingsdienst Wereldlichtjesdag in De Delfeart. Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: schat Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 28 november 2022 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 36
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fiifentritichtste jiergong, nûmer 5, 11 oktober 2022

Grutte Gelf nûmer 5, 11 oktober 2022


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fiifentritichste jiergong, nûmer 5, 11 oktober 2022 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 3 JLS krijgt ‘De Beweegkroade’ Een kruiwagen vol met spelmateriaal voor op het schoolplein, als onderdeel van het idee achter ‘De Beweegkroade’. Een uniek project op de Johannes Looijengaskoalle te Surhuizum. Zes leerlingen uit groep 7/8 van basisschool Johannes Looijengaskoalle in Surhuizum zijn maandag 19 september van start gegaan met een mini-opleiding, waarin ze de beginselen van het lesgeven aanleren. De opleiding bestaat uit een aantal theorielessen, waarin onderwerpen als ‘met zelfvertrouwen voor de groep staan’ en ‘het geven van een korte uitleg’ aan bod komen. Deze kennis kunnen ze vervolgens toepassen in de praktijk; ze gaan daadwerkelijk lesgeven aan de jonge kinderen uit de onderbouw. Uit onderzoek naar het schoolplein van deze school is gebleken dat de leerlingen behoefte hebben aan een actievere pauze. Met dit project probeert High Five, het sportstimuleringsprogramma van de gemeente, in samenwerking met Noventa, op die behoefte in te spelen. Uiteindelijk is het doel van dit project dat de schoolpauzes weer actiever worden door het aanbieden van spelactiviteiten op het schoolplein met de leerlingen zelf in de hoofdrol. Na doorontwikkeling en evaluatie van het project kan de opleiding ‘junior spelbegeleider’ navolging krijgen op andere scholen binnen de gemeente.
Page 4
4 5 Actie voor de voedselbank Achtkarspelen Door de energiecrisis en de hoge prijzen voor voedsel hebben veel mensen het moeilijk om rond te komen. In Nederland leven veel mensen onder de armoedegrens. In onze naaste omgeving zijn er misschien ook mensen die hier mee te maken hebben. Elke aanvrager/elk gezin dat voldoet aan de landelijk vastgestelde criteria en woonachtig is in de gemeente Achtkarspelen kan zich aanmelden bij de voedselbank. Er is een voedselbank in Surhuisterveen. De Zoom 22-e. Op de site www.voedselbankachtkarspelen.nl kunt u zien of u in aanmerking komt en hoe u zich kunt aanmelden. Ook kunt u op de site www.achtkarspelen.nl informatie vinden over eventuele financiële ondersteuning voor de aanpak van armoede. De diaconie van de PKN Surhuizum wil op concrete wijze een bijdrage leveren aan de voedselbank in Surhuisterveen. Voor wie het mogelijk is om te delen, vragen we hulp om levensmiddelen te brengen. Wij leveren vervolgens deze levensmiddelen aan de voedselbank in Achtkarspelen. Op zondagmorgen 30 oktober en op woensdagavond 2 november kunt u levensmiddelen meebrengen naar de kerk. In het voorportaal staan dozen waarin u uw goederen kunt doen. De collecten op deze dagen zijn voor de voedselbank. Daarnaast is er een mogelijkheid tot een financiële bijdrage middels het rekeningnr. diaconie: NL11 RABO 0511 1758 14 o.v.v. voedselbank,. Ook bieden wij u de mogelijkheid om op vrijdag 4 november van 17.00-18.00 uur en op zaterdag 5 november van 10.00-12.00 uur levensmiddelen te brengen in het gebouw bij de kerk in Surhuizum. Bij de voedselbank Surhuisterveen is er behoefte aan de volgende levensmiddelen: Koffiemelk Toiletpapier Houdbare melk Pot jam Thee Pampers nr. 4+5 Verder zijn natuurlijk alle lang houdbare levensmiddelen ook van harte welkom. Namens de diaconie al vast heel hartelijk dank voor uw medewerking!
Page 6
6 7
Page 10
10 11
Page 22
22 23
Page 26
26 27 Doortrappen in gemeente Achtkarspelen Vrijdag 30 september is een fietsgroep voor senioren van start gegaan in Harkema. De fietsgroep fietst wisselende routes van ongeveer 1,5 uur in een rustig tempo. Onderweg is er aandacht voor de omgeving, het fietsen in een groep én voor gezelligheid. Onderweg of na afloop is er de mogelijkheid om samen koffie of thee te drinken. De fietstochten worden afgewisseld met een informatief en/of educatief onderdeel, zoals opfrissen verkeersregels, tips voor het op- en afstappen, fietsen in groepen, dode hoek, enzovoorts. De gemeente Achtkarspelen, de Fietsersbond, het Beweegteam, Sport Fryslân en het Regionale Orgaan Verkeersveiligheid Fryslân werken samen om fietsgroepen onder het programma Doortrappen in de provincie te organiseren. De fietsgroepen worden begeleid door getrainde fietsdocenten. Praktische info: • Startlocatie - Harkema, sporthal de Fûgelkamp • Dag/tijd: Vrijdagmiddag 13.00 uur • Data: 7 oktober, do 13 oktober, 21-28 oktober, do 3 november, 11-18-25 november • Bernard Heijsman, fietsdocent van de Fietsersbond i.s.m. Buurtsportcoach Achtkarspelen • Aanmelden en info: Doortrappen Fryslân: Ellie@sportfryslan.nl - 06 103 231 92 Het programma Doortrappen is een initiatief van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Ouderen fietsen graag, en willen graag blijven fietsen. Het programma Doortrappen heeft de ambitie om ouderen zo lang mogelijk veilig en met plezier te laten fietsen (zowel e-bike als gewone fiets). Zie ook de website: www.doortrappen.frl Mearkes út De Wâlden bij De Spitkeet Kinderactiviteiten in de herfstvakantie: van dinsdag 18 tot en met donderdag 20 oktober, van 12.00 tot 16.00 uur. Er kan deelgenomen worden aan diverse knutselactiviteiten en een leuke puzzeltocht. Daarnaast worden er in de huisjes sprookjes en verhalen verteld. Donateurs en kinderen hebben gratis entree, volwassenen betalen de normale entreeprijs. De deelname per activiteit bedraagt € 2,00. Voor drie activiteiten wordt € 5,00 betaald. Voor meer informatie zie www.despitkeet.nl en www.facebook.com/spitkeet.
Page 30
30 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Sjoerd Kooistra Willem Boersma Rianne Alma, agendabeheer en vrijwilligerscoördinatie Informatie, vragen en reserveringen: email: info@delfeartsurhuizum.nl of tel. 06-33335137 (Rianne Alma). Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 31 Wurklist 15 oktober 15 oktober 16 oktober 20 oktober 21 oktober 22 oktober 28 oktober 30 oktober 4 november 6 november 10.00-10.45 uur 20.00 uur 14.00-16.30 uur va. 9.30 uur 19.30 uur 9.45-10.45 uur va. 17.00 uur 14.00-17.00 uur 19.30 uur 15.30-17.30 uur Kabouter voetbal op sportpark Easterbuorren in Augustinusga. Foute party met DJ Harry in kantine van s.v. ASC’75 in Augustinusga. Mantras zingen bij Land van Eén. Kerk op schoot over het verhaal van Naäman. Klaverjassen in de Praetkoet, voor leden en donateurs kv. DTS. Kangoeroe Klup op sportpark Woudlust. Sipel- en ierappelaksje jeugdwerk PKN Surhuizum. Drumcircle bij Land van Eén. Klaverjassen in De Delfeart. Kerkcafé in It Gebou. Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: smotspot Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 31 oktober 2022 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 32
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fiifentritichtste jiergong, nûmer 4, 13 septimber 2022

Grutte Gelf nûmer 4, 13 septimber 2022


Page 0
Page 20
20 21 Kennismaking met Simon en Marijke Zwart Op vrijdag 22 juli ging ik langs bij Simon en Marijke Zwart, de nieuwe bewoners van It Langfal nr. 4 voor een: Kennismaking met! Simon (73) en Marijke (71) zijn hier komen wonen nadat ze hun B&B in de Bourgogne in Frankrijk hadden verkocht, waar ze 15 jaar hadden gewoond. Ze zochten een plek op maximaal 2 uur rijden van de randstad waar hun kinderen wonen. Het toeval bracht hen in Surhuizum, waar ze nu wonen met hun twee honden en stel kippen. Voor hun avontuur in Frankrijk, woonden Simon en Marijke in Nieuw-Vennep. Simon werkte 25 jaar als leidinggevende op de bloemenveiling in Aalsmeer en Marijke was werkzaam als bloemiste. Toen er na een reorganisatie weer een verandering zat aan te komen op het werk van Simon besloten ze het roer om te gooien en hebben ze in Frankrijk de kans aangegrepen om een B&B te beginnen. Hun B&B bestond uit twee huizen (1 daarvan was hun eigen woning) met daarbij een qîte (kleine vakantiewoning) en een kleine camping. Samen runden ze de B&B en Marijke verzorgde de kamers en het avondeten. Vanaf de start van hun B&B hadden ze altijd wel gasten. Veel oude kennissen van de gereformeerde kerk in Nederland, waar Simon en Marijke vrijwilligerswerk deden, wisten de B&B te vinden. Sinds het begin dat ze in Frankrijk woonden organiseerden ze jaarlijks een barbecue voor de inwoners van hun dorp (15) en omliggende dorpen, ongeveer 50 mensen. In eerste instantie om kennis te maken, maar daarna al snel voor de gezelligheid. Elk jaar hadden ze zo’n 40 gasten op hun feest in september. Vanwege de drukke tijd werd het feest later verschoven naar november en hadden ze altijd een thema, zoals bijvoorbeeld de Nederlandse stamppotten of Nederlandse hapjes. Het waren altijd gezellige avonden. Bij hun
Page 28
28 DTS 80 jaar Afgelopen zaterdag 3 september was het dan zover, DTS 80 jaar en dat werd groots gevierd in sportpark Woudlust in Surhuizum. Een sportieve dag voor jong, oud, korfballeden, vrienden, familie en inwoners van en rondom Surhuizum waren deze dag welkom. Het feest werd georganiseerd door 5 jonge, enthousiaste en fanatieke leden van DTS. In de ochtend waren er zeskamp spellen georganiseerd voor alle jeugdleden t/m de A’s en de basisschoolgroepen 1 t/m 8. De ochtend werd afgetrapt met een openingsdans om alvast warm te draaien voor de spellen. Na de zeskamp stonden er heerlijke broodjes knakworst en ranja klaar met als afsluiter een ijsje bij de ijskraam. Natuurlijk werden er ook prijzen uitgedeeld, met als eerste prijs een fles kinderchampagne en een heerlijke taart van bakkerij Kolthof. Na een energieke ochtend stonden om 2 uur alle 9 opgegeven teams 29 alweer klaar voor het vriendentoernooi & zeskampspellen. Een middag vol gezelligheid en fanatieke teams die alles deden voor die felbegeerde eerste prijs. De teams moesten naast nieuwe vormen van korfbal ook zeskampspellen uitvoeren. Estafette over een 15 meter lange stormbaan, om vervolgens bij het andere spel het meeste water naar de andere kant te krijgen door middel van sponsbroeken. De teams waren zo fanatiek dat twee teams eerste werden en er gezamenlijk vandoor gingen met de 1ste en 2de prijs. Ook deze keer met een heerlijke taart van Kolthof en een vleespakket van Albert en Aukje. Na deze feestelijke dag vol met activiteiten werd de barbecue aangezet, en kwam er een verrassingsact van niemand minder dan Folkert-Hans. Hij wist wel hoe hij iedereen aan het dansen en zingen moest krijgen, wat een feest. De late uurtjes werden afgemaakt met DJ Jakob die de dag groots en feestelijk afsloot. We willen nogmaals iedereen bedanken die deze dag onvergetelijk heeft gemaakt! De DTS 80 jaar commissie
Page 38
38 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Sjoerd Kooistra Willem Boersma Informatie, vragen en reserveringen: info@delfeartsurhuizum.nl Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 39 Wurklist 17 september 18 september 18 september 8.00-14.00 uur 19 t/m 25 september 23 september 1 oktober 2 oktober 7 oktober 8 oktober va. 9.45 uur 13.00-17.00 uur 19.30 uur 21.00 uur 15.30-17.30 uur 19.30 uur 20.00 uur Garageverkoop in Augustinusga en Surhuizum. Startdienst in It Gebou. Theetuin middag bij Land van Eén. Collecte van de Nierstichting. Klaverjassen in De Praetkoer, voor leden en donateurs kv. DTS. Oktoberfest in De Delfeart met muziek van LOS FM. Kerkcafé in It Gebou. Klaverjassen in De Delfeart. Doarpsjûn in De Delfeart met ‘Dûbelportret’, Frysk Kabaret van Hymphamp Theater. Spreuk van de maand “Het leven is als een frikandel, je moet het zelf speciaal maken.” Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: overval Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 3 oktober 2022 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fiifentritichtste jiergong, nûmer 3, 26 july 2022

Grutte Gelf nûmer 3, 26 july 2022


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fiifentritichste jiergong, nûmer 3, 26 july 2022 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 3 Zomer De zomer van 2022 staat voor de deur. Of ja, voor de deur?. Het voelt alsof deze er allang is! Jeetje wat is het soms warm deze dagen. De ijsblokjes zijn al uit alle supermarkten verdwenen, samen met de waterijsjes en zonnebrillen. Maar de sfeer is er wel, mensen om ons heen zien er eenmaal vrolijker uit met een korte broek! Wat hebben we lang op deze tijd moeten wachten. Na alle regendagen en winterjassen zijn we eindelijk aangekomen bij die mooie zomerdagen. Ach, wat is het toch heerlijk om lekker weer buiten te gaan eten of de barbecue weer eindelijk aan te mogen zetten. Maar toch zitten er flinke nadelen vast aan de zomer. Die lieve insecten houden er namelijk ook van en we zien deze dan ook weer verschijnen aan onze eettafel. Met insecten bedoel ik niet alleen muggen, met insecten bedoel ik ook die vervelende grote bijen of wespen. Jeetje, wat heb ik daar een hekel aan! Zit je rustig lekker te genieten van het weer, zoemt weer opeens een gigantische bij langs je oor! Nou dan ben ik gelijk weer onrustig. “Blijf zitten, Hij doet niks”, zegt m’n man dan. Deze woorden vergeet ik ook nooit meer. Ooit deed ik inderdaad niks, en liet ik de bij gewoon zijn gang gaan. Sta ik letterlijk twee seconden later op en met mijn voet en al stond ik op een bij. Nu ik er over nadenk voel ik die pijn weer terug. Wat een hekel heb ik toch aan die beesten! Tijdens de zomervakantie niet je zonnebrandcrème vergeten! Je wilt niet je welverdiende zomer beginnen als een rode kreeft, De pijn die je er trouwens van krijgt is ook een flinke domper tijdens je vrije dagen. Ook is het nog eens superslecht voor je gezondheid... dus lieve mensen, ga insmeren! Maar jeetje, wat gaan we blij zijn wanneer we allemaal die zomervakantie krijgen. Want zeg nou eerlijk, iedereen heeft deze vakantie verdiend! Wij, als redactie, wensen jullie dan ook heel veel mooie zonnige dagen, en vooral; geniet! Wij hopen dat wij elkaar na de zomerstop weer in goede gezondheid mogen begroeten. Wij nemen ook even de nodige rust!
Page 10
10 11 inspeelden op de huidige tijd. Mijn eerste vlog ging over de astronauten van de Appollo 11 die in quarantaine moesten vanwege een eventueel maanvirus. Bij het maken hiervan ben ik geïnspireerd door de bekende youtuber Casey Neistat.” Het was voor Hendrik even wennen om zelf in beeld te zijn, maar door de pakkende en persoonlijke aanpak sloegen de filmpjes enorm aan bij zijn leerlingen. Ook ouders gaven hem complimenten vanwege zijn originele aanpak. Het is nu tot 16 november afwachten of hij beide prijzen in de wacht zal slepen. Verder uitkleden van Openbaar vervoer in Achtkarspelen Naar aanleiding van berichten over het verder versoberen van het busvervoer in Achtkarspelen heeft de CDA fractie schriftelijke vragen gesteld aan het college. Na de zomer zal Lijn 12 (Buitenpost-Augustinusga-Surhuizum-Drachten) buiten de spits niet meer door diverse dorpen rijden. Daarnaast zal Lijn 13 (Surhuisterveen-Leeuwarden) zijn rechtstreekse verbinding met Leeuwarden verliezen en zal er altijd overgestapt moeten worden op Quatrebras of Veenwouden. De CDA fractie maakt zich grote zorgen over al weer een nieuwe versobering. Twee jaar gelden werd Buitenpost geconfronteerd met het bericht dat Veenwouden de stop op de extra sneltrein kreeg toegewezen en niet Buitenpost ondanks dat Buitenpost meer instappers heeft. Het lijkt wel of er een nieuwe stap wordt gezet door Lijn 13 te laten eindigen in Veenwouden en op termijn Veenwouden “kunstmatig” meer instappers heeft dan Buitenpost. Wat zal dit op termijn betekenen voor station Buitenpost. Wordt Buitenpost het nieuwe Visvliet? Het lijkt wel of er door de provincie doelbewust wordt aangedrongen op het minder aantrekkelijk maken van Achtkarspelen als woon gemeente en inwoners worden gedwongen om naar uitbreidingsplannen in bijvoorbeeld Leeuwarden te verhuizen De CDA fractie heeft al eerder aangegeven dat de krimp kunstmatig gecreëerd wordt en roept het college dan ook op om niet aan deze versobering mee te werken en in te zetten op juist het versterken van het openbaar vervoer in Achtkarspelen. CDA Achtkarspelen Jacob Zwaagstra
Page 20
20 21 Nachtvlinder Het was vorig jaar voorjaar (2021) toen collega-boerin Connie tegen me zei: “BIMAG, nacht- en dagvlindertellingen, dat lijkt me net iets voor jou?!”. Ze vertelde over Boeren Insecten Meetgroep Agrarische Gebieden, afgekort BIMAG, dat was ontstaan om meer te weten te komen over nachtvlinders in agrarische gebieden. Tot dusver was er alleen in natuurgebieden metingen gedaan en nog weinig bekend over agrarische gebieden. Dat er in elzensingels veel insecten zitten was voor ons wel duidelijk. Maar met BIMAG zou dit dan óók een keer gemeten worden en meten is weten. Nu ben ik altijd nieuwsgierig geweest naar wat er op en rond de boerderij en het land zweeft en ook altijd wel in voor iets nieuws. Impulsief als ik ben, gaf ik meteen het groene licht. Bovendien kon ik na een moeilijke periode ook wel wat afleiding gebruiken dus: “Doe maar”. Mijn eerste echte obstakel was de volgende ochtend, toen mijn man me vroeg wakker maakte, met een grote grijns op zijn gezicht. “Jíj wilde nachtvlinders tellen” en tikte op mijn neus. Ik moest nu met de kippen van stok, net als hij, terwijl ik altijd een avondmens ben geweest. Er was die ochtend nog een nadeel: Het was een erg koude ochtend, 6 graden, niet een temperatuur waarop veel nachtvlinders vliegen, zoals ze me vanuit de BIMAG app hadden verteld. Ik had dan ook maar 1 doel: Hoe kom ik zo snel mogelijk mijn bed weer in!!! De eerste emmer op het erf lag overhoop en het led-licht was niet meer te zien. Ik verdacht meteen de kat, die had dat paarse ledlicht vast aangezien voor een aliën en zou vast de emmer zijn aangevallen. Vast... Zoals je kon verwachten zat er geen nachtvlinder in. De tweede emmer bij de elzensingel zaten 2 nun-vlinders in. Best wel 2 mooie motten om te zien, maar m’n bed had een enorme aantrekkingskracht en ik had ze de week daarvoor ook al gezien. Hup, foto’s maken en ik liep versneld door naar de emmer die stond in open grasland... Daar aangekomen keek ik onder in de emmer naar iets wat leek op een stukje snoeihout. Nog de slaap uit mijn ogen wrijvend, duurde het even voordat ik doorhad dat het toch écht een nachtvlinder moest zijn. WOW... Ik wist niet wat ik zag... Een sierlijk, in ruste zijnde giga groot insect, die op een voor mij miraculeuze wijze in mijn emmer zat. Ik heb hem aan alle kanten bekeken, helemaal onder de indruk van zijn sierlijkheid en grootte, zo’n 8 cm. Uiteindelijk moest ik hem van de eierdoos af krijgen. Ik durfde hem niet aan te raken, bang als ik was dat hij snel griezelig weg zou rennen, net als een spin. Maar dat bleek niet het
Page 26
26 27
Page 32
32 33
Page 38
38 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Sjoerd Kooistra Informatie, vragen en reserveringen: info@delfeartsurhuizum.nl Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 39 Wurklist 24 t/m 28 augustus 27 augustus 28 augustus 3 september 4 september 10 september 18 september 13.30-17.00 uur 15.00 uur Spulwike Surhuzum 2022 op it Mienskipsfjild. Bekijk het hele programma op http:// www.gruttegelf.nl/spulwike Tsjerkepaad. De Doarpstsjerke en toren zijn open voor belangstellenden. Tentdienst met gospelband Sjem op it Mienskipsfjild. 80 jarige jubileum kv. DTS op sportpark Woudlust. 15.30-17.30 uur 13.30-17.00 uur va. 9.45 uur Kerkcafé in It Gebou. Tsjerkepaad. De Doarpstsjerke en toren zijn open voor belangstellenden. Startdienst in It Gebou. Spreuk van de maand “Wat elke zomer is gebleken, is dat het warm was met de winter vergeleken” Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: zomer Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 5 september 2022 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fiifentritichtste jiergong, nûmer 2, 28 juny 2022

Grutte Gelf nûmer 2, 28 juny 2022


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fiifentritichste jiergong, nûmer 2, 28 juny 2022 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 3 Inventarisatie woningbehoefte Surhuizum Op 3 maart jl. vond de door de werkgroep wonen georganiseerde informatieavond plaats. Tijdens deze informatieavond is het concept projectplan “GeWOON Surhuizum” gepresenteerd. Met 65 aanwezigen kan worden gesteld dat er sprake was van een hoge opkomst. Naar aanleiding van deze avond zijn er gesprekken met de gemeente, SWA en WoonFriesland geweest. Om vervolgstappen te kunnen nemen is het belangrijk dat de behoefte in ons dorp nauwkeuriger in beeld wordt gebracht. Wij zouden daarom de mensen die geïnteresseerd zijn in een nieuwbouwwoning willen oproepen om dit bij Pleatslik Belang kenbaar te maken. Gezamenlijk met alle geïnteresseerden zullen wij als werkgroep een bijeenkomst organiseren waarin we uw interesse verder uitwerken. Als startpunt inventariseren we in welk segment u serieuze interesse heeft. Hiervoor is onderscheid gemaakt tussen huur en koop. Omcirkel hieronder uw gewenste segment. Bij een koopwoning is bij het segment ook de kavelgrootte toegevoegd. Wij willen u vragen om uiterlijk woensdag 3 augustus uw voorkeur met contactgegevens door te geven via pbsurhuzum@surhuzum.nl of door de onderstaande strook uit te knippen en in te leveren bij het secretariaat van Pleatslik Belang op it Langfal 3, Surhuizum. ……………….....……………………………………………………………… Naam: Telefoon: Huur A. B. Koop Prijsklasse A. B. C. <260.000 260.000 – 355.000 >355.000 Kavelgrootte A. B. C. ± 300 m2 ± 400 m2 ± 500 m2 < 763 (sociale huur) < 763 / 1000 (midden huur)
Page 4
4 Doarpsblêd Grutte Gelf De abonnees van de Grutte Gelf ontvangen elke 4 weken een nieuwe editie. Maar wat als u het blad niet ontvangt en toch graag op de hoogte wilt zijn van het wel en wee binnen ons dorp Surhuizum? Als het goed is, ontvangen nieuwe bewoners van ons dorp een aantal keren gratis het dorpsblad “Grutte Gelf” in hun brievenbus. Zo kunnen zij kennismaken met het blad en mocht dit bevallen, vervolgens een abonnement nemen. Via Plaatselijk Belang kwamen er signalen binnen dat niet iedereen ervan op de hoogte is hoe je abonnee kunt worden. Daarom informeren wij u in deze huisaan-huis editie (gebruikelijk als het programmaboekje van de Spulwike erin is opgenomen) over de gang van zaken. Mocht u de “Grutte Gelf” graag elke keer ontvangen, dan kan dat tegen de geringe bijdrage van minimaal 7,50 euro per jaar. Mocht u het blad extra willen steunen met een hogere bijdrage, dan is dat gezien de toenemende kosten uiteraard zeer welkom. Abonnees die er al vanaf het begin bij zijn, konden instromen met een bijdrage van minimaal 5 euro. Aan hen willen we via deze weg ook vragen of ze willen overwegen hun bijdrage te verhogen naar het huidige minimale bedrag of meer. U krijgt daarvoor 12 edities per jaar in de brievenbus, dus veel waar voor weinig geld. Als u onderstaande strook invult en ondertekent, machtigt u Grutte Gelf om de contributie jaarlijks automatisch van uw rekening af te schrijven en bent u automatisch abonnee. Als u dat al bent, maar u wilt alleen het bedrag verhogen, 5 dan kunt u ook dit strookje inleveren. Deze betaalwijze biedt vooral onze penningmeester voordelen, maar ook u heeft na het invullen van uw gegevens geen omkijken meer naar de betaling. Mocht u om welke reden dan ook de machtiging stop willen zetten, dan kunt u dat doen door een briefje of e-mail naar één van de redactieleden te sturen. Bijgaand strookje kunt u ook bij één van die redactieleden inleveren. De adressen staan voorin de “Grutte Gelf” vermeld. Zodra uw strookje binnen is, zullen wij de gegevens verwerken en zult u iedere vier weken de “Grutte Gelf” ontvangen. Redactie Grutte Gelf Hierbij machtigt u Grutte Gelf om jaarlijks het bedrag van de contributie automatisch van uw rekening te incasseren: Naam :______________________________________________ Adres :______________________________________________ Naam Bank :______________________________________________ IBAN nummer :______________________________________________ Datum :______________________________________________ Handtekening : ______________________________________________ Dit strookje graag inleveren bij één van de redactieleden, de adressen staan vermeld voor in de Grutte Gelf!
Page 10
10 11 sterk. De samenwerking met W. Veenstra Transport uit Tijnje stamt al uit de begintijd van TM Infra. Van der Veen: ,,Met Willem Veenstra hadden we een uitstekende zakelijke, maar ook vriendschappelijke relatie. Met zijn materieel werd niet alleen het asfalt aangevoerd, maar ook de complete asfaltset met walsen en ander materieel. Asfalteren is teamwerk en Veenstra Transport maakt al jaren deel uit van onze vaste asfaltploeg’’. Overname personeel en deel wagenpark Na het overlijden van Willem Veenstra werd het bedrijf tijdelijk voortgezet door ex werknemer Rudan Zoetendal. Dat was een keuze die de familie in goed overleg nam om de continuïteit te waarborgen. ,,Wij zijn Rudan daar zeer dankbaar voor en dat gaf ons de tijd om ons te beramen op de toekomst van het bedrijf. Het moet gezegd worden dat we tijdens die lastige periode heel veel ondersteuning hebben gehad van zakelijke relaties. Zowel opdrachtgevers als collega vervoerders en leveranciers lieten zich van hun beste kant zien. Daardoor konden wij de balans opmaken en een beslissing nemen over de voortgang van het bedrijf’’ aldus een woordvoerder. ,,Uiteindelijk hebben we met TM Infra goede afspraken gemaakt over de overname van personeel en een deel van het materieel. Gezien de jarenlange samenwerking met TM Infra zorgt dat voor een voortzetting van het werk dat Willem 26 jaar lang met veel bezieling in het bedrijf heeft gestoken’’. Hotbox Tiemen en Jetze van der Veen van TM Infra zijn blij met de overname: ,,De aanleiding is natuurlijk erg droevig maar op deze manier zorgen we er voor dat alle ervaring die we door de jaren heen samen hebben opgebouwd m.b.t. het transport van asfalt en materieel blijft bestaan en dat ons vaste team gecontinueerd wordt’’. Bovendien blijft TM Infra door de overname beschikken over de hotbox voor het uitvoeren van kleine asfaltreparaties en slijtlaagmaterieel wat nodig is voor het aanbrengen van slijt-, penetratie- en SAMI lagen. Iep van der Meer Kerkcafé in “ it Gebou” Op zondag 4 september is er weer kerkcafé van 15.30 -17.30 uur in het gebouw bij de Doarpstsjerke. Een gezellig samen zijn voor iedereen uit het dorp, jong en oud! Je bent van harte welkom! Oan’t sjen! Evangelisatiecomissie PKN Surhuizum
Page 12
12 13 Surhuzum Open Air start crowdfunding voor minimacamping Surhuzum Open Air is een crowdfunding gestart voor minimacamping Polemonium in Opende. Op de camping van Appie Wijma zitten ze te springen om een nieuwe zitmaaier. In totaal zal er 3500 euro opgehaald moeten worden. Ook zal een deel van de opbrengst van het festival worden bijgedragen aan dit doel. Het bestuur van SOA speelde al enige tijd met de gedachte om een deel van de opbrengst van het SOA-festival aan een goed doel te besteden. Toen het bestuur ter ore kwam dat de minimacamping Polemonium van Appie Wijma in Opende zat te springen om een nieuwe zitmaaier was de beslissing snel genomen. “Dat gaan we samen met ons festivalpubliek proberen te realiseren”, aldus het bestuur. Tijdens het festival op 24 en 25 juni kregen bezoekers de gelegenheid om een bijdrage te doneren. Het doel is om zo 3.500 euro bij elkaar te krijgen. “Crowdsurfen mag op het festival niet, dus dan maar crowdfunden”, aldus voorzitter Otto Veenstra. Het festivalbestuur zal zelf ook een stevige duit in het zakje doen door een deel van de winst voor dit doel aan te wenden. “Ons festival is niet opgezet om er zelf financieel beter van te worden”, aldus penningmeester Gerrit de Jong. “Gewoon met elkaar een voor bezoekers zo goedkoop mogelijk feest houden.” Nu er na 2 uitverkochte edities in 2018 en 2019 een financiële buffer is aangelegd en de kaartverkoop voor dit jaar boven verwachting verloopt geeft ons dat de gelegenheid om ook iets aan een goed doel te besteden”.
Page 14
14 15 De keuze voor de camping van Appie, waar echte minima een week gratis op vakantie kunnen, was snel gemaakt. “In wezen proberen wij met lage prijzen ook mee op te komen voor mensen die het niet al te breed hebben”, aldus Veenstra. “Maar omdat het praktisch onmogelijk is om daar qua entree- en consumptieprijzen onderscheid in te maken kiezen wij er voor om ook op deze manier wat te doen voor de minderbedeelden”. Politie keert terug in gemeentehuis Met ingang van maandag 20 juni is de publieksfunctie van de politie terug in het gemeentehuis in Buitenpost. Naast de politiebureaus in Dokkum en Burgum is Buitenpost de derde locatie waar inwoners van Noordoost-Friesland bij de politie binnen kunnen lopen. Om persoonlijk zaken bij de politie te melden of in persoon te bespreken, kunnen bezoekers zich melden bij de balie in het gemeentehuis. Aangifte doen kan na een telefonische afspraak, via 0900-8844. Het politiesteunpunt in Buitenpost is open op maandag en woensdag van 13.0016.30 uur en op dinsdag en donderdag van 09.00-12.00 uur. Op vrijdag alleen op afspraak. Skûtelbank Geboren Geslaagd : : 14 juni; Tseard, zoon van Albert Vries en Klaske Vietmeijer, Doarpstrjitte. Aukje van der Veen is geslaagd voor Docent Omgangskunde aan de NHL Stenden in Leeuwarden. Berichten voor de Skûtelbank kunt u mailen naar: redactie@gruttegelf.nl Bedankt Onze hartelijke dank voor de warme belangstelling die we hebben mogen ervaren tijdsens het ziekteproces en na het overlijden van mijn lieve man, onze zorgzame heit en pake Ype de Vries Het heeft ons erg goed gedaan en veel steun gegeven. Martina, kinderen en kleinkinderen
Page 20
20
Page 22
Page 24
Page 26
Page 28
Page 30
Page 34
34 35
Page 36
36 37
Page 44
44 45 Draag bij aan een toekomst zonder MS Collecte Nationaal MS Fonds van 27 juni t/m 2 juli Van 27 juni t/m 2 juli 2022 is de landelijke huis-aan-huis collecte van het Nationaal MS Fonds. Duizenden collectevrijwilligers gaan langs de deuren of komen online in actie voor de strijd tegen MS (multiple sclerose). Draag bij aan onderzoek naar deze zenuwslopende ziekte en geef aan de collectant! MS is zenuwslopend Dat MS een enorme impact heeft op (jonge) levens én veel verschillende gezichten kent, maakt het MS Fonds momenteel duidelijk in de campagne ‘Face it. MS is zenuwslopend’. In de campagne zijn Benno, Gwen, Eric, Najat en Wil te zien. Zij verschillen in leeftijd en zitten ieder in een andere levensfase, maar hebben één ding gemeen: ze hebben alle vijf MS. De MS van Eric (27) brengt onzekerheid met zich mee. “Ben ik de rest van mijn leven patiënt? Hoe ziet de toekomst eruit? Kunnen we wel aan kinderen denken?” En Najat (43) liep voor haar diagnose vier keer per week hard. Momenteel is haar been zo verslechterd, dat het niet meer kan. “Ik probeer wel veel te wandelen met ondersteuning van een wandelstok of mijn man.” Op www. nationaalmsfonds.nl/faceit laten de vijf op indringende wijze zien wat er met hen gebeurd is sinds ze de diagnose MS kregen. Opbrengst is hard nodig Over de ziekte MS is nog veel onbekend. Onderzoekers weten nog niet waardoor MS veroorzaakt wordt en hoe het genezen kan worden. Met de opbrengst van de collecte investeert het MS Fonds onder andere in innovatieve onderzoeken om betere behandelmethoden te kunnen vinden. Maar ook coacht zij mensen om de kwaliteit van hun leven te kunnen verbeteren. Naar verwachting zullen zo’n 10.000 collectanten in hun buurt langs de deuren gaan. Daarnaast zullen vele honderden online gaan collecteren. Collectant gemist? Doneer online via www.nationaalmsfonds.nl of maak je donatie over op NL 92 INGB 000000 5057. Wil je zelf in actie komen? Maak dan een digitale collectebus aan op www. digicollect.nationaalmsfonds.nl en begin direct met online collecteren.
Page 50
50 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via Fixi, www.fixi.nl/8ktd, email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Sjoerd Kooistra Informatie, vragen en reserveringen: info@delfeartsurhuizum.nl Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 51 Wurklist 1 juli 30 juli 30 juli 19.00 uur va. 14.00 uur va. 17.00 uur SVS Eindshow “Dancing trough the Decades” in De Delfeart. Surhúster 6-kamp op het Mienskipsfjild. Bouwvak Feest-BBQ met Yaden en Peter op het Mienskipsfjild. Spreuk van de maand “Aan degene die altijd alle antwoorden weet, zijn niet alle vragen gesteld.” Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: Spulwike Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 18 juli 2022 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 52
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fiifentritichtste jiergong, nûmer 1, 31 maaie 2022

Grutte Gelf nûmer 1, 31 maaie 2022


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fiifentritichste jiergong, nûmer 1, 31 maaie 2022 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 3 Even voorstellen Hallo! Ik ben Beitske Tjeerdsma-de Vries en nieuw redactielid van de Grutte Gelf. Ik ben in december 2021 met mijn gezin in Surhuizum komen wonen, op de Pûsterwei. Wij hebben het ouderlijk huis gekocht en doen mantelzorg voor mijn moeder die Alzheimer heeft. Sommige mensen zullen mij wel kennen. Ik ben een geboren en getogen Surhúster en zo voel ik me na al die jaren nog steeds. Ik ben in 1995 uitgevlogen met mijn man naar Eastermar en daarna hebben we 24 jaar in Stynsgea gewoond. We hebben samen één dochter die nu 22 jaar is, zij woont nog gezellig thuis en zij studeert in Groningen. Mijn hobby’s zijn tuinieren, creatief bezig zijn en/of doe het zelven, fotografie (natuur), uitgaan naar een concert of de schouwburg, muziek luisteren, wandelen met onze hond Desi. Momenteel zonder werk maar wel zoekend. Vorig jaar werd in de Grutte Gelf een oproep gedaan, ze zochten nieuw redactielid. Omdat ik weer in Surhuizum ging wonen leek het mij een mooie kans om met mensen uit het dorp in contact te komen. Torenspits van Surhuizum krijgt tóch een dakgoot De torenspits van Surhuizum krijgt een koperen dakgoot. Dit tot afschuw van de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed, maar volgens de gemeente Achtkarspelen is dit de beste optie om verdere schade aan de toren te voorkomen. Zo valt te lezen in het Friesch Dagblad van zaterdag 14 mei. De toren van Surhuizum stamt uit 1300 en is een bijzondere. Het is een van de weinige overgebleven gemetselde torenspitsen. “Fan de 25 dy’t der ea yn Fryslân wienen, binne no der noch mar trije oer”, heeft wethouder Max de Haan zich laten vertellen. Ook de kerktorens van Harich en Oudega hebben een gemetselde spits. Druprand Die van Surhuizum is evenwel de oudste. De toren met acht steunberen staat los van de kerk. Vermoedelijk werd de toren eerst voor burgerlijke doeleinden gebruikt. En er is nóg een groot verschil met de andere gemetselde spitsen. Dit zorgt nu voor problemen: er is geen druprand. Daarom sijpelt het regenwater via de spits in de buitenmuren van de toren met gevaarlijke situaties als gevolg.
Page 22
22 23 De ASC dames spelen de wedstrijd simpel uit en zo zijn de eerste drie punten van de avond binnen. In de wedstrijd tegen V en V’68 zijn het de gasten uit Garijp die het eerste speldenprikje uitdelen. Het schot vliegt echter over het doel. Jellina krijgt tot twee keer toe een goede schietkans maar het net weet ze niet te vinden. Tanja, die net op tijd fit was voor deze avond, schiet de dames op voorsprong na een uitstekende pass van Amarins. Rolinde is erg actief in de voorste regionen maar zij is helaas niet erg gelukkig in de afronding vandaag. Na een prima combinatie tussen Jellina en Hillie schiet Tanja de bevrijdende tweede treffer in het doel. ASC speelt soeverein en tikt er flink op los. Hillie schiet nog op de lat en Amarins pegelt een bal over het doel na een slimme corner van Tanja. De brommer van Fokje wordt weer gejat en Mariëtte moet nog even handelend optreden maar dan is het bevrijdende eindsignaal daar. De laatste tegenstander van vanavond is Suawoude en dit wordt echt een vechtwedstrijd. ASC staat af en toe flink onder druk maar aan alles is te merken dat het team vandaag ongeslagen en zonder tegendoelpunten kampioen wil worden. De dames verdedigen met hand en tand en ook Mariëtte keept een monsterpartij. Aan de andere kant krijgen de ASC dames ook genoeg kansen. Jildou bereikt met een steekbal Lara en zij schiet de bal hoog in het doel. De keepster van Suawoude heeft alle moeite om de bal uit het doel te houden. Sjoukje heeft er ook zin in en wordt op een zeer onsportieve manier tegengehouden wanneer zij een vrije doorgang heeft richting het doel. Dit leidt nog bijna tot een akkefietje maar gelukkig zijn de gemoederen weer snel bedaard. Jellina krijgt de laatste kans van de avond maar schiet voorlangs het doel. De wedstrijd eindigt in een brilstand en dan kan het feest losbarsten. Het team levert een fantastische prestatie en is kampioen van de voorjaarscompetitie! Tot in de late uurtjes werd deze unieke belevenis, waar het team echt apetrots op mag zijn, gevierd samen met de supporters. Vrijdag 27 mei speelt het team de laatste ronde in Garijp en zal er alles aangedaan worden om ongeslagen te blijven.
Page 32
32 Doe mee aan De Wâldenstriid in de Noardlike Fryske Wâlden Welk team wint de ‘striid’ fan de Wâlden? Wie maakt het beste raster? Zaagt het snelst door een boomstam, zet binnen no time de kettingzaag en de plasdraspomp startklaar en wint het trekkerparcours? Vereniging Noardlike Fryske Wâlden organiseert op zaterdag 11 juni 2022 de eerste editie van ‘De Wâldenstriid’. Deze competitie voor teams van 4 tot 6 personen vindt plaats in een weiland van de familie Zeinstra aan de Rijksstraatweg 16 in Noardburgum. Er zijn verschillende opdrachten waarbij het gaat om kennis, sterk en slim zijn maar ook om samenwerken. Teams met deelnemers van 16 t/m 35 jaar kunnen zich tot en met 31 mei aanmelden bij de vereniging via info@noardlikefryskewalden.nl. Vereniging Noardlike Fryske Wâlden wil met dit evenement jongeren meer betrekken bij de uitvoering van het landschaps- en weidevogelbeheer. Het belooft een gezellige en actieve middag te worden waar jongeren elkaar kunnen ontmoeten en strijden om de prijzen. Het programma start om 13:00 uur en zal rond 17:00 uur afgesloten worden met een drankje en een warme hap. De organisatie gebeurt in samenwerking met Agrarische Jongeren Fryslân, Veldboom Outdoor en vele vrijwilligers. Het evenement is medemogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van de provincie Fryslân. Kijk voor meer informatie ook op www.noardlikefryskewalden.nl/waldenstriid Vrijwilligers gezocht Wil je helpen om deze dag in goede banen te leiden en de deelnemers aanmoedigen? Meld je dan aan als vrijwilligers. Hiervoor ontvang je een kleine vergoeding. 33 Kom aanmoedigen! Naast de strijdende jongeren is publiek ook van harte welkom om de teams aan te moedigen en mee te genieten van deze dag. Zo zijn er op het terrein activiteiten als de kop van jut, spijkerslaan, overall-hangen en een springkussen. Er is voor ieder wat wils. Activiteiten bij De Spitkeet Opel Blitz Treffen Op 17, 18 en 19 juni staan drie dagen lang Opel Blitzen op het Spitkeet-terrein. Harmonicafestijn Op 2 juli vindt het jaarlijkse harmonicafestijn plaats. Zomer Fietstochten Van 9 juli t/m 27 augustus worden er elke zaterdag fietstochten met verschillende afstanden georganiseerd. Spitkeet Puzzeltochten Het hele seizoen lang kun je deelnemen de Spitkeet wandel-, fiets- of autopuzzeltochten. Meer informatie op www.despitkeet.nl en www.facebook.com/spitkeet
Page 38
38 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Sjoerd Kooistra Informatie, vragen en reserveringen: info@delfeartsurhuizum.nl Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 39 Wurklist 30 mei t/m 2 juni 19 juni 21 juni 26 juni Avond4daagse vanuit de jeugdhonken in Surhuizum en Augustinusga. 9.00 uur 20.00 uur Kerk school gezins en overstap dienst op het schoolplein. Singin bij de familie Jousma op Reaskuorre (Feartswal 21, Harkema) door shantykoar de Beurtskippers. Surhúster Kuier: Ite en geniet in de Surhuizumermieden. Spreuk van de maand “Waar je van droomt, daar kun je niet van wakker liggen.” Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: afval Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 20 juni 2022 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fjouwerentritichtste jiergong, nûmer 12, 3 maaie 2022

Grutte Gelf nûmer 12, 3 maaie 2022


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fjouwerentritichste jiergong, nûmer 12, 3 maaie 2022 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Beitske Tjeerdsma-de Vries, Pûsterwei 8 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 3 Nijs fan Pleatslik Belang Subsydzjes Pleatslik Belang is op dit stuit dwaande om te ynventarisearjen wat de mooglikheden binne oangeande subsydzjes. Sa binne der koartlyn twa ideeën yntsjinne by de provinsje fia it programma Stim fan Fryslân. Dit is in platfoarm bedoelt om Friezen mear belutsen wêze te litten by de provinsje. Op it online platfoarm Stim fan Fryslân hat Pleatslik Belang twa ideeën yntsjinne. It earste idee wat wy yntsjinne hawwe is in plakette mei in Fryske tekst oer de Balkespringer dy ’t yn oerlis mei de PKN tsjerke oan it stek fan de tsjerke hongen wurde sil. Ferskate minsken sprutsen de winsk út om hjir in plakette te realisearjen. Dizze plakette wurdt sawiesa realisearre, mar wy hoopje dat fia dizze wei it grutste part fan de kosten dutsen wurdt. It twadde idee hawwe wy wat breder lutsen. Wy fernimme dat in soad minsken muoite hawwe mei lêzen en skriuwen fan de Fryske taal. Wy as Pleatslik Belang fine it wichtich dat de Fryske taal yn stân bliuwt. Om dat te stimulearjen, wolle wy mei help fan provinsjaal jild Fryske taalkursussen oanbiede. Dizze taalkursus wurdt oanbean mits de subsydzje takend wurdt. Jo kinne op meardere ideeën stimme. Soene jo op ús ideeën stimme wolle? Dat kin fia https:// stimfanfryslan.frl/budgets. Plakette Balkespringer Surhuzum Yn Surhuzum soenen wy graach in plakette realisearje wolle foar by de Balkespringer. Ferline jier kaam de Balkespringer Surhuzum einlik thús. It keunstwurk De Balkespringer yn Surhuzum waard doe ferpleatst. Wethâlder Max de Haan en de leden fan Pleatslik Belang Surhuzum hjitten op 24 maart 2021 De Balkespringer wolkom op syn nije plak, oan de Doarpsstrjitte foar de Antoniustsjerke, dêr ’t er yn 1617 de sprong weage. In moaie tafoeging foar ús doarp Surhuzum soe in plakette wêze dêr 't op útlein wurdt wat it ferhaal efter dit stânbyld no eins is. Surhuzum is in plakje yn de Fryske Wâlden, wat mei har moaie kûlizelânskip in moaie omjouwing is foar fytsers en kuierders út oare dielen fan it lân. Sa komme der op moaie simmerdagen tal fan toeristen troch ús doarpke fytsen. Foar it ferbetterjen fan it oansicht fan it doarp Surhuzum en foar minsken fan oare plakken dy ’t in besyk oan ús doarp bringe soene wy dêrom besykje wolle om in moaie plakette te realisearjen foar de Balkespringer. De plakette sil nei ferwachting net mear as € 500,- kostjen gean. Understeande tekst soene wy op de plakette pleatse litte wolle. Fansels yn it Frysk, mar as it mooglik is ek yn it Nederlânsk, sadat de ferbining tusken Frysk en Nederlânsk mooglik makke wurde kin.
Page 4
4 5 Knilles Eiberts Syn offisjele namme wie Cornelis Egberts Gayckema, alias Saphias. De âlden fan Knilles wiene Egbert Theunis en Neeltje Annes. De famylje Gayckema is meniste. As boer, ferfeansker of skipper fertsjinje se har brea. Se hearre ta de earste kolonisten fan it Gordykster fean. Cornelis giet de skiednis yn as “ de balkenspringer ” fan Surhuzum. Nei ferwoasting troch brân ein tachtiger jierren yn de sechstjinde iuw (80 - jierrige oarloch yn de Spaanske oerhearsking fan 1568 -1648) begjint men mei de werbou fan de tsjerke yn it jier 1614. Yn 1617 is de put klear en yn datselde jier is Cornelis fjirtjin en kenlik in “ bluisterich jongfeint ”. Wy kenne him as de knaap dy 't oer sechstjin balken sprong yn ien loop: goed twa en in heale meter fan inoar ôf. Boppedat meters boppe de begeane grûn. Hy oerlibbet syn gefaarlike stunt want yn 1645 stjert er op 42 - jierrige leeftiid. By de tsjerke is er begroeven. De grêfstien fûnen se werom oan de súdkant fan de tsjerke. Cornelis wie fan berop beurtskipper op Dokkum. ~~~ A.G.IJ. Frysker Fryslân In soad Friezen jouwe oan muoite te hawwen mei it lêzen en skriuwen fan de Fryske taal. Dan binne der fansels noch de minsken dy ’t net út Fryslân komme en yn in Frysk doarp komme te wenjen. Foar dy minsken soe it moai wêze om de gelegenheid te krijen om mei te dwaan oan in leechdrompelige kursus Frysk. Dy kursussen wurde op in tagonklike wize organisearre troch de Afûk Doarpshûs de Delfeart yn Surhuzum is in moaie lokaasje om in Fryske kursus te organisearjen. Sa binne der yn Fryslân noch wol ferskate lokaasjes dêr ’t kursussen organisearre wurde kinne. Ek minsken út omlizzende doarpen soene har oanmelde kinne foar sa 'n kursus yn Surhuzum of yn in oar Frysk doarp. Sa
Page 6
6 7 kinne in tal geskikte lokaasjes yn Fryslân selektearre wurde om in kursus Frysk te organisearjen. Frysker Fryslân soe in suksesfol inisjatyf wurde kinne. Hoewol ’t it earste jier miskien noch net elkenien fan de kursus witte kinne soe, soe it in jierliks weromkommend fenomeen wurde kinne. In beheind tal minsken soe him oanmelde kinne sadat in plafond fan bygelyks € 15.000 net oerskreaun wurde sil. Doarpsfyzje Goed 120 enkêtes waarden al ynfolle op de dei fan de gemeenteriedsferkiezingen. De resultaten fan de enkête geane wy brûke foar it opsetten fan in doarpsfyzje. De doarpsfyzje wol Pleatslik Belang brûke as middel rjochting gemeente, provinsje en oare organisaasjes by it oanfreegjen fan subsydzjes. Minsken dy ’t net yn de gelegenheid west hawwe om by de gemeenteriedsferkiezingen de enkête yn te foljen wolle wy dochs noch de kâns jaan om dat te dwaan troch online de fragelist yn te foljen. Jo fine de fragelist op de webside surhuzum.nl. Wannear’t jo nei de link www. surhuzum.nl/vragenlijst geane, wurde jo rjochtstreeks nei de fragelist brocht. It ynfoljen is binnen 5 minuten klear. Dankewol alfêst! Even foarstelle: Treja Boersma Hoi, ik bin Treja Boersma en ik wenje tegearre mei myn freon op it Noard 16. Sûnt 2018 bin ik mem fan Marthe en ôfrûne 6 april noch in kear mem wurden fan ús Senna. Sûnt septimber 2021 bin ik mei in soad wille oanskood by Pleatslik Belang. Ik bin sels fan oarsprong gjin Surhúster, en dêrom fyn ik it hiel leuk om op dizze wize belutsen te wêzen by it doarp en wat betsjutte te kinnen foar de doarpsgenoaten. It ferskaat oan bestjoersleden, jong oant ‘âld’, makket it ek útdaagjend. Hjirtroch komme der ek ferskate fyzjes op tafel en ûntsteane der altyd aardige petearen en / of sûne diskusjes. Mochtst ek ris oanskowe wolle, bist fan herte wolkom! Groeten, Treja Bestjoer Pleatslik Belang
Page 14
14 15 Gewijzigde opzet Surhuzum Open Air Na het succes van de eerste twee uitverkochte edities van SOA en de vele positieve reacties tijdens en na deze edities is duidelijk geworden dat een echt ouderwets rock- en metalfestival in de regio duidelijk in een behoefte voorziet. Na twee jaar verplichte afwezigheid in verband met Corona komt SOA op 24 en 25 juni aanstaande terug. De komende editie is SOA iets anders van opzet dan de eerste beide edities. De vrijdagavond wordt een echte Classic Rock Night die ook geschikt is voor mensen voor wie hardrock en metal net een stapje te ver is. Met het contracteren van Queen Legend uit Italië haalt de organisatie één van de beste Queen tributes van Europa in huis. In hun 2 uur durende show komen nagenoeg alle grote hits van Queen aan bod. Coverbands Wieke Rocks en Blazuh spelen op vrijdagavond nagenoeg uitsluitend herkenbare rockcovers. In de gewijzigde opzet zullen er, naast enkele bands met eigen werk (Bladecrusher en Incursion Dementa), een viertal Tributebands optreden. Voor de fans van Slayer heeft de organisatie het Amsterdamse Player gecontracteerd. De tweede tributeband die is vastgelegd is “the Art of Pantera”. Deze band heeft de afgelopen jaren met onder meer optredens op het bekende Graspop in België en recentelijk op Paaspop haar sporen ruimschoots verdiend. De derde tributeband is het Belgische Silverwolf. Deze band brengt een groot deel van het repertoire van Judas Priest ten gehore. Het Nederlandse Van Hagar is met haar tribute to Van Halen de vierde tributeband die op SOA 2020 zal optreden. Net als de eerste beide edities wordt SOA ook dit jaar weer op dezelfde unieke locatie in het buurtschap “Ophûs”, in de volksmond “de Pûs” (fonetisch: de Poes) genoemd, gehouden. Dankzij de vele sponsoren en vrijwilligers is het mogelijk om zowel de entree als ook de consumpties relatief goedkoop te houden. Combikaarten voor de vrijdag en de zaterdag kosten slechts 20 euro per stuk en zijn, zolang de voorraad strekt, uitsluitend online verkrijgbaar. Op www.soa.frl en op www.facebook.com/soa.frl is de voorverkoop inmiddels gestart.
Page 20
20 Komen er lichtsensoren op de N358 bij Koartwâld? Kunnen bij fietspaden sensoren komen zodat de verlichting alleen aan hoeft als er een fietser aankomt? De provincie is er nog niet uit, schrijft de Leeuwarder Courant. Gedeputeerde Avine Fokkens zei dat gisteren na vragen van Statenlid Harrie Graansma (PVV). Graansma bracht de veiligheidssituatie aan de orde bij het fietspad aan de N358 bij Koartwâld. Nadat de Staten eerder in een motie hadden gevraagd om een proef met lichtsensoren, was Plaatselijk Belang Surhuizum met deze locatie naar de provincie gestapt. Graansma zei dat hier toch al een reconstructie is gepland. Het zou zonde zijn, redeneerde hij, als de provincie pas daarna zou bedenken dat de plek toch wel geschikt is voor een proef. Toegevoegde waarde onderzocht Gedeputeerde Fokkens zei dat de provincie er nu nog niet mee kan instemmen. Eerst moet nog worden onderzocht in hoeverre sensoren van toegevoegde waarde zijn. “Het kan ook gevaarlijk zijn. Dan kan iemand op afstand zien: daar komt een jongedame aan, of een man.” De gedeputeerde denkt dat er na de zomer duidelijkheid is over de vraag of de provincie een proef ziet zitten. Bijzondere berichten uit de media Klok nog op wintertijd vanwege hoogtevrees kerkvrijwilliger In Venlo-Zuid is het een kleine twee weken na het verzetten van de klok nog altijd wintertijd. Tenminste als je de kerkklok van de Mariakerk mag geloven. Waar de kerkklok normaliter nog in hetzelfde weekend wordt verzet naar de juiste tijd is dat nu nog niet gebeurd. Volgens het kerkbestuur heeft dat te maken met de vrijwilliger die deze taak normaal gesproken op zich nam. Durft niet ‘Het is een oud mechanisme dat tweemaal per jaar handmatig moet worden bijgesteld’, stelt Paul Dullaert. ‘De vrijwilliger die dat deed durft niet meer naar boven. We hebben nu een bedrijf ingeschakeld. Binnenkort wordt dit aangepakt.’ 21 Grutte Gelf seit... Dy frijwilliger sil wol net sa bliid wêze dat se dit oan de grutte klok hong ha... Grutte Gelf woordzoeker Zoek het woord bij het bijzondere bericht uit de media
Page 22
22 23
Page 24
24 25 Verslag van de ledenvergadering van de begrafenisvereniging De Laatste Eer te Surhuizum op maandag 11 april jl. Voorzitter Jurjen Dijkstra heette welkom aan 20 leden inclusief de aanwezige bestuursleden. In zijn openingswoord stond de voorzitter stil bij de afgelopen corona-periode met het overlijden van dierbaren, zonder dat velen afscheid konden nemen. Verder noemde hij de oorlog in Oekraïne, wederom zorgelijke tijden. Secretaris meldde de volgende ingekomen stukken. • Positief bericht van de gemeente omtrent een aanvraag door ons om een gedeelte van het parkeerterrein te wijzigen in woonbestemming, hierdoor kan de fam. Van der Meer een gedeelte overnemen. • Een schrijven n.a.v. een onderzoek naar onze financiële reserve, deze is ruim op orde. • Vraag van een lid waarom geen bode meer uit eigen dorp. • Vraag van een lid omtrent de uitgifte/aanwijzing van graven en het stoppen van Nynke Bouma als bode. De financiële verslagen over de jaren 2029, 2020 en 2021 geven steeds een positief resultaat. De kascommissieleden delen mee dat de boeken in orde bevonden waren. Medewerkers van de uitvaartverzekering de Twenthe zijn na de corona-periode weer bezig om huis aan huis informatie te verstrekken over het bijverzekeren voor de kosten van een uitvaart, tevens zal dan bij niet-leden het lidmaatschap van onze vereniging onder de aandacht gebracht worden. Het bestuur en vooral de penningmeester ontvangt op deze manier informatie, zoals adreswijzigingen, bankrekeningnummers etc., om ons ledenbestand op orde te brengen. De jaarverslagen over de jaren 2029, 2020 en 2021 werden voorgelezen, en staand werden onze overleden leden in een ogenblik stilte herdacht. De aula is na een afgesproken periode van 40 jaren vervallen aan de PKN kerk. Met vereniging Harkema is de afspraak gemaakt dat in voorkomende gevallen hun faciliteiten gebruikt kunnen worden, uiteraard tegen een vergoeding. Dragers. Er werd gesproken over de vergrijzing van onze dragers, en hebben een overeenkomst met Gerkesklooster om indien nodig van elkaar te lenen. Er vanuit gaan dat de kleding op termijn (deels) moet worden vervangen, en de toenemende zelfwerkzaamheden van families, en lastig is om dragers te vinden, geeft het bestuur aan dat het ook mogelijk is dragers in te huren, b.v. een studentencollectief uit Groningen.
Page 26
26 27 De ledenkorting 2022 blijft gelijk, exclusief de kortingen in natura, zoals aankoop graf tegen 50% van de vastgestelde prijs, personeelskosten tegen netto-tarieven etc. Wel wordt door het bestuur voorgesteld dat indien de familie een derden-uitvaartverzorger van buiten onze vereniging inhuurt, de ledenkorting gehalveerd wordt. Het bestuur ziet deze halvering als een tegemoetkoming in de vaste kosten welke de vereniging heeft, bijv. afschrijving investering in kleding, inventaris en gereedschappen, administratiekosten, provisie van bedrijven enz. Dit voorstel wordt aangenomen. Rondvraag: Hieronder worden de vragen beantwoord van de ingekomen stukken. Gravenuitgifte: in tegenstelling tot op het “oude” gedeelte wordt op het nieuwste gedeelte de plaats van een reeds gekocht graf(graven) bepaald bij ingebruikname, dus aansluitend. De vergadering heeft hier geen moeite mee. Bode Nynke Bouma heeft om persoonlijke redenen haar werkzaamheden beeindigd. Op haar uitdrukkelijk verzoek werd hier buiten het strikt noodzakelijke, geen ruchtbaarheid aan gegeven. Het bestuur respecteert haar besluit en geeft aan hier niet vanaf te wijken. De reden dat het bestuur verder geen actie onderneemt om een bode uit eigen dorp te zoeken, is dat met de huidige invulling de continuïteit van de Uitvaartzorg gewaarborgd is. Bestuursverkiezing: Wilco Elzinga is aftredend en niet herkiesbaar. Henk van der Veen van de Miedwei is bereid gevonden zitting te nemen in het bestuur. Wilco wordt door de voorzitter ontzettend bedankt voor zijn jarenlange (37 jaar) inzet voor onze vereniging en wordt hiervoor beloond met een Voorzitter Jurjen Dijkstra overhandigt een envelop met inhoud aan aftredend bestuurlid Wilco Elzinga.
Page 30
30 Voeren naar Verhogen Het adres voor: • • • • • • Silo-King- inkuilmiddel Spirit Lacation- antibioticavrije melkproductie Joint FX- vor soepel paarden Clino- toxinebinder Legmeel- voor hele lekkere eieren SchelpenkalkpH regulatie mosbestrijder in uw gazon genetische potentie van de levensduur, mindering van antibiotica gebruik, minder milieuverliezen, klimaatvriendelijker boeren, maar ook... een hoger rendement van uw eigen bedrijf. It Langpaed 2 9283 TD Surhuizum 0653 488 649 www.micronutritions.com Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie. 31 Vereniging voor Plaatselijk Belang Surhuizum Hierbij nodigen wij u uit voor de jaarlijkse ledenvergadering van de Vereniging Plaatselijk Belang Surhuizum op: Dinsdag 10 mei 2022 20.00 uur (inloop 19.30 uur) in pannenkoekenhuis “Landzicht” Stemrecht hebben de leden die minimaal twee weken voor de vergadering lid zijn geworden. Tijdens de vergadering overschrijven van het lidmaatschap naar de op de vergadering aanwezige partner is niet toegestaan. Ieder stemgerechtigd lid is bij afwezigheid bevoegd zijn/haar stem uit te brengen door een schriftelijk daartoe gemachtigd lid. Agenda: 1) Opening 2) Wa wurdt der dit jier “Yn it sintsje set”? 3) Ingekomen stukken, deze kunnen tot maandag 9 mei ingeleverd worden bij het secretariaat op It Langfâl 3 of via pbsurhuzum@surhuzum.nl 4) Jaarverslag 2021 5) Financiële verslagen • Plaatselijk Belang • Grutte Gelf • Activiteitencommissie 6) Verslag kascommissie en aanwijzing nieuw kascommissielid 7) Bestuursverkiezing • Aftredend: Cora Groenhof niet herkiesbaar • Vacature: algemeen bestuurslid 8) Rondvraag 9) Sluiting
Page 32
32 Peaskebrunch Op tongersdeitemoarn 14 april hiene wy in hiele moaie Peaskebrunch yn De Delfeart. Wy binne moarns sa as altyd begûn mei in lekker bakje kofje of tee en wat lekkers der by, en nei it twadde bakje kamen de spultsjes wer op tafel of men wie oan it klaverjassen. Om healwei tolven wie it dizze kear tiid foar in buorreltsje of in glês fris. Yntusken waard it iten klear set, twa soarten sop, broadsjes, salades en in rom ferskaat oan guod foar op ’e bôle. Wy hawwe in prachtige brunch hân, it smakke elkenien tige bêst en wy kinne weromsjen op in goede slagge moarn. 33 Wolle jo ek ris komme, alle tongersdeitemoarns fanôf healwei tsienen binne jo tige wolkom yn ús doarpshûs De Delfeart. Gezocht dragers begrafenisvereniging De Laatste Eer Lijkt het u/jou wat om ons team te gaan versterken als drager bij onze begrafenisvereniging De Laatste Eer te Surhuizum. Dragers hebben een belangrijke rol tijdens de begrafenis. Deze handeling wordt dan ook vaak gezien en ervaren als een laatste eerbetoon en een eervolle taak. Uiteraard wordt u/jij hierbij begeleid door onze collega’s zodat alles op een uiterst zorgvuldige en stijlvolle wijze gebeurt. Mocht er niet door familieleden gedragen kunnen worden dan zorgen wij voor dragers die op een respectvolle wijze de overledene uit te dragen. Als er voorkeur is voor het dragen van de overledene door vrouwen is dit ook mogelijk en kunnen wij dit voor u realiseren. Leeftijd t/m 60 jaar. Voor meer informatie kunt u bellen naar onze voorzitter Jurjen Dijkstra, tel 0512-351872. Of mailen naar jurjendykstra52@gmail.com. Sarah Se wol it net witte mar ús buorfrou en fleurige noat binnen de famylje sjocht op 30 maaie 2022 Sarah, jawis, jawier, Anita wurd 50 jier! Fan herte út namme fan Johan, Attie en de tantesizzers
Page 38
38 39 Zoekplaatje Nog één plaatje, de laatste van deze jaargang en meteen ook de laatste van een lange reeks die nu ten einde komt. Zo begonnen we de vorige opdracht en inderdaad, het is gebeurd. De laatste oplossingen zijn binnengekomen, niet in die grote getale die we hadden gehoopt en des te meer reden om er na 12,5 jaar (we hebben het op een mooi getal afgerond) maar eens een eind aan te breien. Om van dit koperen jubileum, want zo heet dat bij 12,5 jaar, naar zilver of goud te gaan, is toch wel teveel van het goeie. Er is tenslotte een tijd van komen en een tijd van gaan en de tijd van gaan is nu gekomen. Uiteraard moeten we nog wel even aandacht besteden aan de oplossingen die binnen kwamen op de opdracht van vorige keer. Natuurlijk was er die van Jacob en Maike Mulder: “Deze N staat op het muurtje bij de ingang van het pad van de voormalige obs school de Maskelyn vanaf de Doarpstrjitte”. Natuurlijk goed, zoals dat eigenlijk altijd het geval was bij Maike, die als één van de meest fanatieke zoekers bestempeld mag worden. Zij zou en moest het plaatje vinden en was het een keer te moeilijk, dan belde ze gewoon voor een hint. Dat zijn de echte doorzetters, maar het waren wel de uitzonderingen, want ze had ons meestal meteen door. Het is zoals Johan Cruijff dat zei: je gaat het pas zien als je het doorhebt, en dat hadden Jacob en Maike dus meestal. En voor deze laatste keer stuurde ook een (zeer) naaste bekende van hen de oplossing in, de familie Hofstede uit Grootegast: “De foto is gemaakt bij de Maskelyn”. Kort maar krachtig, daar kunnen wij nog wat van leren met al onze lange teksten. Ook de familie Hofstede bedankt voor het regelmatig aanleveren van de oplossing vanuit dat andere dorp! En dan natuurlijk nog Jelle de Vries, ook altijd van de partij, dus ook deze laatste keer: “Op zoek naar het laatste zoekplaatje, zoals aangegeven reeds eerder gepubliceerd in 2009. Gelijk zag ik de herkenning van de letter N van Maskelyn,
Page 40
40 41 te vinden langs het oude “schoolpad” aan de Doarpsstrjitte. Ik wist het me te herinneren, dus een makkie. Niet nodig om een Grutte Gelf van toen te raadplegen. Dit was het dan. Ik zou zeggen: redactie Grutte Gelf, met name Meindert Brouwer die altijd hele mooie woordspelingen gebruikt bij de oplossingen en dergelijke, heel hartelijk bedankt!! Misschien komt er iets nieuws voor in de plaats? Dan nog drie gezegden. 1. Verandering van spijs doet eten. 2. Als de wind van verandering waait, bouwen sommige mensen muren en anderen windmolens. 3. Wie twee keer het wiel uitvindt, kan een fiets maken.” Nou, wij willen altijd het laatste woord hebben en dat zal ook deze keer weer het geval zijn, maar eigenlijk vormen de woorden van Jelle een prachtige afsluiting, waarbij onze wangen enigszins rood kleurden van verlegenheid over de complimenten waar hij mee strooit. En we kunnen inderdaad melden dat er iets nieuws komt, en een fiets hebben we al, dus het is een rubriek die alom bekend is en waarvoor we het wiel niet opnieuw hoeven uit te vinden. Jelle bedankt! Uiteraard willen wij iedereen die een bijdrage heeft geleverd aan al die jaren van zoeken heel erg bedanken. Het is terecht dat Jelle de Vries daarvoor een lintje heeft gekregen en eigenlijk hadden Maike en Jacob Mulder die ook verdiend, want ook zij waren zo goed als altijd van de partij, net als tot voor kort de wandelvrouwen, gedurende al die jaren. Iedereen bedanken dat deed Sinterklaas meestal in december en die noemde dan ook nog even alle namen van mensen die zo hun best hadden gedaan op de oplossingen en wilde ze daarmee in een prachtig gedicht nog even in het zonnetje zetten. Wat de blije fietser overigens ook heel vaak heeft gedaan, in dichtvorm reageren. Wij zullen niet net als Sinterklaas iedereen bij langs gaan, want dan vergeten we vast mensen en dat is nou precies wat we niet willen. We zijn overigens wel heel benieuwd wie Sinterklaas nu aan het eind van het jaar in het zonnetje gaat zetten. Wij doen dat in iedere geval met iedereen die plezier aan deze rubriek heeft beleefd. Wij hebben het met groot plezier gedaan en zoals een cliché (waarvan we er aan het begin van deze rubriek ook al een paar hebben gebruikt) het al zegt: elk nieuw begin komt met een einde van een ander begin. Nou, dat begin van het zoekplaatje ligt dus 12,5 jaar achter ons en of de rubriek waarmee de volgende keer wordt begonnen dat ook gaat halen, dat is wel zeker van niet. Wat het is? U ziet het de volgende keer en ook dan zullen we uw hulp zo nu en dan inroepen. Voor nu eindigen we net als in de film: THE E D
Page 42
42 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Aafke Rijpma Treja Boersma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Sjoerd Kooistra Informatie, vragen en reserveringen: info@delfeartsurhuizum.nl Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06-25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 43 Wurklist 4 mei 7 mei 10 mei 21 mei 22 mei 19.30 uur va. 17.00 uur 20.00 uur va. 17.00 uur 11.00 uur 30 mei t/m 2 juni Dodenherdenking in de Doarpstsjerke. Dorpscafé in De Delfeart. Ledenvergadering Plaatselijk Belang. Dorpscafé in De Delfeart. Fullhouse in It gebou. Spreker André van der Meer uit Franker. Avond4daagse vanuit de jeugdhonken in Surhuizum en Augustinusga. Spreuk van de maand “Door achter te laten wat je niet meer nodig hebt, maak je ruimte om te vinden wat jou vooruitbrengt.” Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: wijzer Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 23 mei 2022 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 44
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fjouwerentritichtste jiergong, nûmer 11, 5 april 2022

Grutte Gelf nûmer 11, 5 april 2022


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fjouwerentritichste jiergong, nûmer 11, 5 april 2022 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang Bêste Surhústers, Útnoeging ledegearkomste / Uitnodiging ledenvergadering It mei wer: byinoar komme. Pleatslik Belang organisearret tiisdei 10 maaie har (gewoanlik) jierlikse ledegearkomste, mei as sprekker wykagint Hindrik de Haan. De ynrin is om 19.30 oere en we begjinne om 20.00 oere. Datum: Tiid: 10 maaie 2022 20.00 oere (ynrin fanôf 19.30 oere) Lokaasje: Pannekoekhûs Landzicht, It Sûd 13 Surhuzum Glêsfezel Dizze kear noch in kear koart oandacht foar de komst fan glêsfezel. Jo hawwe de lêste wiken fêst al it nedige lêzen oer glêsfezel. Guon sille harren miskien ôffreegje wêrom Pleatslik Belang him hjir sa aktyf mei dwaande hâldt. Dat komt omdat Pleatslik Belang in bedrach ûntfangt foar elke ynwenner fan Surhuzum dy’t him fia de link oanmeldt. Pleatslik Belang is net fan doel om dit jild op te potten. Wy wolle it jild graach yn gearwurking mei in feriening besteegje oan in goed doel, sadat it de leefberens yn ús doarp ta goede komt. Alles oer de komst fan glêsfezel is te finen fia www.surhuzum.nl/glasvezel. Yn it koart: • Surhuzum kriget glêsfezel as 25% fan it doarp oanjout ynteressearre te wêzen • Oanmelde fia de link (keuze tusken DELTA Fiber/Caiway) betsjut: • € 25,- foar jo sels • € 50,- foar Pleatslik Belang Net oanmelde fia de links op side www.surhuzum.nl/glasvezel betsjut dat jo sels en Pleatslik Belang gjin bedrach ûntfange sille. Glasvezel (Nederlands) Alles over de komst van glasvezel in Surhuizum is te vinden via www.surhuzum.nl/glasvezel. In het kort: • Surhuizum krijgt glasvezel als 25% van het dorp aangeeft geïnteresseerd te zijn • Aanmelden via de link ( DELTA Fiber/Caiway) betekent: • € 25,- voor uzelf • € 50,- voor Plaatselijk Belang Niet aanmelden via de links op de pagina www.surhuzum.nl/glasvezel betekent dat u zelf en Plaatselijk Belang geen bedrag ontvangen.
Page 4
4 5 It Langpaed De ôfrûne tiid binne ek by ús in soad klachten binnenkaam oer de situaasje op It Langpaed. Wy binne hjiroer yn kontakt west mei de gemeente. Troch omstannichheden sa as min waar hat men wat fertraging oprûn. Folgjende kear sil de gemeente better rekken hâlde mei de situaasje troch buorden oan beide kanten fan it paad del te setten. Wat ek fêst holpen hat is alle meldingen dy by de gemeente binnenkaam binne fia de webside www.fixi.nl. Enkête Surhuzum Tidens it stimmen op 16 maart hawwe in soad fan jimme al by ús yn de bibliotheek west. Wy hawwe dy dei fan de gelegenheid gebrûk makke troch in enkête ôf te nimmen ûnder minsken út it doarp. Wat foar ûnderwerpen fynt men wichtich? Wat giet goed en wat kin better? De bedoeling is dat dit ferwurke wurdt yn in doarpsfyzje. In doarpsfyzje jout minsken út Surhuzum in better byld fan wat der libbet, mar kin ek brûkt wurde om oan de gemeente of de provinsje sjen te litten wat it doarp wichtich fynt. Der binne rom 120 minsken by ús west om de enkête yn te foljen. Dankewol! Foar it gefal dat jo ús mist hawwe: wy binne ek fan plan om de enkête online te pleatsen. Wurdt ferfolge. Freonlike groetnis, Pleatslik Belang Woensdag 6 april extra informatieavond zonnedakenproject in MFC De Delfeart Op woensdag 6 april vindt er, om 20.00 uur, in MFC de Delfeart een extra informatieavond plaats over de zonnedakenprojecten die EKDH e.o. aan het uitvoeren is in de dorpen Augustinusga en Surhuizum. Er hebben zich reeds een behoorlijk aantal investeerders gemeld die deel willen nemen aan de projecten. Deelname houdt in, dat er voor 100 euro per stuk, een of meerdere participaties gekocht kunnen worden om de zonnedaken te kunnen realiseren. Over de inleg ontvangt de investeerder een rendement van 3,5 procent per jaar en aflossing. Na 15 jaar heeft de investeerder zijn inleg en de verdiende rente in zijn geheel terug. Daar het postcoderoosprojecten betreft, kunnen alleen mensen meedoen uit gebieden met de volgende postcodes. 9231, 9233, 9261, 9281, 9283, 9284, 9285, 9288, 9289, 9872 en 9873.
Page 10
10 11 Nieuws van de JLS Cameratoezicht Op onze school de JLS hebben we sinds een aantal weken cameratoezicht. De gemeente heeft besloten om gefaseerd alle scholen te voorzien van camera’s. We zijn hier erg blij mee en hopen hiermee de overlast en vernielingen sterk terug te dringen. Daarnaast is er in overleg met de schoolraad besloten dat alleen leerlingen die bij ons op school zitten, nog toegang hebben tot het schoolplein. Dit heeft te maken met een aantal vernielingen en ‘onveilige’ situaties die zich voorgedaan hebben in de afgelopen maanden. We willen dat het schoolplein na schooltijd een veilige speelplek is voor de kinderen van onze school. De ouders van kinderen die niet meer bij ons op school zitten willen we vragen om dit met hun zoon of dochter te bespreken. Open ochtend was een groot succes! Op de open ochtend van 24 maart hebben we een mooi aantal jonge ouders met hun kinderen mogen begroeten. Fantastisch om te zien hoe de meeste kinderen zich al snel thuis voelen in de groep en ‘gewoon’ meespelen alsof ze al langere tijd in de kleutergroep zitten. Fijn om te constateren dat er nog nieuwe aanwas voor onze school is. Leuk om met de nieuwe ouders kennis hebben kunnen maken. Alvast van harte welkom bij ons op school! Daarnaast willen we u (en deel ook vooral dit bericht) op de hoogte stellen dat het gehele jaar door de mogelijkheid er is, om een afspraak te maken voor een rondleiding en een gesprek op onze school. Bijbaan gezocht Ik ben Pieter de Zwart en ik zoek een bijbaan. Ik denk aan kleine werkzaamheden in en om huis. Ik heb geen materiaal, omdat ik hier dit jaar net mee begin. Voor € 6,50 kom ik 3 uren werken. Een grote put kost € 15,00. Betalingen kunnen alleen contant worden gedaan. Ik ben beschikbaar op maandag, dinsdag,woensdag en vrijdag, alle dagen alleen in de middag of vroege avond. Ik hoop dat het lukt en dat ik wat van jullie hoor. Met vriendelijke groeten, Pieter de Zwart, tel. 06 82077508
Page 26
26 27 vernieuwde website www.itsforkids.nl worden meer dan 350 producten voor kinderen verkocht. Wall of Fame Vrijdag 4 maart maakte wethouder Harjan Bruining (CDA) kennis met de gedreven onderneemsters en hij sprak zijn bewondering uit voor de manier waarop zij de zaken hadden aangepakt. De MOA heeft sinds kort een Wall of Fame waar de bedrijven op worden gepresenteerd waarmee zij zaken doen. Het was aan de wethouder de eer om dit bord op een ludieke manier te onthullen. Itsforkids is hierbij het eerste bord op de wall of fame van de MOA. De directie van MOA hoopt dat de muur snel vol zal raken met nieuwe relaties. De MOA is een maatschappelijke onderneming gevestigd in Surhuisterveen. Op een sociale en innovatieve wijze zijn zij van waarde voor de maatschappij. Ondernemen doen ze door flexibel te zijn, zich aan te passen aan een veranderende omgeving, organisaties en mensen te verbinden, maar vooral door de mens centraal te stellen. Zij geven mensen de ruimte om zich te ontwikkelen en nieuwe wegen in te slaan. Het streven is om iedereen een zinvolle werkplek te geven en waar mogelijk regulier werk aan te bieden. Hun overtuiging is dat zij als organisatie alleen succesvol kunnen zijn als er een gezonde balans is tussen menselijke waarden en organisatiebelang. Als organisatie groeien zij door te investeren in het bedrijf en in mensen. Het behalen van succes doe je tenslotte samen! Bedankt Langs deze weg willen wij iedereen bedanken voor alle medeleven, in welke vorm ook, na het overlijden van onze mem en beppe Anje Bouma-Loonstra Het heeft ons gesteund en goed gedaan. Bern en beppesizzers Surhuisterveen, maart 2022
Page 28
28 29 Nieuwe hoofdsponsor voor s.v. ASC’75 Na bijna 20 jaar zal er vanaf het seizoen 2022/2023 en nieuwe sponsornaam op het tenue van het eerste elfstal van s.v. ASC”75 prijken. In de lastige coronatijd diende zich, via de sponsorcommissie, een mogelijkheid voor een nieuwe hoofdsponsor aan met een aanbieding die men eigenlijk niet kon laten lopen. Na uitvoerig overleg met onder andere de huidige hoofdsponsor, Nicolai’s Verzekeringen te Augustinusga die al bijna 20 jaar voor op het shirt van s.v. ASC’75 staat (en aanblijft als co-sponsor), is besloten deze prachtige aanbieding voor 4,5 jaar te accepteren. Wij zijn er trots op, dat vanaf heden de naam van onze nieuwe hoofdsponsor op het uit-tenue zichtbaar is en bij aanvang van het nieuwe siezoen 2022/2023 ook op de thuis-tenues, bij deze stellen wij hun graag even aan u voor: De TSI-specialist De TSI-specialist is een uniek autobedrijf, gevestigd in Kootstertille, dat zich volledig heeft gericht op revisie van TSI- en TFSI-motoren uit het VAG-concern. Met ons eigen merk modificatie onderdelen en alle gereedschappen onder één dak komt uw auto beter dan nieuw uit de garage rollen. Tevens doen wij ook in- en verkoop van auto’s uit het VAG-concern. De motoren van de verkoopauto’s zijn door onze specialisten onderhanden genomen zodat wij een zo goed als nieuwe auto aan kunnen bieden met de prijs van een gebruikte. Omdat wij voor 100% achter ons product staan geven wij tot 12 maanden garantie op de motoren. Voor de doe-het-zelvers is TSI-parts in het leven geroepen. Ons eigen merk nieuwe motoronderdelen kunnen hier tegen zeer scherpe prijzen worden aangekocht, evenals diverse gebruikte onderdelen. Heeft u een onderdeel nodig? De TSI-specialist en TSI-parts regelen het voor u!
Page 30
30 Voeren naar Verhogen Het adres voor: • • • • • • Silo-King- inkuilmiddel Spirit Lacation- antibioticavrije melkproductie Joint FX- vor soepel paarden Clino- toxinebinder Legmeel- voor hele lekkere eieren SchelpenkalkpH regulatie mosbestrijder in uw gazon genetische potentie van de levensduur, mindering van antibiotica gebruik, minder milieuverliezen, klimaatvriendelijker boeren, maar ook... een hoger rendement van uw eigen bedrijf. It Langpaed 2 9283 TD Surhuizum 0653 488 649 www.micronutritions.com Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie. 31 De meest gestelde vragen over de glasvezelcampagne Hierbij de antwoorden van DELTA Fiber Netwerk op de meest gestelde vragen tijdens de online informatieavond van 2 maart. Waarom moet ik voor glasvezel kiezen? Ik heb nu een prima verbinding. Met glasvezel ben je klaar voor nú en de toekomst. Jaarlijks verdubbelt het internetverbruik en voor toekomstige ontwikkelingen is een stabiele verbinding nodig. Met glasvezel kun je even snel up- als downloaden, zonder problemen met het hele gezin tegelijk online, tv kijken en gamen met de snelheid van het licht. Je hebt daarbij tevens keuze tussen diverse telecomaanbieders. Kan iedereen in Surhuizum een glasvezelabonnement afsluiten? Alle inwoners van de kernen Surhuizum, Harkema, Kootstertille, Drogeham, Augustinusga, Boelenslaan, Gerkesklooster en Stroobos, Twijzel en Twijzelerheide kunnen zich aanmelden door vóór 20 april een abonnement af te sluiten bij 1 van de 5 telecomaanbieders (Caiway, Delta, Helden Van Nu, Kliksafe of Online.nl). De looptijd van een abonnement is 1 jaar. Als 25% van de inwoners zich aanmeldt, komt er glasvezel bij jou thuis! Moeten de inwoners van Achtkarspelen een toeslag betalen om glasvezel te krijgen? Indien je glasvezel wilt, hoef je alleen een abonnement af te sluiten bij een telecomaanbieder. Dus geen toeslag of vastrechtvergoeding. We zien veel slechte reviews over DELTA en Caiway? Hoe zit dat? Slechte reviews zijn er over alle internetbedrijven. Wanneer de internet- of televisieverbinding niet goed is, is het ongemak en de ontevredenheid snel erg groot. DELTA scoort bij de onafhankelijke vergelijkers erg goed. DELTA is al 2 jaar op rij de beste internetprovider volgens de consumentenbond met de beste klantenservice. Waarom kan ik niet mijn eigen telecomaanbieder kiezen? Omdat DELTA Fiber Netwerk een open glasvezelnetwerk aanlegt, zijn alle telecomaanbieders welkom om zich aan te melden voor toegang tot het netwerk en een samenwerking aan te gaan voor de uitrol van glasvezel in een bepaald gebied. Als een telecomaanbieder niet beschikbaar is, is dit de telecomaanbieder’s keuze. Het Glasvezel informatiepunt Wil je meer informatie of je inschrijven? Bezoek het Glasvezel informatiepunt aan de Warmoltstrjitte 43 in Harkema, Je kunt er binnenlopen van woensdag tot en met vrijdag van 11.00 tot 18.00 uur en zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur. Wil je een glasvezeladviseur even telefonisch bevragen, bel tijdens openingstijden naar: 06 - 1886 5464.
Page 38
38 39 Zoekplaatje Nog één plaatje, de laatste van deze jaargang en meteen ook de laatste van een lange reeks die nu ten einde komt. Er zijn nog plaatjes genoeg te vinden in Surhuizum, maar op een gegeven moment is het mooi geweest met een rubriek en wij vinden dat dat moment nu wel is aangebroken. Voordat we u dat laatste plaatje gaan laten zien, komen we eerst nog terug op de zoekopdracht van de vorige keer. We lieten u toen achter met de volgende tekst: het volgende plaatje bevat veel natuurschoon én een nagemaakt dier. Eens kijken of hier ook een haan naar kraait, letterlijk en figuurlijk. Met die tip laten wij u achter en wensen wij u weer veel succes bij het zoeken. Nou dat succes bleef niet uit want voor dit één na laatste zoekplaatje kwamen toch weer de nodige goede oplossingen binnen. Haantje de voorste waren deze keer Jacob en Maike Mulder, zij kwamen als eerste met het volgende: “Deze windwijzer staat op de punt van het dak van het hok achter het huis van de familie De Haan aan de Deutechemstrjitte 19. Maar het is vanaf de Schuurmanswei te zien!” Nou, de wind waait uit de goede hoek dus, want dit is natuurlijk helemaal goed. Sommigen zochten het eerst ook in een andere hoek, zoals Jappie en Betty: “We dachten gelijk aan onze buren want die hebben op de berging zo’n windwijzer staan maar deze was vanaf de weg niet te zien, dus moesten we verder kijken en dan kom je langs de Schuurmanswei en zie je de haan op de berging van Wobbe en Annie de” haan” staan aan de Deutechemstrjitte 19.” Een goede buur is beter dan een verre haan, maar voor dit zoekplaatje was het voor één keer een keer andersom. Het gaat Jelle de Vries ook altijd voor de wind wat de oplossingen betreft, zoals ook deze keer weer blijkt, al had hij de stiekem gegeven hint wel bijna in de wind geslagen: “Deze keer geen hint van de redactie, dan zelf maar op zoek naar een verbor
Page 40
40 41 gen hint. Het zoekplaatje betreft een windwijzer met een haan. Toch maar eens op zoek naar enkele “hanenfamilies” in het dorp. Gelijk beet, te weten bij de familie W. de Haan aan de Deutechemstrjitte. Dus toch min of meer een hint. Zo gedacht, zo gedaan. Hier kraait de haan victorie, misschien kraait er ook geen haan naar. Als afsluiting een toepasselijk gezegde: je kan de richting van de wind niet veranderen, wel de stand van je zeilen.” En daarmee zit Jelle weer helemaal in de goede richting, zoals altijd. Wij hijsen met het zoekplaatje dan wel bijna de zeilen, maar voor Jelle kunnen we de vlag wel in top hijsen met alle goede oplossingen die hij in de loop van de tijd heeft ingediend. En dat geldt natuurlijk ook voor alle andere vaste inzenders! De laatste oplossing van deze keer is ingestuurd door voor de schrijver van deze rubriek niet geheel onbekenden. Bovendien zijn zij ter plaatse van het zoekplaatje deskundig en ook nog een “hanenfamilie” zoals Jelle het zo mooi omschreef. Wobbe en Annie de Haan stuurden de volgende tekst: “Twa hoantsjes op de Deutechemstrjitte 19 mei de kop yn‘e wyn sjogge út oer Surhuzum. De foarste op it skoarstienboerd hat Surhuzum op it each, de oare efter op it túnhokje sjocht út oer it fjild en de Surhúster feart. Dizze stiet op het zoekplaatje en is fanôf de Schuurmanswei oer de hage krekt te sjen. Rjochts op de foto is nog een stuk fan ús moaie wite bjirkebeam te sjen dy’t heit Jap Brouwer der 35 jier ferlyn as in lytse prikke hinne set hat. Hy moest ris witte hoe grut at dy beam wurden is...” Ook wat die laatste betreft, valt de appel niet ver van de boom, maar de oplossing waar het hier om gaat, had natuurlijk niet beter omschreven kunnen worden. Dan als opdracht een zoekplaatje uit de oude doos, toen nog maar net was gestart met het zoekplaatje, van september 2009! Hoewel wij niet verwachten dat u die Grutte Gelf nog heeft liggen, doen we het toch zonder hint. En voor deze laatste verwachten wij natuurlijk enorm veel oplossingen. Mocht u de oplossing vinden, geef die dan door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 42
42 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Aafke Rijpma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: info@delfeartsurhuizum.nl Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06-25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Iedere donderdagavond van 20.00-22.00 uur repeteert Popkoor Akkoord in ‘De Delfeart’. Info: popkoor-akkoord.webs.com. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 43 Wurklist 6 april 8 april 9 april 10 t/m 16 april 11 april 14 april 15 april 16 april 22 april 23 april 4 mei 7 mei 10 mei 20.00 uur 19.30 uur va. 17.00 uur 20.00 uur 19.30 uur 19.30 uur 9.30 uur 19.30 uur va. 17.00 uur 19.30 uur va. 17.00 uur 20.00 uur Spreuk van de maand “Je kunt beter een blauwtje lopen, dan een groentje blijven!” Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: eeuwig Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 25 april 2022 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl Extra informatieavond zonnedakenproject in De Delfeart. Klaverjassen in De Delfeart. Dorpscafé in De Delfeart. Deurcollecte voor de Hartstichting. Ledenvergadering “De Laatste Eer” in De Delfeart. Witte donderdag, dienst in de Doarpstsjerke. Goede Vrijdag, dienst in de Doarpstsjerke. Eerste Paasdag, dienst in de Doarpstsjerke. Klaverjassen in De Delfeart. Dorpscafé in De Delfeart. Dodenherdenking in de Doarpstsjerke. Dorpscafé in De Delfeart. Ledenvergadering Plaatselijk Belang in Pannenkoekenhuis Landzicht.
Page 44
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fjouwerentritichtste jiergong, nûmer 10, 8 maart 2022

Grutte Gelf nûmer 10, 8 maart 2022


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fjouwerentritichste jiergong, nûmer 10, 8 maart 2022 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang Bêste Surhústers, De pandemie is noch mar krekt foarby en it liket wol as kin de tredde wrâldkriich elts momint begjinne. Wy binne bliid dat wy ús as Pleatslik Belang net mei dit soart saken dwaande hoege te hâlden. Wy binne ek bliid dat de corona-maatregels no wer fuort binne en wy sjogge wer út nei de kommende tiid wêr’t wy elkoar hooplik wer mear sjen kinne by ferskate aktiviteiten. Glêsfezel Alles oer de komst fan glêsfezel is te finen fia www.surhuzum.nl/glasvezel. Yn it koart: • Surhuzum kriget glêsfezel as 25% fan it doarp oanjout ynteressearre te wêzen • Oanmelde fia de link (keuze tusken DELTA Fiber/Caiway) betsjut: • € 25,- foar jo sels • € 50,- foar Pleatslik Belang Net oanmelde fia de links op side www.surhuzum.nl/glasvezel betsjut dat jo sels en Pleatslik Belang gjin bedrach ûntfange sille. Glasvezel (Nederlands) Alles over de komst van glasvezel in Surhuizum is te vinden via www.surhuzum.nl/glasvezel. In het kort: • Surhuizum krijgt glasvezel als 25% van het dorp aangeeft geïnteresseerd te zijn • Aanmelden via de link ( DELTA Fiber/Caiway) betekent: • € 25,- voor uzelf • € 50,- voor Plaatselijk Belang Niet aanmelden via de links op de pagina www.surhuzum.nl/glasvezel betekent dat u zelf en Plaatselijk Belang geen bedrag ontvangen. Berjocht fan de provinsje: Ûntwikkelings Uterwei (N358) Het is alweer een tijd geleden dat u voor het laatst iets van ons gehoord heeft. Achter de schermen zijn we druk bezig met de voorbereidingen voor de werkzaamheden aan de Uterwei (N358). Het bestemmingsplan is sinds 2019 definitief. De eerste fase van de werkzaamheden is afgerond. De weg kreeg een nieuwe laag asfalt en we legden betonstroken aan de zijkanten van de weg. Met deze nieuwsbrief informeren wij u over de stand van zaken in de tweede fase van het project. Voorbereidende werkzaamheden: Grondaankoop Om met de uitvoeringswerkzaamheden (fase 2) te kunnen starten moeten we
Page 4
4 Ook het adres voor legkippenmeel en strooizout! 5 grond aankopen. Bij het aankopen van grond moeten we processen doorlopen. We gaan met verschillende grondeigenaren in gesprek om te onderhandelen over de grond. Deze processen kosten veel tijd. We zijn nog met één grondeigenaar in onderhandeling. De planning hangt af van hoe de grondaankoop verloopt. Zodra we alle grond in bezit hebben kunnen we de aanbesteding starten. Daarna kiezen we een aannemer die het werk voorbereidt en uitvoert. Wat hebben we gedaan? De voorbereidingen voor de werkzaamheden aan de Uterwei zijn bijna klaar. De afgelopen tijd hebben we vergunningsaanvragen en onderzoeken gedaan. De vergunningen zijn verleend en kabels en leidingen zijn verlegd. Daarnaast stelden we het uitvoeringscontract op, zodat we het werk zo snel mogelijk kunnen aanbesteden. Werkzaamheden Uterwei (fase 2) In november vorig jaar bespraken we tijdens bewonersavonden de plannen voor de Uterwei met direct aanwonenden. Ook haalden we belangrijke informatie op, over bijvoorbeeld bereikbaarheid, om tijdens de uitvoering van de werkzaamheden rekening mee te houden. Fietstunnel Rysloane We bouwen een fietstunnel ter hoogte van de Rysloane. Door de aanleg van een fietstunnel hoeven fietsers en voetgangers niet langer de Uterwei over te steken. Met de fietstunnel kunnen ze veilig onder de weg door rijden en lopen. Ontwerp fietstunnel Rysloane. Aanpassing van de weg en aanleg ovonde We maken fietsoversteken en passen bestaande kruispunten aan. Daarnaast leggen we een ovonde aan bij de aansluiting van It Langfal op de Uterwei. De
Page 6
6 7 ovonde maakt de weg veiliger voor doorgaand verkeer, afslaand oprijdend en verkeer en voor fietsers en voetgangers die de weg oversteken. De Uterwei krijgt vanaf It Oast tot net na de ovonde bij It Langfal een nieuwe laag asfalt en nieuwe belijning. De aansluiting van de Rysloane op de provinciale weg verdwijnt. De Rysloane sluiten we met een parallelweg aan op de ovonde. De bermen maken we steviger en aan beide zijden van de weg komen betonstroken. Daarnaast leggen we vier landbouwpasseerstroken aan. Zo kan landbouwverkeer het gewone verkeer veilig voorbij laten gaan. Planning Ontwerp ovonde. Zoals hiernaast vermeld hebben we nog niet alle grond in bezit. We kunnen daarom nu nog geen exacte planning van de werkzaamheden geven. De planning hangt af van de grondaankoop. Zodra we alle grond bezitten kan de aanbestedingsprocedure beginnen. Daarnaast hangt de planning af van werkzaamheden aan de N358 ter hoogte van de Skieding die we misschien later dit jaar uitvoeren. Als alles volgens planning verloopt dan zijn de werkzaamheden aan de Uterwei naar verwachting binnen drie tot zes maanden klaar. Voor de start van de werkzaamheden aan de Uterwei organiseert de aannemer een informatieavond. Op deze avond krijgt u meer informatie over de planning, de hinder en de bereikbaarheid tijdens de werkzaamheden. Ook krijgt u de gelegenheid om vragen te stellen. Tegen die tijd ontvangt u van de aannemer een uitnodiging voor deze informatieavond. Wilt u op de hoogte blijven? Meldt u aan voor de digitale nieuwsbrief via www. fryslan.frl/uterwei. Heeft u geen emailadres en wilt u de nieuwsbrief graag ontvangen? Neem dan contact op met het klantcontactcentrum via 058-292 5925, van maandag tot en met vrijdag tijdens kantooruren, om een nieuwsbrief op papier aan te vragen.
Page 10
10 11 Nieuw leerlingen voor de JLS?... ja graag! Op onze mooie school de JLS zitten nog (maar) een kleine 80 leerlingen. Heel graag heten wij dus nieuwe leerlingen van harte welkom. U bent samen met uw kind van harte welkom op de open ochtend van 24 maart a.s. Ook als uw kind pas in de tweede helft van volgend schooljaar 4 jaar wordt, bent u van harte welkom! Daarnaast willen we graag meer zicht krijgen op welke leerlingen we de komende jaren kunnen verwachten. Is uw kind op dit moment 2 of 3 jaar en bent u van plan om in de toekomst uw kind aan te melden op de JLS wilt u dan uw contactgegevens alvast aan ons doorgeven. Dit kan per mail via: jls@noventa.nl Wij kunnen dan ruim voordat uw kind 4 jaar wordt, met u contact opnemen om een aantal zaken door te spreken en alvast een paar ‘wen-dagen’ af te spreken. Namens het team van de JLS alvast van harte welkom! Reumafonds Collecte van 21-27 maart 2022 “Reuma remt het dagelijks leven van meer dan 2 miljoen Nederlanders. Zoveel mensen die wel willen maar niet moeiteloos kúnnen meedoen in onze maatschappij. Mensen met chronische pijn, vermoeidheid en fysieke beperkingen die door reuma niet vrijuit kunnen leven, werken en bewegen. De impact die reuma vandaag de dag nog steeds heeft mogen we niet accepteren. Door te geven voor deze collecte strijdt u mee tegen de rem van reuma.” De collectanten komen met een collectebus bij u langs in de week van 21-27 maart. U kunt contant geld geven of via een QR code uw gift geven. Er is dit jaar veel uitval van collectanten, daarom wil ik graag vragen of er mensen zijn die een uurtje willen spenderen aan het lopen met de collectebus en zich zo inzetten voor mensen die moeten leven met reuma. Je kunt je aanmelden bij Hilly Holthuis , tel 352334 We hopen op een mooie opbrengst dit jaar! Met vriendelijke groet, Hilly Holthuis
Page 24
24 25 te schatten hoe we het gaan doen, omdat we net van de jeugd naar de junioren zijn gegaan. We hopen de finale te halen. We moeten dan bij de beste tien teams komen van de 35 teams die in de Junioren klasse uitkomen”, legt Gemma uit. “Daar gaan we voor.” Bubbel Dat de acrogymnasten en hun gezinnen alles over hebben voor acro, blijkt wel uit het feit dat Gemma de laatste week voor vertrek bij Carola in Drachten logeert om de kans op corona zo klein mogelijk te houden. “In verband met de voorjaarsvakantie is dat goed mogelijk. We willen heel voorzichtig zijn, want voor de reis naar Bakoe moeten we een negatieve pcr-test overleggen. We proberen de contacten met anderen tot een minimum te beperken. We zitten nu al in een soort bubbel.” Geen publiek Helaas is er door de corona geen publiek toegestaan bij het WK, aldus moeder Gonda van der Werff. Ze zou samen met haar man afreizen naar Bakoe, maar hoorden pas op 7 februari dat er geen toeschouwers bij de wedstrijden aanwezig mogen zijn. “Dat is wrang. We waren graag mee gegaan, vooral omdat het de goede kant uit lijkt te gaan met corona. De moeder en zus van Carola gaan wel mee, omdat ze nog maar 12 jaar is. Maar ze mogen dus helaas niet bij de wedstrijden aanwezig zijn.” Maar het belangrijkste is dat de meiden, die al jaren dag in en dag uit trainen, aan het WK meedoen, benadrukt moeder Gonda. “Ze hebben hier heel hard voor getraind. Als gezin werk je daar natuurlijk ook aan mee door ze naar de trainingen te brengen en zo. Gelukkig kunnen we nog wel face-timen, maar knuffelen of met een zoen afscheid nemen zit er niet in. We moeten verstandig zijn voor de meiden. Ze doen er alles voor. Ze genieten er ook van en we hopen dat ze heel hoog eindigen in Bakoe.”
Page 32
32 33 Onlinecursus Koken met eetbare planten en bloemen voor koks Ontdek de smaken van de natuur en laat je verrassen door al het lekkers dat de natuur te bieden heeft. In vijf online lessen, die via Zoom worden gegeven, maak je kennis met eetbare planten die je in jouw tuin of omgeving kunt vinden. Je blijft echter niet achter de computer zitten. Wildplukster en eetbare wilde plantenkok Leah Groeneweg stuurt je naar buiten, waar je zelf op zoek gaat naar eetbare planten en bloemen. Tijdens de cursus ga je ook zelf actief met eetbare planten en bloemen aan de slag. Daarnaast leer je aan de hand van PowerPoint presentaties, foto’s, filmpjes, online plantenquizzen en enthousiaste verhalen de wondere wereld van het eten uit de natuur kennen. Tijdens de cursus leer je: • Welke planten en bloemen je kunt gebruiken in de keuken • Hoe je eetbare planten en bloemen herkent • Het verwisselingsgevaar met giftige planten • Garneren met eetbare bloemen zoals hondsdraf, madeliefjes, rozen, komkommerkruid, zonnebloemen • Maken van een wilde kruidenolie, zoals bijvoorbeeld daslookolie en dennentoppenolie • Bereiden van vlierbloesemsiroop en –champagne, wilde kruidenthee en bloemenijsthee • Zevenblad en eikenblaadjes fermenteren • Beuken- en esdoornkiemplantjes inmaken • Unieke vegan, gluten- en suikervrije recepten bereiden Data: Les 1 maandag 14 maart 10.00 – 12.00 uur Les 2 maandag 21 maart 10.00 – 12.00 uur Les 3 maandag 4 april 10.00 – 12.00 uur Les 4 maandag 11 april 10.00 – 12.00 uur Les 5 maandag 25 april 10.00 – 12.00 uur Kosten: € 150,00 (excl. 21% BTW) per persoon Meer informatie www.inhetwildeweg.nl of Leah Groeneweg 06-14136734
Page 38
38 39 Zoekplaatje We hopen dat het figuur daarop niet zúlke rare sprongen maakt, dat het is verdwenen als u begint te zoeken, dat was onze hoop die we bij het vorige zoekplaatje deelden. Wij raden u daarbij aan uw aandacht op Oostelijk Surhuizum te richten, maar kijk wel uit bij het oversteken. Dat maakte het wel enigszins gemakkelijker, want dan hebben we het meestal over de Uterwei waarop het erg druk kan zijn. Zo erg zelfs dat er de laatste tijd regelmatig stoplichten worden geplaatst, al heeft dat dan weer alles met de reconstructie van de weg te maken en leveren die eigenlijk alleen maar drukte op. Zeker als er ook nog een compleet gebouw in Surhuizum moet worden afgeleverd in It Súd en dat speciale dan één weghelft nodig heeft terwijl dat op dat moment toch het geval was. In de file bij Surhuizum, wie had dat gedacht. Op bijgaande foto is te zien dat het toch echt het geval was, al is het bijna een extra zoekplaatje: zoek de woning op deze foto. Maar goed we hadden het over het échte zoekplaatje en daar wisten Jappie en Betty wel raad mee en ook zij wagen zich aan een gezegde: “Dit plaatje zoek je al gauw bij een schapenhouder maar er zijn er meer in Surhuizum, dus maar even opletten en ja dit schaap ( ram ) siert de schuurdeur bij de heer Postma, Uterwei 8. Ook is er een nog een gezegde: als er één schaap over de dam is volgen er meer.” En dat klopte, want ook Jacob en Maike stuurden hun oplossing in: “Dit schaap hangt aan de deur van de schuur bij de transport meer
Page 40
40 41 heer Postma aan de Uterwei 8.” En ook Jelle de Vries had al snel in de gaten waar hij dit verloren schaap zou kunnen vinden en filosofeert tegelijkertijd even over schapen in het algemeen: “Wandel of fiets je door de natuur, dan kom je ook schapen tegen. Superleuk voor kinderen is een bezoekje aan een schaapskooi. In Drenthe kom je ze vaak tegen (te weten op 11 locaties), want Drenthe barst van de historie op velerlei gebied. Zo ver hoef je deze keer niet, want dit zoekplaatje, als schaap, kun je bewonderen achter de woning aan de Uterwei nummer 8. P.S. een schaapskudde is vaak een toeristische attractie, cultuur snuiven en een gezellig dagje erop uit. Wereldwijd zijn er meer dan 900 schapenrassen. Ook in onze eigen provincie zijn genoeg van deze viervoetige woldragers te zien. Tenslotte nog een positieve spreuk: “als je echt van de natuur houdt, dan vind je schoonheid overal.” Een prachtig besluit van dit zoekplaatje, deze spreuk. En om in stijl te blijven, ook het volgende plaatje bevat veel natuurschoon én een nagemaakt dier. Eens kijken of hier ook een haan naar kraait, letterlijk en figuurlijk. Met die tip laten wij u achter en wensen wij u weer veel succes bij het zoeken. Mocht u de oplossing vinden, geef die dan door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 42
42 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Aafke Rijpma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: info@delfeartsurhuizum.nl Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06-25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Iedere donderdagavond van 20.00-22.00 uur repeteert Popkoor Akkoord in ‘De Delfeart’. Info: popkoor-akkoord.webs.com. Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 43 Wurklist 11 maart 11 maart 12 maart 13 maart 13 maart 18 maart 19 maart 19 maart 21 t/m 27 maart 24 maart 25 maart 26 maart 1 april 2 april 8 april 9 april va. 18.00 uur 19.30 uur va. 17.00 uur 10.00 uur 14.00-17.00 uur 19.30-22.00 uur 9.45-10.45 uur 14.00-17.00 uur 9.00-11.00 uur 19.30 uur va. 17.00 uur 19.30-22.00 uur 14.00-17.00 uur 19.30 uur va. 17.00 uur Spreuk van de maand “Pluk de dag! Maar laat wat hangen voor morgen...” Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: knaagdier Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 28 maart 2022 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl Potgrondactie kv. DTS. Klaverjassen in De Delfeart. Dorpscafé in De Delfeart. Fullchurch in de Doarppstsjerke. Drumcircle bij Land van Eén. Jeugdhonk Us Stek is open. Kangoeroeklup in De Delfeart. Jeugdhonk Us Stek is open. Collecte Reumafonds. Open ochtend Johannes Looijengaskoalle. Klaverjassen in De Delfeart. Dorpscafé in De Delfeart. Jeugdhonk Us Stek is open. Jeugdhonk Us Stek is open. Klaverjassen in De Delfeart. Dorpscafé in De Delfeart.
Page 44
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fjouwerentritichtste jiergong, nûmer 9, 8 febrewaris 2022

Grutte Gelf nûmer 9, 8 febrewaris 2022


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fjouwerentritichste jiergong, nûmer 9, 8 febrewaris 2022 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang Bêste Surhúster, Nei Bûtenpost en It Fean komme no ek de oare doarpen yn Achtkarspelen yn oanmerking foar glêsfezel. Wy binne entûsjast en sjogge it as in grutte ferbettering foar ús doarp. Op 27 jannewaris waard Pleatslik Belang ien op ien ynformearre troch de minsken fan Deltafiber. Wy hâlde elkenien op ’e hichte fan it lêste nijs oer glêsfezel fia www.surhuzum.nl, de Facebookside SurhuzumNL en fansels fia de Grutte Gelf. Op it stuit fan dit skriuwen hat de ynformaasjejûn fan Deltafiber fan 2 febrewaris noch net west. Jo binne hjir al oer ynformearre fia de neamde kanalen. Jo sille ek geregeld berjocht krije oer de komst fan it glêsfezelnet fia de post. Surhúster flaggen Der binne noch Surhuster flaggen beskikber. De flaggen kinne ophelle wurde by Gerlof en Aafke Rijpma (mob. 06-25230527) oan de Uterwei 18. Der binne noch grutte (225 x 150 cm) en lytse flaggen (150 x 100 cm). De lytse flaggen kostje € 15,- en de grutte flaggen kostje € 35,- Wolle jo lid wurde fan Pleatslik Belang dan krije jo ienris € 5,- koarting. Wurd lid fan Pleatslik Belang as kom by ús yn it bestjoer Wy binne altyd oan it sykjen nei doarpsbewenners dy’t tegearre mei ús fanút Pleatslik Belang graach wat foar it doarp dwaan wolle. Wa dit leuk liket is fan herte wolkom om in kear by in gearkomst oan te slúten. Wy bliuwe ek op syk nei nije leden. Guon minsken witte net krekt wat Pleatselik Belang docht. Dêrom hawwe wy in moaie flyer meitsje litten. Dizze stiet op de folgjende side. Foar mear ynformaasje oer glêsfezel, Surhúster flaggen as lid wurde fan Pleatslik Belang kinne jo in mailtsje stjoere nei pbsurhuzum@surhuzum.nl Freonlike groetnis, Pleatslik Belang
Page 4
4 5
Page 6
6 7 Bericht van werkgroep wonen Surhuzum Sinds april 2021 hebben we ons als werkgroep wonen Surhuzum gericht op de uitdagingen die de huidige woningmarkt ons geeft. Er ligt een flinke opgave. Over de afgelopen maanden hebben we aan de hand van verschillende gesprekken met belanghebbenden en met elkaar als werkgroep een projectplan opgesteld. Hierin zijn zowel de belangen voor Surhuzum uitgewerkt, als bijvoorbeeld mogelijke locaties en type woningen. We hebben verschillende scenario’s besproken met de gemeente. Voor ons zijn het echter de inwoners van Surhuzum die het belangrijkste zijn binnen de gehele opgave. We zouden de Surhuzumers daarom graag op de hoogte willen stellen van de huidige stand van zaken van de plannen. Aan de hand van andermans meningen, nieuwe inzichten en overige input kunnen we het projectplan echt voor de Surhuzumers maken. We willen jullie dan ook van harte uitnodigen voor een informatieavond op donderdag 3 maart in MFC de Delfeart. In verband met de huidige omstandigheden wat betreft het coronavirus hebben we twee rondes voor het geven van informatie gepland. De rondes zijn op de volgende tijdstippen: Ronde 1: 19.00-20.00 uur Ronde 2: 20.30-21.30 uur Aanmelden voor een van de rondes kan door een email te sturen naar pbsurhuzum@surhuzum.nl. Vermeld hierin uw naam, het aantal personen met wie u komt en uw voorkeur wat betreft de ronde. Mocht u vooraf nog vragen en/of overige opmerkingen hebben kunt u contact opnemen met Klaas Pool, 06 42885066 (voorzitter Plaatselijk Belang Surhuzum) of Arnout de Haan, 06 10940888 (voorzitter werkgroep wonen Surhuzum). Wij hopen u op donderdag 3 maart te zien in MFC de Delfeart. Oant sjen! Werkgroep wonen Surhuzum Better let as net Tidens de krystperioade ha ik nochal wat kaarten krigen. Ik wol jim hjir noch hertlik foar betankje al is it wat oan de lette kant. Ek winskje ik jim allegear in protte sûnens ta yn dit nije jier. Willy Veenstra, Haersmahiem Keamer 138 Bûtenpost
Page 8
8 9 Realisatie zonnedaken Surhuizum en Augustinusga, doet u mee? Enerzjy Kooperaasje De Harkema e.o. (EKDH), waar ook de energiewerkgroep Augustinusga een onderdeel van is, zet zich al jaren in om een bijdrage te leveren aan het verduurzamen van de gemeente Achtkarspelen. Dit doen wij onder andere door middel van het realiseren van collectieve zonnedaken via de postcoderoos-regeling (SCE-regeling). Momenteel zijn wij bezig met het realiseren van twee zonnedaken in Augustinusga en Surhuizum. Wat is een collectief zonnedak? In totaal plaatst de coöperatie 430 zonnepanelen op de daken in Augustinusga en Surhuizum. Inwoners van deze beide dorpen en alle omringende postcodegebieden kunnen meedoen en investeren in deze zonnedaken. U kunt deelnemen als u woont in een gebied met één van de volgende postcodes. 9231, 9233, 9261, 9281, 9283, 9284, 9285, 9288, 9289, 9872 en 9873. De zonnepanelen worden niet bij u zelf op het dak geplaatst maar gezamenlijk op beide grote daken. Of u wel of geen zonnepanelen heeft, dat maakt niks uit. Deelname aan dit project is een financiële deelname. Ideaal wanneer u zelf geen zonnepanelen op uw dak kunt of wilt plaatsen, maar wel wilt bijdragen aan het verduurzamen van onze mooie gemeente Achtkarspelen! Hoe doet u mee? U kunt meedoen door één of meerdere participaties van 100 euro per stuk te kopen van de coöperatie. Met het opgehaalde geld wordt de zonnepaneleninstallatie aangelegd. Door uw deelname wordt daarmee duurzame stroom opgewekt. De coöperatie ontvangt 15 jaar subsidie- en stroominkomsten. Uit deze inkomsten ontvangt u jaarlijks 3,5 % rente plus aflossing. In totaal zijn er maximaal 1496 participaties beschikbaar. 609 voor het dak in Augustinusga en 860 voor het dak in Surhuizum. Woont u in één van de bovengenoemde postcode gebieden en wilt u meedoen of meer informatie? Aanmelden kan via info@ekdh.frl. Inschrijven kan tot en met 28 februari. U wordt uiteraard van de voortgang op de hoogte gehouden. Indien mogelijk vindt er binnenkort ook een informatiebijeenkomst plaats. Voor meer info, mailt u naar info@ekdh.frl of belt u met Otto Veenstra (0615016842) of André Weening (06-24222591).
Page 20
20 21 Meester Coen had een probleem... Zijn gereedschapskist was tijdens het rijden omgevallen in de bus. We hebben een kijkje genomen in de bus, de gereedschapskist meegenomen naar de klas en samen alle spijkers en schroeven bekeken. Wat is het? En hoe maak je het vast? Vervolgens hebben we alles gesorteerd voor meester Coen! Ook hebben we nog mooie kunstwerken gebouwd. Het was een geslaagde techniek-ochtend! Groep 3/4 Eerst mochten we even een bezoekje brengen aan de bus. Meester Coen vertelde ons veel over verbindingen, wat is een verbinding en kunnen we deze ook vinden om ons heen? Vervolgens gingen we aan de slag met het maken van een boomhut. Hoe precies? Dat mochten we zelf onderzoeken en ontdekken. Ook mochten we stiekem (alleen deze keer) bij elkaar afkijken. We hebben een leuke middag gehad en kunnen nu alles vertellen over verbindingen! Groep 5/6 Meester Coen liet ons eerst ervaren dat je elke dag techniek nodig hebt en je het overal terug kunt vinden, bijvoorbeeld in de bril die je op hebt, het brood dat je eet en het boek dat je leest. Hierna gingen we in de bus verschillende spijkers, schroeven en gereedschap bekijken. Eenmaal terug in de klas was het tijd om creatief aan de slag te gaan. De leerlingen mochten met karton een boomhut bouwen, maar hierbij geen lijm of plakband gebruiken. We begonnen met ‘de heerlijke 5 minuten’, waarin je niks aan de meester/juf mocht vragen maar eerst zelf moest nadenken over een oplossing voor je probleem. En dat lukte! Er zijn prachtige boomhutten gebouwd. Komende weken gaan we in de klas verder met het project. Groep 7/8 De kinderen hebben gaandeweg ontdekt dat techniek in alles te vinden is; in je kleding, je boeken, je tafel en zelfs in het brood dat je eet. Na een leuke introductie en bezoek aan de Talentenbus gingen de kinderen zelf aan de slag. Door het toepassen van verbindingen en technieken hebben ze allemaal een uniek vogelhuis gemaakt. En super hoe ze elkaar helpen en van elkaar willen leren!
Page 22
22 23 Berber Dorhout uit Surhuizum promoveert op leefstijl en gezondheidsbevordering in Wageningen De mens wordt steeds ouder en daarmee groeit ook de vergrijzing. Om te kunnen genieten van een hoge leeftijd en de zorg niet over te belasten is het belangrijk dat senioren gezond ouder worden. Beweging en juiste voeding kunnen daarbij helpen, hoewel er verschillen zijn in werkzaamheid in verschillende groepen en settings. Op 21 januari promoveerde de 29-jarige Berber Dorhout van It Noard tot doctor op dit onderwerp. Haar specialisatie is leefstijl en gezondheidsbevordering. Nadat ze op de Universiteit van Wageningen haar master had behaald op dit gebied, was de vraag wat ze zou doen. Werken of een PhD halen? (Een PhD is de afkorting van Doctor of Philosophy. Dat heeft niets met filosofie te maken, het is de hoogste academische graad die je kunt halen - red.). Het werd dus het laatste en het onderzoek dat ze daarvoor deed, resulteerde in een prachtig boekwerk met de titel “Improving muscle health later in life – Te wider benefits of adapting lifestyle interventions. Zoals haar vader Bertus daarover opmerkte: “gelukkig is er een Nederlandse samenvatting!”. Uit dat proefschrift blijkt heeft onderzocht hoe het leefstijlprogramma ProMuscle kan bijdragen aan de gezondheid van ouderen die thuis wonen én wie de grootste effecten behalen. Wat houdt ProMuscle in? Het bestaat uit krachttraining in combinatie met eiwitrijke voeding, onder begeleiding van fysiotherapeuten en diëtisten. De bedoeling daarvan is om spiermassa, spierkracht en fysiek functioneren van ouderen te verbeteren. En dat blijkt inderdaad te werken. Berber zegt daarover het volgende: “Ouderen voelden zich fitter, vitaler en gaven aan dat dagelijkse activiteiten zoals traplopen en fietsen makkelijker gingen dan voorheen.” dat Berber
Page 32
32 Zoekplaatje Zoals u al eerder heeft kunnen lezen, gaat het zoekplaatje er mee stoppen met ingang van het nieuwe seizoen. Het seizoen loopt altijd t/m nummer 12 in mei, dus tot dan zijn er nog 3 plaatjes. Mocht u nog een plaatje hebben dat in de lange reeks van foto’s die we hebben geplaatst niet mag ontbreken, dan is dit dus nog uw kans. Er zijn nog genoeg voorwerpen in ons mooie dorp die als zoekplaatje kunnen dienen, maar op een gegeven moment is het genoeg geweest en wordt het tijd voor wat anders. Mocht u nu een geweldig idee hebben voor een rubriek die in de plaats van het zoekplaatje kan komen, dan horen we dat natuurlijk heel graag. U kunt uw suggesties altijd doorgeven aan de redactie, waarvan de gegevens ook onderaan dit stukje staan. Het mooie van het volgende zoekplaatje, schreven we de vorige keer, was dat Jelle op pad werd gestuurd door zijn eigen zoon. Henri de Vries stuurde namelijk een foto waarvan hij heel erg benieuwd was wie er in zou slagen dit plaatje zo te vinden. We schreven erbij dat dat ook voor ons gold en dat we u geen extra hint gaven en dat u zichzelf uit de nesten moest helpen deze keer. Henri schreef er nog bij toen hij zijn platje inzond, dat hij het eigenlijk als grapje bedoelde, want dit plaatje was zo natuurlijk nooit meer te vinden? Zeker niet zoals op dat moment, want dat was eenmalig. Jacob en Maike hadden dat ook in de gaten: “Dit ooievaarsnest staat in het hertenkamp aan de Treaskes. Maar de ooievaar is weggevlogen. Waarheen is een raadsel!” Dat zal het ook wel blijven. De vogel is gevlogen, zoals men dan zegt. En er is ook het gezegde: de ooievaar nakijken. Dat betekent: je tijd verdoen. We hopen dat niet voor u geldt, nu u deze rubriek leest en mocht u dat idee toch krijgen, dan schotelen wij u nu de zeer lezenswaardige bijdrage van Jelle de Vries voor: “Het beoogde zoekplaatje is zoek, de vogel is gevlogen. Dit is vrij logisch natuurlijk, want de betreffende vogel behoort tot de trekvogels. Hoop wel dat deze “moerasganger” regelmatig terugkomt, anders ontstaat er een probleem in onze woonplaatst, want deze vogelsoort is wel het symbool van de geboorte. 33 Dus dit earrebarrenêst moet wel in de “Bistepôle” gehandhaafd blijven. Gezegde! Deze keer een Chinees gezegde: Dat piekervogels over je hoofd vliegen, kun je niet veranderen. Je kunt wel verhinderen dat ze er nesten bouwen.” Nou, met die geboortes zit het nog wel goed in Surhuizum, zoals u ook elders in deze Grutte Gelf kunt zien, maar Jelle heeft natuurlijk helemaal gelijk. Voor het voortbestaan van de Surhuister bevolking hopen we de ooievaar nog vaak te zien vliegen. Over ze zien vliegen gesproken. Toen wij de elders in deze Gelf ook al genoemde beroemde wandeling “blok om de Koai” maakten, zagen we op de Koaiwei het volgende beeld. U had dus eventueel de keuze gehad uit nog een “earrebarrenêst”, met maar liefst twee ooievaars. En het mooie van deze ooievaars is, dat ze blijven zitten. Dat hopen we ook van het volgende zoekplaatje. We hopen dat het figuur daarop niet zúlke rare sprongen maakt, dat het is verdwenen als u begint te zoeken. Wij raden u daarbij aan uw aandacht op Oostelijk Surhuizum te richten, maar kijk wel uit bij het oversteken! Mocht u de oplossing vinden, geef die dan door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 34
34 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Aafke Rijpma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 35 Wurklist 13 februari 19 februari 3 maart 5 maart 19 maart 9.30 uur 9.45-10.45 uur 19.00-20.00 uur 20.30-21.30 uur 9.45-10.45 uur 9.45-10.45 uur Evangelisatiedienst in de Doarpstsjerke. Thema van de dienst: “Liefde is...” Kangoeroeklup in De Delfeart. Informatieavondvan de Werkgroep wonen Surhuzum in De Delfeart. Meer info elders in deze Gelf. Kangoeroeklup in De Delfeart. Kangoeroeklup in De Delfeart. Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06-25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Iedere donderdagavond van 20.00-22.00 uur repeteert Popkoor Akkoord in ‘De Delfeart’. Info: popkoor-akkoord.webs.com. Spreuk van de maand Dat het weer niet mee zit, is nog altijd beter dan dat het wéér niet mee zit. Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: fluiten Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 28 februari 2022 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 36
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fjouwerentritichtste jiergong, nûmer 8, 11 jannewaris 2022

Grutte Gelf nûmer 8, 11 jannewaris 2022


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fjouwerentritichste jiergong, nûmer 8, 11 jannewaris 2022 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang De bêste winsken Allerearst foar eltsenien folle lok, seine en in soad oare goede winsken foar it nije jier. Ôfrûne âldjiersjûn is rêstich ferrûn. Op it kuorbalfjild waard fanôf moarns oant middeis doe’t it tsjuster waard karbitsketten. De middei waard ôfsletten mei sierfjoerwurk en in grutte brânsteapel. In soad Surhústers kamen efkes del om te sjen en de sfear wie goed. Chapeau foar de organisaasje! Fixi Wy wolle graach noch in kear oandacht jaan oan Fixi. As jo in melding trochjaan wolle oer de iepenbiere romte by de gemeente, bygelyks foar glêdens, losse stoeptegels of wetter oerlêst, dan kinne jo dit dwaan fia Fixi. Wy as Pleatslik Belang binne bliid mei de webside. De gemeente kin mei help fan Fixi flugger reageare en pakt saken ek flugger op. Binne jo benijd wat Fixi is? Sjoch dan ris op www.fixi.nl en zoom ris yn op Surhuzum. Binne jo al lid fan Pleatslik Belang? De lêste jierren binne der nochal wat nije Surhústers bykaam en wy soene it moai fine as jo mei ús meitinke wolle oer de leefberhiid yn ús doarp. As Pleatslik Belang freegje wy in jierlikse bydrage fan € 7,50. Binne jo nijsgjirrich nei wat wy dogge? Wolle jo miskien by ús yn it bestjoer? Stjoer ús dan in mailtsje fia pbsurhuzum@surhuzum.nl. Meikoarten mear hjiroer. Freonlike groetnis, Pleatslik Belang Megakerstdorp familie Tabak in Hea! Vrijdag 12 november kwamen de makers van het tv-programma Hea! van Omrop Fryslân een reportage maken over het megakerstdorp van de familie Tabak van de Suderheawei. Al 20 jaar bouwen Joop en Wipke Tabak een waar landschap van miniatuurhuisjes in hun woonkamer. Echter werd het kerstdorp zo groot dat vorig jaar de woning te klein was geworden voor het kerstdorp en daarom bouwen ze nu elk jaar een kamer aan het huis speciaal voor het kerstdorp! Joop Tabak bouwt een kamer aan de woning zodat Wipke en dochter Jacqueline hier in slechts vier dagen tijd een heel kerstdorp kunnen bouwen. Op Facebook hield Jacqueline een dagboek bij over de verrichtingen. Dag 1: alle begin is moeilijk ook al hadden we een valse start Stiekem waren we afgelopen weekend al een beetje begonnen. We hebben zaterdag de eerste lagen piepschuim al neergelegd. En zondag hebben we het
Page 4
4 5 frame voor de mega grote berg gemaakt. Gister was het dan echt zover: it giet oan! Eerst moest de trein rijden. Ik had in het tv programma ‘De grote kleine treinencompetitie’ gezien dat een modeltrein omhoog kan dus dat konden wij ook! Ik had het spoor gebouwd en hoewel de trein ietwat moeite heeft om omhoog te komen het lukt! Yeah. Maar ja, dan heb je een groot blanco canvas en hoe begin je? Waar zet je welk huisje neer... hier liep ik even vast. En mijn moeder ging aan de andere kant als een speer. Toen ging ik maar even naar buiten. En daar zag ik nog wat liggen wat ik nog steeds op moest ruimen maar waar ik op mijn manier geen tijd voor had. Er lag nog een kokosmat; ik dacht hé, dat is een leuke schutting! En daar was mijn inspiratie terug. Inmiddels was mijn zus met mijn kleine nichtje Wieke (4 jaar) langsgekomen. En dat was een goede hulp; samen met Wieke heb ik de huisjes uitgepakt en neergezet. Toen moesten we eerst de waterval afmaken; een andere uitdaging die ik mezelf heb opgelegd. Vorig jaar zei ik volgend jaar wil ik stromend water in het kerstdorp! Hoe dit afloopt zullen we komende dagen zien. Dag 2: het hele huis overhoop Wat een rommeltje is het elk jaar weer als we aan het bouwen zijn! Maar de eerste steden zijn klaar, de boeren zijn al druk aan het boeren, en de marktlieden hebben hun koopwaar uitgestald. Gister vond ik in een krat met spullen een heel leuk stofje, als je dit op het water legt lijken het net golfjes, superleuk! Maar toen... was het op. Dus mem is nu naar de winkel om te zien of we meer van dat prachtige stofje kunnen krijgen.
Page 6
6 7 Vandaag staat de berg op de planning. Ik zal hier maar snel mee beginnen, want morgen moet het kerstdorp af zijn! Dag (en nacht) 3: Haastige spoed Gisteren hebben we weer een goede (en lange) bouwdag gehad. Meestal ben ik degene van het freubelen maar mem heeft gister even een hangbrug in elkaar geknutseld! Het kerstdorp moet vandaag klaar dus hebben we even doorgezet. Tot om twee uur vannacht het mos op was. Toen hebben we nog een beetje opgeruimd en zijn maar snel naar bed gegaan. En dan lig je klaarwakker... naar het plafond te staren alles door te nemen wat er vandaag nog moet gebeuren. Dus zo eerst even om mos en dan snel maar weer verder! Dag 4: de deadline kwam snel Omrop Fryslân is net vertrokken. Voor het programma Hea! moest het kerstdorp vandaag om 18.00 uur klaar zijn. En dat was nog even stressen zeg! Vanmorgen begon het voorspoedig de waterval was zomaar klaar. En toen begonnen de lampjes in Leeuwarden spontaan uit te gaan en weer aan en weer uit en zo verder dus ik kijken of ik er nog weer bij kon om de draadjes te vervangen en ja! Alleen hadden we geen nieuwe adapter dus mem nog snel naar Drachten om een nieuwe adapter. Ondertussen ging ik verder en vond ik het probleem. Dus was mem voor niets naar Drachten. Toen was het twee uur ik dacht dat gaan we redden! Toen ik weer op de klok keek was het al half 4, de middag vloog voorbij en toen werd het wel even stressen en ook alles moest nog opgeruimd! Maar we hebben het gered en hadden zelfs nog 5 minuten over! En op 21 december was het resultaat van al dit harde werk om 17.15 uur te bewonderen bij Omrop Fryslân. Voor wie het gemist heeft. De hele reportage is terug te zien op de website van de Omrop: https:// omrop.frl/ipWR
Page 20
20 21 Zijn elfstedentochtavontuur begon ’s morgens om 9.25 uur. Samen met zijn trainingsmaat Geert Kruims stormde hij na twee kilometer hardlopen het ijs op om in de recordtijd van negen uren en drie kwartier te finishen. “Wy ha hast oars net dien as tegearre groepen riders ynhelje”, vertelt hij, “Al dy geweldige minsken rôpen ús, by wize fan sprekken, nei de folgjende stêd ta. Yn Dokkum makken wy de moaiste ûntfangst mei. De grize gong my oer de grauwe doe’t wy út’e stikdonkere nacht wei op dat grutte feest tarieden. Doe kamen yndied de emoasjes los.” Voor de elf jaar oudere Pieter Boersma van it Súd was het de vierde keer dat hij mee reed. De zeer zware tocht van 1963 herinnert hij zich nog als de dag van gisteren. Maar ook deze tocht was zeker niet gemakkelijk. De harde noordoostenwind maakte normaal schaatsen vrijwel onmogelijk. De tochten van 1985 en 1986 waren echt niet met de laatste te vergelijken. Een goede voorbereiding is volgens Pieter noodzakelijk. Door de vele lange-afstands-schaatstochten vooraf, was hij dan ook goed getraind. “Sa gau as der natoeriis is, kriget de alvestêdekoarts my te pakken”, bekent hij. Hoewel hij om 9.30 uur mocht starten was hij om half zes reeds aanwezig. Zodoende was hij ook vooraan te vinden toen weer duizend man tegelijk werden losgelaten. Het eerste gedeelte legde hij, voor de wind, helemaal alleen af. Ploegmaten werden pas later belangrijk als er tegen de wind in geworsteld moest worden. Pieter heeft daar goeie herinneringen aan overgehouden, want met steeds wisselende ploegen nam iedereen op zijn beurt de kop. Ook het publiek vond hij geweldig. Door de eigen reclame op z’n schaatspak werd hij zelfs hier en daar herkend. Na Franeker, in het donker, bewees een meegebrachte lamp goede diensten, maar door de vele scheuren moest er heel geconcentreerd worden geschaatst. Om circa 22.00 uur komt Pieter nog behoorlijk fit over de eindstreep. Zijn reactie? “It wie in geweldige ûnderfining dy’t ik amper ûnder wurden bringe kin.” Voor de 45-jarige Rienk Couperus van it Noard, was het de derde keer dat hij zich aan de start meldde. Zijn vrouw Hilly had hem vooraf al een zware tocht voorspeld toen ze ’s nachts de storm op de ramen had horen beuken. “Oan myn tarieding haw ik net folle dwaan kind”, zegt Rienk, “Simmers mean ik it gers wat om’e doar en krekt hjirfoar haw ik op’e Alde Feanen in 50 km tochtsje makke.” Om dan maar niet te gaan is echt geen seconde in hem opgekomen. Vooraf was er vooral het gezellige telefonische contact met zijn zwagers, die ook mee zouden doen, om maar de best mogelijke voorbereidingen te treffen. ’s Morgens half vier stond hij op om een uur later de trein te kunnen nemen. Samen met Anne Spoelstra. Toch besloten zij om elk afzonderlijk te schaatsen. Met z’n forse postuur onder
Page 22
22 23 vond Rienk veel voordeel van de harde wind. Met een gemakkelijke, lange slag was hij in een mum van tijd in Stavoren. Om vandaar tot Bolsward te ondervinden dat de elementen vrijspel kregen op z’n tamelijk rechte houding. “Ik ha deis sittend wurk”, vertelt hij, “en de fereaske djippe sit falt mei in púntsje mear dan net ta. Sis mar, dat ik it hiele ein omheech nei it noarden kopwurk dien ha.” Na in Bolsward een tijdje rust en een consumptie te hebben genoten voeldoe hij zich weer voldoende fit. Moeilijk werd het toen het begon te donkeren. Op de Blikvaart, vol met scheuren, was de baan amper breed genoeg om een goede slag te kunnen maken. Maar ook Rienk ondervond dat het enthousiaste publiek hem van stad naar stad juichte. “Net wer te ferheljen is it, hoe’t wy út it tsjuster wei op it prachtich ferljochte Dokkum tarieden. Foar my wie it in Arena gelyk”, zegt Rienk. De eindstreep was daarna, ondanks het donker en de vele uitvallers die ook op het laatste gedeelte nog vielen, snel bereikt. Voor hem was het een onvergetelijke 14 uur durende tocht geworden. Ook de 46-jarige Hielke Klaver van de Schuurmanswei verscheen voor de derde keer aan de start. Van hem is bekend dat hij over een uitstekende techniek beschikt en een prima conditie. Als er geploeterd moet worden op slechte ijs is Hielke doorgaans in de kopgroep te vinden. Toch had hij liever voor deze grote dag nog enkele tochtjes meer gemaakt, want dat er deze keer meer gevraagd zou worden dan bij de twee voorgaande, was voor hem duidelijk. De Groninger kunstijsbaan is ook voor Hielke de aangewezen plek om z’n conditietraining te beginnen en waar hij samen met Pieter Loonstra menig rondje draait. Zijn start uit Leeuwarden was ’s morgens om 9.00 uur. “Wat foarâl fan belang is”, zegt Hielke, “is it eigen tempo. Dêrom haw ik ek besletten om alhiel allinne de tocht te riden.” Ruim vijf uren later, om 14.11 uur, had hij in Bolsward de helft erop zitten. “Oars wie it noch wol sa dat der in protte minsken op it iis kamen, mar dêr is no, mei de ME derby, gjin sprake fan. Boppedat wiene dy ME-ers faakgenôch sels de gangmakkers fan ’e feesten.” Onderweg probeerde hij steeds opnieuw bij een groep aan te sluiten die qua tempo bij hem paste. Altijd bereid om op zijn beurt de kop te nemen. Als hij om 21.05 uur over de eindstreep gaat heeft hij nog reserve over. Terug in het FEC, op zoek naar schoeisel in de grote schoenenberg, kiest hij een paar klompen, die naar later blijkt van zijn neef afkomstig zijn die hij notabene onderweg in Balk nog gesproken had. “Dizze dei hie’k net graach misse wollen”, besluit hij, “en dy klompen, al sit yn’e iene ek in gat as in ko, dy bring ik werom.” Pieter Loonstra van de Loanekampen deed een heel andere ervaring op. Met zijn 49 jaar was het ook voor hem de derde elfstedentocht. Hoewel hij zich zeer intensief op de grote tocht had voorbereid, had hij op de vierde januari gewoon zijn dag niet. Meteen bij de start om 8.45 uur plaagde zijn pijnlijke rug hem
Page 24
24 25 zodanig dat alleen een diepe zit mogelijk was. Daardoor kon hij zelfs van de harde wind in de rug, op het eerste gedeelte, onvoldoende profijt trekken. Toch bracht hij het op karakter nog tot Franeker. Zijn vrouw Tineke stond daar op een afgesproken plaats met de auto om hem eventueel van nieuw voedsel te voorzien. “Doe’t ik har seach”, vertelt hij, “wist ik wol wis dat ik ôfstappe moast. Mar freegje net hoe swier oft it is om ta dy beslissing komme te moaten. Ferjit net dat ik der eins wol tsien jier nei talibbe ha, lyk as elke oare dielnimmer. Jonge, jonge noch ta, wat fûn ik dat sneu foar mysels, foarâl doe’t in dei letter de werklikheid goed ta my troch drong.” Dat het met zijn conditie wel goed zat, bewees Pieter enkele dagen later, toen hij “fluitend” de elfmerentocht meereed. Het laat alleen wel zien dat voor een schaatstocht van kaliber, topconditie en een flinke dosis geluk om bijvoorbeeld in het donker niet in een scheur terecht te komen, noodzakelijk zijn. Onze waardering voor Pieter z’n prestatie is er zeker niet minder om. Willem van Santen is als 35-jarige de jonge hond van het gezelschap. Als voetballiefhebber beschikt hij over een goede basistraining. Komen daar dan nog enkele tochten op natuurijs bij, dan moet het kunnen volgens Willem. “Gewoan dwaan, krekt as oars, dat is it bêste.” Daarom ook dronk hij aan de vooravond van de elfstedentocht met zijn buurman nog een pilsje. Wel had hij op diezelfde dag, toen hij nog even naar Zoudkamp was geweest, al vastgesteld dat het een zwaar karwei zou worden. Om kwart voor tien werd hij uit de kooi losgelaten, rijden op een schema dat hij van tevoren voor zichzelf had opgesteld. Tot Stavoren, voor de wind, ging alles van een leien dakje. Willem deed daarna, bij steeds wisselende groepjes, de ervaring op dat niet iedereen van harte z’n kopfunctie verrichtte. Voor Bolsward nam hij er even de tijd voor om weer wat op adem te komen. Z’n benen begonnen n.l. wat “vast te zitten”. Dat was er ook de oorzaak van dat hij drie kwartier later op de plek arriveerde, die hij met zijn zuster Ineke, die in Witmarsum woont, had afgesproken. Zij had een lekkere pot snert voor hem meegebracht, waar hij zó van opknapte dat hij de tocht wel weer aankon. “Evenredich trochride en net te hurd wolle”, oordeelt hij. Om 17.15 uur, toen het al knap donkerde, kwam hij in Franeker aan. Het gedeelte van Franeker tot Bartlehiem, waar hij vier uur over heeft gedaan, ervoer Willem als verschrikkelijk zwaar. Gelukkig was er het publiek dat, zelf de kou trotserend, iedereen aanmoedigde. “Ik fûn it ek geweldich”, zegt hij, “dat der safolle minsken mei auto’s en trekkers probearren de baan te verljochtsjen. En dan dy ûntfangst yn Dokkum. Geweldich!” Willem is dan op bekend terrein en gunt zich de tijd om weer even op verhaal te komen. Het laatste gedeelte legt hij in ruim een uur af zodat hij om 23.05 uur over de eindstreep gaat. Alie, z’n vrouw, is net een paar
Page 26
26 27 minuten te laat om daar getuige van te zijn. Ook in het FEC komen ze elkaar niet tegen. In Grou, bij een zus van Alie, zie ze elkaar terug om pas half vier in de nacht terug te zijn in Surhuizum. Over z’n elfstedentocht van dertien uur is Willem best tevreden. De 41-jarige potentieel deelnemer Anne Spoelstra van de Schuurmanswei is de zevende en laatste in deze rij. Hij vindt van zichzelf dat hij wat te weining heeft kunnen trainen. Vooral ook omdat hij juist van te voren nog een penecilinelkuur nodig had om een opkomende ziekte te onderdrukken. Al vroeg, (7.10 uur) en in het donker, ging hij van start. Samen met Rienk die meteen veel meer snelheid maakte. “Ik moast noch myn slach wat sykje”, legt hij uit, “en boppedat woe ik, foar de wyn, myn krachten wat sparje.” Als hij in Sloten moet stempelen is daar ook ineens een fotograaf van de Gasunie, waar Anne werkzaam is, om een foto voor het personeelsblad te maken. Tot aan Stavoren zijn er geen moeilijkheden. Die beginnen pas te komen als die potdichte tegenwind bedwongen moet worden. Als hij om kwart voor één in Bolsward aankomt, zit de helft erop. Per zaktelefoon neemt hij contact op met z’n vrouw Dineke, die hem ongetwijfeld moed zal hebben ingesproken voor de resterende 100 km. “Belangrijk is”, zegt Anne, “om op ’e tiid wat drinken te nimmen.” Gelukkig is daar onderweg gelegenheid genoeg voor. Ook over voldoende voedsel hoefde hij zich geen zorgen te maken gezien de grote tenten onderweg van Heinz en Unox met snert en soep. Naar Franeker toe begint de tocht voor Anne heel zwaar te worden, maar de ontvangst daar, was overweldigend. Met misschien wel tien van die hoempa-orkesten die de rijders almaar nieuwe moed inbliezen. Het lukt hem net om voor het donker de riskante Blikvaart te passeren bij Oude Leie. Maar dan is het net of hij steeds minder zicht krijgt. Als hij heeft vastgesteld dat hij geen last van een beslagen bril heeft weet hij zeker dat het zijn ogen zijn die bevroren raken. Toch moet hij dan nog een afstand van circa 40 km afleggen. Als hij onder die extra moeilijke omstandigheden om half acht in Dokkum aankomt geniet hij intens van de ontvangst van het publiek. “It wie krekt oft se my as wrâldkampioen ynhellen”, zegt hij. Het laatste gedeelte is het voor hem noodzakelijk om zich bij een voor hem rijdende troep aan te sluiten omdat hij niets meer duidelijk kan onderscheiden. Vooral na Aldtsjerk spelen de felle lampen hem zodanig parten dat hij tot tweemaal toe in de rietkragen beland. Maar als hij om negen uur op de Bonke aankomt, omschrijft hij zijn elfstedentocht met: “Yn ien wurd, prachtich”; Hoe of ieder van onze rijders deze monstertocht ook mag hebben ervaren, wij nemen er ons petje voor af en noemen het een “bjusterbaarlike prestaasje”. Dit artikel verscheen eerder in de Grutte Gelf van 4 februari 1997.
Page 32
32 Zoekplaatje Voordat we met het plaatje beginnen, willen we toch even van de gelegenheid gebruik maken iedereen een heel goed nieuwjaar te wensen. En omdat we hier vaak met spreuken van doen hebben, even een spreuk die u ter harte kunt nemen: Geniet dus van de dingen die u doet en vlieg niet als een haas leuke dingen voorbij. Zeker een handige tip ook als u naar een zoekplaatje gaat zoeken. U heeft nog even kans, want we gaan door tot de nieuwe jaargang van Grutte Gelf. De vorige keer gaven we u een opdracht zonder hint, want wij wisten het ook niet, behalve dat het plaatje prachtige kleuren had die u niet kon zien omdat het in zwart-wit werd afgedrukt en dat het ingezonden was door die andere Surhuster postbode (het inzenden zit toch een beetje in het beroep ) Loeky de Vries. Welnu, wij zijn er inmiddels ook achter, dankzij de inzendingen die toch weer binnenkwamen. We weten immers dat onze vaste zoekers net zo lang doorgaan tot ze de laatste steen boven hebben. De eerste steen die wordt geworpen, is die van Jappie en Bettie, die we al zoekend op de fiets hadden kunnen signaleren in de straten van Surhuizum als we goed hadden opgelet: “Hallo redactie, het was wel even zoeken deze keer want zo’n mooie plaat met verschillende figuren er op zie je niet elke dag maar na wat rondjes fietsen vonden we het op de Deutechemstrjitte 5 naast de voordeur. Bij dezen wensen we iedereen nog een gelukkig en gezond 2022 toe. Jappie en Bettie.” 33 Knap gevonden en de ideale combinatie: lekker in beweging (fietsen) met een doel (het zoekplaatje). Dat doet Maike Mulder ook, want kranten bezorgen kost ook de nodige inspanning. Zij kwam tijdens haar ronde de oplossing tegen: “Tijdens het rondbrengen van de Grutte Gelf, zag ik het mooie schilderij ingelegd met Happy Stones staan naast de voordeur bij Cora Groenhof aan de Deutechemstrjitte 5. Groeten van Jacob en Maike.” Of Cora dit zelf gemaakt heeft en hoe het gedaan is, dat weten we niet, maar van Jelle de Vries krijgen we in ieder geval wel, zoals we gewend zijn, een uitleg over de happy stones erbij: “Happy stones zijn beschilderde steentjes met tekst of kleur die als verrassing voor de vinder op een bepaalde plek worden achtergelaten. De vinder mag de steen houden, maar kan deze ook zelf weer ergens neerleggen, enzovoort, enzovoort. Het is een echte rage geworden. Als je zo’n steentje vindt, dan kun je daar blij van worden. Deze happy stones zijn o.a. te bewonderen op de Deutechemstrjitte 5. Bij deze heb ik dus ook mijn “steentje” bijgedragen. Tenslotte nog een gezegde: Als je mensen gelijk wilt behandelen moet je dat op verschillende manieren doen.” Steengoed, deze uitleg, deze oplossing en deze spreuk. Het mooie van het volgende zoekplaatje is, dat Jelle op pad wordt gestuurd door zijn eigen zoon. Henri de Vries legt namelijk de eerste steen voor het nieuwe zoekplaatje met een foto waarvan hij heel erg benieuwd is wie er in slaagt dit plaatje zo te vinden. Dat geldt natuurlijk ook voor ons, dus wij wensen u veel succes zonder daarbij nog een extra hint te geven, u moet u zelf uit de nesten helpen deze keer. Mocht u de oplossing vinden, geef die dan door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 34
34 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Aafke Rijpma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 35 Wurklist 16 januari 30 januari 9.30 uur 11.00 uur Fryske tsjinst in de Doarpstsjerke. Gastspreker: ds. W. Veltman uit Ee. Fullhousedienst in It gebou. Spreker: André van der Meer uit Franeker. Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06-25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Iedere donderdagavond van 20.00-22.00 uur repeteert Popkoor Akkoord in ‘De Delfeart’. Info: popkoor-akkoord.webs.com. Spreuk van de maand “Us pake is oars as oars”, sei de jonge: “Syn fuotten rûke en syn noas rint”. Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: hoogvlieger Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 31 januari 2022 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 36
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fjouwerentritichtste jiergong, nûmer 7, 7 desimber 2021

Grutte Gelf nûmer 7, 7 desimber 2021


Page 0
Page 22
22 Oliebollenverkoop Ook dit jaar zullen wij weer 1 dag in Surhuizum staan met onze oliebollenverkoop. Net als voorgaande jaren zullen we weer bestellijsten door het dorp verspreiden of u kunt via de mail uw bestelling plaatsen. Info@bakkerijkolthof.nl Uw bestelling kunt u dan afhalen op Donderdag 30 December tussen 10:00 en 12:00u Op de Deutechemstrjitte 21 te Surhuizum Prijslijst: Per stuk: Gewone oliebollen Gevulde oliebollen € 0,85 € 1,10 (met krenten,rozijnen en appel erin) Appelbeignets € 1,60 Per zak: 10 gewone oliebollen € 7,50 10 gevulde oliebollen € 10,4 appelbeignets € 6,Combideal: 10 gewone, 10 gevulde en 4 appelbeignets Van € 23,50 voor € 20,23 Op de Johannes Looijengaskoalle wordt bij leerlingen het enthousiasme voor technische vakken aangewakkerd (en dat slaat aan) Als het enthousiasme van de leerlingen van de Johannes Looijengaskoalle in Surhuizum maatgevend is, gaat het helemaal goed komen met de belangstelling van jongeren voor techniek. Twee ‘ontdekkerskisten’ werden gistermiddag zonder aarzelen in gebruik genomen. Vinden meiden techniek wel leuk? Kijk naar de tafeltjes waaraan Femke Storm, Janine Kiers, Mirte Bosma, Livia Bosma en Siepy Ritsma in de weer zijn met batterijen, lampjes, draadklemmetjes, zilverfolie en snoeren. Binnen de kortste keren heeft het vijftal de lampjes aan het branden. Eureka! Bij de meiden is het lampje snel aan. Femke Storm, Janine Kiers, Mirte Bosma, Livia Bosma en Siepy Ritsma (van links naar rechts) storten zich enthousiast op de technische uitdagingen die uit de ‘ontdekkerskist’ komen. (Foto: Marcel van Kammen) Lol maken, nieuwsgierigheid aanwakkeren, technisch vernuft ontdekken – dat is precies de bedoeling van het project ‘Sterk Techniekonderwijs’. Scholen en het bedrijfsleven in Noordoost-Friesland werken hierin samen. De ‘ontdekkerskisten’ zitten vol experimenten, proefjes en de bijbehorende theorie.
Page 24
24 25 In groep 7 en 8 van de Johannes Looijengaskoalle gebeurt alles waarop projectcoördinator Ben Jansen had gehoopt. Een volle klas stort zich op de eerste twee kisten. Vanaf volgende week wordt er in de lessen structureel aandacht gegeven aan techniek. De school in Surhuizum heeft zo de primeur, maar de komende tijd kunnen alle vijftig scholen in de regio de materialen aanvragen. Er komen in totaal acht verschillende, gebaseerd op thema’s als Mens en Gezondheid, Wonen, Werken en Verkeer of Energie, Water en Veiligheid. Aan Sterk Techniekonderwijs doen zowel basisscholen als het voortgezet onderwijs mee. Rombout de Wit, bestuurder van het Lauwers College in Buitenpost, droeg de kisten officieel over aan juf Janneke Heida. Hij noemde overstromingen en klimaatverandering als uitdagingen, die kunnen worden opgelost door meer technisch geschoolde jongeren. Bij de kisten horen ook bezoeken aan bedrijven in de omgeving en gastlessen, aldus Jansen. “We hopen zo verbinding te leggen tussen het bedrijfsleven in de regio en scholieren.” Bij de bedrijven krijgen de kinderen concrete vraagstukken voorgelegd, zoals vermindering van de uitstoot van broeikasgas. Met structurele aandacht voor techniek op school beoogt de overheid meer jongeren te interesseren voor een pakket met technische vakken, een technische opleiding en uiteindelijk een baan in een technisch bedrijf. Veel van die bedrijven kampen al jaren met een schreeuwend tekort aan vakmensen. Het enthousiasme voor het nieuwe lesmateriaal ten spijt – het groepje meiden heeft voorlopig geen concrete plannen om de techniek in te gaan. Diermanagement ligt meer in de lijn der verwachting, zegt een van hen. De anderen weten het nog niet. Maakt niet uit, zegt Jansen. Er is een zaadje geplant, het lampje brandt. Dit artikel van Maarten Pennewaard is overgenomen uit de Leewarder Coua rant.
Page 30
30 31 Opheffing Vereniging Noventa Aan de leden van de Vereniging Noventa Buitenpost, 25 november 2021 Geachte leden, In oktober jongstleden heeft het bestuur van de Vereniging Noventa met instemming van de ledenraad het besluit genomen om de vereniging op te heffen. Al jaren bestond de Vereniging naast de Stichting Noventa Onderwijs: De Stichting, die het bevoegd gezag vormt van de scholen en de werkgever is van alle medewerkers. Steeds meer kwamen wij allen tot het besef dat het in stand houden van de Vereniging Noventa daarin geen toegevoegde waarde meer had. Na overleg met de ledenraad is besloten om de betrokkenheid van de ouders van onze leerlingen te organiseren via de medezeggenschapraden, de schoolraden van de scholen en een Gemeenschappelijk Schoolraad op het niveau van de organisatie Noventa. Deze Gemeenschappelijke Schoolraad vormt een adviesgroep en klankbordgroep voor de bestuurder van Noventa en de leden van de afzonderlijke schoolraden zullen uitgenodigd worden om de bijeenkomst van de Gemeenschappelijk Schoolraad bij te wonen. Het opheffen van de Vereniging betekent ook dat wij niet over zullen gaan tot het innen van de ledengelden voor 2022. Namens het bestuur van de Vereniging Noventa, Harrie Steenstra Directeur-Bestuurder Ook dit jaar geen Slach om ’e Toer Hoewel het bestuur goede hoop had dit jaar weer een wandeltocht in en om Surhuizum te kunnen organiseren, hebben we helaas moeten besluiten dat door de huidige coronamaatregelen de Surhúster kuiertocht ook dit jaar niet door kan gaan. Hopelijk kan de wandeltocht volgende jaar wel doorgaan, en mogen we u op woensdag 28 december 2022 weer aan de start begroeten. Bestuur Slach om’e Toer
Page 32
32 33 Gekraagde roodstaarten uit Surhuzum vliegen elk jaar naar Afrika en terug: Hoe is het ze in 2021 vergaan in de Noardlike Fryske Wâlden? De gekraagde roodstaarten die in de Noardlike Fryske Wâlden broeden, overwinteren in de Sahel, in Mali en Burkina Fasso net ten zuiden van de Sahara. In het noordelijk deel van dit overwinteringsgebied in Mali, had het in onze (Europese) winter van 2020/2021 wel drie tot vijf keer meer geregend dan gemiddeld. In die gortdroge wereld betekent dat: meer vegetatiegroei, meer insecten en daarmee voor een insecteneter als de gekraagde roodstaart meer voedsel. We weten dat het aantal Europese broedvogels sterk wordt beïnvloed door de hoeveelheid regenval in de (Europese) winterperiode in de Sahel, voorafgaand aan het broedseizoen. In maart trekken de roodstaarten weer naar hun broedgebieden in Europa. Door de rijkelijke regenval in het noordelijk deel van het overwinteringsgebied waren de verwachtingen voor het broedseizoen van 2021 hoog gespannen. Zou die regen voor meer broedparen in de Noardlike Fryske Wâlden zorgen? Ernst Oosterveld: “We volgen de gekraagde roodstaarten in de NFW al sinds 2013. In het dykswậlengebied bij Eastermar en in het elzensingelgebied bij Surhuzum hangen in beide ca 100 nestkasten, waarmee we het broedsucces van de roodstaarten jaarlijks volgen (jaarlijks broeden er ook enkele roodstaarten in nestkasten van de Vogelwacht Eastermar). Om te weten waar de nestkasten moeten hangen, volgen we ieder voorjaar de vestiging van de broedvogels op de voet. Dat doen we door zingende mannetjes te lokaliseren die met hun zang aangeven dat ze een territorium hebben ingenomen. Zo kennen we precies de jaarlijkse omvang van de broedpopulatie. Was het aantal roodstaarten met een territorium in het voorjaar van 2021 nou groter dan in voorgaande jaren? Het antwoord is: ja en nee. Ja heeft betrekking op Surhuzum waar in het elzensingelgebied 35% meer territoriumhoudende mannetjes zaten dan in 2020 (38 vergeleken met 28 in 2020 over 600 ha). Nee heeft betrekking op Eastermar waar vrijwel net zoveel mannetjes zongen als in 2020 (58 om 56 over 600 ha). Dit is
Page 34
34 35 een opvallend verschil, dat moeilijk valt te verklaren. Misschien is het dat het gebied Eastermar ‘vol’ zit met roodstaarten, maar op het oog lijken er nog heel wat geschikte wallen beschikbaar. Of de roodstaarten hebben een verschillend overwinteringsgebied. Want iets zuidelijker dan Mali, in Burkina Fasso waar roodstaarten uit de NFW ook overwinteren, was niet meer regen gevallen dan gemiddeld. Zo’n verschil lijkt niet erg aannemelijk, maar we weten het niet.” En hoe was het broedsucces? Het broedsucces van de roodstaarten volgen de onderzoekers jaarlijks met de nestkasten. Als holenbroeder is de roodstaart vrij goed te verleiden om in een nestkast te gaan broeden. Op de plek waar een zingend mannetje zich vestigt, hangen ze een kast op (in het geval er niet al een hangt), in de hoop dat hij een vrouwtje weet te strikken en dat ze in de nestkast gaan broeden. Afgelopen voorjaar waren er in Eastermar 16 bezette nestkasten, 8 in Surhuzum. In vergelijking tot voorgaande jaren is het aantal in Eastermar klein, in Surhuzum op peil. De oorzaak van het verschil is niet duidelijk. Misschien was het gewoon pech. Student Lukas was het hele voorjaar druk om kasten op te hangen op plekken waar roodstaarten zaten te zingen. De kasten controleerde hij elke week. In de nestkasten wordt een aantal indicaties van broedsucces bijgehouden: datum van de eerste eileg, legselgrootte, aantal eieren dat uitkomt, aantal jongen dat uitvliegt. Als er ten minste 1 jong succesvol uitvliegt, wordt dat uitvliegsucces genoemd. Er was verschil in het uitvliegsucces tussen Eastermar en Surhuzum: in Eastermar was het 60%, in Surhuzum 72%. In Eastermar is dat lager dan het meerjarig gemiddelde van 75%, in Surhuzum is het ietsje hoger dan het meerjarig gemiddelde van 68%. In Eastermar zijn relatief veel nesten gepredeerd of door vee verstoord. Mogelijk werden de nestkasten gepredeerd door steenmarters, maar mogelijk ook door grote bonte spechten of gaaien. De onderzoekers weten het niet zeker. Er zijn meer verschillen tussen de populaties in de dykswậlen en in de elzensingels. In de dykswậlen bij Eastermar zijn de broedaantallen per 100 ha van de gekraagde roodstaart gemiddeld ongeveer anderhalf keer groter dan in de elzensingels bij Surhuzum. Sinds ongeveer 1980 bleef de stand in de dykswậlen ongeveer gelijk, terwijl die in de elzensingels met de helft afnam. Sinds 2014 nam het aantal roodstaarten in de nestkasten in de dykswậlen bij Eastermar verder toe, maar bleef in de elzensingels bij Surhuzum ongeveer gelijk. Het onderzoek moet duidelijk maken waar deze verschillen door worden veroorzaakt. En welke rol het beheer daarbij speelt.
Page 36
36 37 Sinterklaas Ondanks de blijkbaar jaarlijkse traditie, zoals Sinterklaas in zijn gedicht schrijft, werden we toch weer verrast door de volgende mooie woorden en lekkere letter. Lieve Surhústers, een jaar is weer voorbij gegaan En zo kwam in op 20 november weer in Surhuizum aan het was net of ik niet weg was geweest Al die blije kindertjes, het was weer een feest Zo mooi: toen, 30 jaar geleden, bij Sinterklaas, een mem met dochter Nu: 30 jaar later, bij Sinterklaas, dezelfde mem, maar nu met kleindochter Maar een week daavoor had ik dikke pech Want: HG doet wat hij wil, schimmel weg!!! Dus kwam ik niet op mijn paard, maar op een ouwe bakfiets Samen met de drumband, hihi het had ook wel iets Helaas heb ik het afgelopen jaar geen Grutte Gelfs gekregen En dus ook niks over de zoekplaatjes mee gekregen Dus doe ik het dit jaar op een andere manier En schijf zomaar wat onzin op papier Nog een probleem: al mijn Pieten waren ziek en lieten me in de steek Want ze moesten zo nodig in qwarrantine of zo voor een week Dus stond ik ar alleen voor met bijna niets Geen Pieter, geen paard, alleen mijn oude bakfiets Dus u begrijpt, het was bij mij een zootje Toch kreeg ik het voor elkaar, elk kind een kadootje En dan al die wortels in de schoentjes, ik heb het geweten Want ja ik had geen paard, dus heb ik ze zelf maar opgevreten Op het laatst kwam ik erachter, ik moet nog naar de Iennen acht Want daar wordt ook ierder jaar een kadootje verwacht Elk jaar de leter M van Meindert en de B van Brouwer Maar voor de verandering geef ik je dit jaar fjouwer Ik zocht naar de Z van zoekplaatje, maar die was er niet Dus dan maar de S van Sint en de P van Piet Maar dat vond ik maar simpel dus: S van Soek en P van Plaatje Met deze twee letters schrijf je dus ook SoekPlaatje MB, het is je van harte gegund, ik meen het echt Zo komt alles weer op zijn pootjes... Uhh chocoladeletters terecht MB geniet ervan, lekker smullen maar En dat eindig ik net als altijd: tot volgend jaar Een groet van Sinterklaas
Page 38
38 Meint Beukema Classic MTB Toertocht Na de zéér geslaagde eerste editie van 2019 wordt op 28 december as de tweede Meint Beukema Classic MTB toertocht georganiseerd door It Surhúster Fyts Ploechje. Het belooft weer een schitterende tocht door de omgeving van en rond Surhuizum te worden. Je komt op plaatsen waar je waarschijnlijk nog nooit bent geweest en die alleen voor deze tocht worden opengesteld. Er zijn 2 uitgepijlde routes, één van ± 58 km en één van ± 30 km. De start is bij het MFC De Delfeart aan de Bartemerwei te Surhuizum. Wel zijn er wellicht wat beperkingen ivm de dan geldende Covid-19 maatregelen. Er is gelegenheid m te starten tussen 9.30 en 11.00 uur. De kosten voor deelname inclusief heerlijke snert na afloop! zijn: € 5,00. De voorinschrijving start op 1 december. Dit kan via de website (zie QR-code) of via de mail inschrijven@meintbeukemaclassic.nl ovv naam adres • Indien er restricties zijn ivm Covid-19 worden deelnemers geacht de aanwijzingen en voorschriften na te leven. • Iedere deelnemer is tijdens de tocht een gewone verkeersdeelnemer, en dienen zich dan ook stipt te houden aan de verkeersbepalingen; • Het dragen van een fietshelm is verplicht! • Elke deelnemer rijdt voor EIGEN RISICO en kan op geen enkele wijze de organisatie aansprakelijk stellen voor opgelopen letsel, verlies van bezittingen en materiële en/of immateriële schade. Houd voor de actuele ontwikkelingen surhusterfytsploechje.nl in de gaten! 39 Zoekplaatje “De hint voor deze keer vinden we lastig, want we geven al snel te veel weg. Of het wordt er al snel weer eentje uit de oude doos. Oh! Dat is een hint: lees voor de juiste richting “De oude doos” in deze Gelf.” Zo eindigden we de vorige keer het zoekplaatje, met de foto van hiernaast. De oude doos ging toen over het Noord en daar was dit dus ook te vinden ook al trekken de meeste vogels in de winter naar het zuiden. Deze zijn echter nogal standvastig en dat is natuurlijk ook geen wonder als je ze even van dichtbij bekijkt. Dat deden Jappie en Bettie ook en in tegenstelling tot wat ze denken, zijn ze zeker niet de laatsten die met deze oplossing komen en ook al was dat het geval, dan nog zullen vele laatsten de eersten zijn: “Hallo redactie, misschien zijn we wel weer de hekkensluiter maar dit zoekplaa tje hadden we al gauw gevonden. Deze twee mooie grote vogels sieren de tuin van de familie Folkerts aan it Noard 6. Beter twee vogels in de tuin dan tien in de lucht dachten we zo!” Helemaal goed natuurlijk en aan het feit dat ze de oplossing al snel hadden gevonden, merk je dat Jappie en Bettie slimme vogels zijn. En dan ook nog zo’n mooie eigenhandig aangepaste uitdrukking erbij. Wij werden er blij van (en niet blij in de zin van “met een dode mus”, maar echt blij). En dat werden we ook van de inzending van Jelle, want ook hij liet de vogel niet over het net vliegen en kwam met de volgende oplossing en eveneens de goed erbij gezochte wijsheid: “Deze moderne, roestachtige tuinfiguren of tuinstekers zijn te bewonderen op It Noard 6. Ze zijn verkrijgbaar in heel veel soorten en maten. Tuinstekers zijn ideaal voor het opfleuren van elke tuin. Je zet ze zonder moeite in de aarde. Door de mooie roestkleur een mooie eyecatcher in de tuin. Een prachtige dea coratie voor huis en tuin en voor ieder seizoen geschikt. Een spreekwoord of gezegde is vaak een algemene wijsheid, zo ook deze: het is beter te slijten dan te roesten.”
Page 40
40 Nou, de sleet zit er nog lang niet op bij Jelle en mocht hij de broeken zat zijn, dan kan hij altijd nog verkoper van tuinstekers worden, zo enthousiast is zijn verhaal. Al zijn verkopers heel vaak wel gladde vogels en dat kunnen we Jelle zeker niet noemen. Net als Jacob en Maike, die ook een vrolijk deuntje mee fluiten over dit plaatje: “Deze vogels staan te pronken in de tuin bij de fam. Folkerts aan It Noard.” En dan tussen al deze vrolijkheid toch ook een afscheid, want de volgende vogel is na deze keer gevlogen: “Ieder weet dat ook ik was van het zoekplaatje een grote fan maar ik klim voor de laatste keer in de pen elke keer zou ik er voor op pad maar had het druk met van alles en nog wat en dan was de datum weer verstreken en waren mijn kansen weer verkeken net als de wandelvrouwen, die hadden er ook geen zin meer in heb ook ik er geen tijd en zin meer in jaren heb ik er met plezier aan mee gedaan maar is een tijd van komen en van gaan de tijd van gaan is voor mij nu gekomen en daarom heb ik dit besluit genomen Naar aanleiding van “zie de oude doos” als de hint was duidelijk dat het laatste zoekplaatje voor mij zich in het Noord bevindt de vaste zoekplaatje zoekers en zoeksters nog veel plezier tot ziens en de groeten vanaf hier!” Zo houdt de blije fietser de trappers stil, tenminste wat het zoekplaatje betreft en wij danken haar van harte voor alle bijdragen die ze heeft gedaan! Wij trappen nog even door tot de finish in zicht is (aan het einde van deze jaargang) en geven u alvast weer een volgende opdracht. Zonder hint, want wij weten het ook niet, behalve dat het plaatje prachtige kleuren heeft die u hier niet ziet en dat het ingezonden is door die andere Surhúster postbode (het inzenden zit 41 toch een beetje in het beroep ) Loeky de Vries. Mocht u de oplossing vinden, geef die dan door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf. Alleen als het mogelijk is binnen de dan geldende coronaregels
Page 42
42 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Aafke Rijpma MFC De Delfeart Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, waarn. voorz. en penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 43 Wurklist 18 december 24 december 24 december 29 december 2 januari 8 januari 9.45-10.45 uur 21.30 uur 22.30 uur 9.30-10.00 uur 10.00 uur Kangoeroeklup in De Delfeart. Kerstavonddienst in de Doarpstsjerke. Kerstavond samen zingen op de Doarpsstrjitte. Kerk op schoot: Kerst voor de allerkleinsten. Start bij het hek van de Doarpstsjerke. Fullchurch in de Doarpstsjerke. Thema: Een frisse start. 9.45-10.45 uur Kangoeroeklup in De Delfeart. Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06a25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Iedere donderdagavond van 20.00a22.00 uur repeteert Popkoor Akkoord in ‘De Delfeart’. Info: popkooraakkoord.webs.com. Spreuk van de maand “Gean op tiid efkes sitten en nim de tiid, foardat it te let is en de tiid jo nimt” Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: kinderopvang Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 3 januari 2022 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 44
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fjouwerentritichtste jiergong, nûmer 6, 9 novimber 2021

GrutteGelf-nr06-2021


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fjouwerentritichste jiergong, nûmer 6, 9 novimber 2021 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Intocht Sinterklaas Zaterdag 20 november zal de intocht van Sinterklaas plaatsvinden in Surhuizum. Wij zijn natuurlijk blij om Sinterklaas en zijn zwarte pieten weer te verwelkomen in ons dorp. Met instemming van de gemeente hebben we een afwijkend programma weten te realiseren. Het hele programma zal buiten plaatsvinden. Dat betekent dat het binnenfeest en schoenzetten dit jaar helaas niet doorgaat. In plaats daarvan wordt er na de optocht wat lekkers uitgedeeld aan de peuters van de peuterspeelzaal en groep 1 t/m 4 van de JLS. De gemeente wil groepsvorming voorkomen en dat de 1,5 meter afstand wordt nageleefd. I.v.m. de optocht, verzoeken we de inwoners van Surhuizum vriendelijk de straten zoveel mogelijk autovrij te maken zodat de optocht er goed door kan. Programma: 12.45 uur verzamelen bij parkeerplaats dorpshuis. Er is een drumband die het sfeertje aan gaat wakkeren om Sinterklaas te verwelkomen. Na aankomst Sinterklaas volgt gelijk de optocht. Na de optocht wordt er wat lekkers uitgedeeld op de parkeerplaats bij het dorpshuis aan de peuters en kinderen ivan groep 1 t/m 4. Laten we er weer een mooi feest van maken! Vriendelijke groet, de Sinterklaascommissie Actie luiers voor Lesbos Kinderen van vluchtelingen aan de grenzen van Europa leven in schrijnende situaties. Afhankelijk van hulp van anderen. Help stichting CRR, ieder vluchtelingkind te geven waar het recht op heeft. En doneer: Luiers (bij voorkeur luiermaat 4, 5 en 6) Sudocrème Billendoekjes U kunt het inleveren bij: Ria Bijlsma, C. Schuurmanwei 2, 9283 TH Surhuizum. Tel. 0512-351760
Page 6
6 Er werd een taart gesponserd voor “Bonhommest mooiste” en een jury werd geregeld (nog bedankt Grietje en Janet). Nu was het verder afwachten. Het was bijna de 16e en één tuin op de Bonhomme werd ineens met spookjes, lichtjes, kransen en spinnen omgetoverd in een herfst/halloweenwereld. Maar op de 16e oktober, de ene tuin na de andere werd versierd. Vlaggetjes, pompoenen, heksen, en ja zeker een echte mummie... De hele dag drukte buiten, buren die even bij elkaar kijken, het is gezellig op de straat. De kinderen kunnen niet wachten tot het donker wordt. Eerst pannenkoeken eten op Bonhomme 27, er is natuurlijk allerlei snoep en als afsluiting een ijsje. Om 19.00 uur is het dan eindelijk zover, het wordt donker en alle kinderen krijgen een lampion om mee te nemen. De Bonhommestrjitte is helemaal in herfst/halloweensfeer. Mensen lopen over straat en nu in het donker, met al die lampjes en vlaggetjes is het er erg gezellig. Toch zijn we met de groep even op onze hoede, als er een man langsloopt met een grote hamer, zwarte badjas en zwarte kap op zijn hoofd. 7 Hij zegt niks maar volgt ons, in zijn hand een flikkerlichtje... Er wordt gefluistert wie het kan wezen... meerdere buurmannen van de Bonhomme passeren de revue... Ondertussen gaan we verder, wat hebben ze allemaal hun best gedaan!!! De kinderen genieten, en niet alleen zij... Ondertussen gaat de jury de tuinen bij langs. Ze vinden het moeilijk. Ze zijn ook allemaal verschillend, de een heeft zelf wat gemaakt, de ander is in een bepaalde winkel in Surhuisterveen geweest. Maakt niet uit, de bedoeling was iets samen te doen!!!! Toch moet er 1 winnaar gekozen worden... De uitslag volgens de jury: - 1e prijs Bonhomme 9 - 2e prijs Bonhomme 19 - 3e prijs Bonhomme 24 De doorslag voor de nr. 1 is vooral dat heel veel zelf gemaakt is. Bij Bonhomme 14 is er ook nog de gelegenheid om een bakje koffie buiten met elkaar te drinken, uiteraad met lekkere cake. Ondertussen hebben de kinderen door wie toch die donkere man met de hamer was. Blijkt toch inderdaad een buurman van de Bonhomme te wezen... (top Johan :-). Zo is het nog lang gezellig op de straat. Wij willen graag iedereen bedanken wie, op welke manier dan ook, bijgedragen heeft aan deze activiteit. Wij als 3 buurvrouwen hebben al gezegd, het is voor herhaling vatbaar. Maar het grootste compliment was wel, dat 1 van die buurvrouwen de volgende dag een berichtje kreeg, dat de kinderen genoten hadden en het er ’s morgens van bed nog over hadden...
Page 18
18 19 Sint Maarten lopen/vieren en snoepjes krijgen... Wanneer ik vroeger met mijn kinderen sprak over Sint Maarten dan werd dat geassocieerd met het langs de deuren gaan en snoepjes krijgen. O ja, daarvoor moet wel eerst een liedje gezongen worden. Ha ha, ik heb ze wel eens verteld wat Sint Maarten betekend maar dat ze snoep krijgen dat was wel het belangrijkste! Bij ons in de buurt was je met Sint Maarten de pineut, want met twee (toen nog) scholen en heel veel kinderen kon je heel veel kids aan je deur verwachten. Voorgaande jaren sloeg ik echt genoeg snoep in want stel je voor dat het mandje leeg was, wat ook eens gebeurt is. Maar de ervaring leert… Sint-Maarten wordt niet overal op dezelfde wijze gevierd. In sommige plaatsen worden optochten georganiseerd, in andere worden vreugdevuren ontstoken. Algemeen is de lampionnentocht. Deze komt het meest voor in Nederland in de noordelijke provincies. De kinderen maken lampionnen of hollen een koolraap ,suikerbiet of pompoen uit en gaan met lichtjes langs de deuren. Daar zingen ze speciale liedjes en krijgen in ruil snoep of fruit. Ook kleurige, door kinderen gemaakte, lampionnen worden gebruikt. In Nederland worden de lampionnen vaak tijdens de schooltijd gemaakt, bijvoorbeeld in de les handenarbeid. Tegenwoordig worden de lampionnen elders veelal met behulp van batterijen verlicht. Vroeger werd veel gebruik gemaakt van de “foekepot” om de liedjes die bij de rondgang werden gezongen te begeleiden. Het Sint-Maartens gebruik werd toen” foekepotterij “ genoemd. Een foekepot noemde men ook wel een rommelpot en is het oudste volksmuziekinstrument van Nederland. Het instrument stamt uit de vroege Middeleeuwen. Men maakte een foekepot door over een aardewerken pot, of een blik met een rand, een vlies te spannen. Meestal was dit een varkensblaas. Door het midden van dit vlies stak men een stokje en maakte dit vast. Dit stokje bestreek men met hars en na een dag of twee was de foekepot klaar. Meestal liepen basisschool kinderen rond met de foekepot en maakten hiermee geluid.
Page 22
22 23 Gewonde kerkgangers hebben zich nog niet aangediend. Maar de gemeente Achtkarspelen, die de toren in beheer heeft, neemt geen risico’s. En dus staat er sinds enkele jaren een hekje met twee borden. ‘Pas op, vallende steensplinters.’ Ondertussen wordt gezocht naar een oplossing. Die lijkt nu voor handen: een koperen watergoot die keurig de hoekige vorm volgt van het onderste randje van de spits. Het water valt dan naar beneden op de grond. Volgens de betrokken ambtenaren valt deze ingreep nauwelijks op. De kleur die de goot in loop der jaren aanneemt, zou overeenkomen met die van de toren zelf. Of Monumentenzorg de gewenste goedkeuring geeft, is nog even afwachten. Hoe dan ook, in 2022 staat het herstelwerk op de agenda. De kosten zijn geraamd op zo’n 3 ton en de verwachting is dat de toren zo’n halfjaar in de steigers staat. Mits de gemeenteraad groen licht geeft, uiteraard. Of de toren anders op omvallen staat? Zo erg is het niet, zeggen de ambtenaren. Ze krijgen weleens belletjes dat de toren nu wel écht heel scheef staat. Dan komen ze langs om het op te meten. Telkens blijkt dat de top al jaren een afwijking heeft van 371 millimeter. Of de middeleeuwse spits straks wordt aangetast? Ook dat valt mee, want zo middeleeuws is-ie niet. De schatting is dat stenen spitsen minstens elke eeuw vervangen werden. Zeker is dat de huidige spits pas dateert uit 1984. Hoe oud de rest van de toren is, weten ze overigens ook bij de gemeente niet. ‘Rond 1300’, vermelden alle bronnen. Of het een 13de-eeuwse toren is of een 14de-eeuwse, is dus nog maar de vraag. Het binnenwerk toont in ieder geval een mengelmoes aan baksteenperiodes. Helemaal bovenin lijkt de toren zelfs opgetrokken uit een soort vinexbaksteen, inclusief betonnen plateau. De houten dwarsbalken zijn dan weer ouderwets half-weggevreten. Wie het zelf wil ervaren, heeft pech. Voor reguliere rondleidingen is het er toch wat te gevaarlijk, vertelt een van de ambtenaren. Even geleden hing bij de deur nog een aankondiging voor bezichtiging. “Dy ha wy der doe dochs mar ôfhelle.” Dit artikel van Melle Veltman is overgenomen uit de Leeuwarder Courant.
Page 24
24 25 Achtkarspelen gaat uit haar bol! De herfst is inmiddels begonnen en dat is, zoals u wellicht weet, een erg geschikte periode om bloembollen te planten. De Gemeente Achtkarspelen heeft Pleatslik Belang Surhuzum daarom bloembollen aangeboden om het dorp straks in het voorjaar mee op te vrolijken! De bloembollen dragen ook bij aan het creëren van een gezond milieu. Op 3 november gaat PB samen met de leerlingen van groep 2 tot en met 6 van de JLS de bloembollen in Surhuzum planten. De Surhúster bloembak commissie verzorgt daarbij een les over het belang van de bloembollen voor insecten die de bloemen als voedsel gebruiken. We hebben er zin in! Zelf ook iets doen voor meer biodiversiteit? Koop dan onbespoten (bio-)bloembollen. (Bollen moeten eigenlijk wel onbespoten zijn anders schieten beestjes waarvoor je de bollen plant er niks mee op… dan zitten er bestrijdingsmiddelen op waardoor ze juist vergiftigd worden - denk je dat je goed bezig bent… werkt het averechts… heb je dat weer). Groeten van de bloembak commissie, JLS en Plaatselijk Belang De November Winds waait door de Fryske Wâlden! Na een (te) lange periode van stilte zijn we zeer verheugd om ons jaarlijkse concert November Winds weer te mogen organiseren. Het wordt een geweldige, warme en sfeervolle avond waarin we helden muzikaal bewonderen en eren, hoopvol naar de toekomst kijken en vooral gaan genieten van de emotie die muziek een ieder geeft! Speciaal voor dit concert is samenwerking gezocht met de Fryske band Sjoerd Ensa. Deze band bezingt alle thema’s van het leven; van de dood, de liefde tot het Heitelân waar zij (en wij) zo trots op zijn. De combinatie fanfare en band levert een verrassend resultaat op en de leden en dirigent van De Bazuin zeggen dan ook: “It is geweldich om werom te wêzen!” Noteert u de datum in uw agenda: zaterdag 20 november a.s., aanvang 20.00 uur. Locatie is de Kruiskerk in Buitenpost. Toegangskaarten (€ 10,00 p.p.) zijn te koop bij de leden of via de website www.fanfaredebazuin.nl Graag tot dan!
Page 32
32 Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie. 33 Herfstconcert Fanfare Joost Wiersma met Elske DeWall Eindelijk! Na bijna twee jaar geen concert van Fanfare Joost Wiersma te hebben gehad, mogen we dit jaar eindelijk weer van start. Mogen we op 13 november 2021 weer samen met u genieten van het feit dat we samen mogen komen voor een concert. Dit jaar zal het herfstconcert van Fanfare Joost Wiersma gehouden worden met niemand minder dan Elske DeWall. Het zal plaats vinden in ‘De Ikker’ te Burgum. Elske DeWall is een Friese singer-songwriter, opgegroeid in Veenwouden. Haar handelsmerk is soulvolle nummers, waarbij er duidelijke invloeden zijn uit roots, gospel, folk en moderne country. Elske is een echte muzikante, die begon met muziek maken op de piano om vervolgens de saxofoon te gaan spelen. Later pakte ze de gitaar op om te ontdekken dat ze ook nog een erg goeie zangeres is. In 2019 heeft Elske een nieuwe stap gezet en liedjes geschreven met onder andere Alain Clark, Edwin Evers en Marcel Visser. Eind januari 2020 is haar eerste zelfgeschreven Nederlandse single uitgekomen. Fanfare Joost Wiersma is een fanfare uit Jistrum, bestaande uit drie orkesten. Het herfstconcert is het jaarlijkse concert van het A-orkest van de vereniging. Het A-orkest komt uit in de eerste divisie en bestaat uit enthousiaste leden uit het noorden van het land. De fanfare is op dit moment in volle voorbereiding op het concert, waarbij vooruit wordt gekeken naar het Wereld Muziek Concours (WMC) van 2022. Tijdens dit WMC zal Joost Wiersma meedoen in de concertdivisie. Tijdens het concert zal de vereniging erg variërende muziek spelen. We gaan van “The Way It Is” naar “I Shall Love But Thee”, om zoveel mogelijk verschillende muziek te laten horen. Het zal een avond gaan worden waarbij u kunt genieten van een gevarieerd programma, dus bestel snel uw kaarten! De kaarten kunnen besteld worden tot vrijdagavond 12 november 21.00 uur via de website: www.joostwiersma. nl. Ook kunt u hier meer informatie vinden over de verplichte CoronaCheck. Graag zien wij u op 13 november om 20.00 uur in de Ikker te Burgum om er samen een mooie avond van te maken!
Page 34
34 35 We binne los! Verhalenavond 2021 komt eraan! Op 26 november 2021 is er weer een Verhalenavond! Het thema van dit jaar is ‘Taal fan myn hert’, een breed thema waar een scala aan verhalen over te vertellen is en dat is precies wat de organisatie van Verhalenavond beoogt. Honderden vertellers in heel Fryslân op bijzondere locaties. Ontmoeten, dat is waar we naar verlangen en dat is waar Verhalenavond in uitblinkt. De eerste fanatieke vertellers hebben zich al aangemeld via de site. Zo zijn er verhalen te horen in Wetsens, Dokkum, op Ameland, Niawier en in Easterlittens. Een verhaal over ‘De taal van Camino de Santiago, de leafde foar de natoer en ook een verhaal in het Brabants. De laatste is een verteller van de vertelgroep Ameland Vertel!, dit is een groep die met meerdere vertellers deelnemen aan Verhalenavond. ‘Steeds vaker krijgen we aanmeldingen van vertel-groepen die soms zelfs ontstaan zijn vanuit eerdere edities van Verhalenavond. Maar ook van dorpen die meedoen met een route door het dorp met verschillende vertellers op diverse plaatsen. Naast het feit dat het geweldig is dat dit soort initiatieven ontstaan is het ook voor het publiek erg leuk om een dorp op een nieuwe manier te leren kennen. Je gaat met hele andere ogen kijken naar een dorp en ook krijg je op een nieuwe manier contact met dorpsbewoners. Verhalenavond is dan ook zoveel meer dan alleen het vertellen van een verhaal of er naar luisteren’ aldus een trotse Janneke de Haan die artistiek leider is van het project. In de aanloop naar Verhalenavond worden, verspreid door Fryslân, een vijftal inspiratiesessies voor vertellers georganiseerd waarop vertellers aan hun verhaal kunnen werken en tips krijgen van Jos Thie over hoe je een verhaal vertelt. Pier21 produceert, in samenwerking met Solidair Friesland en Kleurrijk Fryslân, de nieuwe editie van Verhalenavond op 26 november 2021. ‘We zijn ontzettend blij met deze samenwerking temeer in het kader van het thema van dit jaar. We hopen dat er deze editie extra veel andere talen te horen zullen zijn tijdens Verhalenavond. Dus naast Nederlands, Fries, Bildts misschien ook wel Afghaans, Turks en Chinees, om maar een paar voorbeelden te noemen’ zo zegt David Lelieveld Creatief producent van Pier21. Vertellers kunnen zich aanmelden via verhalenavond.nl waar de verhalen terug te vinden zijn op een kaart. Zo kunnen bezoekers die op 26 november naar Verhalenavond toe willen makkelijk een route uitstippelen.
Page 36
36 Zoekplaatje “U moet het binnen in ons dorp vinden en als hint willen wij u meegeven: hou de vaart erin, daar blijft u jong bij!” Zo eindigden we ons vorige zoekplaatje. Nou, die hint werd door de lezers niet over de schutting gegooid. Deze aanwijzing gaf de oplossing dan ook dubbelop weg. Het zoekplaatje bevond zich aan de vaart en het had iets met jong te maken. Een goede reden om eens een gokje te wagen dachten wij zo, want zonder geluk “vaart” niemand wel. Toen de eerste oplossing binnen was, dachten we dat het hek van de dam was en de oplossing binnen zouden stromen. Het bleef echter bij de gebruikelijke inzenders, ook altijd leuk, waarvan Jelle de Vries de eerste was: “In eerste instantie zou je denken dat het lastig gaat worden om de afgebeelde schutting ergens te traceren. Want schuttingen zijn er in vele vormen en maten en je ziet ze overal. Maar als je het goed leest dan ontdek je toch een bepaalde hit en kom je al snel tot de conclusie dat dit zoekplaatje zich aan de vaart moet bevinden. Op zoek gegaan en inderdaad bij familie K. de Jong is het aangegeven zoekplaatje te bewonderen. Tot slot een gezegde/spreuk: als je ouder wordt, gaat alles slechter, behalve het vergeten, dat wordt beter.” Jelle wordt dan wel ouder, maar vergeet nooit de inzending in te sturen. Dat valt hem zeer te prijzen en ook het resultaat is prima, want net als bij deze, is het antwoord bijna altijd goed. Hiernaast ziet u het grotere geheel en dan komt het u ook vast weer bekend voor, mocht u geen idee hebben gehad. 37 Bij Jacob en Maike zal het ook zo’n vaart niet lopen met een foute oplossing, al loopt Maike dan wél weer altijd met veel vaart, maar dat terzijde. Haar blik is echter scherp en ze ontdekte dan ook waar de oplossing lag: “Deze schutting staat tegen de garage aan, aan de Schuurmanwei bij fam. K de Jong, H.J. v.d. Veenstraat 32.” Die garage was inderdaad ook nog net in beeld, dus dat was goed gezien. En dan, tot slot alweer, de oplossing van Jappie en Bettie IJtsma, die het hek achter deze aflevering weer sluiten. Ze hadden moeite met het plaatje van de vorige aflevering, maar bij deze zagen ze het weer heel goed: “Hallo, dit zoekplaatje is gemakkelijker te vinden dan de vorige keer. Met de hint de vaart er in dan blijf je jong, kom je al gauw bij de vaart aan de Schuurmanswei uit en bij de familie K de Jong aan de van der Veenstrjitte 32. Het is te zien vanaf de Schuurmanswei. Gr Jappie Bettie.” Zo ziet u maar weer, dat het lezen van de hint uw blik tot ver over de schutting kan doen reiken. Al moeten wij erbij zeggen dat het ons natuurlijk ook niet altijd lukt een geslaagde hint te geven. Die voor deze keer bijvoorbeeld vinden we lastig, want we geven al snel te veel weg. Of het wordt er al snel weer eentje uit de oude doos. Oh! Dat is een hint: lees voor de juiste richting “de oude doos” in deze Gelf. Mocht u de oplossing vinden, geef die dan door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@ hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 38
38 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Aafke Rijpma MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 39 Wurklist 12 november 20 november 3 december va. 18.00 uur 12.45 uur 19.30 uur Snertactie DTS. Intocht Sinterklaas in Surhuizum. Klaverjassen in De Delfeart. Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06-25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Iedere donderdagavond van 20.00-22.00 uur repeteert Popkoor Akkoord in ‘De Delfeart’. Info: popkoor-akkoord.webs.com. Spreuk van de maand “Nemen vult de handen, geven vult het hart” Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: “oost west thuis best” Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 29 november 2021 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fjouwerentritichtste jiergong, nûmer 5, 12 oktober 2021

Grutte Gelf nûmer 5, 12 oktober 2021


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fjouwerentritichste jiergong, nûmer 5, 12 oktober 2021 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Zin om mee te doen in de van de Grutte Gelf? Waarom we versterking zoeken? Elke maand stroomt onze mailbox vol met artikelen die we toegestuurd krijgen. Ook vinden we soms zelf dat er ergens aandacht aan besteed kan worden of zien we iets bijzonders in ons dorp dat het vermelden in ons dorpsblad waard is. Of we worden getipt. Onze redactie is echter inmiddels nogal uitgedund en om dat alles in goede banen te kunnen leiden, hebben we hulp nodig. Moet ik dan elke keer zelf stukken schrijven? Dat hangt ervan af. We zijn namelijk op zoek naar verschillende mensen die een deel van de taken kunnen doen en het is maar net wat goed bij je past. • Als je creatief aangelegd bent en schrijven leuk vindt, dan mag dat zeker. Graag zelfs! Misschien heb je zelfs wel fantastische ideeën voor de Grutte Gelf die je zelf zou willen uitvoeren. Wij zouden bijvoorbeeld heel graag iemand hebben die interviews wil doen met mensen in ons dorp met wat voor aanleiding dan ook. Maar wil je heel iets anders? Wij horen het graag. • Is dat niet jouw ding en maak je bijvoorbeeld liever foto’s van wat er gebeurt en vind je het leuk om het wel en wee in ons dorp mee in de gaten te houden, dan is dat ook prima! Een praktische meedenker en -werker kunnen we goed gebruiken.
Page 4
4 5 • Ben je goed in taal en teksten, maar heb je geen zin in bovenstaande taken? Dan kun je misschien redigeren. Dat is iemand die controleert of de teksten taalkundig door de beugel kunnen. We proberen de ingezonden teksten zo ongewijzigd mogelijk te plaatsen. Toch missen er soms woorden en leestekens, lopen zinnen niet goed of staan er spellings - of typfouten in teksten. Maar kost dat niet heel veel tijd? Dat valt in de praktijk nogal mee. Eén keer in de vier weken is er een redactievergadering. Dat kost een avond tijd. Daarnaast houden we met elkaar de binnengekomen berichten en de activiteiten in ons dorp in de gaten. Dat gaat via de mail, dus die tijd kun je zelf bepalen. Van het drukken en het verspreiden heb je als redactielid geen drukte, want dat wordt allemaal al geregeld. Maar dan heb ik weer verplichtingen! Die vallen dus ook mee! Je voert je eigen taak uit en bent bij de redactievergadering. En je mag mee met het etentje dat we zo nu en dan organiseren, zelfs dat is geen verplichting (maar wel heel leuk, vinden we zelf). OK, misschien vind ik het wel wat, maar ik twijfel nog! Kom eens vrijblijvend langs bij een redactievergadering. Wij vertellen je wat we doen en wat je voor ons kunt betekenen. Mocht het je dan leuk lijken: van harte welkom! Mocht je het dan toch niet zien zitten: het is vrijblijvend en even goede vrienden. Heb je liever dat iemand van ons eens een keer bij langskomt om uit te leggen hoe het gaat? Dat doen we graag, dus meld het bij één van de redactieleden. Fullchurchdienst Hart tegen hard! ‘Bline Leafde’ Op zondag 7 november a.s. om 11.00 uur is het weer tijd voor een ‘Fullchurchdienst’. Deze dienst is in samenwerking met Jan van der Meer uit Oosternijkerk en de band Sinjael uit Donkerbroek. Het thema van deze dienst zal zijn: Hart tegen Hard! ‘Bline Leafde’. Wanneer wij in die spiegel van liefde kijken, kunnen we het anders aanpakken. In plaats van ‘hard tegen hard’ ons ‘hart in te zetten tegen hard’. Een dienst voor jong en oud! Voel je welkom!
Page 12
12 13 Corona hat net allinne ynfloed op de jildsaken hân. Ek in protte frijwilligers hawwe oanjûn dat sy no oare dingen dogge as dwaan wolle en gjin tiid mear hawwe as frijwilliger by de Delfeart. Dat fine wy tige spitich, mar respektearje wy fansels ek. It betsjut wol dat wy no te min frijwilligers oerhâlde. Dus bêste Surhústers, jong en wat âlder, wy kinne wol in oantal nije frijwilligers brûke! Fine jimme it leuk om in oantal kearen per moanne as frijwilliger achter de bar te stean, gasthear as gastfrou te wêzen? Meld jimme dan oan by ien fan de bestjoersleden as fia info@delfeartsurhuizum.nl. Jimme kinne gratis in IVA (Instructie Verantwoord Alcoholschenken) training folgje. Ek foar it skjinmeitsjen sykje wy nije minsken. Foar dit wurk wurdt in frijwilligers fergoeding betelle fan € 5,00 per oere (max € 1.700,00 per kalinderjier). Ek hjirfoar graach oanmelde by bestjoer as fia it neamde mailadres. Sûnder de frijwilligers yn Surhuzum kin it Doarsphûs net draaije. Wolle jimme mear ynformaasje as hawwe jimme oare fragen. Wy heare it graach. Bestjoer Stichting Dorpshuis Surhuizum Sipelaksje Beste Surhústers, Op vrijdag 29 oktober a.s. is weer onze jaarlijkse sipelaksje. Deze keer hebben we de actie uitgebreid met de verkoop van aardappelen. Vanaf 17.00 uur komen we huis-aan-huis aan de deur met sipels en ierappels. (onder voorbehoud i.v.m. het corona-virus) De opbrengst is voor het jeugdwerk van PKN Surhuizum. Alvast bedankt voor jouw/uw steun! Jeugdwerk PKN Surhuizum Opbrengst collecte Nierstichting 2021 Dit jaar heeft de collecte voor de Nierstichting € 965,64 euro opgebracht. Alle Surhúster collectanten en gevers heel erg bedankt voor jullie bijdrage. Gryt Wijma
Page 14
14 15 Postvrouw stopt! In oktober 2010 ben ik begonnen met de post. Bij de regiopost uit Kollum. In februari 2011 kwam er een postbaantje bij. Namelijk bij Postnl. Regiopost werd in 2012 overgenomen door Frlpost en deze stopte weer in januari 2020. Hierdoor kreeg ik wat meer uren (8) bij Postnl. En was ik meer in Augustinusga te vinden dan in Surhuizum. Nu, 11 jaar later, heb ik een andere baan. (Ging ineens even heel snel allemaal.) Per 1 november 2021 ga ik als cassiére verder bij de Jumbo in Kollum. Inmiddels al begonnen. Dus even weer twee banen. Lieve mensen van Surhuizum en Augustinusga bedankt voor de mooie jaren. Ik heb het altijd met veel plezier gedaan. Ik ga “mijn” rondjes dan ook zeker wel missen. Maar het is tijd voor iets anders! Het zwaaien gaat wel door, als ik door de dorpen heen ga. Veel liefs, postvrouw Klaske Fanfare De Bazuin eindelijk weer in actie! Na een (te) lange periode van stilte zijn de grootste Covid-obstakels achter de rug en kan Fanfare De Bazuin uit Augustinusga haar muziek weer laten klinken. En wat zijn leden en dirigent daar blij mee; de gezamenlijke hobby uitvoeren en publiek verblijden met muziek is wat ze het liefste doen, en dat kan gelukkig weer. De kalender vult zich langzaamaan met een grote verscheidenheid aan activiteiten. Op 13 oktober staat een muziekmiddag voor alle schooljeugd op de planning. Deze middag organiseert De Bazuin in samenwerking met Jeugdwerk Sjaki in het jeugdhonk in Augustinusga. De aanvang is 14.15 uur, de toegang is gratis en alle schooljeugd is van harte welkom om kennis te maken met muziek, spelletjes te spelen en instrumenten uit te proberen. Op 20 november waait de November Winds door de Fryske Wâlden want dan organiseert de fanfare haar jaarlijkse concert in de Kruiskerk in Buitenpost. Dit keer is de fryske band Sjoerd ensa te gast wat een bijzonder en verrassend geheel gaat vormen. En ook rondom Kerst is De Bazuin meerdere keren van de partij: het saxkwartet speelt tijdens de Kerstnachtdienst in Surhuizum en de complete fanfare geeft op tweede Kerstdag een sfeervol concert. Kortom, er is weer veel moois te beluisteren de komende maanden. Alle informatie kunt u binnenkort nalezen op Facebook en/of de website www.fanfaredebazuin.nl It is machtich moai om wer werom te wêzen, zo laten de Bazuin-leden weten!
Page 32
32 33 langs de huisjes. Hierbij moet je letters zoeken om een puzzel op te lossen. Heb je nog genoeg energie na deze bezigheden dan kun je altijd nog even heerlijk in de speeltuin spelen of even met een glaasje ranja lekker uitblazen op het terras. Entree voor kinderen en donateurs is gratis, deelname aan deze activiteiten (poppenkastvoorstelling + puzzeltocht) is 3 euro, volwassenen betalen de normale entreeprijs. Zonnebloem afd. Achtkarspelen zoekt nieuwe (bestuurs)vrijwilligers Al meer dan 70 jaar draait het bij de Zonnebloem om mensen. Als Zonnebloem vinden wij dat een lichamelijke beperking nooit een belemmering hoeft te zijn. Wij zijn namens de Zonnebloem actief in o.a. Boelenslaan, Surhuisterveen, Surhuizum, Buitenpost, Harkema, Kootstertille, Drogeham en Augustinusga. Nu de corona-maatregelen langzaamaan worden versoepeld willen wij proberen om weer activiteiten voor onze gasten te organiseren, zoals een picknick, een gezellige middag met muziek, samen eten (is heel geliefd bij onze deelnemers). Wij proberen in overleg met onze gasten te kijken wat ze leuk vinden en wat mogelijk is. Daarnaast bezoeken onze vrijwilligers ook mensen thuis voor een kop koffie en een fijn gesprek. Iedereen heeft behoefte aan gezelschap, maar als je een lichamelijke beperking hebt, ben je misschien wel vaker (alleen) thuis dan je zou willen. Om dit mogelijk te maken zijn VRIJWILLIGERS ONMISBAAR. Wil je meer weten over wat wij voor jou kunnen betekenen, of wil je je aanmelden als deelnemer/gast of als vrijwilliger, neem dan contact op met Trijntje Coehoorn; Mailadres: trijntjecoehoorn@gmail.com Tel. 06-15032968
Page 36
36 37 Dat wij de foto naast hun huis hebben genomen, dat konden zij ook niet weten. Immers het woord “schoolzone” is op meer plekken aangelegd en ook waar zij het hebben omschreven. Wij geven een 10 met een griffel voor deze oplossing. De zoen van de juffrouw kunnen we niet beloven, maar wie weet voelt één van de juffen zich geroepen na het lezen van deze tekst. Ze hoeven er niet ver voor te reizen in ieder geval. Dat geldt ook voor de andere inzender van een oplossing (meer waren er ook niet, dus of het was een moeilijke opgave of de animo voor het insturen neemt echt af). Die andere inzender was, hoe kan het ook anders, Jelle de Vries: “Wat betreft de oplossing van dit zoekplaatje hoefde ik de deur niet uit. De aangegeven hint maakte het een stuk gemakkelijker. Zoals AH op de “kleintjes” let, zo moeten wij ook op de “kleintjes” letten, zoals de schoolzone reeds aangeeft. Dit is tevens de oplossing van dit zoekplaatje. Tot slot een gezegde: Kinderen zijn niet lastig, kinderen zijn verschillend, dat is best lastig” Een mooie afsluiter van Jelle, “kind aan huis” natuurlijk wat deze rubriek betreft. Net als postbode Klaske, van wie wij eerder in deze Grutte Gelf lazen dat ze stopt als postbode. Vanuit haar beroep was ze zo goed als vaste leverancier van deze rubriek, daar willen we haar voor bedanken en wij hopen dat als ze toch nog mooie plaatjes tegenkomt, ze die blijft sturen. Wie weet wat je allemaal achter de kassa tegenkomt. En dat geldt natuurlijk voor iedereen: komt u iets leuks tegen of weet u waar het zoekplaatje is? Stuur dan uw oplossing in, wij stellen het zeer op prijs. Dan tot slot: deze keer moet u het weer binnen in ons dorp vinden en als hint willen wij u meegeven: hou de vaart erin, daar blijft u jong bij! Mocht u de oplossing vinden, geef die dan door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 38
38 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Aafke Rijpma MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 39 Wurklist 15 oktober 16 oktober 22 oktober 22 oktober 29 oktober 29 oktober 30 oktober 5 november 7 november 19.30-22.00 uur 14.00-16.30 uur 9.30-10.00 uur 19.30 uur 19.30-10.00 uur 14.00-16.30 uur va. 17.00 uur 19.30 uur 11.00 uur Jeugdhonk Us Stek is open. Jeugdhonk Us Stek is open. Kerk op Schoot bij de Doarpstsjerke. Klaverjassen in De Delfeart. Jeugdhonk Us Stek is open. Jeugdhonk Us Stek is open. Sipelaksje jeugdwerk PKN Surhuizum. Klaverjassen in De Delfeart. Fullchurchdienst in de Doarpstsjerke. Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06-25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Iedere donderdagavond van 20.00-22.00 uur repeteert Popkoor Akkoord in ‘De Delfeart’. Info: popkoor-akkoord.webs.com. Spreuk van de maand “Met beide benen op de grond, kom je geen stap vooruit” Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: groeispurt Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 1 november 2021 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fjouwerentritichtste jiergong, nûmer 4, 14 september 2021

Grutte Gelf nûmer 4, 14 september 2021


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fjouwerentritichste jiergong, nûmer 4, 14 septimber 2021 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang Surhúster flaggen Der binne wer nije Surhúster flaggen beskikber. Neist de flaggen mei standert ôfmjittings (150 x 100 cm) hawwe wy no ek – op fersyk fan guon út it doarp – grutte flaggen (225 x 150 cm) beskikber. De priis foar in lytse is €15,- en foar in grutte €35,-. Wês der fluch by, want se binne yn in smook fuort. De flaggen binne te bestellen en ôf te heljen by Aafke Rijpma (mob. 0625230527) op de Uterwei 18. Fytstunnel Lyk as guon al sjoen hawwe is it wurk oan de fytstunnel al begûn. It hûske is fuort, en sy binne no dwaande om ûndergrûnske ynfrastruktuer te ferlizzen. De kabels moatte omlein wurde. Út en troch binne der minsken dwaande. Foar fragen kinne jo kontakt opnimme mei Peter van der Haar 058 - 292 59 25 as provincie@fryslan.frl. Jo kinne it Pleatslik Belang fansels ek in e-mail stjoere fia pbsurhuzum@surhuzum.nl. Crash B-17 bommenwerper “The Sky Queen” 1943 Yn in eardere edysje fan de Grutte Gelf is alris skreaun oer “The Sky Queen” dy’t yn 1943 delstoarten is by it Langpaed. Pleatslik Belang hat twa kear by Bindert Helder op besite west yn Gryptsjerk om it hjir oer te hawwen. Yn ’e tuskentiid is op oanrieden fan de EOD (Explosieven Opruimingsdienst) in mail skreaun oan de ôfdieling Openbare Orde en Veiligheid fan de gemeente. It is no oan boargemaster Oebele Brouwer wat de gemeente mei dizze saak dwaan sil. As jo mear wite oer de crash nim dan kontakt mei ús op fia pbsurhuzum@ surhuzum.nl. Freonlike groet, Pleatslik Belang
Page 4
4 5 Kinderkerk PKN Surhuizum Vanaf 29 augustus zijn we gestart met de kinderkerk in een ’nieuw jasje’. Alle kinderen zijn welkom in It Gebou om 9.30 uur (of andere aanvangstijd kerkdienst, zie www.pknsurhuizum.nl of www.surhuzum.nl). De kinderen hebben drie kwartier hun eigen moment en sluiten de kinderkerk gezamenlijk af in de kerk. Tijdens de kinderkerk wordt gewerkt met het boek ”Kind op zondag”. Elke week staat een thema centraal. De kinderen luisteren naar een Bijbelverhaal, praten er met elkaar over en sluiten het creatief af. Alle kinderen in de basisschoolleeftijd zijn van harte welkom! Het kinderwerkersteam Lidmaatschap begrafenisvereniging Surhuizum Even een update voor onze leden. Als lid van onze vereniging “De Laatste Eer” betaalt u momenteel voor een automatische betaling een contributie van € 15,00 per jaar. Dit is vanaf de leeftijd van 18 jaar. Kinderen/jeugdleden zijn tot hun 18de jaar vrij van contributie. Wanneer uw kind 18 jaar wordt en ze staan bij ons in het bestand, dan wordt het bedrag à € 15,00 afgeschreven van de rekening die bij ons in het bestand staat en dat zijn vooral de ouders. Mocht uw dochter of zoon een eigen rekening in hun bezit hebben dan willen we graag dat u dat, voordat zij 18 jaar worden, aan mij door wilt geven. Ook al zijn ze verhuisd of niet lid willen worden van onze vereniging dan dit ook graag doorgeven aan mij. Dit om moeilijkheden te voorkomen. Zou u, wanneer u zelf gaat verhuizen of is uw bankrekeningnummer veranderd dan ook graag doorgeven. Dit alles kan gemaild worden naar info@de-laatste-eer-surhuizum.nl, of telefonisch naar Djoeke Postma 0512-351767 b.g.g. 06 57028240. Mocht u nog meer informatie willen hebben over onze vereniging dan kunt u altijd onze website www.de-laatste-eer-surhuizum.nl raadplegen. Namens het bestuur, Djoeke Postma
Page 24
24 25
Page 26
26 27
Page 30
30 31 Nieuws van de Johannes Looijengaskoalle Beste Surhústers, Het afgelopen jaar hebben we een aantal keren een stukje vanuit school geplaatst. Ook nu zullen we weer een paar zaken met jullie delen. Vanwege het vreemde jaar, met alle maatregelen rond Covid-19 is er besloten dat we niet met de bus op schoolreisje konden. Maar wat waren we blij dat we toch iets mochten organiseren bij café Landzicht, in Surhuizum! De groepen 3-6 zijn hier geweest om te midgetgolfen, pannenkoeken te eten en we mochten het terrein gebruiken voor allerlei spelletjes in een circuit. Familie Piersma bedankt voor jullie gastvrijheid! De groepen 7/8 hebben kamp gehad in Appelscha. Erg leuk dat we dit konden organiseren en wat hebben de kinderen mooie herinneringen gemaakt. Zeker de tochten (in het donker) door het bos hebben op sommige kinderen indruk gemaakt, wat een spannende verhalen! De groepen 1-3 hebben op school een feestje gevierd, ter vervanging van een reisje. Ze zijn deze dag goed verwend met lekkernijen en spelletjes. Ik heb gemerkt dat velen van jullie inmiddels al gelezen of gehoord hebben dat ik de JLS ga verlaten. Ik ga naar de Claercamp in Gerkesklooster. Hier wacht een nieuwe uitdaging voor me, want geen school is gelijk! Maar ik heb er zin in. Dat betekent dat ik afscheid moet nemen van de JLS. Ik heb de afgelopen jaren met veel plezier in jullie dorp gewerkt en ik heb me er altijd erg welkom gevoeld. Bedankt voor jullie hartelijkheid! Een echt afscheid zal het daarom niet zijn, want ik kom echt nog wel eens langs tijdens bijvoorbeeld de Spulwike of bij DTS! Ik zou daarom graag willen zeggen, tot ziens! Groetjes (juf) Sanne. Team JLS
Page 38
38 Clubseizoen 2021-2022 PKN Surhuizum Info en opgave: Young Stars (Groep 8) All Stars 1 (1e klas) Grietje Pool: grietjepool84@gmail.com Hinke Arrighi: hinkehoekstra9@gmail.com Janet Veenstra: arjanjanet@hotmail.com All Stars 2 (2de en 3de klas) Thomas Zijlstra: thomaszijlstra02@gmail.com Marijke Brandsma: marijkeb20@gmail.com Reload (16 en 17 jarigen) Eetclub (18+) Klaas Wijma: kwijma@hetnet.nl Bart en Ageeth Veenhuizen: bart.veenhuizen@hetnet.nl Start eind september / begin oktober 2021. Iedereen is welkom! 39 Zoekplaatje “Wij weten niet waar we het moeten zoeken (letterlijk dan)”, schreven we de vorige keer. Nou, dat bleek dus best mee te vallen in de vakantieperiode. Als je in Nederland reist, hoef je niet eens zo ver te zoeken om de mooiste plekjes te vinden. Maar goed, daar ging het in dit geval niet om. Het ging om de foto die Klaske instuurde en daar konden we dus geen hints bij geven deze keer, omdat we zelf ook nog moesten zoeken. Daar kwamen we echter niet eens aan toe, want de eerste oplossing kwam al zo snel binnen dat we alleen nog maar hoefden te controleren. En de vlag kon meteen uit dachten we, want die eerste oplossing was goed, hoe kon het ook anders zou je denken. Maar toen kwam er nog een oplossing binnen en die bleek anders te zijn! Wat nu, konden we de vlag weer strijken? Was één van de oplossingen de vlag op de modderschuit? Alle gekheid op een stokje: waar zat deze vlaggenstokhouder zult u denken als u niet heeft gezocht (wat wij ons natuurlijk niet kunnen voorstellen) of als u wel heeft gezocht en het niet heeft kunnen vinden. We hebben beide adressen gecontroleerd en snapten de verwarring. We hebben ze beide even voor u naast elkaar gezet. Allereerst die van de Bonhommestrjitte 29:
Page 40
40 Dit was de oplossing waar Jappie en Bettie IJtsma voor gingen: “Bijna alle huizen in Surhuizum hebben een vlaggenstokhouder aan de muur. Dus op zoek om te juiste te vinden. Nou deze heeft wel een bijzondere vorm en valt dus wel op. We kwamen het tegen op de woning van de Bonhommestrjitte 29 die nu tijdelijk leeg staat.” Een heel bijzondere vorm inderdaad! Dus we snappen dat bij Jappie en Bettie de vlag er zo bijhangt. Maar toen kwam de oplossing binnen van Jacob en Maike: “Deze vlaggenstok houder met ornament is te vinden aan de muur van het huis aan ‘t Sud 11.” Zoals altijd kort maar krachtig en duidelijk! En ook duidelijk een ander adres. Hieronder de beelden van dat adres waar we natuurlijk meteen naar toe zijn gegaan voor een vergelijkend warenonderzoek: En inderdaad, ook daar die bijzondere vorm. Nog sterker zelfs: dezelfde vorm! Nu weten wij niet of Klaske ons met opzet probeerde in verwarring te brengen. Haar kennende, denken we dat we… eehhh niet. De muur op de achtergrond van haar foto is duidelijk wit, maar in de Grutte Gelf worden de foto’s in zwartwit afgedrukt en dan is dat verschil eigenlijk al niet meer goed waar te nemen. Eens even horen wat Jelle de Vries er van vindt en of die misschien nog een stokje steekt voor de eerder genoemde oplossingen: 41 “Deze excentrieke landelijke vlaggenstokhouder is te bewonderen op It Súd 11. Vlaggenstokhouders zijn in heel veel soorten en types verkrijgbaar. Tevens dient zo’n object voor een soort van geveldecoratie, dit hangt af van de woning. Eigenlijk zou je hier 2 voordelen ineen kunnen behalen. Het gezegde is dan ook: Twee appelen met één stok afwerpen.” Jelle heeft zijn mand met appelen vast al vol als hij zo efficiënt met de stok in de weer is, en ook in zijn oplossing is hij to the point en komt hij op It Súd 11 uit. Wij komen tot de conclusie dat alle inzenders met vlag en wimpel zijn geslaagd en we zijn ook benieuwd of de nieuwe bewoners van Bonhommestrjitte 29 deze vlaggenstokhouder als geveldecoratie laten hangen of voor een geheel ander exemplaar kiezen. We zullen de vinger aan de pols(stok) houden! En dan de nieuwe opgave. Als enige hint kunnen we deze keer de slogan van die ene supermarkt geven: let op de kleintjes. Mocht u de oplossing vinden, geef die dan door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@ hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 42
42 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Aafke Rijpma MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 43 Wurklist 19 september va. 9.45 uur 20 t/m 25 september Spreuk van de maand Startdienst PKN Surhuizum. Meer info elders in deze Grutte Gelf. Collecte Nierstichting. Oplossing Grutte Gelf woordzoeker Antwoord: chipszak Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 4 oktober 2021 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 44
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fjouwerentritichtste jiergong, nûmer 3, 12 july 2021

Grutte Gelf nûmer 3, 13 july 2021


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fjouwerentritichste jiergong, nûmer 3, 13 july 2021 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang Bêste ynwenners fan Surhuzum (en omkriten), Stypje de Bistepôle! Koartlyn hawwe Gerrit en de ûndertekene fan it bestjoer fan Pleatslik Belang lâns west by de “Bistepôle”. De Bistepôle is it hertekamp yn Surhuzum wêr’t net allinich Surhústers, mar ek minsken út omlizzende doarpen in soad komme, om te genietsjen fan de prachtige moaie Bistepôle mei har ferskaat oan bisten dy’t hjir wenje. Hjir krigen wy in rûnlieding. De bisten wiene earst wat ûnrêstich mei frjemdlingen yn harren wenomjouwing, mar it fertrouwen yn Haaije en Jan makke dat se rêstich bleaunen. Wy mochten nij jong libben fan tichtby bewûnderje, lytse jonge reeën en wallabies. Ek de oare bisten lieten harren op de foto sette. Boud as lûdsbarriêre, dêrnei in skoft beweide troch skiep, wurdt de Bistepôle no bewenne troch û.o.: reeën, wallabies, nandoes en swannen. De Bistepôle wurdt ûnderhâlden troch de twa frijwilligers en hjir komt wat by sjen! Hjirûnder in greep út it takenpakket dêr’t ús frijwilligers Haaije en Jan op in deistige basis by belutsen binne. • It fuorjen fan alle bisten: griente, droech foer en spesjaal foer. • Wetterfoarsjenning ûnderhâlde: de lieding nei de wyk iepen hâlde, soargje dat d’r genôch wetter yn’e fiver is, ek foar de fisken en wakken meitsje yn’e winter.
Page 4
4 • Soarchje foar it bistebestân: tink oan ynteelt, te folle bisten yn’e Pôle. • Bistedokter ynskeakelje en helpe wêr nedich. • It hek ûnderhâlde. • Kontakt ûnderhâlde mei de gemeente: beammen snoeie, ensfh. • Wolwêzen fan de bisten yn de gaten hâlde: sûnens, gedrach. Wy binne ús frijwilligers tige tankber foar har belutsenens en leafde foar ús Pôle! ** Us frijwilligers wolle doarpsbewenners mei in grut hert foar bisten graach moetsje. Wolle jo ús frijwilligers helpe en sa no en dan in helpende hân oanbiede? Nim dan kontakt op mei ien fan’e leden fan it PB-bestjoer: pbsurhuzum@ surhuzum.nl Wolle jo ek genietsjen bliuwe fan ús bysûnder moaie Bistepôle, wêr’t elk fan ús genietsje kin fan ’e bisten en wêr’t pake’s en beppe’s mei de bernsbern de bisten bewûnderje en einen fiede? Dan soe in finansjele kontribúsje wolkom wêze. Dit kin brûkt wurde om it foer foar de bisten te beteljen en it takom (grut) ûnderhâld. Jo kinne maklik donearje troch de QR-koade te scannen mei de kamera op jo mobyl (gewoan efkes de kamera op de koade rjochtsje) en dan sels it bedrach fan’e donaasje te kiezen. Of jo kinne de link hjirûnder yn jo webbrowser ynfoegje. Of meitsje in bedrach oer op rek.nr. NL94 RABO 0304 2532 19 fan Pleatslik Belang Surhuzum û.f.f. Bistepôle. Lit ús allegear genietsje fan ús Bistepôle yn ús prachtige Surhuzum! Scan de QR-code om te betalen voor donatie Bistepôle Gebruik de Camera App op je telefoon (De QR-code is geldig tot 26 juni 2023) https://betaalverzoek.rabobank.nl/ betaalverzoek/?id=5-bqTpNzT42gYG2sbrXrpg Mei freonlike groetnis, Cora Groenhof, bestjoerslid Pleatslik Belang #Isupportdepole 5 Minicamping de Weidewagen Jo kinne it net mist hawwe. Koartlyn hawwe wy der in camping by krige yn Surhuzum. Op freedtemoarn 11 juny waard de Weidewagen fan Steven en Roelie Tuinstra offisjeel iepene troch wethâlder Max de Haan. Aafke Rijpma hat út namme fan Pleatslik Belang Steven en Roelie in soad súkses tawinske mei dizze prachtige camping. Alles wiist derop dat it in suksesfolle simmer wurde sil! Begjin july krige Pleatslik Belang in bysûndere mail tastjoerd fan Bindert Helder út Gryptsjerk. De Balkespringer Geacht bestuur van het Plaatselijk Belang Surhuzum, Op deze regenachtige Pinkstermaandagmorgen zo maar even een mailtje uit Grijpskerk. Ik ben Bindert Helder en woon aan de Snip 35. Mijn Pake en Beppe waren Bindert Helder 1880-1933 en Bieuwkje Keizer 1881-1942. Zij woonden in het kleine huisje dat naar voren en naar achteren de hele Rysloane overziet. Vlakbij een mooie Poel en Het Land van Een. Een paradijselijke omgeving vind ik. Mijn Heit is daar opgegroeid en woonde getrouwd met Froukje Bosklopper zijn hele leven in Peebosch, eveneens een prachtig gebied. Mijn hobby’s: info verzamelen over WO II en de voormalige gemeenten Grijpskerk en Grootegast. Een kennis Melle Koopmans ook uit Grijpskerk, nam me een paar jaar geleden op een zaterdagmiddag mee naar de kerken van Augustinusga en
Page 6
6 Surhuizum. Melle is zéér gespecialiseerd in genealogie en de Friese historie. Voor mij was het bijzonder leuk om te horen en later, via een lange uitgeprinte informatielijst, te lezen dat Cornelis Egberts Gay(c)kema mijn Stampake was. Door allerlei omstandigheden en in het bijzonder door corona is daaraan door mij geen aandacht meer besteed. Een paar keer, wanneer ik met familieleden toch even langs het kunstwerk reed, werd er gevraagd waarom er geen infoplaquette bij stond. Ik moest het antwoord schuldig blijven. Tot mijn verrassing las ik in De Feanster en De Streekkrant dat De Balkenspringer eindelijk thuis was gekomen. Prachtig!! Natuurlijk ben ik een paar keer bij Oerpake gaan kijken, maar vond, als ik tenminste goed gekeken heb, ook hier geen plaquette. Mag ik vragen of daar bewust voor is gekozen? U zult zich vast kunnen voorstellen dat het op mijn leeftijd (87 en gelukkig nog goed gezond) héél leuk is om dit verhaal en meer bijzondere dingen over mijn (verre) voorouders uit de gemeente Achtkarspelen te ontdekken. Misschien hebt u nog meer info voor mij. Alvast heel hartelijk bedankt voor uw reactie. Informatie over crash B-17 bommenwerper “The Sky Queen” 1943 Er zullen zeker nog mensen zijn die zich die morgen van juli 1943 zullen herinneren. Met uw plaatsgenoot Jasper Pool, amateur historicus, heb ik in de loop der jaren zo nu en dan contact gehad. In het bijzonder over de crash van de B-17 bommenwerper The Sky Queen die op 28 juli 1943 bij Kortwoude, aangeschoten, neerstortte. Van de 11 bemanningsleden kwamen er 9 op een vreselijke manier om het leven. Ik heb jarenlang contact gehad met een van de bemanningsleden en zelfs nu nog met de familie. Ik heb ook heel veel info over de crash. Voordat de B-17 neerstortte dropte Adams (de man die ik dus kende) de 10 bommen, die in Surhuizum op en bij Het Langpaed terecht kwamen. Echter in een rapport wordt exact aangegeven waar de NEGEN bommen zijn neergekomen. Bij een bezoek van Adams en zijn vrouw aan ons in Grijpskerk heb ik daarover uitgebreid met Adams gepraat. Het is uitgesloten dat er maar negen zijn gevallen. Adams laadde ze zelf mee in en liet ze ook vallen. Twee bommen vallen nooit in hetzelfde gat; dus zal er daar nog een blindganger moeten liggen, tenzij die later door de explosieven opruimingsdienst is weggehaald. Daarover heb echter nooit iets gehoord. Kunt u mij vertellen of dat gebeurd is of dat er onderzoek naar is gedaan? Ik moet er nog even bij vermelden dat ik voor alle zekerheid een mail naar de EOD (explosieven opruimingsdienst) heb gestuurd of zij er meer van weten. Met vriendelijke groet, Bindert Helder 7 De hear Helder is yntusken ynformeare dat de plaquette fan’e Balkespringer op’e efterkant fan it keunstwurk stiet. As jo no mear witte oer de crash fan The Sky Queen as oer de Balkespringer, stjoer dan in e-mail nei pbsurhuzum@ surhuzum.nl of fansels nei bhelder@home.nl. De hear Helder dielde foar ynformaasje noch in list mei de nammen fan’e eigners fan’e lannen dêr’t de bommen foelen. Op fersyk kinne wy dizze hjirûnder mei jo diele.
Page 30
30 31 Agrarische sector TM Infra is het bedrijf van de gebroeders Van der Veen uit Surhuizum. Het wegenbouw bedrijf is vooral gespecialiseerd in asfaltwerkzaamheden met als opdrachtgevers bedrijven en instellingen, particulieren, hoofdaannemers en overheden. Tiemen van der Veen: “Wij werken ook vaak voor de agrarische sector. Vandaag bijvoorbeeld maken we een asfaltverharding in een nieuwe voersilo. Verder werken we in de wegenbouw voor grote aannemersbedijven en gemeentes en zijn we actief op het gebied van de verhuur van asfaltpersoneel en machines”. TM Infra werd 12 jaar geleden opgericht en groeide met name de laatste jaren sterk. Met de nieuwe Volvo asfalteermachine en de eigen walsen, kleefwagens en diverse bestelwagens met materieel en aanhangwagens werkt het bedrijf met name in Noord Nederland. Complete uitrusting Van der Veen: “Wij huurden tot nu toe meestal machines in maar een eigen machine heeft toch de voorkeur. We hadden nu de kans om bij SMT een nieuwe demo machine over te nemen. Deze Volvo 6820 D is uitgerust met zo ongeveer alle opties en daarmee is het een hele mooie complete machine”. De machine is onder meer voorzien van een bijzondere werkbalk waarmee ook ‘tonrond’ afwerking gemaakt kan worden. Verder is de balk instelbaar van 2,5 tot 5 meter, maar met een verlenging is een afwerkbreedte tot zelfs 6,5 meter mogelijk. Verder is de machine voorzien van verwarmde kantschotten met Hardox slijtstrippen, een opklapbare bak en zogenaamde Fume Extractors die zorgen
Page 32
32 33 voor afzuiging van de asfaltdampen. Daardoor staan de asfaltwerkers niet constant in de asfaltdamp. Daarnaast is de machine uitgerust met ‘smart dock’ met stoplichten waardoor de chauffeurs precies kunnen zien wanneer ze goed staan voor de machine tijdens het lossen. Geavanceerde machine Een ander hoogstandje van de Volvo asfalteermachine is het Volvo Pave Assist systeem. Daarmee kun je op afstand zien wat de locatie is van de machine, maar ook de productie, de temperatuur van het asfalt en de voortgang van het werk. Verder is de machine voorzien van smart view camera’s waardoor de machinist rondom zicht heeft op zijn machine en de omgeving. Dat kan ook ’s nachts, want met de twee ‘Led Balloon’ lampen wordt het hele werkvak rondom de machine uitgelicht. Een MOBA besturing systeem zorgt voor de aansturing van de machine die, uiteraard voorzien is van de nieuwste Volvo D6 Stage 5 dieselmotor. Kortom, een bijzonder geavanceerde machine waarmee TM Infra goed voor de dag komt. Scania 10x4 Quadro Tegelijkertijd met de nieuwe Volvo machine werd er een nieuwe Scania truck aangeschaft door Veenstra Transport. Veenstra koos voor een Scania R450 10x4 kipper die door Veldhuizen Wagenbouw werd aangepast tot een Quadro uitvoering. Door de vijf assen zo compact mogelijk te positioneren blijft deze kipper binnen de acht meter totale lengte. Dat is een voorwaarde voor het vervoer van de dieplader aanhangwagen, want zo blijft de combinatie binnen de wettelijk toegestane afmetingen. Tegelijkertijd bedraagt het laadvermogen 30 ton, en dat is fors meer dan wat er is toegestaan op de traditionele vier- assers die meestal voor de aanhangwagen staan. Met de nieuwe Scania wordt dan ook een belangrijke bijdrage geleverd aan duurzamer werken. Op iedere drie ritten wordt door het hogere laadvermogen een rit uitgespaard, en dat telt hard op. Zeker in combinatie met de milieuvriendelijke Stage 5 dieselmotor in de Volvo 6820 D zorgt dit voor een belangrijk lagere uitstoot bij de asfalteringswerken van TM Infra. Dit artikel van Iep van der Meer is overgenomen uit BouwMachines.
Page 38
38 Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie. 39 Maïspad in het land aan de Rysloane In het maïsland tegenover Wietse Zijlstra/het Land van Eén aan de Rysloane is een pad gemaakt. Voor wie het leuk vindt, kun je hier door heen wandelen. In de bocht tegenover Land van Eén, loop je via de reed naar achteren, daar kun je opzij helemaal overdwars. Aan de andere kant van het land kom je er weer uit, waar door de maïs een pad loopt terug naar de Rysloane. Voor wie het leuk vindt, veel plezier! Deze zomer hebben we helaas geen Kuier Ite & Geniete kunnen organiseren, wie weet komt er dit jaar nog eentje. Houd de Grutte Gelf in de gaten! Groet uit de Surhuizumermieden van Wietse Zijlstra, Sjaak & Tine van der Veen Bibliotheek organiseert de hele zomer workshops voor kinderen Bibliotheken Noord Fryslân staat deze zomer in het teken van gratis activiteiten voor kinderen en jongeren. De hele schoolvakantie lang, van 12 juli tot en met 20 augustus zijn er in tien vestigingen workshops die worden gegeven door digitale toppers: jongeren uit de regio die veel kennis hebben van digitale technologie. Kinderen kunnen een vakantiehuis bouwen in Minecraft, de gekste foto’s en video’s maken met het Green screen, bouwen en programmeren met Lego WeDo en Lego Spike, een tas of shirt bedrukken met de vinylsnijder of een eigen koekjesstempel maken met de 3D-printer. Acht jongeren uit de regio gaan in de bibliotheek aan de slag als workshopbegeleiders voor basisschoolkinderen. Zij hebben verstand van programmeren, online ontwerpen en coole foto’s en video’s maken. ‘Een win-winsituatie. Kinderen en jongeren maken kennis met verschillende computerprogramma’s en verbeteren hun digitale vaardigheden. De wat oudere scholieren en studenten delen
Page 40
40 41 hun kennis, verdienen een zakcentje bij en doen werkervaring op. De jongeren - digitale toppers noemen we ze – zijn deze week allemaal door ons getraind,’ vertelt Marike Wiggers van de bibliotheek. De workshops, 60 in totaal, worden onder meer gegeven in de vestigingen Buitenpost en Surhuisterveen. Alle activiteiten zijn gratis toegankelijk, maar aanmelden is verplicht, want er is maar een beperkt aantal plekjes beschikbaar. Vorig de activiteiten jaar waren snel ‘uitverkocht’, dus de bibliotheek adviseert ouders om niet te lang te wachten met het aanmelden van hun kind. De meeste activiteiten zijn geschikt voor kinderen van acht jaar en ouder. Het programma duurt steeds anderhalf uur. Aanmelden voor de activiteiten kan via de website van de bibliotheek: ontdekdebieb.nl/zomeractiviteiten. De zomeractiviteiten worden aangeboden in het kader van het project Bouwen aan ambitie. Dit is een samenwerking tussen Bibliotheken Noord Fryslân en Kennislab Noordoost Friesland. Het doel is om kinderen en jongeren kennis te laten maken met de nieuwe ontwikkelingen in de digitale en technologische wereld. Spelenderwijs kunnen zij de vele mogelijkheden ontdekken en hun digitale vaardigheden ontwikkelen. Te doen in Buitenpost: • Foto’s en video’s maken met de green screen, donderdag 15 juli van 15.0016.30 uur en donderdag 22 juli van 15.00-16.30 uur • Bouw je vakantiehuis in Minecraft, donderdag 29 juli van 15.00-16.30 uur en donderdag 5 augustus van 15.00-16.30 uur • Tas of shirt bedrukken met vinylsnijder, donderdag 12 augustus van 15.0016.30 uur en donderdag 19 augustus van 15.00-16.30 uur Te doen in Surhuisterveen: • Bouwen en programmeren met lego, vrijdag 16 juli van 15.00-16.30 uur en vrijdah 23 juli van 15.00-16.30 uur • Bouw je vakantiehuis in Minecraft, vrijdag 30 juli van 15.00-16.30 uur en vrijdag 6 augustus van 15.00-16.30 uur • Foto’s en video’s maken met de green screen, vrijdag 13 augustus van 15.00-16.30 uur en vrijdag 20 augustus van 15.00-16.30 uur
Page 42
42 Zomeractiviteiten bij De Spitkeet Openingstijden Sinds maandag 5 juli is De Spitkeet ook op maandagmiddag geopend en wel van 13.00 tot 17.00 uur. Op de overige dagen is het museum geopend op dinsdag t/m zaterdag van 10.00 tot 17.00 uur en zondag van 13.00 tot 17.00 uur. Tentoonstelling In de expositieruimte van de Mallemoune is een tentoonstelling te zien over de Tweede Wereldoorlog onder de titel ‘Frijdom wie de heechtste wet...’. Zomer Fietstochten Wij hebben voor onze fietsliefhebbers in juli en augustus acht leuke, korte fietsroutes uitgezet. Zo willen we tot en met 29 augustus elke zaterdag een tocht aanbieden. De afstanden zijn steeds rond de 35 km en de starttijd is tussen 11.00 en 14.00 uur bij De Spitkeet, De Dunen 3 in Harkema. Er zijn onderweg geen vaste rustplaatsen. De prijs is € 3,- per tocht, maar wie een strippenkaart koopt voor 4 tochten betaalt € 10,-. Simmerwille In de week voor en na de bouwvakvakantie organiseren wij bij De Spitkeet voor kinderen in de leeftijd van 4 tot 12 jaar 2 dagen “Simmerwille bij De Spitkeet”. Deze beide dagen gaan plaats vinden op dinsdag 13 juli van 11.00 tot 16.00 uur en op dinsdag 17 augustus van 12.00 tot 16.00 uur. Op dinsdag 13 juli introduceren wij ons “Groot Ferdividaasje Doeboek”. Het 40 pagina’s dikke boek neemt je mee over het Spitkeet-terrein met allerlei verhalen, activiteiten, rebussen, woordzoekers, kleurplaten enz. Het boek is eigenlijk een grote speurtocht die je laat zien hoe mensen werkten en leefden tussen 1850 en 1900 op de Groningse en Friese heide. Tijdens je bezoek aan ons openluchtmuseum, neem je het boek mee over het park. Het boek vertelt door middel van allerlei verhalen en leuke activiteiten meer over ons park. Na de introductie van het “Ferdividaasje doeboek” zal dit te koop worden aangeboden bij De Spitkeet, zodat kinderen die het Openluchtmuseum komen bezoeken op een speelse manier kennis kunnen maken met het leven van toen. Nadat de kinderen met het boek over het park zijn geweest, kunnen ze gaan knutselen of naar hartenlust spelen op de diverse speeltoestellen en in de grote zandbak op het terrein. Zijn ze op een gegeven moment dan echt helemaal uitgekeken op ons park, dan nemen ze het boek en hun gemaakte knutselwerkstukken mee naar huis en kunnen ze daar op hun gemak alles nog eens doorlezen en de laatste puzzels en kleurplaten enz. afmaken. 43 Overige activiteiten 28 en 29 augustus: Brommels Wâldpyk Bramenfestijn 31 augustus t/m 4 september: Brocante verkoop 4 september: Oude Ambachtendag 25 september: Fruitdag Voor meer informatie zie: www.despitkeet.nl Fietstocht Misschien heeft u zin in een “rustgevende landelijke fietstocht” nu de vakantietijd én de zomer aanbreken. Zoals u zult merken, fietst u met deze tocht eigenlijk alleen maar door prachtige landelijke natuurgebieden, bewoonde gebieden zijn zo goed als vermeden. Start bij het schoolplein van JLS aan de Van Haersmastrjitte richting dorpskerk • Voor kerk, Doarpsstrjitte links • Langfâl oversteken • Súderheawei links (Uterwei dus oversteken: voorzichtig!) • Doezumerwei rechts • n bocht met Fryske Dyk links aanhouden richting Doezum • Voor witte brug links (Doezumer Tocht) • Einde weg links, richting Stroobos • Bijna direct weer rechts (Bombay) • Pier Vlasmapad links (fietspad) • Na einde fietspad, 1e asfaltweg links (bij gele basaltblokken en bankje) • Na bord “Zone 30”, einde weg links (Stationsweg) • Vlak voor brug links (Dorpsterweg, let op: in het begin even zeer slecht wegdek) • Op kruising rechtdoor richting Stroobos • Miedweg links • Oude Vaart rechts • Heawei links • Koaiwei rechts • Koaireed rechts • Uterwei oversteken (voorzichtig!) en dan links richting Surhuizum • C. Schuurmanswei rechts • Lustenburg links • Naar school (en naar huis)
Page 44
44 Zoekplaatje “Dit is iets wat u eigenlijk op tafel zou verwachten, tijdens een feestelijke gelegenheid, maar ook in de buitenlucht van Surhuizum kunt u dit vinden. Blijft u daarvoor “lekker” binnen de bebouwde kom, dat kunnen we u als tip meegeven en meer ook niet, want het moet ook niet te gebakke… eehhh gemakkelijk worden.” Zo eindigden we het vorige zoekplaatje met een tip, die bij de meesten goed in de smaak viel. Er stond ook nog bij dat de volgende weer een plaatje van Klaske zou zijn, maar zij dacht dat die opmerking dit plaatje betrof. Ze reageerde dan ook al met de opmerking dat ze de eer voor dit zoekplaatje niet verdiende en dat ze nog even moest zoeken omdat ze het zo niet zag. Het klopte als verse slagroom, deze hadden we inderdaad zelf gemaakt en de nieuwe hieronder is van Klaske. Het duurde echter niet lang voor er weer een reactie van Klaske kwam: “Ik moat my skamje. Ik hie dit natuurlijk fuort witte moatten. De foto is makke by ús bakker Dennis. Sorry Dennis!” Nu zal Dennis er niet van wakker liggen, denken wij, al moet hij als bakker wel vaak erg vroeg op. En Klaske viel met de neus in de slagroom, want dit was natuurlijk de goede oplossing. Die zagen Jacob en Maike ook: “Deze lekkernij smaakt altijd lekker bij een kopje koffie of thee. Het staat op het bord bij de familie Kolthof aan de Deutechemstrjitte 21.” Die oplossing is natuurlijk ook uit de goede klei gebakken en de volgende inzending is ook voor de bakker. Die komt van Jappie en Betty en die schrijven het volgende: 45 “Bij de hint het moet niet te gebakke... worden denk je direct aan gebak. En waar kun je in Surhuizum nog gebak krijgen? Ja dat is bij de familie Kolthof van de Deutechemstrjitte 21, waar het bordje met gebak en vorkje in de tuin staat.” Hadden we de hint misschien toch weer te gebakke... ehhhh gemakkelijk gemaakt. Maar toch mooi dat het heeft geholpen naar de juiste weg én dat de oplossing zijn weg vond naar deze Gelf, dat stellen we altijd zeer op prijs! Dan de kerst op de taart of de slagroom op het toetje, hoe u het maar wilt noemen en dan hebben we het over de oplossing van Jelle de Vries: “Deze keer toch wel een inkoppertje, om in de EK-sfeer te blijven. Bij een feestje hoort gebak, zoals het beoogde zoekplaatje dit wil bewerkstelligen. Dit zoekplaatje is te bewonderen op de Deutechemstrjitte 21 en laat hier nu ook nog toevallig een bakker wonen. Ik zou zeggen: lekker ite! Tenslotte nog een toepasselijk gezegde: wie bij iedereen in de smaak wil vallen, moet banketbakker worden.” Jelle schreef deze oplossing waarschijnlijk voordat Nederland al snel werd uitgeschakeld tijdens het EK en veel spelers door velen werden bestempeld als koekenbakkers Die vielen dus juist weer niet bij iedereen in de smaak. De bal kan soms raar rollen. Hoe dan ook is het een prachtig gezegde van Jelle om in de vakantie nog eens over na te denken. Een periode ook waarin u wat langer kunt zoeken naar het volgende zoekplatje, zoals al gezegd deze keer ingediend door Klaske. Wij weten niet waar we het moeten zoeken (letterlijk dan), dus geen hints deze keer maar wel extra tijd dus, al hopen we dat u geen vergeefse reis maakt in deze vakantie. Mocht u de oplossing vinden, geef die dan door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 46
46 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Klaas Pool, voorzitter Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Aafke Rijpma MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Rianne Alma, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 47 Wurklist 20 en 21 augustus 12 september 12.30-13.30 uur Spulwike Surhuzum op het Mienskipsfjild. Drumcirkel voor kids bij Land van Eén. Kijk voor een actueel overzicht op www.gruttegelf.nl/wurlist Spreuk van de maand Dizze kear in sitaat fan Hylke Speerstra: Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: op-lo(o)p-en Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 6 september 2021 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 48
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fjouwerentritichtste jiergong, nûmer 2, 22 juny 2021

Grutte Gelf nûmer 2, 22 juny 2021


Page 0
Page 20
20 21 Vlak voordat Gosse van der Meer zijn kleine camperkoelkast volstouwde met de dagprijs – een voorraad prosciutto, Italiaanse kazen en olijfolie waarmee hij tot de kerst vooruit kan – werd hem tijdens een interview gevraagd naar zijn vervolgplannen in Toscane. Of een mountainbikewedstrijd op Elba misschien iets voor hem was? Van der Meer, resoluut: “Wat tinkst? Dat like my wol wat.” De boottickets naar het eiland werden betaald door de wedstrijdorganisatie, het vooruitzicht van witte stranden en een mooie koers deed de rest. Van der Meer eindigde zondag als tiende in het sterke deelnemersveld, gekleurd door Italiaanse profs en de Colombiaanse wereldkampioen Héctor Páez. Een uitslag die Van der Meer tot tevredenheid stemt. “De wrâldtop fan it maraton-mountainbiken stie hjir oan de start.” Nog los van het resultaat ziet hij de intensieve wedstrijden, vol steile klimmetjes en technische bochten, als ideale trainingen voor het veldritseizoen dat in het najaar begint. Van der Meer geldt in deze discipline als een, zoals hij zelf zegt, goede eerstedivisiespeler – zijn sport vergelijkend met het profvoetbal. Hij mag elk jaar opdraven voor de Nederlandse equipe bij de wereldbekers, maar rijdt zelf niet voor een professionele wielerploeg. Hoeft ook niet voor Van der Meer. De Surhuizumer regelt zijn eigen sponsoren, die hem niet alleen financieel ondersteunen maar ook zorgen voor materiaal. Oké, zegt Van der Meer, rijk wordt hij niet van het fietsen. Maar oneindig veel belangrijker vindt hij zijn vrijheid. Van der Meer gaat en staat waar hij wil, stelt zijn eigen fietsprogramma samen én kan zijn sportieve carrière combineren met zijn universitaire studie spatial engineering. Voorlopig blijft Van der Meer in Italië fietsen. Hij doet vanaf dit weekeinde mee aan een negendaagse mountainbike-rally in het noorden van het land. De regels zijn streng: de honderd deelnemers mogen slechts een tas van maximaal 20 kilo meenemen – inclusief reserve-onderdelen – die dagelijks door de organisatie wordt afgeleverd. Geslapen wordt in kleine tentjes. “Moatst it sjen as de Dakar-rally, mar dan foar mountainbikers. Hiel fet.” Wat die race hem brengt? Van der Meer ziet het wel. Hoe dan ook is hij straks weer een mooi avontuur rijker. “Ik bin hjir om te koersen, trainen en fan it ljibben te genietsjen. No ja, dat is wol aardich slagge.”
Page 28
28 Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie. 29 Activiteiten bij De Spitkeet Expositie “Frijdom wie de heechste wet...” In De Spitkeer is een kleine expositie te zien met centraal de actualiteit van 75 jaar bevrijding van Nederland. Getoond zullen worden voorwerpen uit de oorlog 1940-1945 en de jaren vlak na de bevrijding. Meestal zijn deze geschonken door bezoekers van het museum. Het accent binnen de tentoonstelling ligt op de naaste omgeving van Harkema. Door de medewerking van Stichting Oud-Achtkarspelen betrekken we ook informatie uit de naburige dorpen om zo een iets breder beeld te schetsen van dit deel van Achtkarspelen. Heden ten dage merken we nog altijd dat vrijheid geen gegeven is dat ons zomaar in de schoot wordt geworpen. Hopelijk raakt onze jeugd doordrongen van het feit dat ook in Achtkarspelen velen hun leven hebben gegeven voor de vrijheid die we nu kennen. Dit met als motto: “En twang fan wa ek, stie it tsjin”! De expositie zal te bezichtigen zijn tot 1 november 2021, het einde van het museumseizoen. Harmonicafestijn (zaterdag 3 juli 2021) Harmonicamuziek in en om De Spitkeet, hoeveel mooier kun je het krijgen. Het instrument, in de omgeving beter bekend als de trekzak, is iets wat vroeger veel in de armere streken werd gebruikt bij bruiloften en feesten, maar ook werd er veel door de mensen thuis op gespeeld. De Loekpoedels organiseren op 3 juli 2021 in samenwerking met De Spitkeet een open harmonicadag. Deze dag is bedoeld voor harmonica (trekzak), Steirische harmonica en accordeons. Op het terrein en in het museum kan men muziek maken zoveel als men wil. Aan De Spitkeet zal het niet liggen, vorig jaar is de Schaapskooi fors uitgebreid en het terras is nu helemaal overkapt. Voor bezoekers die niet spelen: Het is de bedoeling om van 11.00 uur ’s morgens tot 17.00 uur in de namiddag het museum open te stellen voor deze happening. Mensen met een instrument hebben vrij entree en komt men luisteren dan betaalt men de normale entree voor het museum.
Page 32
32 Zoekplaatje We hadden geen idee, bij de vorige opgave, waar dit te zoekplaatje te vinden zou zijn. Klaske Beukema had de foto ingestuurd en wij hadden de juiste plek nog niet kunnen vinden. Bovendien: er staan kaboutertjes op, dus was het geen sprookje deze keer? Gelukkig werden we uit die droom gehaald door de bewoner van het pand waar deze paddenstoel zich bevindt. Janine Spreeuwers woont op It Noard 13 en zag iets bekends in het dorpsblad staan: “U heeft mijn medebewoners gevonden. Ze wonen in een paddenstoel gemaakt van een houtstam en een betonnen dak. Gespoten in rood en gouden stippen (witte was op). Ze bewonen mijn voortuin inmiddels al een jaar. Mijn kinderen hebben ze voor het huisje neergezet. Het is mooi dat ze zo in de Grutte Gelf te bewonderen zijn.” Zo hebben we het uit de eerste hand en wij vinden het ook heel mooi dat Janine de moeite nam om haar reactie in te sturen. En wat ons betreft doet goed voorbeeld volgen, niet alleen wat het insturen van de oplossing betreft, maar ook wat betreft het gebruiken van goudverf als de witte op is. Als de gouden kozijnen in ons dorp als paddenstoelen uit de grond schieten, kunnen we Surhuizum met recht als gouden dorp op de kaart zetten. Maar daar zult u dan wel zelf voor moeten zorgen, want de kaboutertjes doen het niet! Dat geldt ook voor de oplossing van Jacob en Maike, die hebben ze toch echt zelf moeten schrijven en via whatsapp naar ons toe moeten sturen (al is dat natuurlijk niet al te veel moeite, dus misschien ook een idee voor u?) En wij zijn daar natuurlijk dan weer heel blij mee. Dit is wat ze vonden: “Deze paddestoel met kabouters staan in de tuin bij het huis op It Noard 13.” Jelle heeft zijn speurneus ook weer aan het werk gezet en gaat bij het geven van de oplossing meteen ook maar even op het begrip paddenstoel zelf in: “Er zijn talloze soorten paddenstoelen, soms maar moeilijk uit elkaar te houden. Deze afbeelding schaar ik onder de vliegenzwam, deze is bij bijna iedereen bekend. Gewoonweg schieten paddenstoelen uit de grond, maar deze is “blij33 vend” en te bewonderen op It Noard 13. Meestal is een spreekwoord of gezegde een algemene wijsheid, zo gaat het eenmaal in de wereld. In plaats van een gezegde nu een kinderliedje: De muzieknoten hebben we er zelf bij gezet, want wie weet krijgt u bij het lezen van de tekst van dit liedje zin om mee te zingen of zelfs te spelen. Wij zullen u niet tegenhouden, als u aan het einde van het liedje maar op zoek gaat naar het volgende zoekplaatje. De volgende keer en meteen de laatste keer, krijgt u een iets moeilijkere die Klaske ook heeft ingestuurd, maar eerst nog even deze. Dit is iets wat u eigenlijk op tafel zou verwachten, tijdens een feestelijke gelegenheid, maar ook in de buitenlucht van Surhuizum kunt u dit vinden. Blijft u daarvoor “lekker” binnen de bebouwde kom, dat kunnen we u als tip meegeven en meer ook niet, want het moet ook niet te gebakke... eehhh gemakkelijk worden. Mocht u de oplossing vinden of juist hints nodig hebben, geef die dan door of vraag die aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 34
34 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Sita Land-Dotinga, voorzitster Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Klaas Pool Aafke Rijpma MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Rianne Alma, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 35 Wurklist 26 juni 27 juni 3 juli 14.00-17.00 uur 10.00 uur 10.00-11.00 uur Het kv. DTS Pjuktoernooi op sportpark Woudlust. Overstapdienst groep 8 bij paardenmanege Pûsterwei 10. Kangoeroeklup op sportpark Woudlust. Spreuk van de maand Voor wie op vakantie gaat: “Alles wat je thuis kunt laten, is mooi meegenomen”. Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: er-over-heen Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 5 juli 2021 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 36
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Fjouwerentritichtste jiergong, nûmer 1, 1 juny 2021

Grutte Gelf nûmer 1, 1 juny 2021


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Fjouwerentritichste jiergong, nûmer 1, 1 juny 2021 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang Jiergearkomst It is spitigernôch net mooglik/ferantwurde om in jiergearkomst te organisearjen. Fandêr dat wy besletten hawwe om it yn de Grutte Gelf te setten. Mocht it sa wêze dat jo noch fragen ha, dan kinne jo altyt kontakt mei ús sykje, de gegevens steane achteryn de Grutte Gelf. It hat foar Pleatslik Belang ek in frjemd jier west. Wy koene earst ús gearkomsten net troch gean litte, letter wol ris online en telefonysk besocht, mar sa at it mei in hiel soad dingen is, praat it fansels it noflikst at jo inoar yn ‘e eagen sjin kinne. Dat betsjut fansels net dat wy neat dien hawwe! Wy ha in soad oan ’e gong west mei subsydzjes dy’t troch de gemeente ôfbout en guonts ek hielendal ôfskaft wurde sille. Dit hat fansels in soad ynfloed en dêrom binne wy mei de Federaasje (alle Pleatslike Belangen fan Achtkarspelen) dwaande om te sjin hoe wy dit alsnoch keare kinne. Derneist besykje en stride wy ek foar mear wenningbou yn Surhuzum. Wy krije lûden fanút it doarp dat der te min hûzen beskikber binne en de jongerein it dêrtroch ek gau yn de omlizzende doarpen sykjen giet. Yn it kader hjir fan is fansels ek de wurkgroep wenjen yn it libben roppen, en mei sukses! Der binne al ferskate oanmeldings binnen kaam, tige tank derfoar! En fansels ha wy it ôfrûne jier ek dwaande west mei de organisaasje fan it ferpleatsen fan de Balkespringer. Wy binne tige grutsk dat dit nei al dy jieren slagge is. Ek besykje wy as bestjoer de ledenlijst te optimalisearjen troch by de doarren lâns te gean en de minsken dy’t noch net lid binne te freagjen. Dit is noch in hiele organisaasje, dus mochten jo dit lêze en noch gjin lid wêze, dan soe it geweldich wêze at jo sels efkes kontakt mei ús opnimme wolle. Finansjeel binne der net in soad útjeften west. Foar wa’t toch graach efkes it ien en oar ynsjin wol, dat kin fansels troch efkes kontakt op te nimmen mei ús ponghâlder: Gerrit de Jong. (kontaktgegevens achteryn de Grutte Gelf) Rûchwei binne dit de de wat gruttere gelegenheden dêr’t wy drok mei dwaande west ha. Fansels binne der noch in hiel soad “lytsere” saken, dy no yn dit stik net needsaaklik binne om te neamen. Ik hie graach noch in jiergearkomst foarsitte wollen. Spitigernôch giet dat net mear slagjen. Myn tiid as earst notuliste en letter as foarsitster sit der alwer
Page 20
20 21 Ook voor de gevorderde wildplukkers komen interessante onderwerpen aan bod. Zo leer je hoe je de pollen van de lisdodde en zaden van diverse wilde planten kunt gebruiken. De lessen worden opgenomen. Ben je verhinderd, dan kun je ze op een later moment terug kijken. Deelname: € 150,00 per persoon Meer informatie www.inhetwildeweg.nl of Leah Groeneweg 06-14136734 Leef je dagen gezonder Ministers, artsen en het RIVM hebben de mond vol van ‘een gezonde leefstijl’. Maar wát is dat nou precies? En vooral: hoe ziet een dag eruit als je een gezonde leefstijl hebt? Bij Ida Jager van de PuurGezonde Praktijk ‘Natuurlijk! Ida’ vind je de antwoorden. Een heel persoonlijk plan, afgestemd op jouw voorkeuren. Zo wordt het begrip “gezonde leefstijl” eindelijk praktisch! Kleine aanpassingen, groot effect Een gezonde leefstijl is meer dan twee keer per week sporten of fruit bij je ontbijt. Het gaat om bewuste keuzes, die je de hele dag door maakt. Ida:”Een gezonde leefstijl gaat de hele dag door, vanaf het moment dat je opstaat tot en met dat je naar bed gaat. Door kleine aanpassingen kan je de dag ongemerkt veel gezonder maken. Kies voor veranderingen die bij jouw voorkeuren en ritme passen. Dan wordt gezond leven geen opgave, maar iets dat vrijwel vanzelf gaat.” PuurGezond! Natuurlijk! Ida gebruikt in haar praktijk geen dieet, maar wel de methode van PuurGezond: ‘Dat is geen streng dieet, want dat werkt toch niet. Bij PuurGezond draait het om een andere manier van eten: puur en onbewerkt eten, zonder pakjes en zakjes. Dat is wetenschappelijk goed onderbouwd. Het is de lekkerste én meest gezonde manier om gezond te eten en om blijvend af te vallen.’ Check ook nog even je zorgverzekering. Er zijn steeds meer zorgverzekeraars die de BGN gewichtsconsulent geheel of gedeeltelijk vergoeden vanuit hun aanvullende pakket. Graag tot ziens bij Natuurlijk! Ida in Surhuisterveen.
Page 24
24 Wanneer het weer het toelaat willen we genieten van het zonnetje, en als we toch bezig zijn dan het liefst onder het drankje genot van een hapje en een met vrienden of familie. Lekker eten, samen zijn en genieten van de natuur om je heen. Wat wil een mens De koop ging door en ze hadden grootse plannen om daar een grotere B & B op te zetten, maar er zijn momenteel nog wat praktische problemen die nog moeten worden opgelost. En dat kan nog wel een poosje duren. Maar omdat Wiebina niet voor één gat te vangen is ontstond intussen bij haar het idee om eerst dan maar een “picknickplaats” te gaan opzetten. Bij het woord “picknicken” krijg ik gelijk een beeld van een rietenmand en een rood-wit geblokt kleedje en heel veel werk om voor te bereiden. Maar er zijn nog andere mogelijkheden om te gaan “picknicken”. nog meer, alles smaakt zo lekker op locatie. En dan hoeft men niet ver te zoeken, want bij Wiebina en Klaas is daar volop gelegenheid voor. Een high tea kan men ook prima bij slecht weer doen. Het theehuisje is dan de hele dag voor jullie beschikbaar, natuurlijk coronaproof. Voor de kinderen staan er genoeg 25 speeltoestellen om zich te vermaken. Bovendien, wanneer de fruitbomen vol zitten met peren, appels, kersen, pruimen,frambozen enz. mag men vrijelijk fruit plukken. Voor de voorbijgaande wandelaars, fietsers is er ook de mogelijkheid om even te gaan relaxen met een heerlijk kopje koffie, thee of een “frisje”. Hiervoor gelden geen vastgestelde prijzen maar wordt een vrijwillige bijdrage gevraagd. Mochten jullie een “natuurlijk” cadeau voor iemand zoeken dan ben je hier op het juiste adres voor een tegoedbon voor o.a. een lunchmand, borrelplank of high tea. Dit graag een dag van tevoren bestellen. Krijgen jullie al de “picknickkriebels”? Plan de picknick alvast maar in... jullie zullen er geen spijt van krijgen. www.strunerke.nl Djoeke Postma
Page 28
28 29 Geschiedenis Begin jaren ’90 vragen melkveehouders in de Noardlike Fryske Wâlden zich af of het nog mogelijk is om in het gebied boer te blijven. Er kwamen steeds meer regels rondom ammoniakemissie in verzuringgevoelige gebieden. De voor dit gebied karakteristieke elzensingels en houtwallen vormden door het invoeren van nieuwe regelgeving een belemmering in de bedrijfsvoering. De boeren wilden zich vanuit hun verantwoordelijkheid voor de eigen leefomgeving niet tegen de maatregelen verzetten maar op zoek gaan naar een oplossing. “In 1993 zijn we gelijk lid geworden van wat toen nog VANLA was. Eerst werd achterstallig onderhoud hersteld en daarna ging het over in beheersystemen. Door de jaren heen zijn daar steeds meer boeren en andere betrokkenen bij aangehaakt, zo zijn we werkenderwijs gekomen tot waar we nu zijn, iets om trots op te zijn, aldus Wytze.” Jonge en oude bomen “In het jaarlijks beheer zijn we wat terughoudend. We snoeien waar dat nodig is maar geven de kruidlaag en de struiklaag in de elzensingels ook de ruimte. De eindkap besteden we uit, daarna wordt een nieuw raster geplaatst op voldoende afstand van het element. De tussenkap (het tussentijds opsnoeien) voeren we graag zelf uit. Zo weten we wat we doen en wat er leeft in de singels en laten we bepaalde soorten staan. Ook laten we sommige ‘oudere singels’ echt oud worden. Noord-zuid singels zijn de dwarse en kortere singels, hier laten we vaak wat oudere bomen staan. Je moet proberen verschillende leeftijden bomen aan te bieden. De ene vogel zit liever in jongere bomen, maar de andere juist in oudere bomen. Zo zie en hoor ik bijvoorbeeld geregeld de grote bonte specht, deze vogel houdt van oudere, hogere bomen. Ook de gekraagde roodstaart heeft voorkeur voor oudere bomen en hebben we hier ook alweer gezien.” Door de afwisselende soorten in de singels zorgt Wytze er voor dat het een goede biotoop is voor verschillende vogels. “Zo letten we er ook op dat de hele bloeiperiode voldoende afwisselende struiken en bomen zijn. De wilg bloeit bijvoorbeeld al vroeg en is een insectvriendelijke soort, die is belangrijk. Maar ook bramen en brandnetels geven we de ruimte. Zo hebben we hier eigenlijk een bijenhotel van 13 km. De eindkap is voor de vogels en insecten dan misschien even lastig, maar wel belangrijk om het landschap vitaal te houden. Daarom letten we erop dat we de eindkap goed spreiden en dat er af en toe een oude boom blijft staan.”
Page 34
34 Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie. 35 Oudere fietsers welkom op de Doortraptestdagen! Vorig jaar maakte de Fietsschool van de Fietsersbond al 23 Doortraproutes (zie Doortrappen.frl). Nu zijn er weer verse test-Doortraproutes. Deze 9 nieuwe routes kunnen individueel gefietst worden, maar ook op de speciale Doortraptestdagen. De Doortraptestdagen: • Dinsdag 8 juni: route Vlieland • Donderdag 10 juni: route Gorredijk • Maandag 14 juni: route Appelscha • Woensdag 16 juni: route Ameland • Woensdag 23 juni: route Warns Op deze dagen staan op een locatie langs de route fietsdocenten van de Fietsschool en een buurtsportcoach van de betreffende gemeente. Op deze locatie kunnen testfietsers een beoordelingsformulier invullen en eventueel toelichten. Er staat iets te drinken klaar en u kunt van gedachten wisselen over veilig fietsen. Doortraproutes zijn rondjes van ongeveer 20-25 km, mooi, groen, over redelijk ruime paden, met weinig obstakels en relatief veilige kruisingen. Doortraproutes horen bij het landelijke programma Doortrappen, een overheidscampagne om mensen zo lang mogelijk veilig te laten doorfietsen: fietsen tot je 100ste. Wilt u meedoen met de Doortraptestdag, stuur dan een mailtje met de plaatsnaam naar Fietsschool@Fietsersbond.nl Op eigen gelegenheid Mensen kunnen ook op eigen gelegenheid de nieuwe routes testen. Geïnteresseerden kunnen daarvoor een mailtje naar fietsschool@fietsersbond.nl. Vermeld daarbij van welke plaats u een route wilt ontvangen. U ontvangt daarbij een link naar een korte enquête over de route. Doortraproutes en de Doortraptestdagen worden gemaakt in opdracht van het Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid (ROF) en de Friese gemeenten, als onderdeel van het landelijke programma Doortrappen.
Page 36
36 Rondje weidevogels en Weidevogelbingo Het weidevogelseizoen is in volle gang en dit betekent veel werk voor ruim 200 beheerders en de gebiedsregisseurs van vereniging Noardlike Fryske Wâlden en de lokale vogelwachten. Zij doen er alles aan om de weidevogels te beschermen en de omstandigheden voor het broeden zo optimaal mogelijk te maken. Om het publiek mee te laten genieten van het resultaat van al dit werk, heeft de vereniging een leuk uitje gemaakt van 14 weidevogelgebieden (plasdras) die vanaf de weg goed zichtbaar zijn zodat iedereen er een kijkje kan nemen. Onderweg kan er weidevogelbingo worden gespeeld. Maandag 17 mei presenteerde Joop Atsma, ambassadeur van de vereniging én fietsliefhebber het overzicht van de mooiste weidevogelgebieden. Dit deed hij bij het weidevogelgebied van Tseard Veenstra aan de Heawei in Surhuizum. Het overzicht van de weidevogelgebieden en de bingokaart zijn te downloaden vanaf de website www.noardlikefryskewalden.nl/rondje-weidevogels In de Noardlike Fryske Wâlden liggen ruim 60 plasdrasgebieden (40 ha). Een aantal daarvan is vanaf de weg goed te zien. Het publiek kan wandelend, met de fiets of de auto vanaf de weg zelf gaan kijken of zij bijvoorbeeld een grutto, kievit, tureluur of scholekster met kuikens kunnen zien. Bingo Vereniging Noardlike Fryske Wâlden heeft een weidevogelbingokaart gemaakt die is te downloaden van de website www.noardlikefryskewalden.nl/rondje-weidevogels. Op de bingokaart staan acht weidevogels afgebeeld. Via een QR-code is het geluid van de vogels te herkennen. De bingokaart kan worden gedeeld via Facebook en Instagram onder vermelding van #NFWBINGO. Hiermee is een leuke prijs te winnen. Het publiek dat op pad gaat, wordt dringend verzocht op de weg te blijven en de hond aan de lijn te houden en de poes in de mand zodat de vogels ongestoord kunnen broeden. 37
Page 40
40 “Tijdens het rondbrengen van de kranten en de Grutte Gelf, zag ik dit beeldje bij de familie De Boer aan het Miensker in de tuin staan.” Zoals altijd is de oplossing van Jacob en Maike weer goed! En hoe zou het zitten met de familie De Boer zelf? Zouden ze het plaatje in hun eigen tuin hebben herkend en nog een stapje verder: zouden ze de oplossing ook hebben ingediend? Nou hier is het antwoord: “Als ik me niet vergis staat het zoekplaatje bij ons onder de boom voor in de tuin!” Met de groetjes van Wilma de Boer, waar wij natuurlijk heel blij mee zijn. Beter dan uit eerste hand kun je het niet hebben. Hier nog even in een totaalbeeld hoe het beeld onder die boom staat. Ook Jappie en Bettie hadden zich ingebeeld dat ze de goede oplossing wisten, maar daarvoor moest wel het stalen ros uit de schuur: “Dit mooie tuinbeeldje is te vinden in het dorp was de hint. Dus op de fiets en op zoek naar dit tafereeltje. Gelukkig zijn alle straten weer open voor het verkeer en kan je overal weer langs fietsen en vonden dit lieve beeldje in de tuin van de familie De Boer It Mienskar 12a” Mooi uitgebeeld, deze zoektocht en natuurlijk danken we Jappie en Bettie voor hun inzending! Die kregen we ook weer door van Jelle de Vries uiteraard en hij schreef het volgende: “Dit liefdestafereeltje is te bewonderen op It Mienskar bij familie J. de Boer. Soms zie je onderweg wel eens een bepaald opvallend object, maar dan weet je niet meer precies waar je het betreffende plaatje hebt gezien. Bredero zei: het kan verkeren en zo is het ook met dit zoekplaatje. Dan nog een gezegde: Liefde is de moeilijkste puzzel die er is en bestaat toch maar uit 2 stukjes”. 41 Dat is nog eens een tip, van de man die in de vorige Grutte Gelf en ook in deze nog voorkwam als degene die 50 jaar is getrouwd met zijn Hennie. Je kunt niet anders doen dan zo’n tip serieus nemen, zouden we u willen adviseren. En dat geldt ook altijd voor de tip die we van Klaske krijgen. Zeker als ze een zoekplaatje instuurt, maar ook als ze de oplossing doorstuurt. In dit geval deed ze het allebei. De oplossing stuurde ze in de vorm van een foto, met als onderschrift: “De oplossing. Mienskar 12a bie de âld skoalle!” Het stuur van de postfiets is zelfs nog in beeld en wij vermoeden dat ze de opgave voor deze keer vanaf diezelfde fiets heeft gemaakt, met een oog voor detail. Ook deze keer, zoals zo vaak bij de inzendingen van Klaske, hebben wij zelf de oplossing nog niet kunnen vinden, maar misschien heeft u deze keer meer geluk. En inzet, want de kaboutertjes (kijk goed onder de paddenstoel!) zullen het wel niet voor u vinden . De foto is niet in kleur afgedrukt, maar we kunnen u verzekeren dat hier sprake is van een enige originele paddenstoel, rood met witte stippen. In welke vorm en van welk materiaal, dat mag u zelf gaan uitvinden. Mocht u de oplossing vinden of juist hints nodig hebben (al heeft u daar deze keer niets aan), geef die dan door of vraag die aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 42
42 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Sita Land-Dotinga, voorzitster Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Klaas Pool Aafke Rijpma MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Rianne Alma, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 43 Wurklist 5 juni 9 juni 19 juni 27 juni 10.00-11.00 uur 15.30-17.30 uur 10.00-11.00 uur 10.00 uur Spreuk van de maand Kangoeroeklup op sportpark Woudlust. Doarpetoer op het parkeerterrein bij MFC De Delfeart. Kangoeroeklup op sportpark Woudlust. Overstapdienst groep 8 bij paardenmanege Pûsterwei 10. Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: J-op-je (spreek uit op z’n Engels = jobje) Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 14 juni 2021 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 44
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Trijeentritichtste jiergong, nûmer 12, 4 maaie 2021

Grutte Gelf nûmer 12, 4 maaie 2021


Page 0
Page 6
6 7 Zowel Jelle als Hennie zijn geboren in Surhuizum, Jelle aan de boerderij aan de Doarpstrjitte 5, Hennie aan de Bartemerwei 16. Dit laatste adres was een tijdelijke woning voor Hennie, met haar ouders bij haar pake en beppe. Het jonge gezin Van Houten zou gaan wonen in De Tike, nabij Drachten, waar haar vader een kleine boerderij zou gaan runnen. Eenmaal woonachtig in De Tike werd Hennie grote zus van Jannie en Koos en was het gezin compleet. Omdat in de jaren 60 de schaalvergroting in het boerenbedrijf al flink toenam, is de keus gemaakt om de boerderij te verkopen en te verhuizen naar Surhuizum. Hennie’s vader kreeg werk bij de Zuivelfabriek in Gerkesklooster. Een mooie nieuwbouwwoning aan de Bartemerwei 22 werd betrokken, waar Jan en Aaltje met hun kinderen zolang mogelijk woonden. Hennie verhuisde vanuit dit huis aan de Bartemerwei (zie foto) naar Lustenburg 19, de splinternieuwe woningen mochten Jelle en Hennie betrekken als kersvers echtpaar. De geboren en getogen boerenzoon Jelle, groeide tot die tijd op aan de Doarpstrjitte als zoon van Hendrik en Jantsje. Jelle was de 5e van het gezin “De Vries”. Hein, Gryt, Hinke, Pietje gingen hem voor. Broer Joop maakte het gezin compleet. De boerderij was niks voor Jelle, een kledingzaak, dat trok hem meer. Na een aantal jaren in loondienst werd Jelle al snel zelfstandige en richtte “Het Broekenhuis” op, de kledingwinkel is nog steeds dagelijks geopend aan De Dellen in Surhuisterveen. In de woning aan de Lustenburg werden de drie kinderen geboren, Henri, Alice en Janko. In 1988 bouwde het gezin een nieuwe woning op de plaats van de voormalige kleuterschool tegenover de Johannes Looyengaschool. Die stek was voor Jelle en Hennie een wens die uitkwam. Zwager Dick (van Jannie) tekende een prachtige woning waar ze tot op heden nog steeds met veel plezier wonen. Surhuizum is het dorp waar ze zich bijzonder thuis voelen. Naast het wonen genieten ze ook erg van de mede dorpsgenoten en van de vrijwilligerswerkzaamheden die ze doen bij de kerk en in het verleden bij vele verenigingen. De kinderen en kleinkinderen zijn hun alles. Maar liefst 10 kleinkinderen zijn er geboren: Jenny, Martijn, Leon, Bryan (in liefdevolle Herinnering), Yannick, Dylan, Danil, Lise (in liefdevolle herinnering) Evan en Ninte. Naast de diepe dalen die het gezin ook kende, zoals u onder andere leest in voorgaande zin, kijken Jelle en Hennie terug op een zeer gezegend huwelijk. Helaas kan deze bijzondere dag niet groots gevierd worden door alle corona-beperkingen, maar de vreugde zal er niet minder om zijn in huize De Vries. JdV
Page 8
8 9
Page 12
12 13 Collectanten voor MS collecteweek in Surhuizum gezocht! Van 28 juni t/m 3 juli 2021 vindt de landelijke huis-aan-huiscollecte van het Nationaal MS Fonds plaats. We zijn hard op zoek naar collectanten in Surhuizum. Help jij ons in de strijd tegen de zenuwslopende ziekte multiple sclerose (MS)? Word collectant We zijn op zoek naar collectanten! Collectanten kunnen ervoor kiezen om huisaan-huis of thuis vanaf de bank te collecteren. De opbrengst van de landelijke collecteweek is van essentieel belang voor de 25.000 mensen met MS in Nederland die iedere dag met een ziekte moeten leven die hun zenuwen letterlijk sloopt. Onderzoek naar MS en onze strijd tegen MS moet daarom doorgaan. Collecteren kost maar twee uurtjes tijd per jaar. En het is nog leuk ook! Ziekte van het centrale zenuwstelsel MS is een ziekte van het centrale zenuwstelsel. Doordat er iets mis is in het afweersysteem, wordt de laag om de zenuwen aangevallen en beschadigd. Hierdoor komen signalen van en naar de hersenen niet (goed) door, waardoor verlammings- en uitvalsverschijnselen optreden. In Nederland hebben 25.000 mensen MS en elk jaar komen hier zo’n 1000 mensen bij. De eerste symptomen treden meestal op tussen het 20e en 40e levensjaar. Dat maakt MS de meest invaliderende ziekte onder jonge mensen. Onderzoek hard nodig Er is nog geen oplossing voor MS. Onderzoekers weten niet hoe MS ontstaat en hoe de ziekte te genezen is. Onderzoek is daarom hard nodig. Het Nationaal MS Fonds besteedt de opbrengst uit de MS Collecteweek onder andere aan wetenschappelijk onderzoek naar betere behandelingen en een betere kwaliteit van leven voor mensen met MS. Meer informatie en aanmelden: www.nationaalmsfonds.nl/collecteren
Page 16
16 17 Bijzondere berichten uit de media AMSTELVEEN (AT5) - Een hoogbejaarde vrouw wilde onlangs een pannenkoek bestellen bij restaurant de Bosbaan in Amstelveen, maar dat werd rigoureus geweigerd. Op de kaart staat namelijk dat pannenkoeken alleen door kinderen besteld mogen worden. Het personeel ging dan ook niet overstag toen gevraagd werd of voor de 96-jarige mevrouw een uitzondering gemaakt kon worden, schrijft Dichtbij.nl. Het gezelschap besloot om te vertrekken naar de Carrousel op het Weteringcircuit om daar alsnog een pannenkoek te verorberen. Restaurant de Bosbaan heeft een wat andere versie van het verhaal. De medewerkster die het gezin bediende laat weten dat pannenkoeken inderdaad in principe alleen ‘aan de kleintjes’ worden geserveerd. Anders zou er te veel concurrentie zijn voor een nabijgelegen pannenkoekenhuis. “Een collega van mij had ze al te woord gestaan, toen kwam ik erbij. De mevrouw van 96 kon het allemaal niet zo goed meer volgen. Ze vroeg: Wat is dat nou allemaal?’ Waarop haar dochter op luide toon antwoordde: je bent te oud, ma! Direct daarna vroeg ze om de rekening”. De medewerkster geeft aan dat er aan haar nooit gevraagd is om een uitzondering. “Dat doen we wel eens. Maar als je dat doet, zegt de volgende meteen: ‘zij heeft wel een pannenkoek!’” Het restaurant zegt wel dat als de vrouw weer langskomt, ze alsnog een pannenkoek mag bestellen. Grutte Gelf seit... Wat in gepannenkoek, hjir yn Surhuzum hat elts der (Land)zicht op! Grutte Gelf Doordenker Was de dupe:
Page 18
18 Gambia Het is alweer een hele tijd geleden dat ik iets van me heb laten horen over de toestand in Gambia in het gedeelte waar wij enkele jonge alleenstaande moeders met kinderen steunen. Wij gaan door, telkens maar weer ook al hebben we allemaal te maken met nadelige gevolgen van de COVID-19 er zijn toch nog steeds delen bevolking die niet kunnen tippen aan onze welvarendheid. Ook al hebben we geen werk meer, of moeten we een flinke stap terug doen, misschien zie je het soms even niet meer zitten, zo begrijpelijk ook want we hebben het juist altijd zo goed gehad. Het afgelopen jaar heb ik meer dan 1x gedacht aan onze families in Gambia, we mochten ze niet bezoeken en natuurlijk is er ook geen live stream verkeer mogelijk zodat je even kunt praten en naar elkaar kijken, maar gelukkig is daar wel mijn contact persoon die zorgt voor foto’s en zo nu en dan belt hoe de toestand is. Wij zijn de lockdown zo zat terwijl zij in een toestand leven die je misschien voor altijd wel lockdown kunt noemen. Een avondklok voor onrust in de nacht is niet in dit gedeelte, net zo goed dat niet naar school kunnen voor hen altijd maar de vraag is. Soms weer een paar week, soms niet. Doodgewoon omdat er geen geld is. Maar wat deed de corona dit jaar? Ik heb al verteld dat er geen enkel werk voor onze families is nu er geen toerisme is, want dat is waar ze van leven, fruit verkopen en dat is het hele jaar niet aan de orde geweest. Begin dit jaar heb ik een spoedactie op touw gezet en ook eind dit jaar (misschien hebben sommigen mij in de krant zien staan) heb ik heel veel kersttulbanden gebakken en verkocht waarvan de opbrengst was voor de moeders. Dan komt er zomaar ineens soms een spontane gift binnen. Ik moest zelfs zo nu en dan nadenken van wie het was, geweldig! Ook elders uit het land. Hartverwarmend. Ik heb dan ook begin van dit jaar een mooi bedrag van meer dan 19 tweeduizend euro kunnen overmaken naar Gambia en de emoties liepen hoog op. Wat een dankbaarheid. Er werd weer meel en olie van gekocht en water en er wordt getracht een klein moestuintje aan te leggen om wat bezigheid te hebben maar ook tegelijk voedsel want u moet weten dat de grond daar bij lange niet zo geschikt is dan hier. Ik kan er uren over vertellen en ga dat niet doen, Ik heb ook al vaker een balletje opgegooid . Wie wil dat ik eens iets vertel? Mag contact opnemen ik doe het graag ;-) Maar bij deze hartelijk hartelijk dank voor alle bijdrages en bestellingen in mijn keuken. Ook dit mag overigens altijd ook al wil ik de bakkers onder ons niet in de weg zitten. Maar wilt u iets lekkers bestellen? Cake, vlaaien, oranjekoek, kruidkoek etc. bel of mail me op en ik vertel u wat ik er voor vraag. De opbrengst gaat naar het goede doel. Iedere week staat mijn oven wel 1 of 2 dagen “roodgloeiend”. Ik probeer nog een paar foto’s bij te posten hoop dat ze duidelijk zijn en wilt u meer weten of heeft u een vraag? Bel me op 0620005887 of mail me naar denhartogh61@gmail.com (let op nieuw email adres) Giften mogen nog altijd gestort op NL30RABO0112038492 t.n.v. J. den Hartogh voor Gambia. Nog even het volgende. In mei hoop ik weer pakketten te kunnen opsturen, ook hier is geld voor nodig maar ook al heeft u iets wat u niet meer gebruikt aan kleding? Graag! Wel alleen zomerkleding, geen kapotte kleding, graag kinder en babykleding en luiers, dekbedden en hoezen zijn welkom, stoffen luiers etc. Ook evt. potten en pannen die nog oke zijn en u niet meer gebruikt? Bestek heel graag! Na een belletje mag u het bij me inleveren het liefst in een verpakte bananendoos, met tape ingepakt (ik vertrouw er op dat wat er in zit oké is). Schrijft u alsjeblieft wel even voor mij op wat er in de doos zit. Ook zijn evt. paracetamol etc welkom. Schrijfmaterialen voor school zou ik niet doen want helaas wordt dit vaak door de directeur weer ingenomen. Heeft u ook hier vragen of twijfel over of het kan? Bel of mail me even. Bij het zien van de pakketten maken we heel veel arme lieve mensen weer zo ontzettend gelukkig. Ik dank u wel, Jikkestyn den Hartogh
Page 22
22 23 hem. De 23 reisuren die ze nodig hebben om elkaar te bezoeken, vallen in het niet bij de zalige weken en soms maanden samen. Voorheen zagen ze elkaar soms twee of drie maanden niet. “Dat fielde al lang, mar is achterôf in makje”, zegt Riekele over de coronaklem waarin hij nu zit. Contact bestaat nu uit een dagelijks videobelletje via WhatsApp. Het tijdsverschil is een crime, vindt Riekele. “As ik op bêd gean, is sy krekt wekker en oarsom. Tiid om mei-elkoar te praten is lestich.” Met foto’s en berichten vertellen ze wat ze doen en beleven. Riekele stuurt regelmatig kaartjes en cadeautjes en dozen vol lievigheid. “Ynkoarten hat se har jierdei, dan stjoer ik har ek wer in pakketsje.” Hij stopt er dikke repen Milka-chocola in (“dêr is se gek op’’) en een T-shirt met een afbeelding van het Meisje met de Parel. “Se is hielendal fan fan it skilderij. Doe’t se hjir wie, hawwe we nei it Mauritshûs west om it te sjen.” Maar dat is het. Dat hij ‘zijn’ parelmeisje gauw weer in de armen kan sluiten, blijft voorlopig een droom. Hij mag Nederland wel uit en zij komt er hier wel in. Australië is het probleem, dat houdt de grens potdicht in de hoop het virus zoveel mogelijk buiten de deur te houden. Daar wordt niemand zonder geldige reden toegelaten en mogen inwoners het land ook niet zomaar uit. Riekele heeft zijn hoop gevestigd op versoepeling nu wereldwijd de vaccinatie op gang is. Maar de Aussies doen rustig aan. Het virus is daar redelijk onder controle. De druk om iedereen zo gauw mogelijk in te enten, is er niet zo. Terwijl Riekele denkt: “Alsjeblieft, prik troch.” Op zijn vroegst is Claire in december gevaccineerd. In de hoop eerder wat schot in de zaak te brengen, willen Riekele en Claire zich in Australië laten registreren als partners. “Dan hast offisjeel in relaasje en kinst elkoar earder sjen.” Tot die tijd probeert hij de dagen “wat troch te kommen”. Hij helpt zijn vader op het melkveebedrijf in Kollumerpomp. Dat verzet de zinnen. Claire doet hetzelfde met haar werk in een kledingwinkel en haar eigen sieradenbedrijfje. Zodra hij haar stem hoort of haar lieve lach op z’n telefoonschermpje, “dan is it wol wer goed.” Maar wat mist hij haar: “Fan de earste dei ôf fielde it goed. Wy ha noait in ferkeard wurd tsjin inoar sein.” Maar als hij ’s avonds alleen in bed kruipt, bijt het gemis. “Ik soe wolle dat se wat by my omstrúnt. Wat dom praat. Tegearre binne dingen safolle leuker. Mar dat kin samar noch in jier duorje.”
Page 32
32 33 Zoekplaatje Hoe lang sturen we u al op pad voor het vinden van het zoekplaatje? We weten het niet precies, maar in ieder geval al meer dan 10 jaar. Dat betekent dat er in ieder geval meer dan 125 zoekopdrachten zijn geweest. Ze zijn bijna allemaal opgelost en meestal ook door dezelfde inzenders, al is daar in de loop van de jaren wel wat verloop in geweest. Geen wonder dat de wandelvrouwen in hun oplossing met de volgende tekst komen, getiteld “it ôfskie fan de wandelvrouwen”: “It “zoekplaatje” fan de Grutte Gelf is faaks in grut sukses yn ús doarpsblêd. (Hawwe wy faaks heart) Ien fan de redaksjeleden, MB, kin dat wer moai omskriuwe sadat hy der eltse kear wer in moai ferhaal oan breidet. No hawwe wy (it kuierklubke, dat mei meardere minsken begûn, mar dat fanwege de corona-krisis en wat âlderdoms ferskynselen net mear safolle lange einen meielkoar rinne) mar beslúten om der in ein oan te breidsjen om eltse kear wer in ferslachje te skriuwen. Dochs ha wy in protte wille hân mei it sykjen fan de foto’s en we fine dat Meindert der altyd in prachtich ferhaal fan makke hat. Alle lof foar…. Meindert. Wy wolle no graach it stokje oerjaan oan oare minsken. Dus minsken kom op en skriuw as jimme witte wêr’t it is. Of miskien binne der fêst minsken dy’t oare ideeën ha om elkoar wat wille te besoargjen en om elkoar wat út te daagjen. Jong en âld kom mei jim ideeën. De redaksje sil der bliid mei wêze.” Dat is mooie en duidelijke taal. Wij hadden ook al eens in onszelf “omgean litten” dat het zo langzamerhand misschien wel eens tijd voor wat nieuws is. De vraag is alleen: wat voor nieuws zou dat moeten worden. Bij dezen dan ook een oproep aan alle lezers, aansluitend bij wat de wandelvrouwen schrijven: heeft iemand van u een goed idee om een nieuwe rubriek te vullen waar we de mensen in Surhuizum mee blijven verbinden? Suggesties zijn van harte welkom! Tot het zover is, gaan we nog even door met zoeken, zowel naar plaatjes als naar nieuwe ideeën. En naar oplossingen natuurlijk. De wandelvrouwen hadden die ook bijgevoegd aan bovenstaand stukje: “Wy tinke dat Klaske (de fleanende postboade sa’t hja neamt wurdt) neffens ús dit “zoekplaatje” ynstjoerd hat fan dizze brievebus. No is da maklik foar de krante en postbesoargster mar net foar de kuierders. Wy kinne net by elts hûs sjen wêr’t dit stiet, want der binne in protte minsken dy’t san’n brievebus ha..”
Page 34
34 Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie. 35 Dat van de vliegende postbode klopt! En dat er veel brievenbussen staan, klopt ook! En als de wandelvrouwen niet meer zoeken, kunnen ze er misschien een krantenwijkje bij doen, om alle brievenbussen beter te leren kennen. Maar dat is natuurlijk gekheid van ons, we zeggen het maar even voordat u ons door de wandelvrouwen opgevouwen in een brievenbus terugvindt. Wij wensen ze, ondanks de corona en de ouderdomsverschijnselen, nog vele mooie wandelmeters toe en bedanken hen voor de trouwe inzendingen gedurende de afgelopen jaren. Dat hun theorie klopt, dat blijkt wel uit de oplossing van een andere bezorger: “Tijdens het bezorgen van de kranten zag ik deze energiezuinige lamp bij de familie De Haan aan het Noord onder de brievenbus staan. Groeten van Jacob en Maike.” Toch een voorsprong natuurlijk, logisch ook wel. Dit zonnepaneel in mini-vorm is dus gevonden. Ook wij wisten het pas na deze inzending. Toch was er nog iemand die de juiste oplossing had en dat was, uiteraard zouden we bijna zeggen, onze andere vaste inzender Jelle de Vries: “Om in het spoor en sfeer van de voorgaande brievenbus editie te blijven, het volgende. Toevallig keerde ik met de auto op de dam bij het laatste huis (nr 29) aan de linkerzijde van de weg op It Noard (richting Augustinusga en gelijk de zoekopdracht waargenomen. Dus gelijk kassa. Tenslotte nog een energie-wijsheid: stop je energie niet in zaken waar je géén invloed op hebt. Hier hoef je niet lui voor te zijn, maar je bespaart wel energie!”
Page 38
38 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Sita Land-Dotinga, voorzitster Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Klaas Pool Aafke Rijpma MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Rianne Alma, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 39 Wurklist Er zijn momenteel geen activiteiten gepland. Kijk voor een actueel overzicht op www.gruttegelf.nl/wurlist Spreuk van de maand Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: om-a (om in de zin van omgekeerd) Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 24 mei 2021 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Trijeentritichtste jiergong, nûmer 11, 6 april 2021

Grutte Gelf nûmer 11, 6 april 2021


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Trijeentritichste jiergong, nûmer 11, 6 april 2021 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 De Balkespringer eindelijk thuis Het kunstwerk De Balkespringer in Surhuizum is verplaatst. Wethouder Max de Haan en leden van Plaatselijk Belang Surhuizum heetten op 24 maart De Balkespringer welkom op zijn nieuwe plek, aan de Doarpsstrjitte voor de Doarpstsjerke, waar hij in 1617 de sprong waagde. Oorspronkelijk stond het beeld bij de ingang van de gymzaal. Later is het dorpshuis De Delfeart op deze locatie gebouwd waarna het beeld wat op een ongelukkige locatie stond; aan de achterzijde. Veel dorpsgenoten, en in het bijzonder de heer Harmen Scheepsma, hebben zich ingezet voor een nieuwe, passende plek. Helaas overleed hij begin dit jaar en heeft hij de verplaatsing van De Balkespringer niet meer mee kunnen maken. De grote wens van Plaatselijk Belang was een locatie bij de kerk. Het beeld grijpt namelijk terug op de legende van De Balkespringer. Deze Knilles Egberts zou tijdens de bouw van de kerk in 1617 van de ene balk naar de andere zijn gesprongen. Bij de locatiekeuze en de werkzaamheden is de maker van het beeld, kunstenaar Frans Ram, nauw betrokken geweest. De constructie waarop De Balkespringer zit is aangepast en het beeld heeft een onderhoudsbeurt gehad. Op de foto v.l.n.r.: Kunstenaar Frans Ram, Wethouder Max de Haan, Sita Dotinga (voorzitter Plaatselijk Belang), Aafke Rijpma (algemeen bestuurslid Plaatselijk Belang)
Page 16
16 17 Oriënteringsrit Omdat vorig jaar de Spulwike niet doorging, verviel ook de traditionele puzzelrit. Ook voor dit jaar is nog onzeker of de rit wel georganiseerd gaat worden. Voor de echte liefhebbers, maar ook voor iedereen die zin heeft in een (mid) dagje uit, heeft MAC de Wâlden een alternatief georganiseerd. De voorzitter van de club, Wolter de Jong, schrijft hierover het volgende: Zoals we onlangs weer gehoord hebben, kunnen we binnenkort weer niet een puzzelrit of oriënteringsrit rijden. We zijn nog niet van de pandemie af. De bepalingen betreffende het coronavirus zijn nog veel te zorgelijk en de Britse variant is ook veel besmettelijker. Wij denken niet dat het mogelijk is om een rit te organiseren voor de zomervakantie. De anderhalve meter moet eerst maar eens verdwenen zijn. Daarom heeft het bestuur nu al besloten om voorlopig alle ritten tot nadere mededeling te annuleren. Wel hebben we met Social Deal Friesland een puzzel-/fotozoekrit georganiseerd. Dit kan natuurlijk niet vanuit een inschrijflocatie/finishlocatie. De lengte van de rit is ongeveer 73 kilometer en voert u langs mooie en interessante plekken en wegen in het noordelijke deel van de Zuidelijke Friese Wouden. Enkele plaatsen op uw route zijn dan o.a. Drachten (waar u start), Beetsterzwaag, Makkinga, Fochteloo. U kunt deze rit op een willekeurige dag rijden. U kunt zich aanmelden bij Social Deal en betalen gaat ook via deze organisatie. Kosten eerst € 4,95 en later € 5,95 per deelnemer/auto. Deelnemen kan vanaf 5 maart tot 6 juni. Er is geen tijdslimiet, dus u kunt als u wilt onderweg, of van de natuur genieten, of zelfs foto’s schieten bijvoorbeeld; het is ook mogelijk om er meerdere dagen over te doen. Wel dient u zelf te zorgen voor een natje en een droogje. Nadat u zich heeft aangemeld, mailen we u de routebeschrijving (met enkele vragen), fotolijst en een lijst waarop de antwoorden kunnen worden ingevuld. Deze kunt u dan zelf kopiëren, eventueel meerdere malen voor de personen die meerijden. Maar er mag per betaling maar 1 oplossing worden ingezonden (u mag natuurlijk wel als u vaker betaalt, evenveel keer een oplossing insturen). Wij sturen na afloop van de genoemde periode een uitleg toe en vermelden later wie de winnaars zijn geworden. (We geven waardebonnen aan de prijswinnaars). Wanneer u op internet Social Deal Friesland intypt, kunt u daar de rit vinden.
Page 22
22 gesloten stroom. zijn op Ook is er gelegenheid om de E-bikes op te gaan laden. Natuurlijk leent de prachtige omgeving zich om fietstochten te maken en bezienswaardigheden te bewonderen. Voor de inwendiHier geniet u van fluitende vogels, ultieme rust en een flinke dosis groen. Roelie vertelde mij dat ze vorig jaar februari het idee hadden om een chalet op hun erf te gaan verhuren, maar helaas mocht dit niet van de gemeente.. Maar ze mochten wel een minicamping opzetten. Daar werd over nagedacht en het leek hun een geweldig plan. De vergunning was snel geregeld en na een dik jaar van opruimen, veranderen van erf en hok en vele andere aanpassingen hebben zij de camping grofweg klaar. Er is ruimte voor 15 staanplaatsen waarvan 12 aange mens e.d. zijn er vele winkels in de nabije dorpen. Met andere woorden: men behoeft zich hier niet te gaan vervelen. Op het erf staat ook een “weidewagen” waar de camping naar vernoemd is. Zo’n kar op wielen bestond uit een soort houten hokje met middenin een melkmachine, en een stalen pijp, de 23 zogenoemde ring, waar de koeien tijdens het melken aan vast gezet werden. En zo kon de boer beginnen te melken. Op het erf is er ook een vijver waar Tuinstra in de toekomst forellen gaat uitzetten waar de gasten hier eventueel hun hobby, vissen, kunnen uitoefenen.Ook kun je lekker gaan relaxen in het prieeltje, en zitje, welke bij de vijver aanwezig zijn .Wat wil een mens nog meer. Roelie en Steven zien de toekomst vrolijk tegemoet, want een hele zomer op de camping verkeren tussen vrolijke vakantie gasten, wie wil dit nu niet is Roelie haar mening. Hun website was bij mijn bezoek nog niet helemaal up to date, maar wij houden u van de verdere ontwikkelingen op de hoogte. Wel kunt u hun op Facebook volgen. U wordt er straks met open armen ontvangen. Djoeke Postma
Page 28
28 29 Uit de oude doos GESCHIEDENIS SURHUIZUM Deze geschiedenis van Surhuizum is in 1960 door 11-jarige Sjoukje Postma (toen Zuidersma) op de betreffende school in een schrift geschreven precies zoals is aangegeven. De naam van ons dorp was vroeger Suyderhuysen. Surhuizum was één van de acht kerkdorpen van Achtkarspelen. Achtkarspelen = 8 kerspelen = 8 kerkdorpen. De naam van ons komt eerst voor in het jaar 1214. Het was in de tijd van de kruistochten. Olivier, een monnik uit Keulen, heeft hier op het kerkhof de mensen opgewekt om deel te nemen van de kruistocht. Hij vertelde, dat hij hier en te Dokkum een kruis in de wolken had gezien. 80 schepen met kruisvaarders voeren de Lauwrens uit en daar zullen ook wel mensen van Surhuizum bij geweest zijn. In 1580 werd de Roomse godsdienst hier in Friesland afgeschaft. De laatste pastoor van Surhuizum, Petrus ging in ballingschap. De schoolmeester Geert Johansz ging tot de hervorming over. Deze grensstreken hadden veel te lijden van het Spaanse Groningen en zo werd rond 1600 de kerk vernield. De toren bleef staan. Men vertelt, dat de toren eerst te Kortwoude heeft gestaan. De bewoners zouden toen op rij hebben gestaan en elkaar de stenen overgegeven. Dat zal wel een legende zijn. In 1617werd de kerk opnieuw opgebouwd. Ruim 100 jaren later werd de kerk opnieuw opgebouwd en uitgebreid. Anno 1734, de 7e april, heeft de heer Haersma, Eelco van Haersma, de eerste steen gelegd. Bij de bouw van de2e kerk is iemand omgekomen. Een oude gebroken steen vermeldt: anno 1617 Cornelis Egberts voorwaar heeft deze kerk betreden wanckelbaar van die ene balck op den andere. So se noch ligen bi malkander 16 balcken in getal. Acht houtfoets overal. De Haersma’s woonden in Surhuizum. De vader van Eelco Haersma die de eerste steen van de kerk lei, heette Arend Haersma. Hij was grietman of burgemeester vaten Achtkarspelen. Deze Arend Haersma en zijn vrouw Ansjen Doys hebben een gebrandschilderd raam aan de kerk gegeven. Ook de Gedeputeerde Staten en de rekenmeesters te Leeuwarden gaven ieder een raam. De grietman Haersma woonde op “Woudlust”, een villa, die in de buurt van J. Luimstra gestaan heeft. De Singel is er nog van over. Haersma had 40 hoornbeesten en veel boeren gereedschappen. Woudlust is later verkocht en de bossen zijn gekapt. In de buurt van de Koaiwei moet vroeger een generaal van Napoleon gewoond hebben. Hij heette Bonhomme en deed veel aan liefdadigheid. Hij was een zonderling. De ene dag liet hij bv talhoutjes op zolder brengen en de andere dag
Page 30
30 31 liet hij ze er weer afhalen. Dan hadden de arme mensen werk en liet hij ze wat verdienen. In oude beschrijvingen wordt steeds vermeldt dat Surhuizum een voornaam dorp was, te midden van koren en boekweitvelden, terwijl ten oosten zich de weide en miedlanden tot de Groninger grens. De Lauwerszee is vroeger bij overstromingen tot aan de Mieden geweest. Vandaar dat daar knipgrond is een soort kleigrond. Ook wordt in oude geschriften melding gemaakt van ‘grote feenen. Hier is Surhuisterveen ontstaan. Het veen van Surhuizum. De mennonieten begonnen met de turfgraverij. Zij stichtten ook een kerk n.l. De Vermaning of de Vermanje. Het is de kerk van de Doopgezinden. Op oude kaarten komt al het buurtschap Op ’t Huis voor. Later werd het Op ’t hoes, nu afgekort tot Poes. Onze school is geopend op 2 en 3 januari 1883. Er waren 2 lokalen en 80 leerlingen. Meester Heukels was het eerste hoofd. In 1908 werd het 3e lokaal gebouwd en in 1936 het 4 lokaal. Jelle de Vries Bedankt Wij willen iedereen bedanken voor de belangstelling, de vele kaarten en het medeleven tijdens de ziekte en na het overlijden van ús mem en beppe Ytje van der Meer-Bakker. Fam. van der Meer Bedankt We willen graag iedereen bedanken voor het meeleven na het overlijden van onze mem en skoanmem Grietje Hofstede-Postma. Dit in de vorm van kaartjes, telefoontjes etc. Hartelijk dank hiervoor, het heeft ons goed gedaan. Ankje en Pieter Tige tank Nei it ferstjerren fan alletwa ús memmen ha we safolle kaartsjes, blommen, tillefoantsjes en appkes krigen dat we der soms gewoan stil fan wienen. It hat ús o sa goed dien dat jim sa oan ús tocht ha. Dêrom: Tige tank. Groetnis fan Sander en Jannie
Page 34
34 Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie. 35 Nou, dat kun je gerust het “brievenbus gedicht” noemen. En inderdaad, dit gedicht lag bij ons op de mat, en zeg nou zelf, het is zeker gevat! Wat kun je eigenlijk nog meer over een brievenbus vertellen, zou je zeggen. Nou, wij kunnen het u alvast op een briefje geven: laat dat maar aan Jelle de Vries over. Dit is wat er van hem op de mat lag: Een brievenbus is een soort kast met een smalle opening. Er zijn heel veel soorten en maten verkrijgbaar, zoals een: • klassieke brievenbus • RVS brievenbus • staande brievenbus • hardstenen brievenbus • aluminium brievenbus • groene PTT brievenbus • zelfgemaakte brievenbus Een brievenbus is meer dan een functionele woonaccessoire. Het is het visitekaartje van het huis. De stijl en vorm zegt ”soms” iets over je persoonlijke smaak. Deze brievenbus is getraceerd op de Bonhommestrjitte nr. 24. Tenslotte géén gezegde maar een uitdrukking. “Zo weerloos als een brief in een brievenbus” zou een staande uitdrukking moeten zijn. Een staande ovatie in ieder geval, voor deze uitvoerige en juiste oplossing. We gaan binnenkort eens even kijken hoe de brievenbus bij de familie De Vries eruit ziet. Ook de wandelvrouwen kwamen op het juiste spoor terecht: Het zoekplaatje hebben we gevonden toen we op de Schuurmanswei liepen en toevallig links op de Bonhommestrjitte zagen dat er net zo’n brievenbus stond als in de Grutte Gelf. Dus wij erheen en ja hoor, op nummero 24 stond hij in de tuin te pronken. We gaan niet vaak door de straten van surhuizum wandelen maar deze was op de rand. Groetjes van de wandelvrouwen. Op het randje of niet, met de ogen van de wandelvrouwen is niets mis, die doen niet voor het bekende arendsoog. Geen wonder dat ze altijd de plaatjes weer weten te vinden. Net als Jacob en Maike Mulder. Terwijl ze de Gelf nog aan het bezorgen was, kwamen we haar tegen en riep ze al dat het een makje was deze keer: Tijdens het rondbrengen van de Grutte Gelf ontdekte ik dit mooie vogelhok brievenbus. Deze staat bij de familie Tadema, Bonhommestrjitte 24, in de tuin.
Page 36
36 37 Daar was ze al eerder geweest met de bezorging dus. Maar ja, Maike gaat soms ook zo snel, dat je haar nauwelijks kunt bijhouden. Dit had ze in ieder geval weer goed gezien. En dan is er natuurlijk nog iemand die beroepshalve nogal veel met brievenbussen te maken heeft: onze vliegende postbode Klaske. Zij stuurde allereerst de oplossing: De stiet op de bonhomme 24 by de fam. Tadema. Nou, dat was in ieder geval kort maar krachtig en hartstikke duidelijk. Maar wat daarna kwam, was voor ons minder duidelijk. Tenminste, de foto was dat wel, maar we die moesten plaatsen was ons nog een raadsel. Toen we daarom reageerden met: “Ik ha noch gjin idee!”, was de reactie: “Ik wol”. Wat natuurlijk klopt als een (brieven)bus. Want inderdaad, het betreft opnieuw een brievenbus, maar nu met een extra accessoire. Een lampje waarvan de stroom wordt opgewekt door een mini-zonnepaneeltje. Een duurzame opdracht dus deze keer, maar de spanning is hoog, want wij kunnen u geen hint geven omdat we het zelf nog niet weten. Wij wensen u veel plezier met het zoeken en hopen dat er bij u onderweg een lichtje opgaat. Mocht u de oplossing vinden of juist hints nodig hebben (al heeft u daar deze keer niets aan), geef die dan door of vraag die aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de. brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 38
38 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Sita Land-Dotinga, voorzitster Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Klaas Pool Aafke Rijpma MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Rianne Alma, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 39 Wurklist Er zijn momenteel geen activiteiten gepland. Kijk voor een actueel overzicht op www.gruttegelf.nl/wurlist Spreuk van de maand Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: e-pi-stel Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 26 april 2021 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Trijeentritichtste jiergong, nûmer 10, 9 maart 2021

GrutteGelf-nr10-2021


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Trijeentritichste jiergong, nûmer 10, 9 maart 2021 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang Oprop: wurkgroep wenjen yn Surhuzum It is in tema dat it hiele lân beslacht: nijbou. Ferskate organisaasjes, wêrûnder Aedes en Vereniging Eigen Huis, hawwe twa wike lyn in plan presintearre om in ein te meitsjen oan it wenningtekoart. Yn 'e kommende 10 jier moatte der in miljoen huzen bout wurde yn ús lân. Wa’t it lokale nijs folget, wit dat der ek in driuwend tekoart oan wenningen is yn Achtkarspelen. Ferskate doarpen yn ús gemeente kundigen dit oan fia de parse en ek tidens de Federaasjegearkomst fan pleatslike belangen Achtkarspelen. De behoefte is net yn elk doarp itselde. Surhuzum hoecht gjin 200 huzen derby, mar wy fine dat it yn elts gefal mooglik wêze moat foar Surhústers om in hûs te bouwen. Yn oare doarpen kin it dochs ek? It oantal nije huzen dat der de ôfrûne 15 jier yn Surhuzum by kaam is kin op ien hân teld wurde. Pleatslik Belang Surhuzum wol in wurkgroep wenjen oprjochtsje. Neist in lid fan ús bestjoer sil in oantal minsken út ús doarp sjen wat it ferlet is en hoe't hjir ynfulling oan jûn wurde kin. Yn earste ynstânsje sil dizze wurkgroep twa jier bestean. Jo hoege net te folle gearkomsten en oare ferplichtingen te ferwachtsjen. Binne jo ynteressearre yn mear ynformaasje oer de wurkgroep of wolle jo jo opjaan foar de wurkgroep? Stjoer dan in mail nei pbsurhuzum@surhuzum.nl as belje ien fan de bestjoersleden (te finen yn de Servicerubriek fan de Grutte Gelf). Bartemerwei Oan de Bartemerwei sille yn maart wurksumheden plak fine oan de riolearring. Dit sil sa healwei de moanne wêze. De ferwachting is dat it healwei maaie klear wêze sil. Omwenjenden krije allegear hûs oan hûs berjocht oer de planning. Tige tank André hat him 5 jier ynset foar ús doarp as seined sekretaris. Cora hat by André lâns west om in presintsje te bringen. Sa te sjen is hy der wiis mei, tige tank André! Groetnis, Pleatslik Belang
Page 6
6 7 Potgrondactie kv DTS Nu het zonnetje weer schijnt, is de potgrondactie (op een veilige manier) weer opgestart! Deze bestelling kan t/m donderdag 11 maart worden gemaild naar potgrond@kvdts.nl, of worden doorgegeven aan een van de leden. Het ophalen van de potgrond zal plaatsvinden op vrijdagavond 12 maart van 19.00 tot 20.00 uur op het bekende TM verhuur terrein aan de Doarpsstrj. 9a. Mocht je zelf niet kunnen, geef dan een ander de opdracht die ook een bestelling ophaalt. Bij hoge uitzondering kan de bestelling binnen een straal van 10 km worden gebracht tegen vergoeding, geef dit bij de bestelling aan! Hou bij het afhalen er rekening mee om (met de klok mee) links om de loods te rijden. Blijf in de auto zitten en wacht op instructie van een persoon die bij de potgrond staat. Zo voorkomen we allemaal loslopende mensen op het terrein. =) De leden van de activiteitencommissie laden de potgrond in de kofferbak. Vermelding bij het plaatsen van een bestelling: Naam + achternaam Telefoonnummer Bestelling -> Hoeveel zakken potgrond? Jullie hebben bij het doorgeven van een bestelling een telefoonnummer genoteerd, waarop jullie een tikkie ontvangen op zaterdag 13 maart 2021 deze graag binnen 24 uur betalen. Ook kunt u contant betalen, graag met zoveel mogelijk gepast geld. Potgrond 20 liter zak 1x € 3,2x €5,50 Bij vragen en/ of opmerkingen horen wij dit graag. Hartelijk dank voor jullie medewerking. Activiteitencommissie kv DTS 3x €7,50 We hopen zo op een vlotte en veilige doorloop van het ophaal moment en natuurlijk een mooie opbrengst voor de club!
Page 20
20 21
Page 24
24 25
Page 30
30 Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie. 31 Veel mooier hadden we het niet kunnen zeggen en ook nog toepasselijk gezien de lichtjes die rond de mast hangen natuurlijk. Dus de eerste oplossing ging meteen al dat het “slydjaget”. Wij waren benieuwd wat de wandelvrouwen van deze oplossing zouden maken, en wat bleek: ze hebben Tine gevraagd de oplossing in te zenden, degene die niet meeloopt zoals ze schrijft en dat bleek ook niet nodig deze keer: “De wandelvrouwen vroegen mij om een stukje te schrijven voor het zoekplaa tje in de Gelf. Ik ga niet meer mee te wandelen vanwege een blessure, ik hoop dat ik op een dag weer mee kan wandelen. Dit zoekplaatje wist ik, omdat ik in november een appje kreeg met dit tafereeltje erop. Er stond bij, Sa wurdt it noch in kear brûkt. En nu staat het in de Gelf. Bijzonder! Ze wist het zelf niet!! Dit staat in It Noard bij Tjalling en Pietsje Talstra.” Ook Tjalling en Pietsje waren niet in de veronderstelling dus, dat ze dit jaar toch nog op de slee door de sneeuw konden gaan glijden en dat deze zo toch nog een keer werd gebruikt. Of ze nu toch een rondje met de slee hebben gemaakt, dat blijft voor ons de vraag waarop we waarschijnlijk geen antwoord krijgen. Misschien heeft Maike ze gezien, want die is veel onderweg met de kranten en de Grutte Gelf. Samen met Jacob stuurde ze deze oplossing in: “Tijdens het bezorgen van de kranten zag ik deze slee tegen de vlaggenmast in de tuin staan bij de fam.Talstra aan het Noard” Zo zie je maar weer, geen plaatje zo moeilijk of Maike vindt ‘m wel weer. Eens kijken of de blije fietser er ook langs is gefietst. Ze begint wel heel enthousiast in ieder geval aan haar oplossing: T’is wintertijd, t’is wintertijd op de grond ligt een wit tapijt Wat was het mooi, al die sneeuw en ijspret velen haalden vlug hun schaatsen UIT het vet Op de Feart en op vele ander plaatsen konden velen naar hartenlust schaatsen Die gekke hollanders hadden in Leeuwarden al een hotel gezocht want ze zeiden: hij komt eraan die elfstedentocht!!!! Mar Friezen witte wol better iis is ek samar wer wetter! Waarheid als een koe, want na een paar dagen ijspret konden al die schaatsen alweer IN het vet Zoekend naar het zoekplaatje dacht ik: O wee ik vind het deze keer vast niet, de slee
Page 34
34 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Sita Land-Dotinga, voorzitster Abdoul van der Meer, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Klaas Pool Aafke Rijpma MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Rianne Alma, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 35 Wurklist Er zijn momenteel geen activiteiten gepland. Kijk voor een actueel overzicht op www.gruttegelf.nl/wurlist Spreuk van de maand Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: P-op-la (wc-papiermerk) Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 29 maart 2021 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 36
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Trijeentritichtste jiergong, nûmer 9, 9 febrewaris 2021

Grutte Gelf nûmer 9, 9 febrewaris 2021


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Trijeentritichste jiergong, nûmer 9, 9 febrewaris 2021 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Joop en Djoeke Postma, till. 351767 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Yn oantinken Harmen Scheepsma Mei dit stikje nimme wy ôfskied fan Harmen Scheepsma dy’t op 7 jannewaris yn de âldens fan 84 jier ferstoar. Fanôf de oprjochting fan ’e Grutte Gelf wie Harmen altyd aktief belusten by de redaksje en de fersprieding fan it doarpsblêd yn Surhuzum en omkriten. Doe’t Baukje Westerhof him út namme fan Pleatslik Belang yn 1988 frege om in sit yn ’e redaksje te nimmen fan in op te rjochtsjen doarpskrante hie hy der wol sin oan. Syn sit yn ’e redaksje fan ’e Grutte Gelf wie net it earste frijwilligerswurk dat Harmen by it ein hân hat. Syn earste stappen op dat paad sette hy yn ’e santiger jierren fan de foarige ieu yn ’e Kommisje fan Behear by de Pypketsjerke oer trije perioaden, meastal as foarsitter. Dêrneist is ek it wurk yn ’e boukommisje him net frjemd. En doe’t de Johannes Looijengaskoalle op 23 desimber 1971 iepene waard wie Harmen foarsitter fan it skoalbesjoer. Fan it oarspronklike redaksjeteam dat yn april 1988 útein sette mei de Grutte Gelf wie Harmen as ienichste noch altyd aktyf belutsen by it doarpsblêd. Yn syn tiid as redaksjelid wie hy as kontaktpersoan, kopij-adres, ynterviewer-skriuwer, “adfertinsje-beregeler” en by it ferpatsjen fan de krantsjes fan it begjin ta ein belutsen by iderkear in nije Grutte Gelf.
Page 4
4 5 Foar al it wurk dat komt te sjen by it meitsjen fan in doarpsblêd waard de redaksje yn 1998 troch it bestjoer fan Pleatslik Belang yn ’t sintsje set. Mar mei it útkommen fan ’e Grutte Gelf op 2 maaie 2005, it doarpsblêd hie dan al 18 jier bestien, hie Harmen besluten dat der in ein kaam oan syn beuzichheden foar it doarpsblêd. Nei syn fuortgean út de redaksje bleau Harmen tegearre mei syn frou Tjitske trochgean mei it fersoargjen fan ’e fersprieding fan ’e Grutte Gelf. As âld stikjeskriuwer fan ’e Grutte Gelf waard Harmen yn 2007 troch it bestjoer fan Pleatslik Belang foar syn wurk yn ’t sintsje set. Yn ’e Grutte Gelf skriuw hy hjir oer: “Doe ‘t ik dêr foarrich jier maaie mei stoppe ha myn GG kollegaas dêr ek al rom omtinken oan jûn. Al wurdt by soks soarte gelegenheden faak sein dat it sa mâl net hoechd hie, dochs wie ik dêr wol mei fergulde, likegoed as ik dat ek bin mei dit pronkstikje. It ha wrachtich in noflike tiid west, myn Grutte Gelf perioade, dêr’t ik wier noch wolris in bytsje ûnwennich fan bin, mar tiden hawwe no ienkear tiden.” Mar it bloed krûpt wêr’t it net gean kin. En sa klom Harmen, op fersyk fan de redaksje, yn 2015 op ’e nij yn de pinne foar in rige ynterviews. Noch mar in pear moannen lyn ferskynde noch ien fan syn ferneamde ynterviews yn ’e Grutte Gelf. En sa koene wy yn ’e rin fan hast 33 jier fan ’e han fan Harmen lêze oer Surhústers dy’t ôfskied namen, in jubileum fierden of immen dy’t troch syn ynset foar it doarp of de mienskip troch Harmen yn it ljocht setten waard. Mar hy skriuw ek oer Surhúster saken dy’t him oan it hert leine lykas de tsjerke en it byld fan de balkespringer. Ferline jier behaagde it de Kening om Harmen foar syn jierrenlange frijwilligerswurk foar de Grutte Gelf, de Johannes Looijengaskoalle en de Pypketsjerke in lintsje ta te kennen. Hjirmei trêde hy ta oant Lid yn de Oarder fan Oranje Nassau, dêr’t hy al sa wiis mei wie. Dat oan it ferhaal fan Harmen en de Grutte Gelf oan it begjin fan dit jier sa rap in ein komme soe hiene wy net betinke kind. Wy sille him tige misse. Ut namme fan de redaksje, Kornelis van Dekken
Page 6
6 7 Nijs fan Pleatslik Belang 2021, in jier fol nije ferwachtingen, goeie foarnimmens, mar ek in jier wêryn we noch te meitsjen hawwe mei de lockdown. Foar de ien swierder as foar de oar, mar it grypt ús allegear oan! In jier wêryn we noch better om elkoar tinke moatte, der foar elkoar wêze moatte en stypje wêr wy dat kinne. Wannear der minsken binne dy’t help nedich binne, foar in boadskipke of soksawat, dan binne wy dêrta altyd ree. Wy wolle alle minsken graach freagje om sa goed as mooglik de maatrigels te folgjen, sadat wy hooplik ek sa gau mooglik wer mear frijheden krije. En ferjit boppedat net te genietsjen fan dat wat noch wol kin! 2021, it jier dat de Balkespringer ferhuze is nei de Doarpsstrjitte. It hat hiel wat fuorten yn ’e ierde hân, mar it is slagge. Dat it net sammar klear wie, bliekt wol út de âlde stikken, ferskate minsken ha sich dêrfoar ynsetten en yn it bysûnder wolle wy graach wijlen Harmen Scheepsma neame. Harmen hat sich grif ynsetten om de Balkespringer by it tsjerke te krijen, dêr wêr’t der neffens de measte minsken ek heart. En dat is slagge! By de keus fan de lokaasje is ek de keunstner belutsen west. De konstruksje is oanpast en it byld hat in ûnderhâldsbeurt hân. Yn maart sil der in fotomomint plak fine mei wethâlder Max de Haan, fansels ôfhinklik fan de maatrigels. Bistepôle Wy wolle elkenien fersykje om de hûn oan de line te hâlden rûnom de bistepôle. Ek leit er gauris wat stront omhinne, rûmje dit dochs efkes op! Efkes foarstelle: Ik ben Aafke Rijpma getrouwd met Gerlof Rijpma. Heb 4 kinderen en woon op Uterwei 18. Ik werk 3 ochtenden in de week bij de Kwadrant Groep en ik help mee in ons bedrijf de siersmederij. Sinds september zit ik in het bestuur van Plaatselijk Belang. Dit vind ik erg leuk, omdat je nu wat meer betrokken bent bij het dorp en weet je wat er gaande is. Ik hoop dat ik mijn steentje kan bijdragen. Wy hawwe al in oantal berjochten krigen fan guon dy’t graach in flagge bestelle wolle. Ofhinklik fan hoefolle animo der krekt is, kinne wy de krekte priis fertelle. Wolle jo in flagge bestelle, dan hearre wy dat graach. Dat kin fansels efkes troch in appke nei ien fan ús bestjoersleden as troch in mailtsje te stjoeren nei pbsurhuzum@surhuzum.nl. Jo binne fansels ek frij om ien fan ús bestjoer oan te sprekken. Groetnis, Pleatslik Belang
Page 8
8 9 Nieuws van de JLS De kinderen van de JLS werken intussen alweer een aantal weken thuis. Hoewel er eerder vaak grapjes werden gemaakt dat de kinderen wel eens een dagje thuis wilden blijven (waarom is juf nooit ziek?), blijkt dat de kinderen nu graag weer naar school willen! We missen elkaar, de structuur en de gezelligheid. Ook is het thuiswerken vaak veel lastiger dan op school, want soms is de motivatie een beetje weg of is hulp vragen nu een beetje lastiger. Heel begrijpelijk. Veel ouders proberen de kinderen te helpen waar nodig en moeten daarnaast ook hun eigen werk doen, dat valt niet mee. Toch zien we dat iedereen doet wat hij kan en zijn we de ouders ook erg dankbaar voor de inzet die zij tonen! We ontvingen op school ook een bericht over de Happy Stones in Surhuizum. Lynna vertelt er wat meer over: Happy Stones zijn steentjes die je in het dorp kan vinden. Je kan ze vinden op plekken langs het wandelpad. Happy stones zijn steentjes die geverfd zijn door kinderen. Je kunt het ook met nagellak doen. Het is handig om lak over de verf heen te doen want dan gaat de verf er niet af. Als je er eentje vindt, mag je er een foto van maken en die op de facebook pagina 'happy stones surhuizum' plaatsen. Daarna mag je hem op een andere plek neerleggen. Het zou leuk zijn als veel kinderen steentjes versieren. Er zijn helaas ook kinderen die de mooie steentjes in de sloot gooien. Dat is niet leuk. groetjes Lynna uit groep 5 We hopen dat Surhuizum door dit initiatief een leuke bezigheid heeft en zich nog zal vermaken nu we veel aan huis gebonden zijn. Er liggen, zoals we horen van kinderen, al tientallen stenen verstopt! Team JLS
Page 10
10 11 Raamtekening oan ’e Doarpsstrjitte Op in trochdewykse dei stie Djoeke Postma hjir samar foar de doar. Se hat in fraach foar de Grutte Gelf. As ik ek wat skriuwe wol oer hoe as ik de tekeningen op (en foar) de ruten meitsje. No hâld ik net sa fan yn de “picture” te stean, mar ik help oaren wol graach. Myn skoanheit seit hjiroer tsjin my: “alleen gekken en dwazen, schrijven op deuren en glazen”, no dat sil sa wêze. Ik ha der nocht oan en dat is it wichtichste toch? As minsken dan ek noch stean bliuwe as wat stadiger foarby rinne om it te lêzen en te sjen, dan fyn ik dat prachtich! It “raamtekenen” is hiel ienfâldich en eltsenien kin it dwaan. Ik bin net berne mei in tekentalent). It makkelikste is op in webside sa as bygelyks www.raamtekening.nl foar in pear euro in tekening te bestellen. Dy printe je dan út op it winske formaat. Mar je kinne elk plaatsje as tekening der foar brûke fansels. Ferfolgens plakke je dy oan de bûtenkant fan it rút, mei de tekening nei binnen ta, sa dat je dy binnen goed sjen kinne. Mei spesjale stiften foar op glês (ûnder oare ek te bestellen fia www.raamtekening.nl en nee, ik ha gjin oandielen) tekenje je dan de tekening oer op it rút (oan de binnenkant). By dûbel glês is dat wat lestiger, dan ferspringt de tekening wat, mar dat is op te lossen troch ien each ticht te dwaan by it tekenjen. As je wol in tekentalent ha dan kinne je fansels ek je eigen tekeningen meitsje en op de ruten tekenje. Ha je je nocht wer fan de tekening? Dan is it hiel makkelijk mei Glassex wer fan de ruten ôf te poetsen (de echte Glassex, dy wurket better as oare merken). Sa simpel? Ja! Afke Hooghiemstra
Page 12
12 13 Begrafenisvereniging De Laatste Eer Het is alweer bijna een jaar geleden dat het coronavirus uitbrak. Wat is er veel veranderd sinds die tijd. Geen fysieke ledenvergadering meer. Altijd hét moment om alle leden bij te praten over de stand van zaken binnen onze vereniging. Begrafenissen worden op een andere manier georganiseerd. Het afscheid nemen van onze dierbaren en het condoleren van familie wordt op een andere manier georganiseerd. Minder aanwezigen bij de uitvaart. Niet even een hand schudden of iemand een knuffel geven... Het voelt zo anders. Er is veel veranderd. Dit geldt ook voor de gang van zaken binnen onze begrafenisvereniging. We hebben als bestuur dit jaar niet stilgezeten. Wij hebben contact gezocht met de directie van de Flambou in Surhuisterveen. Er is nu afgesproken dat, als de lockdown voorbij is, wij tegen een vergoeding gebruik mogen maken van De Flambou. Hier is ruimte om ongeveer 100 mensen te verwelkomen. De reden hiervoor is, dat de aula in Surhuizum sinds 1 januari jl. buiten gebruik is gesteld, omdat de afgesproken termijn van 40 jaar verlopen is. Ook hebben wij contact gezocht met de begrafenisvereniging van Harkema. Er is nu afgesproken, dat wij vanaf nu gebruik mogen maken van hun aula in Harkema. Mooi om te noemen is, dat bij de laatste uitvaart vanaf de kerk naar de begraafplaats, gebruik is gemaakt van de rijdende baar. Onze uitvaartbegeleidster Hiltsje van der Brug, mob. 06-10542628, is op de hoogte van alle veranderingen. Zij staat in geval van overlijden de naasten met raad en daad klaar, om alles conform wens te laten verlopen. Wij hopen als vereniging, dat deze pandemie dit jaar snel voorbij zal zijn. Wij wensen iedereen alle goeds toe. Namens het bestuur, Jurjen Dijkstra (voorzitter) Wilco Elzinga (secretaris)
Page 20
20 21 Better let as net In de vorige Grutte Gelf heeft de redactie een artikel gepubliceerd over de verbouw van een deel van ons dorpshuis De Delfeart. Dat artikel is waarschijnlijk geschreven na het verschijnen van een bericht in de Leeuwarder Courant. Het is fijn dat de redactie van de Grutte Gelf zo actief is. Eigenlijk hadden wij vanuit het dorpshuis zelf een nieuwsbericht moeten schrijven over de ontwikkelingen in MFC De Delfeart. Wellicht wat laat, maar hierbij ons nieuwsbericht: Better let as net. MFC Delfeart Het doel van dorpshuis De Delfeart en jeugdhonk Us Stek is samen werken aan het verbinden, aan contact, ontmoeten, met en tussen de generaties. Er is ruimte voor iedereen; iedereen kan en mag meedoen. Dat is wat wij samen met de andere organisaties in ons dorp willen bereiken. In 2017 is de foyer van het dorpshuis helemaal opgeknapt met de inzet van veel vrijwilligers en in samenwerking met andere organisaties in ons dorp. Het heeft geleid tot veel meer activiteiten in het dorpshuis voor veel verschillende inwoners van Surhuizum; Oktoberfest, Carnaval, oliebollenmix volleybal toernooi, knutsel groepen, dorpsbibliotheek, ouderen ochtenden, darttoernooien, kaartavonden, pubquiz, dorpscafé’s, familie feesten. Het dorpshuis is vaak uitvalbasis voor evenementen. Jeudhonk Us Stek is onderdeel van MFC De Delfeart. Een groep enthousiaste ouders heeft een aantal jaren geleden het initiatief genomen het jeugdhonk weer nieuw leven in te blazen en activiteiten te gaan organiseren voor in eerste instantie de jeugd van 4 tot 13 jaar. Daarnaast organiseert deze groep ouders activiteiten met en voor de jeugd bij de dorps evenementen. Wij merken dat er steeds meer kinderen deelnemen aan de activiteiten. Ongeveer 4 jaar geleden, bij de herstart, waren er rond de 10 kinderen aanwezig. Buiten coronatijd zijn er steeds zo’n 25 á 30 kinderen. De activiteiten worden ook gevarieerder en zijn echt toegespitst op leeftijd en interesse. Dit is een enorme impuls voor de leefbaarheid van de kinderen in de leeftijd van 4 t/m 13 jaar! Ze zoeken elkaar frequent op, met als doel met elkaar te spelen, te gamen of gewoon te chillen. Het bestuur krijgt veel positieve feedback van zowel de ouders als de kinderen zelf. Dit geeft veel voldoening en motiveert het bestuur van Us Stek dit verder vorm te geven! De meeste activiteiten vinden plaats in het jeugdhonk zelf. Soms wijken we uit naar het dorpshuis of de aangrenzende sportzaal. We hebben een goede en constructieve samenwerking met andere verenigingen, het dorpshuis en de school in het dorp.
Page 22
22 Us Stek smûker Begin 2019 hebben de besturen van De Delfeart en Us Stek een plan gemaakt om Us Stek smûker te maken. Om dat te kunnen realiseren is er door Stichting Dorpshuis Surhuizum en Us Stek een bedrag vrij gemaakt om te investeren en is bij het Iepen Mienskips Fûns van de provincie subsidie aangevraagd. Dat is gelukt en toen konden de vrijwilligers van de beide organisaties in de laatste maanden van 2019 aan de slag. De investering bedroeg ongeveer € 6.500 en de subsidie was € 2600. Wat is er gebeurd. Bij de bouw van De Delfeart is “vergeten” een plafond aan te brengen in het jeugdhonk. Daardoor verdween er veel warmte naar boven. Daarom is er nu een plafond in het jeugdhonk aangebracht. De verlichting is opnieuw aangelegd met ledlampen en de bar is aangepast. Verder is er deels nieuw meubilair aangeschaft. Us Stek is intussen, eind 2020, ‘smûker makke en stiet der wer kreas by’. De Delfeart by de tiid Zoals hiervoor geschreven is in 2017 een groot deel van het dorpshuis (de Foyer) helemaal opgeknapt met de inzet van veel vrijwilligers en in samenwerking met andere organisaties in ons dorp. 23 De zogenaamde muziekzaal is daarbij buiten beschouwing gebleven. De muziekzaal is geen muziekzaal meer. In oorsprong was deze zaal helemaal geschikt gemaakt voor de repetities van muziek vereniging Excelsior. Deze vereniging is echter ter ziele gegaan en er is nog slechts een slapend bestuur. Op zolder van De Delfeart staan de instrumenten. Er wordt niet meer gerepeteerd. De schilderclub maakt gebruik van de zaal en heeft daarbij een goede verlichting nodig. Ze hebben voldoende ruimte voor hun schildersezels. Een paar jaar geleden is Janet begonnen met het opzetten van de dorpsbibliotheek. Wat een geweldig en succesvol initiatief was dat! De bibliotheek is gehuisvest in deze zaal. Inwoners, van jong tot oud in Surhuizum, hebben alle boeken geschonken en kunnen nu gratis boeken lenen en ruilen in de dorpsbibliotheek. Op zolder staat nog een extra voorraad boeken. In Corona tijd kwamen daar vele legpuzzels bij. Er is straks, na corona, weer een levendige ruilhandel mogelijk voor inwoners van alle leeftijden. Tijdens openingstijden overdag en ’s avonds drinken inwoners een kop koffie of thee en maken een praatje. Daarbij is een meer huiselijke sfeer en bijbehorende verlichting gewenst. Aan de huiselijke sfeer is al iets gedaan, maar de verlichting en de vloer (koude, kille tegelvloer), doen kantine-achtig aan. De gordijnen voor de ramen zijn gaar en op. Het is tijd voor een update en om er meer sfeer in te brengen.
Page 24
24 Naast of in aanvulling op de foyer, wordt de muziekzaal ook gebruikt voor vergaderingen. De huidige verlichting is dan erg fel en dat bevordert de sfeer in de vergaderingen niet. De Biljarters speelden hun sport tot voor kort in de lokale horeca (Pannenkoekenhuis Landzicht en Cafetaria It Mountsje). Eigenaar Piersma van deze horeca gelegenheid, wilde van het biljart af. In overleg met de biljarters en Piersma heeft De Delfeart het biljart met toebehoren overgenomen en is het biljart geplaatst in de voormalige muziekzaal. Overdag kan er door de senioren uit het dorp worden gebiljart. ’s Avonds kunnen jongeren hun sport er bedrijven. Biljart en toebehoren passen goed bij de andere functies in deze zaal van De Delfeart. De huiselijke sfeer met passende verlichting is nodig. Bovendien moet de elektriciteit naar het midden van de zaal onder en boven het biljart worden gebracht. Dit zal worden gedaan door Jan Bolhuis. Daarna wordt de vloer hersteld en voorzien van een PVC vloer door IJtsma, Opende. Zij vernieuwen ook de gordijnen in de zaal. De bibliotheek verhuist tijdens de verbouwing tijdelijk naar de foyer. Na de nu gewenste interne verbouwing is de zaal beter geschikt voor kleine familie feesten van inwoners uit het dorp. Wat betekent corona voor ons dorpshuis Door de corona maatregelen werden we gedwongen onze tafels aan te passen, zodat er nog ruimte over blijft voor anderhalve meter zit afstand van de deelnemers aan de activiteiten. Daarnaast waren andere maatregelen nodig zoals schermen, ontsmettingsmaterialen, stickers enzovoort. De grote evenementen Carnaval en Oktoberfest konden door corona niet meer plaatsvinden. De meer sociaal maatschappelijke activiteiten zoals kaarten, biljarten, ouderenbijeenkomsten zijn in deze tijd erg belangrijk voor met name de groep oudere inwoners. We hebben daarom anderhalve meter tafelbladen gemaakt en op de bestaande tafels gemonteerd. Maar dat is niet echt solide. We hebben smid Hedzer gevraagd stalen tafelpoten met een frame te laten maken, zodat het solide 25 tafels worden, die ook na corona tijden goed gebruikt kunnen worden. Wat is het doel van het project ‘Delfeart by de tiid’ Zoals hiervoor beschreven willen we na 14 jaar bestaan van De Delfeart, de voormalige muziekzaal omtoveren naar een sfeervolle multifunctionele zaal voor de dorpsbibliotheek bezoekers, de biljarters, familiefeesten en vergaderingen van verenigingen uit het dorp. Een passende zaal als aanvulling op de foyer. In corona tijd geeft dat meer ruimte voor kleinere groepen inwoners, ruimte voor nieuwe activiteiten, meer eenheid in stijl, aantrekkelijker en daardoor hopelijk beter exploitabel in deze lastige tijden. Door de wekelijkse biljartgroepen verwachten we (na corona) een mooie bijdrage aan de exploitatie. Het is nog een plan! Het Stichtingsbestuur heeft opnieuw een investeringsbedrag gereserveerd voor dit verbeteringsproject en opnieuw subsidie aangevraagd bij de provincie. Dit is eind 2020 ook nu weer gelukt. De investering bedraagt € 20.500 en de verleende subsidie is € 8.300. Daarover ging het bericht in de Leeuwarder Courant en het bericht dat in de vorige Grutte Gelf stond. Echter, voor het overgrote deel moeten de werkzaamheden nog beginnen. Corona heeft veel ontwikkelingen stop gezet of onmogelijk gemaakt. In januari van dit jaar, 2021, heeft het bestuur een planning van werkzaamheden gemaakt en we hopen alles gereed te hebben als corona is bestreden en we weer gewoon gebruik kunnen maken van ons dorpshuis. Ter compensatie van de intussen gederfde inkomsten en bestrijding van de vaste kosten, die wel door gaan, heeft Stichting Dorpshuis Surhuizum twee keer een subsidie bedrag aangevraagd en ontvangen: € 1.500 (van de provincie) en € 2.000 (van het rijk via de gemeente Achtkarspelen). Feestje? We denken dat alle Surhústers na corona wel zin in een feestje hebben. Daar moeten we het maar eens over hebben met elkaar als het weer een beetje kan! Maar eerst: Blijf gezond! Bestuur Us Stek en MFC Delfeart
Page 34
34 35 Zoekplaatje Het vorige zoekplaatje werd ons toegestuurd met de vraag: “Is dit iets voor het zoekplaatje?” en er bleek ook nog een verhaaltje aan vast te zitten. Als hint gaven we nog: veel mensen uit Surhuizum die even een luchtje willen scheppen, zullen het (ongemerkt?) tegenkomen. Zoek niet te lang, zouden wij zeggen, voor je het weet ben je van het padje. Nou, dat scheppen mocht u gerust letterlijk nemen. Pietsje Talstra stuurde namelijk de foto in en zoals beloofd: “Zit een mooi verhaal bij. Het schepje zit in het hek bij het land tegenover de volkstuintjes en is bedoeld voor het opruimen van hondenpoep. Cor Annema “de koster” neemt het schepje ook mee als hij de hond uit laat op It langpaed en andermans hondenpoep mee opruimt. Daarom is het langpaed soms vrij van hondenpoep. Het schepje zit er al zo lang. Wij wisten het ook niet hoor maar wij kregen de hint toegespeeld omdat wij vaak dat rondje omlopen.” Dat laatste doen wij ook vaak, maar die schep hebben wij ook nog nooit gezien. Ook weinig hondenpoep trouwens dus de schep, maar vooral Cor, doet z’n werk goed. Maar, er zijn ook mensen die zonder erover op te scheppen het schepje wel goed kennen, zoals Jappie en Bettie: “Hallo redactie, ja dit zoekplaatje komt ons gelijk bekend voor. We komen er regelmatig langs en ‘s zomers zijn er ook altijd mensen op de volkstuin en de dierenweide, vaak even voor een “praatje”. Dit schepje zit in het hekje naar de dierenweide tegenover Cor en Joke Annema aan it Langpaed 8.” Die “praatjes” vullen dan misschien geen gaatjes, maar leveren wel de goede oplossing op! En als er één goede oplossing is, dan is het hek van de dam. Zo is er Jelle natuurlijk, voor wie dit plaatje toch minder bekend was. “Je fietst er regelmatig langs, toch dit “tafereel” nog nooit opgemerkt. Dankzij de gegeven hint dit bijzondere zoekplaatje toch gevonden aan It Langpaed.
Page 36
36 Misschien als hekkensluiter dit zoekplaatje ingeleverd, maar toch nog even een gezegde: “hoe je omgaat met wat op je pad komt, is jouw keuze”. Geen hekkensluiter, maar Jelle was ook niet de eerste deze keer, zoals meestal wel. De eerste was iemand die op de eerste rij zit, wat dit plaatje betreft. Ze schreef dan ook onder de oplossing: “P.s. Dit is ticht by ús hûs, dus ik moest efkes reagearje.” Hartstikke mooi vinden wij dat natuurlijk. Dus Thea Spinder: bedankt voor je deze goede oplossing, maar hoe kon dat inderdaad ook anders: “Over scheppen gesproken, dit schepje zit aan de rechterkant van het hek, in een holle paal. Door het hek, een stukje weiland waar kippen lopen, aan: It Langpaed.” Bijna geen kip die het zag, blijkt wel uit de voorgaande reacties, totdat ze uitgebreid op zoek gingen. Zoals Maike Mulder, die altijd enorm fanatiek is met het proberen te vinden van het plaatje. Deze keer twijfelde ze echter waar ze het moest zoeken, maar zoals we altijd schrijven: voor een extra hint mag u zich altijd melden en dat deed ze. Met de opmerkingen dat het aan deze kant van de Uterwei was en dat ze het “pad” letterlijk moest nemen, kwam ze eruit en stuurde ze met Jacob de volgende oplossing in: “Deze schep zit klem tussen het hek en de paal van het hek dat voor het weiland staat aan het Langpaed.” De Blije Fietser stapte ook weer blijmoedig op de fiets om een luchtje te scheppen én het zoekplaatje te zoeken, al heeft ze ook wat anders opgemerkt: “De balkespringer is van de van Haersmastrjitte verhuisd naar de Doarpsstrjitte een prachtige plek zo voor de kerk voor iedereen te zien, een mooi stukje werk Zo aan het begin van 2021 mag je bijna niets gelukkig nog wel wandelen en in mijn geval ook nog op de fiets Blijmoedig ben ik naar het zoekplaatje op zoek gegaan even een luchtje “scheppen” dat doet een mens goed maar door het Langpaed, ik denk dat ik het daar zoeken moet Ik vond het aan het begin van het Langpaed en na het laatste “hûs” tegenover het volkstuintje vol met “spruutsjes” en “stroepmoes”!!! Eerst dacht ik, het is het handvat van het hek maar toen ik erbij stond, dacht ik: héé wat gek het is een schepje, gestoken in de paal hierachter zit vast een verhaal 37 ik ben benieuwd naar de uitleg hiervan de wandelvrouwen weten hier vast wel meer van!!!” Nu weten wij niet of de blije fietser bedoeld dat de wandelvrouwen ook verstand hebben van stroepmoes, maar ze bedoelt vast het schepje. En het lijkt wel of ze dit met voorkennis heeft opgeschreven, want dit schrijven de wandelvrouwen: “Wij gaan geregeld een luchtje scheppen en zagen toevallig het schepje tussen het hek en een paal zitten aan het begin van het Langpaed, en wij natuurlijk opscheppen hoe “toek” we wel niet waren. Wat heeft Ate daar op “zijn“ stukje land wat afgeschept. Schepjes voer voor de beesten, en veel scheppen hout voor de opslag. Ook even met de voorbijgangers een praatje maken, maar hij is geen opschepper, hij zal er geen schepje boven opdoen. Heeft ook vele scheppen groente uit zijn groentetuin gehaald en tijdens het eten met Hilly vele schepjes groente op het bord hebben geschept. En daar mag hij heus wel een beetje over opscheppen, want groenten uit eigen tuin is toch het lekkerste wat er is. Maar nu heeft hij de schop gekregen en moet zijn geliefde stukje weiland verlaten. Met andere woorden: zijn berucht schepje wordt ter ruste gelegd.” Na dit indrukwekkende verhaal van de wandelvrouwen zullen wij het schepje ook maar even met rust laten en gaan we naar het volgende platje, een écht zoekplaatje. Alleen al om het voorwerp te ontdekken waar het om gaat. Een voorwerp dat steeds minder vaak kan worden gebruikt omdat er steeds minder sneeuw valt. Deze staat dan ook mooi voor de sier in de tuin. Maar waar is die tuin? Hint: van welke windrichting is het meestal het koudst? Mocht u de oplossing vinden of juist hints nodig hebben, geef die dan door of vraag die aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 38
38 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Sita Land-Dotinga, voorzitster André Barwegen, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Klaas Pool Abdoul van der Meer MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Rianne Alma, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 39 Wurklist Er zijn momenteel geen activiteiten gepland. Kijk voor een actueel overzicht op www.gruttegelf.nl/wurlist Spreuk van de maand “De beste manier om je droom waar te maken, is wakker worden.” Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: tien-er Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 1 maart 2021 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Trijeentritichtste jiergong, nûmer 8, 12 jannewaris 2021

GrutteGelf-nr08-2021


Page 0
Page 6
6 7 Goedkoper De grond wordt eenmalig afgewaardeerd. “Boeren kinne subsydzje krije as se agrarysk natuerbehear tapasse, mei bygelyks lette meandata en krûderike gerslannen. Mar se kinne der ek foar kieze om dat net te dwaan.” Door het terrein niet geheel als natuur in te richten, maar deels ook ruimte te laten voor landbouw, valt het plan goedkoper uit. Met het hogere waterpeil en het extensievere gebruik zullen de overgangsgebieden wel bijdragen aan de biodiversiteit en de andere natuurdoelen voor het gebied, verwachten de provincie en de gebiedscommissie. Er komt ook een kavelruil in het gebied. Dat moet ervoor zorgen dat percelen in de overgangszones logischer en dichter rond de boerenbedrijven komen te liggen. Van het dempen van sloten in de overgangsgebieden zal geen sprake zijn, garandeert Nijboer. Verder zullen percelen van Staatsbosbeheer buiten het NNN-gebied geruild worden met percelen in met name de kerngebieden van het NNN. “Wy binne der grutsk op dat wy draachflak fûn ha foar dit plan en dat wy der no mei los kinne”, zegt Nijboer. Dat betekent dat coördinator Jan van Dijken in de loop van januari 2021 met de boeren in gesprek kan gaan over de kavelruil. Voor de grondverwerving en inrichting van Mieden op syn moaist is 6,3 miljoen euro beschikbaar. Voor het beheer is er vervolgens 120.000 euro per jaar beschikbaar. Dit artikel is overgenomen uit het Friesch Dagblad van 19 december 2020 Opbrengst collecte ‘Samen voor vluchtelingenkinderen in Griekenland’ In de week van 29 november tot 5 december werd er landelijk voor de vluchtelingenkinderen gecollecteerd. De opbrengst van de deur aan deur collecte is: € 1353,24. (Dit is inclusief € 26,90, de opbrengst van de collecte van afgelopen zondag) Een heel mooi resultaat. Alle gevers heel hartelijk dank voor uw bijdrage. Ook alle collectanten willen we langs deze weg bedanken voor hun inzet. De zendingscommissie en diaconie PKN Surhuizum
Page 20
20 21
Page 22
22 23 Op 18 december werd er voor het eerst in het 78-jarige bestaan van DTS een online pubquiz gehouden. Organisatoren Arnout de Haan, Jakob de Haan en Rene de Boer misten de gezellige borrel in de DTS-kantine en wisten dat velen datzelfde gevoel hadden. Daarom haalden ze het ultieme kantinegevoel naar de mensen toe. De deelnemers konden een heerlijk borrelpakket bestellen om dat voor elkaar te krijgen en daarmee werd ook de club nog eens gesteund. Dat het een succes was, bleek wel uit de deelname van maar liefst 75 personen. Zij kregen via YouTube de vragen voorgeschoteld door quizmasters Arnout en Meindert en konden via een app de juiste antwoorden doorgeven. Hoewel sommigen voordat het begon al door het borrelpakket heen waren, werd er fanatiek meegespeeld. De vragen gingen voor een deel over DTS, maar ook andere categorieën kwamen aan bod, zoals muziek en Surhuizum. Een paar voorbeelden van de meerkeuze vragen over Surhuizum: Wat was het beroep van Wolter Deutechem, de man naar wie de straat is genoemd? ( a) predikant, b) schout bij nacht, c) Bisschop, d) school-meester ) Hoe lang is It Langpaed in meters (volgens de dorpscanon)? ( a) 2280, b) 2020, c) 1998, d) 2105 ) Hoe oud was balkespringer Cornelis Egberts Gayckema toen hij in 1617 volgens de legende van balk naar balk sprong in de Doarpstsjerke? ( a) 14, b) 18, c) 34, d) 20 ) Ondanks deze lastige vragen, maar misschien wél vanwege zijn kennis van DTS en zijn snelle game-skills, lukte het Jorrit Bosma om als jongste deelnemer als vijfde te eindigen. Een geweldige prestatie die hem een bonusprijs opleverde. Verder viel op dat de prijzen 1 t/m 4 in hetzelfde huis vielen, bij de familie Rispens aan de Iennen. Veel quiz-talent bij elkaar verzameld, bleek wel! Toch was het niet een “Rispens” die de hoofdprijs binnensleepte. Het was Geanne Barwegen die met het DTS-fan pakket en met de eer ging strijken. Jan Willem, Binnie en Nynke werden respectievelijk 2e, 3e en 4e.
Page 30
30 Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie. 31 Met, zoals we zijn gewend van Jelle, ook meteen wat inhoudelijke informatie erbij geleverd, zodat we meer inzicht krijgen over het betreffende plaatje. De oplossing is uiteraard helemaal goed. De wandelvrouwen gingen ook voor de juiste keuze en ook voor een moment van bezinning, zoals was meegegeven bij de zoekopdracht: “Een moment van bezinning aan het eind van een turbulent jaar 2020. Om 2021 door een spiegel te zien, zouden we graag willen dat het een jaar wordt waarin we weer de vrijheid krijgen om te kunnen knuffelen en knus bij elkaar te kunnen zijn, bij je buuf op de koffie, te gaan stappen, korf- en voetbalwedstrijden bijwonen, scholen en kerken weer open zijn, op vakantie kunnen, lekker uit eten en naar de kapper kunnen en ook samen met een groepje te wandelen en fietsen. En vooral een gezond 2021, zonder Corona. In deze spiegel zagen we alleen een afbeelding van een persoon die deze foto aan de Rysloane bij Theunis en Anita heeft gemaakt Wy geane positief fan start en sizze tsjin eltsenien: Tsjoch op it nije jier, leafde, lok en sûnens!” Nou, dat zijn nog eens (geluks-)wensen! We zien de knuffels wel tegemoet, zodra het weer kan. Ogen zijn de spiegels van de ziel, dus als de ogen van de vrouwen dit allemaal herkennen in alleen al deze spiegel, dan zegt dat heel wat over hun karakter. Dat zit wel goed, evenals de oplossing. En terwijl zij ook nog even als extra informatie geven bij wie de spiegel voor de inrit staat, doen Jacob en Maike er nog een schepje bovenop en vertellen er meteen ook bij waarom de spiegel er staat: “Deze spiegel staat tegen over de inrit van het huis van de familie. Holthuis aan de Rysloane 2. Zo kunnen ze zien als er wat aankomt als de weg op willen rijden.” Tot slot de oplossing van Jappie en Bettie. “Hallo redactie. Dit soort spiegels zien we niet zo vaak in Surhuizum dus valt het nogal gauw op. Dan was er naast deze ”verkeersspiegel” ook nog wat nieuws te zien. Er wordt momenteel niet zo vaak meer nieuwbouw gepleegd in Surhuizum maar de fam. Holthuis bouwt een mooie nieuwe woning aan de Rysloane waar de spiegel te vinden is. Groet Jappie en Bettie. We wensen iedereen een goed en gezond 2021.”
Page 34
34 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Sita Land-Dotinga, voorzitster André Barwegen, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Klaas Pool Abdoul van der Meer MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Rianne Alma, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 35 Wurklist Er zijn momenteel geen activiteiten gepland. Kijk voor een actueel overzicht op www.gruttegelf.nl/wurlist Spreuk van de maand “Een slak en een haas vieren tegelijk nieuwjaar!” Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: om-Ge-v-in-G Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 1 februari 2021 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 36
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Trijeentritichtste jiergong, nûmer 7, 15 desimber 2020

Grutte Gelf nûmer 7, 15 desimber 2020


Page 0
Page 16
16 Sinterklaas en het zoekplaatje Sinterklaas kwam ook dit jaar langs bij Grutte Gelf (in dit geval p/a De Iennen 8) Zie de maan schijnt door de bomen Maar ik mocht niet in Surhuizum komen!! Een raar jaar, een rare (Sinterklaas) tijd Ik denk dat iedereen baalt van de corona tijd Maar 4 pieten lieten de sint intocht niet ongemerkt voorbijgaan En zijn met zakken vol pepernoten door Surhuizum gegaan Ik vond dat heel lief, een heel mooi gebaar Deze 4 kanjers heten met elkaar: J.A.A.R. Jullie hebben bij alle kinderen pepernoten gestrooid Bedankt J.A.A.R., Sinterklaas vergeet dit nooit!! En daar ik niet in Surhuizum kon wezen Kon ik ook niet de zoekplaatjes lezen Maar daar heb ik het volgende op gevonden Een lief iemand heeft mij alle GG toegezonden Ja ja, de goede oude Sint heeft het goed voor elkaar En zo las ik alle zoekplaatjes in Spanje zo waar Er zaten wel wat moeilijke opdrachten bij hoor Maar de ECHTE speurneuzen zetten door De echte zijn o.a. de wandelvrouwen vanzelf Die sturen elke keer de oplossing naar de Grutte Gelf Ze wandelen nog altijd (de oudjes) met hun allen Al zij er een paar soms wel uit gevallen Een pijntje hier, een pijntje daar!! Maar de oplossing krijgen ze altijd weer voor elkaar De wandelvrouwen zetten stug door en loeren in alle hoeken En krijgen nooit “TABAK” van het zoeken En wie ook erg aan het zoekplaatje is verknocht Is meneer de Vries, al vindt hij het soms wel wat “te ver gezocht” U hebt gelijk meneer De Vries, je moet het van de doorgaande weg kunnen traceren Toch knap dat u het altijd blijft proberen En dan de blije fietser, die mag ik niet vergeten Ze heeft ondertussen vast al heel wat banden versleten Nog altijd zoekt ze om de zoekplaatjes op haar fiets 17 In regen, wind en kou, daarom geeft ze niets En dan brengt ze de oplossing in een gedicht bedacht Weer op de fiets naar MB op de Iennen acht En dan Jacob en Maike, zij lijkt wel een wervelwind En in sneltrein vaart altijd het zoekplaatje vindt Ook nog elke week actief, zij weet van wanten Want in snelle looppas bezorgt zij ook nog steeds de kranten Ook Jappie en Betty zijn stugge zoekers en dus goed bezig En altijd is een goede oplossing aanwezig. Jullie hebben het hele jaar gezocht, dikke prima Helaas kan ik dan niet zeggen van Klaske Beukema Zij is gevallen met haar fiets op het gladde mos en belandde op haar bibs Maar ooh, wat een schrik: haar pootje was stuk en moest in het gips Het zou ook bijna nog een zoekplaatje zijn Het gipspootje 3 weken omhoog voor het raam, maar dat was niet zo fijn Dan nog 5 personen met 1 keer een oplossing in deze rubriek Het waren Freke, Fransje, Saapke, Tanja en Niek Het zoekplaatje van de laatste keer herkende ik meteen Het is bij het dorpshuis de picknick tafel van steen Tot slot: MB, je bent en blijft een (lieve) rare kwast Want je hebt mij met een opmerking van vorig jaar weer zeer verrast Je schreef: al is het een verrassing wie dit geschreven heeft Ooh ooh MB, zo raar heb ik het nog nooit beleefd Ik had toch duidelijk mijn naam eronder geschreven??? Sinterklaas!!! Dus wie anders heeft het geschreven dan ik: SINTERKLAAS!!!!!!! Helaas kon ik het zelf niet brengen, maar je krijgt je cadeautje wel Daarom heb ik het pakketje laten bezorgen door post nl Nu stop ik ermee, mijn gedicht is klaar En heel heel hopelijk tot volgend jaar Een lieve groet van SINTERKLAAS (reactie MB: bedankt Sinterklaas, voor dit prachtige gedicht en de lekkernijen! Hoe kon ik aan u twijfelen vorig jaar en wat mooi dat u weer naar ons prachtige dorp bent komen rijen. Ook knap dat u in dichtvorm een prachtig jaaroverzicht van het zoekplaatje weet te maken. Ik hoop dat u volgend jaar nog meer namen kunt noteren, want het duurt nog wel even voor de zoekplaatjes op raken. Over uw oplossing kan ik u nog niet al te veel prijzen, daarvoor wil ik u naar de rubriek het zoekplatje verwijzen. En tot slot nog de doos waarin alle cadeaus waren verstopt: die verraadt uw goede smaak van bier, dit merk doet ook mij veel plezier!
Page 24
24 25
Page 34
34 35 Weromsjoch toanielselskip Jounswille Op it momint fan skriuwen is it wat suterich waar. It is in frjemd jier foar eltsenien. Ek foar ús as Jounswille gie it nuver. Covid-19, China dat is allegear fier fuort tochten wy yn decimber 2019. It like in gewoan toaniel seizoen te wurden. Sadwaande de fraach, wat geane wy dwaan. In grut stik fansels mar dit jier ek de ienakters wer oppakke, dat wie de lêste jierren net echt slagge. Us regisseur hie in eigen stik skreaun mei de namme “De Frou fan it Wâld”, spilers der by en begjin oktober útein set, twa kear yn de wike der flak foar mei op 6, 7, 13 en 14 maart de útfieringen. Dêrnei de ienakters op poaten sette, it like ús spiler Kees van der Werff wol in útdaging om de ienakters te regissearjen, en dêr spilers by, dy meidien ha yn It teaterspektakel “Wa is Willem Bartel van der Kooi”. “Hartstikkene moai” soe Foppe wol sizze. De spilers benaderje en dan stikken der by sykje. Uteinliks binne der njoggen spilers foar de twa stikken “Londen 1994” en “No even wol”. Mei folle moed op 7 jannewaris úteinset mei it repetearjen mei de bedoeling om it 17 en 18 april te spyljen. It earste wykein fan 6 en 7 maart ha wy “Frou fan it Wâld”spile, mar doe kaam Corona om de hoeke sjen. Wat no? Oerlis, wol as net it twadde wykein spylje. Uteinliks de knoop mei pine yn de bealch trochhakke, wy moatte stopje hoe spytich it ek is. Ek wurdt it repetearjen fan de ienakters stil lein, ek ferrekte spytich mar wy kinne net oars. Wy moatte mar sjen as wy it nei de simmer wer oppakke kinne wie ús idee. Mar wat wy doe net wisten witte wy no wol. Dat koe ek net. Sadwaande ha wy doe de stekker út it grutte stik lutsen. Mar de ienakters hâlde wy oan, oant it wer mooglik is. Wy witte noch net hoe it kommend seizoen gean sil wat de Corona oanbelanget, mar wy binne op it stuit wol dwaande om wat oars as oars op poaten te setten foar it jier 2021, hjirfan hâlde wy jim fansels op de hichte. Ta beslút woene wy ús stipers, de kroech en it publyk noch betankje en hoopje dat wy kommend seizoen ek wer op jim rekkenje kinne. Bliuw sûn, hâld rekken mei mekoar, dan sjogge we elkoar wer yn 2021. Eltsenien noflike krystdagen en in goeie jierwikseling tawinske. Groetnis, Bestjoer toanielselskip Jounswille
Page 38
38 39 Zoekplaatje Wij zijn benieuwd of de volgende opdracht minder lastig zal zijn, schreven we de vorige keer en dat bleek gelukkig het geval. Dit plaatje staat in het zicht van de bebouwde kom in een rustige omgeving waar u tegelijk moet uitkijken voor de drukte. Mocht het zoeken u te lang duren, dan kunt u er altijd nog even bij gaan zitten. Dat waren de hints die we erbij gaven. Door de bank genomen, werden de meeste oplossingen gemakkelijk gevonden en waren ze ook goed. Alleen Sinterklaas komt iets te vaak bij het dorpshuis (ieder jaar wel een keer, behalve dan dit jaar) en zag het bankje dat daar staat aan voor de goede oplossing. Dat schrijft hij in het gedicht elders in deze Gelf. Het lijkt er natuurlijk ook verdacht veel op, dus we hoeven niet te beginnen over zijn leeftijd, schimmel, mindere ogen en dergelijke, we rekenen het hem niet aan en gewoon (half) goed. Bovendien gaat het bij het zoekplaatje om het plezier en niet om de prijzen. Die hebben we niet, want wij zijn tenslotte Sinterklaas niet. Wij hopen dat de Sint weer veel plezier had in ons dorp en bij het zoeken. Jelle de Vries had dat in ieder geval wel weer: Na enig geharrewar over het vorige zoekplaatje, dit keer een “discussieloos” plaatje. Dit rustzoekend object is te vinden op het “doodlopende” gedeelte van de Bartemerwei. Hier kun je rustig, eventueel onder het genot van een hapje en drankje, nog verder van gedachten wisselen. Vanuit dit oogpunt gezien, wens ik ieder heel fijne kerstdagen en een gelukkig 2021. Oant in oare kear soe ik sizze. Nog even een gezegde: “Tussen het volhouden door mag je best even uitrusten. Hoe moeilijk het soms ook is, gewoon volhouden.” Een mooie kerstwens van Jelle, waar we ons natuurlijk van harte bij aansluiten. Ook wensen we eenieder een goede gezondheid toe in deze lastige corona tijden waar het inderdaad een kwestie van volhouden is. Volhouden doet ook de Blije Fietser:
Page 40
40 Op mijn fiets maar weer een blokje om want het zoekplaatje staat in het zicht van de bebouwde kom Ik vond het bankje aan het eind van de Bartermerwei Ik ben er even bij gaan zitten, en keek naar de drukte op de Uterwei op net zo’n bankje heb ik vaker gezeten niet alleen, maar met een paar dames moet u weten fietsen op een mooie middag met z’n allen en dus met een tussenstop even op het bankje neergevallen Fietsen aan de kant en opgelet!!!! Kannen met koffie uit de fietstas!!! werden op de tafel gezet iemand had een goed idee, en nam lekkere koekjes mee Alhoewel, het was wel een beetje koud Sjaals en moffen onder de kont, dus was het minder koud Zo hebben we het opgelost, want alles was dicht en konden daarna ook niet om een biertje naar Kolkzicht maar wij hebben overal een oplossing voor. en dronken daarna toch nog een biertje hoor! Dit was alweer het laatste zoekplaatje van 2020 dat er velen mogen volgen in 2021 Ik wens iedereen gezegende kerstdagen met elkaar en een gezond, gelukkig en liefdevol nieuwjaar. Ook de oplossing van de wandelvrouwen is meestal zo zeker als de bank: “Dit zoekplaatje kun je overal vinden, in het dorp en buiten het dorp, er staan er heel veel in Surhuizum. Maar met de hint “het staat in het zicht van de bebouwde kom, in een rustige omgeving (begraafplaats) en tegelijk voor de drukte (Uterwei), staat deze aan het eind van de Bartemerwei. Het is de poot van een picknickbank.” Ja, die neem je niet zo snel bij de poot, die vrouwen. Net als Jacob en Maike: “Deze picknick tafel staat in de hoek bij het hertenkamp en bij het fietspad. Als je aan het wandelen of fietsen bent dan kun je hier ook even uitrusten.” En ook Jappie en Betty zaten op de juiste bank: “Nou dit was een duidelijke hint. In het algemeen rustig dorp waar je kan fietsen en wandelen en ook nog kan uitrusten op een mooi bankje. We vonden het onderstel van het “zitje” aan het einde van de Bartemerwei.” 41 Sinterklaas heeft al een jaarverslag geschreven van het zoekplaatje, dus wij hoeven niet meer terug te blikken. Toch is de komende tijd een moment van bezinning en even in de spiegel kijken hoe het er allemaal voor staat in het leven. Dat hebben wij ook even gedaan, aan u de taak om te vinden waar de spiegel staat waarin wij dat deden. Het is een niet al te moeilijke, die u ongetwijfeld ook zonder sint, eehh hint kunt vinden. Nou vooruit, we gaan op naar het nieuwe jaar en in de spiegel was naast ons ook wat nieuws te bekijken. Mocht u de oplossing vinden of juist hints nodig hebben, geef die dan door of vraag die aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 42
42 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Sita Land-Dotinga, voorzitster André Barwegen, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Klaas Pool Abdoul van der Meer MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Rianne Alma, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 43 Wurklist 24 december 24 december 25 december 31 december 21.30 uur 22.30 uur 10.00 uur 19.00 uur laatste week van het jaar (tot 31 december) Kerstnachtdienst m.m.v. band Sinjael uit Donkerbroek in de Doarpstsjerke. Kerstavond samen zingen op de Doarpsstrjitte bij de kerk. Kerkdienst op eerste Kerstdag m.m.v. begeleidingsband Foar Jo in de Doarpstjerke. Kerkdienst op oudjaarsavond in de Doarpsstjerke. Autopuzzelrit t.b.v. World Servants bouwproject van een prothese werkplaats in Myanmar. Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: keer op keer Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 4 januari 2021 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 44
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Trijeentritichtste jiergong, nûmer 6, 17 novimber 2020

GrutteGelf-nr06-2020


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Trijeentritichste jiergong, nûmer 6, 17 novimber 2020 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Harmen Scheepsma, till. 351769 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang De Balkespringer It hat in skoftsje duorre, mar it is echt sa fier. De Balkespringer, dy’t no noch altyd op syn âlde plak stiet, efter De Delfeart, sil ferhûzje nei it plak wêr’t der eins thús heart: foar de tsjerke. Hjir wurdt al lang oer praat, it doarpshûs stiet der ommers al sûnt 2006. Ferskate Surhústers hawwe har hjir foar ynset troch de jierren hinne. Tankewol dêrfoar. De ôfbylding dy’t we krigen hawwe fan ’e gemeente, toant in skets fan ’e nije sitewaasje. Oan dizze ôfbylding kinne noch gjin rjochten ûntlient wurde. As jo goed sjogge, sille jo sjen dat ien betonnen blombak plak meitsje moat foar it keunstwurk. D’r sil wierskynlik ek in boerd komme mei tekst en útlis oer de Balkespringer. Yn ’t sintsje Dit jier waard ús ledegearkomste annulearre fanwege korona. Spitigernôch koenen wy dêrom gjinien “yn ’t sintsje” sette. Dochs tochten wy by Pleatslik Belang dat wy trije minsken beslist net oerslaan koenen. Klaas Holthuis, Gerdy Lettinga en Sonja Postma hawwe harren jierrenlang ynsetten foar de Oranje Feriening fan Surhuzum. Spitigernôch antwurde gjinien op harren oproppen om it fan harren oer te nimmen en waard de Oranje Feriening dit jier opheven. Pleatslik Belang Surhuzum betanket har út namme fan ’e ynwenners fan Surhuzum foar har jierrenlange ynset en joech se in kadobon. Dit waard troch alle trije tige wurdearre.
Page 4
4 5 Wurksumheden Bartemerwei Dan noch yn it koart wat oer de Bartemerwei. Hjir sil oan it rioel wurke wurde. Ein septimber kaam in delegaasje fan ’e gemeente Achtkarspelen nei Surhuzum om útlis te jaan en in ynventarisaasje te meitsjen fan’e behoefte yn Surhuzum. It stie al fêst dat de riolearring oanpakt wurde soe. Dêrneist sille der aanst ek nije stoeptegels yn komme. Op guon plakken is de fluorring tige min, wêrtroch ferline jier ferskate ûngelokken feroarsake binne, wat sels resultearre hat yn brutsen fuorten. Fierder sil de sleatswâl neist it begraafplak ferbrede wurde foar bettere ôfwettering en sil de beamwâl dy’t grinzed oan it âlde kuorbalfjild snoeid wurde, sa dat dit ek wer in skoft netsjes liket. De wurkskumheden wurde pland foar it earste of twadde fearnsjier fan takom jier. Feestferljochting De wintertiid is ynmiddels wer yn gong en de kâlde en tsjustere dagen binne wer de feiten fan de dei. No liket it ús fan Plaetselik Belang een leuk idee dat de bewenners fan Surhuzum dit jier (yn ferbân mei korona) de feestferljochting wat earder ophingje wolle as oare jierren. Op it stuit binne d’r in soad Surhústers te kuierjen. En nettsjinsteande it feit dat d’r dit jier net folle te dwaan is en dat it in stik minder gesellich is sa’t wy wend binne, tinke wy dat it leuk wêze soe om op dizze wize wat geselligens út te strieljen. Guon ynwenners binne hjir al mei begûn, foel ús op. Bestjoer Pleatslik Belang Van de Sinterklaascommissie Helaas kunnen we dit jaar geen Sinterklaasintocht realiseren. Door alle maatregelen en De Delfeart die hierdoor ook gesloten is kunnen we er geen feest van maken wat het wel hoort te zijn. We hopen volgend jaar op betere tijden. Voor de kinderen: Dag kinderen van Surhuizum, hier een gedicht van Sinterklaas, de intocht in het dorp kan niet doorgaan helaas. In deze gekke tijd is alles anders en niet fijn, maar dat maakt Sinterklaas en zwarte piet niet klein. We komen zeker wel naar Nederland, echt waar, dus zet je schoen of laarsje dan maar klaar. Pepernoten, speculaas, cadeaus klein en groot, wij zijn al onderweg met de tuffende stoomboot. Stilletjes komen we binnenvaren, misschien wel op de Maas, hartelijke groeten van zwarte Piet en Sinterklaas.
Page 6
6 7 Nieuws van de JLS Naar aanleiding van alle Coronamaatregelen, mogen we helaas momenteel geen externen in de school binnenlaten. We vinden dit erg jammer, want daardoor missen we leuke extra’s, zoals boekenpromoties en hulp bij het knutselen. Ook mogen we met de klassen geen uitstapjes maken. Maar we proberen daarom toch in de school leuke dingen te plannen! Talentenmiddagen gaan door met hulp van de bovenbouwgroepen en we organiseren een Rekendag waarin rekenspelletjes gepland staan met het thema TIJD. ‘Inspectiebezoek’ op de JLS d.m.v. video-bellen Woensdag 21 oktober hebben we als school een digitaal ‘inspectiebezoek’ gehad. Dit ging door middel van een 90 minuten durend video-bel gesprek. De inspecteur stelt op basis van allerlei gegevens die hij van de school heeft (of specifiek heeft opgevraagd) vragen aan de IB-er en directeur. Hieronder in het kort wat de bevindingen van de inspecteur waren. “We hebben gesproken over de vernieuwde visie, de bijpassende leeromgeving en de beleidsprioriteiten die we (mede) op basis van de nieuwe visie hebben vastgesteld. Leraren worden betrokken bij het werken aan verbeteractiviteiten, onder meer door het gebruik van specialisten/ coördinatoren. De school heeft goed zicht op de opbrengsten (analyses) en kenmerken van de leerlingenpopulatie en houdt hier ook sterk rekening mee met de schoolontwikkeling. Speerpunt; professionaliteit van het team nog verder te versterken”. Er komt geen officiële beoordeling vanuit dit onderzoek. De inspecteur heeft op basis van alle gegevens die hij heeft en het gesprek dat gevoerd is geen risico’s vastgesteld voor onze school. Dat betekent dat onze school onder het reguliere inspectie toezicht (groen-voldoende) blijft en uiterlijk over 4 jaar weer een bezoek kan verwachten. Geen lichtjesavond Door de coronacrisis kunnen we dit jaar helaas de lichtjesavond niet door laten gaan. We hopen met z’n allen op betere tijden, en dat we deze belangrijke gebeurtenis volgend jaar wel mogen beleven. Bestuur “De Laatste Eer” Surhuizum
Page 8
8 9 Gosse van der Meer derde in Tortour Gravel in Zwitserland Veldrijder Gosse van der Meer deed eind oktober mee aan de driedaagse Gravel Tour in het Zwitserse Sursee. De Tortour Gravel staat bekend om zijn grote verscheidenheid aan ondergronden, pittige beklimmingen, snelle afdalingen en vooral lange grindwegen. Na de proloog van 25 km op vrijdag 23 oktober in het Surseewald staat de rijders op zaterdag 24 oktober (98 km / 20000 hoogtemeters) en zondag 25 oktober (62 km / 1300 hoogtemeters) twee langere etappes te wachten. Gosse werd twee jaar geleden al eens tweede in deze gravelrace. Vrijdagmiddag was de proloog van 25 km welke direct belangrijk is voor het klassement. Deze eerste korte etappe kon hij na een sprint op zijn naam zetten. “Het werd sprinten met drie man en ik ging van ver en de streep lag op een helling. Nu twee dagen zien te overleven!”, zei Gosse van der Meer na afloop van de eerste dag. De tweede dag verliep voor Gosse nogal chaotisch.“Tijdens de tweede etappe maakte ik helaas een navigatiefout en verloor meer dan 15 minuten... ik bleef zo hard pushen als ik kon om te redden wat er nog over was en tot mijn grote verbazing passeerde ik de finishlijn als de derde rijder van de dag.” Met deze uitslag ligt het klassement volledig in z’n plooi. Zondagochtend, op de laatste dag van de driedaagse, wist Gosse de derde plaats vast te houden en eindigde met een tijd van 6:35:56 op de onderste trede van het podium. De eerste en tweede plaats waren respectievelijk voor de Zwitsers Nicola Rohrbach (6:19:11) en Benjamin Schnyder (6:26:09).
Page 22
22 23
Page 26
26 27 Samen voor vluchtelingenkinderen 29 november-5 december: Huis-aan-huiscollecte voor vluchtelingenkinderen Griekenland Het is bijna zover. Van 29 november-5 december collecteren we - volledig coronaproof! - voor vluchtelingenkinderen in Griekenland. Hun situatie is, na de brand in Moria, urgenter dan ooit. Meer dan 50.000 kinderen verblijven onder erbarmelijke omstandigheden op diverse Griekse eilanden. Door de trage procedures zitten sommigen daar wel drie jaar. Een van hen is Anis Gul uit Afghanistan. Ze zegt: “Ik wilde helemaal niet weg uit mijn land. Afghanistan is een prachtig land waar mensen hun kinderen een goed leven willen bieden. Maar oorlog maakt dit onmogelijk en slechte mensen zorgen ervoor dat wij niet naar school kunnen en dat je er je leven niet zeker bent. Ik ben gevlucht omdat ik in vrede wil leven, naar school wil en mijn dromen wil waarmaken. Veel geld of een duur huis hoef ik niet, als ik maar bij mijn familie kan zijn en niet al jong hoef te trouwen.” Iets groots neerzetten Kerk in Actie, die de huis-aan-huiscollecte organiseert, helpt de vluchtelingenkinderen in Griekenland met voedsel, kleding en onderwijs en probeert ze op een betere plek te krijgen. Op meer dan zeshonderd plekken gaan collectanten in de eerste week van december langs de deuren. “Ik vind het vreselijk wat die kinderen in Griekenland meemaken. Ze hebben er niet om gevraagd en part noch deel aan de situatie”, vertelt een collectant. “Als ik dan aan mijn eigen kinderen denk, kun je toch alleen maar dankbaar zijn dat ze hier geboren zijn, en niet daar. Daarom collecteer ik, en ik hoop dat mensen gul geven. Als we allemaal iets kleins doen, kunnen we met elkaar iets groots neerzetten!”
Page 28
28 29 In de knel Kerk in Actie is het diaconale programma van de Protestantse Kerk in Nederland. De organisatie zet zich wereldwijd in tegen armoede en onrecht. De projecten van Kerk in Actie richten zich op mensen die slachtoffer zijn van rampen en conflicten, mensen die niet in vrijheid kunnen geloven en mensen die leven in armoede. Een belangrijk deel van het werk van Kerk in Actie richt zich op kinderen die in de knel zitten door oorlog, armoede of uitbuiting. Kijk ook op kerkinactie.nl/griekenland. Geef gul aan de collectant! Ook kunt u deze actie steunen door een gift op het bankrekeningnr. van de diaconie PKN Surhuizum: NL11RABO115175814 ondervermelding ‘samen voor vluchtelingenkinderen’. Namens alle vluchtelingenkinderen in Griekenland: dank voor uw betrokkenheid. De zendingscommissie en diaconie PKN Surhuizum Drumcircle met Jan Wesseling Heb jij ook een drum, djembé of een ander slaginstrument aan de muur hangen of ergens stoffig in een hoekje staan? Kijk je er wel eens naar en denk je dan “ik zou er eigenlijk meer mee willen doen”. Dit overkwam mij, en ik dacht, zou het ook leuk zijn om je instrument te pakken en hier op het Land van Eén, met wat mensen muziek te maken. Zien wat er ontstaat, welke ritmes, misschien wel zang en/of dans. Gewoon, met elkaar, een gezellige middag plezier hebben. De koffie en thee staan klaar op zondagmiddag 22 november om 14.00 uur. Kosten, op basis van een donatie. Lijkt het je leuk meld je dan aan op info@landvaneen.nl. Jan Wesseling
Page 34
34 Zoekplaatje “Eens kijken of het volgende zoekplaatje ook door iedereen goed wordt geraden en net zo gemakkelijk wordt ervaren als die van deze keer. Geen dier deze keer, niet in de bebouwde kom en ook geen mondkapje want daar zult u inmiddels net als van alles rond Corona wel tabak van hebben. Dat is meteen onze enige hint, om het niet te gemakkelijk te maken”. Zo eindigden we de vorige keer het zoekplaatje, want die van de keer ervoor bleek te gemakkelijk te zijn. Maar deze bleek voor sommigen een mission impossible, en die film was tenminste nog leuk maar als je tot drie keer toe naar dezelfde plaats moet om het na een paar gegeven hints uiteindelijke te vinden dat is dat een stuk minder leuk. Een stuk moeilijker dan wij hadden gedacht. Misschien zelfs wel té moeilijk. De hint was “tabak”. Bij de familie met deze naam stond het zoekplaatje, aan de Súderheawei. Maarrr... niet aan de weg. Je moest een stukje de reed in, de bocht naar rechts en in de bocht naar links, in de buurt van de familie Tabak, stond dit bouwwerk. De eerste discussie die ontstond, was of dit pad ook openbare weg is, zoals wij dachten. We doen namelijk wel eens een kuierke over dat pad en komen dan via de families Van der Schors en de familie Postma uit bij de Uterwei. Andersom kan natuurlijk ook, maar dan kom je uit bij de Súderheawei. Zodoende kwamen wij dit zoekplaatje ook tegen. Maar misschien zaten wij juridisch helemaal fout en hadden wij daar niets te zoeken. En u dus ook niet, laat staan te vinden. Misschien dat de aanwonenden, waarvan er in ieder geval eentje juridisch flink is onderlegd, ons daar duidelijkheid over kunnen geven. We zien de reacties graag tegemoet en zijn ook benieuwd of meer 35 mensen gebruik maken van dit zeer fraaie pad, dat ons overigens onder de aandacht werd gebracht tijdens de Surhuster kuier “ite en geniete”, georganiseerd door buurtschap De Mieden. De tweede discussie ging over de zichtbaarheid vanaf de weg, als je vindt dat het pad wel privéterrein is. Sommigen klaagden steen en been dat ze deze stenen opbouw niet konden traceren vanaf de weg. Nu is ons hart natuurlijk ook niet van steen als we mensen in de problemen zien, dus we zijn er meteen naar toe getogen om dat met eigen ogen te beoordelen en ook even vast te leggen. Dat leverde het beeld op dat u hiernaast ziet (op de vorige pagina). Onze conclusie was, dat we er wel degelijk een steentje aan bij hebben gedragen om een zo goed als onvindbaar zoekplaatje te plaatsen. Dat is ons een steen des aanstoots en dat had beter gekund. Maar ja, wij zijn ook maar mensen en wie zonder zonden is, werpe de eerste steen. (Deze Bijbelse spreuken zijn vast geïnspireerd door de kerktoren die op de achtergrond in het verlengde zichtbaar is) Waren er dan wel goede oplossingen, zult u denken. Dan kent u de Surhuizumers nog niet. Jappie en Bettie IJtsma bijvoorbeeld: “Ja dit “kunstwerk” staat zeker buiten de bebouwde kom, maar ook nog een eindje van de weg. Het is door de bomen te zien op het pad naar de familie Tabak aan de suderheawei 3.” Nou, wij vinden het dus een kunst op zich, dat ze het hebben gevonden. En er waren meer: “Deze stenen zuil staat bij het pad van de familie Tabak en de heer Hamstra aan de Súderheawei. Groeten van Jacob en Maike.” Zij krijgen nooit tabak van het zoeken en komen eigenlijk hoe dan ook altijd met een oplossing. En over tabak van het zoeken gesproken: de wandelvrouwen deden wel heel erg hun best deze keer en kwamen met inside information (ja mission impossible is tenslotte ook in het Engels):
Page 36
36 De “Master” van de zoekplaatjes, stuurt ons wel naar geheimzinnige paadjes. Hij denkt zeker dat onze ogen overal aanwezig zijn, En moeten zoeken in alle hoeken: wat een gein. Maar niet getreurd, wij gaan er weer voor En hopen zo, met veel plezier, op een juist spoor. Was niet in de bebouwde kom, dus …… Het buitengebied doorspitten, wat een klus Maar wij zijn niet voor één gat te vangen Met de aanwijzing “TABAK” kwamen er blosjes op onze wangen. Op naar, voor ons, de juiste plek en een gokje wagen, Maar helaas geen gemetselde zuil wat we zagen. Dan maar naar de fam. Tabak om raad En halverwege de “reed” verscholen achter een boom daar stond de zuil in vol ornaat EUREKA! Als kinderen zo blij, we waren weer geslaagd Maar toch even de fam. Tabak om informatie gevraagd. (wy binne ek sa nijsgjirrich as in Aachje, mar it is dochs mar in fraachje?) Deze zuil was een project van leerlingen van een school, werd weer afgebroken waarbij men de stenen niet meer kon gebruiken. Tabak, die overal wat in ziet, en daar op het moment bezig was, was helemaal in z’n sas Waarbij in ’t hoofd van Tabak vele ideeën ontluikten. Hij metselde op z’n erf deze zuil opnieuw En staat daar nu te pronken achter een boom, splinternieuw Heel zijn erf staat vol met voorwerpen gemaakt van afgedankt materiaal Fiets of loop er eens langs... het is geniaal! Maar vrouw Tabak mag er ook wezen Heb nog even tijd om verder te lezen Omdat in deze tijd van corona bijna niks meer kan en mag Is vrouw Tabak met iets heel moois bezig wat ik zag Ze is druk bezig met een “kerstprovincie” te bouwen Misschien mogen wij dit wellicht eens aanschouwen. Houd de komende Gelf maar goed in de gaten Komt misschien een uitnodiging... zullen we het nu hierbij maar laten. Wij zijn weer tevreden met ons resultaat, Want over deze familie Tabak, kunnen we niet zeggen. WE KRIJGEN ER “TABAK” VAN! 37 Prachtig geschreven en zo blijkt maar weer, de aanhouder wint en van de wandelvrouwen kun je in ieder geval niet zeggen dat ze niet hun best doen om de oplossing te achterhalen. En zo kennen we er nog één, die wel boven zijn oplossing schreef “Te ver gezocht”: “Zonder een duidelijke hint is dit zoekplaatje moeilijk waar te nemen. Zoeken naar een zoekplaatje buiten de bebouwde kom, dat scheelt een slok op een borrel. Bovendien tabak van de Corona, dan zoek je richting de Súderheawei bij bijvoorbeeld de familie J. Tabak. Met gedane moeite toch gevonden, vlakbij genoemde familie. Mijns inziens te ver gezocht. Je moet een zoekplaatje toch wel vanaf de doorgaande weg kunnen traceren. Dat lukte op een gegeven moment ook wel, alléén vanuit een bepaalde hoek. Wil je het goed bekijken dan moet de de zandweg of puinweg wel berijden en dan kom je richting privéaangelegenheden. Dus van mijn kant een hint naar de volgende zoekplaatjes, als gezegde: mensen zijn niet lastig, mensen zijn verschillend, dat is best lastig”. En zo is het maar net. Wij zijn benieuwd of de volgende opdracht minder lastig zal zijn. Dit plaatje staat in het zicht van de bebouwde kom in een rustige omgeving waar u tegelijk moet uitkijken voor de drukte. Mocht het zoeken u te lang duren, dan kunt u er altijd nog even bij gaan zitten. Mocht u de oplossing vinden of juist hints nodig hebben, geef die dan door of vraag die aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 38
38 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Sita Land-Dotinga, voorzitster André Barwegen, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Klaas Pool Abdoul van der Meer MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Rianna van der Veen, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 39 Wurklist 22 november 22 november 29 november t/m 5 december 9.30 uur 14.00 uur Kerkdienst in de Doarpstsjerke. Voorganger da. G. Borger-Koetsier. Laatste zondag van het kerkelijkjaar. Drumcircle met Jan Wesseling bij Land van Eén. Huis-aan-huiscollecte voor vluchtelingenkinderen Griekenland. Spreuk van de maand “Als alles opeens op je afkomt... dan rijd je waarschijnlijk aan de verkeerde kant!” Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: half-uur Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 7 december 2020 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Trijeentritichtste jiergong, nûmer 5, 20 oktober 2020

GrutteGelf nûmer 5, 20 oktober 2020


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Trijeentritichste jiergong, nûmer 5, 20 oktober 2020 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Harmen Scheepsma, till. 351769 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang As it net giet sa as it moat, dan moat it mar sa as it giet. Wy moatte ús noch efkes steande hâlde en de regels yn acht nimme. Sa as de measte ynwenners witte, binne wy noch altyd dwaande mei de Balkespringer. Wy soenen dizze graach by de tsjerke stean ha wolle, mar dat is net samar klear. Wy binne yn kontakt mei de gemeente Achtkarspelen en wy sille besykje sa rap as mooglik mear dúdlikens te skeppen. Op woansdei 14 oktober en moandei 19 oktober hat GMB Rioleringstechnieken B.V. út namme fan de gemeente Achtkarspelen de riolearring op de Bartemerwei oanpakt. Dizze is renovearre troch yn it haadriool in keunststoffuorring oan te bringen. Ferline jier binne der foar de spulwike échte Surhúster flaggen makke. Der wiene 150 stiks en se wiene gau ferkocht. Om’t wy hjir en dêr hearre dat der mear animo is, wolle wy graach ynventarisearje wa’t allegear in flagge keapje wol en at dit dan in grutte as leaver in lytse flagge wurde moat. Ôfhinklik fan hoefolle animo der krekt is, kinne wy de krekte priis fertelle. Wolle jo in flagge bestelle, dan hearre wy dat graach. Dat kin fansels efkes troch in appke nei ien fan ús bestjoersleden as troch in mailtsje te stjoeren nei pbsurhuzum@surhuzum.nl. Jo binne fansels ek frij om ien fan ús bestjoer oan te sprekken. Groetnis, Pleatslik Belang Kinderboekenweek op de JLS Van 1 oktober tot 9 oktober deed onze school mee aan de Kinderboekenweek met het thema ‘En toen’. In onze school hebben we daarom ook extra aandacht besteed aan het onderwerp ‘Ridders en kastelen’, maar ook waren er dagelijks activiteiten rond boeken. Er werd door meesters en juffen in andere groepen voorgelezen, kinderen lazen elkaar voor, we deden een boekenspeurtocht en hadden een voorleeswedstrijd met een finale op het podium. Bedankt Graag willen we iedereen hartelijk bedanken voor de vele kaarten, telefoontjes, bloemen en attenties die we mochten ontvangen met ons 40 jarig huwelijk. Lieve groet, Siep en Rinske Folkerts
Page 26
26 27 Samen voor vluchtelingenkinderen In de week van 29 november t/m 5 december 2020 gaan we in meer dan 600 plaatsen in Nederland aan de deur collecteren voor vluchtelingenkinderen in Griekenland. Duizenden bange kinderen wachten in Griekse vluchtelingenkampen op de winter die komt. Ze zijn hier, soms helemaal alleen, aangekomen vanuit het Midden-Oosten en Afrika, op zoek naar warmte en veiligheid. Is dit de plek waar ze eindigen? De situatie van deze kinderen is urgenter dan ooit. Samen staan we op omdat we geloven dat deze kinderen recht hebben op een beter leven. We helpen met voedsel, kleding en onderwijs en proberen hen op een betere plek te krijgen. Ook investeren we in de landen van herkomst in een beter leven voor kinderen. Waarom een huis-aan-huiscollecte? Kerk in Actie organiseert een landelijke huis-aan-huiscollecte, omdat we willen opstaan voor kwetsbare vluchtelingenkinderen in Griekenland. Hun situatie is nu urgenter dan ooit. Niet alleen op Lesbos, maar ook op andere plaatsen waar vluchtelingen in Griekenland vaak lange tijd moeten wachten voor ze weten hoe hun toekomst er verder uitziet. Onzekerheid, uitzichtloosheid, slechte leefomstandigheden, geweldssituaties en geen onderwijs: het overkomt vele duizenden vluchtelingenkinderen. We geloven dat deze kinderen recht hebben op een beter leven. Daarom gaan we in zoveel mogelijk plaatsen in Nederland huis aan huis collecteren. Dus ook in Surhuizum zal er aan de deur met een collectebus geld worden opgehaald. Geef licht! Een beter leven voor vluchtelingenkinderen in Griekenland. Daarom doen we het. Samen zetten we ons in om licht te geven aan vluchtelingenkinderen in Griekenland. Wilt u/jij een bijdrage geven om deze collecte tot een succes te maken? De zendingscommissie en diaconie PKN Surhuizum
Page 30
30 31 Tussen 12.20-12.30 uur worden de kinderen weer opgehaald door hun ouders/ verzorgers of oppas. Sinds de zomervakantie hebben we al aan meerdere thema’s gewerkt, onder andere het thema wonen. De kinderen hadden een foto van hun huis meegenomen, zodat we konden zien dat er veel verschillende huizen zijn. Wat zit er allemaal op en in het huis ? Tijdens het spelen hebben we “gemetseld” en “gebouwd”. In de speelzaal was een metselhoek met blokken en een troffel in de zandtafel. De bouwhoek was een ware bouwplaats geworden met grote blokken, een gereedschapskist met gereedschap en allemaal bouwverkeer zoals een kiepwagen, kraan enzovoort. Voor in de poppenhoek hebben we een nieuw keukentje en een wasmachine gekregen. Op peuterspeelzaal “It Hummelhoekje” zijn peuters vanaf 2 jaar van harte welkom ! U kunt contact opnemen met: TIKO kinderopvang Telefoon: 0511-543017 E-mail: info@tikokinderopvang.nl Peuterspeelzaal “it Hummelhoekje” Augustinusga/Surhuizum Telefoon: 0512-351783 E-mail: psz-hummelhoekje@tikokinderopvang.nl Juf Gerrie en juf Ellen Bezorg jij een ruiter met beperking een fijne paardrijles? Manege Onder de Linde in Beetsterzwaag is op zoek naar vrijwilligers voor het begeleiden en ondersteunen van paardrijlessen voor ruiters met een beperking. Onze speciale manege voor kinderen en volwassenen met een beperking kan niet zonder hulp van vrijwilligers. Naast de IPG-instructeurs (Instructeurs Paardrijden Gehandicapten) hebben we een gemotiveerd team van circa 65 vrijwilligers die onze ruiters ondersteunen en begeleiden tijdens de paardrijlessen. De paardrijlessen worden overdag gegeven en kunnen zowel recreatief als therapeutisch zijn. Tijdens bijna alle lessen gaan we naar buiten, de bossen van Beetsterzwaag in! Samen met de ruiter kun je genieten van de ontspanning die het zowel de ruiter beleefd, als de vrijwilliger. Wil je graag zien hoe we dat doen? Kijk dan op de website www.manegeonderdelinde.nl.
Page 34
34 35 Zoekplaatje In het vorige zoekplaatje begonnen we over het coronavirus. De gevolgen daarvan ondervinden we nog dagelijks en tijdens een ritje op de fiets door het dorp naar Augustinusga (daar was de hint!), was het door een bewoner zelfs goed zichtbaar gemaakt dat we goed aan de maatregelen moeten denken. Met het idee er op de terugweg een foto van te maken, kwam er daarvoor al een appje binnen van Fransje Bouma met een foto van... hetzelfde mondkapje dat wij nog zouden fotograferen. Die hint was duidelijk genoeg, zo bleek wel uit de reacties. Eén van de redactieleden vroeg bij het plaatsen zelfs of het niet té gemakkelijk was. Nou, daar was wat aan gedaan, want nog voor de Gelf door de brievenbus viel, meldde Maike Mulder zich al: er is een probleem met het plaatje, het mondkapje is weg! De eerste reactie was dan ook: dan is het misschien wel een stuk moeilijker geworden om het te vinden. Maar dat gold dan weer niet voor Maike, want die wist immers waar ze het had kunnen vinden: “Deze leeuw met mondkapje op is te vinden bij de inrit van de familie Van der Veen aan de Dorpsstraat 54. Maar deze leeuw is ook een tijdje mondkaploos geweest.” Het was dus gelukkig maar tijdelijk, waarschijnlijk mede te danken aan de familie Van der Veen die het plaatje weer compleet maakte. Een goed begin in ieder geval van Jacob en Maike. De blije fietser heeft de mond ook weer vol van het zoekplaatje, of dat met of zonder kapje is dat weten we niet want de oplossing werd keurig in de brievenbus gedeponeerd: “Op een mooie zonnige woensdag, hoorde ik iets méér dan ik zag! U mag gerust weten dat ik ontzettend schrok, want ik dacht, hebben ze bij de kerk een kippenhok? Ik weet niet of u het ook heeft gezien, maar het waren de dames van de fietsclub, welgeteld veertien!! Het was hun jaarlijkse fietsuitje alweer en deze keer gingen ze een rondje Leekstermeer.
Page 36
36 Ze hadden veel “wille”, tot iemand in de gaten kreeg: ik heb bijna geen stroom meer, de accu raakt leeg. Maar... geen paniek!!! Gewoon even manlief gebeld, probleem uitgelegd en manlief zijn accu besteld. Maar even later, andere fiets kapot!! Zaten we in de problemen, manlief weer gebeld!! Wil je ook de fietsendrager meenemen? Deze manlief zei: ik haal haar en de fiets wel op hoor ze komt straks wel in eigen auto bij jullie, fiets maar door. Dus al fietsend ging de rest van het kippenhok naar Buitenpost, want de afsluiter was bij de wok. Maar niemand had iets over hen te klagen, ze hebben zich daar heel netjes gedragen!! Gelukkig behoefden ze op de fiets geen mondkapje maar het zoekplaatje gaat deze keer wel over een mondkapje. Op de fiets richting Augustinusga moest dit zoekplaatje me wel opvallen en hebben we er erg om gelachten met z’n allen Hidde en Jogchum bedachten dit geintje dus en beschermden zelfs hun leeuw voor het corona virus. Op de Doarpsstrjitte 54 is het zoekplaatje te zien, daar wonen Hidde en Jogchum met heit Ieme en mem Evelien.” Kijk, de blije fietser weet zelfs wie het hebben gedaan en zo komen die “daders” ook nog even in de Gelf te staan. Jappie en Bettie nemen ook geen blad voor de mond met hun oplossing: “Het was deze keer niet ver zoeken en hebben de leeuw met z’n mondkapje kunnen vinden bij de familie I. van der veen op de Doarpsstrjitte 54. Ja we zitten midden in de Corona crisis, maar hopen dat de mondkapjes gauw weer verleden tijd mag zijn.” Ja Jappie en Bettie, zo denken er wel meer over. Al trekken de wandelvrouwen het nog iets breder: “Nee toch een leeuw met een mondkapje!! Gevonden bij Yme van der Veen, doarpsstrjitte 54. Worden mondkapjes ook bij dieren nodig???? De kans dat dieren in huishoudens een rol spelen in de verspreiding is heel klein (RIVM). Op dit moment veel kleiner dan de kans dat mensen elkaar besmetten. Je weet maar nooit, maar een leeuw als huisdier...” 37 En over leeuwen gesproken, daar kan Jelle de Vries ons meer over vertellen. Voor de eerste zin is het handig te weten dat Jelle zijn oplossing stuurde op een kaart met twee heren in hun hemd: “Laat de leeuw niet in z’n hemdje staan. De leeuw kan gezien worden als de koning van het dierenrijk. Ze zijn fascinerend en staan voor kracht en energie. Een leeuw wordt vaak genoemd als koning van de jungle. Ze worden geassocieerd met trots, moed en kracht. De brul van een volwassen leeuw kan tot circa 8 km ver gehoord worden. Dit even ter informatie. Dit soort leeuwen als afbeelding zijn in Surhuizum op één hand te tellen. Dus familie Van der Veen aan de Doarpsstrjitte hoeft nergens over in te zitten. Er zijn zelfs 2 leeuwen die “waakzaam” zijn. Ze dragen zelfs een mondkapje. Toepasselijk gezegde: Waag je niet in het hol van de leeuw!” Nou, Jelle staat in ieder geval niet in zijn hemd met zo’n uitgebreide oplossing, die voor het leeuwendeel uit informatie over het onderwerp zelf bestaat en daarnaast ook nog goed is. Eens kijken of het volgende zoekplaatje ook door iedereen goed wordt geraden en net zo gemakkelijk wordt ervaren als die van deze keer. Geen dier deze keer, niet in de bebouwde kom en ook geen mondkapje want daar zult u inmiddels net als van alles rond Corona wel tabak van hebben. Dat is meteen onze enige hint, om het niet te gemakkelijk te maken. Mocht u de oplossing vinden of juist hints nodig hebben, geef die dan door of vraag die aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf. of
Page 38
38 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Sita Land-Dotinga, voorzitster André Barwegen, secretaris, email pbsurhuzum@surhuzum.nl Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Klaas Pool Abdoul van der Meer MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Rianna van der Veen, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Voorzitter Jurjen Dijkstra, onderhoud begraafplaats, tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl. Uitvaartverzorgster: Hiltsje van der Brug, tel. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 39 Wurklist 22 oktober 23 oktober 25 oktober 25 oktober 29 oktober 6 november 20.00 uur 19.00 uur 9.30 uur 11.00 uur 20.00 uur va. 18.00 uur Competitie biljarten in De Delfeart. Klaverjassen in De Delfeart. Kerkdienst in de Doarptsjerke. Gastspreker: Mevr. M. van der Wal-van Akker, Morra Fullhouse in It gebou. Competitie biljarten in De Delfeart. Snertaktie kv. DTS. Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06-25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Iedere donderdagavond van 20.00-22.00 uur repeteert Popkoor Akkoord in ‘De Delfeart’. Info: popkoor-akkoord.webs.com. Spreuk van de maand “Als je tot aan je nek in de shit zit, laat dan je hoofd niet hangen!” Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: voor-naam-en (voornamen) (en achternamen trouwens ook) Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 9 november 2020 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Trijeentritichtste jiergong, nûmer 4, 22 septimber 2020

Grutte Gelf nûmer 4, 22 septimber 2020


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Trijeentritichste jiergong, nûmer 4, 22 septimber 2020 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Harmen Scheepsma, till. 351769 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Eerste lustrum Dorpsbibliotheek Surhuizum Vorige maand was het alweer vijf jaar geleden dat de Dorpsbibliotheek van Surhuizum officieel werd geopend. Wat begon met een paar kasten met boeken en een enthousiaste vrijwilligster is inmiddels uitgegroeid tot een heuse bibliotheek. Het voormalige muzieklokaal van het dorpshuis is nu een zaal met stellingen vol met boeken. Er is voor ieder wat wils. Romans, thrillers en Fryske boeken. Ook kunt u er terecht voor legpuzzels. Sinds de opening is Janet Elzinga als vrijwilligster wekelijks in de bieb te vinden om dorpsgenoten van leesvoer te voorzien. Janet is zeer sociaal betrokken, zelfs bij ziekte brengt ze de geleende boeken bij langs. Ook in deze tijd van corona is de bieb geopend. Janet heeft de nodig maatregelen getroffen door ruimte te scheppen en eenrichtingsverkeer in te stellen. Ook zijn er desinfecteermiddelen aanwezig. Om dit jubileum niet ongemerkt voorbij te laten gaan, werd Janet door het bestuur van Plaatselijk Belang verrast met een bloemetje en een fles wijn. De Dorpsblibliotheek Surhuizum is geopend op dinsdagochtend van 10.00 tot 12.00 uur. En iedere eerste donderdag van de maand van 19.00 tot 20.00 uur. Heeft u overtollige boeken en puzzels? Deze kunt u inleveren tijdens de openingstijden van de bieb.
Page 4
4 5 Nijs fan Pleatslik Belang Wy hawwe in mail krigen mei deryn de folgjende oprop: “De Friese Milieufederatie (FMF) is bezig met het opstellen van een nieuwe Meerjarenvisie 2021-2024. In deze visie staat haar visie en missie en de acties die ze komende jaren gaat ondernemen om Fryslân nog mooier en duurzamer te maken. Wij zoeken mensen die met ons mee willen denken en willen reflecteren op het nieuwe plan. Wat zoeken wij: • Mensen die dit najaar 2x bij elkaar willen komen (digitaal of fysiek) om te reflecteren op de nieuwe Meerjarenvisie. • Mensen uit diverse geledingen uit de Friese samenleving: jong, oud, wetenschappers, kunstenaars. Alles kan, zolang ze zich maar betrokken voelen bij Fryslân en passie hebben voor duurzaamheid. • Een groep van maximaal 10 mensen. Daarbij geldt: wie het eerst komt wie het eerst maalt.” Foar wa’t der nocht oan hat: lit it ús witte, dan kinne wy jo fierdere ynformaasje jaan. Spitichernôch is “Slimste Doarp fan Fryslân” ôfsein troch de organisaasje. It is net ferantwurde yn ferbân mei korona. Ha jo in dream foar yn jo buert? Wolle jo in saneamde pluktún as boartersplak realisearje? Dan kin dat no! Jo kinne jo dan ynskriuwe foar “Kern met Pit”. Ek at der oare saken spielje binnen it doarp dan wurde wy graach op de hichte stelt. Dit kin bygelyks in stoeptegel wêze dy’t dwars leit, mar ek oerlest fan de buorlju, swierichheden troch korona, it opsetten fan in idee foar ús doarp of sok iets. Lit it ús witte, wy tinke graach mei jo mei! Mochten jo minsken kinne dy’t graach lid wurde wolle fan Pleatslik Belang dan hearre wy dat fansels graach. Groetnis, Pleatslik Belang
Page 16
16 17
Page 20
20 21 Vier jaar later, als de baan van koster vrijkomt, gaan ze wonen in het huis dat daarbij hoort, aan het Langpaed. Vanaf het begin met veel genoegen. Feike heeft als wegenbouwer overdag zoal zijn bezigheden, terwijl Hennie al haar aandacht aan het kosteren kan besteden. Wat niet wegneemt dat Feike overal waar dat maar nodig is, bijspringt. Vijftien jaar lang blijven ze dit doen, maar vragen dan aan het kerkbestuur ontheffing omdat ook hun gezin, intussen bestaande uit Jetze, Tiemen, Pieter-Simon, Boukje en Tjitske meer en meer hun aandacht vraagt. Maar het bloed kruipt toch waar het niet gaan kan, want in 2006, intussen wonend aan de Doarpsstrjittte, pakken ze samen de draad van het kosterschap weer op. Als geen ander weten ze dat deze baan veel meer behelst dan het kosteren voor de kerk alleen. Koster voor het hele dorp zou ook een benaming kunnen zijn. De lokaliteiten werden immers eerder ook gebruikt als stembureau. Vergaderingen en begrafenissen worden er gehouden en jubilea gevierd. Daarnaast zijn er nog zoveel andere festiviteiten. Het geheel geeft vaak zoveel drukte dat het soms maar net bij te houden is. Maar het verschaft hen tegelijk ook veel arbeidsvreugde. Het gezellige “nazitten” met anderen, bijvoorbeeld. Zoveel persoonlijks ook, dat hun wordt toevertrouwd... Een treffende anekdote van de hectiek waarin soms gewerkt moest worden is die keer dat Hennie één van haar kinderen die maar niet wil ophouden met huilen, in een laken voor haar eigen lichaam vastbindt. Om in de eerste plaats de kleine tot bedaren te brengen en bovendien het noodzakelijke werk op tijd klaar
Page 30
30 31
Page 32
32 Zoekplaatje De ballen! Zo eindigden we de vorige editie van het zoekplaatje en dat alles met het bordje te maken waarnaar gezocht moest worden: “Naar binnen zonder bellen, is naar buiten zonder ballen”. Daarmee was de lezer aan de bal en was het een kwestie van zoeken. Jappie en Bettie schoten meteen raak: “Ja er zijn er vele honden in Surhuizum, dus ook nogal wat bordjes met “hier waak ik”. Zo was het nog wel even zoeken om het juiste bordje te vinden. We vonden het bij de fam. Veenstra aan de Rysloane no 7.” Saapke Mozes-Hofstede stuurde een whatsapp bericht: “Het bord uit jullie dorpsblad staat bij de Rysloane 7 in Surhuizum” Bedankt voor deze goede oplossing! De blije fietser bracht niet alleen de wielen, maar ook de bal aan het rollen richting goede oplossing: Het zoekplaatje, héé dacht ik, wacht eens even. Volgens mij is dat op de Rysloane nummer zeven. Dus: hup, fiets onder de ... En ja hoor! Ik was weer een bof /// Naar binnen zonder bellen! Is naar buiten zonder ballen!! En ook nog betreden op eigen risico, dus geen man durft dat dacht ik zo. Als je daar dus het erf op gaat, zal het je berouwen. Maar!!! Hoe zit het dan met de vrouwen??? Want we weten toch met z’n allen, vrouwen hebben geen ballen!! Dus zou er voor vrouwen een andere tekst moeten staan. Dan denk ik bijvoorbeeld aan: zou je hier zonder bellen naar binnen willen, dan ga je naar buiten met een hap in je billen. Dit was het voor deze keer, tot het volgende zoekplaatje maar weer. 33 Voor Jelle de Vries was het ook een bal voor open doel: “Bijna dezelfde locatie maar in tegenstelling tot het zoekplaatje PEB, was het dit keer een makkie. Dit soort waarschuwingsborden zie je wel vaker, alleen deze tekst in mindere mate. Dit bijzondere bord is gespot aan de Rysloane. Ze zeggen wel eens: je moet niet harder blaffen dan de hond groot is en sommigen zeggen ook als groet “de ballen”! Dan nog een gezegde: Iedereen spreekt met je... behalve ik Iedereen lacht naar je... behalve ik Maar op een dag zullen sommigen je teleurstellen... behalve ik” Daar gooit Jelle een mooi balletje op, met dat gezegde. En ook de oplossing was al raak. En dan tot slot hadden Jacob en Maaike ook weer de ballen om hun idee over het zoekplaatje in te zenden: “Dit waarschuwingsbord staat bij de ingang van het pad bij de fam. R. Veenstra een de Rysloane 7”. Ze zeggen wel eens dat de bal raar kan rollen, maar dat geldt niet voor dit zoekplaatje, want daarin ging het helemaal goed! Dat kunnen we niet over het coronavirus zeggen. De gevolgen daarvan ondervinden we nog dagelijks en tijdens een ritje op de fiets door het dorp naar Augustinusga (hint!), was het door een bewoner zelfs goed zichtbaar gemaakt dat we goed aan de maatregelen moeten denken. Met het idee er op de terugweg een foto van te maken, kwam er daarvoor al een appje binnen van één van de vaste zoekplaatje-leveranciers met een foto van... hetzelfde mondkapje dat wij nog zouden fotograferen. Mocht u de oplossing vinden of juist hints nodig hebben, geef die dan door of vraag die aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf. Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwooord: e-pi-de-mi(e)
Page 36
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Trijeentritichtste jiergong, nûmer 3, 25 augustus 2020

Grutte Gelf nûmer 3, 25 augustus 2020


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Trijeentritichste jiergong, nûmer 3, 25 augustus 2020 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Harmen Scheepsma, till. 351769 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang Simmer yn Fryslân! Hooplik hat eltsenien in noflike fekânsje hân en wer enerzjy opdien hat foar de kommende tiid. Dit jier is ús sekretaris stoppe mei syn wurksumheden. Gewoanwei soenen wy ús tank útsprekke tidens de jiergearkomst. Spitigernôch is dit troch Corona útstelt. Om’t hy fansels net ivich trochgean kin, wolle wy André Barwegen lâns dizze wei tank sizze foar syn ynset! Ek sille wy soargje dat hy in geskikt presintsje oanbean kriget. It konsept “woonvisie” (2020-2025) leit ta digitaal ynsjen klear by de Gemeente Achtkarspelen. De wenningmarktanalyse en de byhearende doarpenatlas kinne jo fine op de webside van de Gemeenteriid: https://ris2.ibabs.eu/Reports/ ViewListEntry/Achtkarspelen/30d262eb-2ef8-4429-9ffc-3334b170fedb It konsept leit oant en mei 3 septimber ta ynsjen. Jo kinne tidens dizze termyn reaksje jaan op it plan. Dat kin skriftlik (richte oan’t kolleezje fan Boargemoaster en wethâlders fan de Gemeente Achtkarspelen, Postbus 2, 9285 ZV Buitenpost) as troch in email te stjoeren oan gemeente@achtkarspelen.nl . As jo fragen ha dan kinne jo skilje: 14-0511 (eltse wurkdei fan 9.00-16.30). It bestjoer fan Pleatslik Belang wurdt stadich oan wer wat lytser. Wy soenen it prachtich fine at der mear minsken binne dy’t sich oanslúte wolle by it bestjoer fan Pleatslik Belang. Fansels kinne jo earst ris in gearkomst bywenje om te sjen at it wat foar jo is. Binne of kinne jo ien dy’t graach wat foar de mienskip betsjutte wol en dy’t nocht hat oan in (frijwilligers)funksje binnen ús bestjoer? Lit it ús dan gau witte! At wy allegear in bytsje dogge, hat hiel Surhúzum der wat oan! Groetnis, Pleatslik Belang Bedankt Wat een gelukwensen hebt u ons toegestuurd, toen wij 60 jaar getrouwd waren. Per telefoon en een niet voor te stellen hoeveelheid kaarten. Klein en groot hebben we van jullie ontvangen. Beste mensen onze hartelijke, hartelijke dank. Jannes en Lieske Brouwer-van der Hoek
Page 6
6 de riedseal fan de gemeente Achtkarspelen. Neidat wy ûntfongen waarden mei oranjekoeke en kofje of tee, hjitte de boargemaster de dekorearren en gasten fan herte wolkom. De boargemaster sei dat de frijwilligers dy’t oars nea yn’e skynwerpers steane hjoed huldige wurde foar har bûtengewoane ynset foar de maatskippij. “Frijwilligers steane midden yn’e mienskip. Hja hawwe in each foar elkoar en dogge mear foar in oar. Hja binne it semint fan de maatskippij”. Foar dizze gelegenheid hie Arjan Hut, de Wâlddichter fan Achtkarspelen, in gedicht makke neamd “Minsken”, dy’t hy dizze middei sels foardroech. Minsken Kom wat tichterby, minsken en wês in freon myld as storein, tear as snie wês in freon, as hasto gjin namme wês in ûnsichtbere hân dy’t helpt in mûle dy’t betrouwen jout tonge dy’t suver sûnder bewegen seit, ‘de ierde draait’. Kom tichterby, en wês in streamke troch in gea dat út it sicht leit noch wês de boarne dy’t de maitiid fuorret wês it wetter wetterfluch en wettersêd dat om ús hinne troch ús hinne guorrelet, slacht en sjongt. Kom tichterby en wês yn de stilte it leven yn de romte tusken minsk en minske it longerjen. Kom en draach in tekken wês fan in tekken de waarmte, it sêfte, it stiksel tusken de lapen. Kom los fan pronk en los fan klagen krekt as de earms dy't drage ek as net ien dat yn de gaten hat. Minsken, kom wat tichterby. 7 Harmen fertsjinne syn lintsje, sa’t jimme earder yn’e Grutte Gelf lêze koene, mei syn jierrenlange frijwilligerswurk foar doarpsblêd Grutte Gelf, de Johannes Looijengaskoallen en de Pypketsjerke. Om’t de boargemaster noch hieltyd 1,5 meter ôfstân yn acht nimme moast waard it lintsje, ûnder tasjend each fan har bern en pake- en beppesizzers, troch dochter Hetty by har heit opspjelde. Harmen ferteld dat hy der bliid mei is en tankber dat elkenien der by wêze koe. En dat hy dit net dwaan kinnen hie sûnder de stipe fan syn frou Tsjitske. De keninklike ûnderskieding bestiet njonken it lintsje út in spjeldsje foar deistich gebrûk en in oarkonde. Kornelis van Dekken
Page 22
22 Mar der bestiet fansels mear yn'e wrâld as wurk allinne. Sadwaande makket Kornelis sûnt 1997 diel út fan de redaksje fan’e “Grutte Gelf” it ferneamde doarpsblêd fan Surhuzum. Dat er dêr foar frege waard wie net sa ferwûnderlik want fan him wie bekind dat er fan jongsôfoan al nocht hie oan it meitsjen fan in eigen krante. Utfierd mei nijsgjirrige ferhalen út de omkriten en opmakke mei selsmakke foto’s. Beppes omkes en tantes, mei noch wat oare kunde, wiene syn fêste lêzers. As er by de GG syn start makket, bestiet de redaksje út sân persoanen. Neffens de fjouwermansterke redaksje fan no, omtrint it dûbele, mar yn dy perioade wie fan it kompjûter tiidrek doe noch lang gjin sprake. Hielfolle hannelingen moasten doe noch hantmatich útfierd wurde. Mar fan it begjin ôf docht bliken dat dit jongste redaksjelid him sa thús fielt yn alles dat mei digitale kommunikaasje te meitsjen hat, dat er him al gau yn'e groep ûnmisber makket. Sok nijs giet fansels oer hûzen en beammen. Ek by oaren yn in doarp falt op hoe feardich as er mei de kompjûter omgean kin. Al gau is Kornelis de ferantwurdelike man dy’t de eigen Surhúster webside fersoarget. Op fragen dêroer, hat er altyd in pasklear antwurd, ek al wennet er al jierren op it Hearrenfean. Boppedat is er sa feardich as it mar kin as der oer it ien of oar in stikje skreaun wurde moat. Troch de jierren hinne hat hy him sels nammentlik ûntwikkele as wied er in echte sjoernalist. Kornelis hat lykwols ek syn sportive kanten. By ien fan soksoarte aktiviteiten, de bekinde “Slach om’e Toer”, tusken Kryst en Nijjier, is er altyd fan de partij. Dat er dêr tagelyk in ferslach fan makket foar de grutste nijsboarne fan Surhuzum, falt fansels ek de minsken op dy't dit hiele barren op poaten sette. Gefolch is, dat Kornelis tsjintwurdich ek bestjoerslid is fan dizze organisaasje. Dit binne samar in pear fan syn frijetiids beuzichheden. 23 Ek yn syn deistich wurk hat Kornelis troch de jierren hinne syn spoaren wol fertsjinne. In oantal jierren is er, noch altyd by itselde bediuw, ôfdielingshaad fan in fiifmansterke seksje. Opdrachtjouwers komme tsjintwurdich meastal út’e suvelsektor. Inkele wapenfeiten fan syn kantoar binne bygelyks de wér-opbou fan it molkfabryk fan Gerkeskleaster, nei de grutte brân yn 2014. Ek de útwreiding fan’e grutste tsiisfabryk fan Europa yn Warkum, stiet op harren namme. Krektsa mei de mânske suvelfabryk fan A-ware en Fonterra op it Hearrenfean en dy fan Danone Nutricia yn Haps ûnder Nimwegen. It binne allegearre grutte opdrachten dêr’t Kornelis mei nocht en fakmanskip syn oandiel yn hân hat. Wurdt nammentlik mei nocht en fakmanskip wurke dan is faakgenôch de sturt fan de iene opdracht de kop fan de oare. Hoe dan ek, mei it opskrift hjirboppe oer dy bears mei syn ekstra fin is fêstgenôch neat te folle sein. Harmen Scheepsma Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie.
Page 26
26 27 Nierstichting Nederland De Collecteweek van de Nierstichting is dit jaar van 15 t/m 19 september. Na overleg met enkele collectanten lijkt het ons, i.v.m. het corona-virus, nu niet verstandig om huis aan huis te collecteren. U kunt natuurlijk altijd een bedrag doneren. Kijk voor meer informatie hierover op www.nierstichting.nl Volgend jaar hopen we weer een collecte voor de Nierstichting in Surhuizum te kunnen organiseren. Gryt Wijma MS collecteweek (16-21 november 2020): collectanten gezocht in Surhuizum! Van 16 t/m 21 november 2020 vindt de landelijke huis-aan-huiscollecte van het Nationaal MS Fonds plaats. We zijn hard op zoek naar collectanten in de gemeente Surhuizum. Help jij ons in de strijd tegen multiple sclerose (MS)? MS is de meest invaliderende ziekte onder jonge mensen. Het is een ziekte van het centrale zenuwstelsel. Doordat er iets mis is in het afweersysteem, wordt de laag om de zenuwen aangevallen en beschadigd. Hierdoor komen signalen van en naar de hersenen niet (goed) door, waardoor verlammings- en uitvalsverschijnselen optreden. In Nederland hebben 17.000 mensen MS en elk jaar komen hier zo’n 1.000 mensen bij. De eerste symptomen treden meestal op tussen het 20e en 40e levensjaar. Onderzoek hard nodig Er is nog geen oplossing voor MS. Onderzoekers weten niet hoe MS ontstaat en hoe de ziekte te genezen is. Onderzoek is daarom hard nodig. Nationaal MS Fonds investeert de opbrengst uit de MS collecte in innovatieve onderzoeken naar MS. Word collectant Help jij mee? Het coronavirus heeft grote impact, ook op het Nationaal MS Fonds. Door de maatregelen hebben we onze fondsenwervende evenementen moeten uitstellen of afgelasten. Hierdoor lopen wij inkomsten mis. MS staat helaas niet stil. Onderzoek naar MS en onze strijd tegen MS moet doorgaan. Word collectant en haal geld op voor onderzoek naar MS. Collecteren is niet moeilijk en kost maar twee uur van je tijd. En het is nog leuk ook. Meer informatie of aanmelden: www.nationaalmsfonds.nl/collecteren
Page 28
28 29 S.v. ASC'75 in voorbereiding op het seizoen 2020/2021 Na het abrupte einde van het vorige seizoen, is de selectie van ASC 1 inmiddels begonnen aan de voorbereiding op het nieuwe seizoen. Met bijna dezelfde selectie(gestopt zijn Remko Hofman en Dennis de Haan, terugkomend van een langdurige blessure is Marco de Haan) als het afgelopen seizoen maar met een nieuwe trainer: Arend de Boer, overgekomen van WWS, zal ASC het komende seizoen wederom aantreden in de 5e klasse C. De klasse waarin ASC uitkomt is dezelfde als het voorgaande seizoen, maar wel met een aantal andere teams. Zo is VCR verdwenen en zijn Jistrum en Surhuisterveen de nieuwkomers in een mooie competitie, met daarin een aantal echte derby's als gevolg. De doelstelling van ASC en de hoofdtrainer zijn eveneens bijna onveranderd: meedraaien in de sub-top en zo mogelijk een periode pakken. Na een uitermate ongelukkige competitiestart van het afgelopen seizoen maar met een sterk herstel in het vervolg, onder voormalig trainer Cor Elzinga, lijkt er van alles mogelijk. In de technische staf, buiten de komst van een nieuwe hoofdtrainer, zijn er nog een aantal wijzigingen doorgevoerd. Een toevoeging aan de staf is, 'oude bekende' Atze de Haan, die na een jaar afwezigheid, zijn taken als assistent trainer weer oppakt. Dennis Kolthof blijft aan als grensrechter/leider. Arjen Vries neemt afscheid als leider en zal worden opgevolgd door Hans Westra, die overkomt van het 2e elftal, waardoor de staf weer op volle sterkte is. Onder leiding van hoofdtrainer Arend de Boer en assistent Atze de Haan, is de selectie, na de versoepelingen in het beleid rond het coronavirus, begonnen aan de voorbereiding van het seizoen 202/2021. De voorbereiding wordt op donderdag 27 augustus met een training afgesloten, waarna op 29 augustus de eerste bekerconfrontatie op het programma staat en het seizoen 2020/2021 dan ook officieel begint. Rondje Kunstzinnig Een weekend lang genieten van de kunst van 24 kunstenaars op 11 lokaties in de gemeente Achtkarspelen op 12 & 13 september 2020 van 11.00 tot 17.00 uur. Wie belangstelling heeft voor de kunstroute Achtkarspelen kan een boekje hierover ophalen bij Djoeke Postma, Bonhommestrjitte 2.
Page 32
32 Activiteiten bij De Spitkeet Fietstochten Wij hebben voor onze fietsliefhebbers in juli en augustus acht leuke, korte fietsroutes uitgezet. Elke zaterdag tot en met 29 augustus kan er aan een tocht deelgenomen worden. De afstanden zijn steeds tussen de 30 en 40 km en de starttijd is tussen 10.00 en 14.00 uur bij De Spitkeet. De prijs is € 3,- per tocht, maar wie een strippenkaart koopt voor 4 tochten betaalt € 10.Harmonicafestijn We gaan op herhaling, op veler verzoek gaan we op zaterdag 29 augustus nog een harmonica-/accordeondag houden bij De Spitkeet. Door het coronavirus zijn dit jaar helaas veel trefdagen afgelast en bij De Spitkeet is de ruimte bij droog weer zo groot dat er wel iets georganiseerd kan worden. De muzikanten kunnen zich namelijk over het hele terrein verspreiden. Het is de bedoeling om van 11.00 uur ’s morgens tot 17.00 uur in de namiddag het museum open te stellen voor deze happening. Mensen met een instrument hebben vrij entree en komt men luisteren dan betaald men de normale entree voor het museum. Even Er Op Uit In verband met coronacrisis kan de traditionele oude ambachtendag dit jaar niet doorgaan. Daarom organiseert De Spitkeet een alternatief onder de titel ‘Even Er Op Uit’. Wat is er zoal te doen en te zien: • boerenboelgoed • spellencircuit voor kinderen • speurtocht voor volwassenen • pannenkoeken eten • muzikanten • schapen drijven • oldtimers • rode poon roken • eendenkorfvlechter • creatief met JAS • wol spinnen Het evenement duurt van 10.00 tot 17.00 uur. Fruitdag Op zaterdag 26 september wordt op het park van De Spitkeet van 11.00 tot 15.00 uur de jaarlijkse Fruitdag gehouden. Op het terrein van het museum staan ruim 30 fruitbomen van oude rassen waaronder sinds kort ook enkele oude 33 Friese rassen. Om meer bekendheid aan die oude rassen te geven wordt ieder jaar in september door de ‘Vrienden van het Oude Fruit’ in samenwerking met museum De Spitkeet deze dag georganiseerd. Hier vinden dan diverse activiteiten plaats. Zo is er een tentoonstelling van een groot aantal oude fruitrassen waar bezoekers ook eigen fruit kunnen laten determineren als ze van elke soort vijf stuks meenemen. Bovendien kan men van de oude rassen proeven en informatie krijgen over de aankoop van deze bomen. Van dit fruit worden allerlei producten gemaakt zoals jam, compote en appelmoes. Alle activiteiten zijn onder voorbehoud, want we moeten rekening houden met (eventueel nieuwe) maatregelen in verband met de coronacrisis. Muziekinstrument bespelen? Gratis proefles bij de Wâldsang! Op ruim 30 leslocaties in Achtkarspelen, Dantumadiel, Noardeast-Fryslân en Tytsjerksteradiel geven muziekdocenten van cultuurcentrum wekelijks muzieklessen. Belangstellenden kunnen er terecht voor lessen op allerlei instrumenten. Van pop tot klassiek, voor jong en oud, alleen of met anderen: het kan bij de Wâldsang! Wie nog twijfelt over welk instrument, eerst de docent wil leren kennen of meer wil weten over de lessen kan zich aanmelden voor een gratis proefles. Dit kan via www.cultuurcentrumdewaldsang.nl. Deze site geeft volop informatie over muziekschool, docenten, lesplaatsen, aanbod voor scholen, enz.
Page 34
34 35 Zoekplaatje We kunnen we u vertellen dat u opnieuw uit moet kijken voor de drukte en het juiste pad én letter moet kiezen. Mocht u er toch niet uit kunnen komen, dan kunt u altijd nog om bijstand vragen. Met die hint lieten we u voor de vakantie achter en die bleek te helpen. De blije fietser begint er zelfs mee: Kinderen weer naar school, vakantie voorbij, ook het zoekplaatje is weer van de partij. We moesteen uitkijken voor de drukte en het juiste pad, bedankt voor de hint, ik het heb nodig gehad. Oversteken bij de Uterwei en op het pad na zo’n meter of twee, daar vond ik het bord van E.J. Postma op 4E. Toch was het een vreemde vakantie tijd, vanwege de regels in de coronatijd. De wandelvrouwen konden wel mooi wandelen want ze wandelden keurig op 1,5 meter afstand! Nadat ze de “Koaisreed” weer eens waren omgegaan, hield een bewoner hun staande en sprak hun aan. Ze zei: als ik jullie zo zie lopen is het net of ik jullie ouders zie lopen. De één loopt net als heit Bouma en de ander als mem Luimstra. Ook de fietsclub ging een poos niet fietsen, heel apart, maar sinds een paar weken zijn we weer gestart. Dat wil zeggen op één na, want deze dame had een probleem, het dinsdagavond fietsen zat niet in haar systeem!! Na een aantal kilometers gingen we op zoek naar een softijs in Drogeham bij “de âlde boek”. Gesloten! Het zat ons deze avond niet mee. Wat ons wel meezat was een mooie fietstocht van de spitkeet, één heer ging mee met ons, vijf vrouwen (zijn “harem” zoals dat heet). Omdat het zeer warm was op deze tocht, hebben we om wat water te drinken een bankje opgezocht. Maar…. voor één van de vrouwen was dit bankje heel laag. Oeps, hoe kom ik straks weer overend was haar vraag! Gelukkig hadden we onze redder in nood: onze heer!!! Hij hielp haar overeind en toonde zich een echte heer! Daarna weer verder gefietst en belandden “samar” voor een biertje in het centrum van “Eastermar”! Omdat er dit jaar geen spelweek is geweest, bouwden we maar met z’n allen ons eigen feest. Dit was even korte “fietsflits” van mijn vakantie tijd., ondanks alles hadden we met z’n allen toch een fijne tijd! Maike spotte het plaatje onderweg en stuurde samen met Jacob de oplossing in: “Tijdens mijn krantenroute zag ik het bord hangen boven de brievenbus van Mr. E.J. Postma aan de Uterwei 4E .”
Page 36
36 Ook Jelle de Vries was heer en meester over dit zoekplaatje. Hij stuurde de oplossing in op een mooi vakantiekaartje, met natuurlijk een mooi aansluitend gezegde: De wandelvrouwen hadden nog steeds de nodige wille en vonden natuurlijk ook de oplossing. Ervaring is immers ook de beste leermeester en dat hebben ze inmiddels: “Begin juli werd de laatste Grutte Gelf van vóór de grote vakantie met de Feanster bezorgd. Ditmaal geen dikke Gelf met nieuws over de spelweek in augustus, die helaas niet doorgaat, vanwege corona. Dan maar lezen, wat de zoekplaatje rubriek schrijft? Het leek een moeilijk zoekplaatje te zijn maar op een vraag aan huisgenoot: “ weet jij waar het nieuwe zoekplaatje te vinden is?” Ja, “dat moest daar en van die een logo zijn.” Het klopte ook precies zoals het in de hint stond: drukte en het juiste pad en bijstand vragen. Nou daar hebben we, dachten wij, maar één van in Surhuizum. Wij hebben richting Uterwei meegenomen tijdens onze wandeling. Doen we niet vaak, vanwege de drukte en het vele verkeer. Maar het bord konden we vanaf de weg niet zien en daarom moesten we de drukke weg wel oversteken om het juiste bord te vinden. Nee, het was niet te zien! Net toen we teleurgesteld terug wilden lopen, draaide één van ons zich nog maar een keer om, en zag toch nog het bord aan de “reed”! Wij weer blij dat de zoektocht geslaagd was. (Gevonden dus bij Mr. Eerde.Jan Postma aan de Uterwei). Voor de krantenvrouw en postvrouw is het een makkie om dit te vinden. Nu hebben we dus 6 weken geen (ont)spanning meer, om het zoekplaatje te 37 vinden en kunnen we rustig weer onze wekelijkse wandelingen gaan maken. We zijn nu niet vaak meer met een groep, maar af en toe nog maar met zijn tweeën/ drieën. Er zijn wat “pijntjes” hier en daar bij de froulju en wat andere activiteiten maar “de wille “is er niet minder om vanwege onze groepsapp waar dat dan in vermeld wordt.” Aan het werk herkent men zijn meester en de speurders hebben weer goed werk geleverd deze keer. We zijn benieuwd hoe het ze vergaat met het volgende plaatje. Het zoeken hiervan kan enig gevaar opleveren, zoals de tekst beloofd, al zullen de wandelvrouwen daar iets minder last van hebben waarschijnlijk. Het is even een gemakkelijke om er in te komen, zo na de vakantie, want vele dorpsgenoten zullen deze tekst zijn tegengekomen op hun vaste wandelrondje. Meer hints geven we dan ook niet. De ballen! Mocht u de oplossing vinden of juist hints nodig hebben, geef die dan door of vraag die aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf. Spreuk van de maand (gezien tijdens de vakantie) Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwooord: zee-meer-min
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Trijeentritichtste jiergong, nûmer 2, 30 juny 2020

Grutte Gelf nûmer 2, 30 juny 2020


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Trijeentritichste jiergong, nûmer 2, 30 juny 2020 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Harmen Scheepsma, till. 351769 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang Corona, alle dagen begjint it nijs dermei. En no ek dit stikje. It liket allegear wat nofliker te wurden gelokkich! Hooplik kinne wy goed op inoar passen bliuwe lykas wy de ôfrûne tiid mei ús allen dien ha. De jiergearkomste fan Pleatslik Belang is fanwege corona ek net trochgien. Wy ha besletten om it kommend jier te hâlden. Fansels wolle wy jo wol op ’e hichte bringe fan de gong fan saken. De ôfrûne tiid ha wy ús dwaande hâlden mei ferskate saken. Bistepôle Sa at wy earder ek wol ris neamt ha nimt de Bistepôle in grutte slok fan ús mienskipsjild yn. Dat wol net sizze dat dit it net wurdich is, mar it moat al opbrocht wurde. Underwilens ha wy by ferskate winkeliers in potsje delsetten en hoopje wy sa wat ekstra jild binnen te heljen. It sil fêst gjin grutte bedragen opleverje, mar it skeelt samar wer in slok op de buorrel. N358-Fietstunnel Sa at it no liket, sille de wurksumheden kommende hjerst plak fine. Op de webside fan Provinsje Fryslân kinne jo sels it lêste nijs werom fine. Doarpsfyzje Ek binne wy noch altyd dwaande mei in doarpsfysje foar Surhuzum. Wy wolle graach witte at hjir genôch draachflak foar is. Troch corona is it wat útstelt, mar wy hoopje nei de fakânsjes mei in enkête te starten. Balkenspringer Dan fansels noch de Balkenspringer. Wy besykje al skoften om de Balkenspringer te ferpleatsen nei de tsjerke. Spitigernôch is dit noch net slagge. It bal(ts)kje leit op ’t stuit by de gemeente, wy wachtsje op berjocht oer wat de mooglike kosten wêze sille. De finânsjes kinne op oanfraach ynsjoen wurde by de ponghâlder. Groetnis, Pleatslik Belang
Page 4
4 5 Nieuws ‘It hummelhoekje’Peuterspeelzaal Augustinusga/Surhuizum Op 11 mei mocht ook peuteropvang ’t Hummelhoekje weer open na 8 weken. Wat waren wij, en de kinderen weer blij om elkaar weer te zien en lekker als vanouds te spelen! Ook fijn voor de kinderen die in deze periode nog 4 jaar worden, en zo de peuterspeelzaal tijd toch goed af kunnen sluiten. We blikten terug op afgelopen periode: moederdag, de lente die ook gewoon weer was begonnen en natuurlijk het coronavirus. We begonnen met het nieuwe thema: Ziek en gezond (siik en sûn) en hier paste ook het coronavirus goed bij. We legden dit uit aan de peuters via een boekje ‘het verhaal van Noor en het coronavirus’ Het verhaal vertelt wat een virus is en wat er tegen te doen is in Nederland. Zo moeten we op de peuterzaal nu exta vaak onze handjes wassen. En dat kunnen de peuters inmiddels al heel goed! Verder zongen we liedjes en maakten we mooie knutsels over dit thema. Knutsels die zeker leuk zijn om te bewaren voor later, aangezien de peuters zich deze tijd niet meer zullen herinneren. Inmiddels zijn we begonnen met het nieuwe thema: water (wetter) De komende weken gaan we het hebben over de zomer, het strand en het water. De kinderen maken tijdens dit thema kennis met het strand en met wat daar allemaal te zien en te doen is. En als je nu een dagje naar het strand gaat, of gaat picknicken, wat neem je dan allemaal mee? Ook zullen we een mooi werkje maken voor vaderdag op 21 juni. Nog een paar weken en de zomervakantie staat alweer voor de deur. De laatste twee dagen zullen we dit afsluiten met een leuke juffen-dag! Op peuterspeelzaal ‘It Hummelhoekje’ in Augustinusga zijn peuters vanaf 2 jaar van harte welkom! U kunt contact opnemen met: (ook in de zomervakantie) TIKO Kinderopvang Telefoon: 0511-543017 E-mail: info@tikokinderopvang.nl Peuterspeelzaal ‘it Hummelhoekje’ Augustinusga/Surhuizum Telefoon: 0512-351783 E-mail: psz-hummelhoekje@tikokinderopvang.nl Juf Gerrie en juf Ellen
Page 6
6 7 Nieuws van de Johannes Looijengaskoalle In de vorige editie schreven we dat de school verbouwd wordt, intussen is er alweer heel wat veranderd en zitten de kinderen weer in de lokalen die bij de groepen horen. Ook is het plein is weer bestraat op de plaats waar we een lokaal moeten missen, waardoor we extra speelruimte hebben. In de hal moet nog wel wat gebeuren, maar er zit al een plafond in. We zijn blij dat de balken nog deels in het zicht zijn. Ook hebben we nu ramen in de hal, waardoor we meer licht binnen krijgen. De zomervakantie is in zicht en dat betekent ook dat we de laatste schooldag tegemoet gaan. Een bijzondere dag ook voor juf Annelies, want zij neemt afscheid die dag. Juf Annelies gaat een nieuwe uitdaging aan op de basisschool in Metslawier. We vinden het jammer dat ze ons gaat verlaten, maar wensen haar ook veel plezier! Omdat de school na de zomervakantie de verbouwing achter de rug heeft, willen we ons ook zo snel mogelijk weer inzetten voor de talentenmiddagen op vrijdag. Hier krijgen de kinderen de kans om in te schrijven voor een workshop waar zij vier weken op vrijdagmiddag aan werken. Dit kan variëren van koken tot kleien en van hout bewerken tot papier maché. We zouden het leuk vinden als we meer gebruik kunnen maken van vrijwilligers (ouders, familieleden, dorpsgenoten) die op vrijdagmiddag een groepje willen begeleiden. Lijkt het u leuk om hieraan mee te werken, dan horen we dit graag via de mail: sanne. denhartogh@noventa.nl Onderstaand leest u een stukje, geschreven door Jelke van Kammen: Beste mensen van Surhuizum, De JLS is bovendien ook de enige school in Surhuizum! Maar ook deze school heeft goede regels en leerkrachten de corona maatregelen zijn hier ook gewoon het zelfde als in andere dorpen. aardige leerlingen enzo de meeste kinderen gaan met plezier naar school en dat is ook van belang. de school is nu aan het verbouwen maar de school heeft over een paar weken/maanden heel wat verbeteringen. Gelukkig is de jls ook weer open maar dat heb je vaak bij kleine dorpjes. Na school mag je ook wel op het plein spelen maar ga niet naar het bouwvakkers gedeelte. Want ze zijn hard aan het werk en anders kunnen ze opnieuw beginnen. De meeste van de school doen hun best ook al is er bijna vakantie, de school moet blijven knallen. Iedereen luistert goed. Tot de volgende keer maar weer. Jelke van Kammen Een fijne vakantie voor iedereen!
Page 12
12 13 Protestantse Gemeente Surhuizum Beste inwoners van Surhuizum. Voor dit zomernummer van de Grutte Gelf nog even de laatste stand van zaken uit de kerkelijke gemeente. In juni zijn er voor de kinderen en voor de tieners nog een paar ‘live’-activiteiten geweest, waarin ze elkaar weer konden ontmoeten en samen dingen konden doen. Voor de tieners moest dat wel onder de 1,5 meter regel, maar dat is al beter dan elkaar alleen zien op een beeldscherm. Ook de kerkenraad is weer een keer - op gepaste afstand - bij elkaar geweest. In die vergadering is besloten dat we in de zomermaanden de kerkdiensten nog niet hervatten. Wel zal er - net als de laatste maanden - elke zondag een uitzending zijn vanuit de doarpstsjerke. Deze is - alleen met geluid - te volgen via www.kerkdienstgemist.nl. De rechtstreekse uitzending begint zondagochtend om 09.30 uur, maar kan ook later worden beluisterd. Van verschillende kanten hoor ik dat mensen behoorlijk genoeg hebben van het hele ‘corona-gebeuren’. We missen vooral de onderlinge contacten, niet alleen in de kerkelijke gemeente, maar ook in het dorp. Want al kom je op straat wel eens iemand tegen om een praatje mee te maken, dat is toch maar mondjesmaat. Nu zijn er gelukkig al weer wat meer mogelijkheden dan in het begin van de crisis. En daar willen we gebruik van maken door elke twee weken op donderdag een kleinschalige ontmoeting te organiseren in ’t Gebou aan het Langpaed tegenover de doarpstsjerke. De invulling van die ontmoetingen is open en kan gezamenlijk worden vastgesteld. Het gaat om de volgende data: 9 en 23 juli, 6 en 20 augustus en 3 september, ’s morgens van 10.00 - 11.30 uur. Iedereen is van harte welkom, maar in de 1,5 meter-setting er is slechts beperkt ruimte. Daarom is het fijn als u of jij mij laat weten dat je komt. Maar even langs komen om te zien of er nog ‘plaats is in de herberg’, kan natuurlijk ook. Zelf zal ik - bijzondere omstandigheden daar gelaten - in ieder geval aanwezig zijn. Als blijkt dat er veel belangstelling is, misschien ook wel voor ontmoetingen in de avond, dan kunnen we de mogelijkheden uitbreiden*. Uw reacties zie ik graag tegemoet. ds. Guda Borger tel. 355485 / e-mail: dsborger@pknsurhuizum.nl * Informatie daarover komt dan op onze website www.pknsurhuizum.nl
Page 18
18 19 “ASC’75 is belangrijk voor de leefbaarheid in Augustinusga en Surhuizum” In de rondgang van De Streekkrant langs de vijftien voetbalclubs in het verspreidingsgebied van de krant stond onlangs s.v. ASC’75 in de spotlights. De club speelde het afgelopen en voortijdig afgebroken seizoen in de 5e klasse C. Een seizoen eerder lukte het niet om in de 4e klasse te blijven. In een beslissend duel werd verloren van Ezinge en werd degradatie naar de ‘kelderklasse’ een feit. De doelstelling om in het linker rijtje te eindigen, leek dit jaar zeker haalbaar. De vraag of er meer in had gezeten bleef door de coronacrisis echter onbeantwoord. Op sportpark ‘Easterbourren’ werd met de 41-jarige voorzitter Arie Brandsma zowel terug- als vooruitgeblikt. “Wij zitten hier wat ingeklemd tussen dorpen als Surhuisterveen, Harkema en Buitenpost en we zien regelmatig dat talentvolle jeugdspelers er voor kiezen om bij de grotere clubs uit die dorpen te gaan voetballen”, vertelt Brandsma. “Onze hoop is er daarbij op gevestigd dat ze op enig moment weer terug komen om bij ASC’75 te gaan voetballen. Wij hebben zelf geen teams in de leeftijdscategorie van 16 tot 19 jaar en dat maakt het lastig om een goede doorstroming naar de senioren mogelijk te maken. In Augustinusga en Surhuizum is al enige tijd geen sprake meer van nieuwbouw en daardoor komen er eigenlijk weinig tot geen nieuwe leden bij. Het is nu met de coronacrisis ook maar afwachten of iedereen wel blijft voetballen. Het kan zijn dat er bij de senioren spelers zijn,
Page 20
20 die het wel prettig vinden dat ze op zaterdag geen verplichtingen hebben. Maar ik heb goede hoop dat het toch weer zal lukken om drie seniorenteams op de been te houden. Het voetbal leeft hier namelijk wel en de sfeer en de onderlinge verbinding is één van de sterke punten van ASC’75”. Naast de drie seniorenteams heeft ASC’75 ook 7-tallen bij de 35+ en is er een damesafdeling. Bovendien zijn er onder de 16 jaar verschillende jeugdteams. “Ons ledental ligt zo rond de 150”, gaat Brandsma verder. “Om de club ook financieel gezond te houden, moeten we vindingrijk zijn. Zo hebben we met dank aan de gemeente Achtkarspelen sinds kort de beschikking over ledverlichting en zonnepanelen, waardoor de energiekosten omlaag gebracht kunnen worden. Door de coronacrisis lopen we uiteraard inkomsten mis, maar zoals het er nu uitziet komt de KNVB de clubs met een bijdrage van € 4000,- tegemoet. Daardoor kunnen we de financiële schade beperkt houden. We delen het complex overigens met de tennisvereniging en de loopgroep. Bestuurlijk doen we het ook samen, ik ben algemeen voorzitter van de drie verenigingen”. Komend jaar gaat er met hoofdtrainer Arend de Boer een nieuwe trainer met de eerste selectie aan de slag. Dit betekent dat er aan de samenwerking met Cor Elzinga na één seizoen al weer een einde komt. Brandsma benadrukt dat dit in goed overleg is besloten en dat de selectie daarin een belangrijke stem heeft gehad. Volgens de spelers ontbrak het toch wel wat aan de echte klik. De Boer, inwoner van Opeinde, komt over van WWS (Wirdum), waar hij twee seizoenen hoofdtrainer is geweest. De doelstelling van ASC’75 blijft hetzelfde. De voorzitter daarover: “We gaan weer voor het linker rijtje en hopen op een periode titel. In onze klasse spelen een aantal zeer sterke teams, zoals Noordbergum en VCR. Zij zullen denk ik gaan uitmaken wie er kampioen wordt. Onze selectie blijft zoals het nu lijkt intact en op basis van de aanwezige kwaliteit mag ASC’75 het vizier op de subtop richten. Maar dan moet wel alles mee zitten. De selectie is smal en daardoor wel kwetsbaar”. Brandsma maakt al bijna zijn hele leven deel uit van ASC’75. Hij was jarenlang doelman en stond circa twaalf seizoenen bij het eerste elftal onder de lat. Naast voorzitter is hij leider van het team, waar zijn zoon in speelt en bekleedt hij ook de functie van keeperstrainer. Daarnaast neemt hij tweewekelijks het onderhoud van het kunstgrasveld voor zijn rekening. Brandsma vindt dat niet zo bijzonder. “Zo werkt het nou eenmaal bij een kleine club. Je bent en blijft afhankelijk van een beperkte groep mensen, die ziel en zaligheid aan de club verbindt. Mijn familie is nogal met de club en met voetbal verbonden. Zo speelt mijn broer Nico Brandsma op zijn 44e jaar nog steeds als laatste man in het eer21 ste elftal. Zijn zoon Armando (22 jaar) is voorstopper. Prachtig toch, dat vader en zoon samen het hart van de verdediging vormen. Mijn broer Martin Brandsma is trainer van Friese Boys. Onze hoofdsponsor is Nicolai’s verzekeringen. De eigenaar van dat bedrijf is een broer van mijn moeder. We zijn als ASC’75 eigenlijk één grote familie. Het sociale aspect is dan ook minstens zo belangrijk als de prestaties op het veld. Voor de leefbaarheid in de onze dorpen is ASC’75 erg belangrijk. Er wordt nu gelukkig weer getraind, zowel bij de jeugd als bij de senioren. Uiteraard doen we dit met inachtneming van de geldende richtlijnen. Onze hoofdtrainer Cor Elzinga doet dit belangeloos. Toen alles werd stilgelegd, liet hij weten van zijn salaris af te zien. Een mooi gebaar vind ik dat”. Op de vraag of hij nog een wens of boodschap heeft, reageert Brandsma als volgt: “Zowel bij het voetbal als bij het tennis hebben we behoefte aan nieuwe leden. Ik hoop dat zich in de aanloop naar het nieuwe seizoen mensen als lid zullen gaan aanmelden. Ook wil ik de ouders van onze jeugdleden oproepen om mee te helpen om onze club goed te laten functioneren. We moeten het met elkaar en voor elkaar doen. We kunnen niet eindeloos blijven leunen op een beperkt groepje vrijwilligers”. Zwerfvuilactie SVS Vrijdag 19 juni zijn deze kanjers met een aantal ouders in 3 groepjes door Surhuizum gegaan om het zwerfafval op te ruimen. Goed gedaan toppers!
Page 24
24 25 Activiteiten bij De Spitkeet Harmonicafestijn Harmonicamuziek in en om openluchtmuseum De Spitkeet te Harkema, hoeveel mooier kun je het krijgen. Het instrument, in de omgeving beter bekend als de trekzak, is iets wat vroeger veel in de armere streken werd gebruikt bij bruiloften en feesten, maar ook werd er veel door de mensen thuis op gespeeld. De Loekpoedels, bekend van het harmonicafestijn in de Lantearne te Surhuisterveen, organiseren op 4 juli 2020 in samenwerking De Spitkeet een open harmonicadag. Deze dag is bedoeld voor harmonica (trekzak), Steirische harmonica en accordeons. Op het terrein en in het museum kan men muziek maken zoveel als men wil. Bij dit gebeuren is er geen open podium, zoals bij de vele harmonicadagen, maar is het alleen vrij spelen. Door het coronavirus zijn hier dit jaar helaas wel beperkingen aan. Voor diegenen die mee willen doen, geldt dat men zich voor 1 juli bij Pieter van der Veen moet aanmelden. Dit kan via facebook, mail (veen-139@hotmail.nl) of bellen naar 06-13973856. We moeten ons er wel bewust van zijn dat voor de bezoekers de coronaregels gelden (anderhalve meter afstand). Het is de bedoeling om van 11.00 uur ‘s morgens tot 17.00 uur in de namiddag het museum open te stellen voor deze happening. Mensen met een instrument hebben vrij entree en komt men luisteren dan betaalt men de normale entree voor het museum. Fietstochten Wij hebben voor onze fietsliefhebbers in juli en augustus acht leuke, korte fietsroutes uitgezet. Wij zijn van plan om de eerste tocht te houden op zaterdag 11 juli en willen zo t/m 29 augustus elke zaterdag een tocht aanbieden. De afstanden zijn steeds tussen de 30 en 40 km en de starttijd is tussen 11.00 en 14.00 uur bij De Spitkeet, De Dunen 3 in Harkema. Er zijn onderweg geen vaste rustplaatsen. De prijs is € 3,- per tocht, maar wie een strippenkaart koopt voor 4 tochten betaalt € 10.
Page 26
26 27 Zomeractiviteiten voor thuisblijvende kinderen en jongeren Thuisblijvende kinderen en jongeren hoeven zich deze zomervakantie niet te vervelen: Bibliotheken Noord Fryslân biedt zes weken lang activiteiten aan op het gebied van digitale technologie. Deze activiteiten zijn gratis te bezoeken. Scholieren en studenten die kennis hebben van de digitale wereld, denk aan programmeren en 3D printen, kunnen een zomer lang aan het werk in de bibliotheek. Programmeren, online ontwerpen en coole foto’s en video’s maken met behulp van een green screen. Het zijn slechts een paar activiteiten die deze zomervakantie georganiseerd worden in de bibliotheek. Iedere woensdag- en vrijdagochtend vinden er in de vestigingen Hallum, Dokkum, De Westereen, Kollum, Buitenpost en Surhuisterveen workshops plaats. De activiteiten worden gegeven door medewerkers van de bibliotheek en digitale-toppers: scholieren en studenten die veel weten over digitale programma’s als Scratch en Tinkercad en het platform Bloxels. ‘Een win-winsituatie. Kinderen en jongeren maken kennis met verschillende computerprogramma’s of verbeteren hun digitale vaardigheden in een zomervakantie die mogelijk voor velen in het teken staat van thuisblijven. De wat oudere scholieren en studenten delen hun kennis, verdienen een zakcentje bij en doen werkervaring op,’ vertelt Marike Wiggers van de bibliotheek. De activiteiten gaan, binnen de maatregelen die het RIVM stelt, van start op 8 juli en eindigen op 14 augustus: vijf deelnemers per workshop en op anderhalve meter afstand van elkaar. Wiggers: ‘Binnenkort maken we het volledige programma bekend op onze website, social media en op de scholen.’
Page 32
32 We weten niet of zo’n jager net zo modern is als de vrouwen en ook gebruik maakt van Strava, maar dat worden dan vast mooie routeplaatjes als die kriskras door het land dwaalt achter z’n prooi aan. Ook de blije fietser had deze keer de prooi weer te pakken. We waren even bang dat ze zich weg had laten jagen door onze plagerij, maar gelukkig is ze er weer met de oplossing: “Als u dit leest, ben ik terug van weggeweest. Naar het vorige zoekplaatje zocht ik een hele poos, maar ik had Pech En (was) Boos! Kreeg van de wandelvrouwen wel enige uitleg je moet het zoeken aan een recht eind weg. Helaas, heb het niet gevonden en dus ook geen oplossing ingezonden. Gelukkig las ik de oplossing in de Gelf dus dat het zoeken was voor iedereen een grote klus!! Maar van dit zoekplaatje werd ik weer blij want dit was weer een makkie voor mij. Ik dacht: dit is aan de ene kant van de “feart” en aan de andere kant van de “sleat”. Dus fietste ik langs beide en vond het jachttafereel bij de fam. v.d. Heide. Oftewel: op het hok bij Pieter en Trien daar is het zoekplaatje te zien!” Zo kennen we de blije fietser weer, die heeft het vizier weer goed gericht en loopt weer als ge”smeard” (de fiets). Wie ook altijd als gesmeerd loopt, is natuurlijk Maike Mulder. Samen met Jacob stuurt ze nooit zomaar wat losse flodders: “Dit mooie jagers tafereeltje zie je vanaf het fietspad en de Uterwei op het hok bij de familie v.d. Heide aan de Schuurmanwei 18”. Ze laten zich door niets en niemand op de kast jagen, blijkt wel weer en komen altijd weer met de juiste oplossing als resultaat. En ook Jappie en Bettie jaag je niet zomaar de stuipen op het lijf, al vonden ze dit plaatje wel gemakkelijker dan de vorige, blijkt wel uit hun reactie: “Een jachttafereel als windwijzer is prachtig, zie je niet vaak. Dus weer goed om je heen kijken en vooral omhoog. Maar dit gaat wel beter dan in de berm zoeken naar een P E B paaltje. Het is te vinden bij de fam. P van der Heide achter op de schuur aan de Schuurmanwei nr 18.” 33 En dan tot slot nog Jelle de Vries. Altijd op jacht naar de juiste oplossing, hoe dan ook. En natuurlijk lukte het hem deze keer ook weer om erachter te komen: “Ook nu ben ik in het geweer gekomen om dit zoekplaatje zo snel mogelijk te traceren en dat is helemaal gelukt. Dit “kijkspel” is te bewonderen op het bijgebouw van de familie v.d. Heide, wonende aan de S. Schuurmanwei, wat heel mooi past in deze omgeving. Jagen is de oudste manier om aan voedsel te komen. Tegenwoordig is de jacht geregeld door middel van nationale, regionale of provinciale regelgeving. Dan nog een gezegde: Tijd moet je maken, maar daar moet je wel tijd voor hebben.“. In het geweer komen om iemand met een geweer op te zoeken, Jelle schiet weer met scherp zoals altijd. De vakantieperiode komt weer aan, dus het jachtige leven kan even aan de kant worden gezet en er kan ook weer extra lang naar het nieuwe zoekplaatje worden gezocht. Omdat de hints zo worden gewaardeerd en we ze deze keer ook kunnen geven omdat we zelf weten waar dit plaatje zicht bevindt, kunnen we u vertellen dat u opnieuw uit moet kijken voor de drukte en het juiste pad én letter moet kiezen. Mocht u er toch niet uit kunnen komen, dan kunt u altijd nog om bijstand vragen. Mocht u de oplossing vinden of juist hints nodig hebben, geef die dan door of vraag die aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de. brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf. Spreuk van de maand “Je bent nooit zo aan vakantie toe, dan de week erna” Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwooord: apo-stel
Page 36
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Trijeentritichtste jiergong, nûmer 1, 2 juny 2020

Grutte Gelf nûmer 1, 2 juny 2020


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Trijeentritichste jiergong, nûmer 1, 2 juny 2020 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 480 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Harmen Scheepsma, till. 351769 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang It is in frjemde tiid. Korona. It hâld ús alle dagen dwaande. Samar is alles oars. It gewoan is net mear gewoan. Fanút it bestjoer fan Pleatslik Belang kaam it idee om wêr nedich minsken help oan te bieden. Dit kin bygelyks in boadskipke wêze. Gelokkich hawwe wy oant no ta noch gjin oanfragen hân, mar wol in soad oanmeldings fan minsken dy’t wol helpe wolle. Tige tank derfoar! Surhuzum soe Surhuzum net wêze as wy net njonken elkoar stean. Skouder oan skouder. Mei oardel meter ôfstân fansels. Mei inoar troch de tiid, wy moatte sterk wêze, goed op ús sels passe, mar yn dizze tiid noch mear nei elkoar omsjen. Op de krusing fan It Langfâl/It Súd ynt lân fan Albert Veenstra stiet no in grut spandoek “met elkaar, voor elkaar”. Hjirmei wolle wy alle Surhústers in hert ûnder de riem stekke. Mochten der Surhústers wêze dy’t help nedich ha, lit it ús witte. Troch de maatregels hawwe wy as Pleatslik Belang ek de ledengearkomst útstelle moatten. Wannear dit krekt plak fine sil, is noch net dúdlik. Fierder bin der op’t stuit gjin bysûnderheden. Groetnis, Pleatslik Belang
Page 26
26 27 Protestantse gemeente Surhuizum Beste inwoners van Surhuizum, Wie had kunnen bedenken dat ons ‘gewone’ leven zolang plat gelegd zou worden door het coronavirus? We zijn inmiddels al bijna drie maanden in de ban van het virus en het wordt steeds duidelijker dat we voorlopig niet van de beperkingen af zijn. Gelukkig is er al wel wat meer vrijheid, zeker voor de kinderen en daarmee ook voor hun ouders. Ook voor de zogeheten contactberoepen en voor sport zijn er weer mogelijkheden, maar het blijft allemaal aftasten en uitproberen wat wel en niet verantwoord is. Dat geldt ook voor de kerk. Zoals het er nu uitziet, mogen er vanaf 1 juni weer 30 mensen in een gebouw samenkomen en vanaf 1 juli 100. Maar dan wel onder de voorwaarde van 1,5 meter afstand tussen mensen die niet in eenzelfde huis wonen. Kortom, er moeten in de kerk allemaal ‘eilandjes’ worden gevormd waar mensen kunnen plaatsnemen. Dat is in een kerkgebouw waar vaste banken staan een grote uitdaging. Om te weten of een eilandje uit één of meer zitplaatsen moet bestaan, is het nodig om van tevoren te weten wie er van plan zijn te komen. Dat is een behoorlijke aanslag op het openbare karakter van de erediensten! Tot aan de afkondiging van de eerste maatregelen om verspreiding van het coronavirus te voorkomen, was de kerkdienst vrij toegankelijk voor iedereen. Nu lijkt het een soort besloten bijeenkomst te worden, waarvoor je toegangskaartjes moet reserveren. Tegelijkertijd is dat al weer een vooruitgang ten opzichte van de huidige situatie. Op dit moment worden er op zondag vanuit de doarpstsjerke alleen uitzendingen verzorgd. Daarbij zijn een voorganger, de ouderling van dienst en de kosters aanwezig en soms één of meer muzikanten. Géén gemeenteleden. Deze uitzendingen zijn - alleen met geluid - te volgen via www.kerkdienstgemist.nl. De rechtstreekse uitzending begint zondagochtend om 9.30 uur, maar kan ook later worden beluisterd. Zo spoedig mogelijk wordt een plan opgesteld voor het gebruik en een herindeling van de doarpstsjerke en It Gebou, zodat kerkdiensten en andere bijeenkomsten op een verantwoorde manier kunnen plaatsvinden. Een heftige beperking daarbij is dat er tijdens samenkomsten voorlopig niet gezamenlijk gezongen mag worden. Te zijner tijd kunt u op de website* nadere informatie vinden over de hervatting van de kerkdiensten en het gebruiksplan. Voor het onderling contact moeten we het op dit moment vooral hebben van de telefoon, whats-app of andere digitale middelen, en van ontmoetingen op straat of bezoekjes in de tuin. Het is goed om aan de vlaggen in het dorp te zien dat
Page 32
32 33 Corona treft ook De Bazuin! Op de foto De Bazuin in betere tijden zonder Corona. Net als de meesten van u treft het Coronavirus ook fanfare De Bazuin. Sinds half maart kunnen we niet meer repeteren en staan alle activiteiten on hold. Geen begeleiding van kerkdiensten, niet spelen bij bevrijdingsdiensten of de wandeltocht, geen tripje naar het concours op het Duitse eiland Borkum en geen Nederlandse fanfare kampioenschappen voor de muzikanten. We hadden ons verheugd op mooie optredens richting de zomer maar helaas. Het meeste missen we de wekelijkse repetities en het gezellige samenzijn wat hoort bij zo’n vereniging als De Bazuin. Via de Bazuin-groepsapp blijven we contact met elkaar houden en brengen we elkaar op de hoogte van allerlei nieuwtjes. Maar ja, het is toch anders dan live-contact! Maar gelukkig hebben we wel een zeer succesvolle bloemenaktie gehad. We hebben geen deur-aan-deur-verkoop gedaan dit jaar maar van te voren konden de planten gereserveerd worden en zijn in de week van 6 mei bij u op de stoep thuis bezorgd. We zijn super blij met deze financiële steun want we hebben nu geen inkomsten maar een groot gedeelte van de kosten loopt wel gewoon door. Ook kijken we heel voorzichtig vooruit want we hopen dat we op een gegeven moment weer bij elkaar kunnen komen om muziek te maken. En hoe gaat dat er dan uitzien? Anderhalve meter afstand tussen elke muzikant? Waar vind je een repetitieruimte die groot genoeg is om dit realiseren? Extra schoonmaak-maatregelen, looproutes, eigen lessenaar mee, geen bladmuziek van elkaar lenen, speeksel in de toeters en op de vloer, eigen koffie/thee mee en wanneer kunnen we weer gezamenlijk optreden of een concert geven? Heel wat om over na te denken en te onderzoeken! Mocht u hierover ideeën hebben dan houden we ons aanbevolen. Voor nu wensen wij u een goede zomer, pas op uzelf, blijf gezond en hopelijk tot heel snel ziens! (www.fanfaredebazuin.nl)
Page 34
34 Herstart Maandag 4 mei mochten de korfballers van k.v. DTS weer het veld op. Op sportpark Woudlust werd door de jeugd weer voorzichtig met de trainingen begonnen. 35 Zoekplaatje Tsja, veel moeilijker als die in de vorige Gelf hebben we ze nog niet gehad, zo te horen aan de reacties. De telefoon stond roodgloeiend voor het vragen van extra tips, een duidelijk geval van voor het Plaatje Even Bellen. En zelfs met een hint viel het nog niet mee. Er stond PEB op het bordje, het lag aan de route die in de vorige Gelf stond en het stond aan een recht eind weg. Dat waren de hints, maar die bleken niet voldoende. Sommigen waren zelfs het Plaatje Even Beu. Gelukkig blijkt dan weer de saamhorigheid in het dorp en blijkt dat de zoekers onderling hun ervaringen uitwisselen waardoor ze toch weer op het juiste spoor kwamen. Zij waren dus bij het zoeken van het Plaatje Erg Behulpzaam. Wij vonden het Prachtig En Bewonderenswaardig dat er zoveel inzet werd getoond om het plaatje te vinden. Een mooie bijkomstigheid van dat fanatieke zoeken kwam via Jelle aan het licht. Hij vond maar liefst 4 PEB-paaltjes in het dorp, maar dat bleken allemaal niet de juiste. Dit schreef hij in zijn inzending: “Het vinden van dit zoekplaatje heeft wel de nodige stress opgeleverd. Uiteindelijk is het gelukt om dit PEB-paaltje door middel van vele verkregen aanwijzingen te vinden. Het eigenlijke probleem was het vinden van 4 andere PEB-paaltjes in en buiten het dorp, maar de goeie zat er helaas niet bij. Ik had beet bij nummer 5, tegenover de familie Bouma, wonende aan de Rysloane. Zoekt en gij zult vinden. Zo zie je maar weer, de aanhouder wint! PEB betekent: Provinciaal Elektrisch Bedrijf. De meeste PEB’s waren in die tijd naamloze vennootschappen, waarvan de aandelen van de provincie waren. Elke provincie had zo’n bedrijf, te weten: Groningen de EGD, Drenthe de EGB, Gelderland de EGPM, Zeeland de PZEM, Limburg de PLEM, Utrecht de PUEM en Friesland dus de PEB. Dan nog even een gezegde: De kunst van het weten is het weten te negeren.”
Page 36
36 Maar Jelle weet er veel van, blijkt wel weer en weet tevens van geen opgeven. Geen wonder dat hij het Broekenhuis ook nog steeds runt, al is hij de pensioengerechtigde leeftijd al even voorbij. Een winkel waar u Prima Een Broek kunt aanschaffen, maar dat terzijde. Ook Jacob en Maike wisten het plaatje te vinden, ook al ging dat ook deze keer niet vanzelf. Maar ja, bij zo’n bordje bezorg je normaal gesproken ook geen krant of iets dergelijks, daarvoor heb je nou Precies Een Brievenbus nodig. Ze schreven dit: “Deze keer was het niet makkelijk te vinden, maar met een tip en enig speurwerk is het toch gevonden aan de Rysloane bij de familie Bouma.” Helemaal goed! En met het Corona virus in de lucht, is het misschien wel Prima En Beter dat iedereen zoveel tijd in de buitenlucht heeft doorgebracht, want daar is de kans op besmetting toch weer een stuk kleiner. Dat vonden de wandelvrouwen ook, al is hun groepje nu wel wat kleiner: “In deze tijd van de corona tijd lopen we maar met z’n drieën, (10 paar ogen zien meer dan 6). Omdat we er al zo vaak langs hadden gelopen en het maar niet konden vinden, liepen we van de week maar weer eens het rondje van Tanja en Niek, en nadat we de hint nog eens goed hadden gelezen dat het op een recht eind weg was, viel ons oog opeens op het PEB-paaltje verscholen achter een boom en struikgewas, het staat scheef tegenover het huis van de gebroeders Bouma, Rysloane 9.”. “Wat ruist er door het struikgewas” was ooit een bekend liedje van Toon Hermans, maar het zijn dus de wandelvrouwen. En dan vind je dus het zoekplaatje als je je best doet. Of Jappie en Betty op het ruisen zijn afgekomen weten we niet, maar wij hebben zo’n vermoeden wie de vriendelijke dames waren die zij tegenkwamen en die hen de plaats van het Plaatje Een Beetje onder de aandacht brachten: “Hallo redactie. Nou dit was wel even zoeken, al een paar keer op stap geweest maar geen P E B bordje te vinden. Toch nog maar een keertje op de fiets gestapt en toen kwamen we enkele vriendelijke dames tegen die ons wat waardevolle tips gaven. We waren in de goede richting en kwamen op de Rysloane aan. We vonden het bordje bij een boom tegenover de gebroeders Bouma op nr 9.” Heel goed gedaan natuurlijk. Het plaatje werd ingestuurd door Fransje Bouma en later ook nog door Tanja en Niek. Fransje vertelde er het volgende nog bij: “Sa grappig! Arjen en ik ha dat pealtsje twa wike lyn (begjin maart, red.) ontdekt terwyl it al wol 60 jier tsjinoer de Rysloane 9 stiet, yn de barm.” 37 En Tanja vertelde dit: “Tijdens onze zoektocht hebben we ook gekeken naar een nieuw zoekplaatje. We stonden in de Mieden en toen kwam Arjen bij ons staan. Hij vertelde over deze foto. Het is tegenover zijn huis. Hij wist er ook wel iets over te vertellen. Dat weet ik niet meer. Hij vertelde wel dat ze vergeten waren die er weg te halen. Ken je dit?” Nou inmiddels wel, maar Probeer (het) Even (bij) Bouma als u er nog meer van wilt weten, dat is de conclusie! Dan op naar het volgende plaatje. Waar vindt u dit jachttafereel? Blijf buiten schot, al hangt het van de wind af of u op de korrel wordt genomen, maar kijk vooral uit voor de drukte (al is die tijdens deze coronatijd wel behoorlijk minder) als u omhoogkijkt en raak niet van de wal in de sloot, al zal dat wel niet zo’n vaart lopen. Dat is wat wij u als bescheiden hint mee willen geven deze keer. Mocht u de oplossing vinden of juist hints nodig hebben, geef die dan door of vraag die aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf. Spreuk van de maand Met geluk is het net als met gezondheid: als je er niets van merkt, betekent dat dat het er is. Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwooord: een-L-in-G (eenling)
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Twaentritichtste jiergong, nûmer 12, 5 maaie 2020

Grutte Gelf nûmer 12, 5 maaie 2020


Page 0
Page 10
10 11 Ernst Oosterveld van onderzoeks- en adviesbureau Altenburg & Wymenga houdt samen met stagiair Chris de nestkasten voor de gekraagde roodstaart goed in de gaten. “Uit het onderzoek tot nu toe wel ontdekt dat vooral de ouderdom, de oude bomen belangrijk zijn voor broedvogels. Maar ook de aanwezigheid van meidoorns, en de aanwezigheid van brandnetels en bramen in de onderbegroeiing. Dus dat wil zeggen dat er niet al te intensief onderhoud gepleegd moet worden. Dat is het beste.” De vereniging Noardlike Fryske Wâlden is heel blij met het onderzoek. “Dit ûndersyk is gewoan hiel moai. Wêr wy grutsk op binne, de readstut, dat is eigenlik de keninginne fan de wâlden. De skries is de kening fan de greide, mar de readstut is de keninginne fan de wâlden. En hoe kinne wy dy helpe. Wer docht dy it beste, hoe moatte wy dan it ûnderhâld dwaan. Dêrom finne wy it hiel belangryk dat it ûndersyk plak fynt om te sjen wêr gedijt it fûgeltsje it bêste. En hoe kinne wy it bêste helpe.”, aldus Albert van der Ploeg. “We volgen het hele broedseizoen.”, verteld Ernst Oosterveld, “De roodstaart overwintert in Afrika en komen zo begin april binnen in het broedgebied. Wij proberen ze dus te verleiden om in de nestkasten te broeden en dan gaan we iedere week bij de nestkasten langs om te zien hoe het broeden is, hoeveel eieren ze hebben, hoeveel jongen er uitvliegen. Daar gaan we mee door tot de laatste jongen zijn uitgevlogen. En dat is zo in de tweede helft van juni. We kijken ook wel naar anderen, maar we lichten deze soort uit omdat het een soort gidssoort is, daar waar de roodstaart zit zitten ook veel insecten, nachtvlinders en vleermuizen.” Inmiddels zijn de eerste gekraagde roodstaarten al weer in het werkgebied van de Noardlike Fryske Wâlden gezien. Veel gekraagde roodstaarten betekent dat het goed gaat met de natuur in de Noardlike Fryske Wâlden.
Page 12
12 13 In memoriam Frans Geertsma We hadden als DTS’ers heel graag dicht om Tine, Anneke en Aize, Henk en Jolanda, Nynke en Jan en hun kinderen willen staan bij het afscheid van Frans. Helaas kunnen we dat nu niet fysiek doen maar in gedachten staan we om jullie heen. Op onze ledenvergadering van 6 maart j.l. zijn de bloemen voor ‘actieve DTS’er in beeld’ met instemming van alle leden naar Frans gegaan als een eerbetoon voor alles wat hij voor de club heeft gedaan. Dit gebaar werd door Frans zeer op prijs gesteld. Wobbe heeft de bloemen bij Frans gebracht en zij hebben samen in een gezellig uurtje nog wat oude herinneringen opgehaald. Wij hadden er geen rekening mee gehouden dat zijn gezondheid vlak daarna zo hard achteruit zou gaan. Frans was DTS, zoals de hele familie Geertsma altijd zeer nauw betrokken was en is bij DTS. Van zijn jonge jeugd af was Frans lid bij DTS. Hij heeft jaren in de hoofdmacht van DTS gespeeld en ook op een hoog niveau. Zijn liefde lag in het aanvalsvak. Hij kreeg de beste verdedigers bij zich, maar met zijn vermaarde afstandsschot was er geen houden aan. Hij heeft zijn plek in de selectie tot zijn 40ste volgehouden. Dat hij het zolang heeft volgehouden had hij wel een verklaring voor: op zaterdagmorgen eerst een putsje, om half 12 een pilske en dan naar Tine voor het warme eten, een half uurtje knipperen en dan naar het veld. Daarna heeft hij nog jaren genoten van het korfbalspel op een lager niveau. Toen de benen niet wilden wat het hoofd nog wel wilde, had Frans wel een oplossing. Als sportman fietste hij als warming-up naar Britsum om vervolgens daar een wedstrijdje te spelen en terug met de auto. Achteraf bleek dat hij altijd in een veel te hoge versnelling fietste waardoor de benen snel vol liepen. Als sportman gaf hij op de training en in de wedstrijd alles. Hij kon het eigenlijk niet verkroppen dat teamgenoten de kantjes er af liepen of om elk wissewasje een training of zelfs een wedstrijd afzegden. Frans kon ook een echte mopperkont zijn. Als het niet liep ging het kopje nog weleens hangen of moest de scheidsrechter het ontgelden, maar daar hadden wel meer Geertsma’s last van. Frans was geen bestuurder, hij was meer een doener. Bestuur en commissiefuncties liet hij aan anderen over. Maar bij de bouw en de diverse verbouwingen konden we op hem rekenen. Na zijn actieve carrière heeft hij zich jaren
Page 14
14 15 beziggehouden met het dagelijks onderhoud van onze sportaccommodatie. Om gasten te ontvangen moest het er wel en beetje netjes bijliggen. Ook de organisatie van de DTS kaartavonden was bij Frans in goede handen. Jarenlang heeft hij deze avonden verzorgd. Op zaterdag was Frans een vaste supporter bij bijna alle teams van DTS. In elk team speelde eigenlijk wel een nazaat van Frans en Tine. Daar was hij zeer trots op. Hij had gehoopt daar nog wat langer van te kunnen genieten, mar it mocht net sa wêze. Wy moatte ôfskie nimme. Hij gaf mij in ons laatste gesprek nog een boodschap mee; pas goed op DTS, it is een mooie club. Wy hoopje dat dizze mooie club, Tine, Anneke en Aize, Henk en Jolanda en Nynke en Jan en de pakesizzers helpe kin it ferlies fan Frans te ferwurkjen. Bestuur DTS, Wobbe de Haan (maart 2020) Heel veel dank In het Friesch Dagblad van 24 april stond te lezen: “Landelijk gold het advies om alle decorandi te bellen. Een van de Friese burgemeesters vult dat op een creatieve manier in: die gaat bij de decorandi langs en belt ze vanuit hun eigen voortuin.” Dat blijkt onze eigen burgemeester te zijn want inderdaad ging bij ons de telefoon met de vraag: “Kinne jo eefkes by de foardoar komme?” En daar staat in onze voortuin, in vol ornaat, onze eigen burgemeester Oebele Brouwer, met de geheel onverwachte mededeling dat het Zijne Koninklijke Hoogheid de Koning heeft behaagd... Wy wiene der stil fan, koene sa gau gjin wurden fine. Mar wy binne der fansels wol hiel bliid mei. Wat ek in ear! Voor alle belangstelling daarna willen wij beiden, iedereen heel hartelijk bedanken. Het is al met al, overweldigend. Harmen en Tjitske Scheepsma Spreuk van de maand De zon komt op en gaat onder, maar nooit uit!
Page 24
24 25 En sa waard dizze moarn de 84-jierrige Harmen Scheepsma troch de boargemaster ferrast mei de meidieling dat hy troch Syn Majesteit de Kening ta ‘Lid in de Orde van Oranje Nassau’ wie beneamd. It opspjeldzjen fan it lintsje bart op in letter momint. Lanlik wurdt dêrfoar in nije datum bepaald. Lykas jimme witte is Harmen Scheepsma fanôf it begjin yn 1988 belutsen by de Grutte Gelf, en dêrmei ek it langst aktyf fan alle frijwilligers. Harmen Scheepsma is net allinne redaksjelid, mar ek aktyf as besoarger en fersprieder fan it doarpsblêd. Nei achttjin jier aktyf west te wêzen as redaksjelid, gy hy fjirder mei it meitsje fan fraachpetearen. Hy fersoarget noch hieltyd de fersprieding fan ’e Grutte Gelf nei de besoargers en nei de adressen bûten de doarpsgrinzen. Hy hat jierrenlang wyks in soad oeren bestege oan it redaksjewurk. De kompjûter hie syn yntree noch net dien, dus moast elk stikje mei de typmasine typt wurde. Harmen Scheepsma hat ek de omslach fan ’e Grutte Gelf betocht, dy’t oant de dei fan hjoed noch giel mei swart is. Hy wie de oanjager fan ’e redaksje en soarge derfoar dat der mei elkoar in moai blêd ôflevere waard. It doarpsblêd hat bliken dien fan grutte betsjutting te wêzen foar it doarp. It blêd hat in ferbinend karakter en dat is yn oerienstimming mei it karakter fan Harmen. Nei it ferlitten fan ’e redaksje hat Harmen tsientallen fraachpetearen holden mei doarpsgenoaten en soarge der ek foar dat minsken mear oer elkoar wisten en har (foar)oardielen oan ’e kant setten. Yn ’e jierren ’60 en ’70 wie Harmen Scheepsma foarsitter fan it skoalbestjoer fan ’e kristlike legere skoalle dy’t yn 1971 de namme Johannes Looijenga krige. Doedestiids wie de skoalle noch selsstannich en hie it skoalbestjoer in hiel ferantwurdlike en bepalende rol. Harmen Scheepsma krige dingen dien en spile in wichtige rol yn ’e ûntwikkeling fan ’e skoalle en dêrmei ek yn ’e foarútgong fan Surhuzum. Foar de Grifformearde Tsjerke Stynsgea-Surhuzum hat Harmen Scheepsma trije perioades sitting hân yn ’e ‘Kommisje fan behear’ fan ’e Pypketsjerke. Hy hat jierrenlang mei in soad ynset en belutsenens syn bekwamens as ferbiner en foarsitter toand. Harmen siet yn ’e boukommisje dy’t yn 1971 tafersjoch hie op in grutte ferbouwing. Mei, tank sij it wurk fan Harmen, is der in gebou ûntstien dat in grutte ynfloed hie op it tsjerkelibben, yn sawol Stynsgea as Surhuzum. Bedankt Hallo, via deze weg wil ik iedereen bedanken voor de vele kaartjes telefoontjes en bloemen tijdens mijn verblijf in Nei Bertilla na mijn val j.l. Het deed mij en de familie goed dat er aan gedacht werd. Met vriendelijke groet, mevrouw A. van Schepen-Graansma, Lustenburg 35
Page 28
28 29 Een boomwal als apotheek voor de koeien De Vereniging voor Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer in Achtkarspelen (VANLA) is een 4-jarig project gestart in de gemeente Achtkarspelen om boomwallen in het landschap te verrijken met eetbare bomen, struiken en planten. Dit zorgt voor extra voedsel voor het vee en is goed voor de gezondheid van het vee, biodiversiteit en innoveert het cultuurlandschap in De Friese Wouden. Het project met de naam ‘De boomwal als apotheek voor vee en bron van biodiversiteit’ doet VANLA samen met Van Hall Larenstein, Nordwin College, Landschapsbeheer Friesland, KennisCentrum voor Natuur en Leefomgeving en Stichting Wrâldfrucht. Op 3 februari vond de aftrap van het project plaats bij Mts. Bloemhoff in Surhuisterveen, waarbij Eerste Kamerlid Joop Atsma de eerste ‘projectboom’ plant. Het blijkt dat een landbouwsysteem waarbij vee, naast gras, ook bladeren en twijgen van bomen en struiken tot zich neemt, veel voordelen oplevert. Deze bomen en struiken dienen dan als apotheekfunctie voor het vee, want de dieren krijgen extra en gevarieerdere plantstoffen, mineralen, sporenelementen en vitamines binnen. “Vergelijk het met de mens. Die eet ook niet elke dag spinazie als ontbijt, lunch en avondeten en dat 7 dagen per week. Nee, eet gevarieerd adviseert de Schijf van Vijf. Hetzelfde geldt voor het vee”, aldus Dictus Hoeksma, secretaris van de VANLA. Gezonder vee betekent in de regel minder ziekte en zorgt voor een beter dierenwelzijn, maar levert tegelijkertijd ook een economisch voordeel op voor de boer. Ook op ecologisch vlak levert een biodiverse boomwal voordelen op, zoals het verminderen van stikstof- en CO2-uitstoot en verfraaien van het cultuurlandschap in De Wâlden.
Page 36
36 Gallagher gespot heeft. En die wordt ook altijd even op beeld vastgelegd. We hebben al een aardige verzameling. Wat er met deze verzameling gedaan wordt, is ons nog niet bekend. Helaas ook niks op het Ophûs. Dus op naar de Surhuzumer Mieden. En ja daar zagen we het plaatje op Miedwei nr 18. Dit hebben we even vastgelegd op de foto. Wie weet kan het bij de verzameling. Maar goed ook dat we een foto hebben genomen, want toen Niek een week later langs de Miedwei 18 fietste zag hij dat het hekje inclusief plaatje van Gallagher weg was. De reden daarvan weten we niet. We zijn wel benieuwd. Het was geen nieuw hekje meer, maar misschien waren de bewoners het ook wel zat dat iedereen stopte bij het zoekplaatje. In ieder geval waren wij nog op tijd. We hebben nog even genoten van het mooie weer en hebben het rondje Surhuizum even afgemaakt.” Het mysterie van de Mieden. Zo is het er, en zo niet meer. En doen bedoelen wij natuurlijk niet de Mieden, maar het zoekplaatje. Wij hopen dat er niet veel mensen tevergeefs om hebben gezocht, dat is ons al eens eerder overkomen. Hoe dan ook, ons advies dat het zoeken van het plaatje een lekkere frisse neus kan opleveren in deze tijden van Corona is in ieder geval door Niek en Tanja ter harte genomen. Bijna 20 kilometer fietsen en ook nog met een hoogteverschil van 4 meter. Dat sommige mensen in Surhuizum dus 4 meter hoger wonen dan anderen, heeft ons ook wel weer verbaasd. Maar goed, zo lang ze niet uit de hoogte doen, is dat geen probleem. Dat doen de wandelvrouwen zeker niet, zij waren de leveranciers van dit zoekplaatje: “Nu in deze “corona tijd” zoals iedereen het zegt, moeten wij volgens de RIVM regels veel binnen zitten om niet tegen het coronavirus aan te lopen, Ook wij, de wandelvrouwen horen bij risico groepen “kwetsbare ouderen”. Bewegen buitenshuis is gelukkig niet verboden (is zelfs zeer goed en voor iedereen een aanrader) en zolang wij niet snotteren of verkouden zijn en ons redelijk goed voelen, willen we graag een frisse neus halen en lopen we onze wekelijkse rondjes wel, in en om Surhuizum maar wel met gepaste 1,5m afstand. 37 Buitengebieden zijn voor ons een must, zo mooi en vooral het fluiten van de vogels in de natuur is een leuke ontspanning voor ons. Tijdens deze routes hebben wij de foto gemaakt van het zoekplaatje in de vorige “grutte gelf” “ PAS OP schrikdraad” bij mevr v.d. Kant aan de miedwei nr 18. Schrikdraad was over haar pad getrokken, dat bedoeld is voor haar hond en dat dat de bezoekers waarschuwt om er over heen te stappen. Zorg goed voor elkaar en je medemens. Blijf gezond en blijf binnen en wil je een frisse neus halen: Houd afstand!” Kijk, het is dus voor de hond, misschien wordt er nu anders in voorzien. En neem het advies van de vrouwen ter harte, zouden wij zeggen! Dan nog de inzending van Jelle de Vries, met een mooie afsluitende en bijpassende spreuk: “Dit schrikaanjagende zoekplaatje is te vinden in het relatief open weidegebeid van de Surhuizumer Mieden. Te weten aan de Miedwei 18. Tot slot: eerlijkheid; beter een korte schrik dan een lang misverstand.” Nou, er is geen misverstand over dat Jelle het weer bij het rechte eind heeft. En over recht eind gesproken: het nieuwe zoekplaatje, dat door maar liefst twee personen afzonderlijk van elkaar werd ingestuurd, staat aan een relatief recht eind weg. Maar ja, die zijn er vele in Surhuizum. Wel kunnen we nog vertellen dat het aan de route ligt die Tanja en Niek hebben afgelegd (zie het kaartje hiervoor). Dan hoeft u nog hoogstens 19,78 km af te leggen om het te vinden. Genoeg voor alweer een frisse neus en wie weet krijgt u er, juist van die inspanning, veel energie van. Mocht u de oplossing vinden, geef die dan door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@ hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Twaentritichtste jiergong, nûmer 11, 7 april 2020

Grutte Gelf nûmer 11, 7 april 2020


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Twaentritichste jiergong, nûmer 11, 7 april 2020 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 460 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Harmen Scheepsma, till. 351769 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 #blijfthuis Nadat de regering donderdag 12 maart in verband met het coronavirus heeft besloten alle bijeenkomsten te verbieden waar meer dan honderd personen worden verwacht, zijn de afgelopen tijd rondom in Surhuizum heel wat activiteiten afgelast. Een overzicht van de afgelastingen heeft u kunnen lezen op onze dorpswebsite Surhuzum.nl. Drie dagen later werd door de overheid besloten om ook alle scholen en horecagelegenheden t/m 6 april te sluiten. Door de sluiting van sportpark Woudlust, MFC De Delfeart en het pannenkoekenhuis Landzicht is het openbare leven in Surhuizum grotendeels stilgelegd. Op maandag 23 maart werden verscherpte maatregelen door de regering afgekondigd om het coronavirus te bestrijden. Alle samenkomsten zijn tot 1 juni verboden. Gold dit tot 6 april alleen voor samenkomsten vanaf honderd personen, nu zijn ook kleinere samenkomsten verboden. Dit betekent dat er dit jaar geen optocht met versierde wagens door Surhuizum zal rijden, de leden van SVS geen eindshow geven in De Delfeart en ook de klaverjassers dit seizoen niet meer bij elkaar zullen komen. Op 31 maart werd bekendgemaakt dat de maatregelen die golden t/m 6 april zijn verlengd t/m 28 april. Vandaar dat u in deze Grutte Gelf ook geen Wurklist aantreft met activiteiten voor de komende weken, deze zijn er namelijk niet. We wensen jullie een goede gezondheid en pas goed op elkaar. Redactie Grutte Gelf
Page 10
10 11 De brommerfreonen út Surhuzum e.o. Troch de coronamaatregels fan it regear komt de start fan it nije seizoen fan de brommerfreonen letter op gong dan oare jierren. “Normaal begjinne wy no wer te riden”, fertelt Janet van der Veer út Harkema. It begûn allegearre twa jier lyn, doe’t Janet en har man Folkert nei in ritsje op harren brommers, noch efkes oanstutsen by d’ Ade Boek yn Droegeham. “Dêr rekken wy oan ’e praat mei in pear mannen út Surhuzum. Dy wienen lid fan de brommerploech fan Gerkeskleaster, mar dêr moast it altyd sa hurd mooglik en sa fier mooglik. En dizze mannen woenen gewoan in eintsje ride en dan eefkes sitte mei in bakje kofje en appelgebak. Wy ha ôfpraat foar de tiisdeis dêrnei en doe ha wy foar it earst der op út west, mei acht man.” Sûnt dy tiid meitsje de brommerfreonen, soms wol mei tritich man, fanút Surhuzum elke tiisdeitejûn in rûntsje op har brommer. As it teminste moai waar is, wat ryde yn de rein is neat oan. Wa mei wol, dy komt en wa gjin sin hat bliuwt thús. Ofmelde hoecht net, mar as immen te let is en efkes appt, wurdt der wachte. “De measten wenje yn Surhuzum. Om healwei sânen komme der in pear út oare plakken wei by ús oan yn ’e Warmoltsstrjitte en dan ride wy mei-inoar nei Surhuzum”, fertelt Janet. De tochten geane bygelyks nei Eastermar, Beetstersweach as Visvliet en ûnderweis is der steefést kofje mei appeltaart. In kear waard sels oanstutsen by restaurant De Wâldwei ûnder Ljouwert. “Bist ek samar in ein fuort op ’e brommer,
Page 12
12 13 mar wy ride der noait tsjinoan. En it is gjin doel om sa fier mooglik te kommen, as ien ûnderweis in moai fûgeltsje sjocht, dan stopje wy ek samar eefkes. De rûte wurdt faaks foarôf útset mei help fan ’e knooppuntroute. De foarste rider bepaalt it tempo en de rjochting. Hy hat ek in earke yn, lykas de efterste rider. Sa kinne hja bygelyks oerlizze as de groep brekt by it oerstekken fan in dyk. Dan kinne de foarsten eefkes wachtsje. It binne net fan dy healwize mannen”, seit Janet laitsjend. De measte mannen komme út Surhuzum, mar der ride ek guon út De Tille, De Harkema, It Fean, Droegeham en Doezum mei. De brommerfreonen binne gjin klup as feriening, hja hawwe gjin foarsitter as ponghâlder en nimmen betellet kontribúsje. Der is gjin ledenadministraasje en der jilde gjin regels as foarskriften. Offisjeel bestiet de groep dus net. En dat wolle hja graach sa hâlde. Dat hja no dochs keazen ha foar klupklean, is fanwege de feiligens. “Wy hienen de lêste kear hast in ûngelokje en doe ha wy sein dat wy foar de feilichheid mar opfallende hesjes ha moasten. Dan wit it oare ferkear ek fuort dat wy by mekoar hearre as groep”, leit Janet út. Doe’t de fraach kaam hokker namme der op de hesjes komme moast, frege immen: “Hoe hite wy eins!”. It antwurd wie: “We hite net.” En sa stiet der no koartwei op ’e hesjes te lêzen: “brommer vrienden surhuizum”. Dus at jo meikoarten immen mei in giel hesje op in brommer riden sjogge, dan is it fest ien fan ’e brommerfreonen út Surhuzum. Foto’s: Janet van der Veer
Page 16
16 17 Protestantse gemeente Surhuizum| Beste inwoners van Surhuizum. Alles gaat anders dan anders. Het coronavirus legt niet alleen het maatschappelijk leven voor een groot deel stil, maar ook het persoonlijke leven van mensen. Sociale contacten worden tot een minimum beperkt. Mensen zijn vrij en voelen zich toch opgesloten. Veel mensen maken zich zorgen over hun eigen gezondheid of over de gezondheid van naaste familie of vrienden. Een deel van de bevolking wordt getroffen door een acute stop in het inkomen en zo is er nog meer te noemen. Als kerkelijke gemeente laten we u het volgende weten. Hoewel de kerkdiensten geen doorgang vinden, zal er de komende zondagen wel om 9.30 uur een korte uitzending zijn via www.kerkdienstgemist.nl.* Naast een kleine overdenking zal er in de voorbeden aandacht geschonken worden aan bijzonderheden die bekend zijn uit de gemeente en het dorp. U kunt aandachtspunten voor het gebed doorgeven via onderstaande mailadressen. Aan het einde van de uitzending worden berichten doorgegeven met het oog op de komende tijd. Daarnaast is het mogelijk om bij vragen of behoefte aan contact te bellen of te mailen naar onderstaande personen. We wensen alle inwoners van Surhuizum sterkte toe en sluiten af met een bemoediging uit de bekende Psalm 23 uit de Bijbel. Een Psalm van David die zegt: De Heer is mijn herder. Ook al gaat mijn weg door een donker dal, ik vrees geen gevaar, want U bent bij mij. Namens de kerkenraad: scriba Gryt Wijma, tel. 352510, e-mail scriba@pknsurhuizum.nl ds. Guda Borger, tel. 355485, e-mail dsborger@pknsurhuizum.nl *) Zie voor nadere informatie onze website: www.pknsurhuizum.nl
Page 24
24 25 Nieuws van World Servants Surhuizum-Buitenpost 2020 Kort geleden kwamen wij erachter dat Thomas helaas in verband met zijn medicatie de verplichte gele koorts-vaccinatie niet kan krijgen voor Sierra Leone. Dit betekent dat wij de afgelopen tijd druk op zoek zijn gegaan naar alternatieven! Een enorme lijst met alternatieven werd steeds kleiner, en toen kwam Myanmar in ons vizier. Een project om mee te helpen met de bouw voor gastenverblijven en een werkplaats waar protheses en orthopedisch schoeisel gemaakt worden. Door mee te bouwen aan deze werk- en verblijfsplaats, kunnen wij in dezelfde periode aan het werk voor de toekomst van mensen met een beperking in het plaatsje Taungoo! Meer informatie over de reis kunt u hier vinden: https://www.worldservants.nl/myanmar/MY120 Onze groepspagina zal binnenkort ge-update worden. Voor nu hebben we het positieve nieuws dat de tussenstand boven de 6000 euro is! Hartelijk bedankt allemaal! Natuurlijk zijn we er nog niet. Daarom hieronder nogmaals de link naar onze groepspagina, waar u een bijdrage kunt leveren aan onze reis! https://www.worldservants.nl/surhuizumbuitenpost Omtrent het coronavirus is er nog niet veel duidelijkheid. Voor nu hopen we dat onze reis door mag gaan en we houden de informatie vanuit World Servants in de gaten! Het coronavirus slaat ook toe bij De Bazuin! En ineens was het stil op het Abrahamsplein; geen wekelijkse repetitie voor de leden van De Bazuin. Het coronavirus zette een dikke streep door de muziek. We lagen zo mooi op koers voor onze deelname aan de Nederlandse Fanfare Kampioenschappen en waren op weg naar een mooi resultaat. Maar helaas, het kampioenschap werd afgelast, repetities werden stil gelegd en de muzikanten zitten op maandagavond thuis. Ook andere muzikale activiteiten zijn on hold gezet, zijn geschrapt of worden verplaatst. Heel erg jammer want we laten graag onze klanken horen tijdens de kerkdiensten, 4 mei-herdenkingen en wandeltocht. Aan de andere kant is dit maar een klein dingetje als je kijkt naar de invloed wat het coronavirus heeft op het dagelijkse leven. Heel veel mensen, scholen, ondernemers, ZZP-ers en bedrijven zijn getroffen door de genomen maatregelen en dat zal nog een lange nasleep krijgen. Iedereen heel veel sterkte daarmee! We hopen jullie allemaal in de zomer weer in goede gezondheid te treffen en dat we dan weer vreugde en plezier mogen brengen met onze muzikale klanken!
Page 36
36 De wandelvrouwen hebben voor een hele bewuste aanpak gekozen: “Met ons gezond verstand en frisse blik en nog kunnen tellen gingen we achter de aanwijzing aan nl: het is niet voor de “poes”. Dus moest het in de “poes” zijn. Bovendien nog het cijfer “610” waar we rekening mee moesten houden. Dus het was voor ons niet moeilijk om de groene bakjes te volgen tot wanneer je op de juiste plek met het juiste cijfer bent aangeland. Enigszins verborgen tegen de muur van de fam. Weening, Loanekampen 3, stond de oplossing. Tsjakaa!! En nu was de vraag van ons: waar dienen deze groene kastjes voor. Nu even opgezocht op Internet en het volgende gevonden: Een Individuele Behandeling van Afvalwater, kortweg IBA, is een systeem dat het huishoudelijk afvalwater van een enkel gebouw zuivert. Er bestaan verschillende soorten IBA-systemen, maar ze hebben als gemeenschappelijk kenmerk dat ze huishoudelijk afvalwater kleinschalig zuiveren. Huishoudelijk afvalwater bevat organisch materiaal, zwevende stoffen en nutriënten zoals ammonium en fosfaat. Een IBA is ontworpen om zo veel mogelijk organisch materiaal uit het afvalwater te halen dat anders bij afbraak opgeloste zuurstof uit het afvalwater zou onttrekken. Een IBA verwijdert ook zwevende stoffen, maar biedt geen garantie voor het verwijderen van ammonium. De verwijdering van ammonium en andere vormen van stikstof is afhankelijk van de temperatuur, zodat de zuiveringsefficiëntie van een IBA varieert per seizoen. Een IBA maakt onder andere gebruik van opgeloste zuurstof om het afvalwater te zuiveren. De eenvoudigste vorm van IBA is een septische put ontworpen voor de behandeling van uitsluitend sanitair afvalwater. Een septische put verwijdert hoofdzakelijk zwevende stoffen en maakt deze vaste stoffen vloeibaarder. Hoewel een septische put ook het water van één gezin of gebouw zuivert, is de zuivering minder ver doorgedreven en zijn er geen zuiveringsprocessen die gebruiken maken van in het water opgeloste zuurstof.” Kijk, daar krijgen we zomaar les in groene kastjes van de wandelvrouwen! Zij sturen je niet van het kastje naar de muur, maar doen boter bij de vis. Zo zijn we weer een stuk wijzer geworden! En alsof het nog niet genoeg is, krijgen we ook nog de nodige (levens)wijsheid van Jelle de Vries mee in zijn oplossing: “Voor het zoeken van dit plaatje, door middel van een duidelijk aangegeven hint, sprint je gelijk naar de “Poes” om tot een goed resultaat te komen. Dit kastje met nummer 610 is te traceren in Wijk 02 Zuid, of buurtschap Ophûs, Loanekampen 3. Tenslotte nog een wijsheid: Om vooruit te komen is soms volledige STILSTAND nodig om verborgen emoties te ontdekken, te erkennen, te 37 doorvoelen en te uiten zodat onze levensenergie weer gaat stromen en je weer in BEWEGING kunt komen.” Nou, het lijkt erop alsof Jelle als filosoof uit de (groene) kast is gekomen, want hoe toepasselijk kan een wijsheid in deze tijden van corona zijn. Stilstaan doen nu velen en we hopen dat na deze crisis de beweging voor volop in gang wordt gezet. Anderen zijn weer volop in beweging en we hopen dat die straks even stil kunnen staan bij wat er allemaal om hen heen of met ze is gebeurd. Dan naar de oplossing van Jappie en Betty IJtsma, die zich niet lieten weerhouden door corona en gewoon op zoek gingen naar het zoekplaatje (ongetwijfeld met inachtneming van de maatregelen): “Ondanks het Corona gebeuren zijn we toch maar even op zoek gegaan. Als dan de hint is dat de opdracht niet voor de poes is, eerst maar richting Pûsterwei en dan ontdek je dit kastje op de Loanekampen no3 op de zijgevel. Het zit wat verscholen in de bosjes, maar toch gevonden!” Zij zagen door de bosjes het kastje nog wel, dat is duidelijk! Maar goed, poppetje gezien, kastje dicht voor wat dit zoekplatje betreft. Voor het nieuwe zoekplaatje kunnen wij u helaas niet een hint geven, ook niet in welke Wijk en of het noord of zuid is, want deze is ingezonden en ook nog niet door ons ontdekt! Maar dat geeft u in deze tijden van beperkte bewegingsvrijheid vanwege corona misschien wel een reden om even een frisse neus in en rond Surhuizum te halen. Doe het wel volgens de voorschriften, want als u zich er niet aan houdt kan het misschien wel net zoveel gevaar opleveren als op dit plaatje. Mocht u de oplossing vinden, geef die dan door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf. Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: op-één-ho-p-in-g
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Twaentritichtste jiergong, nûmer 10, 10 maart 2020

Grutte Gelf nûmer 10, 10 maart 2020


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Twaentritichste jiergong, nûmer 10, 10 maart 2020 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 460 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Harmen Scheepsma, till. 351769 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Bibliotheek nieuws Houdt u van een legpuzzel maken. Sinds kort hebben we ook legpuzzels, u kunt net als de boeken ook een puzzel lenen. De bibliotheek is open elke dinsdag van 10.00-12.00 uur. En elke eerste donderdagavond van de maand van 19.00-20.00 uur. In de vakanties van de kinderen is de bieb gesloten. Janet Elzinga S.v. ASC’75 heeft nu een ‘Gezondere kantine’ Sinds 1 februari heeft s.v. ASC’75 het certificaat ‘Gezondere kantine’. Met de gezondere kantine wil ASC een omgeving creëren waar gezond eten en drinken gemakkelijk is. “Zo dragen we bij aan de gezonde leefstijl van onze leden en bezoekers. In onze kantine bieden we daarom in iedere productgroep minimaal één gezondere keuze aan en stimuleren we het drinken van water”, aldus de voetbalvereniging. In de kantine zijn al een tijdje nieuwe producten verkrijgbaar zoals flesjes water, popcorn, mueslirepen en tijdens de jeugdwedstrijden ook tosti’s en broodjes. De keukengroep van ASC heeft de afgelopen periode getest of er afname was voor deze producten, en dat bleek zo te zijn. Tijdens de winterstop zijn de laatste puntjes op de i gezet en kon de kantinescan worden uitgevoerd door TeamFit (een onderdeel van Jongeren op Gezond Gewicht). De kantine van ASC bleek op alle punten goed te scoren, wat goed is voor een bronzen certificaat. Dit certificaat wordt nog officieel overhandigd tijdens een feestelijke dag voor de jeugd die medio april wordt georganiseerd. Deurcollecte voor de Hartstichting van 6 t/m 11 april In de week van 6 t/m 11 april a.s. wordt er weer door vrijwilligers van deur tot deur in Surhuizum gecollecteerd voor de Nederlandse Hartstichting. We hopen dat we weer op u mogen rekenen voor een bijdrage. Alvast heel hartelijk dank! Namens de Hartstichting, Henny van der Veen
Page 8
8 9
Page 10
10 11 Hulpactie in 1919 Honderd jaar geleden, aan het begin van het jaar 1920 waren de Roaring Twenties nog ver weg. De Eerste Wereldoorlog had Europa uitgeput en lamgeslagen. En men was bang voor nieuwe gevaren, zoals het bolsjewisme. Samenlevingen waren ontwricht en overal in Europa deden groepen van verschillende pluimage een greep naar de macht. In een artikel in het Friesch Dagblad over deze tijd, dat Harmen Scheepsma bij de redactie onder de aandacht bracht, wordt ook een hulpactie vanuit Surhuizum beschreven. In totaal 1881 gulden, tien paar klompen en zeven logeeradressen voor kinderen. Dat was de opbrengst van de hulpactie in Surhuizum voor hulpbehoevenden in Oostenrijk en Hongarije. Het waren de laatste dagen van 1919 en hoewel de Eerste Wereldoorlog nu echt voorbij was, was de stemming verre van optimistisch. Het geld en de klompen uit Surhuizum waren vast welkom in Oostenrijk, want de situatie was er eind 1919 slecht. ‘Elke tocht naar de stad was toen een schokkende belevenis; voor het eerst keek ik de hongersnood in de dreigende roofdierogen’, schreef de Oostenrijks-Joodse schrijver Stefan Zweig (1881-1942) later in zijn autobiografische ‘De wereld van gisteren’. Het hele artikel ‘Oud jaar 1919. Vele boze geesten waren losgelaten’ dat verscheen op 28 december 2019 in het Friesch Dagblad, is na te lezen op de website www.dekrantvantoen.nl. Skûtelbank In memoriam Annie Postma-Rutten Drachten (voorheen Surhuizum) Overleden 2 maart 2020 Leeftijd 93 jaar Berichten voor de Skûtelbank kunt u mailen naar: redactie@gruttegelf.nl
Page 12
12 13
Page 14
14 15
Page 18
18 19 Streeksette en Trochrinne Op de 29ste jannewaris 1947, as er te genietsjen falt fan de stilte en de romte fan it wide fjild en de skientme fan de beferzen Surhúster dreven, sjocht Pieter Loonstra it libbensljocht. As er as in sûne setter opgroeid mei âldere susters boppe- en in jongere broer ûnder him en nei skoalle sil, moat er in sânreed del dy’t út eastlike rjochting wei, útkomt op'e Doarpsstrjitte. Rjocht op it hûs oan fan Simon Zuidersma, dêr’t no de famylje Nijboer wennet. Fan de Uterwei, sa’t dy der nó hinne leit, is dan noch hielendal gjin sprake. It mei sa wêze dat syn berte by’t winter ynfloed hân hat op syn hâlden en dragen fan letter want sadree’t der froast yn’e loft sit, betinkt Piter oan hokker tocht oft er no wol of net mei dwaan sil. It reedriden as sadanich is him dan ek mei de breileppel yngetten. Achterhûs lei by’t winter nammentlik faak in grutte iisflakte dêr’t mar raak riden wurde koe. Syn tsien jier âldere broer Johannes wie dêrby in goede learmaster, krektlyk as buorman Melle Buruma. “Begûn it jûns te donkerjen, dan mochten wy de beide stâllampen fan ús heit brûke. Dy kamen elk op in ein fan’e baan te stean en dan koene wy mar taride salang’t der mar peteroalje yn’e lampe siet”. Piter wie noch mar in jongfeint fan fjirtjin, doe’t er him ynskriuwe liet as dielnimmer oan de Achtkarspelentocht op redens dy’t organysearre waard op 2812-1961. Hoefolle tochten oft Piter neityd ek riden hat op redens, op’e fyts of rinnendewei oer paden en troch lannen omdat er no ienkear in natuerminske is, oan dizze earste tocht tinkt er noch altyd mei it grutste nocht werom. “Wy
Page 20
20 21 wiene fiifman sterk”, seit Piter, “myn twa jier âldere broer Sietse en dy syn kammeraten Karst van der Vaart, Fokke Alma út Stynsgea en ik mien te witten, Ludzer van der Schors en iksels dan noch mei as junior”. Syn eagen begjinne op foarhân al te glinsterjen as er fertelt hoe't se nei Blauforlaet fytsten om by de start te kommen. “Wy koene doe, yn dy winter, dat sûnt net wer sa west hat, oer it kanaal ride. Want al wiene it allinne mar skossen sadat it mear op klunen as op riden like, it wie hynste-iis. Sa sterk! Wy gongen rjochting Gerkeskleaster-Stroobos dêr't wy ús earste stimpel ophelje koene. Doe werom oer dat minne iis nei Stynsgea ta om in stimpel. Sa gong dat fia de feart hinne en werom nei de doarpen fan Achtkarspelen. Nei Harkema, nei Bûtenpost, nei Droegeham dêr’t wy in útsmiter krigen en yn Jistrum/ Skûlenboarch in fleske gaseuze. In fleske gaseuze noch wol... Mar yn Twizel nei de finish fan’e 45 km lange tocht kamen wy yn in kroegje telâne dêr't it sa mâl gong fanwege de drank en de wille fan’e dielnimmers dat de hekjekachel op’t lêst oer de flier lei. Ik fûn it prachtich dat ik der by wêze mocht en as oantinken krigen wy ek noch in soarte fan medalje mei dêrop in ôfbylding fan de Surhúster tsjerke mei syn bysûndere toer!”. It oantal tochten dy’t Piter dêrnei riden hat, binne amper te tellen. Mar wol moat yn dy rige de Weissensee eefkes neamd wurde en de 11stêdetochten fan 1985 en 1986 dy’t er riden hat tegearre mei syn omkesizzer Arjen van der Veen. Soks bliuwt no ienkear foar elk dy’t meidocht in prestaasje fan de boppeste planke.
Page 26
26 27 Activiteiten bij De Spitkeet NL doet Voor aanvang van het nieuwe seizoen van Openluchtmuseum ‘De Spitkeet’ zijn er diverse klussen om er voor te zorgen dat alles er weer piekfijn uitziet voor onze eerste gasten.Helpers zijn welkom op 13 en 14 maart. Spitkeet Paasactiviteiten Paasmaandag, 13 april, is het bij De Spitkeet zoals gewoonlijk weer paasfeest. Dat betekent in de eerste plaats natuurlijk eieren zoeken voor de jeugd. Er worden op het terrein houten eieren verstopt. Wanneer iemand vijf van deze eieren heeft gevonden kunnen die bij de paashaas worden geruild voor een echt ei. Dat kan dan prachtig worden beschilderd. Ook kunnen de kinderen zichzelf laten schminken. Daarnaast kunnen ze een klompje deeg aan een stok krijgen en daar boven een kolenvuurtje een lekker broodje van bakken. Met wat bruine suiker een lekkernij. In de huisjes zitten vrijwilligers die uitleg willen geven over het wonen en werken rond 1900 in deze streek. Bovendien wordt daar suikerbrood en roggebrood aangeboden. Spitkeet wandeltocht Op zaterdag 2 mei organiseert De Spitkeet de jaarlijkse spitkeetwandeltocht. De wandelaars kunnen kiezen uit vier afstanden nl. 40, 25, 15 en 7 km. Deelnemers aan de 40 en 25 km starten vanaf 8.00 uur, die voor de 15 en 7 km vanaf 9.30 uur, de sluitingstijd is voor alle afstanden 17.00 uur. Kunstweek / Kunst & Kitsch Van 23 t/m 30 mei wordt door de Keunstkrite de Kunstweek georganiseerd. Een deel van de activiteiten vindt plaats bij De Spitkeet. Voor meer informatie zie www.despitkeet.nl en www.facebook.com/spitkeet. Een onhebbelijke toehoorder De zangvereniging had honderd jaar geleden een onhebbelijke toehoorder, zo viel te lezen in het Nieuwsblad Noordoost-Friesland: “De christelijke zangvereening te Surhuizum die als gewoonlijk hare repetities houdt in de school had de eer de vorige week een toehoorder, A.P. aldaar in haar midde te zien. De onhebbelijke bezoeker spoog het tabaksvocht tegen den witten muur, waarom het gezelschap hem buiten de deur zette. Na afloop van de repetitie zijn H. v. Schepen en B. Hoogsteen door P. met een klomp geslagen. Proces verbaal is opgemaakt.”
Page 28
28 29 Zoekplaatje U mag uw geluk nu beproeven met een nieuw zoekplaatje dat weer binnen de bebouwde kom is te vinden. Als u het eenmaal heeft gevonden, is er geen bal meer aan. Zo luidde de opdracht bij het vorige zoekplaatje en die was niet negatief bedoeld, met geen bal aan. Integendeel, hier was sprake van een hint. De bal, daar draaide het om deze keer en de wandelvrouwen hadden dat in de gaten: “Wij, de wandelvrouwen, de naam zegt het al, maken op vaste dagen 2x per week stevige wandelingen door en om Surhuizum heen. Het is vaak geen blokje om, maar een BLOK om. Ons passie is dan ook om onderweg wat te kwebbelen en om ons heen te kijken hoe de natuur voor onze ogen weer gaat ontluiken en natuurlijk als de grutte gelf uitkomt om dan even de tijd nemen, om het zoekplaatje te vinden. Voor iedereen een aanrader om ook te gaan wandelen. Bij ons is het als de grutte gelf uit is gekomen, de 1e vraag: kent iemand of weet iemand het zoekplaatje te vinden? De één weet dit en de ander dat te vertellen en dat is dan wel gemakkelijk zo, want je hoeft het niet alleen op te lossen. Dit zoekplaatje was voor ons allemaal een goed geheugen opsteker, want alleen in de zomermaanden komen we hier elke week wel langs, ook omdat wij allemaal grote fan en supporters zijn van onze plaatselijke korfbalvereniging DTS, De Tûke Smiters. Daardoor staat het pijltje dan ook nog altijd goed in ons geheugen gegrift, want het verwijst nl naar het scheidsrechter hokje achterom. Dus ook voor ons was er geen BAL meer aan, want we hoefden het niet op te zoeken en zodoende ook geen extra kilometers te maken, maar vertrouwen op ons eigen, gelukkig nog goed geheugen.”
Page 30
30 31 Wie kaatst kan de bal verwachten, en dat regelen de wandelvrouwen dan ook met een mooie return in de vorm van een goed antwoord. Of in korfbaltermen: een raak schot, feilloos door de korf. Jappie en Bettie IJtstma hebben ook een goed balgevoel, want ook zij vonden de goede plek: “Hallo, als er geen bal aan is gaat het al gauw richting korfbalveld. Kom je dan voor het hek en ja, dan ontdek je een bordje op de muur van de kleedruimtes-kantine waar volgens ons een gedeelte van de foto is.” Je kunt in ieder geval niet zeggen dat ze er geen bal vanaf weten, dat is zeker. En het lijkt er zelfs op dat de inzenders elkaar deze keer de bal een beetje toespelen, want dit is wat Jelle de Vries schrijft: “Deze locatie heeft gezien de aangegeven hint inderdaad veel met een bal te maken. dan kom je al snel met de gedachte om bij een speelveld of een sportveld te gaan zoeken. Zo gedacht, zo gedaan. Het zoekplaatje is gespot op de muur van de kleedruimtes van kv DTS, op het sportpark Woudlust. Deze naam is ontleend aan Luvius Suffridus van Haersma. Hij stichtte in 1766 een boerenplaats met heerenhuis dat de naam Woudlust krijgt. In 1975 werd door de toenmalige burgemeester van de gemeente Achtkarspelen het sportpark Woudlust geopend voor korfbalvereniging DTS. Dit was historie, nu weer naar het nu met een spreuk (dit is een korte zin met jarenlange ervaring): Laat achter wat was, laat gaan wat moet, laat zijn wat is.” Nou, bij Jelle is het balletje wel aan het rollen gebracht en hij leeft zich uit met allerlei interessante informatie die zelfs sommige DTS-ers nog nieuw in de oren zal klinken. Maar goed, we laten het zijn wat het is. We laten trouwens niet achter wat was, want wat bleek: in de vorige aflevering hebben we een trouwe inzender niet vermeld. We kregen er een telefoontje over en maar een geluk dat we geen beeldtelefoon hebben, want dan was het schermpje aan de andere kant rood van schaamte geweest. We hadden de bal behoorlijk misgeslagen, zeg maar. De familie Hofstede had namelijk een bericht gestuurd over het zoekplaatje aan de Suderheawei en uiteraard weer de juiste oplossing gevonden. Misschien kwam het door het app-geweld met postbode Klaske (we moeten toch iemand de schuld geven 😉), maar deze app werd over het hoofd gezien. Daar BALen we wel van en hierbij dan ook onze excuses aan de familie Hofstede. We hopen dat ze trouw hun oplossingen blijven sturen, we zijn er blij mee! Om nog even in die familiesfeer te blijven, volgt nu nog de oplossing van het zoekplaatje dat Jacob en Maike inleverden: “Dit bordje met de pijl hangt aan de muur van de sportkantine aan de Olivierstraat
Page 34
34 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Sita Land-Dotinga, voorzitster André Barwegen, secretaris, email pbsurhuizum@gmail.com Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Klaas Pool Abdoul van der Meer MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Rianna van der Veen, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Jurjen Dijkstra, voorz., tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl Uitvaartverzorgsters: Nynke Bouma, tel. 0512-352167, mob. 06-57422073 en Hiltsje van der Brug, mob. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 35 Wurklist 15 maart 16 maart 20 maart 20 maart 22 maart 28 maart 3 april 6 april 6 t/m 11 april 14.00 uur 20.00 uur 19.30 uur 20.30 uur 14.30-16.00 uur 21.00 uur 19.30 uur 20.00 uur Drumcirlce bij Land van Eén. Ledenvergadering “De Laatste Eer” in De Delfeart. Klaverjassen in De Praetkoer, voor leden en donateurs k.v. DTS. Whisky proeverij in De Delfeart. Soundhealing. Klankschalen ligconcert door Freek Kroon bij Land van Eén. Voute party met The Crazy 2 in De Delfeart. Klaverjassen in De Delfeart. Ledenvergadering Plaatselijk Belang in pannenkoekenhuis Landzicht. Deurcollecte Hartstichting. Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06-25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Iedere donderdagavond van 20.00-22.00 uur repeteert Popkoor Akkoord in ‘De Delfeart’. Info: popkoor-akkoord.webs.com. Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 30 maart 2020 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 36
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Twaentritichtste jiergong, nûmer 9, 11 febrewaris 2020

Grutte Gelf nûmer 9, 11 febrewaris 2020


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Twaentritichste jiergong, nûmer 9, 11 febrewaris 2020 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 460 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Harmen Scheepsma, till. 351769 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang De earste twa gearkomsten hawwe wy as Pleatslik Belang alwer hân. Op it stuit binne wy drok dwaande mei in mooglike doarpsfisy, hjir oer sille wy meikoarten mear fertelle, dit sil ek oan bod komme tidens de ledegearkomste op moandei 6 april oansteande yn it Pannekoekenhuis Landzicht fanôf 20.00 oere. Efkes foarstelle: Myn namme is Ab van der Meer, 26 jier âld en ynmiddels alwer hast 5 jier ynwenner fan it prachtige Surhuzum. Ik wurkje as ferkeapadviseur by de Opel dealer yn Drachten. Yn oktober 2019 haw ik plak naam yn it bestjoer fan Pleatslik Belang en hoopje hjirmei ek wat foar de mienskip fan Surhuzum betekenje te kinnen. Kommende simmer sil de hjoeddeistige sekretaris ôfskied nimme fan it bestjoer. Dêrom binne wy dan ek op syk nei in bestjoerslid dy’t him/har ynsette wol as sekretaris. Yn dizze funksje soargest der ûnder oaren foar dat de mailtjes goed beäntwurde en wêr nedich trochstjoert wurde. Ek hâldst dy dwaande mei bygelyks oanfragen fan subsydzjes en oare administrative wurksumheden. Eltse 4 wiken hawwe wy in gearkomst en soargest derfoar dat der in aktuele aginda is. We soenen it hartstikke moai fine ast ris oanskowe wolst om te sjen at it wat foar dy wêze kin. Groetnis, Pleatslik Belang Opsporing verzocht Wij van de verzamelkring De Poolster zoeken voor de website ‘Schaatshistorie. nl’ medailles. Op deze site staan allerhande wetenswaardigheden over o.a. toertochten in Friesland en bijbehorende medailles. Nu zijn wij opzoek naar oude en recente medailles, tegeltje en bordjes van verenigingen en tochten of jubilarissen, die nog niet gevonden zijn en waar geen foto’s van zijn. Deze twee hier naast als voorbeeld, zouden met deze afbeel
Page 4
4 5 dingen het voor u makkelijker maken zo dat u zegt van die heb ik of daar weet ik wat van. De medaille met de acht is van 14-2-1956 en de tweede is van 8-2-1954. Ook zijn wij opzoek naar mensen die nog een leuk verhaal van verschillende tochten kunnen vertellen. Mocht u deze, of een van deze, medailles in bezit hebben, laat van u horen. Men wil ze fotograferen en eventueel overnemen voor in het archief. De schaatshistorie zal er blij mee zijn en schaatsend gemeente Achtkarspelen e.o. zal duidelijker in kaart worden gebracht. U kunt eventueel contact opnemen met mij, Henk van de Wetering, tel. 0614997898, mail: endris@home.nl. Of de redactie van dit blad. Debuutroman uit Surhuizum In Surhuizum blijkt een schrijfster te wonen. Ze heeft de afgelopen jaren geschreven aan haar debuutroman en deze laten drukken in Surhuisterveen. Haar naam is Hilda Meines en het verhaal gaat over een meisje op een schilderij van Leonardo da Vinci. Iedereen kent de glimlachende Mona Lisa, maar er is ook een serieuze Mona Gina, die in Florence woonde. Rondom haar persoon en portret hangen nog veel mysteries. Dit boek brengt het meisje weer tot leven, waardoor je in gedachten samen met Gina loopt door het Italiaanse Toscane van vroeger en je na het lezen details van het schilderij opmerkt die je eerder niet zag. Het allereerste exemplaar van het boek “Leonardo’s Mona Gina” werd vorige week uitgereikt aan de landelijk bekende schrijfster Yvonne Kroonenberg. Die prees het doorzettingsvermogen van Hilda Meines en zei dat ze altijd al had geweten dat dit boek er zou komen. De schrijfsters kennen elkaar van workshops die Yvonne Kroonenberg gaf. Het boek is te koop via Marktplaats en Marketplace van Facebook.``
Page 8
8 9 Collecteweek ReumaNederland van start In de week van 16 tot en met 21 maart is de jaarlijkse collecteweek van ReumaNederland. Ook dit jaar kunt u de collectant aan de deur verwachten. Ondanks de onzichtbaarheid van de ziekte, kampen meer dan 2 miljoen Nederlanders met de grote impact die reuma heeft op hun dagelijks leven. Met meer geld kan ReumaNederland onderzoek naar betere behandelingen financieren en ervoor zorgen dat mensen met reuma mee kunnen doen in de maatschappij. Geen contant geld? Alle collectanten hebben een QR-code op hun legitimatiebewijs staan. Hiermee kunt u eenvoudig met uw smartphone een donatie aan de deur doen. Natuurlijk is het ook mogelijk om contant geld in de collectebus te doneren. Meer weten over de impact van reuma? Kijk op www.reumanederland.nl/collecte voor zes filmpjes die u meenemen in het leven met reuma. Red levens in jouw buurt en word burgerhulpverlener Binnen onze gemeente zijn er nog niet voldoende (geregistreerde) burgerhulpverleners. Maar deze hebben we wel nodig! Daarom doen wij als Dorpsbelangen een oproep aan onze inwoners. In samenwerking met de gemeente bieden wij een cursus reanimeren aan. Hieraan zijn geen kosten verbonden. Wel vragen wij om je na afloop van de cursus aan te melden als burgerhulpverlener. Elke seconde telt Stel je eens voor dat iemand die jou lief is een hartstilstand krijgt. Hoe mooi is het dan als er mensen in de buurt zijn die kunnen helpen. Misschien heb je het wel eens meegemaakt dat iemand in je omgeving onwel raakte of is het je zelf overkomen. Bij een hartstilstand telt elke minuut. De overlevingskans van een slachtoffer is het grootst als mensen binnen 6 minuten 112 bellen, starten met reanimeren en een AED aansluiten. Wat houdt burgerhulpverlener in Op het moment dat er een 112 melding binnenkomt over een hartstilstand verstuurt het HartslagNu oproepsysteem automatisch een melding naar de mobiele telefoon van de geregistreerde burgerhulpverleners in de buurt. Je krijgt een routebeschrijving naar het adres en het verzoek om te straten met reanimatie, of om een bepaalde AED op te halen en vervolgens naar het slachtoffer te gaan. Het oproepsysteem is vrijwillig en je verleent alleen hulp als je kunt en daartoe in staat bent.
Page 14
14 15 De Bazuin trekt ten strijde! Op zaterdag 4 april a.s. worden voor de 11de keer de Open Nederlandse Fanfare Kampioenschappen georganiseerd. Dit evenement trekt jaarlijks veel fanfares naar De Lawei in Drachten waar gestreden wordt om de titel Nederlands fanfarekampioen. En De Bazuin Stynsgea is ook nu van de partij! Dit jaar staat het stuk Variations on HEEG op de lessenaar. Dit stuk is geschreven door componist Thom Zigterman en vertelt het verhaal over het dorp Heeg waar Thom zijn jeugdjaren doorbracht. En de titel van het muziekstuk verraad wat er in de muziek terug te horen is; allerlei variaties over de geschiedenis van Heeg zoals het dorpsfeest, het volkslied van Heeg en een koraal. Het is geen gemakkelijk te spelen stuk en de leden van De Bazuin zullen er dan ook alles aan doen om goed voor de dag te komen op het strijdtoneel. Extra repetities, thuisstudie, een studieweekend en een try out moeten de Stynsger muzikanten en dirigent Gerk Huisma tot een goed resultaat leiden. Bent u benieuwd naar dit bijzondere muziekstuk dan bent u van harte welkom om op zondag 22 maart a.s. de try out te bezoeken. Locatie: Lauwers College in Buitenpost (ingang cultuurcentrum De Wâldsang), aanvang 13.30 uur. En natuurlijk zouden we het heel gaaf vinden wanneer u ons komt aanmoedigen tijdens de kampioenschappen. Deze worden gehouden op zaterdag 4 april a.s. in De Lawei in Drachten. De Bazuin zal via een loting weten wanneer ze moeten spelen (ergens tussen 12.30 en 16.30 uur). De strijd barst los, the game is on!!
Page 22
22 23 stadich oan op, de lêste blêden falle fan de beammen en de wyn wurd kâlder en kâlder. Dan kriget Andreas ûnferwachte besite; Froulike figueren dy Andreas narje, manipulearje en besiikje te brekken. Binne it hallusinaasjes? Geasten? Demoanen?, as fleis wurden gedachten en betinksels fan lang lyn dy Andreas fier weistoppe hat? Krekt as at dit noch net genôch is komt Andreas yn de kunde mei ‘n mountainbiker “Rachel” dy per ûngelok Andreas syn hutte ûntdutsen hat. De tiid tikket troch en de tastân wurd hieltyd swierder. Mar Andreas set troch. Sels al komt it lûd fan de polysje sirenes tichter by, en kin hy it ljocht fan de blauwe swaailjochten yn de beamtoppen sjen. In letste krêftsynspanning om alles te hâlden wat him leaf is, los en fier fan de bewenne wrâld. Iensum en allinnich. Frij fan alles en eltsenien. In striid yn syn holle op libben en dea. ‘De Frou Fan It Wâld’ is in nij toanielstik, basearre op it wier barde ferhaal fan “Cristopher Knight” dy as bynamme “The North Pond Hermit” hie. Hermit Knight libbe 26 jier lang djip yn de bosken fan Maine, yn it noardeasten fan Amearika. Hielendal allinnich op ‘n sels makke kampearplak, sûnder ‘n inkele foarm fan minsklik kontakt. Foar iten en dingen dy hy brûke moast, hat Knight mear dan tûzend kear ynbrutsen yn wenningen, simmerhûzen, kantines fan sportferienigingen ensfh. Knight waard úteinlik snapt en oppakt yn 2013. It nijs fan syn arrestaasje wie grut lânlik - en sels ynternasjonaal nijs. Tekst en rezjy: Klaas-Jaap van der Heide Einredaksje tekst: Theun Runia Spilers: Thea Boorsma (Giel), Frederik Dillema (Andreas), Gea Doddema (Rachel), Astrid ten Kate (Swart), Inge Postmus (Read) Lûd & Ljocht: Theun Runia Grime: Trees Fokkinga, Joukje Gjaltema De Jûnen Dit alles fynt plak op freed 6, sneon 7, freed 13 en sneon 14 maart, alle jûnen om 20.00 oere yn Café Stynsgea. De Kaartferkeap Binne jo nijsgjirrich wurden en wolle jo der by wêze. Dan kinne jo fanôf 26 febrewaris fan 4 oere middeis kaarten á € 7,50 besette by: Fam. Gjaltema: Boskkamp 49, Stynsgea, till. 0512-352192.
Page 26
26 27 Line-up Surhuzum Open Air bekend Na het succes van de eerste twee uitverkochte edities van SOA is duidelijk geworden dat een echt ouderwets rock- en metalfestival in een behoefte voorziet. Net als in 2019 is SOA ook in 2020 weer een tweedaags festival. Vrijdagavond 5 juni is omgedoopt tot Classic Rock Night. De bands Wieke Rocks, Conehead en Tess & her Highway Patrol spelen nagenoeg uitsluitend herkenbare rockcovers. Op zaterdag 6 juni zullen er, naast enkele bands met eigen werk (Steelshock en Incursion Dementa), een viertal Tributebands optreden. Uit Duitsland komt Europa’s meest opmerkelijke (all female) AC/DC tributeband “She’s got balls”. Deze geheel uit vrouwen bestaande band speelt op onnavolgbare wijze het repertoire van AC/DC. Voor de fans van Slayer heeft de organisatie het Duitse Slayensemble gecontracteerd. De derde tributeband die is vastgelegd is “the Art of Pantera”. Deze band heeft de afgelopen jaren met onder meer optredens op het bekende Graspop in Belgie haar sporen ruimschoots verdiend. Het Nederlandse Van Hagar is met haar tribute to Van Halen de vierde tributeband die op SOA 2020 zal optreden. Net als de eerste beide edities wordt SOA ook dit jaar weer op dezelfde unieke locatie in het buurtschap Ophûs, in de volksmond ‘de Pûs’ (fonetisch: de Poes) genoemd, gehouden. Dankzij de vele sponsoren en vrijwilligers is het mogelijk om zowel de entree als ook de consumpties relatief goedkoop te houden. Combikaarten voor de vrijdag en de zaterdag kosten slechts 20 euro per stuk en zijn, zolang de voorraad strekt, uitsluitend online verkrijgbaar. De voorverkoop is inmiddels gestart. Kijk voor meer informatie op www.soa.frl.
Page 28
28 29
Page 30
30 31 Activiteiten bij De Spitkeet Help Pake en Beppe de vakantie door In de voorjaarsvakantie van 18 februari t/m 21 februari is De Spitkeet in Harkema speciaal geopend voor pakes en beppes die met hun kleinkinderen iets leuks willen doen op het gebied van knutselen en timmeren (ook vaders en moeders zijn met hun kinderen hartelijk welkom). De Spitkeet is open van dinsdag t/m vrijdag. Kinderen t/m 12 jaar hebben op vertoon van pake en/of beppe gratis toegang. Voor volwassenen geldt de normale toegangsprijs. Donateurs hebben vrije toegang. Kinderen kunnen aan één activiteit deelnemen en betalen daar een bijdrage voor. Hun werkstuk mogen ze meenemen naar huis. NL doet Voor aanvang van het nieuwe seizoen van Openluchtmuseum ‘De Spitkeet’ zijn er diverse klussen om er voor te zorgen dat alles er weer piekfijn uitziet voor onze eerste gasten.Helpers zijn welkom op 13 en 14 maart. Spitkeet Paasfeest Paasmaandag, 13 april, is het bij De Spitkeet zoals gewoonlijk weer paasfeest. Dat betekent in de eerste plaats natuurlijk eieren zoeken voor de jeugd. Er worden op het terrein houten eieren verstopt. Wanneer iemand vijf van deze eieren heeft gevonden kunnen die bij de paashaas worden geruild voor een echt ei. Dat kan dan prachtig worden beschilderd. Ook kunnen de kinderen zichzelf laten schminken. Daarnaast kunnen ze een klompje deeg aan een stok krijgen en daar boven een kolenvuurtje een lekker broodje van bakken. Met wat bruine suiker een lekkernij. In de huisjes zitten vrijwilligers die uitleg willen geven over het wonen en werken rond 1900 in deze streek. Bovendien wordt daar suikerbrood en roggebrood aangeboden. Voor meer informatie zie www.despitkeet.nl en www.facebook.com/spitkeet.
Page 32
32 33 Zoekplaatje Tsja, het vorige zoekplaatje leverde een behoorlijke zoektocht op. En dat had een reden. Het was er eentje met getallen, maar opnieuw bleek de werkelijkheid ons te hebben ingehaald. Op het moment van de foto was het er nog en op het moment van zoeken nog maar gedeeltelijk. Een hele zoektocht dus, en dat vonden Jappie en Bettie ook: “Hallo redactie, het was deze keer echt een zoekplaatje. Alle buitengebieden verschillende keren doorgezocht en kwamen steeds weer bij het ene punt aan de Suderheawei 1 en 3 uit. Nadat we alles zijn nagegaan zijn volgens ons de stenen (keien) van de foto en klopt het bordje niet meer.” Echte keien in het zoeken, die Jappie en Bettie. Maar wat ontbrak er nou eigenlijk precies? De wandelvrouwen weten het wel: “Wij, wandelvrouwen, waren al pratend weer op zoek naar het zoekplaatje. In het buitengebied kwamen we erg veel bordjes met 60 tegen maar die met ook nog een 1 en 3 erop kwam niet op ons pad.Toch dacht één van ons het te weten!Een poos geleden hadden we dit bordje al eens gezien en ons zelfs afgevraagd of je daar wel 60 km. kon rijden. Het stond n.l. bij een “reed” aan de Suderheawei bij Anne Hamstra en Joop Tabak. Toch maar even hier langs gelopen en wat zagen we: de keien leken hetzelfde de 1 en 3 waren er ook maar nu was de 60 verdwenen... Wij vonden in onze ogen een goede oplossing: bordje kapot, nieuw bordje geplaatst...... Zou toch kunnen!!!! Hoorden nog in de wandelgangen dat een bijna 60 jarige fotograaf deze foto een (voor hem) toepasselijke plaatje vond.. Maar helaas... zoekplaatje verdwenen???” Het gaat dus om het bordje 60 dat weg was. Maar in het vermoeden dat de fotograaf er iets mee te maken heeft, staan de vrouwen niet alleen. Dit schrijft de blije fietser: “Met dit zoekplaatje ben ik ooit begonnen en daarna vele gedichten verzonnen Dit herhalingszoekplaatje was dus niet zo moeilijk voor mij de cijfers 1 en 3 zijn de huisnummers op de Suderheawei
Page 34
34 35 Wat al eens eerder met het zoekplaatje is gebeurd is ook met dit zoekplaatje gebeurd!!! Ook hier is een klein mysterie… want met het bord 60 is was aan de hand In z’n totaal is het wel in de Gelf verschenen maar bij de oplossing was het bord 60 verdwenen. Ik durf het bijna niet te zeggen toch wil ik wel een kleine link leggen Ik weet het niet zeker en heb het ook niet gezien, maar heeft Meindert Brouwer het bord 60 misschien??? Want Meindert wordt namelijk 60 dit jaar!! en dacht hij: dan heb ik het bord 60 alvast klaar. Want zijn verjaardag wordt natuurlijk een grote viering met het bord 60 in de tuin als versiering! Ik denk dat Meindert deze dag menig gast verwacht en voor wie het niet weet: zijn adres is de Iennen 8 Haha, Meindert jouw verjaardag wordt vast een heel groot feest zoals er nog nooit één is geweest!!!” Kijk, dat drukt onze neus in meerder opzicht op de feiten. Ten eerste dat de 60e verjaardag aan zit te komen. Nu is dat voor ons niet zo’n heel groot probleem. Het kan zelfs een feest worden zegt de blije fietser, maar dan is het alleen even kijken hoe er 60 kaarsjes op één taart gaan passen. Maar dan ten tweede: de blije fietser geeft aan dat dit zoekplaatje al eerder is gebruikt en een herhalingsopdracht is. En dat wisten wij niet. Als dat het gevolg is van die bijna 60, dan wordt het wel wat zorgelijk. En zorgelijk is ook, ten derde, dat wij ervan worden beschuldigd openbare voorwerpen oneigenlijk tot ons te nemen. Alhoewel, het gezegde is niet voor niets: hoe ouder hoe gekker. Nu krijgen wij in ons zoekplaatje, misschien ook wel vanwege die leeftijd, vaak hulp van plaatselijke speurneus en postbode Klaske. Via de app hadden wij het volgende gesprek: Klaske: Zoekplaatje stiet op Suderheawei 1 en 3 Meindert: Dankje, hast ek sjoen dat de 60 fuort is, tafallich? Klaske: Dat dwar ik net te sizzen. Sil efkes sjen! Altijd behulpzaam, die Klaske. Maar toen, een dikke week later: Klaske: Ik soe nog efkes een foto meitsje fan it zoekplaatje, mar dot kin net mear. Lis yn de lappenmand. Juster fâllen mei de fiets op de Schuurmanswei (mos op de stoep) dus myn rûndsjes bûtenût binne gebeurd. Enkel sit in breuk yn.
Page 36
36 37 Meindert: Och nee! Net sa moai, dat ferrekte mos ek altyd. Mar bist moai klear mei, betterskip mar dan! (En fan dizze foto kinne wy ek altyd noch in zoekplaatje meitsje) Klaske: Ik hâld de foet foar it raam. Nou, mocht u langs het huis van de familie Beukema komen, dan weet u wat u achter het raam kunt verwachten. Wij wensen Klaske natuurlijk een snel herstel. Misschien heeft ze nu even tijd om op de inzending van Jelle de Vries te studeren, want ons voorstel om van al die bordjes een rekensom van te maken, werd door Jelle letterlijk opgevat. Hij begint met de woorden: oplossing (on)vindbaar zoekplaatje. Dat zegt op zich al heel wat. Zo gaat het verder: “Toch een uitdaging om van dit (on)vindbare zoekplaatje een rekensom te maken in de vorm van een éénvoudige breuk. Boven de streep is de teller, onder de streep de noemer: 18/90 + 12/90 = 30/90 = 1/3 en 90 – 30 = 60 . 1/3: dit zijn de huisnummers aan de Súderheawei 60: verklaart de toegestane snelheid Mocht er toch een foutje in zitten, geen probleem, want een foute rekensom is ook een rekensom. Tot slot een toepasselijk gezegde: “Geluk is ook een rekensom, om het te vermenigvuldigen moet je het delen”” Wij zijn maar geluksvogels dat we elke maand worden verwend met zo’n prachtige spreuk van Jelle. Tot slot hebben ook Jacob en Maike Mulder de oplossing gevonden en geven daar nog even uitleg bij: “Dit paaltje stond voorheen aan de Suderheawei 1-3. Maar nu staat er een houten paaltje met de nummers 1 en 3.” U mag uw geluk nu beproeven met een nieuw zoekplaatje dat weer binnen de bebouwde kom is te vinden. Als u het eenmaal heeft gevonden, is er geen bal meer aan. Mocht u de oplossing vinden, geef die dan door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 38
38 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Sita Land-Dotinga, voorzitster André Barwegen, secretaris, email pbsurhuizum@gmail.com Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Klaas Pool Abdoul van der Meer MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Baukje Boekema, penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Rianna van der Veen, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Jurjen Dijkstra, voorz., tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl Uitvaartverzorgsters: Nynke Bouma, tel. 0512-352167, mob. 06-57422073 en Hiltsje van der Brug, mob. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 39 Wurklist 16 februari 16 februari 21 februari 21 februari 23 februari 1 maart 6 maart 10.00 uur 10.00-16.30 uur 19.30 uur 19.30 uur 14.00-16.30 uur 11.00 uur 19.30 uur Evangelisatiedienst in de Doarpstsjerke m.m.v. gospelband Chosen uit Veenwouden. Workshop hooggevoeligheid met Gerjan van Willigen bij Land van Eén. Ook op 8 maart. Bingo-avond World Servants in It gebou. Klaverjassen in De Praetkoer. Voor leden en donateurs k.v. DTS. Workshop Labyrint bij Land van Eén. Jeugddienst in de Doarpstsjerke. Klaverjassen in De Delfeart. Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06-25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Iedere donderdagavond van 20.00-22.00 uur repeteert Popkoor Akkoord in ‘De Delfeart’. Info: popkoor-akkoord.webs.com. Spreuk van de maand Als de kat in februari in de zon ligt, moet zij in maart weer achter het vuur. Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: pr-op-er-s (proppers) Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 2 maart 2020 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Twaentritichtste jiergong, nûmer 8, 14 jannewaris 2020

Grutte Gelf nûmer 8, 14 jannewaris 2020


Page 0
Page 4
4 5 De balkespringer Het oude jaar staat, op een paar dagen na, op het punt om afgesloten te worden als de bel gaat. Deze keer geen mensen van Plaatselijk Belang voor de deur, zoals vorig jaar toen er een noodoproep werd geplaatst. Of het daaraan heeft gelegen of niet, dat maakt niet uit, maar feit is wel dat het bestuur is versterkt met een aantal jeugdige dorpsgenoten. Geweldig dat zij zich hebben gemeld, het cliché is immers dat de jeugd de toekomst heeft en laten clichés nu meestal op waarheid berusten. Frisse ideeën, daar is behoefte aan. Maar dat die niet alleen zijn besteed aan jongeren, blijkt wel uit het idee dat de man aan de deur heeft en graag wil delen met de rest van Surhuizum. Als de deur openzwaait, staat daar namelijk Roel Nicolai. Hij is de zoon van Luitzen en Wijke Nicolai en woont tegenwoordig in Drogeham. Zijn moeder Wijke is afgelopen jaar op 100-jarige leeftijd overleden. Na de herdenkingsdienst die onlangs in de Doarpstsjerke werd gehouden voor alle overledenen van dat jaar, raakte Roel in gesprek met een andere aanwezige en kwam het onderwerp op het verhaal van de balkespringer. Zou dat nu écht gebeurd zijn en kan dat eigenlijk wel, op zo’n grote hoogte van balk naar balk springen met ook nog eens die grote afstand daartussen? Volgens Roel is maar één manier om daar achter te komen: uitproberen! Maar hoe? Roel liet daarover zijn gedachten de vrije loop: Tijdens de Spelweek wordt er een nieuwe activiteit georganiseerd, getiteld: balkespringen. Op het veld worden de balken in de vorm van lijnen uitgezet. Vervolgens wordt gekeken of het iemand lukt om de vereiste sprongen te maken. Als dat het geval is, kan de activiteit worden uitgebreid. Bijvoorbeeld met planken in plaats van lijnen. Planken kunnen daarna balken worden en misschien kunnen die zelfs op (opbouwende) hoogte worden ingesteld. Mocht blijken dat dit lukt en een succes wordt, dan kan de stap naar de kerk worden gemaakt. Zonder vangnet zal het lastig worden, maar mét kan het uitdraaien op een groot evenement dat veel publiciteit zal opleveren en Surhuizum flink op de kaart zal zetten. Nu is zijn vraag of deze gedachten waarheid kunnen worden. Een oproep in de Grutte Gelf levert misschien mensen en/of organisaties op die zijn idee steunen en willen proberen of dit in de praktijk uitvoerbaar is. Hij wil daarbij zelf ook graag van betekenis zijn, mocht er hulp nodig zijn. Het eerste deel van zijn ideeën is hierbij al uitgekomen: de oproep is geplaatst! De volgende vraag is: vindt hij medestanders, zijn er mensen en organisaties (PB/Spulwike) die hierin willen springen? Wij zijn benieuwd. Reacties kunnen naar ondergetekende of iemand anders van de redactie van de Grutte Gelf, op
Page 6
6 7 welke manier dan ook (post/mail/telefoon/mondeling). Wie weet draait het uit op “Heel Surhuizum springt!”. Meindert Brouwer Pleidooi voor langere trekkerstroken Uterwei De gemeente Achtkarspelen gaat bij de provincie Fryslân pleiten voor de aanleg van langere landbouwpasseerstroken op de provinciale Uterwei (N358). De stroken komen deze maand aan bod in een overleg tussen de gemeente en de provincie. De Uterwei staat aan de vooravond van een reconstructie. Ook het gedeelte van de provinciale weg tussen de rotondes bij Koartwâld onder Surhuisterveen en De Piramide bij Opende wordt meegenomen in de werkzaamheden. De aanpak van de N358 tussen de afslag Augustinusga en de rotonde bij De Piramide volgt op een reconstructie van het gedeelte van de provinciale weg tussen buurtschap Lutkepost en Blauforlaet. Ook hier werden landbouwpasseerstroken aangelegd. De trekkerstroken moeten voor een betere doorstroming van het verkeer zorgen. Binnen de politiek van Achtkarspelen zijn regelmatige kritische geluiden te horen over de landbouwpasseerstroken tussen Lutkepost en Blauforlaet. Tractorbestuurders laten de stroken links liggen en de stroken zijn te kort, zo luiden de reacties. Ook fungeren de stroken volgens de gemeenteraadsfracties vaak als parkeerplaats wat niet de bedoeling is. In het overleg met gedeputeerde Avine Fokkens zal wethouder Max de Haan van Achtkarspelen medio januari (de lengte van) de trekkerstroken op de N358 aankaarten. Tevens moet een reconstructie de Uterwei veiliger maken. Ter hoogte van de kruising met de Rysloane wordt een fietstunnel aangelegd. De aansluitingen van de Rysloane en de Suderheawei op de Uterwei verdwijnen. Beide wegen worden verbonden met een ovonde, die bij het kruispunt met It Langfâl verrijst. Over de opknapbeurt van de Uterwei wordt al sinds 2015 gesproken. Nieuwjaarswens Vanuit Haersmahiem in Buitenpost wens ik iedereen een gezond en gelukkig 2020. Hennie Kats
Page 8
8 9 MFC De Delfeart Als bestuur van MFC De Delfeart blikken wij terug op een jaar waarin we er voor onze dorpsbewoners mochten zijn. Er is weer volop gebruik gemaakt van het dorpshuis. Zowel voor eigen georganiseerde feesten en evenementen, als ook voor veel families die hun feest hebben kunnen vieren in de prachtige ruimte van de foyer. Dit alles is mede mogelijk gemaakt door de grote inzet van onze vrijwilligers. Wat zijn we er trots op dat we dit iedere keer toch weer voor elkaar krijgen. We zien het komend jaar onze kosten wel weer stijgen. De inkoop van onze dranken, de energielasten, maar ook zal hier en daar de iets duurdere inventaris vervangen moeten worden. Maar ondanks dat hebben we besloten de prijzen van onze consumpties niet te verhogen. Wel is er een wijziging in de huur van de zalen. De huur voor onze vaste wekelijkse of maandelijkse gebruikers blijft € 17,50, maar de incidentele huur voor feesten en partijen gaat naar € 25,00. Voor feesten en partijen met een maximale tijdsduur van 6 uur kan nu onbeperkt gedronken worden voor € 15,00 per persoon. Hapjes kunnen zelf aangeleverd worden, of tegen betaling worden afgenomen. Wordt er gebruik gemaakt van de keuken om eigen eten te bereiden (oven, e.d.), dan rekenen we een extra huur van € 25,00. Let op, de sluitingstijd voor feesten en partijen op vrijdag en zaterdag is maximaal 01.00 uur. Dus als u optimaal gebruik wilt maken van de tijdsduur van 6 uur kunt u het feest prima wat eerder beginnen. Omdat het dorpshuis er voor en door dorpsbewoners is, gaan we er vanuit dat een ieder het netjes achterlaat. En gelukkig gebeurt dit ook, een compliment voor ons allemaal. Standaard wordt één keer per week het dorpshuis schoongemaakt door onze vrijwilligers. Maar na ieder gebruik van de zaal zal deze ook weer bezemschoon opgeleverd moeten worden. Meestal gebeurt dit door de huurders wel of niet samen met de barvrijwilligers. Als huurder kun je er ook voor kiezen om dit niet te doen. Je kunt dit afkopen door een bedrag van € 75,00 extra te betalen, zodat wij daar een schoonmaker voor in kunnen huren. Komend jaar zullen wij voor de warme en koude buffetten vaker samenwerken met de lokale horeca, waaronder met Pannenkoekenhuis Landzicht in Surhuizum. We zijn blij dat we op deze manier wat voor elkaar kunnen betekenen.
Page 16
16 dizze Surhúster noch kenne as de eigner fan de meubel- en wenningynrjochtingsaak hjir yn it doarp. Twa fan syn bern, hikke en tein yn Surhuzum, wenje hjir noch. Janny de middelste dochter en soan Henk. Troch de oprop fan Tresoar yn de foarige Grutte Gelf om mei te dwaan oan it skriuwen fan in koart ferhaal oer “75 jaar vrijheid” ûntstie it idee om as in soarte fan earbetoan oandacht te besteegjen oan it feit dat wy ús frijheid mei te tankjen ha oan dyselde Goffe Hoogsteen. Syn heit, Hindrik Hoogsteen, hie hjir doedestiids in timmerbedriuw. Dy die syn uterste bêst om wêr't er mar koe de Dútsers dwers te sitten. Sa joech er ûnderdak oan minsken dy’t foar harren op’e flecht wiene en koe er bonkaarten bemachtigje sadat dizze minsken te iten hiene. Sa krige ek Goffe, in goeie tweintiger, alderhanne kerweikes te dwaan dy’t mei it ferset te meitsjen hiene. Rôle er ûngemurken fan it iene yn it oare. Yn 1942 komt de Arbeitseinsatz op gong en wurdt Goffe goedkard om yn Dútslân tewurk steld te wurden. Hy wol dat net; dûkt ûnder, komt sadwaande by kunde yn Haarlem telâne. Dêr wurdt syn ôfkear en haat tsjin de Dútsers nammerste grutter as er sjocht wat de razzias tsjin ûnderdûkers en joaden, teweech bringe. Op 16 april 1943 is it de bedoeling fan de Ingelsen om de wurkpleats fan de Spoarwegen te fernielen mar bombardearje per fersin de Amsterdamsebuert yn Haarlem. It gefolch is in drama dat 85 minsken it libben kostet. Ek syn hospita oerlibbet it net en har hûs leit yn pún. Tegearre mei Wim Leistra ek in ûnderdûker, giet Goffe dan werom nei Surhuzum. Begjin 1944 ûntstiet der yn ús doarp in saneamde Knokploech dy’t bestiet út Ale Ytsma, Jakob Abels en Hepke Pauw fan Gerkeskleaster, Wim Leistra en Goffe Hoogsteen, mei Hindrik Hoogsteen as de natuerlike lieder. Goffe syn beide susters Aal en Geartsje hantlangje wêr’t se mar kinne. Sa lit de Surhúster KP in trein ûntspoare, plege se in ynbraak yn it molkfabryk, stelle fytsbannen en hawwe noch folle mear fersetsdieden op har namme stean. Mar de aksje om yn Harkema in terskmasine yn’e brân te stekken kriget in tragysk gefolch. It doel wie nammentlik om te behinderjen dat boeren foar de Wehrmacht oan it wurk gean soene. Mar in ûnderdûker, dy’t yn in skuorke dêrneist leit te sliepen, komt yn’e flammen om. Lammert de Haan is amper 20 jier âld. By elke ûndernimming fan de ûndergrûnse moat de ôfwaging makke wurde oft de fijân ek represailles nimme sil. Mar fêst stiet dat de oerfal op de Blokhúspoart troch de provinsjale KP ûnder lieding fan Pyt Oberman, wól útfierd wurde moat omdat der binnen en bûten de finzenis minskelibbens yn gefaar binne. De aksje, dêr’t gjin skot by lost wurdt, slagget bjusterbaarlik goed. De 17 Dútsers sels fûnen it nei ôfrin miskien ek wol sá’n huzarestik, dat represailles útbleaun binne. Nei ôfrin is de blydskip oer it slagjen fan de Oerfal wol sa grut dat dy mei gjin pinne te beskriuwen is. Mar leit it foar de hân dat der no wol ûnderdûkt wurde moat. De Surhúster Knokploech wurdt dêrnei opsplitst nei Aldegea en Ljouwert. Goffe Hoogsteen hat wol hiel folle maleur want hy wurdt oppakt troch de SD as er mei syn lettere frou Antje Baukje Riedstra in kuierke makket yn’e stêd. Sa belânet er yn’e Blokhúspoart dy’t er krekt dêrfoar sels oerfallen hat. Aldergelokst wurdt er net werkend as dielnimmer fan de oerfal. Hy wurdt mishannele, simulearret in maachkwaal, leit seis wiken yn it sikehûs, mar komt wer frij. Finzenis de Blokhús poart yn 1944. (Foto: Fries Verzetsmuseum) Nei de befrijing wurdt er op de Wilhelminahoeve yn de Grinzer-Peen as Militêrkommandant oansteld om op NSB froulju te passen. Dêr soene oars wraaknimmings op útoefene wurde kinne. Dêrnei begjint it gewoane boargerlibben wer. Syn skûlnamme “Theo” hoecht er net mear te brûken. Yn’e oarlochsjierren wie, hast net te sjen, yn’e apelhôf achter it hûs fan Hindrik Hoogsteen oan’e Bartemerwei, in hoale útgroeven dêr’t ûnderdûkers yn oernachtsje koene. Op it hûs kaam nei de befrijing yn kreaze letters de earenamme te stean: “De Skûlkelder”. Harmen Scheepsma
Page 18
18 19 Slach om ’e Toer live op de radio in Fryslân fan ’e moarn Voor het radioprogramma Fryslân fan ’e moarn van Omrop Fryslân was verslaggeefster Maaike van der Hoek vrijdag 27 december in Surhuizum voor de wandeltocht Slach om ’e Toer. In het voorgesprek met presentator Hans Koster vroeg Maaike zich af of mensen wel zin hadden om na de kerstdagen aan een wandeltocht mee te doen. Immers, veel mensen doen juist op tweede kerstdag al mee aan een wandeltocht. “Te kuierjen fan ’e moarn begryp ik”, vraagt Hans Koster aan Maaike van der Hoek. “Ja, dat kloppet yndie. It wie juster al yn it nijs dat it hartstike populêr is om op twadde krystdei in kuiertocht te rinnen, mar ek hjoed wurdt der noch in kuiertocht rûn en dy is yn Surhuzum. En dy skynt ek hiel populêr te wêzen. Ferline jier wiene der sa’n alvehûndert dielnimmers.” “It is wol goed foar de kaloryen, mei al dat iten fan ’e krystdagen” zegt Van der Hoek. “Ik tink dat in hiel soad minsken dêrom ek starte, soe it net”, aldus Koster. “En it is hjoed moai waar om te kuierjen.” Even later is Maaike van der Hoek live vanuit Surhuizum te horen op de radio. “Hjir yn it doarpshûs fan Surhuzum binne de earste dielnimmers al binnen”, zegt Van der Hoek. “Neist my stiet Pieter Loonstra en jo binne organisator fan de kuiertocht Slach om ’e Toer yn Surhuzum. Wat kinne jo fertelle oer de tocht?” “It is in echte winterkuiertocht, mei fan alles der op en der oan. Dit jier giet de tocht fan Surhuzum nei Surhústerfean, in stikje fan ’e Kompenije en
Page 20
20 dan yn de rjochting fan Trimunt”, vertelt Pieter Loonstra. De tocht loopt over gewone wegen, maar ook over oude paden en routes die anders dicht zijn voor het publiek. De tocht eindigt weer in De Delfeart aan de Bartemerwei. “Hoefolle minsken dogge der mei hjoed?”, vraagt Van der Hoek aan Loonstra. “Dat witte wy net”, zegt Loonstra. “Wy hawwe in frije ynskriuwing. Der is gjin foarynskriuwing. Dus dat moatte wy ôfwachtsje.” “It is dus in ferrassing”, zegt Van der Hoek. “Ja, wy geane foar tûzen, mar it kinne der ek mear wêze sa as ferline jier. Doe diene der mear as alvehûndert mei”, vertelt Loonstra. “Op fiif plakken steane minsken fan ús op de rûte. Yn in gebou fan Steatsboskbehear komt alles wer byinoar, dêr binne oaljekoeken en sûkelarjemolke.” Wanneer de eerste wandelaars onderweg zijn, spreekt verslaggeefster Maaike van der Hoek met Nynke Kloosterman, één van de oprichters van de tocht. Kloosterman opende de tocht en had een aantal leuke feitjes, want de tocht bestaat tien jaar. “En yn dy tsien jier binne der hiel wat dielnimmers west?”, vraagt Van der Hoek. “It begûn oait mei 400 oant 500 minsken”, vertelt Kloosterman. “Wy hawwe ek wolris 300-400 minsken hân, mar doe wie it echt hiel min waar. Mar de ôfrûne jierren al faak oer de 1.000.” “Us tocht stiet bekend om de oaljekoeken en snert. Yn de ôfrûne njoggen jier hawwe der sa’n 6.300 minsken meidien”, vertelt Kloosterman. Daar moet genoeg snert voor gemaakt worden. “Der is no 300 liter snert, dus der wurde no ek wol 1.000 minsken ferwachte.” Hoeveel snert is er dan in al die jaren doorheen 21 gegaan? “Yn ien liter snert sitte sa’n trije oant fjouwer kopkes snert, dus yn de rin fan de jierren is der wol 12.000 oant 14.000 liter snert trochhinne gien”. Ondertussen is het bij het startbureau ook een drukte van belang. “Jim hawwe it der mar drok mei”, zegt Van der Hoek. “Der komme alle jierren in tûzen, alvehûndert kuierders”, zegt Jan Pool, vrijwilliger bij het startbureau. “Wy begjinne om in oere of healwei achten te skriuwen. Mar de earsten meie pas om in oere of healwei njoggenen fuort. It is krekt sa as mei tsjerkefolk, se wolle earst efkes by elkoar sitte foardat hja fuortgeane. Se prate earst efkes mei-inoar. Om healwei njoggenen giet de langste rûte fuort”. Ook zoon Ieme (15) is vrijwilliger bij het startbureau. “De kuierders moatte in kaartsje ynfolje en dêr skriuw ik it startnûmer op. Mocht der dan wat barre, dan witte wy of hja al werom binne of net”, vertelt hij. “Ik tink dat as daliks de 20 kilometer begjint, ik mar in stikje meirinne moat”, zegt Maaike van der Hoek. “En wa noch meirinne wol is fan herte wolkom.” “Yn Surhuzum dus, by de kuiertocht Slach om ’e Toer”, besluit presentator Hans Koster de reportage over de Surhúster kuiertocht. Uiteindelijk deden er 1221 wandelaars mee aan de tiende editie van de wandeltocht Slach om ’e Toer. Meer dan de organisatie en zeker verslaggeefster Maaike van der Hoek van te voren hadden gedacht. Wandelen blijft dus een zeer populaire activiteit, en dat niet alleen op tweede kerstdag! Kornelis van Dekken
Page 24
24 Meer dan 1200 wandelaars lopen tiende Slach om ’e Toer Vrijdag 27 december stond voor het tiende jaar op rij de wandeltocht Slach om ’e Toer op de wandelagenda. Deze Surhúster kuiertocht kan elk jaar op meer belangstelling rekenen. Mede door de voortreffelijke weersomstandigheden waren er weer veel wandelaars naar Surhuizum gekomen. De eerste wandelaars hadden zich ruim voor de start al verzameld in MFC De Delfeart. De start van deze jubileumeditie werd om half negen verricht door Nynke Kloosterman, één van de oprichters van de wandeltocht. De eerste wandelaars aan de route van 30 kilometer waren nu onderweg door een nog wit berijpte wereld. Een half uur later vertrokken de wandelaars aan de tocht van 20 kilometer en vanaf half tien konden ook de wandelaars aan de tocht van 10 km op weg naar de Doarpstsjerke met haar gemetselde markante kerktoren waar de wandeltocht haar naam aan dankt. 25 Na een rondje om de kerk ging de route verder naar Koartwâld. De route van de 20 km en 30 km voerde door Surhuisterveen op weg naar de eerste controlepost, terwijl de 10 km over de Kaleweg en langs de provinciegrens richting Peebos liep. Op industrieterrein Lauwerskwartier was bij sportcentrum Fit-Now! de eerste controlepost ingericht. Hier was het ondertussen al gezellig druk. Het was dan ook even in de rij staan voor een stempel en een kop koffie of thee met een stukje kerstbrood. Vanaf het industrieterrein ging de route verder door het Wildveld richting de Folgerster Loane. Onderweg was bij de familie Couperus nog een controlepost ingericht. Na de Skieding over te zijn gestoken ging de route over de oude trambaan en de natuurpaden bij Trimunt. De wandelaars aan de 30 km kwamen twee keer onder de A7 door om net even Marum aan te doen. Bij manege Westernstable Westerkwartier was de volgende controle. De wandelaars van de 20 km liepen over de Jilt Dijksheide richting Opende. Bij het Vrijzinnige Gebouw kwamen de wandelaars van de 20 km en 30 km weer bij elkaar bij de voorlaatste controlepost voor de finish.
Page 26
26 Met het sluiten van het startbureau om 12.00 uur waren er 1221 wandelaars onderweg in het zuidelijke Westerkwartier, onder hen waren er ook wandelaars uit Duitsland en Denemarken. Vanuit de Peebos bereikte de 10 km de laatste controlepost voor de finish, terwijl de 20 en 30 km dit punt vanuit tegenovergestelde richting bereikten. In Theetuin Blotevoetenhof bij ’t Blôde Fuottenpaad werden de wandelaars ontvangen met warme chocolademelk en oliebollen, alvorens de laatste kilometers door de Surhuizumermieden af te leggen. Door de weilanden en over de erven van de families Van der Veen en Veenstra werd uiteindelijk Surhuizum weer bereikt. Met de laatste meters door het parkje was de finish in zicht. Nadat de wandelaars zich bij de finish hadden afgemeld stond er in De Delfeart voor hen nog een heerlijke kop snert met rookworst klaar. Door de onverwachte deelname grote keerde (helaas) niet iedereen met een medaille huiswaarts, maar deze herinnering aan een prachtige wandeldag wordt later per post toegestuurd. Nadat even voor half vijf ook de laatste wandelaars binnen waren, kon het bestuur terugzien op een zeer geslaagde jubileumeditie van de Surhúster kuiertocht, die ook dit jaar door de inzet van de vele vrijwilligers weer in goede banen werd geleid. Mede door hun inzet en de bijdrage van de vele sponsoren is deze wandeltocht uitgegroeid tot een vaste waarde op de landelijke wandelagenda. 27 Mocht u ook eens mee willen lopen of weer mee willen doen, dan kan dat op woensdag 30 december 2020. Hou voor meer informatie en foto’s van de tocht onze website in de gaten: www.slachometoer.frl of volg ons op Facebook en Twitter via slachometoer. Namens Slach om ’e Toer, Kornelis van Dekken Surhúster kuiertocht bedankt alle wandelaars, vrijwilligers en sponsoren Het bestuur van de Surhúster kuiertocht ‘Slach om ’e Toer’ kan terugzien op een zeer geslaagde wandeltocht. Bij het startbureau in MFC De Delfeart mochten we een record aantal van maar liefst 1221 wandelaars welkom heten voor een wandeltocht door Surhuizum en wijde omgeving. Door de inzet van de vele vrijwilligers en de sponsoren van dit wandelevenement is ook de tiende editie van de ‘Slach om ’e Toer’ weer een groot succes geworden. Als bestuur willen we dan ook alle wandelaars, vrijwilligers en sponsoren heel hartelijk bedanken. In het bijzonder dank aan de families Couperus, Van der Veen en Veenstra voor het openstellen van hun boerenbedrijven. Zonder jullie deelname, inzet en/of bijdrage zou de Surhúster kuiertocht niet zijn uitgegroeid tot het wandelevenement wat de ‘Slach om ’e Toer’ nu is. Graag zien we jullie dan ook terug in Surhuizum op vrijdag 30 december 2020 voor de 11de editie van de ‘Slach om ’e Toer’. Bestuur ‘Slach om ’e Toer’
Page 40
40 41 Jeugd-, dorpen- en participatieteams samen verder in gebiedsteam Soms komt u er zelf even niet uit en heeft u ondersteuning nodig. Afhankelijk van uw vraag had u hierover contact met het dorpenteam, participatieteam of jeugdteam van Achtkarspelen. Sinds 1 januari 2020 gaan deze teams samen verder in een gebiedsteam en kunt u daar terecht met al uw vragen. De gebiedsteams zijn er voor alle inwoners uit de gemeente van jong tot oud. Voor alle leeftijden De medewerkers van de gebiedsteams werken voor het welzijn van onze inwoners. De teams zijn er voor alle inwoners van de gemeente om te helpen met vragen of kwesties op allerhande terreinen. De gebiedsteams bieden begeleiding of ondersteuning op het gebied van: • Opvoeding en ontwikkelen • Geld • Daginvulling (werk, school, vrijwilligerswerk etc.) • Mobiliteit • Omgaan met elkaar (sociale relaties) • Rouwverwerking • Wonen • Huishouden • Lichamelijke gezondheid • Psychische gezondheid • Enzovoorts. Waarom zou u bellen? Als u zelf niet meer tot een passende oplossing kunt komen, neemt u contact op met het gebiedsteam. Samen met u en uw netwerk wordt gezocht naar de beste oplossing met de middelen die u samen hebt, dichtbij huis aansluitend op uw situatie. Als het nodig is, wordt passende hulp ingeschakeld. Het gebiedsteam werkt nauw samen met allerlei organisaties. Er is direct persoonlijk contact en alles wat wordt besproken is vertrouwelijk. Hoe kunt u hen bereiken? Medewerkers van het gebiedsteam in Achtkarspelen kunt u bereiken via tel.nr. 0511-460767. Wilt u weten wat het gebiedsteam voor u kan betekenen? Neem dan contact op voor het maken van een afspraak bij u thuis of op kantoor bij het gebiedsteam. Had u al contact met een medewerker in het dorpen-, jeugd- en participatieteam? Dan houdt u contact met uw eigen contactpersoon. Kijk voor meer informatie op www.achtkarspelen.nl/gebiedsteam8k
Page 42
42 Sing Zing Sjong Na het succes van vorig jaar organiseren we op 1 februari nogmaals een keer; Sing Zing Sjong. Dit betreft een éénmalig groot koor. We oefenen die avond de nummers en gaan na de pauze knallen. We gaan net als vorig jaar vier liedjes instuderen onder begeleiding van twee dirigenten en een heuse band. Het thema van het zanggebeuren van dit jaar is filmmuziek. De liedjes die we gaan zingen zijn: Shallow van Lady gaga, uit de film A star is born Circle of live van Elton John, uit de film The Lion King Somebody to love van Queen, uit de film Bohemian Rhapsody Zij gelooft in mij van Andre Hazes, uit de gelijknamige film. Ook dit jaar zullen er weer twee dirigenten zijn, dit zijn Lutske Pilat en Rinze Ytsma. De muzikale begeleiding wordt deze avond verzorgd door de Coverband Maelox. Als we uitgezongen zijn, zal Maelox ook nog een set spelen, kunnen dan de voetjes nog even van de vloer. Kaarten voor deze avond zijn te koop via de site van het barontheater (via Van Plan). Kom geef je op en doe mee op 1 februari in het Barontheater. Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie. 43 Goede voornemens door en met De Bazuin! Er ligt een prachtig 2019 achter ons bij Fanfare De Bazuin! We gaven hele mooie en goed bezochte concerten, gingen naar 2 concoursen waarbij de saxsectie werd uitgeroepen tot de beste Nederlandse saxofoonsectie in onze divisie en we goud met onderscheiding behaalden, we speelden in Stynsgea bij de wandeltocht, monumentendag, lichtjesavond, tijdens de Kerstdagen en tijdens de begeleiding van kerkdiensten op de zondagochtend. We mochten muziekexamens begeleiden en speelden in het gemeentehuis. Een druk maar prachtig jaar waar we u voor willen bedanken! Want publiek en fans hebben we nodig om bestaansrecht te hebben en uw steun daarin doet ons erg goed. Bedankt! Ons goede voornemen is om ook in 2020 van ons te laten horen en weer lekker te gaan knallen. Heeft u goede voornemens gemaakt voor het nieuwe jaar? Misschien heeft u nog nooit een concert van ons bezocht en bent u van plan om dat komend jaar te gaan doen. Of gaat u ons financieel steunen door donateur te worden? Heeft u in 2020 een feestje of een andere bijzondere gelegenheid waarbij een ensemble van De Bazuin kan komen spelen? Wilt u nu eindelijk eens een muziekinstrument leren bespelen of heeft uw zoon/dochter daar belangstelling voor. Op de website www.fanfaredebazuin.nl vindt u alle informatie, of informeer eens bij het bestuur of de leden naar de mogelijkheden. Er is meer mogelijk dan u denkt. Ook kunt u ons terug vinden op Facebook en Instagram. Een muzikale groet van iedereen van De Bazuin en tot ziens! Help Pake en Beppe de vakantie door In de voorjaarsvakantie van 18 t/m 21 februari is De Spitkeet in Harkema speciaal geopend voor pakes en beppes die met hun kleinkinderen iets leuks willen doen op het gebied van knutselen (ook vaders en moeders zijn met hun kinderen hartelijk welkom). De Spitkeet is open van dinsdag t/m vrijdag. Kinderen t/m 12 jaar hebben op vertoon van pake en/of beppe gratis toegang. Voor volwassenen geldt de normale toegangsprijs. Donateurs hebben vrije toegang. Kinderen kunnen aan één activiteit deelnemen en betalen daar een bijdrage voor. Hun werkstuk mogen ze meenemen naar huis. Voor meer informatie zie www.despitkeet.nl en www.facebook.com/spitkeet.
Page 44
44 Zoekplaatje In plaats van omhoog, nu naar beneden kijken, was ons advies in het vorige jaar. Dat gold voor het zoekplaatje van hiernaast, waarvan al duidelijk was dat het een mooie boomstronk vlak bij de grond was. Afgezaagd, dat is duidelijk te zien. Maar door wie en waar? Een mooi onderwerp om een boompje over op te zetten en dat doen we dan ook in dit stukje. Van de eerste inzending werden we meteen een stuk wijzer. Die werd telefonisch doorgegeven aan Djoeke op het moment dat de Grutte Gelf nog maar net door de brievenbus was gevallen. Aan de telefoon was Freke Bouma en dit is het verslag daarvan van Djoeke: “Lachend kreeg ik iemand aan de telefoon die eigenlijk nooit een reactie plaatste op ons zoekplaatje. Toen ze het plaatje zag wist ze direct waar en wie die boom omgezaagd had, namelijk haar man Piet. Dit deed hij niet voor de lol, maar omdat de bomen ziek waren. Ze vond dit zo leuk dat ze direct heeft gereageerd. Freke, ga vaker op zoek, wij zullen dit zeer waarderen!” Dat waarderen wij dan weer zeer, dat Djoeke mensen aanspoort om vaker te gaan zoeken. Overigens kwamen ook wij Freke nog tegen en toen voegde ze nog toe dat er vele zweetdruppels waren gevallen. Hij is in ieder geval grondig te werk gegaan. Dat was Jappie en Bettie IJtsma ook al opgevallen: “Om een afgezaagde boom in deze boomrijke omgeving te vinden valt niet mee. maar bij deze stam komen we regelmatig langs. Hij is te vinden aan de achterkant van de garage van Piet en Freke Bouma aan It Langpaed. Ook nog de beste wensen voor 2020!” Nou, daar sluiten wij ons natuurlijk bij aan, die beste wensen. Voor Jappie en Bettie, maar ook voor alle andere trouwe lezers van dit zoekplaatje. Maak er een mooi en vindingrijk jaar van! Dat deden de wandelvrouwen ook: “Tijdens onze wekelijks wandeltochten gingen we vanzelf weer op zoek naar het bewuste zoekplaatje. Valt niet altijd mee om onze aandacht hier op te fo45 cussen, want we wisselen nogal wat woorden met elkaar.Toch was één van ons zo helder om deze prachtige boomwortels te ontdekken aan It Langpaed. We vonden ook nog een gedicht over een gevelde boom: Er is een forse boom geveld Een ziekte sloeg met grof geweld De sterke stam aan stukken De wortels raakten zeer bekneld, Een harde hand wist ze versneld Aan d’aarde te ontrukken.” Al zitten de wortels er nog wel, verder is het toch een zeer toepasselijk gedicht, waar Piet Bouma eigenlijk wel een exemplaar van op de schoorsteenmantel heeft verdiend. Dan kan hij nog vaak met trots aan deze prestatie terugdenken. Ook Jelle en Hennie de Vries wisten het plaatje te vinden, met gemak zelfs: “Het vinden van dit zoekplaatje ging toevalligerwijs. We liepen op 1e kerstdag op It Langpaed. We constateerden dat nog één parkeerplek leeg was. Laat nou net bij deze parkeerplek het betreffende zoekplaatje zicht bevinden. Met dank aan Hennie, die dit constateerde. Aldus boter bij de vis. Zo zie je maar weer, zonder geluk vaart niemand wel. Dan nog even het volgende toepasselijke gezegde: Een afgezaagde boom is niet met de eerste slag gevallen. (Bedoeld wordt dat men een moeilijk karwei niet in één keer kan afmaken). Nu weten wij niet hoeveel ruimte er is op de schoorsteenmantel van Piet en Freke, maar ook deze zou daar zomaar bij gezet kunnen worden. Prachtige oplossingen, met al die mooie spreuken en gedichten. We sluiten af met Jacob en Maike die het uiteraard ook weer op de juiste plek vonden: “De afgezaagde boomstronken zijn te vinden bij de parkeerplaats bij de kerk.” Dan het nieuwe plaatje, eentje met getallen. We zouden er een rekensom van kunnen maken, maar dan wordt het nog moeilijker. Wat we wel kunnen zeggen is dat u het weer eens buiten de bebouwde kom moet zoeken. Mocht u de oplossing vinden, geef die dan door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 46
46 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur en iedere eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door aan de gemeente Achtkarspelen via email: gemeente@achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Sita Land-Dotinga, voorzitster André Barwegen, secretaris, email pbsurhuizum@gmail.com Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof Klaas Pool Abdoul van der Meer MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Wiebina Top, penningmeester Jan Rodenhuis Dennis Kolthof Informatie, vragen en reserveringen: Rianna van der Veen, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisvereniging “De Laatste Eer” Jurjen Dijkstra, voorz., tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl Uitvaartverzorgsters: Nynke Bouma, tel. 0512-3521677, mob. 06-57422073 en Hiltsje van der Brug, mob. 06-10542628. Kijk voor meer informatie op www.surhuzum.nl/verenigingen 47 Wurklist 19 januari 24 januari 24 januari 26 januari 7 februari 10.00-16.30 uur 18.00 uur 19.30 uur 14.00-16.30 uur 19.30 uur Workshop hooggevoeligheid met Gertjan van Willegen bij Land van Eén. Ook op 2 en 15 februari. Aanschuiftafel bij Land van Eén. Klaverjassen in De Praetkoer, voor leden en donateurs k.v. DTS. Workshop Labyrint bij Land van Eén. Klaverjassen in De Delfeart. Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06-25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Iedere donderdagavond van 20.00-22.00 uur repeteert Popkoor Akkoord in ‘De Delfeart’. Info: popkoor-akkoord.webs.com. Spreuk van de maand Veel mensen zien uit naar het nieuwe jaar om een nieuwe start te maken met hun oude gewoonten. Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: t-op-punten Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 3 februari 2020 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 48
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Twaentritichtste jiergong, nûmer 7, 10 desimber 2019

Grutte Gelf nûmer 7, 10 desimber 2019


Page 0
Page 4
4 5 Nijs fan Pleatslik Belang 2019 is al hast wer oan syn ein. Wy kinne wol sizze dat wy as Pleatslik Belang tige wiis binne dat wy no wer mei in foltallich bestjoer sitte meie. Wy hawwe it gefoel dat wy no wer foarút kinne en wer stappen meitsje kinne. Ien dêrfan is bygelyks it útsykjen nei subsydzje mooglikheden foar de Bistepôle. Sa as jo elk jier op de jiergearkomste fan Pleatslik Belang ynsjen kinne, binne dizze kosten net om ’e nocht. Mar wat hat Surhuzum in soad wille fan de Bistepôle. It is in plak wêr dochs in protte âlders, omkes, muoikes, pakes en beppes komme mei de (berns)bern. Wy binne no oan’t ûndersykjen as der in subsydzje foar te krijen is, as dat der bygelyks bedriuwen binne dy’t in bydrage leverje wolle. Mar wa wit kinne wy ek wol in berop dwaan op ús ynwenners, lykas by oare doarpen. Net te ferjitten, de Doarpsjûn wie tige slagge! It wie in folle bak. It stik fan Hymphamp Theater hat foar in soad wille soarge. Al mei al wie it in gesellige jûn en fine wy it moai dat it dochs slagge is om dit yn 2019 noch te realisearjen. Wy binne alwer drok dwaande mei de folgjende Doarpsjûn. Mear ynformaasje folget sa gau as mooglik. De Boargemaster en Wethâlders binne op 29 oktober lêstlyn op besite west yn Surhuzum. It giet er by san besite foaral om dat wy oanjaan kinne wat der sa al yn it doarp spilet en om it kontakt mei de kolleezjeleden te ûnderhâlden. Wy ha oer ferskillende saken prate kint en wy ha in rûntsje troch it doarp makke. Wy binne derby fansels lâns de fernijde Doarpsstrjitte rûn en binne wy by Wiebina Top en Klaas Holthuis oan west om hun prachtige B&B ’t Strunerke te bewûnderjen. Wat de Uterwei oanbelanget is de provinsje Fryslân drok dwaande mei de tarieding fan de wurksumheden. Dêrfoar stelt de provinsje no in saneamd bestek op. Binnen dit bestek sil de fytstunnel tafoege wurde. Wannear’t de oannimmer bekend is sil der nei ferwachting 10 moanne oan rekkene wurde kwa “engineering”. Nei ferwachting sil de oannimmer dan ein 2020 begjin 2021 starte mei de wurksumheden. By de measten sil wol bekend wêze dat Pleatslik Belang al in hiel skoft dwaande is om de Balkespringer te ferpleatsen, dan wol op te knappen. Dit is net samar klear. Op it stuit wachtsje wy noch op de gemeente oft it no noch mooglik is de Balkespringer nei de tsjerke te ferpleatsen en wat hjir dan de kosten fan binne. Om’t ús net altyd bekend is as der nije ynwenners binne dy’t graach lid wurde wolle fan Pleatslik Belang, wolle wy jimme by dizze freegje om in mailtsje te
Page 6
6 7 stjoeren nei pbsurhuizum@gmail.com. Wy besykje jo fia de Grutte Gelf sa folle mooglik op ‘e hichte te hâlden fan wat der yn en om Surhuzum spilet. Wy winskje jim goeie krystdagen ta en in noflik 2020! Oant oar jier. Groetnis, Pleatslik Belang Oranjevereniging zoekt nieuwe bestuursleden Hallo dorpsgenoten! Wij van het oranjebestuur willen graag jullie aandacht voor het volgende. Wij organiseren al vele jaren met heel veel plezier diverse activiteiten op Koningsdag. Maar nu zouden we het stokje graag willen doorgeven aan nieuwe bestuursleden. Het is erg moeilijk om nieuwe bestuursleden te vinden en we vissen al jaren in dezelfde vijver voor nieuwe aanwas. Met als gevolg dat een aantal bestuursleden al meer dan 14 jaar in het bestuur zitten. Lijkt het jou leuk ( mag ook met een groep) om deze dag te organiseren meld dit dan tijdens de komende ledenvergadering of bij de bestuursleden van de Oranjevereniging. Wil je eerst meer informatie neem gerust contact op met ons. Als niemand het van ons over wil nemen zijn wij helaas genoodzaakt om te stoppen met de Oranjevereniging. Koningsdag 2020 zullen wij nog wel voor ons rekening nemen, volgend jaar zal er weer een optocht met versierde wagens worden georganiseerd. Het thema zal bekend worden gemaakt tijdens de ledenvergadering. Samen zullen we er weer een fantastische dag van maken en we hopen dat we dit mogen overdragen aan een nieuwe groep enthousiaste mensen. Mochten er nog vragen zijn dan bent u van harte uitgenodigd op de jaarlijkse ledenvergadering op woensdag 22 januari 2020, tijd 20.00 uur, locatie Pannenkoekenhuis Landzicht. Vriendelijke groeten, bestuur Oranjevereniging Froukje Brandsma, Ieme van der Veen, Klaas Holthuis, Sonja Postma en Gerdy Lettinga Mailadres: gerdylettinga51@hotmail.com of app 0623920759
Page 10
10 11 Zoekplaatje: Sinterklaas Special En ja hoor, bijna 5 december en daar was het weer zover: cadeautjes in de brievenbus! Mooi ingepakt en vervolgens ook mooi uitgepakt. Het bewijs ziet u hier: En met natuurlijk een prachtig gedicht erbij! Lieve allemaal, groot en klein Het was weer fijn om in Surhuizum te zijn Het blijft voor mij altijd een groot feest Als ik weer in Surhuizum ben geweest Het is en blijft apart Maar Surhuizum heeft een speciaal plekje in mijn hart In een mooie koets, waar ik achter op kon staan Ben ik door alle straten gegaan Al mijn zwarte pieten strooiden pepernoten Ik heb weer ontzettend genoten Waat ik ook van het genoten, waren weer de zoekplaatjes van het afgelopen jaar En velen kregen de oplossingen weer voor elkaar Eén keer een oplissing van Jacob Hooghiemstra Hij had het over Frankrijk, bla bla bla Het verhaal klonk mij helemaal niet vertrouwd Ik kreeg het daarvan zelfs Spaans benauwd. En van Hilda Meines aan de Ald Feart 4 in de mieden Had dezelfde heks op de schoorsteen als op de Iennen Zij kwamet2 oplossingen en had gelijk Haha, jullie dorp is 2 heksen rijk. Detsje had naar de oplossing ook maar een keer gegist Dacht dat het bij hun zelf was, maar toch niet helemaal zeker wist!! Douwina gaf ook een keer de oplossing voor het zoekplaatje Hetging over het bij hun in de tuin verdwenen zoekplaatje!! Ook Jappie en Betty kwam in vaak tegen Die hebben ook plezier in het zoeken gekregen De familie Hofstede, Jacob en Maike, gaan het ook altijd proberen En blijven met hun oplossingen steevast reageren Dan Klaske onze “vliegende postbode” is ook altijd van de partij Maar: “vliegende postbode” is per 1 december voorbij
Page 12
12 13 Frl. stopt, dus kan Klaske de post niet meer bezorgen helaas!! Klaske: BEDANKT!! dit is een klein troostwoord van Sinterklaas! En dan de Blije Fietser, ook atijd van de partij Nog altijd fietsend, vrolijk en blij En als zij een keer de oplossing niet vindt Zorgt ze er wel voor dat ze via via die wel krijgtmet een hint!! En zo geeft ze dus de oplossing door aan Meindert elke keer Altijd in de vorm van een gedicht, steeds maar weer!! Blijf doorgaan Blije Fietser met je gedichten, dan kan ik ze mooi weer lezen Als ik volgend jaar weer in Surhuizum moet wezen Wie ook altijd in zend, alert is en paraat U weet vast wel over wie het gaat Natuurlijk hek ik het over meneer De Vries Altijd een oplossing, gepaard met een spreuk (meestal) in het Fries. En dan als laatsten, de vijf vrouwen Ik heb het natuurlijk over de wandelvrouwen Ze wandelen door regen en harde wind En vinden altijd het zoekplaatje, met of zonder hint Ze wandelen nog elke week 2 keer stevig door En dat op die leeftijden!! mijn complimenten hoor!! Ook mijn complimenten voor de redactie van de Grutte Gelf Altijd het “doarpsblêd” en zoekplaatjes voor elkaar, en dat gaat niet vanzelf!! Toch kom ik nog even terug op vorig jaar Want die ene zin van M.B., die vond ik maar raar Hij schreef: het mag van ons wel iedere jaar Sinterklaas zijn Maar het is toch ieder jaar Sinterklaas!! Voor GROOT en klein?? Rare kwiebus die M.B.!! Ik neem toch ieder jaar een cadeautje voor het mee?? Lieve allemaal, ik kreeg niet de oplossig maar wel mijn gedicht voor elkaar Dit was het voor dit jaar, tot volgend jaar Ja, Sinterklaas, u neemt inderdaad ieder jaar een cadeautje mee! En daarmee zijn wij uitermate tevree! Dat van die rare kwiebus dat staat vast, sommigen noemen het ook een rare kwast. Maar dat het ieder jaar maar Sinterklaas mag zijn, had natuurlijk iedere Grutte Gelf moeten zijn! Gelukkig beperkt Sinterklaas het per jaar tot eenmaal, want anders kregen we het nooit op, zo’n grote baal. Al is het een verrassing wie dit geschreven heeft, wij hebben er in ieder geval veel plezier aan beleefd. Aan dit gedicht, eigenlijk een soort jaaroverzicht, maar ook aan het zoekplaatje dit afgelopen jaar, dus hartstikke bedankt Sinterklaas en inderdaad: tot volgend jaar dan maar!
Page 14
14 15 De Bazuin & popkoor Akkoord vieren samen Kerst Op zondag 22 december a.s. vieren Fanfare De Bazuin Augustinusga & Popkoor Akkoord Surhuizum samen Kerst. Ze organiseren dan namelijk een kerstconcert in de Kruiskerk in Buitenpost. Zowel de fanfare als het koor spelen en zingen mooie kerstmuziek om alvast in de stemming te komen voor de naderende kerstdagen. Het is voor de eerste keer dat de muzikanten en de koorleden gezamenlijk een optreden verzorgen terwijl de beide clubs al jaren gebroederlijk in de buurdorpen gevestigd zijn. Tijd om samen uit te pakken in een mooi en sfeervol concert. Het popkoor staat onder leiding van Rinze IJtsma en heeft een breed repertoire. Klassiekers, gedragen stukken en natuurlijk popmuziek staat op hun lessenaar, voor elk wat wils dus. Bij De Bazuin staat Gerk Huisma op de dirigentenbok en iedereen die hen een beetje kent weet dat zij een lastig concertstuk maar ook populaire muziek niet uit de weg gaan. De Kruiskerk zal zich dan ook vullen met prachtige kerstmuziek waarbij ook solisten en het saxkwartet van De Bazuin te beluisteren zijn. Ogen dicht en luisteren of zachtjes meezingen; een fijnere start van de feestdagen is er niet! Toegangskaarten (7,00 p.p.) kunt u kopen bij de leden of reserveren via popkoorakkoordsurhuizum@gmail.com of www.fanfaredebazuin.nl. Aanvang is 20.00 uur. Diabetes Fonds Eind oktober / begin november was er weer een diabetes collecte! Ook in Surhuizum werd er gecollecteerd middels intekenlijsten. Deze collecte heeft het geweldige bedrag opgeleverd van: € 909,85! Gulle gevers hartelijk dank voor jullie giften en collectantes jullie ook nogmaals ontzettend bedankt voor jullie tijd en inzet. Namens het Diabetes Fonds. Henk Wijnsma Verse oliebollen kv. DTS Zaterdag 28 december gaan de leden van onze korfbalvereniging DTS weer overheerlijke oliebollen verkopen. Vanaf 9.30 uur beginnen we met de deur aan deur verkoop in Surhuizum en de buitengebieden. Via deze weg willen we iedereen een gezond en sportief jaar toewensen. Activiteitencommissie kv.DTS
Page 16
16 17 Vrijdag 27 december 10de editie Slach om ’e Toer Op de laatste vrijdag van het jaar wordt vanuit Surhuizum alweer voor de 10de keer de wandeltocht ‘Slach om ’e Toer’ georganiseerd. Elk jaar benutten ruim duizend wandelaars de vrije dag tussen Kerst en Nieuwjaar om naar buiten te gaan en lekker het jaar uit te stappen in de omgeving van Surhuizum. Even lekker ontspannen in de buitenlucht om de ingenomen calorieën tijdens de kerstdagen te verwerken. Dit jaar wordt er ten zuidoosten van het dorp gelopen. Er kan gekozen worden uit drie afstanden van 10, 20 of 30 km. Vanuit MFC De Delfeart in Surhuizum gaan de drie routes richting Surhuisterveen en Houtigehage, waar de provinciegrens wordt overgestoken. Een deel van de route voert dit jaar namelijk ook door het Westerkwartier. Net als voorgaande jaren lopen de wandelaars ook dit jaar over ‘oude paden en nieuwe wegen’, met enkele passages over onverharde paden en door weilanden die normaal niet toegankelijk zijn voor publiek. Alle drie de routes eindigen weer in De Delfeart. Tijdens dit jubileumjaar hoopt de organisatie weer veel wandelaars aan de start te mogen begroeten. “Het is een leuke tocht die je samen met familie en vrienden kunt ondernemen, zo aan het einde van het jaar”, aldus de organisatie. “Heerlijk om even een frisse neus te halen en ondertussen even bij te praten of andere mensen te leren kennen”. De Surhúster kuiertocht is niet alleen een tocht voor de doorgewinterde loper, maar met name de kortere afstanden zijn ook uitermate geschikt om met het gezin te lopen. Bovendien kunnen kinderen tot 12 jaar voor slechts € 3,00 deelnemen aan de wandeltocht. Slach om ’e Toer
Page 18
18 19 is een goed verzorgde tocht met versnaperingen en voldoende rustpunten. Bovendien krijgt iedereen na afloop een warm bord snert en ligt er voor iedereen een fraaie herinnering klaar. De 10de editie van deze midwintertocht bestaat uit drie verschillende routes met afstanden van 10, 20 en 30 kilometer. Het inschrijfgeld is respectievelijk € 6,00, € 7,00 en € 8,00. Kinderen tot 12 jaar € 3,00. De start en finish van de tocht is in MFC De Delfeart aan de Bartemerwei 21a in Surhuizum. De starttijden zijn: 30 km tussen 8.30 en 9.30 uur, 20 km tussen 9.00 en 10.00 uur en 10 km tussen 9.30 en 12.00 uur. Het startbureau sluit om 16.30 uur. Meer informatie en het laatste nieuws kunt u vinden op www. slachometoer.frl of volg ons op Facebook en Twitter via slachometoer. Tot slot hebben we nog een oproep aan alle inwoners van Surhuizum die in het bezit zijn van een Surhúster flagge. Omdat het de 10de keer is dat de Slach om ’e Toer wordt gelopen, zouden we het leuk vinden als iedereen op vrijdag 27 december de vlag uit steekt voor de wandelaars die aan de Surhúster kuiertocht meedoen. Zo geeft u aan het jubileum van Slach om ’e Toer een extra feestelijk tintje. Alvast bedankt! Bestuur Slach om ’e Toer Frl! Een berichtje van ús Klas. Allereerst, tige by tige, voor het mooie eerbetoon in de vorige Grutte Gelf! Ben er even stil van! Misschien een beetje vreemd overgekomen het vorige stukje, dus bij deze een betere uitleg! Per 1 december gaat de brievenbus weg, en de postzegels eruit. Ik mag tot eind december nog mijn rondes doen. Misschien ietsjes langer omdat ze bij Frl nog niet weten of alle post in 1x weggaat of in gedeeltes. Deze beslissing ligt bij Sandd en Postnl, en niet bij Frl. Frl tast ook volledig in het duister. Tot die tijd fiets ik met veel plezier nog mijn rondje. En helemaal afscheid nemen doe ik niet. Ik heb gelukkig wat meer uurtjes bij Postnl gekregen. Oproep Heel graag zou ik in het bezit komen van een foto van vroeger. Deze foto heb ik vroeger op de Johannes Looijengaskoalle gezien in een foto (dia) quiz met foto’s van plekjes in Surhuizum. Het gaat om een foto van de oprit van mijn ouders met hierop de palen met tekst Pire Beloe op de Pûsterwei. Beitske Tjeerdsma-de Vries
Page 22
22 23
Page 32
32 33 Activiteiten bij De Spitkeet Winterfair Op het themapark wordt van 11 t/m 14 december vier dagen lang een gezellige winterfair gehouden. In een ongedwongen gezellige sfeer wordt u welkom geheten met een heerlijk glaasje glühwein om te genieten van deze bijzondere winterfair met diverse activiteiten. Met o.a. workshops kerststukjes maken voor volwassenen en kinderen en er zijn prachtige kerstcreaties, kerststukjes en winterartikelen te koop. Ook de winterse lekkernijen ontbreken niet op deze winterfair zoals de zelfgebakken oliebollen en zelfgemaakte erwtensoep. Het park is tijdens de winterfair voorzien van sfeervolle kerstverlichting en gezellige kerstmuziek. Snertkuiertocht Op tweede kerstdag organiseert De Spitkeet traditiegetrouw een snertkuiertocht. Er worden drie tochten uitgezet van tussen de 7 en 20 km. De routes gaan door de mooie natuur en over zandpaden rondom Harkema. Na afloop kunt u bij De Spitkeet terecht voor een heerlijke kop snert met roggebrood en spek. Start 10.00 uur, maar u mag ook later starten bijvoorbeeld op de middag. Wij verwachten de deelnemers uiterlijk om 17.00 uur weer terug. De kosten bedragen € 6,00 per persoon. Voor meer informatie zie www.despitkeet.nl en www.facebook.com/spitkeet. Maatje gezocht Hallo allemaal. Ik ben Pieter. Ik ben een man met een beperking. Ik zoek een maatje om mee te leren lezen. Ik kan zelf niet goed lezen. Ik loop dan de hele tijd vast. Ik kom soms woorden tegen waardoor ik vast loop. Ik heb een pagina nieuwsbegrip die ik elke dag moet lezen. Dat is een online pagina waar ik op kan leren. Het is voor mij lastig een maatje te vinden die me kan helpen. Dus ik vraag jullie of jullie mij willen helpen. Liefst op woensdagmiddag of donderdagavond. Woensdagmiddags heb ik van 14.00 uur tot 14.30 uur tijd en donderdag van 18.30 uur tot 19.30 uur. Is er een mogelijkheid? Pieter de Zwart De Vang 41, Buitenpost, tel. 0682077508
Page 38
38 39 Zoekplaatje Dan de opgave van de vorige keer! Té lastig zonder hint waarschijnlijk, zeiden we erbij en die hint was: om u een beeld te vormen, zoek het midden en kijk meer naar rechts dan links, dat geeft een beter beeld. Een beetje een dubbelzinnige hint, want het is rechts van het midden van het dorp als je met de rug naar de kerk staat, maar het beeld is rechts ook letterlijk beter dan links, wat bijgaande foto bewijst. Toch was het weer gemakkelijker dan we dachten en we kregen zeer specifieke oplossingen binnen, zoals die van Jacob en Maike: “Deze keer was het niet moeilijk te vinden, dit kastje hangt aan de lantaarnpaal nr 0423 bij Dorpsstraat 36”. Of zoals die van de wandelvrouwen, die er zelfs een complete productbeschrijving bij geven: “Bij dit zoekplaatje moest je letterlijk omhoog kijken, Het staat nl op een lantaarnpaal ter hoogte van Doarpsstritte 34. Het kastje is van Luminext. Met dit kastje biedt men dimsystemen aan voor elke situatie, met deze outdoor lamp controllers kunt u de openbare verlichting aan sturen, dimmen, en op afstand beheren.” Zo zijn wij ook weer op de hoogte, hartstikke mooi! En als iemand roept “effe dimmen!”, dan weten wij waar diegene naar toe gaat: de Doarpsstrjitte. Jelle de Vries had ook zijn oplossing, maar voordat we daar naar toe gaan, moeten we even terugkomen op zijn Friese wijsheid van de vorige keer. Jelle had deze prima aangeleverd, maar wij slaagden erin deze enigszins te verprutsen door het onjuist over te typen in dit stukje. We typten dit: dy’t de lere bongelje lit, kin noch mei in mâl hynder op’e rin reitsje. Harmen Scheepsma viel dat meteen op en stuurde dan ook deze reactie: “By de Fryske wiisheid oan it slot is tinkmy sprake fan in pear drukflaterkes. As der nammentlik komt te stean: dy’t de LEIE bongelje lit, kin noch mei in MAK
Page 40
40 Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie. 41 hynder op’e rin reitsje, is it dúdlik wat de bedoeling is. Oars allinne mar lof.” Tige tank Harmen, foar dyn feedback (frettenjaan-werom yn it Frysk?) ek foar dyn lof, en dy flaterkes wienen dus Jelle net te ferwiten mar ús (MB). Het gaat maar mal, want Sinterklaas wees ons ook al op een flaterke immers. Maar ja, het is ook bewezen, hoorden wij laatst: de meeste fouten zitten tussen het toetsenbord en de stoel. Eens kijken hoe het met de inzending van Jelle van deze keer gaat, want uiteraard heeft hij er weer een mooie wijsheid in opgenomen: “Van de aangegeven hint géén gebruik gemaakt, omdat in eerste instantie de gedachte bij me opkwam, dat het de snelheidsmeting op de Doarpsstrjitte wel eens kon zijn. Dit bleek dus van niet en tegelijkertijd werd het gezochte zoekplaatje gespot aan een lantaarnpaal nr. 0423 bij huisnummer 34. A la Ramses Shaffy met het liedje “Hoog Sammy, kijk omhoog Sammy...”. Gezegde van deze keer: Mensen die in het leven omhoog willen klimmen, moeten vooral goed kunnen kruipen.” Voor de zekerheid geen Fryske wiisheid meer denken wij zo, maar deze mag er ook ook zijn. Jelle stuurde zijn oplossing in op een kerstkaartje en schreef daar op: “Foar eltsenien fan de redaksje: noflike krystdagen en in lokkich nijjier!”. Toch nog in het Fries dus. Nog meer wensen komen van de Blije Fietser, maar ook een oplossing natuurlijk: Moesten we de vorige keer zoeken naar een beeld, nu moesten we ons vormen naar een beeld! We moesten toch zoeken naar een kastje aan een paal Ik begrijp het ook niet allemaal! De hint: zoek het midden en kijk meer naar rechts dan links maar kom je van de andere kant, dan is het toch links? Ik fietste over de van Haersmastrjitte, sloeg linksaf en zag het zoekplaatje links!! op de Doarpsstrjitte Wat het grijze bakje voor moet stellen, ik heb geen idee, misschien stuurt iemand daarover wel een uitleg mee. Eén van de wandelvrouwen zat zich op een dag te vervelen en ging een spelletje “woordsnack” spelen. Helaas waren al haar punten op,
Page 42
42 Meint Beukema Classic MTB Toertocht Op zaterdag 28 december wordt de eerste Meint Beukema Classic MTB toertocht georganiseerd door het Surhúster Fyts Ploechje. Het belooft een schitterende tocht door de omgeving van en rond Surhuizum te worden. Je komt op plaatsen waar je waarschijnlijk nog nooit bent geweest en die alleen voor deze tocht worden opengesteld. Er zijn 2 uitgepijlde routes, één van ± 50 km en één van ± 25 km. De start is bij het MFC De Delfeart aan de Bartemerwei te Surhuizum. Er is gelegenheid om te starten tussen 9.30 en 11.00 uur. De kosten voor deelname inclusief heerlijke snert na afloop! zijn: € 5,00. • Iedere deelnemer is tijdens de tocht een gewone verkeersdeelnemer, en dienen zich dan ook stipt te houden aan de verkeersbepalingen; • Het dragen van een fietshelm is verplicht! • Elke deelnemer rijdt voor EIGEN RISICO en kan op geen enkele wijze de organisatie aansprakelijk stellen voor opgelopen letsel, verlies van bezittingen en materiële en of immateriële schade. Houd voor de actuele ontwikkelingen www.surhusterfytsploechje.nl in de gaten! 43 en kwam ze maar niet op het goede woord, wat een strop!! Via de app heeft ze om hulp geroepen en hup... daar waren de hulptroepen. Alle wandelvrouwen in het spier en in rep en roer om het juiste woord te vinden was nog een hele toer. Uiteindelijke is het gelukt, we kregen het voor elkaar! Dit was alweer het laatste zoekplaatje van dit jaar, dat er weer vele mogen volgen volgend jaar. Ik wens iedereen gezegende kerstdagen met elkaar en een gezond, gelukkig en liefdevol nieuwjaar! Wij danken allen voor deze wensen en sluiten ons daarbij aan voor iedereen die dit zoekplaatje leest. We zien u weer in 2020. Voordat het zover is, heeft u vast nog wel even tijd om het volgende plaatje te zoeken. In plaats van omhoog, nu naar beneden kijken, is ons advies. Verder kunnen wij er niet veel van zeggen, want deze foto werd ons op een presenteerblaadje aangereikt. We zullen u de volgende keer vertellen door wie, maar nu eerst maar op zoek! Mocht u de oplossing vinden, geef die dan door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@ hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf. Spreuk van de maand Veel geluk willen wij u voor het nieuwe jaar wensen, en fijn gezelschap van de allerliefste mensen! Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: min-i-ster
Page 48
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Twaentritichtste jiergong, nûmer 6, 12 novimber 2019

Grutte Gelf nûmer 6, 12 novimber 2019


Page 0
Page 8
8 9 Nieuws van Plaatselijk Belang Even voorstellen Mijn naam is Gerrit de Jong en ben vanaf oktober 2019 penningmeester van Plaatselijk Belang Surhuizum. Geboren en getogen op It Langfal 3 en daarom zullen de meesten mij wel kennen. Enkele weken geleden heb ik mijn diploma voor de HBO-opleiding Accountancy aan de NHL Stenden Hogeschool te Leeuwarden mogen ontvangen. Momenteel werk ik vier dagen per week bij De Jong Accountancy & Financieel Management in Drachten en ga ik één dag per week naar de post-HBO opleiding Accountancy-MKB. In mijn vrijetijd fitness en game ik graag, daarnaast ben ik een liefhebber van metal muziek. Door deze liefhebberij ben ik ook penningmeester van het festival Surhuzum Open Air geworden. Een jaarlijks georganiseerd hardrock/metal festival in Surhuzum dat aankomend jaar op 5 en 6 juni wordt georganiseerd. Stront vervelend... Beste dorpsgenoten, er komen bij Plaatselijk Belang nog regelmatig klachten binnen met betrekking tot hondenpoep. Helaas kunnen wij als Plaatselijk Belang hier weinig aan doen. Het enige wat wij kunnen doen is hondeneigenaren wijzen op hun eigen verantwoordelijkheid hierin. Wij weten ook wel dat de goedwillenden het van de kwaadwillende moeten ontgelden. Inmiddels is er wederom een afvalbak weggehaald door de gemeente, omdat een vrijwilliger, die de afvalbak met regelmaat leegde, de sleutel heeft ingeleverd. Laat ook dit geen reden zijn om het dan maar achter te laten. Wij hopen op uw medewerking. Met vriendelijke groet, Bestuur Plaatselijk Belang
Page 10
10 11 Sinterklaas komt zaterdag 23 november naar Surhuizum Lieve kinderen, Het is weer bijna zover. Sinterklaas gaat binnenkort weer met de stoomboot richting Nederland. Dit is zowel voor mij als voor alle kinderen weer een geweldig spektakel. Dit jaar zullen we op 16 november aankomen met de trein in Apeldoorn. De agenda-piet heeft met Surhuizum afgesproken dat we een week later de kinderen in Surhuizum gaan bezoeken. Sinterklaas komt samen met zijn pieten op zaterdag 23 november om ongeveer 13.30 uur aan bij het dorpshuis De Delfeart. Vervolgens gaan we samen met de bern en de heiten, memmen, pakes en beppes een rondrit door Surhuizum maken. De route-piet had nog een verzoek aan de bewoners van de Bonhommestrjitte. Omdat we dit jaar ook door de Bonhommestrjitte gaan, wil hij ze vragen de straat zo vrij mogelijk te houden van auto’s. Hoe we binnenkomen blijft nog even een grote verrassing. Nadat Sinterklaas een rondrit gemaakt heeft door Surhuizum is er voor de kinderen t/m groep 4 nog een feestje in De Delfeart. Alle kinderen zullen hiervoor op school een toegangsbewijs ontvangen. Kinderen die op het speciaal onderwijs zitten kunnen zo'n toegangsbewijs halen bij Rianne van der Veen (0638504601). Ook dit jaar mogen de kinderen t/m groep 4 hun schoentje komen zetten in De Delfeart op vrijdag 22 november vanaf 19.00 tot 19.30 uur. Sinterklaas vindt het altijd leuk om een kleurplaat van jullie te krijgen, dus doe een leuke kleurplaat met voor- en achternaam en welke groep je zit in je schoen. Ik hoop jullie allemaal te zien op 23 november om 13.30 uur in Surhuizum bij het dorpshuis, ik ga nu verder met de voorbereidingen voor het grote feest. Sinterklaas en zijn Pieten
Page 16
16 17 Introductieles seniorenfit Vindt u bewegen ook belangrijk en zou u dit graag met een groepje willen doen? Dat kan!! Kom op woensdag 20 november naar de introductieles van seniorenfit. Onder begeleiding van Merwin krijgt u trainingen om fitter te worden. Natuurlijk is er ook tijd voor ontspanning en gezelligheid. Dus ga de uitdaging aan en kom langs. Zowel dames als heren zijn van harte welkom. De introductieles is op woensdag 20 november van 18.45-19.45 uur in de gymnastiekzaal bij MFC De Delfeart. En om te ontdekken of dit bij u past, dan mag u hierna nog 2 keer vrijblijvend een les meedoen. Voor vragen kunt u contact opnemen met Anja Mozes, tel. 351103. Tige tank Bêste minsken fan Surhuzum, tige tank foar alle kaarten, blommen, fruitmand en tillefoantsjes nei oanlieding fan ús heit syn siikwêzen en ús mem dy’t har heup brutsen hie. Dat docht in minske hiel goed! It giet no hiel goed mei ús mem, se rint al wer hast sûnder rollator yn ‘e hûs om en ús heit fielt him op’t momint ek wer wat better. Hy rint al wer in blokje om. Wy hoopje dat it sa noch even troch gean mei... In hertlike groet fan, Jan en Lutske Rypma Betty en Hilly Bedankt Heel fijne herinneringen hebben wij aan onze 25 jarig huwelijks jubileum,daar hebben jullie voor gezorgd! Hartelijk bedankt voor de mooie wensen, attenties, kaarten, appjes en bloemen. “Mogen liefde en trouw je nooit verlaten,wind ze om je hals, schrijf ze in je hart” Spreuken 3 vers 3. Hartelijke groet van Auke en Sijtine Oldenburger
Page 18
18 19 Stil staan wij bij wat jij in beweging bracht In hart, in lijf, in leven Bewogen worden wij door tranen om wat niet meer is En door liefde die is gebleven Licht maken wij voor jou Stil en bewogen Samen. 8 december: lichtjesavond op de begraafplaats te Surhuizum Elk jaar, op de tweede zondag van december is het Wereld Lichtjesdag. Samen staan we stil bij allen, op welke leeftijd en om welke reden dan ook, zijn overleden. Op deze manier hopen we een lichtpunt te bieden in donkere dagen. Samen eren en herinneren we hen door een kaarsje te branden en te luisteren naar muziek, troostende woorden en gedichten. Meedoen? Jullie zijn van harte welkom Als je iemand hebt veloren ben je van harte uitgenodigd. De pijn van het gemis en het verlies van hoop en dromen die niet uitkwamen blijven hetzelfde en verbinden mensen die elkaar verder niet kennen. Mensen van alle leeftijden, van jonge kinderen tot volwassenen. Broertjes, zusjes, grootouders en andere familieleden en mensen die zich verbonden voelen zijn allemaal welkom. De herdenkingsbijeenkomst begint om 18.15 uur in De Delfeart Aansluitend krijgt men een graflicht uitgereikt en kan het graf van de overledene(n) op eigen gelegenheid worden bezocht. Daarnaast is er een stiltetafel ingericht, waar men een kaarsje kan aansteken, indien men iemand wil herdenken die elders is begraven of gecremeerd. Thuis herdenken Mocht je de herdenking niet kunnen of willen bijwonen, dan kun je ook thuis om 19.00 uur een kaars branden. Wij stellen het op prijs als je anderen wilt oproepen om hetzelfde te doen. Ook mensen die zich nauw betrokken voelen, steken vaak een kaars aan om zo hun medeleven te tonen. Samen zorgen we ervoor dat er in de gehele wereld een lint van lichtjes ontstaat. Indien u een gedicht wilt voorlezen, zowel kinderen of volwassenen, dan dient u dit vóór 1 december door te geven aan onze voorzitter Jurjen Dijkstra of bij één van de bestuursleden. Tel. 0512-351872, email: jurjendykstra52@gmail. com of info@de-laatste-eer-surhuizum.nl Namens het bestuur van de begrafenisvereniging “De Laatste Eer” bent u van harte welkom op deze lichtjesavond.
Page 22
22 23
Page 30
30 31 November Winds Water Earth Fire op 23 november, door fanfare De Bazuin Augustinusga! Het is bijna zover; de November Winds zal waaien door de Fryske Wâlden en dit jaar al weer voor de 10de keer! We wisten in al die jaren grote namen te strikken om mee te werken aan onze concerten. Een historisch rijtje: in 2010 - Oedo Kuipers (zanger, nu een gevierd musicalster in Duitsland) en Richard Visser (trompetist bij de Koninklijke Militaire Kapel Johan Friso), in 2011 - Charli Green (jazz-trompetist), in 2012 - Wilbert Zwier (trombone) en Rients Gratama (Fryske zanger/verteller), in 2013 - Brigitte Heitzer (musicalster), in 2014 - Rianne Botma (zang), in 2015 - het Syrène Saxofoonkwartet met Femke IJLstra, in 2016 - Gerd Wensink (euphonium, onze gewonnen prijs omdat we Nederlands fanfarekampioen waren), in 2017 - Iris Kroes (zang en harp) en vorig jaar de Queen-coverband (met o.a. Freerk en Pieter Runia). Dit keer gooien we het over een andere boeg en zal Johan Timersma (zang/ toetsen) uit Surhuisterveen samen met ons zingen en spelen. De 4 elementen wind, water, aarde en vuur staan centraal en dirigent Gerk Huisma heeft toepasselijke muziek uitgezocht geheel in stijl en passend bij het thema van de avond. Herkenbare popnummers, muziek met een klassiek tintje maar ook meezingers staan op het programma. Bent u nog nooit geweest? Dan is het echt tijd om te komen en een avond heerlijk te genieten! November Winds Water Earth Fire De Bazuin & Johan Timersma Zaterdag 23 november Jacob Tsjerke Drogeham Aanvang 20.00 uur www.fanfaredebazuin.nl Sipelaktie De onlangs gehouden sipelaktie heeft € 487,50 opgebracht. Een heel goed resultaat. Iedereen wordt heel hartelijk bedankt, die hieraan heeft meegewerkt om dit resultaat tot stand te brengen. Jeugdclubs PKN Surhuizum
Page 32
32 33 Activiteiten bij de Spitkeet Bijzondere verhalen vertellen Vrijdagavond 15 november ontmoet heel Friesland elkaar in de winterwarme sfeer om verhalen te vertellen en te beluisteren. In huiskamers, musea, cafés, bijzondere gebouwen, op scholen, bij verenigingen, bedrijven en misschien wel bij jou! Ook openluchtmuseum De Spitkeet doet weer mee. Op 7 plekken op het park worden verhalen verteld. We doen dit in twee rondes. Tijdens beide rondes worden dezelfde verhalen verteld. De eerste ronde begint om 19.00 uur en de tweede ronde om 20.30 uur. U kunt dus kiezen om vroeg op de avond langs te komen of later op de avond. Om op tijd te starten vragen wij u om een kwartier van tevoren aanwezig te zijn. De avond wordt muzikaal omlijst door accordeonmuziek van Oebele Wagenaar. Winterfair Op het Themapark wordt van 11 t/m 14 december vier dagen lang een gezellige winterfair gehouden. In een ongedwongen gezellige sfeer wordt u welkom geheten met een heerlijk glaasje glühwein om te genieten van deze bijzondere winterfair met diverse activiteiten. Met o.a. workshops kerststukjes maken voor volwassenen en kinderen en er zijn prachtige kerstcreaties, kerststukjes en winterartikelen te koop. Ook de winterse lekkernijen ontbreken niet op deze winterfair zoals de zelf gebakken oliebollen en zelf gemaakte erwtensoep. Het park is tijdens de winterfair voorzien van sfeervolle kerstverlichting en gezellige kerstmuziek. Snertkuiertocht Op tweede kerstdag organiseert ‘De Spitkeet’ traditiegetrouw een snertkuiertocht. Er worden drie tochten uitgezet van tussen de 7 en 20 km. De routes gaan door de mooie natuur en over zandpaden rondom Harkema. Na afloop kunt u bij De Spitkeet terecht voor een heerlijke kop snert met roggebrood en spek. Start 10.00 uur, maar u mag ook later starten bijvoorbeeld op de middag. Wij verwachten de deelnemers uiterlijk om 17.00 uur weer terug. De kosten bedragen € 6,00 per persoon. Voor meer informatie zie www.despitkeet.nl en www.facebook.com/spitkeet. Opbrengst collecte Nierstichting 2019 Dit jaar heeft de collecte voor de Nierstichting € 965,50 opgebracht. Alle Surhúster collectanten en gevers heel erg bedankt voor jullie bijdrage. Gryt Wijma
Page 36
36 Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie. 37 Bedankt voor deze oplossing en blijf scherp! Dat zijn de wandelvrouwen ook, tenzij ze zoveel praten dat ze alles om zich heen vergeten. Dat schijnt nog wel eens te gebeuren. Gelukkig bleef hun oplossing nog wel in beeld deze keer: “Dit zoekplaatje was niet zo moeilijk als je maar niet loopt te kletsen, maar goed om je heen kijkt. Het ligt op onze korte wandelroute langs de Koaiwei nr. 1”. Langs de vaste (maar wel korte) wandelroute dus, en dat zal voor veel Surhuisters gelden. Een blokje De Koai om is toch wel een begrip in ons dorp voor vele bewoners. Al kan het ook op de fiets natuurlijk en dat deden Jappie en Bettie: “Tijdens een fietstochtje buiten de bebouwde kom van Surhuizum zagen we dit mooie beeld in de tuin van de bewoners van de Kooiwei 1.” Zij hadden zich er dus een goed beeld van gevormd en dat terwijl de fiets er toch nog een stuk sneller voorbijrijdt dan wandelende vrouwen. Dat was natuurlijk ook het geval bij de Blije Fietser: “Het zoekplaatje is een rubriek die nooit verveelt, deze keer moesten we zoeken naar een beeld. Uit betrouwbare bron kreeg ik door: het zoekplaatje is gevonden hoor!! Daar was ik natuurlijk heel erg blij mee, echt waar verder werd er niks bij verteld, dus ik dacht: ja, maar waar? Eerst was ik daarover nogal verbolgen, maar ik begreep al gauw: gewoon onze korte route volgen! Tsja, als je dan iets moet bezorgen in de Mieden, dan ga je natuurlijk overal loeren en spieden. Sorry, bewoners van de Mieden dat ik zo heb gegluurd maar ja, ik moest het wel zoeken bij jullie in de buurt. Ik denk dat het beeld gemaakt is van marmer of steen, ik heb het gevonden aan de Koawei één. Helaas weet ik niet hoe de bewoners heten, misschien dat de wandelvrouwen het wel weten, want ik denk dat het bij iedereen wel bekend zal zijn, dat de wandelvrouwen in zoiets nogal nieuwsgierig zijn! Haha, grapje dames!! Even goede vriend(inn)en toch?? Want we helpen elkaar waar nodig is! Ja toch?? Dit was het voor deze keer, tot een volgende keer maar weer. Hoe Jelle de zoektocht deed, dat weten we niet, wel dat hij er weer goed over nadacht en er een plan van aanpak in beeld kwam:
Page 38
38 39 “Géén hint deze keer, was ook niet nodig! Als je het zoekplaatje goed bekijkt, zie je een grasveld en tegels. Dus als je op zoek gaat, dan komen er al heel veel tuinen niét in aanmerking. Dus bij deze gedaan en al spoedig resultaat op de Koaiwei 1. Nog even een Fryske wijsheid tot slot: Dy’t de lere bongelje lit, kin noch mei in mâl hynder op’e rin reitsje!”. Nou, Jelle gaat in ieder geval voor geen opgave op de rin, nog sterker: hij heeft dus geen hints meer nodig. Hij stuurde de oplossing op een ansichtkaart met ook weer een beeld erop. Wij herkenden dat, maar u ook? Het is niet de opgave van deze week, maar even een bonusvraagje tussendoor. Jelle doet het zonder hints, maar wij geven er toch eentje: het staat in een “buur”dorp, waarvan we de naam niet zeggen, maar begint met een T en eindigt op wijzel. Wandelen lijkt ons te ver, maar op de fiets is dit wel te vinden. Dan nog even terug naar ons “eigen” beeld. Ook Jacob en Maike vonden dit zonder problemen en zonder hint dus: “Moeder en kind staan in de tuin aan de Koaiwei 1.” Dan de nieuwe opgave! Té lastig zonder hint waarschijnlijk. Om u een beeld te vormen: zoek het midden en kijk meer naar rechts dan links, dat geeft een beter beeld. Mocht u de oplossing vinden, geef die dan door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@ hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf. Spreuk van de maand “Logica brengt je van A naar B, verbeelding brengt je overal!” Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: na-Ge-nieten
Page 42
Meint Beukema Classic MTB Toertocht Op zaterdag 28 december wordt de eerste Meint Beukema Classic MTB toertocht georganiseerd door het Surhúster Fyts Ploechje. Het belooft een schitterende tocht door de omgeving van en rond Surhuizum te worden. Je komt op plaatsen waar je waarschijnlijk nog nooit bent geweest en die alleen voor deze tocht worden opengesteld. Er zijn 2 uitgepijlde routes, één van ± 50 km en één van ± 25 km. De start is bij het MFC De Delfeart aan de Bartemerwei te Surhuizum. Er is gelegenheid om te starten tussen 9.30 en 11.00 uur. De kosten voor deelname inclusief heerlijke snert na afloop! zijn: € 5,00. • Iedere deelnemer is tijdens de tocht een gewone verkeersdeelnemer, en dienen zich dan ook stipt te houden aan de verkeersbepalingen; • Het dragen van een fietshelm is verplicht! • Elke deelnemer rijdt voor EIGEN RISICO en kan op geen enkele wijze de organisatie aansprakelijk stellen voor opgelopen letsel, verlies van bezittingen en materiële en of immateriële schade. Houd voor de actuele ontwikkelingen www.surhusterfytsploechje.nl in de gaten! 43 Wurklist 16 november 16 november 17 november 20 november 22 november 22 november 23 november 23 november 30 november 6 december 8 december 14.30-17.00 uur 19.30 uur 11.00 uur 18.45-19.45 uur 19.30 uur 19.00-19.30 uur 13.30 uur 14.30-16.00 uur 14.30-17.00 uur 19.30 uur 18.15 uur Jeugdhonk Us Stek is open. Doarpsjûn met cabaret van Hymphamp Theater in De Delfeart. Jeugddienst in de Doarpstsjerke met medewerking van de ‘All you need is love band’. Introductieles seniorenfit in De Delfeart. Klaverjassen in De Praetkoer, voor leden en donateurs kv. DTS. Schoen zetten voor kinderen t/m groep 4 in De Delfeart. Intocht Sinterklaas. Aansluitend feest voor kinderen t/m groep 4 in De Delfeart. Sinterklaasbloopers marathon in jeugdhonk Us Stek. Jeugdhonk Us Stek is open. Klaverjassen in De Delfeart. Lichtjesavond. Bijeenkomst in De Delfeart. Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06-25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Iedere donderdagavond van 20.00-22.00 uur repeteert Popkoor Akkoord in ‘De Delfeart’. Info: popkoor-akkoord.webs.com. Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 2 december 2019 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 44
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Twaentritichtste jiergong, nûmer 5, 15 oktober 2019

Grutte Gelf nûmer 5, 15 oktober 2019


Page 0
Page 6
6 7 Functie penningmeester MFC De Delfeart Mag ik mij voorstellen? Wiebina Top, penningmeester van dorpshuis MFC De Delfeart in Surhuizum. Dat klinkt als een baan, maar het is gewoon vrijwilligerswerk. Erg leuk om te doen en zeker niet ingewikkeld. ‘Mooi prater’, zul je denken, ‘jij zit elke dag in de cijfers’. Dat klopt, het is mijn dagelijkse werk. Voor mij is het inderdaad niet moeilijk, maar dat hoeft het voor jou ook niet te zijn! Als bestuur hebben we namelijk de functie als penningmeester vereenvoudigd, zodat het voor heel veel mensen prima te doen is. De administratie is namelijk al volledig geautomatiseerd en wordt door een extern administratiekantoor bijgehouden. Wat blijft er dan over aan taken voor de penningmeester? (Twee)wekelijks: Kas halen, brengen, tellen en kasboek bijhouden Verkoopfacturen opstellen Scannen en doorsturen van inkoopfacturen naar digitale administratie Betalen van inkoopfacturen Maandelijks: Financiële overzichten opvragen en bespreken in de vergadering Jaarlijks: Subsidies aanvragen en bewaken Samen met het bestuur een (financiële) begroting opstellen Uiteraard is er de mogelijkheid om de taken uit te breiden met het voeren van de administratie. Natuurlijk wordt je ingewerkt en zal ik er alles aan doen om de overdracht zo makkelijk mogelijk te maken. Ben jij al enthousiast? Laat het dan snel weten. Via mail, app, telefoon, facebook of nog beter persoonlijk bij één van de bestuursleden. De functie is per 1 januari 2020 vacant. Namens het bestuur, Johan, Marten, Jelly, Jan en Wiebina
Page 8
8 9 November Winds 2019! Dit jaar organiseert De Bazuin voor de 10de keer het bekende November Winds-concert! Wat begon als een enigszins eenvoudig concert in De Pypketsjerke is in de loop der jaren steeds professioneler geworden met licht, geluid, een groot podium, bekende en goede gastsolisten en een andere dirigent en locatie. In 10 jaar is er echter niets verandert wat betreft de inzet en het enthousiasme waarmee de leden van De Bazuin het concert telkens organiseren. Alles bedoeld om u een geweldige avond te bezorgen. November Winds Water Earth and Fire is het thema van deze 10de editie; de 4 elementen staan centraal tijdens het concert, een thema waarbij muziek en beelden een prachtige toevoeging zullen zijn. Johan Timersma (zang/piano) is de support act. Hij zal solo maar ook met begeleiding van De Bazuin bekende (pop)muziek ten gehore brengen. Johan is geen onbekende in deze regio; hij treedt regelmatig op tijdens feesten en partijen en zingt even gemakkelijk tijdens een feest in de plaatselijke voetbalkantine als ook in de genodigden-tent tijdens de wielerronde. Met een breed repertoire weet hij overal een sfeer te creëren die iedereen aan spreekt. November Winds Water Earth Fire beloofd dan ook een spetterend concert te worden waar de wind zal blazen, de waterdruppels vloeien, de aarde rond zal draaien en waar het vuur van afspat! Wilt u alvast tickets reserveren dan kan dat via de website www.fanfaredebazuin.nl of via Tiny Huizenga, 06-1976 5370. Skûtelbank Geboren : 3 oktober 2019; Isabella Anja, dochtertje van familie Dirven, Deutechemstrjitte 12. Berichten voor de Skûtelbank kunt u mailen naar: redactie@gruttegelf.nl Betanke! Foar alle bliken fan belanstelling dy ’t wy ûntfange mochten by it ferstjerren fan ús leave mem, beppe en oerbeppe Wijke Nicolai-IJtsma sizze wy jimme tige tank! Bern, beppe- en oerbeppesizzers Surhuzum, oktober 2019
Page 12
12 13
Page 20
20 21
Page 26
26 27 dy’t mei syn model puntdak skildere is yn rêstich oandwaande pasteltinten. Mei in mânsk bêd, dat daliks de oandacht lûkt. By de eigen foardoar wurdt foar de gasten de rojale moarnsbrogge oanbean. Om de fingers der by ôf te slikjen, sa lekker en streksum sjocht dy der faak út. is Wiebina saakkundich op it gebiet fan Administraasje en Accountensy. Ienkear ynwenner fan Surhuzum, stie dalik it beslút fêst om har der hjir by te jaan. Al ridlikgau wie hja sadwaande belutsen yn it tsjerkewurk en makke se ek diel út fan it bestjoer fan doarpshûs de Delfeart. Doe’t dat mei help fan frijwilligers sa yngreven ferboud waard, hat Wiebina wis wól har part wurk dêr oandien, har paadsje sa’t hjit, wol skjinfage. As dan it hûs fan Rochert en Conny Notebomer te keap oanbean wurdt, wurde Klaas en Wiebina de nije eigners. In lyts jier letter wurdt lytse Anne berne. Sy is no dus fjouwer jier, wylst Corné fan alve nei it fuortset ûnderwiis giet. Wiebina komt oarspronklik fan Kollumersweach hat yntusken op ferskate plakken wenne lykas yn Droegeham, Bûtenpost en ek op in almeugend grutte Nieuw-Beerta. Hjir koe hja elke Doe’t hja yn 2011 kunde krige oan Klaas Holthuis fan’e Bonhommestrjitte kaam se yn 2013 yn Surhuzum te wenjen, tegearre mei har soantsje Corné Kloppenburg. Fan profesje dei pleats it yn ferskil priuwe tusken it libben yn’e Wâlden en it wide Grinzer lân. Geregeld makke se eartiids gebrûk fan in Bed and Breakfast gelegenheid. By Wiebina kaam doe ek al it plan nei boppe om ea sels sa'n bedriuwke mar
Page 28
28 29 te runnen. Tegearre mei Klaas, dy’t se al gau ek waarm krige foar dizze wize fan rekreaasje, like it wol oft se der net genôch fan krije koene. “Elke kear wer,” fertelt Wiebina,”meitsje wy mei, hoe bysûnder oft it is dat jo by minsken dy't jo noch net earder sjoen ha, oer de flier komme, yn har eigen dwaan en litten ûntfongen wurde en diel útmeitsje fan harren privé-libben. Sa wiene wy in kear yn Seist by de Ashton-Brothers dêr’t it gehiel yn sa’n lytse romte ûnderbrocht wie, en elke fjouwerkante sentimeter sá syn eigen nut hie, dat wy der fersteld fan stiene. Wy seine doe tsjin elkoar: Soe soks by ús thús ek net kinne? Us hûs is net sa rom dat wy hiel folle fjouwerkante meters beskikber hawwe, mar wa wit... Ferhúzje wie ek gjin opsje want Klaas wol net út Surhuzum wei. Wol bysûnder eins dat syn trije broers hjir ek in hûs fûn ha om te wenjen, dat dus alle fjouwer jonges fan Riekele en Anne Holthuis sá fêst oan eigen grûn sitte. Hoe dan ek, wy ha fan ús garaazje in Bêd en Brochje ûnderkommen makke en ûnderfine no beide dat it in hiel moaie hobby is om te dwaan. Wy gongen der fan út dat fyftich boekings yn it earste jier wol in moai begjin wêze soe, mar dat oantal binne wy no al oerhinne. Us gasten komme út, neist ús eigen Nederlân, dan ek oeral wei lykas út België, Dútslân Eastenryk Frankryk en sels ien kear út Saüdie-Arabië. As wurdearring krije wy fan ús gasten gemiddeld foar de omkriten in 7½. Dat sil wol wêze omdat wy hjir oars net folle te bieden ha as de moaie natuer, mar foar de fasiliteit dêr’t wy sels wat oan dwaan kinne, elke kear in 9 of in 10. Wy meie dus tefreden wêze mei dit risseltaat.” Tefreden binne wy ek, omdat wy eefkes om’e hoeke sjen mochten. Wy winskje Wiebina mei har ûndernimming dy’t ek har hobby is, alle sukses ta. Harmen Scheepsma
Page 32
32 Na de enige herendubbel wedstrijd op zaterdag was bekend wie zondag voor de overwinning zouden strijden. Op papier een stevige pot, we gaan zien wat de heren er zondag van maken. Op de zondag meteen een finale partij in de herendubbel, De gebroeders Geert en Roel van der Meulen treden deze finale aan tegen Jorrit Pasma en Aart Jan Reinsma. De eerste game gaat naar Roel en Geert, waarna de service van Jorrit meteen wordt gebroken en Roel en Geert meteen een break voor staan. Hierna haken Jorrit en Aart Jan wel aan maar het duo Roel en Geert zijn te constant om een re-break te plaatsen. De set wordt door Roel en Geert uitgeserveerd en wordt gewonnen met 6-3. In de tweede set zijn de heren aan elkaar gewaagd en weten Jorrit en Aart Jan bij de stand 3-2 breakpunten te krijgen. Echter weten ze deze niet te verzilveren en wordt de game toch binnen gesleept door Roel en Geert. Dit is wel een waarschuwing dat ze de wedstrijd nog niet hebben gewonnen. Bij de stand 4-3 komen Jorrit en Aart Jan weer dicht bij een break maar ze kunnen hem maar niet bemachtigen. Bij de stand 4-4 komen Jorrit en Aart Jan zelf onder druk en krijgen Roel en Geert hun eerste breakpunt in deze set. Met een dubbele fout wordt deze game ingeleverd en kunnen Roel en Geert gaan serveren voor de titel. De heren laten dit ook niet na en winnen in de categorie Heren Dubbel 7. Heren van harte met deze overwinning en we zien jullie graag volgend jaar om jullie titel te verdedigen. Baan twee is een walk-over voor Martin en Herma in de categorie Gemengd dubbel. 6-0, 6-0 en verzekeren zich hiermee een wedstrijd die gaat om plek 2. De eerste plek is al bekend bij het spelen van de laatste partij. Jorrit en Fimmy waren het sterkste koppel in deze poule en wisten alle partijen te winnen. Alleen Sjoerd en Marjolein wisten goed tegen gas te geven. De partij waar het om gaat is dus die van de 2e plek waar Sjoerd en Marjolein het opnemen tegen Martin en Herma. Dit zal gezien het verloop van het toernooi een mooie partij worden. De wedstrijd start om 10.30 uur. Beide koppels laten zien dat ze toch wel graag voor de winst willen gaan. Alle games gaan tot 3-2 naar de serverende partij. In de 6e game weten Martin en Herma de service van Sjoerd en Marjolein te doorbreken. Waarna ze op eigen service op een 5-2 voorsprong komen. De laatste twee games gaan weer naar de serverende partij. Martin en Herma weten de eerste set te winnen met 6-3. In de tweede set is het weer een gelijk opgaand duel. Met mooie rally’s worden de toeschouwers getrakteerd op een mooie pot tennis. Maar dan gaat het wederom voor Sjoerd en Marjolein fout bij een 4-4 stand. Martin en Herma weten weer de servicebeurt van Sjoerd en Marjolein te breken en Bij een 5-4 mogen Martin en Herma voor de winst serveren. Dat het duo Sjoerd en Marjolein zich niet snel gewonnen geven blijkt wel, want in plaats van de winst te pakken leveren Martin en Herma de service 33 in en is het weer gelijk. Dit geeft Sjoerd en Marjolein een boost en weten hun eigen gamen makkelijk binnen te slaan. Op 5-6 serveren Martin en Herma om de set te laten uitlopen op een tie break. Echter komt het zover niet. Sjoerd en Marjolein weten nogmaals de service te breken en weten de tweede set binnen te slepen met 7-5. De derde set wordt beslist in een zogeheten super tie break, deze gaat tot 10 punten. In deze beslissende tie break is het al snel duidelijk dat Sjoerd en Marjolein de overwinning niet meer uit handen willen geven. Martin en Herma doen wat ze kunnen maar kunnen geen vuist meer maken tegen het goede spel wat Sjoerd en Marjolein weten te spelen tot het eind. De super tie break wordt een overwinning voor Sjoerd en Marjolein. Van harte met deze tweede plek Sjoerd en Marjolein. Jorrit en Fimmy gefeliciteerd met de overwinning in deze poule. Na de kraker om plek twee in de gemengd dubbel krijgt Martin een half uurtje rust en mag zich dan gaan opmaken voor een finale waarin zijn partner Alex Borger is. Ze nemen het op in de categorie heren dubbel 8 tegen Sjoerd en Wybo. Dit kan dus een revanche worden voor Martin, of zal de wedstrijd in de gemengd dubbel teveel hebben gevraagd. Door de directie is deze wedstrijd bestempeld als een kraker, deze zal dan ook op het center court worden gespeeld zodat de toeschouwers geen slag hoeven te missen. Sjoerd en Wiro mogen deze wedstrijd beginnen met serveren. Alex en Martin weten dat ze de rally’s niet te lang moeten houden omdat dat in het straatje ligt van Sjoerd en Wybo. Na wat matige services van Sjoerd en nog matiger returns gaat deze game vrij eenvoudig naar Sjoerd en Wiro. In de servicebeurt van Martin en Alex gaat het in de rally’s meteen fout, te veel
Page 34
34 fouten van zowel Martin als Alex zorgen ervoor dat ook de tweede game een prooi is voor Sjoerd en Wybo. In de derde game gaan de returns prima, en weten Martin en Alex de ballen lekker te plaatsten, diep tegen de baseline waardoor de heren Sjoerd en Wiro onder druk komen te staan en Martin bij het net de ballen direct kan afmaken. De derde game is weer een break en zorgen ervoor dat Martin en Alex weer in de set zitten. Martin en Alex lijken het zelfvertrouwen weer te hebben gevonden en Alex serveert voor de vierde game. Deze game is een moeilijke game, Martin en Alex goede services worden afgewisseld met matige returns. Zes maal wordt de stand deuce gehaald in deze game. De laatste twee services zijn goed geplaatst waardoor Martin bij het net zijn spel kan spelen en de returns kan afmaken. Het wordt dus uiteindelijk toch 2-2. Het zijn Martin en Alex die steeds beter beginnen te spelen en ze weten weer de service te breken en de voorsprong te nemen in de set. De eigen services worden gemakkelijker gewonnen en Sjoerd en Wybo worden goed onder druk gezet. Sjoerd en Wybo kunnen geen vuist meer maken tegen het goed spelende duo Martin en Alex en leveren keer op keer de service in. De eerste set wordt door Martin en Alex gewonnen met 6-2. Een matige start voor Martin en Alex maar na de twee nul achterstand alle games gewonnen. De tweede set gaat in de games vrij gelijk op maar Martin en Alex weten uiteindelijk de games te winnen. De tweede set is dan ook een prooi voor Martin en Alex als Sjoerd en Wybo na de 4-0 geen vuist meer weten te maken. Met 6-0 gaat de set naar Martin en Alex die tevreden terug kijken op deze finale die op voorhand ook voor de heren zelf niet als gemakkelijk werd beschouwd. Ongetwijfeld komt er nog wel eens een revanche op deze wedstrijd. Martin en Alex van harte met de winst in de herendubbel 8 en we zien jullie graag de titel verdedigen volgend jaar. Dan is er nog één categorie te gaan. De damesdubbel, ook hier zou de laatste wedstrijd niet gaan om de 1e en 2e plek. Die was achteraf al gespeeld in de aller eerste partij in de damesdubbel. De 2e plek moest nog wel voor worden gespeeld en de wedstrijd ging tussen Rian en Chantal tegen Ida en Hanneke. Weten Ida en Hanneke te winnen dan hebben we drie koppels met 2 punten en gaan de voor- en tegengames tellen voor de 2e plek. Rian en Chantal willen het niet tot die telling laten komen en gaan vol voor de overwinning. Hiervoor zijn ze dan ook goed begonnen en weten de tegenstanders meteen te breken om vervolgens met redelijke overtuiging hun eigen games te behouden. Ook de derde game is een prooi voor Rian en Chantal, welke tot nu toe er niet aan te pas komen. Ida en Hanneke peppen elkaar nog wel even flink op maar het mag niet baten. Ook de vierde game gaat eenvoudig 35 naar Rian en Chantal, waarna op nieuw de service van Ida en Hanneke wordt gebroken. De zesde game gaat daarna weer vrij eenvoudig naar Rian en Chantal en de 6-0 prijkt op het bord. De tweede set weten Ida en Hanneke de service te houden en hopelijk kunnen ze nog terug komen in deze partij. De service voor 1-1 is niet eenvoudig voor Rian en Chantal en Ida en Hanneke krijgen kansen. Uiteindelijk weten Rian en Chantal de game te pakken en is de stand 1-1. De daarop volgende game spelen Rian en Chantal weer als in de eerste set en weten ze de service te breken. Met deze break lijkt ook het vertrouwen van Ida en Hanneke gebroken. In de volgende servicebeurt van Rian en Chantal wordt het eenvoudig 3-1, en lijkt de overwinning een formaliteit. De aanmoedigingen van de toeschouwers worden vriendelijk ontvangen door Ida en Hanneke maar helpen de dames niet weer in de wedstrijd te komen. De uitslag van de tweede set is 6-1. Een mooie tweede plek voor Rian en Chantal, waar we jullie van harte mee willen feliciteren. De 1e plek ging naar Catrien en Sjoukje die de nummer twee van het toernooi versloegen in de aller eerste partij in het schema van de damesdubbel. Catrien en Sjoukje van harte gefeliciteerd en ook jullie verwachten we weer volgend jaar om de titel te verdedigen. Gezien het enthousiasme van de deelnemers die allemaal aangaven het een zeer geslaagd toernooi te vinden, organiseren we volgend jaar wederom het tweede weekend van september de tweede editie van de Stynsgearder Iepen. De organisatie kijkt ook terug op een zeer geslaagd toernooi en wil iedereen die heeft meegespeeld, geholpen of toeschouwer is geweest hartelijk bedanken en op naar volgend jaar. Zet hem maar vast in de agenda, tweede weekend van september.
Page 40
40 41 Activiteiten bij de Spitkeet Ferdivedaasje wike bij de Spitkeet Tijdens de herfstvakantie van dinsdag 22 t/m vrijdag 25 oktober 2019 organiseert Themapark de Spitkeet weer allerlei leuke & mooie activiteiten voor de jeugd t/m 12 jaar. Dinsdag t/m donderdag ben je van 11.00 uur tot 16.00 uur van harte welkom om samen met je ouders, pakes en beppes, vriendjes en vriendinnetjes naar ons museum te komen om mee te doen aan een leuke speurtocht of voor het maken van een mooi knutselwerkje met het thema dieren. Op woensdagmiddag van 13.00 uur tot 15.00 uur komen de vrijwilligers van de dierenambulance en kun je van alles te weten komen over hun diverse werkzaamheden en een blik werpen in de ambulance. Vrijdagavond van 19.00 uur tot 21.00 uur organiseren wij de Coole Grimm Night. Op deze avond opent het museum zijn deuren en hebben wij het park omgetoverd tot een waar sprookjespark. Ga jij mee op reis door deze magische wereld? Voor kinderen is de entree dinsdag t/m donderdag gratis. Wel wordt er € 2,00 per activiteit gevraagd. Volwassenen betalen de normale entreeprijs van € 5,50. Entreeprijs voor de vrijdagavond bedraagt € 2,- p.p. Stamppotfiets- en wandeltochten Zoals gewoonlijk sluiten wij ons zomerseizoen ook dit jaar weer af met de stamppotwandel- en fietstochten. Deze vinden plaats op zaterdag 26 oktober a.s. Ieder jaar neemt de belangstelling om aan deze tochten deel te nemen toe en wij verwachten ook dit jaar weer veel deelnemers. De wandelaars kunnen deze keer kiezen uit drie afstanden, nl 8, 15 en 25 km. Voor de fietsers zijn er twee afstanden beschikbaar nl ongeveer 34 en 50 km. De start is voor alle afstanden tussen 10.00 en 14.00 uur. Wij verwachten een ieder uiterlijk om 17.00 uur weer terug. Het is een stamppottocht. Dat betekent dus dat er voor de fietsers en wandelaars na afloop een bord heerlijke stamppot klaar staat. Thuis eten koken is die dag dus niet meer nodig. Voor meer informatie zie www.despitkeet.nl en www.facebook.com/spitkeet.
Page 42
42 Ondernemers opgelet! De btw-tijd is weer aangebroken. Wilt u liever uw tijd zinvol besteden? Wilt u een persoonlijke benadering? Laat ons dan die btw-aangifte invullen, dan kunt u tenminste weer door ondernemen. Bel voor vrijblijvende informatie: 0594-659996 Of ga naar: tax-ed.nl Tax-ed is een klein kantoor, hierdoor hebben we persoonlijke aandacht voor al onze klanten. Al meer dan 15 jaar gespecialiseerd in zowel startende ondernemers, als reeds bestaande zzp-ers/ondernemers. 43 Programma Stichting Oud-Achtkarspelen seizoen 2019-2020 Lezing: Hannekemaaiers door mevrouw Gerhild van Rooij dinsdag 5 november 2019, 19.45 uur locatie: De Schakel, Voorstraat 15, Buitenpost Lezing: Gevangenen in Friesland door de heer Willem Helfrich dinsdag 14 januari 2020, 19.45 uur locatie: Bibliotheek, B.J. Schurerweg 14, Surhuisterveen Cursus stamboomonderzoek dinsdag 18 februari 2020, 19.30 uur locatie: Bibliotheek, Kerkstraat 51, Buitenpost Lezing: De omschakeling van hout naar ijzerboten bij de Friese skûtsje-werven door de heer Jelmer Kuipers dinsdag 17 maart 2020, 19.45 uur locatie: De Schakel, Voorstraat 15, Buitenpost Inloopspreekuren woensdag 9 oktober: Bibliotheek Buitenpost woensdag 15 november: Bibliotheek Surhuisterveen Van 15.00 tot 17.00 uur wordt een inloopspreekuur gehouden. U kunt langs komen om onze collectie te komen bekijken, vragen te stellen over de geschiedenis of foto’s en documenten aan ons ter beschikking te stellen. Voor meer informatie zie: www.oudachtkarspelen.nl www.facebook.com/oudachtkarspelen Sipelactie Net als voorgaande jaren gaat ook dit jaar de jeugd weer op pad voor de sipelactie. Deze actie zal plaatsvinden op vrijdag 18 oktober vanaf 17.00 uur. De opbrengst van deze actie komt ten goede van het jeugdwerk. Dus, beste mensen, stel hen niet teleur en koop aan de deur. Jeugdclubs PKN Surhuizum
Page 44
44 Zoekplaatje We zochten ons een bult, schreven we in het vorige zoekplaatje, want die hadden we via Klaske Beukema binnen kregen. We wisten het zelf niet en konden dus ook geen hint geven. Achteraf bleek de hint gewoon onderaan de tekst te staan: Meindert Brouwer. Al ging het hier om een andere dan van uw zoekplaatje, maar om een familielid aan de Doarpsstrjitte. Jelle had dat meteen door en viel met de deur in huis: “Deze zoekactie viel niet in de categorie “inspanning”. Al snel kon dit gezochte ornament, in de voordeur, als gevonden worden bestempeld, te weten bij de familie M. Brouwer aan de Doarpsstrjitte. Tot slot een gezegde: Als een deur voor jou niet opengaat, hoe oneerlijk dat ook valt, wees niet verdrietig, wordt niet kwaad, die deur was niet voor jou bedoeld”. Een goede oplossing en wederom een mooie spreuk. Zeker geen open deur, daar kan nog wel even over worden nagedacht, lijkt ons. Misschien iets voor de wandelvrouwen om over te mijmeren tijdens hun wandeltochten, al is ons ter ore gekomen dat er van mijmeren dan niet al te veel komt, maar van praten des te meer. Dat levert vaak wel weer de nodige contacten op en zo kwamen de vrouwen via een achterdeurtje aan de oplossing: “Dit keer kregen we een “stille” hint binnen via een appje: “ik weet het niet zeker maar het lijkt erop dat het in de deur van Meindert en Marijke Brouwer aan de Doarpsstrjitte zit”. En ja hoor, even gekeken, het is hem!!! Dus gevonden! Groetjes van de wandelvrouwen” Ook Jappie en Bettie deden een oplossing de deur uit en lieten meteen even merken dat hun straat bijzonder actief is: “Op de Doarpsstrjitte wordt nogal wat geklust aan deuren ramen en kozijnen, maar deze deur met glas in lood siert de Doarpsstrjitte al een hele tijd. Hij is te vinden bij de familie Brouwer op nummer 48.” Maike Mulder heeft natuurlijk de deuren in ons dorp al vele malen van dichtbij bekeken en kunnen natuurlijk niet ontbreken in de lijst met goede oplossingen, die ze samen met Jacob instuurde: 45 “Dit glas in lood raam kun je vinden in de voordeur bij de familie Brouwer aan de Doarpsstrjitte 48.” En dat allemaal herkend zonder de mooie kleuren die op de originele foto, die Klaske instuurde, zijn te zien. Groen, geel en rood. Wij dachten dat glas in lood vooral voor de sier werd gemaakt en om mooie afbeeldingen in te verwerken, maar wij kwamen erachter dat vroeger juist geen grote oppervlakten glas gemaakt konden worden en dat daarom werd gekozen voor klein glazen ruitjes in loden strips om toch maar licht in huis te krijgen. Het werd vooral gebruikt voor kerken en herenhuizen. Dit geeft de status van de Doarpsstrjitte wel aan, de kerk staat er en zoals hieruit blijkt, de herenhuizen ook. Goed, genoeg gepocht over die straat, het kan tenslotte ook worden overdreven al houdt het ons wel van de straat. Eens kijken in welke straat u het volgende zoekplaatje kunt vinden. Het is opnieuw een ingezonden foto, waarvan we de maakster in de volgende Gelf bekend zullen maken. Dit betekent dat we alweer geen hint kunnen geven en u geheel blanco op pad sturen om dit kunstzinnige en tevens liefdevolle beeld te vinden. Wij wensen u een succesvolle en hartverwarmende zoektocht. Mocht u de oplossing vinden, geef die dan door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf. Spreuk van de maand Menigeen die de verkeerde weg is ingeslagen, geeft de weg de schuld. Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: ka-na-rie
Page 46
46 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Iedere dinsdagochtend van 10.0012.00 uur en elke eerste donderdag van de maand van 19.00-20.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Klachten openbare ruimte Geeft het door via email: gemeente@ achtkarspelen.nl of tel. 140511. Plaatselijk Belang Sita Land-Dotinga, voorzitster André Barwegen, secretaris, email pbsurhuizum@gmail.com Gerrit de Jong, penningmeester Cora Groenhof en Klaas Pool MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Wiebina Top, penningmeester Jelly Posthumus en Jan Rodenhuis Informatie, vragen en reserveringen: Rianna v.d. Veen, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisver. “De Laatste Eer” Jurjen Dijkstra, voorz., tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl Nynke Bouma, bode, tel. 352167 of 06-57422073. 47 Wurklist 15 oktober 16 oktober 18 oktober 18 oktober 19 oktober 19 oktober 22 oktober 25 oktober 25 oktober 26 oktober 2 november 8 november 16 november 19.30 uur 19.00-22.00 uur va. 17.00 uur 18.00 uur 14.30-17.00 uur 21.00 uur 14.00-15.30 uur 19.00-21.00 uur 19.30 uur 21.00-02.00 uur 14.30-17.00 uur 19.30 uur Herfstbloemstuk maken met Flowers by Leentje in De Delfeart. Workshop Familie-opstellingen bij Land van Eén. Sipelactie jeugdclubs PKN Surhuizum. Aanschuiftafel bij Land van Eén. Jeugdhonk Us Stek is open. 60’s & 70’s Party met Wooden Moons in Café Stynsgea in Augustinusga. Pompoen snijden in jeugdhonk Us Stek. Halloweendisco met DJ Markie in jeugdhonk Us Stek. Klaverjassen in De Praetkoer. Oktoberfest in De Delfeart. Jeugdhonk Us Stek is open. Klaverjassen in De Delfeart. Doarpsjûn met cabaret van Hymphamp Theater in De Delfeart. Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06-25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Iedere donderdagavond van 20.00-22.00 uur repeteert Popkoor Akkoord in ‘De Delfeart’. Info: popkoor-akkoord.webs.com. Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 4 november 2019 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 48
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Twaentritichtste jiergong, nûmer 4, 17 septimber 2019

Grutte Gelf nûmer 4, 17 septimber 2019


Page 0
Page 10
10 11 Nieuws van Fanfare De Bazuin De vakantie is voorbij, de toeters zijn uit het vet gehaald en De Bazuin is weer van start gegaan met een nieuw seizoen. De agenda voor het nieuwe jaar staat vol met allerlei evenementen en activiteiten en dat is prachtig vanzelf. Want wat moet het dorp en de omliggende regio zonder muziek? Muziek maakt blij, biedt troost, maakt vrolijk of weemoedig, geeft een boost en zorgt voor emotie. Een leven zonder muziek is voor (bijna) iedereen ondenkbaar en moet toch zeker in stand gehouden worden. Dat geldt ook voor Fanfare De Bazuin; in het dorp, tijdens Kerst of de 4 mei-herdenking, bij de wandeltocht, concerten of uitvaartdienst... wij leveren graag onze bijdrage maar we kunnen daarbij niet zonder uw steun! Dit jaar heeft De Bazuin zich ingeschreven voor Rabo ClubSupport waarbij de leden van Rabobank Drachten Noordoost Friesland een stem mogen uitbrengen op een vereniging of stichting die zij een warm hart toedragen. Stemmen kan van 27 september tot en met 11 oktober a.s. en de Rabobank-leden ontvangen daarover bericht in de brievenbus. Elke stem telt en de Rabobank zet elke stem om in een geldbedrag die gebruikt gaat worden voor een speciaal doel. Voor De Bazuin is dat doel: Instrumenten en de jeugd. Wij kunnen niet zonder beiden! Onze vereniging is met een gemiddelde leeftijd van 39 zeker geen grijze club, maar mensen houden een keer op en nieuwe leden komen niet vanzelf. Daarom besteden we veel aandacht en tijd aan het zoeken van nieuwe leden en aan het werven van jeugdleden. Toeteren zonder toeter kan niet, maar ook niet op een oud ding! We moeten van tijd tot tijd vervangen en daarom is investeren in het instrumentarium nodig om actief te blijven. Mogen wij straks op uw stem rekenen? Alvast onze hartelijke dank! Enkele komende activiteiten willen we hierbij onder uw aandacht brengen: • 27 september tot en met 11 oktober, stemmen op Fanfare De Bazuin Augustinusga via Rabo ClubSupport • 23 november, November Winds-concert met een verrassende gastsolist • 22 december, Kerstconcert samen met popkoor Akkoord Surhuizum Tige tank Wy wolle eltsenien bedanke foar alle blommen, kaertsjes, appkes, tillefoantsjes, kado’s en neam mar op dy’t wy krige hawwe op ús folslein ûnferwachte, prachtige 40-jierrige houliksfeest. Dit sille we nea ferjitte Hindrik en Lutske Pilat
Page 16
16 17
Page 18
18 19
Page 20
20 21 Cursus ‘Wilde kruiden in de herfst’ bij Land van Eén In vijf lessen en twee excursies maak je kennis met eetbare wilde planten en kruiden in de herfst. De theorie komt aan bod maar ook de praktijk. Je leert de eetbare planten van de herfst kennen en gebruiken. Hoe kun je de planten herkennen? Welke giftige planten zijn er? En waar moet je op letten bij het plukken? We gaan planten determineren, bespreken meegebrachte planten en maken heerlijke gerechtjes, ook vegan en glutenvrij. Gedurende de lessen besteden we aandacht aan eetbare en geneeskrachtige paddenstoelen: welke paddenstoelen zijn eenvoudig te herkennen? Hoe kun je ze bereiden en wat is hun medicinale werking? Ook voor de gevorderde wildplukker komen interessante onderwerpen aan bod. We behandelen bekende maar ook minder bekende planten. Laat je inspireren door nieuwe toepassingen en lekkere recepten. Onderwerpen Herkennen van planten De belangrijkste plantenfamilies Eetbare planten in dit seizoen Lekker en gezond eten bereiden met de planten Geneeskrachtige werking van planten Eetbare en geneeskrachtige paddenstoelen Data: Woensdag 25 september 19.15-21.45 uur Zaterdag 28 september 10.30-13.00 uur (excursie Lauwersmeer) Zaterdag 12 oktober Maandag 14 oktober Maandag 28 oktober 10.30-13.00 uur (excursie Bakkeveen) 19.15-21.45 uur 19.15-21.45 uur Maandag 4 november 19.15-21.45 uur Maandag 11 november 19.15-21.45 uur Locatie: Land van Eén, Rysloane 5, 9283 XS Surhuizum Prijs: € 140,00 per persoon Opgeven bij: Leah Groeneweg, tel. 06-14136734 of info@inhetwildeweg.nl
Page 24
24 25
Page 26
26 27
Page 30
30 31
Page 36
36 37 Activiteiten bij De Spitkeet Gezond Natuur Wandelen Wilt u regelmatig met een groep langs een natuurrijke route wandelen? Stichting Gezond Natuur Wandelen Nederland organiseert elke week gratis wandelingen van een uur in het groen. Tijdens iedere wandeling wordt één à twee keer kort iets verteld over de natuur en het landschap waar op dat moment gelopen wordt. Meestal vertelt een van de begeleiders iets, soms ook een deelnemer. Het zijn geen natuurexcursies, maar door even aandacht te besteden aan natuur en landschap hopen we nog meer mensen bewust te maken van de waarde ervan voor de samenleving, de gezondheid en het welzijn. Eén van de locaties die als startpunt voor deze wandelingen wordt gebruikt is De Spitkeet. Elke woensdag van 9.30 tot 10.30 uur wordt er gewandeld vanaf het themapark. Na afloop kan nog even gezellig nagezeten worden in de ontvangstruimte van De Spitkeet. Inwoners die meer willen bewegen of gewoon gezellig met een groep de natuur in willen kunnen gratis mee wandelen. Opgeven is niet nodig. Spitkeet Fruitdag Op zaterdag 28 september wordt op het park van De Spitkeet in Harkema van 11.00 tot 15.00 uur de jaarlijkse Fruitdag gehouden. Op het terrein van het museum staan ruim 30 fruitbomen van oude rassen waaronder sinds kort ook enkele oude Friese rassen. Om meer bekendheid aan die oude rassen te geven wordt ieder jaar in september door de “Vrienden van het Oude Fruit” in samenwerking met museum De Spitkeet deze dag georganiseerd. Hier vinden dan diverse activiteiten plaats. Zo is er een tentoonstelling van een groot aantal oude fruitrassen waar bezoekers ook eigen fruit kunnen laten determineren als ze van elke soort vijf stuks meenemen. Bovendien kan men van de oude rassen proeven en informatie krijgen over de aankoop van deze bomen. Voor meer informatie zie www.despitkeet.nl en www.facebook.com/spitkeet. Spreuk van de maand Na de zomer moeten we zelf maar weer het zonnetje in huis zijn. Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: d-op-je-s
Page 38
38 Zoekplaatje Het zoekplaatje van voor de vakantie bent u vast alweer vergeten, dus die laten we hier nog maar even weer zien. De hint was dat u ze daar niet ziet vliegen, u er weer niet het dorp voor uit hoeft, maar dat de eigenaar van het betreffende object dacht dat we zijn vrouw op de foto hadden gezet is duidelijk geen hint: ze lijkt er niet op! Die hint was duidelijk genoeg voor Jappie en Bettie IJtsma: “Het was deze keer niet zo moeilijk want een heks op een bezem zie je niet zo vaak en we hadden hem al eens gadegeslagen. Maar ja, waar was dat ook al weer. Dus maar even door de straten van Surhuizum en ja: op de schoorsteen van de Iennen 17 is hij te zien.” Helemaal goed dus. Toch? Als je bijgaande foto ziet wel, maar toch kwam er een andere oplossing binnen... “Het zoekplaatje van deze keer heeft volgens mij twee oplossingen : op ons huis aan de Ald Feart 4 zit dezelfde windhaan! Volgens de vorige bewoners was het de 1e windhaan die smederij Rijpma gemaakt had.” En we kregen er de vriendelijke groeten nog bij van Hilda Meines, die daar dus woont. Uiteraard krijgt zij vele vriendelijke groeten terug en een blij verraste reactie, want Hilda zorgt met haar oplossing meteen voor een primeur. Voor zover wij na kunnen gaan, is er nog nooit een dubbele oplossing mogelijk geweest. Maar ja, wij worden ook ouder, dus wij kunnen ook niet meer zo heksen, dat wij hebben ook niet echt ons best gedaan om het te checken. Wel erg mooi, dat er zo meegedacht wordt vanuit de Mieden! Niet alleen vanuit daar trouwens, ook vanaf de Doarpsstrjitte: 39 “De heks kinst fyne op de Iennen 17 by de fam. Veenstra”, schreef Klaske Beukema die ze ook overal wel ziet vliegen (de zoekplaatjes dan) en Jacob en Maike Mulder hadden de heks ook in het oog gekregen (gelukkig niet de bezemsteel): “Deze heks op de bezemsteel vliegt bij de fam. Veenstra aan De Iennen 17 over de schoorsteen.” De blije fietser vliegt nog even langs de soms zelfs spectaculaire vakantie herinneringen: Hallo allemaal, de vakantie is weer voorbij, kinderen naar school, velen weer aan het werk volgens mij. Ook de fietsclub is weer uit fietsen gegaan en gingen voor een bakje koffie bij het zwembad in Buitenpost aan want één van de dames werkt namelijk bij het zwembad en van haar hebben we lekkere thee, koffie en cappuccino gehad. Eén van de dames vertelde dat ze ging op een camping naar de wc en dan nam ze altijd haar tasje met wc benodigdheden mee We vroegen haar wat ze zoal meenam in het tasje bij elk bezoekje, dat was vooral een zeepje, een geurtje en een wc-bril doekje. Bij twee dames sloeg de fantasie op hol dat daar ook nog wel in kon: wc borstel, wc eend en een wc rol. U begrijpt, we hadden daarover heel veel lol, maar dat dit alles niet mee kon, het tasje was vol!! Ook de spelweek is weer geweest en net als altijd weer een mooi feest. Ook mooi was “ik hou van Fryslân” op de woensdagavond vooral omdat ik mij zelf ook in één van de groepen bevond. Lange tijd stonden we met de punten op nummer één maar volgens ons ging het niet helemaal eerlijk, een “beetje” gemeen. Daarom hebben we een protest ingediend want we hadden echt nog vijf punten verdiend!!! Op een gegeven moment was onze “captain” vrouw verdwenen, we wisten niet waar ze was gebleven, ineens nam ze de benen. Achteraf bleek dat ze buiten in gesprek was met een andere vrouw, achteruit liep, struikelde over een aan de tent gebonden touw! De elleboog helemaal open, allemaal bloed, hellup!!!: EHBO Van hun kreeg ze toen een hele grote pleister cadeau. We hebben haar daarna met een biertje getroost en op de goede afloop geproost! Na de vakantie het zoekplaatje ook alweer,
Page 40
40 het was niet zo moeilijk deze keer. De heks op de schoorsteen heb ik gezien, bij de familie Veenstra op de Iennen zeventien. Nou, de volle punten voor deze oplossing meteen, want aan bij het zoekplaatje doen we niet aan gemeen. De wandelvrouwen hebben niet zomaar even wat ingestuurd, nee, die hebben er diep over nagedacht en vervolgens de volgende weloverwogen oplossing ingediend: In de Europese folklore is een heks een lelijke en kwaadaardige oude vrouw die hekserij beoefent. Zij heeft ook het vermogen tot allerlei bovennatuurlijke handelingen. Zo kan zij op een bezemsteel door de lucht vliegen, met de grootste snelheid over het water varen in een zeef of melktobbe. Zij rijdt ’s nachts op een paard enz. De kunst van het heksen is vaak aangeboren, die vererft van moeder op dochter en wordt vaak via een toverboek doorgegeven. Een specifiek soort heks uit de volksverhalen is de boterheks, die de karn van slachtoffers behekst, zodat de melk geen boter gaf. De heks maakt door heksenkringen het gras dor. Enz. enz. Er zijn ook middelen tegen heksen: • Een vleermuis boven schuur of stal gespijkerd • Een paardenhoofd aan de stalmuur • Een hoefijzer • Een vlierstruik bij stal en schuur • Van alles wat men te eten of te drinken krijgt iets weggooien • Enz. enz. En nu is onze vraag: waar zijn de bewoners van de Iennen 17 bang voor, m.a.w. wat is de reden van die heks op hun schoorsteen. Heksengroet van de wandelvrouwen. Nu hebben wij niet de indruk dat Auke en Rennie bang zijn aangelegd, maar als er binnenkort weer een paardenhoofd in het zoekplaatje verschijnt, weet u alvast waar u moet zoeken. En dan als uitsmijter nog de inzending van Jelle de Vries, bij wie ook witte rook uit de schoorsteen kwam, omdat hij de goede oplossing vond: Een heks op een bezemsteel zie je tegenwoordig niet zoveel meer. Toch heb ik er nog één gevonden op de Iennen 17. Ze bestaan dus toch nog. Heet beeld bestaat reeds 565 jaar. Zo’n zoekactie gaat redelijk vlot, omdat veel huizen niet dit type schoorsteen hebben. Dat vergemakkelijkt de situatie. Tot slot nog een Fries spreekwoord: “Ik leau net yn mearkes, sei se en se fleach fuort op har biezem.” (p.s. mearkes zijn sprookjes). 41 Dan de nieuwe opdracht, die we via Klaske Beukema binnen kregen. Wij hebben ons alweer een bult gezocht, de spiegeling in het plaatje bekeken, maar niet kunnen achterhalen waar dit zich bevindt. Dus deze keer geven we niets weg, ook geen hint, maar vragen we juist om iets, namelijk alle hulp om dit op te sporen. Geef uw oplossing door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf. Libbensferhalen skriuwe/Levensverhalen schrijven Yn de rin fan it libben kin it ferlet ûntstean wat oer it eigen libben fêst te lizzen foar bern of bernsbern of gewoan foar josels. Elkenien wit fan it belang fan fotoalbums, plakboeken en deiboeken. By it âlderwurden giet in minske op syk nei syn woartels, nei de ferhalen dy’t achter him lizze. It libbensferhaal wurdt fan libbensbelang. Yn Ljouwert, by Tresoar, is sûnt jierren de kursus Levensverhalen schrijven/ Libbensferhalen skriuwe te folgjen. Dielnimmers skriuwe en werskriuwe (yn it Nederlânsk of it Frysk), en reflektearje op hichte- en djiptepunten út har libben. In soad minsken knappe op fan prate en skriuwe oer it ferline. It jout grip op it deistich libben en sin oan de dagen. Yn de rin fan de lessen docht faak bliken dat neat ûnbetrouberder is as it eigen ûnthâld en dat der mear as ien wierheid bestiet. Dy ûntdekking is fan belang, om’t it jin mylder makket en ynsicht jout yn de betreklikens fan it eigen ‘gelyk’. Al mear as tweintich jier jou ik kursussen Libbensferhalen skriuwe. Dit jier wer by Tresoar yn Ljouwert. As der yn it eigen doarp in groep belangstelling hat, kom ik ek graach nei de minsken ta. (Yn it kafee fan Winsum is der fjouwer kear jiers op tongersdei in ‘weromkom-moarn’, foar wa’t nei de kursus noch graach in stok(je) achter de doar hâldt.) Op myn webside fine jo mear ynformaasje: www.margaclaus.nl Yn oktober begjin ik mei nije groepen. Jou jo gau op, der is no noch plak!
Page 42
42 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur, en iedere eerste donderdag van de maand van 19.0020.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Plaatselijk Belang Sita Land-Dotinga, voorzitster André Barwegen, secretaris, email pbsurhuizum@gmail.com Hilly Holthuis-Rijpma, notuliste Cora Groenhof MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Wiebina Top, penningmeester Jelly Posthumus Jan Rodenhuis Informatie, vragen en reserveringen: Rianna v.d. Veen, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisver. “De Laatste Eer” Jurjen Dijkstra, voorz., tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl Nynke Bouma, bode, tel. 352167 of 06-57422073. 43 Wurklist 21 september 22 september 22 september 22 september 25 september 27 september 28 september 11 oktober 13.30 uur 9.00-9.45 uur 10.00 uur 9.00-13.00 uur 19.15-21.45 uur 19.30 uur 9.00-16.00 uur 19.30 uur Startweekend: Kindermiddag met beeldend verteller Theo Theunissen in It gebou. Voor alle kinderen van 4 t/m 12 jaar. Startweekend: Ontbijtbuffet in It gebou. Startweekend: Startdienst in de Doarpstsjerke. Thema: Een goed verhaal. Tijdens de startzondag is er een tentoonstelling met goede verhalen in It gebou. Start cursus ‘Wilde kruiden in de herfst’ bij Land van Eén. Klaverjassen in De Praetkoer, voor leden en donateurs kv. DTS. Burendag met en gezamenlijk ontbijt in De Delfeart. Klaverjassen in De Delfeart. Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06-25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Iedere donderdagavond van 20.00-22.00 uur repeteert Popkoor Akkoord in ‘De Delfeart’. Info: popkoor-akkoord.webs.com. Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 7 oktober 2019 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 44
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Twaentritichtste jiergong, nûmer 3, 23 july 2019

Grutte Gelf nûmer 3, 23 july 2019


Page 0
Page 14
14 15 Succesvol weekend voor Fanfare De Bazuin! Op dit moment genieten de leden van De Bazuin van een welverdiende zomervakantie, maar man oh man wat was er nog een succes vlak voor de vakantie! Terwijl heel Stynsgea en omstreken dik in het feest zat van het dorpsfeest waren de muzikanten met hele andere dingen bezig. Op vrijdagavond 28 juni deden Annet Bouma en Marijke Brandsma, beide lid van De Bazuin, hun openbaar muziekexamen. Dit maakt onderdeel uit van het muziekdiploma en bestaat uit het spelen van een solo, en wij mochten ze daarbij begeleiden. Nou, ga daar maar eens staan op het podium in de Flambou in Surhuisterveen; publiek, zenuwen, spanning, in een mooie jurk, op hoge hakken en haar in de krul, je hebt er hard voor geoefend maar het zweet breekt je ter plekke uit en je wilt het liefst in een groot gat verdwijnen. Maar de beide dames bliezen zich zeer knap door alles heen en wisten een prachtige solo neer te zetten. Onder luid applaus mochten ze aan het eind van de avond hun C-diploma in ontvangst nemen. We zijn trots op dizze famkes! De volgende dag was het vroeg dag want de Rasteder Musiktage stonden op het programma. Dit jaarlijkse 3 daagse muzikale Duitse concours-evenement trekt altijd veel deelnemers vanuit de hele wereld en De Bazuiners wilden daar ook wel eens naar toe. Er moest natuurlijk ook geslapen worden en dus werd het kampement opgeslagen bij het gastvrije Fokkinga-gezin. Douwe, Gerda en hun 3 meiden woonden vroeger in Stynsgea en zijn een aantal jaren geleden
Page 20
20
Page 22
Page 24
Page 26
Page 28
Page 30
Page 36
36 37 Randstad verruilen voor Friesland In dit artikel uit de Leeuwarder Courant van 1 juni 2019 wordt beschreven waarom gezinnen er soms voor kiezen de drukke Randstad in te ruilen voor een rustiger plek. In dit geval Friesland. We hebben besloten om het verhaal van één van die gezinnen in de Grutte Gelf over te nemen, omdat er een link naar Surhuizum is. Het gaat om het gezin van Lutske Kusters uit Rotterdam, inmiddels verhuisd naar Leeuwarden. Lutske heeft Bouma als meisjesnaam, een achternaam die in ons dorp veelvuldig voorkomt. Zij is de dochter van Hein en Rennie Bouma, die voordat ze naar Opende verhuisden, aan de Doarpsstrjitte woonden. Lutske heeft daar een groot deel van haar jeugd doorgebracht en kan daarom gerust ervaringsdeskundige worden genoemd wat het Friese platteland en ons dorp betreft. Met dit beeld in uw achterhoofd wensen wij u veel plezier bij het lezen van het artikel dat geschreven is door Ines Jonker en Rutger van der Meij. Lutske, Folkert, Adam (10) en Rinske (7) Kusters Uit: Rotterdam Nu: Leeuwarden Sinds: Najaar 2017 Folkert (37) en Lutske (40) groeiden allebei op in Friesland, maar ontmoetten elkaar in Rotterdam waar ze door studie en werk waren terechtgekomen. Lutske (opgegroeid in Surhuizum): “Ik werkte bij Randstad en Folkert kwam langs op zoek naar een bijbaantje. Op zijn CV zag ik dat hij uit Friesland kwam.” Het stel ging samenwonen en kocht een huis in Katendrecht, een oude stadswijk in Rotterdam-zuid die de laatste jaren steeds hipper werd. Lutske: “Een superleuke plek, ook voor onze twee kinderen. Maar het werd er wel steeds drukker.” De toenemende drukte en het gemis van natuur maakten dat ze steeds vaker terugverlangden naar Friesland, waar ook hun familie nog woonde. Folkert (opgegroeid in Bakhuizen): “We hadden altijd wel het idee dat we ooit nog
Page 38
38 39 eens terug wilden, maar dan wel in een nieuwe omgeving.” Door een locatievoorstelling in Ferwerderadiel raakten ze beiden gecharmeerd van de waddenkust, een gebied dat ze amper kenden. Konden ze daar geen bed & breakfast beginnen? Lutske: “Een soort ‘Ik vertrek’ maar dan in eigen land. Uiteindelijk vonden we dat we dit onze kinderen niet aan konden doen.” Hun oog viel op de omgeving van Leeuwarden. Folkert: “We waren een paar keer in de stad geweest en zagen dat het er steeds leuker werd. Bovendien kwam Culturele Hoofdstad eraan.” Het huis in Katendrecht was zo verkocht, en qua werk was de verhuizing ook geen probleem. Lutske, die adviseur gezondheid & werk bij Randstad is, kon switchen naar Regio Noord. Folkert, die lange tijd in Amsterdam had gewerkt bij een marketing/pr-bureau, vond een baan als communicatieadviseur bij Keunstwurk. Na de verhuizing in het najaar van 2017 woonde het gezin eerst nog een half jaar in het huis van Folkerts moeder in Woudsend. Het plan was om een huis te laten bouwen in Wergea. Toen dat onverhoopt niet door kon gaan, viel hun oog op een nieuwbouwproject met pakhuisachtige huizen aan de Harlingervaart in Leeuwarden, volgens de twee een stukje Rotterdam in Leeuwarden’’. Tot het huis wordt opgeleverd, huren ze een woning in Huizum. Lutske bekent dat het wel even duurde voordat ze hun draai hadden gevonden. “Rotterdam is echt een stad van doeners, het glas is altijd halfvol. Ik vond de mensen hier in het begin wat zeurderig, altijd overal het negatieve van inzien.” Inmiddels ervaart ze dat anders. “Door ‘2018’ heeft de stad wel meer schwung gekregen.” Ook voor de kinderen, nu 7 en 10, was het wennen in het begin, zeker op de dorpsschool van Wergea waar ze het eerste jaar naartoe gingen. Folkert: “Maar Leeuwarden is heel behapbaar, ook voor kinderen. Dus onze oudste vindt het prachtig dat hij nu alleen naar school kan fietsen.” Folkert heeft zo nu en dan nog steeds heimwee. “Dit weekend waren we in Hamburg. Die stad deed me echt aan Rotterdam denken. Ik hou van de levendigheid van de grote stad, die mis ik een beetje in Leeuwarden.” Lutske: “Ik vind het juist fijn dat het hier wat rustiger is. Ik moet veel autorijden voor mijn werk, en vind het heerlijk dat hier geen files zijn.’’ Bedankt Langs deze weg willen we alle Surhústers bedanken voor alle kaartjes en cadeautjes die we mochten ontvangen na de geboorte van onze tweeling Owen en Finne. Marten & Sietie, Dave en Shannon Thompson, It Súd 20
Page 40
40 41 Het Surhúster Fyts Ploechje doet mee aan Tour For Life Van 25 augustus tot en met 1 september vindt de 11e editie van Tour for Life plaats. Deelnemers fietsen in 8 dagen van Italië (Bardonecchia) naar Nederland (Sittard) en genieten van 8 verbluffende etappes, in totaal 1300 km met 19.000 hoogtemeters! Samen of alleen, zijn zij hoe dan ook verzekerd van een onvergetelijke week vol saamhorigheid en fantastische wielermomenten. Het “Surhúster Fyts Ploechje” is één van de weinige Friese ploegen dat deelneemt aan deze uitdaging met zware etappes van gemiddeld 160 km per dag. Het team bestaat uit 5 personen: 3 renners en 2 begeleiders: Fré van der Veen (52) uit Surhuizum, Meint Beukema (65) uit Surhuizum, Bert Adema (53) uit De Westereen (renners) en Marten Cuperus (66) uit Franeker en Keimpe Roedema (72) uit De Westereen (begeleiders). De motivatie voor de deelnemers is soms erg persoonlijk. “Ik ben ervaringsdeskundige, hersteld van prostaatkanker. Ik help graag mee om deze ploeg de eindstreep te laten halen!”, vertelt Marten Cuperus. “Zoals iedereen zie ook ik deze ziekte overal om mij heen. Ook van dichtbij. Gelukkig zie je ook dat er steeds betere en succesvollere behandelmethoden komen waardoor de genezingskans stijgt”, aldus Fré van der Veen. Met hun deelname wil het Surhúster Fyts Ploechje zoveel mogelijk geld ophalen voor het Daniel den Hoed Fonds, daarom haalt iedere renner minimaal € 2.500 op. Maandenlang keihard trainen, gecombineerd met sponsorwerving, maakt de uitdaging compleet. Inmiddels heeft de ploeg al meer dan € 10.000 binnen.
Page 48
48 Zoekplaatje Voor dit plaatje hoeft u het dorp niet uit, dat was de hint die we bij dit zoekplaatje gaven. Eigenlijk had er nog het woordje nét tussen moeten staan, want het scheelt niet veel. De man die sinds kort niet meer in Plaatselijk Belang zitting heeft, maar zich wel jaren vol heeft ingezet voor o.a. de reconstructie van de Doarpsstrjitte, wist het meteen. Dit is de informatieve oplossing van Jacob Hooghiemstra: “Ik herken het zoekplaatje direct. Het wapen van Surhuizum, uit cortenstaal gesneden, te vinden op de plantenbakken bij de ingang van het dorp. De bakken die als een Brexit-referendum besproken zijn in het dorp. Vele voor en vele tegen vooral de omvang van de bloembakken. Bijna iedereen maakt er kennis mee tijdens de vakantie in Frankrijk, rijdend over provinciale wegen van dorp naar dorp: de kwalificatie ‘Ville Fleurie’, trots aangegeven onder een plaatsnaambord. Als snel waan je je in een bloemenzee van versierde perken en hanging baskets aan lantarenpalen. De meer oplettende kijker ziet onder de naam ‘Ville Fleurie’ ook een aantal sterren staan. Hoe meer bloemen op het bordje, des te groter de bloemenpracht. Met de reconstructie van de Doarpsstrjitte waarbij veel aandacht voor het groen is geweest waan ik me bijna in Frankrijk. 5 sterren Wâlden.” Een andere Jacob had ook een motief om de oplossing in te sturen, samen met zijn Maike (Mulder): “Deze keer was het makkelijk te vinden. Dit motief staat nl op de smalle kanten van de bloembakken op het It Noard en It Súd.” En dat het vinden van de goede oplossing in de familie zit, dat blijkt wel uit de oplossing van de familie Hofstede: “Het plaatje is te vinden op de bloembakken waar je het dorp in- of uitgaat (Súd en Noard). Tsja, het kan op verschillende plaatsen gevonden worden inderdaad, deze foto is toevallig gemaakt bij de uitgang van het dorp aan It Súd, maar natuurlijk rekenen we ook de andere goed. De blije fietser was ook weer van de partij en nog mooier, ze is ook nog blij: “Hier even weer een kattebelletje van mij Het zoekplaatje gevonden! Dus u weet dan ben ik weer blij! Het is het wapen van Surhuizum op de nieuwe bloembakken maar de de onzekerheid kreeg mij te pakken! Was het de bloembak in het Noord of in het Zuid maar ik dacht, het maakt toch ook niet zoveel uit. 49 Het zoekplaatje is gevonden en daar gaat het om. Grappig is dat er ook nog op staat: oant sjen en wolkom. De dames van de de fietsclub op dinsdagavond gaven aan dat wat meer gekleurde blomen in de bakken niet zou misstaan!! De kinderen hebben van school al vrij, dus de vakantie komt naderbij. Voor velen een tijd van rust en plezier met hier en daar een terrasje met een glaasje bier. Ik wens iedereen die op vakantie gaat een fijne tijd en de thuisblijvers natuurlijk thuis ook een fijne tijd. We zien elkaar vast in de Spelweek wel weer, tot het volgende zoekplaatje maar weer!” Mooie woorden waar wij ons natuurlijk geheel bij aansluiten! Ook de wandelvrouwen gingen weer volle (bloem-)bak aan de slag en kwamen hier op uit: “Wanneer je ons mooie dorp Surhuizum vanaf It Sûd of It Noard binnenkomt dan zie je deze tekens op de bloembakken. Deze tekens (lelies) zijn onderdeel van het wapen van Surhuizum. Sinds 1991 heeft Surhuizum een dorpswapen en tevens een dorpsvlag. Dit wapen is in opdracht van het bestuur van Plaatselijk Belang ontworpen.” Kijk, elke keer steken we weer wat op of wordt ons geheugen even opgefrist, dankzij al die geweldig oplossingen die binnen komen. Jelle de Vries noemt dan wel geen lelie, maar een bloemrijke oplossing is het zeker: “De aangegeven hint bleek bij het vinden van dit zoekplaatje zeer waardevol. Inderdaad bevond zicht het zoekplaatje rond de bebouwde kom, te weten op de nieuwe bloembakken, zowel op ’t Súd als It Noard. Het zijn er zelfs meerdere. Toch lastig om deze te traceren. Tot slot nog een Chinees gezegde: Geen mens kan 1000 dagen achtereen gelukkig zijn, zoals een bloem geen 1000 dagen achtereen kan bloeien.” Ook al mooie en wijze woorden van Jelle. Daar kunt u in de vakantie even mooi over nadenken! Hoe dan ook: we hopen dat u van de zomer geniet, vakantie of niet en willen u de volgende opdracht daarbij meegeven. Waar vindt u dit zoekplaatje? Een hint is dat u ze daar niet ziet vliegen, u er weer niet het dorp voor uit hoeft, maar dat de eigenaar van het betreffende object dacht dat ik zijn vrouw op de foto had gezet is duidelijk geen hint: ze lijkt er niet op! Geef uw oplossing door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 50
50 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur, en iedere eerste donderdag van de maand van 19.0020.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Plaatselijk Belang Openingstijden Dinsdag Donderdag Vrijdag 9.00-12.00 uur 19.00-21.00 uur 9.00-12.00 uur 19.00-21.00 uur 9.00-12.00 uur Verder op afspraak Sita Land-Dotinga, voorzitster André Barwegen, secretaris, email pbsurhuizum@gmail.com Hilly Holthuis-Rijpma, notuliste Cora Groenhof MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Wiebina Top, penningmeester Jelly Posthumus Jan Rodenhuis Informatie, vragen en reserveringen: Brenda Sanderman, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisver. “De Laatste Eer” Jurjen Dijkstra, voorz., tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl Nynke Bouma, bode, tel. 352167 of 06-57422073. 51 Wurklist 3 augustus 13.30-17.00 uur 21 t/m 24 augustus 25 augustus 13 september Tsjerkepaad. De Doarpstsjerke is open voor belangstellenden. Ook op 17, 24 en 31 augustus en 7 en 14 september. Spulwike Surhuzum 2019. 16.00 uur 19.30 uur 21 en 22 september Zie programmaboekje elders in deze Gelf. Tentdienst m.m.v. Band “Soon Return” en kinderkoor “The Yoing Source”. Klaverjassen in De Delfeart Startweekend van de Protestantse gemeente Surhuizum. Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06-25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Iedere donderdagavond van 20.00-22.00 uur repeteert Popkoor Akkoord in ‘De Delfeart’. Info: popkoor-akkoord.webs.com. Spreuk van de maand “Het enige waar ik de komende tijd aan werk, is mijn vrije tijd.” Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: op-d r-in-k en Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 9 september 2019 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 52
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Twaentritichtste jiergong, nûmer 2, 2 july 2019

Grutte Gelf nûmer 2, 2 july 2019


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Twaentritichste jiergong, nûmer 2, 2 july 2019 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 475 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Harmen Scheepsma, till. 351769 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang Sa’t eltsenien sjen kin sit de rekonstruksje fan de Doarpsstrjitte yn de ôfslútende fase. In grut komplimint foar de wurkgroep Doarpsstrjitte dy’t dêr drok mei dwaande west binne! De blombakken moatte noch oanfolt wurde mei bloeiende planten. De “hangingbasketgroep” sil der foar soargje dat der binnen koarte tiid moaie planten yn dy bakken by komme. Sy sille ek noch sjen oft de Doarpsstrjitte noch mear opfleure wurde kin. Mar dat nimt noch wat tiid. De doarpsjûn wurdt sa’t it no liket 16 novimber holden yn it Doarpshûs. De groep HympHamp út Rottefalle sil dan in foarstelling fersoargje: “Op portret” is in foarstelling mei ferskes, sketskes en oare nuveraardichheden dy’t troch in ferskaat oan typkes en karakters oer it fuotljocht brocht wurde. Dan is “Kearn” dwaande mei it gearstallen fan in list mei alle aktiviteiten yn Achtkarspelen, formeel en ûnformeel. Sa wolle se oersicht krije fan alles wat der te dwaan is. Sy kinne al hiel wat fan Surhuzum.nl helje , mar wa’t dêr net op stiet en dochs graach op dy list komme wol kin dit by Theo van der Veen fan Kearn oanjaan. Ek binne wy as bestjoer nei ferskillende gearkomsten west. Yn ’t koart folget hjir wat oer. Natuerlik Ferskaat: der wienen 3 jûnen organiseare oer biodiversiteit yn túnen, greidelân/akkerbou, bermen, wetter ensf. Wy binne nei ien jûn ta west. It wie hiel ynteressant en miskien kinne wy dêr nochris wat mei dwaan yn gearwurking mei feriening Noardlike Fryske Wâlden, om sa mear ferbining tusken bygelyks de boeren en burgers te krijen. It soe ek nijskjirrich wêze om te witten wat de boeren fan Surhuzum al mei biodiversiteit dogge. Ek foar de minsken yn it doarp soe ynformaasje oer biodiversiteit yn eigen tún ynteressant wêze kinne. Der wie ek noch in gearkomste oer Wenjen yn Achtkarspelen. Sy wolle by de gemeente in nije fyzje op wenjen ûntwikkelje en de ynwenners wurde dêr by belutsen. In ûndersykburo hat dwaande west om saken as fergrizing, it oantal sosjale hierwenningen/keapwenningen, de yn- en út-bewegingen yn de gemeente ensf. yn kaart te bringen. De Pleatslik Belangen fan de ferskillende doarpen koene harren miening dêr oer dúdlik meitsje. Mear nijs hjir oer folget noch. We geane fan no ôf mear gebrûk meitsjen fan de rubryk dy’t PB hat op Surhuzum.nl. Om eltsenien better op de hichte te bringen fan wat wy allegearre by’t ein hawwe, werom at wy bepaalde dingen dogge en foto’s dy’t dêr eventu
Page 24
24 25 Belang dy’t fêststeld wie en trochgean moast, siet ûnferwachte sûnder foarsitter. Troch de oerbleaune PB-leden moast hastich ried skaft wurde. him op as nij bestjoerslid? In tweintiger, Klaas Pool! Sa’t de kaarten der no hinne lizze moast der in ferdieling komme fan de ferskillende taken. Dat sjocht der no sa út: Sita Dotinga foarsitter, Hilly Holthuis notulist, André Barwegen siktaris, Cora Groenhof en Klaas Pool binne sûnder portefúlje, wylst der noch muoite dien wurd om in ponghâlder te finen. Mei inoar ha se noch in soad wurk te fersetten want der stiet hiel wat Sita soe, wie elk fan miening, it bêste de jiergearkomste foarsitte kinne. Dêr skoarre dizze frou wol raar tsjinoan mar sy krige de fersekering fan alle oare bestjoersleden dat se har der mei-inoar troch skuorre soene. De sitewaasje lei der no ienkear sa hinne. “Dat stelde my sadanich gerêst,” seit Sita no, “dat ik it oandoarste. De opkomst wie grut en ek de fragen en kwestjes dy’t oan’e oarder kamen wiene grut yn oantal,mar alles gong dat it slydjage. Nei ôfrin reinde it kompliminten en krige ik applaus. Dêr wie ik wol hiel bliid mei.” Oan alles is te fernimmen dat it wurk fan it Pleatslik Belang libbet by de ynwenners fan Surhuzum. Sels by de jongerein fan it doarp want wa jout op priemmen, lykas de fernijing fan de N358 de oanlis fan de fytstunnel, de ovonde en net te ferjitten, it ferpleatsen fan de balkespringer. Dan de mânske blombakken noch, dy’t der om freegje it hiele simmerskoft foarbyld te wêzen fan de blommepracht dêr’t Sita eartiids fan dreamde. Alles oersjende, stiet har as foarsitter fan it Pleatslik Belang noch genôch te wachtsjen. Har deistich wurk, de soarch foar Femke en de ôfbou fan har nije wenplak tegearre mei Martin. Sita sjocht lykwols de takomst fol moed en fleurich temjitte. Folle sukses tawinske! Harmen Scheepsma
Page 36
36 Ondernemers opgelet! De btw-tijd is weer aangebroken. Wilt u liever uw tijd zinvol besteden? Wilt u een persoonlijke benadering? Laat ons dan die btw-aangifte invullen, dan kunt u tenminste weer door ondernemen. Bel voor vrijblijvende informatie: 0594-659996 Of ga naar: tax-ed.nl Tax-ed is een klein kantoor, hierdoor hebben we persoonlijke aandacht voor al onze klanten. Al meer dan 15 jaar gespecialiseerd in zowel startende ondernemers, als reeds bestaande zzp-ers/ondernemers. Wilt u ook adverteren in de Grutte Gelf? Mail dan naar redactie@gruttegelf.nl voor meer informatie. 37 “Binnen de bebouwde kom ben ik deze afbeelding nog nooit tegengekomen, vandaar gelijk een zoektocht door het buitengebied om te toetsen of deze redenering ook klopt. Zo gezegd, zo gedaan. Inderdaad bevond dit zoekplaatje zich in de Pûs, oftewel Loanekampen 5.” Ook Jelle heeft de juiste plek gevonden. Hij voegt er nog een volkse wijsheid aan toe, zoals hij het zelf noemt: “Accepteer wat je niet kunt veranderen en verander wat je niet kunt accepteren”. We zullen niet kunnen veranderen dat er niet meer inzendingen binnen zijn gekomen, dus volgen we Jelle’s wijsheid maar op en accepteren we dat het zo is. En we proberen met een wat gemakkelijker plaatje of we de mailbox/ brievenbus weer vol kunnen krijgen met oplossingen. In deze vakantietijd heeft iedereen vast wel even tijd, al is de Gelf er over drie weken alweer en is de zoektijd dus een week korter. En dan natuurlijk nog een hint: voor dit plaatje hoeft u het dorp niet uit. Geef uw oplossing door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 38
38 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur, en iedere eerste donderdag van de maand van 19.0020.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Plaatselijk Belang Openingstijden Dinsdag Donderdag Vrijdag 9.00-12.00 uur 19.00-21.00 uur 9.00-12.00 uur 19.00-21.00 uur 9.00-12.00 uur Verder op afspraak Sita Land-Dotinga, voorzitster André Barwegen, secretaris, email pbsurhuizum@gmail.com Hilly Holthuis-Rijpma, notuliste Cora Groenhof MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Wiebina Top, penningmeester Jelly Posthumus Jan Rodenhuis Informatie, vragen en reserveringen: Brenda Sanderman, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisver. “De Laatste Eer” Jurjen Dijkstra, voorz., tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl Nynke Bouma, bode, tel. 352167 of 06-57422073. 39 Wurklist 6 juli 7 juli 20 juli 3 augustus 13.30-17.00 uur 9.30 uur 13.30-17.00 uur 13.30-17.00 uur Tsjerkepaad. De Doarpstsjerke is open voor belangstellenden. Overstap- en slotdienst in de Doarpstsjerke. M.m.v. begeleidingsband Foar Jo. Tsjerkepaad. De Doarpstsjerke is open voor belangstellenden. Tsjerkepaad. De Doarpstsjerke is open voor belangstellenden. Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06-25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Iedere donderdagavond van 20.00-22.00 uur repeteert Popkoor Akkoord in ‘De Delfeart’. Info: popkoor-akkoord.webs.com. Spreuk van de maand Men hoeft de wereld niet rond te reizen om te begrijpen dat de hemel overal blauw is. Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: p-op-ster Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 15 juli 2019 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 40
Grutte Gelf is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum. Twaentritichtste jiergong, nûmer 1, 4 juny 2019

Grutte Gelf nûmer 1, 4 juny 2019


Page 0
Page 2
2 Kolofon “Grutte Gelf” is it doarpsblêd fan en foar Surhuzum Twaentritichste jiergong, nûmer 1, 4 juny 2019 Redaksje: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2, till. 351767 Meindert Brouwer, De Iennen 8, till. 352201 Auke Elzinga, Bonhommestrjitte 9, till. 365144 Kornelis van Dekken, till. 0513-684467 Kopij-adres: Grutte Gelf p/a Bonhommestrjitte 2 9283 VC Surhuizum E-mail: redactie@gruttegelf.nl Website: www.gruttegelf.nl Utjefte: Fjouwerwykliks Oplage: 475 stiks IBAN: NL27 RABO 0304 2716 91 Besoarging: Fam. Mulder, H.J. v.d. Veenstrjitte 1 T. Linker-IJtsma, till. 351663 Harmen Scheepsma, till. 351769 De redaksje behâldt har it rjocht foar om ynlevere kopij te wegerjen of mooglik yn te koartsjen. 3 Nijs fan Pleatslik Belang Wy binne as bestjoer hiel bliid om jim te fertellen dat Klaas Pool fan it Noard lid wurden is fan ús bestjoer. Fan herten wolkom! We sykje noch in ponghâlder. Minsken dy’t graach lid wurde wolle fan Pleatslik Belang kinne dit oanjaan troch in mail te stjoeren nei it mailadres fan it sekretariaat: pbsurhuizum@ gmail.com. Jim krije dan in presintsje as wolkom. Wy binne drok dwaande om foar elkoar te krijen dat der ein fan dit jier dochs noch in toanieljûn holden wurde kin. Wy hoopje dat it lûkt en oars wurdt it kommend jier. Fierder hawwe wy de punten fan de jiergearkomste fan maart oer de ynfrastruktuer (bygelyks parkeare op de stoep) by de gemeente dellein. Dan noch wat oer “zwerfvuil” yn en rûnom Surhuzum: Wy hawwe kontakt hân mei de MOA (Maatschappelijke Onderneming Achtkarspelen). Dizze minsken soargje der foar dat it bûtengebiet fan Surhuzum skjin holden wurd. Sy geane meardere kearen yn’t jier troch dat gebiet. Ek kinne jim sels nei dhr. Gjaltema (fan de MOA) maile at jim sjogge dat der earne hiel folle troep leit. Syn mailadres is: g.gjaltema@moa-werkt.nl. De minsken fan de MOA wolle it graach opromje! Yn Surhuzum sels wurdt de rommel opromme troch leden fan SVS en DTS. Sa hâlde we Surhuzum en omkriten moai skjin. Wy kinne sels natuerlik ek de romte foar hûs en oer de wei skjin hâlde. It is gjin wurk om in blikje of stikje plastik op te pakken en yn de kontainer te goaien! Groetnis, Bestjoer Pleatslik Belang Surhuzum Efkes foarstelle Myn namme is Klaas Pool. Ik bin 22 jier en ik sit op dit stuit yn it lêste jier fan myn oplieiding Europese Studies. In funksje binnen Pleatslik Belang Surhuzum liket my in moaie útdaging. Ik wenje al myn hiele libben yn it doarp en ik bin noch net fan doel om te ferhûzjen. It liket my leuk om aktyf te wurden in it bestjoer fan Pleatslik Belang en ik hoopje dat ik in positive bydrage leverje kin. Stalling te huur Bij deze bied ik stalling te huur aan voor caravan, boot, auto etc. Interesse? Neem contact op met Sipke Bouma via 0651779341.
Page 16
16 17
Page 20
20 21 Het ontwerp van de zuivelfabriek was van de hand van architect J.C. Velding uit Buitenpost. Het was een langgerekt gebouw met een zadeldak met een topgevel met sierspant en makelaar en aan de zijkanten versierde gootlijsten. Aan de rechterzijkant was de melkontvangst met een bordes voor het onderkelderde gedeelte. De fabriek kwam aan ’t Súd te staan. Met deze eigen fabriek wilde Surhuizum de andere dorpen naar de kroon steken. Met een oproep in de Leeuwarder Courant van 3 mei 1900 ging het bestuur opzoek naar een directeur-botermaker. Deze werd gevonden in de persoon van de heer H. Nanninga. Voor een salaris van 450 gulden per jaar inclusief woonruimte neemt hij de dagelijkse leiding in de nieuwe fabriek voor zijn rekening. In de boterfabriek krijgt Nanninga hulp van vier medewerkers. Uit de verhalen van de fabriek is bekend dat het niet goed draaide. Omdat in die jaren niet op vet werd gecontroleerd schroomden enkele boeren niet om water bij de melk te doen. Met als gevolg dat er geen goede boter werd bereid. En dan zijn er de verhalen dat er geknoeid is met margarine door de boter. In de Leeuwarder Courant van 11 december 1902 lezen we het relaas over de ‘Botervervalsching door een coöperatieve fabriek’ te Surhuizum: “Zaterdag is voor het Kantongerecht te Meppel behandeld een zaak van botervervalsching, waarin aan den directeur der coöperatieve zuivelfabriek te Surhuizum, H. N., het volgende werd ten laste gelegd: “dat beklaagde op den 4en Maart 1902 aan de mijn te Meppel een vat geleverd had, gemerkt no. 108, waarin margarine geweest was, zonder dat het woord margarine op het vat voorkwam.” Als overtuigingsstukken werden o.a. overgelegd proces-verbaal, vrachtbrief, rapport deskundigen en een verslag van het verhoor van beklaagde. Getuigen waren de rijksbotervisiteur Grommers (standplaats Zutfen) en de di
Page 22
22 23 recteur van de botermijn te Meppel, Raymakers. Getuige Grommers was naar Meppel gekomen om een monster te nemen op verzoek van de directeur de mijn, die vermoedde, dat er geknoeid werd. Het monster werd genomen uit een vat, gemerkt no. 108. Getuige wist niet, dat de fabriek Surhuizum weer boter leverde te Meppel, wel te Zutfen. Monsters nemen van boter van coöperatieve fabrieken wordt niet vaak gevraagd, omdat aangenomen wordt, dat deze niet knoeien. Getuige Raymakers, de directeur der mijn, verklaarde, dat deze een vereeniging is, die boter verkoopt voor anderen. Onder de personen of vereenigingen, die boter ten verkoop opzonden, behoorde ook de coöperatieve zuivelfabriek te Surhuizum en deze zond geregeld in. Getuige wist niet meer welke reden er bestond om deze fabriek te verdenken, doch hij vermoedt dat hij op verzoek van een kooper aan den rijksbotervisiteur gevraagd heeft een monster te willen nemen. De rijksbotervisiteur is toen gekomen en heeft een monster genomen uit een vat boter, ingezonden door H. N. Getuige verklaarde uit den vrachtbrief te weten dat het boter van H. N. was, hoewel hij niet kon bewijzen, dat de daarop voorkomende handtekening van H. N. was, omdat het geld voor de boter altijd per brief met aangegeven geldswaarde verzonden wordt, zoodat hij geen quitantie heeft waarop de handtekening van H.N. voorkomt. Het geld voor met dergelijken vrachtbrief ingezonden boter is echter steeds door de coöperatieve zuivelfabriek Surhuizum in ontvangst genomen. Op vragen van het O. M. antwoordde getuige Raymakers nog, dat noch hij, noch de rijksbotervisiteur de bestuursleden van de fabriek kennen. Getuige had alleen één van hunner een brief gekregen, toen de zaak aan het rollen kwam. Het was hem bekend, dat producten van coöperatieve zuivelfabrieken den naam hebben, zuiver te zijn. Het O. M. nam na dit verhoor het volgend requisitoir: “Mijnheer de kantonrechter, we hebben hier een geval van groot belang aan uw oordeel onderworpen. Het betreft hier een coöperatieve zuivelfabriek, waarvan de directeur aan de mijn te Meppel een zekere waar ten verkoop aangeboden heeft, die voor boter doorging. Door onderzoek is echter het tegendeel gebleken en bij nader onderzoek heeft de beklaagde aan de rijksveldwachter te kennen gegeven, dat hem door het bestuur gelast was deze vervalsching te plegen. Op grond van dit laatste moet tegen beklaagde eenigszins verschoonend opgetreden worden, doch ik wensch bij deze krachtig te brandmerken de houding van het bestuur van de coöperatieve zuivelfabriek te Surhuizum, omdat dit de oorzaak is van een gepleegde groote fraude.” Op grond van een en ander werd f. 10 boete, subs. 4 dagen hecht. geëischt.”
Page 24
24 25 Het bestuur ontkwam maar ternauwernood aan strafrechtelijke vervolging en met de coöperatie was het gedaan. Het was een schande voor het hele dorp. Na ruim een jaar stil gestaan te hebben wordt de zuivelfabriek met directeurswoning op 30 december 1904 in veiling gebracht en ingezet voor ongeveer 1300 gulden. Dit hoogste bod viel toen zeer tegen. “Het was heel wat minder dan de som, waarvoor het gebouw tegen brandschade verzekerd is”, lezen we in de Schager Courant van 8 januari 1905. De krant meldt nl. het feit dat in de oudejaarsnacht “te Surhuizum de zuivelfabriek onder verdachte omstandigheden is afgebrand” en dat “de justitie streng onderzoek doet”. Het Nieuwsblad van het Noorden vertelt ons verder dat “de bewoners van een deel der fabriek zóó vast sliepen, dat men de ruiten moesten inslaan om hen nog tijdig te kunnen redden.” De brandweer van Surhuisterveen wist niet op tijd bij de brand te geraken. “Men kwam echter bij de brand aan, toen de zaak al tegen de grond lag.” Een week later komt het Nieuwsblad van het Noorden met het bericht dat “in zake den geheimzinnigen brand, die de boterfabriek te Surhuizum in asch legde, reeds verscheiden personen door de justitie zijn gehoord. Vrij zeker is het, dat de brand aangestoken is in het houten dak onder de pannen.” Kornelis van Dekken Dit venster maakt deel uit van de ‘Kanon fan Surhuzum’ en is onderdeel van het project Friese Dorpscanons. Kijk voor meer vensters op www.aldsurhuzum.nl/doarpskanon
Page 28
28 29
Page 30
30 31 Zoekplaatje Het vorige zoekplaatje eindigde zonder hint, maar wel met de volgende tekst: wij wensen u veel succes met zoeken en hopen dat u niet aan een dood paard gaat trekken. (Nee niet letterlijk, maar figuurlijk: aan een opdracht beginnen die gedoemd is tot mislukken). Nou, dat mislukken viel behoorlijk mee! Maar ja, sommige mensen bleken dan ook bijna letterlijk op het paard te zitten, zoals Jelle: “Om de goede oplossing te bewerkstelligen, hoefde ik deze keer niet veel energie te gebruiken. Het beoogde zoekplaatje, een Fries paard, kon ik vanuit onze woning waarnemen op Lustenburg 13 bij de familie Rispens. Misschien leuk om te weten: Het Friese paard is het oudste raspaard van Nederland. Reeds in de 13e eeuw werd het al gebruikt. Het duurste (dressuur)paard ooit was Totilas. Dit paard werd indertijd verkocht voor 21 miljoen dollar aan Schockemöhle, een bekende Duitse springruiter en fokker. Friese paarden worden zelfs in films gebruikt. Een toepasselijk gezegde: benader een bok nooit van voren, een paard nooit van achteren en een dwaas van geen enkele kant!” Weinig PK’s voor het zoeken gebruikt, maar des te meer voor het schrijven van de oplossing. Wat dat betreft is Jelle wel het beste paard van stal, al zijn er meer raspaardjes, zoals de wandelvrouwen: “Het zoekplaatje was deze keer niet zo moeilijk om te vinden, Er zijn heel wat paarden in Surhuizum te vinden op muren of schuren. Maar dit paard is de overbuurman of (-vrouw) van het paard dat in nr 11 stond in de Gelf . Het staat nl op het huis van de fam Rispens op Lustenburg 13.” Lustenburg begint bijna op een paardenstalling te lijken, als je het zo bekijkt. De wandelaarsters hebben er oog voor, dat is wel duidelijk. Al dachten we eerst dat de Blije fietser daar anders over dacht: “Tsjongejonge, wat een stelletje dwazen Nee…. Niet de wandelvrouwen, maar van de vorige keer de hazen! Helaas heb ik ze toen niet gevonden en dus ook de oplossing niet in gezonden Jelle de Vries was voor het zoeken vast niet veel tijd kwijt want ik denk dat hij misschien
Page 32
32 33 vanuit zijn achtertuin het zoekplaatje wel kon zien. Omdat ik de wandelvrouwen heeeel aardig vind gaf één van hen mij een goede hint over het zoekplaatje, namelijk het zwarte paard U begrijpt, vriendschap is heel wat waard. Zodoende heb ik het gevonden en gezien bij familie Rispens op Lustenburg dertien. Eigenlijk was het een makkie deze keer tot een volgende keer maar weer! Nou dat viel dus reuze mee en goed om te horen dat de blije fietser niet het zwarte schaap is tussen de wandelvrouwen. Ook Jappie en Bettie Ytsma hebben niet op het verkeerde paard gewed: “Natuurlijk was het wel even zoeken waar dit mooie Friese paard aan de gevel zit, maar we hoefden niet zo ver want we zagen hem op lustenburg 13 bij de Fam. Rispens.” Kijk, zij moesten nog wel even hun best doen om het plaatje te vinden en dat ze die moeite hebben genomen, dat stellen we uiteraard zeer op prijs. Ook Jacob en Maike Mulder hebben hun inzet gepaard met de goede oplossing: “Dit mooie Friese paard staat bij de familie Rispens aan de Lustenburg op de muur te pronken.” Werkpaarden, want zo kun je degenen die altijd maar weer zoeken naar de oplossing wel noemen, die een sierpaard vinden, hoe mooi wil je het hebben. De vlag kun je er bijna voor uitsteken. En dan komen we alweer bij het volgende plaatje, dat we van Klaske binnenkregen. Natuurlijk zonder hint, want de plaatjes van Klaske zijn altijd weer een verrassing, ook voor ons. Maar gelukkig is het ’s avonds alweer lang licht en heeft u alle tijd om er na het avondeten nog even op uit te gaan en te zoeken naar deze bijzondere vlaggenhouder. Eens kijken of u ook met vlag en wimpel slaagt voor deze zoekopdracht. Geef uw oplossing door aan Meindert Brouwer, de Iennen 8, tel. 0512 352201 (sms of whatsapp: 06 11249922) of één van de andere redactieleden. Mailen kan naar redactie@gruttegelf.nl of de.brouwers@hotmail.com. Heeft u ook een zoekplaatje? Stuur het in! Veel succes en tot de volgende Gelf.
Page 34
34 Servicerubriek Alarmnummers Politie, buurtagent Hendrik de Haan, tel. 0900-8844 Misdaad Anoniem, tel. 0800-7000 Alarmnummer, tel. 112 Dorpsbibliotheek Surhuizum Openingstijden: dinsdagochtend van 10.00-12.00 uur, en iedere eerste donderdag van de maand van 19.0020.00 uur. Dorpenteam Achtkarspelen Inloopmiddag ieder tweede dinsdag van de maand van 15.00-17.00 uur in De Delfeart. Plaatselijk Belang Sita Land-Dotinga, voorzitster André Barwegen, secretaris, email pbsurhuizum@gmail.com Hilly Holthuis-Rijpma, notuliste Cora Groenhof Klaas Pool Openingstijden Dinsdag Donderdag Vrijdag 9.00-12.00 uur 19.00-21.00 uur 9.00-12.00 uur 19.00-21.00 uur 9.00-12.00 uur Verder op afspraak MFC De Delfeart Johan Bolhuis, voorzitter Marten Kloosterman, secretaris Wiebina Top, penningmeester Jelly Posthumus Jan Rodenhuis Informatie, vragen en reserveringen: Brenda Sanderman, tel. 0512-358564, email info@delfeartsurhuizum.nl Begrafenisver. “De Laatste Eer” Jurjen Dijkstra, voorz., tel. 351872, info@de-laatste-eer-surhuizum.nl Nynke Bouma, bode, tel. 352167 of 06-57422073. 35 Wurklist 8 juni 14 juni 21 en 22 juni 29 juni 30 juni 14.30-17.00 uur 19.00 uur 9.30 uur Seizoensafsluiting jeugdhonk Us Stek met allerlei activiteiten en aansluitend een BBQ voor groep 1t/m 8. Eindshow Streetdans SVS in De Delfeart. Surhuzum Open Air in de Pûs. Fietstocht van het Surhúster Fyts Ploegje, start bij De Delfeart. Surhúster Kuier - Ite & geniet in de Surhuizumermieden. Iedere dinsdagavond om 19.30 uur schilderclub in ‘De Delfeart’. Info: Annemarie Groendijk, tel. 06-25443523. Iedere donderdag om 9.30 uur gezellige koffieochtend in ‘De Delfeart’. Iedere donderdagavond van 20.00-22.00 uur repeteert Popkoor Akkoord in ‘De Delfeart’. Info: popkoor-akkoord.webs.com. Spreuk van de maand “Als je naar morgen verlangt, gooi je vandaag weg.” Oplossing Grutte Gelf doordenker Antwoord: d-onder-slag Kopijsluiting Nieuwe kopij kunt u tot maandag 24 juni 2019 inleveren bij: Djoeke Postma-de Jong, Bonhommestrjitte 2 (zie ook kolofon) of telefonisch doorgeven op nummer 351767 of mailen naar: redactie@gruttegelf.nl óók online op www.gruttegelf.nl
Page 36